Азаматтық қатынастағы азаматтардың өмірі мен денсаулығына зиян келтірудің құқықтық аспектілері
1.Азаматтық қатынастағы азаматтардың өмірі мен денсаулығына зиян келтірудің құқықтық аспектілері
1.1.Азаматтық қатынастағы міндеттемеден туындайтын зиян келтіру және одан туындайтын жауапкершілік.
Азаматтық құқық-мүліктік және мүліктік қатынастармен байланысы бар мүліктік емес жеке қатынастарды реттейтін нормалар жиынтығы. Азаматтық құқықтың өзіндік реттеу пәні бар.Ол мүліктік және мүліктік емес жеке қатынастар.Мүліктік қатынастар дегеніміз-мүлікті иелену, пайдалану, билік етуге байланысты қатынастар, яғни мүліктік қатынастар - материалдық игіліктермен мысалы, ақша, құнды қағаз, қызмет көрсету т.б. байланысты қоғамдық қатынастар (сатып алу, сату, жалға беру, мұраға қалдыру)
Мүліктік емес жеке қатынастар 2 топқа бөлінеді:
-мүліктік қатынастармен тығыз байланысты мүліктік емес жеке қатынастар;
-мүліктік қатынастармен байланысы жоқ мүліктік емес жеке қатынастар;
Бірінші топтағы мүліктік қатынастармен тығыз байланысты мүліктік емес жеке қатынастардың тікелей мүліктік сипаты мен ақшалай құны болмайды.Бұл топтың негізін интеллектуалды меншікпен байланысы бар қатынастар құрайды.
Мүліктік емес жеке қатынастардың екінші тобын - мүліктік қатынастармен байланысы жоқ мүліктік емес жеке қатынастар құрайды. Олар:адамның өмірі мен денсаулығына зиян келтіру,жеке өмірге, тұрғын үйге, ар-намысқа іскерлік беделге қолсұқпаушылық.
Тақырыптың негізгі мақсаты- адамның өмірі мен денсаулығына зиян келтіру және одан туындайтын жауапкершілік, келтірілген зиян үшін жауапкершілік туралы түсіндіру.Зиян келтіру өндірістік саласында, транспорт және басқа да көлік құралдарының иелерімен, қауіпті заттармен, жануарлармен, тауарларды, жұмыстар мен қызмет көрсетулерді сатудан, мемлекеттік билік пен басқару органдарының, лауазымды тұлғалардың заңсыз іс-әрекеттерімен келтірілуі мүмкін.Зиян келтіруден туындайтын міндеттеме-бұл зиян келтірушінің немесе заңда көрсетілген өзге тұлғаның келтірілген зиянды толық көлемде өтеу міндетін қамтыған, жеке немесе заңды тұлғалардың заңмен қорғалатын құқықтары мен мүдделеріне құқыққа қайшы іс-әрекетпен немесе әрекетсіздікпен мүліктік және мүліктік емес зиян келтіру салдарынан тікелей заңнама нұсқауларынан туындайтын міндеттеме. Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығының 917- бабының
2-тармағында зиян келтірушінің егер зиян өзінің кінәсінен келтірілмегендігін дәлелдесе, оны өтеу жауапкершілігінен босатылатындығы көрсетілген.Зиян келтіргені үшін жауапкершіліктің мынадай шарттары бар:
құқыққа қайшы іс-әрекет (әрекетсіздік)
зиянның болуы
тұлғаның іс-әрекеті (әрекетсіздігі) мен туындаған құқыққа қайшы салдардың, зиянның арасындағы себепті байланыс
кінә
Зиян адам өмірі, оның денсаулығы ар-намысы, іскерлік беделі, жеке және отбасылық құпия сияқты игіліктер бойынша туындайтын жеке мүліктік емес құқықтарды бұзатын сондай-ақ атауға, өзіндік бейнеленуіне және басқа да материалдық емес игіліктерге деген құқықтар бұзылған кездегі құқыққа қайшы іс-әрекеттердің салдары болуы мүмкін.Денсаулықты зақымдаумен, адам өмірін айырумен келтірілген зиян еңбек ақыны, заңды тұлғаны құрумен немесе құрусыз жеке кәсіпкерлік қызметтен түсетін табысты жоғалтудан мүліктік залал түрінде де көрініс табуы мүмкін.Мұндай жағдайда мүліктік зиянның құрамына емделуге, күтімге, тамақтануға, протездеуге, көлік құралдарын алуға, жерлеуге т.б кеткен шығындар кіретін болады.Сонда денсаулықты зақымдаумен келтірілген зиян белгілі бір бөлігінде нақты мүліктік залал б.т. Егер жәбірленушінің өзінің өрескел абайсыздығы зиянның пайда болуына немесе ұлғаюына себеп болса, жәбірленуші мен зиян келтіруші кінәсінің дәрежесіне қарай өтеу мөлшері азайтылуға тиіс.Жәбірленуші өрескел абайсыздық жасап, зиян келтірушінің кінәсі болмаған жағдайда оның жауапкершілігі кінәсіне қарамастан туындаған кезде егер заң актілерінде өзгеше көзделмесе өтеу мөлшері азайтылуға тиіс немесе зиянды өтеуден бас тартылуы мүмкін.Азаматтың өмірі мен денсаулығына зиян келтірілген жағдайда зиянды өтеуден толық бас тартуға жол берілмейді.
Азамат еңбек қызметі барысында, әскери қызмет немесе шарттық міндеттемелерді атқару кезінде өмірі мен денсаулығына зиян келтірілген жағдайда заңда көрсетілген тәртіппен реттеледі:
а) жәбірленуші жарақат алып немесе денсаулығына қандай да бір зақым келсе жоғалтқан немесе болған, я болмаса анық иелене алатын табыс,денсаулыққа зақым келтіруден туындаған шығындар,егер жәбірленуші көмек пен күтімді қажет ететін және оларды тегін алу мүмкіндігі болмаса өтеуге жатады.Ондай күтімдер мен көмекке мыналар жатады:
дәрі-дәрмек сатып алу, емделу, күтушінің қызметі, санаторий-демалыс орындарында емделу, протез салғызу, қажетті арнайы көлік құралдарын сатып алу т.б.
ә)Жоғалтқан табысты анықтау барысында жарақаттануына немесе денсаулығына өзге де зақым келтірілуіне байланысты жәбірленушіге тағайындалған мүгедектік бойынша жәрдемақы, денсаулығына зиян келтіргенге дейін де, одан кейін де тағайындалған басқа да жәрдемақы түрлері, зейнетақы төлемдері өтеу есебіне қосылмайды.Зиянды өтеу есебіне жәбірленушінің денсаулығы зақымданғаннан кейін алатын табыс та есептелмейді.Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексі 938-бапта - Денсаулықтың зақымдануы салдарынан жоғалтылған табысты анықтау мынадай ретпен жүзеге асырылады деп көрсетілген:
1.Өтеуге тиісті жоғалтылған табыстың мөлшері жарақаттануына немесе денсаулығының өзгедей зақымдануына дейінгі немесе жәбірленушінің кәсіби еңбекке қабілетін, ал ол болмаған кезде-жалпы еңбекке қабілетін жоғалту дәрежелеріне сәйкес, еңбекке жарамдылығынан айрылу басталғанға дейінгі орташа айлық табысының проценттерімен анықталады.
2.Жоғалтылған табыстың құрамына негізгі жұмыс орны бойынша да, сондай-ақ қоса атқаратын жұмыс бойынша да еңбек және азаматтық - құқықтық шарттар бойынша еңбекке ақы төлеудің жеке табыс салығы салынатын барлық түрлері кіргізіледі.Уақытша еңбекке жарамсыздық пен жүктілік және босануға байланысты демалыс кезеңі үшін төленген жәрдемақы есепке алынады.Кәсіпкерлік қызметтен алынатын кірістер, сондай-ақ авторлық қаламақы жоғалтылған табыстың құрамына кіргізіледі.Кәсіпкерлік қызметтен алынатын кірістер мемлекеттік кіріс органы деректерінің негізінде кіргізіледі.
3.Орташа айлық табыс денсаулыққа зақым келтірудің немесе еңбек қабілетін жоғалту басталардың алдындағы жұмыстың он екі ... жалғасы
1.1.Азаматтық қатынастағы міндеттемеден туындайтын зиян келтіру және одан туындайтын жауапкершілік.
Азаматтық құқық-мүліктік және мүліктік қатынастармен байланысы бар мүліктік емес жеке қатынастарды реттейтін нормалар жиынтығы. Азаматтық құқықтың өзіндік реттеу пәні бар.Ол мүліктік және мүліктік емес жеке қатынастар.Мүліктік қатынастар дегеніміз-мүлікті иелену, пайдалану, билік етуге байланысты қатынастар, яғни мүліктік қатынастар - материалдық игіліктермен мысалы, ақша, құнды қағаз, қызмет көрсету т.б. байланысты қоғамдық қатынастар (сатып алу, сату, жалға беру, мұраға қалдыру)
Мүліктік емес жеке қатынастар 2 топқа бөлінеді:
-мүліктік қатынастармен тығыз байланысты мүліктік емес жеке қатынастар;
-мүліктік қатынастармен байланысы жоқ мүліктік емес жеке қатынастар;
Бірінші топтағы мүліктік қатынастармен тығыз байланысты мүліктік емес жеке қатынастардың тікелей мүліктік сипаты мен ақшалай құны болмайды.Бұл топтың негізін интеллектуалды меншікпен байланысы бар қатынастар құрайды.
Мүліктік емес жеке қатынастардың екінші тобын - мүліктік қатынастармен байланысы жоқ мүліктік емес жеке қатынастар құрайды. Олар:адамның өмірі мен денсаулығына зиян келтіру,жеке өмірге, тұрғын үйге, ар-намысқа іскерлік беделге қолсұқпаушылық.
Тақырыптың негізгі мақсаты- адамның өмірі мен денсаулығына зиян келтіру және одан туындайтын жауапкершілік, келтірілген зиян үшін жауапкершілік туралы түсіндіру.Зиян келтіру өндірістік саласында, транспорт және басқа да көлік құралдарының иелерімен, қауіпті заттармен, жануарлармен, тауарларды, жұмыстар мен қызмет көрсетулерді сатудан, мемлекеттік билік пен басқару органдарының, лауазымды тұлғалардың заңсыз іс-әрекеттерімен келтірілуі мүмкін.Зиян келтіруден туындайтын міндеттеме-бұл зиян келтірушінің немесе заңда көрсетілген өзге тұлғаның келтірілген зиянды толық көлемде өтеу міндетін қамтыған, жеке немесе заңды тұлғалардың заңмен қорғалатын құқықтары мен мүдделеріне құқыққа қайшы іс-әрекетпен немесе әрекетсіздікпен мүліктік және мүліктік емес зиян келтіру салдарынан тікелей заңнама нұсқауларынан туындайтын міндеттеме. Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығының 917- бабының
2-тармағында зиян келтірушінің егер зиян өзінің кінәсінен келтірілмегендігін дәлелдесе, оны өтеу жауапкершілігінен босатылатындығы көрсетілген.Зиян келтіргені үшін жауапкершіліктің мынадай шарттары бар:
құқыққа қайшы іс-әрекет (әрекетсіздік)
зиянның болуы
тұлғаның іс-әрекеті (әрекетсіздігі) мен туындаған құқыққа қайшы салдардың, зиянның арасындағы себепті байланыс
кінә
Зиян адам өмірі, оның денсаулығы ар-намысы, іскерлік беделі, жеке және отбасылық құпия сияқты игіліктер бойынша туындайтын жеке мүліктік емес құқықтарды бұзатын сондай-ақ атауға, өзіндік бейнеленуіне және басқа да материалдық емес игіліктерге деген құқықтар бұзылған кездегі құқыққа қайшы іс-әрекеттердің салдары болуы мүмкін.Денсаулықты зақымдаумен, адам өмірін айырумен келтірілген зиян еңбек ақыны, заңды тұлғаны құрумен немесе құрусыз жеке кәсіпкерлік қызметтен түсетін табысты жоғалтудан мүліктік залал түрінде де көрініс табуы мүмкін.Мұндай жағдайда мүліктік зиянның құрамына емделуге, күтімге, тамақтануға, протездеуге, көлік құралдарын алуға, жерлеуге т.б кеткен шығындар кіретін болады.Сонда денсаулықты зақымдаумен келтірілген зиян белгілі бір бөлігінде нақты мүліктік залал б.т. Егер жәбірленушінің өзінің өрескел абайсыздығы зиянның пайда болуына немесе ұлғаюына себеп болса, жәбірленуші мен зиян келтіруші кінәсінің дәрежесіне қарай өтеу мөлшері азайтылуға тиіс.Жәбірленуші өрескел абайсыздық жасап, зиян келтірушінің кінәсі болмаған жағдайда оның жауапкершілігі кінәсіне қарамастан туындаған кезде егер заң актілерінде өзгеше көзделмесе өтеу мөлшері азайтылуға тиіс немесе зиянды өтеуден бас тартылуы мүмкін.Азаматтың өмірі мен денсаулығына зиян келтірілген жағдайда зиянды өтеуден толық бас тартуға жол берілмейді.
Азамат еңбек қызметі барысында, әскери қызмет немесе шарттық міндеттемелерді атқару кезінде өмірі мен денсаулығына зиян келтірілген жағдайда заңда көрсетілген тәртіппен реттеледі:
а) жәбірленуші жарақат алып немесе денсаулығына қандай да бір зақым келсе жоғалтқан немесе болған, я болмаса анық иелене алатын табыс,денсаулыққа зақым келтіруден туындаған шығындар,егер жәбірленуші көмек пен күтімді қажет ететін және оларды тегін алу мүмкіндігі болмаса өтеуге жатады.Ондай күтімдер мен көмекке мыналар жатады:
дәрі-дәрмек сатып алу, емделу, күтушінің қызметі, санаторий-демалыс орындарында емделу, протез салғызу, қажетті арнайы көлік құралдарын сатып алу т.б.
ә)Жоғалтқан табысты анықтау барысында жарақаттануына немесе денсаулығына өзге де зақым келтірілуіне байланысты жәбірленушіге тағайындалған мүгедектік бойынша жәрдемақы, денсаулығына зиян келтіргенге дейін де, одан кейін де тағайындалған басқа да жәрдемақы түрлері, зейнетақы төлемдері өтеу есебіне қосылмайды.Зиянды өтеу есебіне жәбірленушінің денсаулығы зақымданғаннан кейін алатын табыс та есептелмейді.Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексі 938-бапта - Денсаулықтың зақымдануы салдарынан жоғалтылған табысты анықтау мынадай ретпен жүзеге асырылады деп көрсетілген:
1.Өтеуге тиісті жоғалтылған табыстың мөлшері жарақаттануына немесе денсаулығының өзгедей зақымдануына дейінгі немесе жәбірленушінің кәсіби еңбекке қабілетін, ал ол болмаған кезде-жалпы еңбекке қабілетін жоғалту дәрежелеріне сәйкес, еңбекке жарамдылығынан айрылу басталғанға дейінгі орташа айлық табысының проценттерімен анықталады.
2.Жоғалтылған табыстың құрамына негізгі жұмыс орны бойынша да, сондай-ақ қоса атқаратын жұмыс бойынша да еңбек және азаматтық - құқықтық шарттар бойынша еңбекке ақы төлеудің жеке табыс салығы салынатын барлық түрлері кіргізіледі.Уақытша еңбекке жарамсыздық пен жүктілік және босануға байланысты демалыс кезеңі үшін төленген жәрдемақы есепке алынады.Кәсіпкерлік қызметтен алынатын кірістер, сондай-ақ авторлық қаламақы жоғалтылған табыстың құрамына кіргізіледі.Кәсіпкерлік қызметтен алынатын кірістер мемлекеттік кіріс органы деректерінің негізінде кіргізіледі.
3.Орташа айлық табыс денсаулыққа зақым келтірудің немесе еңбек қабілетін жоғалту басталардың алдындағы жұмыстың он екі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz