Зерттеу эссесі: Философқа хат

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Зерттеу эссесі
Тақырыбы: Философқа хат

Орындаған: Оспанова А. Н.
Тексерген: Сыбанбаев К. У.

Алматы, 2020 ж.
Сократ - өзінің мыңжылдықтар бұрын қалыптастырған идеялары мен шабыты арқылы адамзат тарихына терең әсерін тигізген, бүкіл әлемдегі мәдениеттерді жақсы жаққа қалыптастыруға көмектескен ежелгі грек философы. Мен осы жазба жұмысымда бүкіл әлемдегі философтардың ішінен Сократты таңдадым, себебі оның ойлары сабақтарда қамтылған басқа теориялармен салыстырғанда маған қатты әсерін қалдырды. Сократ өз заманының көрнекті ғалымы бола отырып, философияда үлкен мұра қалдырғандықтан, оның көзқарасатары мен идеяларына жан - жақты талдау жүргізіп, оларды осы заманмен сәйкестігін салыстыруға жөн деп ойлаймын.
Сократ б.з.д 470-399 жылдар аралығында өмір сүрді, оның философиясы мен қазіргі замандағы философиясының арасында шамамен екі мың жылдан астам уақыт аралығы қамтылған. Сократ автомобильдер, теледидарлар, смартфондар, компьютерлер, интернет ойлап табылғанға дейін, яғни бүкіл әлемдегі қоғамның қызмет етуіне негіз болған барлық нәрсеге дейін өмір сүрген. Солай болса, оның философиялық ілімдері бүгінгі қоғам мәселелеріне қалай сәйкес бола алады?
Біз өмір сүріп отырған, үнемі дамып келе жатқан әлемде күнделікті өмірдегі алдымызға келген қиыншылықтарды жеңу ауырлай түскен сайын, өміріміздің мәнін түсіну күн сайын маңызды бола бастады. Сократтың өмірі қазіргі күнтізбе пайда болғанға дейін аяқталғанымен, оның идеологиясының ықпалы, оның жанында жүрген адамдары арқылы сақталып, мәңгілікке қалдырылған.
Сонымен, Сократ - тарихтың ең ұлы философтарының бірі ғана емес, сондай-ақ өз заманынан едәуір озған адам. Ол жас кезінде-ақ жалпы көпшіліктен сыртқы қиындықтарға назар аудармайтын қабілетімен, рухани әлемде рахат таба алатын адам ретінде, айтарлықтай, ерекшеленді. Сократ материалдық заттарға уақыт бөлудің орнына өзін-өзі дамытуға баса назар аударған. Сонымен қатар, Сократ әдісі адамдарға өз сенімдерін зерттеуге мүмкіндік береді, соған қоса адамдардың өз құндылығын бағалауға көмектеседі. Бұл жерде мен Сократтың этикалық принципіне толығымен келісемін. Себебі, қазіргі заманда көпшілік адамдардың не көңіл күйі, не мінез-құлқы, тіпті кейбіреулердің бақыт туралы түсінігі де материалдық заттарға қатты тәуелді болып барады. Алайда, менің ойымша, шынайы бақыт адамның рухани байлығында. Сол үшін, мен көпшілік уақытымды және қолда бар кішкене болсын ақшамды өзімнің дамуыма салуға тырысымын, яғни рухани байлығымды кеңейтетін активтерге инвестиция жасаймын деуге де болады.
Ежелден бері белгілі және абсолютті шындық ретінде қабылданған көрінген нәрсені Сократ абсолютті жақсылық немесе абсолютті зұлымдық ретінде анықтады. Бүгінгі қоғамтанушылар айтқандай, ол салыстырмалы білімнің жақтаушысы болды. Менің ойымша, Сократ сияқты адам бүгінде пайдасыз болады деп ойламаймын, бірақ егер ол сонау алыстағы кездерде данышпан, ізашар болған болса, онда бүгінде оның сөздері өзекті болуы мүмкін. Сократтың сөздері өмір мен адамның өзін - өзі тану оқулығы болып табылады, мұнда ең маңыздысының бәрі бетінде жатыр, бірақ тоғандағы балық сияқты оңай қол жетімді емес: сіз оны көресіз, бірақ оны арнайы дағдыларсыз ұстай алмайсыз. Мен оның мен өзімнің ештеңе білмейтінімді білемін[1] деген афоризмін адамның білімі ретінде абсолюттік білімнің мүмкін еместігін түсінуі деп түсінемін. Адам бәрін біле алмайтынын, тек табиғат ғана біледі, оны Сократ білім нысаны ретінде жоққа шығарды, афиналықтардың арасында көп нәрсені білуге болады деп айтты. Ал егер әлеуметтік таным мен өзін-өзі тану туралы айтатын болсақ, онда абсолютті білім болған емес және бола да алмайды, өйткені адамның дүниетанымы мен өзін осы әлеммен салыстыру әрдайым өзгеріп отырады, яғни адамның айналасындағы әлем өзгереді және, адамның өзі де өзгереді.
Қазіргі заманғы педагогикада білім мен тәрбиенің жаңа парадигмаларын іздеу процесі әлі де өзекті болып отыр. Сол үшін ежелгі данышпандар еңбектеріне назар аударып, ежелгі уақытқа кері бұрылу керек деп ойлаймын. Сократ ұлы ғалымдарды тәрбиелей отырып, педагогикалық шеберліктің биігіне жетті. Жалпы, Сократтың білім беру мен тәрбиелеу әдісінің мәні неде?
Сократтың білімі мен тәрбиесі бөлінбейді. Сократта тұлғаның қалыптасуы оның адамгершілік қасиеті қалыптасуына тәуелді деп тапқан, ал философтағы білім мен тәрбие бір-бірімен тікелей тығыз байланысты деп тұжырымдаған. Біздің дәуірімізге дейінгі V ғасырда Платон бірнеше рет адамдар арасында ең ақылды, әрі дана деп Сократ туралы айтқан.[2] Сонымен, Сократ тәрбие мен білімді философияда өзекті мәселе ретінде қарастырып, білім беру философиясының бастауында тұрған. Тәрбие мен білімнің әр дайым бірге жүру керектігі қазіргі кезде де көп айтылады. Мектептен бастап әлі күнге дейін біздің ұстаздарымыз жастарға білім мен тәрбиені құстың екі қанатына теңеп салыстырған, құс екі қанатын да бір деңгейде ұстағанда ғана биік, тұрақты ұша алады. Сондықтан биік жетістікке жету үшін білім де, тәрбие де бір деңгейде, бір-бірімен баланста болуы керек. Мысалы, әрине, өте білімді адам төмен тәрбиесімен қандайда бір жетістікке ие бола алады, алайда, кез-келген уақытта сол жетістігінен құлап қалуы мүмкін.
Философ алғашқылардың бірі болып диалогты оқушы мен мұғалімнің негізгі қарым-қатынас әдісі ретінде қолданды. Сократтық диалогта мұғалім де, оқушы да тең. Сократта мұғалім дәлелдеу сызығын жауап таңдамай бағыттайды, өйткені оқушы да, мұғалім де шындыққа бірге келуі керек. Сократ үшін студенттің жеке басы маңызды. Сонымен бірге тұлғаның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.