Метрологияның үшінші аксиомасы


Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Университеті
Механика және мұнайгаз ісі факультеті
Реферат
Тақырыбы: Метрологияның үшінші аксиомасы…
Орындаған:Бауыржанқызы Лейла
Тобы:ММГ-20-6тк
Қабылдаған: Бекибаев Н. С
Шымкент -2021
Метрология (грек. metron - өлшем және logos - сөз, ілім) - өлшеу туралы, өлшеудің бірлігі мен қажетті дәлдікке жету тәсілдері туралы ғылым.
Метрологияның негізгі мәселелеріне:
өлшеудің жалпы теориясы;
физикалық шамалардың және оның жүйелерінің бірліктерін ұйымдастыру;
өлшеудің әдістері мен құралдары;
өлшеудің дәлдігін анықтау әдістері (өлшеудің қателіктер теориясы) ;
өлшеу бірлігін және өлшеу құралдарының метрологиялық жарамдылығын қамтамасыз ету (заңды метрология) ;
эталондар мен өлшеу құралдарының үлгілерін жасау;
эталондарды бірлік өлшемдерін тарату әдістері жатады.
Метрология алғашқыда өлшеудің әр түрлі тегін (сызықтық, сыйымдылық, салмақ, уақыт) жазумен, сонымен қатар бірнеше мемлекеттерде қолданылған ақша және олардың ара қатынасын табумен айналысты.
Қазіргі заманғы метрология 3 түрден тұрады: заңнамалы, фундаменталды (ғылыми) және практикалық метрология.
Мерологияның тарихыМетрология ғылымы практикалық түрде бұрынғы заманда пайда болған. Әр өлшем жүйесінің өз ерекшеліктері бар. Ол тек қана заманымен ғана емес, менталитетімен де ерекшеленді. Метрологияның күрт дамуына 1875 ж. Метрикалық конвенцияның (құрамында 17 мемлекет бар) қорытындысы (Өлшеу мен таразылар және өлшеудің метрикалық эталонын жасаудың халықаралық мекемесі) себепші болды. Қазіргі кездегі Метрология физика, химия, т. б. жаратылыстану ғылымдарының жетістіктерін пайдаланып, физикалық тәжірибенің жоғары дәлдігіне сүйенеді. Қазақстанда алғашқы метрологиялық мекеме 1923 ж. Семей қаласында ұйымдастырылды. Ол 1925 ж. Семей және Жетісу губернияларындағы таразыларды, гірді, ұзындық пен көлем өлшемдерін тексеруді жүзеге асыратын өз алдына жеке палата болды. Оның бөлімдері Петропавл, Ақтөбе, Алматы қалаларында жұмыс істеді. 1930 ж. палата Алматыға көшірілді. 1974 ж. Алматы қаланда арнайы эталондар сақтайтын ғимарат салынды. Қазақстанның эталон базасын құруға және оны жетілдіруге үлес қосқан ғалымдар: М. Адайбеков, М. Басаров, А. Садықов, В. М. Кошелев, Ж. Нығметов, С. Үмбетаев, И. Ермекбаева, т. б. Республиканың метрологиялы0 қызметінде тексеру жұмыстарын жүргізу үшін 20 жұмыс эталоны (мыс., қысым, температура, масса, ұзындық, электрлік сыйымдылық, электрлік кедергі, түзу, түзу сызық, т. б. ) қолданылады. 2000 ж. Қазақстанда Мемлекеттік уақыт және жиілік эталоны пайдалануға енгізілді Метрологияның аксиомалары мен постулаттарын келтір . . . Табалдырықты сәйкессіздік ұғымының сипаты үшінші γ постулатымен анықталады:
Метрологияның үшінші аксиомасы. Өлшеудің нəтижесіне əсерететін факторлар. Өлшеу нəтижесі. Өлшеудің нəтижесіне тану формалары. Өлшеу теориясының кері есептері. Үшінші аксиома:нəтижені дөңгелектеусіз өлшеудің нəтижесі кездейсоқ болады. Бұл аксиома өлшеуден кейінгі ситуацияға жатады жəне ол мүмкін өлшеуіш процедурасының нəтижесіне əрқашанда əр түрлі, кездейсоқ факторларға əсер ететіндігін, ал нəтижесінде дəл есеп мүмкін емстігін, соңғы қорытынды болжамсыз екндігін көрсетеді. Осының нəтижесінде, бір ғнан үздіксіз өлшемді қайта-қайта өлшеу кезінде немесе оны əр түрлі əдістермен жəне əр түрлі құралдармен біруақытта өлшеуде, оны дөңгелектемесе, нəтиже бірдей болмайтындығын көреміз. Бұл өлшеудің табиғаты бойынша кездейсоқ нəтиженің бөлек мəні болып табылады. Өлшеудің нəтижесіне əсер ететін факторлар. Өлшеудің нəтижесіне дəл есебі мүмкін емес, ал қорытындысы болжамсыз екендігін сипаттайтын көптеген фактролар əсер етеді. Əсер ететін факторлардың жалпы қатынасын келесі ретпен құрастыруға болады: өлшеуге дейін оларды мүмкін жағдайда алып тастау қажет, өлшеу процесі кезінде- компенсациялау керек, ал өлшеуден кейін- оларды есепке алулары қажет. Өлшеу нəтижесі. Қорытынды іс-əрекеттің болжамсыздығы Өлшеу құралдарының шыққандағы құрал-жабдықтары кірудегі өлшенетін бірліктердің мəніне беріледі. Бұл процедура өлшеу құралдарының өндіру процесінде немесе олардың шығарылу кезінде орындалады жəне ол «градуирлеу» деп аталынады. Өлшеу тəжірибесін өткізгеннен кейінгі екінші этапта өлшеу аспаптарын шығарғаннан кейін алынған өлшеудің кездейсо нəтижесі, кірудегі өлшенген бірліктің кездейсоқ емес нəтижесіне өтеді.
Қолдалынған әдебиеттер;
1 “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев - Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
2 Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Машинажасау. - Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007.
3 Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э. ғ. д., профессор Е. Арын
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz