Математиканыесептер арқылы оқыту әдістемесі

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

Математиканыесептер арқылы оқыту әдістемесі

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
Негізгі бөлім
I тарау.Математиканы оқыту әдістемесінің негізгі мәселелері мен мақсаттары
1.1. Математиканы есептер арқылы оқыту заңдылықтары ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.2. Мектеп математика бағдарламасының мазмұны мен құрылымына таңдау жасау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
II тарау.Математиканыесептер арқылы оқыту әдістемесі
2.1. Математиканы оқытудың ғылыми таным әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
2.2. Математиканы есептер арқылы (ұғым теориясы) арқылы оқыту әдістемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
2.3. Математиканы есептер арқылы ( математикалық сөйлем) арқылы оқыту әдістемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23
2.4.Математиканы оқытудағы есептің рөлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25

Қорытынды бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29

Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30

Кіріспе
Еліміздің өркениетінің артуына ееитігін тигізетін индустрияны дамыту үшін мамандар дайындау ісі болашақ математика мұғалімдерін дайындаудан, оны мектепте тиімді оқытудан басталып, мематематиканы оқыту әдістемесін, оның негіздерін, мазмұнын, оқытудың заманауи технологияларын игеруге келіп тіреледі. Бұл өз кезегінде не ұшін оқытамыз, нені оқытамыз және қалай оқытамыз деген мәңгілік сұрақтарға қайта оралуымызды талап етеді. Осыдан математиканы барынша оңтайлы оқыту, тұлғаның өз бейімі бойынша танымдық ниетпен оқуын қамтамасыз ету қажеттігі туындайды. Сонда ғана алынған білімнің беріктігі мен еліміздің өркениетінің артуына септігін тигізетін мамандар дайындау ісі жұзеге аспақ.
Тақырыптың өзектілігі:Бұл математиканы оқыту әдістемесін игерудің келесі мақсаттарымен ұйлестірілген: болашақ мұгалімді мектеп математикасын оқыту бойынша нақты білімдермен қаруландыру, оқушылардың педагогикалық ой-өрісін кеңейту, оған мектеп оқушыларыныңматематикалық оқу жұмысын ұйымдастыру формалары мен әдістері, олардың математикалық ойлауын дамыту жөніндегі жалпыережелерді дұрыс игеруіне, математиканы оқыту әдістемесініңфәлсафамен, математикамен, психология және педагогикаменбайланысын оқып-үйренуіне көмек көрсету;
-оқушылардың орта,арнайы және жогары оқу орындарында оқылатын математикакурстарының мазмұнымен таныстыру;
- дәлелдеу әдістерін, есептершығару әдістерін, математиканы оқыту әдістерін, орта оқу орындарында математикадан білім берудің ұйымдастыру формаларыноқып-үйрену өз алдыңа маңыздылығын кқрсетті.
-бейінді, инклюзитивтік мектептерде математиканыоқыту ерекшеліктерімен таныстыру.
Мақсаты мен міндеті:
- қоғамның әлеуметтік тапсырысына және білім берудің әлемдік стандарттарына сәйкес болашақ математика мұгалімдерінсапалы кәсіби дайындығын қамтамасыз етуге ықпал ететіноқулықты анықтау;
- болашақ математика мұғалімдерінің тұйінді құзыреттіліктерінің жұйесін, сондай-ақ жалпығылыми және арнайы білім, білікжәне дағдыларын қалыптастыруға қажетті оқулық жазу;
- оқулық жазуда: білім алушының рухани және интеллектуалды, шығармашылық, өзіндік даму жолдарын игеру проңесін;
психологиялық сауаттылығын, ойлау және мінез-құлық мәдениетінқалыптастыру жолдарын ескеру.
Зерттеу әдістері:жобалау, жинақтау, зерттеу, болжау.
Ғылыми жаңалығы: Математиканы есептер арқылы оқыту әдістемесі аясында математиканы оқытудың ғылыми таным әдістері және математиканы есептер арқылы (ұғым теориясы) арқылы оқыту әдістемесіне кеңінен тоқтала отырып, математиканы есептер арқылы (математикалық сөйлем) арқылы оқыту әдістемесі кеңінен тарқатылып түсіндірілді.
Зерттеу объектісі: Математиканы есептер арқылы оқыту әдістемесі
Практикалық маңыздылығы:Осы еңбекті оқушылар іс-тәжірие жинақтауға барғанда, мектеп оқушыларымен жұмыс жасау барысында пайдалануға болады.
Теориялық маңыздылығы: Осы еңбек негізінде негіздемеге ала отырып, осы жұмыс аясынд берілген теориялық ұғымдарға сай әдіс-тәсілдер жинақтап оқушыларға есептер арқылы математикалық ұғымдар қалыптасытруда еңбегі зор.
Зерттеу пәні:орта мектептегі математика
Құрылымы: Кіріспе Негізгі бөлім.I тарау. Математиканы оқыту әдістемесінің негізгі мәселелері мен мақсаттары Математиканы есептер арқылы оқыту заңдылықтары, Мектеп математика бағдарламасының мазмұны мен құрылымына таңдау жасау. II тарау. Математиканы есептер арқылы оқыту әдістемесі. Математиканы оқытудың ғылыми таным әдістері, Математиканы есептер арқылы (ұғым теориясы) арқылы оқыту әдістемесі, Математиканы есептер арқылы ( математикалық сөйлем) арқылы оқыту әдістемесі, Математиканы оқытудағы есептің рөлі.Қорытынды бөлім мен пайдаланған әдебиеттертер тізімінен тұрады.

I тарау. Математиканы оқыту әдістемесінің негізгі мәселелері мен мақсаттары
Қоғамның дамуы мен ғылыми-техникалық революциялармектепке үнемі жаңа талаптар қойып, оқу материалдарының, ақпараттың ұлғаюына, күрделенуіне, пәндердің тоғысуына, білімалушылардың санының көбеюіне әкеледі. Қоғамға қажетті қозғаушы күш боларлық білікті маман әзірлеу мектептен басталып,болашақ мұғалімдерді сапалы дайындауды міндеттейді. Болашақғалымдар, инженерлер мен конструкторды, мұғалімдерді т.б.мамандар әзірлеуде, білім алушылардың логикалық ойлауындамытуда математика пәні жетекші роль атқарады. Математиканы оқыту әдістемесі - математиканы оқытупәні ретінде қарастыратын, әртүрлі жастағы оқушы топтары үшін математиканы оқыту процесі заңдылықтарын зерттейтін ғылым.
Өзінің зерттеулерінде және жасайтын қорытындыларында, олфилософия, педагогика, психология және математикамен, онызерттейтін ғалымдар мен оқытушылардың жалпыланған іс-тәжірибесімен тығыз байланысты болады.Ғылым ретіндегі және пән ретіндегі математиканың айырмашылығы бар.Ал, мектеп математикасы оқушылардың жас ерекшеліктері мен ойларының дамудеңгейіне лайықты белгілі бағдарламалық білім беруді көздейді.Таза ғылыми математиканың зерттейтін нысаны: сан мен фигура, өлшемдер және кеңістіктік. Математиканы оқыту әдістемесі философияның, педагогика менпсихологияның, басқа да ғылым саласының табыстарын қолданып,өзіндік әдістемелік жүйені құрады.
Әдіс термині (метод) грек тіліндегі теіһосіок сөзіненшығып, шындыққа апарар жол, тәсіл дегенді білдіреді.Математиканы оқытудың әдістемесін математиканың педагогикасы деп те атайды. Осы мақсаттарға сай математиканы оқыту әдістемесі алдында мынадай міндеттер қояды:
- математиканы үйренудің нақты мақсаттарын және орта мектептегі оқу пәнінің мазмұнын анықтау;
- алға қойылған мақсатқа жетуге бағытталған барынша тиімді әдістер мен оқытудың ұйымдастыру формаларын жетілдіру;
- мұғалімнің іс-тәжірибелік жұмысына қажетті ұсыныстарды, керекті оқу жабдықтарды жетілдіру (оқулықты талдау, теориялық, іс-тәжірибелік тұрғыдан есептердің модельдерін жасау, шығарылу жолдарын талдау, жаңа құралдарды пайдалану,дайындау және дамыту т.с.с). Қысқаша айтқанда, математиканы оқыту әдістемесін оқып үйрену келесі сұрақтарға жауап беруді көздейді:
1) Оқытудың мақсаты - математиканы не үшін оқытады?
2) Оқытудың нысаны - кімді оқытамыз?
3) Оқыту мазмұны - нені оқытамыз?
4) Оқыту әдістемесі - математиканы қалай оқытамыз?
Математиканы оқыту әдістемесінің мазмұны негізгі теориялық мәселелерден (математиканы оқытудың жалпы әдістемесінен) және математиканы оқытудың дербес мәселелерінен (дербес және арнайы әдістерден) тұрады. Оның мақсаттары: білім беру, тәрбиелеу, жеке тұлғаны дамыту және алған білімді практикада нәтижелі іске асыру, нәтижеге бағытталған құзырлықты қалыптастыру. Басқаша айтсақ, ол теориялық білімді, практикада білік және дағды түрінде оқушыларга тиімді игерту және оларды дамыту мақсатын алға қояды. Математиканы оқуға ықыласың болмай, оны оқуға қызықпай, өз еркіңмен, сеніммен қызмет етпей нәтижеге жету қиынның қиыны. Қиыннан қиыстырып жол табуға үйрететін қызықты математика осы жерде жазылған.Оның өз теориясы, оқыту бағдарламалары, оқу жоспары мен құралдары, өз тарихы бар. Швейцария педагогі И. Г. Песталоңңидің 1503 жылы Сандар туралы көрнекі оқу [1] деген кітабының жарық көруіне байланысты математиканы оқыту әдістемесі дербес пән ретінде дами бастады. Гректің метод деген сөзінен туындаған Математиканы оқыту методикасы тіркесі қазақша Математикаға апаратын жол деген мағынаны білдіреді. Чек педагогі Ян Амос Коменский математиканы оқыту әдістемесі дегеннің орнына Математиканың дидактикасы деген сөз тіркесін пайдаланды [3]. 1920 жылдан бастап, мұның баламасы Математика педагогикасы деген атау қолданылды.Орта және жоғарғы сынып оқушыларына математиканы оқыту мәселелері XIX ғасырдың соңғы жылдарында ғана қарастырыла бастап, математиканы оқытудың әдістемелік зерттеу нысанына айналды. Әл-Фараби математиканы оқытудың білімдік және тәрбиелік сипаттарын математика тәлімі атауына сыйғызды [4]. Математиканы оқытудың Ресейлік іс-тәжірибесінде математиканы оқыту әдістемесі бойынша алғашқы ғылыми зерттеулер Петербор Ғылым академиясының мүшесі С. Е. Гурьевтің (1761-1813) еңбектерінде кездеседі. Ол әскери теңіз кадет корпусында математиканы оқытудың бағдарламасын жасады. Ол өз жобасында жалпы әдістеменің көптеген мәселелерін қарастырып, дұрыс шешті. Математиканың оқыту әдістемесінің қалыптасуына Н. И. Лобачевский (1792-1856) зор үлес қосты. Ол өзінің жалпы әдістемелік көзқарастарын 1834 жылы басылған Алгебра или вычисление конечных деген кітабының алғы сөзінде келтіреді. Ұғымдардың біртіндеп дамуы мен оларды бірлікте жалпы ережелер бойынша есте сақтауда механикалық есептеулер мен ойлаудың алатын орны - оқытудың өнері және табысқа жетудің кепілі, - дейді Н. Н. Лабочевский. XIX ғасырдың басында бастауыш мектепте математиканы оқыту туралы догмалық емес әдістер пайда бола бастады. Оларды жақтаушылар И. У. Ульянов (1831-1886), Л. Н. Толстой (1828-1910) болды. И. У. Ульянов бастауыш мектепте математиканы оқытуда құрғақ жаттаудан құтылуға ұмтылды. Л. Н. Толстой Арифметика атты тамаша оқулық жазды, салыстырмалы тәжірибені ұйымдастырды, онда жаңа тәсілдер мен әдістерді ұсынды. Бірақ бұған дін басшылары жол бермеді.

1.1. Математиканы есептер арқылы оқыту заңдылықтары
Оқыту заңдылықтары - оқыту үрдісінің компоненттері менолардың құрау шы әлементтері арасындағы нақты бар болатын,қайталанып отыратын мәнді байланыстар.
Оқыту заңдылықтары ішкі және сыртқы болып екіге бөлінеді.
Сыртқы оқыту заңдылықтары оқытудың қоғамдықүрдістерге және қызығушылықтарға байланыстылығын сипаттайды -олар әлеуметтік-экономикалық және саяси жағдайларға, мәдениетдеңгейіне, қоғамның белгілі бір жеке тұлға, білім беру деңгейінеқажеттілігіне тәуелді болады.
Ішкі оқыту заңдылықтарына оқытудың компоненттері (мақсаттары, мазмұны, әдістері, құралдары, саймандары, формалары)арасындағы байланыстар жатады.
Оқытуқағидалары білім беру жұмысындағы негізгі бағыттаушы ретінде.Оқыту қағидалары - дидактикалық үрдістердіұйымдастырумен өткізудің басқару идеялары, нормативтік талаптары болып табылады. Олар оқу үрдісін реттейтін жалпы сілтемелер, ережелер,нормалар сипатына ие:
1. Ғылымилық қағидасы;
2. Жүйелілік және үздіксіздік қағидасы;
3. Теорияның практикамен байланыс қағидасы;
4. Саналылық қағидасы;
5. Даралау және ұжымдық қызметтің бірлік қағидасы;
6. Шындық пен абстракцияның бірлік қағидасы;
7. Мүмкіндік қағидасы;
8. Алынған білімдердің беріктілік қағидасы;
9. Сенім қағидасы;
10. Оқытудың өмірмен, демократиялық қоғам құру практикасымен байланыс қағидасы;
11. Оқытудың практикамен байланыс қағидасы;
12. Дамыта оқыту және тәрбиелеу сапатындағы қағида;
Дамыта оқыту қағидалары:
1. Мазмұнның жүйелілігі мен бірлігі;
2. Қиындықтың жоғары деңгейінде оқыту;
3. Теоретиялық білімдердің жетекші ролі;
4. Материалдарды тез қарқынмен оқыту;
5. Баланың жеке тұлғасын дамытуға бағытталған жүйелі жұмыс;
6. Баланың оқу үрдісін тануы;
7. Рационалдық және эмоционалдық сфераларды іске қосу;
8. Вариативтік және жеке тұлғалық жақтан келу.
Математиканы оқытудың негізгі дидактикалыққағидалары:
1. Көрнекілік қағидасы;
2. Саналылық және белсенділік қағидасы;
3. Түсініктілік қағидасы;
4. Ғылымилық қағидасы;
5. Ұжымдық жұмыс жағдайында білім алушыларға дара көзқарас қағидасы;
6. Жүйелілік және тізбектілік қағидасы;
7. Алынған білімдердің, біліктіліктердің және дағдылардыңберіктілікқағидасы.
8. Теорияның практнкамен байланыс қағидасы.
Ю. К. Бабанский мұндай үрдістің заңдылығы жөнінде былайдейді: Дидактикалық қағидалар еш уақытта өзгермейтін етіпбекітілген догма емес, олар өздеріне дидактиканың заманауижетістіктерін сіңіріп, соның ықпалымен жаңарады, дамиды. Ойын-сауық өткізуде мектептің ішкі өз мүмкіндігі, жергілікті материалдар, оқушылар мен мұғалімдердің шығармалары, басылым бетіндегі материалдар пайдаланылады. Ойын-сауықтарды өткізу аса ұқыптылық пен жауапкершілікті, белсенділік пен ширақылықты, зерделілікті қалайды. Сондықтан да әрбір айтам деген ой, шегеленіп, жұмырланып, сезім мүшелері арқылы сананы қозғауы шарт. Осы жағдайда ғана көзделген: математикаға қызықтыру, оның ұғымдары мен түсініктерін меңгеру, зерттеу әдістерінен хабардар болу, математика деген не сұрағына жауап беру, түптеп келгенде сананы оятып, ел кәдесіне жарауға тәрбиелеу мақсаты орындалады.И. Ф. Харламов осы ұғымның мәніне келесідей анықтамабереді. Оқыту әдістері ретінде оқылатын материалдарды игеруге бағытталған әртүрлі дидактикалық міндеттерді шешу бойынша мұғалімнің оқыту жұмысы мен оқушылардың оқу-танымдыққызметінің әдістерін түсіну қажет.Ю. К. Бабанский оқыту әдістері деп білім беру міндеттеріншешуге бағытталған оқытушы мен білім алушылардың өзара байланыста реттелген қызметін іске асырудың әдістерін айтады деп есептейді. Т. А. Ильина оқыту әдістері деп, оқушылардың танымдыққызметін ұйымдастыру әдісін түсінеді.
И. Я. Лернер және М. Н. Скаткин оқыту әдістерін сипаттамалары бойынша түрлергебөліп көрсеткен.Себебіоқыту жетістігі білім алушылардың ұстанған бағыттары мен ішкібелсенділігінен, олардың қызметінің сипатынан, өзіндік жұмысістеу деңгейінен, шығармашылық қабілеттіліктерінің көрінісіненкөп тәуелді.Олар оқыту әдістеріне бұрыңғы көзқарастардың көбі олардың сыртқы құрылымдарына немесе негізгі көздеріне негізделгенін атап көрсеткен.
И. Я. Лернер мен М. Н. Скаткин оқыту әдістерінің ішінен бесәдісті бөліп көрсетуді ұсынды, осы әдістер қатарындағылардыңәрбіреуінде білім алушылардың белсенділік деңгейі мен жұмысістеудегі өзінділігі өсіп отырады.
1. Түсіндірмелі-иллюстративтік әдіс. Білім алушылар есептерді оқу немесе оқу-әдістемелік құралдардан, әлектрондық құралдардан білімді дайын түрінде алады. Репродуктивтік (өндіру)ойлау мектептеүлкен көлемді материалдарды оқыту үшін кеңқолданылады.
2. Репродуктивтік әдіс. Білім алушылардың оқу қызметі алгоритмдік сипатта болады, яғни, нұсқаулар, ережелер, алғышарттар,көрсетілген жағдайларға ұқсас, аналогиялық ережелер жетекшілікке алынады.
3. Проблемалық мазмұндау әдісі. Оқущылар ғылыми ізденіскеқатысушылар ретінде көрінеді. Мұндай әдіс кең қолданыладыжәне шығармашылыққа баулиды.Педагог оқу материалын түсіндірмес бұрын әртүрлі әдебиет көздері мен құралдарды пайдалана отырып проблема қояды, танымдық мәселені тұжырымдайды, содан соң дәлелдеу жүйесін аша отырып, көзқарастарды салыстыра отырып, әртүрлі жақтан келе отырып, қойылған мәселені шешу әдісін көрсетеді.
4. Жеке-ізденіс немесе эвристикалық әдіс. Бұл әдіс оқу үрдісінде ұсынылатын (немесе өзіндік тұжырымдалған) танымдықміндеттерді (есептерді) педагогтың жетекшілігімен немесе эвристикалық бағдарламалардың, жол көрсеткіштердің көмегіменшешуді ұйымдастыруға негізделген. Осындай әдістердің бірі -эвристикалық әңгіме, - семинарлар мен коллоквиумдарда ойлауды белсенділендірудің, таным үрдісіне қызығушылықты оятудыңтексерілген әдісі.
5. Зерттеу әдісі. Білім алушылар материалды зерттеп, мәселені қойып, қысқа ғана ауызша немесе жазбаша нұскаулар алғансоң әдебиеттер көздерін өздігінше оқып, бақылау және өлшеулержүргізеді және ізденіс сипатындағы басқа да жұмыстар жүргізеді.Ұсыныстар, өзінділік, шығармашылық ізденіс зерттеу жұмысында толығырақ көрініс табады. Оқу жұмысының әдістері тікелейғылыми-зерттеу әдістеріне дейін артып, ауысады.
Оқытудың көптеген әдістерінің ішінен ең тиімді әдісті калайтаңдап аламыз? Бұл жөнінде Ю. К. Бабанский өзінің Оқытудыңәдістерін тиімді таңдау(Оптимальный выбор метода обучения)деген алгоритмінде алты адыммен көрсеткен:
1. Оқу материалы өздігінен немесе педагогтың жетекшілігіменоқылатынын шешу жөнінде;
2. Репродуктивтік және продуктивтік әдістер қатынасын анықтау. Мүмкін болған жағдайларда продуктивтік әдістерге жолберілуі қажет;
3. Танымның индуктивтік және дедуктивтік логикаларының,аналитикалық және синтетикалық жолдарының арақатынасынанықтау;
4. Сөздік, көрнекі, практикалық әдістердің сәйкестігінің әдістері мен өлшемдері;
5. Оқушылардың оқу әрекеттерін қолдау әдістерін ендірудіңқажеттілігі жөніндегі шешімі;
6. Нысандар, әдістер, интервалдар, бақылау әдістері жәнеөзіндік бақылау әдістерін анықтау;
7. Оқыту процесінің жоспарланған процестен ауытқыған жағдайдалары үшінқосымша нұсқалар ойлап табу;
Олардың біріншісі - тікелей оқытумен айналысатын оқытушы қызметі. Педагогтың келесі қызметі - оқытудың әдістемелік жұмысы.Педагогикалық қызмет күрделі ұйымдастырылған бірнеше қызметтердің жүйесі болып табылады. Үшінші қызмет - бұл да әдістемелік, бірақ ол оқу құралдарын, оқу пәндерін құруға бағытталған. Төртіншісі - оқу пәндерін бүтіндеу - бағдарламалау қызметі, оқу бағдарламаларын кұру болып табылады. Оқу үрдісіне қатысты кері байланысты іске асыру келесі екі міндетті шешуді қарастырады:
1) кері байланыстың мазмұнын анықтау - оқыту заңдары мен психологиялық теориялардың негізінде оқыту бағдарламаларын кұруда база ретінде алынатын бақылау сипаттамаларының бірігуін бөліп көрсету;
2) кері байланыстың жиілігін анықтау;
Орта мектепте математиканы оқытудың негізгі мақсаттарына:
жалпы білім беру, дамыту, тәрбиелеу (тәрбиелік), теориялық білімдерді практикада қолдана білу (практикалық) мақсаттары жатады.
Математиканы оқытудың жалпы білім мақсаттары:
- математикалық ұғымдарды қалыптастыру;
- нақты дәлелдерді, құбылыстарды, тәжірибелерді ұғындыру;
- формулаларды дәлелдей білуді ұйрену;
- ұғымдардың анықтамасын, заңдарын, оқылуын, теорияныңнегізін оқыту;
- оқушыларды ғылым негізімен таныстыру;
- оқушыларды нақты өмірді ұғынудың математикалық әдістерін меңгеруге үйрету;
- оқушыларды математикалық тілде сөйлеу және жазу мәдениетіне ұйрету.
Дамыту мақсаттары:
- оқушылардың математикалық қабілеттіліктерін дамыту;
- математикалық ақпаратты қабылдау;
- оқушылардың сандық және кеңістік қатынастар сферасындалогикалық ойлау қабілеті;
- оқушылардың математикалық нысандарды, қатынастарды,амалдарды тез және кеңінен қорытындылай білу қабілеті;
- математикалық талдаулар проңесін және оларға сәйкес амалдар жұйесін қайталап жұргізу және қайталанатын құрылымменойлау қабілеті;
- оқушылардың жұмыс проқесіндегі математикалық ойлауғаикемділігі;
- оқушылардың ойлау проқесінің бағытын тез және еркінөзгерте білу қабілеттілігі;
- шешімнің айқындығына, қарапайымдылығына, ұнемділігінежәне тиімділігіне жетуге тырысу;
- математикалық есте сақтау қабілеттілігі;
- ақыл-ойдың математикалық бағыты;
-- оқушылардың математикаға ықыласын дамыту;
- оқушылардың өз бетімен нәтижелі ойлау интеллектісіндамыту;
- ізденушілік қабілеттіліктерін дамыту.
Тәрбиелік мақсаттар:
- математиканың қоғамда алатын орыны туралы және оның
қоғамның, техниканың, ғылымның басқа салаларының дамуынабайланысты дамитыны туралы мәліметтерді оқушылардың бойында қалыптастыру;
- оқушылардың диалектикалық-материалистік көзқарастарынқалыптастыру;
- оқушыларды қоғамдағы құбылыстарды дұрыс талдауға бағыттау;
- оқушыларды төзімділікке, шыдамдылыққа, еңбекке, жауапкершілікке, әсемдікке тәрбиелеу;
- оқушыларды математика ғылымына, математик ғалымдардыңқызметіне сұйіспеншіліктерін тәрбиелеу;
Практикалъщ мақсаттар:
- оқушыларды алған теориялық білімдерін есептер шығаруғажәне басқа пәндерді оқып-ұйренгенде қолдана білуге бейімдеу;
- оқушыларды алған білімдерін өз бетінше толықтыруға бейімдеу;
- оқушыларды математикалық кұрал-жабдықтарды қолданабілуге бейімдеу;
- оқушыларды оқулықтармен және ғылыми әдебиеттермен өзбетінше жұмыс істеуге бейімдеу;
- оқушыларды математиканы оқып-ұйренгенде ғылыми-зерттеу әдістерін қолдана білуғе бейімдеу.Орта мектепте математиканы оқытудың міндеттері:
Қойылған мақсаттарды іске асыру ұшін орындалатын шаралармен анықталады:
- математикалық білім мазмұнын іріктегенде әлеуметтік
тиімділікті ескеру;
- математикалық білім мазмұнын іріктегенде ақпараттық
сыйымдылықты ескеру;
- оқушылардың математикалық іс-әрекетін толыққанды ұйымдастыру ұшін барынша мүмкіндік туғызу (интеллектуалдықсыйымдылъщ);
- дамытылған тұрдегі деңгейлік және бейімдік даралау жағдайында барлық оқушылардың бағдарламалық білімді игеруінжұзеге асыруга болатын және сыртқы факторлардың жиынтығынаорай оқыту уақыты мөлшерінің шектелгендігін (даралау арқылыжұзеге асьірушыльщ, бейіндік оқыту) ескеру;
- оқытудың әрбір кезеңінде математиканы оқып-ұйренугеқызығушылықты қалыптастыруға, дем беруге, және дамытуға мейлінше мұмкіншілік жасауды (танымдық сыйымдылық, танымдықізденімпаздық) іске асыру;
- мектептегі математикадан басқа пәндерді соларға сәйкесғылымның қазіргі кезендегі даму деңгейінде оқып-ұйрену мұмкіншілігін (пәнаралық байлыныстар) іске асыру;
- оқушылардың отандық және шет елдік басқа мектеп оқушыларымен араласуына, сабақтарға қатысуына жағдай жасау жәнеолардың қозғалысқа бейімділігін (мобилъділік) қалыптастыру;
- оқушылардың дамуын бақылау портфолиосын жасау (портфолио);
- оқушылардың ата-аналарымен интерактивті байланыс орнату(бірлескен тәрбие);
- оқушыларды адамгершілікке, отанын сұюге, ұлттық дәстұрлерді, ана тілін қадірлеуге, шет тілдерін ұйренуге және еңбекқорлыққа, әдемілікке тәрбиелеу (адамгершілік тәрбиесі).

1.2. Мектеп математика бағдарламасының мазмұны мен құрылымына таңдау жасау
Математиканың орта мектепке арналган багдарламасыныңмазмұны
Соңғы 20 жылдан бері теңдеулер мен теңсіздіктер оқушылардың тұсінігіне лайықталып, оларды бастауыш мектепте және 5-6сыныптарда оқыту дәстұрі қалыптасты.Теңбе-тең тұрлендірулер жұргізе білу математиканың арнаулы тілін меңгеріп, оны тұсінуден ғана тұрмайды, сонымен бірге дайын жаттығулардағы өрнектерге теңбе-тең тұрлендіру жұргізе білуді талап етеді.
Қазір бірінші сыныптатеңдеулер мен теңсіздіктердің әлементтері х + 5 = 10, х - 5 = 10тұрінде кездеседі.
Координаталар мен функқиялар орта мектеп бағдарламасын тек XX ғасырдың басында ғана ене бастады. Координаталар әдісі мен функқияны ұйренуді кеңейту, дамыту, бағдарламадағы басқа тақырыптармен байланыстыра білу қажет.Олар қазіргі заманғы мектеп математикасының ерекше сипатын білдіреді. Осы кездегеометрияны оқытудың әртұрлі бағыттары пайда болып, оларғагеометриялық тұрлендірулер қосылды.
Векторлар геометрияның бағдарламасына алғаш рет 1970-жылдары енгізілді. Бұл тақырыптың маңызды білім берерлікмәні - оның практикалық қолданысының кеңдігі арқылы тұсіндіріледі.Әртұрлімаңызды есептерге векторды тапқырлықпен қолдану мәселесі әлізерттеуді қажет етеді.Осы кезде орта. мектеп оқулықтарының мазмұны менғылыми ұйлесімділігі кеңейіп, әрі оқушыға лайықталды.
Орта мектеп бағдарламасына математикалық талдау әлементтері Кеңестік дәуірде енгізілген.Информатика мен есептеу техникасының негіздерін оқыту қажеттігі жастардың осы заманға ұйлесімді математикалық дайындығы жөніндегі талаптардан, әлектронды есептеуіш машинаны практикаға кең көлемде ендіру қажеттілігінен келіп туындады. Ол орта мектеп математикасын теориялық жағынан толықтырып, көптеген іс-тәжірибелікқажеттіліктерден туындады.
Сол уақытга орта мектеп бағдарламасы көптеген өзгерістергеұшырады, оның мазмұнының қолданбалы болу жағына аса көпмән берілді. Оқушылардың алатын білімінің міндет,мөлшері мен деңгейі көрсетілді. Бағдарламада математикалықбілімінің мазмұны тақырыпты жоспарлау ұлгісі (оқу сағаттарынабөлу), оқушылардың математикалық дайындығына қойылатын талаптар қарастырылды.Мектептегі математиканы оқыту бағдарламасы білім туралы заң мен мемлекеттік стандартқа сай, базистік оқу жоспары негізінде жасалды.
Мектеп математикасының мазмұны. Осы заманғы ортамектеп бағдарламасының өзегі: сандар жұйесі, шамалар, теңдеулер мен теңсіздіктер, математикалық өрнектерді теңбе-теңтұрлендіру, координаталар әдісі, функңиялар, тригонометрия, геометриялық фигуралар және олардың қасиеттері, геометриялықшамаларды өлшемдері, геометриялық тұрлендірулер, векторлар,математикалық талдау, информатика мен есептеуіш техникасыныңнегіздері, оқытудың активтік технологияларын қолдану мен өзіндікшығармашылық жұмыс істеуге оқушыларды тәрбиелеу мен дамыту болып табылады.
Орта мектептегі математика курсына енген әрбір тараудыңұйрену пәні ретіндегі өзіндік даму тарихы бар. Бұл мәселелердіқандай жас ерекшелік кезеңінде, қандай сыныпта, қандай тереңдікте, қандай сағат санымен ұйрену қажеттігі орта мектепкеарналған бағдарламада анықталды.Бұл тарауларды ұйрену математиканы оқытудың арнайы әдістемесінде толық қарастырылады.Мысалы: сандар жұйесі бөлімі оқытудың барлық жылдарында ұйретіледі. Сандар жұйесі мектеп бағдарламасына ертеденендірілген. Уақыт өткен сайын барынша төменгі сынып жасындағы балалар оқитын болды. Бағдарламаға енген (тараулардың)тақырыптардың мазмұны толықтырылып, баяндалу терендігіартты. Комплекс сандарды орта мектепте оқыту мұмкіндіктер деқарастырылуда.
Оқушылар оқу мерізімініңбарлық жылдарында есептерді шешу кезінде, әсіресе математикамен жаратылыстану, техникалық ңиклдегі пәндермен байланыстыесептерді шешу проңестерінде әртүрлі шамалармен өрнектелетінамалдарды орындайды.Бағдарламада және математиканың оқулықтарында шамаларды ұйрену арнайы бөлімге бөлінбеген.
Теңдеулер мен теңсіздіктердің математиканың барынша әртұрлі тарауларында кеңінен қолданылуымен ерекше мәнге ие болып отыр.Оқу мерзімінің айтарлықтай бөлігі теңдеулер мен теңсіздіктерді ұйренуге жұмсалады. Тендеулер мен теңсіздіктержұйесін оқыту VI сыныптан бастап оқытыла бастағанына көпуақыт болған жоқ.
Қазақстандагы орта білім беру жұйесіндегі реформа багыттары:
1 .Балалардың денсаулығын қорғау.
2. Жеке тұлғаның жан-жақты дамуына жағдай жасау.
3. Оқу ұрдісінің сапасын көтеру.
4. Математикадан білім берудің бір ғана мемлекеттік стандарты және базистік бағдарламасы.
5. Пәнаралық байланыстарды жұзеге асыру.
6. Оқушыларды бір бағдарлама бойынша негізгі ұш деңгейдедайындау: жалпы мәдени, қолданбалы, шыгармашыльщ.
7. Мектеп математикасының деңгейлік параллель оқулықтары.
8. Саралап оқыту және кәсіптік бағыттау.
9. Оқушыларды есеп шығаруға ұйрету.
10. Математиканы оқытуда жаңа ақпараттар технологияларымен компьютерді пайдалану.
11. Білім алушының өзін жұмыс істеуге баулу;
12. Интерактивті сабақтар беру.
13. Оқыту барысында тәрбиелеу.
14. Мобильділікке және шет тілдерін ұйренуге баулу.
15. Жасыл әкономикаға бағдарламасы бойынша математикалық зеттеулер жұргізуге икемдеу.

II тарау.Математиканыесептер арқылы оқыту әдістемесі
2.1. Математиканы оқытудың ғылыми таным әдістері

Математиканы оқытудық дидактикалъщ ұстанымдары Кез келген басқа оқу пәні сияқты жеке тұлғаның қалыптасуының, берік әрі саналы білім мазмұнын меңгеріп, тікелей мақсатқа жетуінің тиімді құралы математиканы оқыту болып табылады. Дидактикалық жұйе математиканың оқу пәні ретіндегі арнайы ерекшеліктеріне сұйенеді және осы тараудың негізгі мазмұнын құрайды. Егер оқытудың негізіне белгілі жағдайлар алынса, ол жагдайлар оқыту тәжірибесімен бекітілген дидактикалық заңдылықтардың негізінен шықса, сонда ғана оқыту жұмысы гъглыми тұргыдан қойылган деуге болады. Бұл дидактикадан шығатын ұстанымдар. Ұстанымдарды игергенде ғана, болашақ мұғалімдер өздерінің жұмысын дұрыс ұйымдастаруға, оқу жұмысына сауатты, әрі жоғары ғылыми деңгейде талдау жасауға мұмкіндік алады. Бұл тарауда математиканы оқытуда қолданылатын маңызды ұстанымдар талданады. Оқыту мәселесі бұтіндей бір педагогикалық проңестің құрамдас бөлігі бола отырып, орта мектепте жеке тұлғаны жанжақты дамыта қалыптастыруға бағытталған. Ғылыми негізде оқушыларды оқытудағы бірыңғай талапты қамтамасыз етудің жалпыланған тәжірибесі көрсеткеніндей, оқыту жұмысы қажетті кұрал жабдықтар мен ережелерге, жетекші нұсқауларға сұйенуі керек. Оқыту проқесін дидактикалық ұстанымға сай ұйымдастыру оқытуды гылыми негізде ұйымдастыруға мұмкіндік береді. Осыған байланысты дидактикада оқыту проңесін ұйымдастыруға, оның мазмұны, формасы мен әдістеріне қойылатын маңызды талаптар ретіндегі ұстанымдар қабылданған. Бұл бірыңғай талаптар дидактикалық ұстанымдар немесе оқыту ұстанымы деп аталады. Дидактикалық ұстанымдар оқытудың белгілі заңдылықтарын қолдануды қолдануды білдіріп, мектептің озық оқу тәрбие ж рш сы нда көрініс табады; мұғалімдер өз жұмыстарында басшылыққа алады және ол өзгермейтін зандылықтар емес, заман талабына сай ұнемі жаңғыртылып отырады. Яғни, заманауи мектеп пен қоғам алдына қойылған мақсаттарына сай дидактикалық талаптар өзгеріске ұшырап отырады. Сонымен, дидактикалық ұстанымдар ғылыми-педагогикалық заңдылықтар мен педагогикалық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.