Бастауыш сыныпта лексиканы сын тұрғысынан ойлау арқылы оқыту

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

: 1

Кіріспе: Бастауыш сыныпта лексиканы сын тұрғысынан ойлау арқылы оқытудың теориялық негізі

: 1. 1

Кіріспе: Бастауыш сыныпта лексиканы сын тұрғысынан ойлау арқылы оқытудың зерттелу тарихы

: 1. 2

Кіріспе: Лексиканы сын тұрғысынан ойлау арқылы оқытудың лингвистикалық негіздері

: 1. 3

Кіріспе: Лексиканы сын тұрғысынан оқытудың тәрбиелік негіздері

: 2

Кіріспе: Бастауыш сыныпта лексиканы сын тұрғысынан оқытудың әдістемелік жүйесі

: 2. 1

Кіріспе: Лексиканы оқытуда сын тұрғысынан ойлау негізіндегі тапсырмалар және оларды сұрыптау

: 2. 2

Кіріспе: Лексиканы сын тұрғысынан ойлау арқылы оқытуда орындалатын әдістер

: 2. 3

Кіріспе: Лексиканы бастауыш сыныпта сын тұрғысынан ойлау арқылы оқытуды эксперимент жүзінде дәлелдеу

Кіріспе: Қорытынды

Кіріспе: Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

«Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет »
Н. Ә. Назарбаев
Болашақта өркениетті дамыған елдер қатарына ену үшін заман талабына сай білім қажет. Өйткені, тәуелсіз Қазақстанды дамыған бәсекеге қабілетті елу елдің қатарында, терезесін тең ететін - білім. Сондықтан қазіргі даму кезеңі білім беру жүйесінің алдына оқу үрдісін технологияландыру мәселесін қойып отыр. Жаңа технологиялардың ерекшелігі өсіп келе жатқан жеке тұлғаны жан-жақты дамыту.

Білімнің жаңа мазмұнын жүзеге асыру үшін жаңа технологиялар қажет-ақ. Сондай педагогикалық технологиялардың бірі « Сыни тұрғысынан ойлау технологиясы» .
Сыни тұрғыдан ойлау - Қазақстандағы білім беруді дамыту үшін маңызды болып табылатын қазіргі ең басты педагогикалық түсінік. Бұл модуль балалардың да, педагогтердің де сыни тұрғыдан ойлауды дамытуды саналы және оймен қабылдауын көздейді. Сын тұрғысынан ойлау дегеніміз-сабақта балалардың қызығушылығын арттыра отырып, өз ойыңды еркін және зерттей талпындырып, тұжырым жасау. Сын тұрғысынан ойлау дегеніміз - ой қозғай отырып, оқушының өз ойымен өзгелердің ойына сыни қарап, естіген, білгенін талдап, салыстырып, реттеп, сұрыптап, жүйелеп, білмегенін өзі зерттеп, дәлелдеп, тұжырым жасауға бағыттау өз бетімен және бірлесіп шығармашылық жұмыс жасау. Сын тұрғысынан ойлау - оқу мен жазуды дамыту бағдарламасы. Оқушыны мұғаліммен, сыныптастарымен еркін сөйлесуге, пікір таластыруға, бір-бірінің ойын тыңдауға, құрметтеуге, өзекті мәселені шешу жолдарын іздей отырып, қиындықты жеңуге баулитын бағдарлама. Сыни ойлау - белгілі бір мәселе туралы бар идеяларды жинақтап оларды қайта ой елегінен өткізу және шешім қабылдаумен аяқталатын күрделі психологиялық үрдіс» екенін атап көрсеткен. Сыни ойлау - адам өмірінің бір саласы.

Сын тұрғысынан ойлауды үйрету үшін қажет әрекеттер

Бұл бағдарлама жаңа буын оқулықтарының талаптарын жүзеге асыруда, білім деңгейін көтеруде, балаларды шығармашылыққа баулуда, ойларын еркін айтуда тез арада дұрыс шешімдер табуға атсалысатын бірден-бір тиімді бағдарлама деп есептеймін. Сын тұрғысынан ойлау-сынау емес, шыңдалған, бірін-бірі толықтырған ойлау десек қателеспейміз.

Орта мектепте меңгерілуге тиісті лексиканың көлемі лексикалық білім берумен анықталады. Белгілі бір тілді мегеру үшін лексиканы оқытудың өзіндік ерекшелігі бар. Адам қай тілде сөйлегісі келсе де, сөздік қордан өзіне қажетті лексикалық тұлғаларды білмесе, біріншіден, айтайын деген ойын жеткізе алмайды, екіншіден, басқа біреудің айтқан сөзін, ойын түсінбейді. Демек, адам сөйлесу, пікірлесу үшін тілдік қолданысқа керекті лексикалық құралдарды үйренбесе, тілдк қатынас та жүзеге аспайды. Лексика бөлімінің білімдік, танымдық маңызы оқушылардың тіл білімі туралы ұғымының кеңеюіне, тілдің ең кіші бөлшегі - сөздің фонетикамен, морфологиямен, синтаксиспен, стилистикамен қатысын түсінуіне, сөйтіп, бүкіл тілдің жүйені тұтас ұғып, оған материалистік көзқарасының қалыптасуына мүмкіндік береді.
Мұғалімдер көп жағдайда оқулықты өздеріне тірек етеді. Онысы дұрыс та. Алайда оқулық оқушы үшін жазылғанын, онда мұғалім үшін көп нәрсенің жасырын сыр болып қалып қоятынын әр кез есте сақтау керек. Егер мұғалім оқулықтағыны ғана білсе, оқушыға берер білімнің түпкі мақсатын, одан шығар нәтижені өзге (грамматикалық) мағынадан жақсы ажырата алуы керек. Мысалы, лексикалық мағынасы бар сөздердің өзі түрлі қосымшалар жалғану арқылы дыбысталу қауызын өзгертіп отырады: адам, адамдар, адамдары, адамдарымыздың, адамдық, адамсу т. б. Ал олар сол қосымша арқылы грамматикалық мағына қабылдады ма, жоқ лексикалық мағына қабылдады ма деген мәселені ерекше ажырату керек. Өйткені атауыш сөздердің ішінде туынды түбір сөздер өте көп кездеседі. Мысалы, жуас, момақан, көнбіс десек, үш сөздің де лексикалық мағынасы бір немесе жақын болғанымен, қолданушының жақсы немесе жек көріп, әлде сүйсініп айтқанын байқауға болады. Сондықтан сөз мағынасын ашып түсіну оқушылардың лексикалық ұғым туралы білімінің сөйлеу, жазуды қолданып, стилистикадан хабардар болуға мүмкіндік береді. Мектеп оқушыларына сөз мағынасының лексикалық мағына және грамматикалық мағына болып екі түрге бөлінетіндігін, сөздің лексикалық мағынасы лексикологияда зерттелетіндігі туралы түсінік беру керек. В. В. Виноградовтың анықтамасы бойынша сөздің лексикалық мағынасы дегеніміз - «тілдің грамматикалық заңдарына сай тұлғаланған, оның сөздігіне тән жалпы семантикалық жүйесінің элементі болып табылатын сөздің заттық-материалдық мазмұны».

Лексикалық оқыту барысында баланың сөздік қорын байыту, лексика саласы бойынша теориялық білімді жетілдіру, мектеп оқушыларын сөздерді орынды қолданыла білуге дағдылындыру, түрлі әдіс-тәсілдерді ұйымдастыру арқылы жүргізіледі.

Оқушылардың лексикалық білімін өз дәрежесінде қалыптастыру үшін төмендегідей жұмыстар жүргізілуі қажет: лексикалық білімнің негізі-сөз және оның мағынасы; сөз мағынасы туралы түсінік; сөздің лексикалық мағынасы; лексиканы оқытудағы білім мен дағды; лексиканы игерту мақсатында жаттығу жұмыстарын жүргізудың әдіс-тәсілдері; мектеп оқушыларының сөйлеу стилін қалыптастырудың теориялық негіздері; көркемдеуіш сөздердің қолданылуы.

Лексиканы игеру үшін грамматикалық, орфографиялық және

стилистикамен байланысты жаттығу жұмыстары жүргізіледі. Өйткені лексикалық ұғымдарды үйрену және оны қолдану аясын толық игеру үшін тілдің басқа салалармен байланыстырылмай, толық мәнге ие бола алмайды. Лексика бойынша тіл дамытуға байланысты берілетін жаттығулардың өзіндік ерекшеліктеріне қарай жіктеліп алынады. Оны келесідегідей жіктеп қарастырдық.

Жүргізілетін жаттығу жұмыстарының бірінші тобы лексикалық жаттығу, яғни теориялық мәліметтері пысықталып, сөз қолданысқа үйретіп дағдыланады. Дұрысында, сөздіктермен танысу, олардың пайдалану жұмысы әрбір тиісті лексикалық ұғымдармен бірге жүргізілуі керек. Мысалы, түсіндірме сөздікпен танысу, оларды пайдалану жұмысы әрбір тиісті лексикалық ұғымдармен бірге жүргізілуі тиіс. Сондай-ақ сөз мағыналарын өткенде (тура және ауыспалы мағына, көпмағыналық, омоним, синоним, антоним) қажет болады. Оқушылар сөздің лексикалық мағынасын сөздікте қалай түсіндірілетін немесе өздері мағынасын аша алмаған сөздердің мәнін ұғу үшін пайдаланады: көпмағыналы сөздердің, омоним сөздердің берілу тәртібін үйренеді.

Ал стилистика саласымен байланысты лексикалық жаттығулар сөзді таңдап қолдануға, айтылатын ойға лайық сөйлем құрай білуге үйретеді. Бұған байланысты жүргізілетін жаттығу жұмыстары. Мысалы:

Берілген сөздер мен сөз тіркестері қандай лексика - сематикалық топтарға, қайсысы қандай әдеби тіл стильдеріне жатады. Мысал;

а) Балалар - балдар, тыныш - тиыш.

ә) Бала - балақай, келін - келіншек, әке - әкей.

б) Шалбар - сым, көйлек - жейде, өңшең - ылғи - кілең.

Лексикалық жаттығулар қазақ тілі лексика жүйесін белгілі бір ұйымдық мәліметтермен танысуға өз практикасында сөздерді қолдана білуге дағдылануға бағытталады. Сондай - ақ лексикаға байланысты жұмыстар, жаттығулар оқушылардың сөз байлығын арттырып, сөзді қолдана білуге бейімділігін дамытуға бағыт алуы тиіс. Оқушыларды әрбір сөзге көңіл бөлуге, мағынасын анық аңғаруға жетелейді, олардың қолданудағы стильдік мәні мен реңдерін тани білуге, логикалық ойлау жүйесін кеңейтеді.

Қорыта келе, сыни тұрғысынан ойлау технологиясын пайдаланудың сабақ сапасына әсері өте мол. Сабақта жаңа технология элементтерін тиімді пайдалану оқушылардың танымдық әрекеттерін, белсенділігін дамытып, оларды шығармашылыққа жетелейді. Баланың логикалық ойлау қабілеті дамып, сабақтың сапасын артады. Ізденушілігін арттырып, өз ісіне сенімін нығайтады. Сабаққа қызығушылығын арттырып, белсенділігі күшейеді. Оқушылар сабаққа зор ынтамен қатысады, сабақ та сапалы өтеді. Егер де жаңа технология элементтерін сабақта өз дәрежесінде ұйымдастыра білсек, өз нәтижесін береді. Ең бастысы оқу үрдісін жаңаша ұйымдастыру, ойлау дағдыларын жетілдіру, өз бетінше білім алу, әрекет ету, мақсатқа жету оқушының өзі арқылы іске асады.

Мақалада бастауыш мектепте практикада қолданылатын RKMPP (оқу және жазу арқылы сыни ойлауды дамыту) заманауи технологияларының біріне талдау берілген. Мақала авторлары екінші буын стандарттарын жүзеге асыру аясында жас оқушылармен жұмыс жасау кезінде технологияны қолдану әдістері мен әдістерін сипаттады. RKMPP технологиясын қолдану бастауыш сынып оқушыларының сөйлеуінің лексикалық жағының дамуына тиімді әсер етеді, бұл оқушылардың сөздік қорын байытуға, нақтылауға және белсендіруге әкеледі. RKMPP технологиясының үш фазалы моделі ашылды, ол қолда бар білімді шақырудан, мазмұнды түсінуден (жаңа ақпарат алу) және рефлексиядан (түсіну, жаңа білімнің пайда болуы) тұрады. әдеби оқу, орыс тілі сабақтарында мәтінмен жұмыс жасау кезінде жүзеге асырылатын технологияның негізгі әдістері анықталды: кластер, идеялар қоржыны, кестелер, дұрыс және дұрыс емес мәлімдемелер, белгілі ақпараттың тізімін жасау, тұжырымдамалық доңғалақ, инсерт, мозаика. Сөйлеудің лексикалық жағымен жұмыс жасау кезінде бастауыш мектепте осы технологияны қолданудың тиімділігі туралы қорытынды жасалды. Мақаланың практикалық бағыты бар, мақала материалдары оқу және оқудан тыс іс-әрекетте қолданыла алады.

Мақалада орыс тілі сабақтарында сыни ойлау технологиясын қолдану мәселелері қарастырылады. Бұл технологияны жүйелі қолдану якут мектептеріндегі оқушыларға орыс тілін оқыту сапасын арттыруға ықпал етеді. Әдістемелік және педагогикалық зерттеулерді зерттеу және талдау негізінде орыс тілі сабақтарында сыни ойлау технологиясын қолданудың орындылығы негізделеді. Бұл технология оқушылардың ойлау және сөйлеу белсенділігін дамытады және олардың оқу-танымдық процеске белсенді қатысуына ықпал етеді. Бұл зерттеуде орыс тілі мен әдебиеті мұғалімдерінің үздік тәжірибелерін талдау, салыстыру және сауалнама жүргізу әдістері қолданылды, сыни ойлау технологиясын қолдануда ұйымдағы қиындықтар, оқушылардың типтік қателіктері анықталды. Зерттеудің квалитативті және квантитативті әдістеріне сүйене отырып, якут мектебі оқушыларының орыс тілі сабақтарында ана тілінің кедергі келтіретін әсерін ескере отырып, үйлесімді орыс тілін дамыту бойынша жұмыс жүйесі ұсынылады. Бұл технологияны студенттердің пәндік, Мета-пәндік және жеке нәтижелерін қалыптастыруда, жеке және ұжымдық қызметті ұйымдастыруда қолданудың тиімділігі негізделген. Осы технологияны қолданатын сабақтар оқушыларды ойлауға, талдауға, дауласуға, дәлелдеуге, сендіруге, дәлелдеуге және жүйелеуге үйретеді.

Ресей Федерациясындағы білім туралы" заңның қабылдануына, негізгі жалпы білім берудің федералды мемлекеттік білім беру стандартын жүзеге асыруға байланысты білім беру парадигмасы өзгерді. Жаңа жағдайларда мектеп ортасына электрондық оқу-әдістемелік кешендерді, оқытудың интерактивті құралдарын белсенді енгізу инновациялық әдістер мен технологияларға қызығушылықты арттыруға ықпал етеді. Қазіргі сабақ ақпараттық-иллюстрациялық оқу технологиясынан іс-әрекетті дамыту технологиясына ауысумен сипатталады. Құзыреттілік және метапәндік тәсілдер білім беру қызметінде негізгі болды. Білім алушы білім беру процесінің субъектісіне айналады. Жеке білім беру бағыты, саралау, инновациялық әдістер мен жаңа технологияларды енгізу қазіргі білім беру процесінің негізгі талаптарына айналуда. Орыс тілін оқытудағы жүйелі және белсенді тәсіл заманауи білім беру технологияларын қолдануды қамтиды. Олардың бірі, Сыни тұрғыдан ойлау технологиясы білім беру міндеттерінің кең спектрін шешуге мүмкіндік береді: оқыту, тәрбиелеу және дамыту.

Білім берудегі құзыреттілік тәсіл білім беру процесін трансформациялауды қамтиды. Сыни тұрғыдан ойлау технологиясын қолдану өзін-өзі бақылау, нәтижелерді болжау, себеп-салдар байланысын орнату, ұсынылған көптеген сценарийлерден шешім табу сияқты дағдыларды қалыптастыруға және дамытуға мүмкіндік береді.

Сыни ойлау технологиясын ұзақ уақыт бойы әдебиет мұғалімдері қолданбаған, өйткені оны орыс тілі сабақтарында қолдану әдістемесі жеткіліксіз дамыған. Сонымен қатар, сыни ойлауды дамыту білім алушылардың ақыл-ой белсенділігін ынталандырады, талқыланатын мәселеге өз пікірін, көзқарасын білдіруге итермелейді, ойлау және сөйлеу белсенділігін дамытады. Технологияның негізгі қағидасы-студенттер өздігінен білім алуды және өзін-өзі бақылау, нәтижелерді болжау, себеп-салдарлық байланыстарды орнату, ұсынылған көптеген нұсқалардың дұрыс шешімдерін табу сияқты құзіреттіліктерді дамытуды үйренуі керек. Сыни тұрғыдан ойлау ақыл-ой әрекетінің басқа түрлерінен ерекшеленеді, өйткені ол дұрыс емес нәрсені дұрысынан ажырату, оқушы келіспейтін пікірлерді дәлелдеу және жоққа шығару қабілетімен анықталады. Сыни тұрғыдан ойлау технологиясы-бұл адамның зияткерлік іс-әрекетінің бір түрі, ол қабылдау, түсіну, қоршаған ақпарат өрісіне көзқарастың объективтілігімен сипатталады [2, 156 бет] . Республиканың білім беру ұйымдарында мақала авторлары әр жылдары жүргізген эксперименттік жұмыстың деректері көрсеткендей, білім алушылар өз көзқарастарын талдай, жинақтай, дәлелдей алмайды, пікірталастарға қатысу қиынға соғады.

Қазіргі уақытта осы ғалымдардың теориялық және практикалық зерттеулерінің арқасында сыни ойлау технологиясын мұғалімдер тек Орыс тілі мен әдебиеті сабақтарында ғана емес, сонымен қатар басқа да пәндер бойынша сәтті қолданады. "Сыни ойлау" ұғымы " сын " ұғымымен синоним емес. Әдетте, бұл теріс эмоциялармен, теріске шығарумен байланысты, бірақ іс жүзінде бұл, ең алдымен, олардың іс-әрекеттерінің нәтижелерін бағалау, мақсаттар мен міндеттерді дұрыс шешуді таңдау, айтылған және жазылған нәрсені түзету және жетілдіру, болып жатқан процестерді сыни тұрғыдан түсіну мүмкіндігі. Осы мәселені дамыта отырып, біз Якутск қаласындағы № 17 жалпы орта білім беретін мектеп пен Саха Республикасының Олекмин ауданындағы (Якутия) Урицка орта мектебінің оқушылары арасында эксперимент жүргіздік. Оған 67 бесінші сынып оқушылары қатысты. Оқушыларға "сыни ойлау "деген не екенін түсіндіріңіз"деген тапсырма берілді. Оқушылар бұл тапсырманы келесідей орындады: эксперименттік сыныпта оқушылардың 89% - ы бұл ұғым сынға байланысты деп санайды, 11% - ы бұл ойлау, пікірталас қабілетімен байланысты деп жазды. Бақылау сыныбында оқушылардың 93% - ы бұл ұғымды сын, келіспеушілік, айыптау сияқты құбылыстармен байланыстырды, сауалнамаға қатысушылардың 5% - ы бұл ұғым әртүрлі тақырыптарды талқылау қабілетімен байланысты деп болжады, ал оқушылардың 2% - ы қойылған сұраққа жауап бере алмады.

Біздің ойымызша, қарастырылып отырған мәселенің мәнін ашуда С. и. Заир-Бектің пікірі назар аударуға тұрарлық: "сыни ойлау белсенді әрекет етуге үйретеді және алынған ақпаратқа сәйкес қалай әрекет ету керектігін түсінуге көмектеседі. Бұл жағдайда талқылау, басқа адамдармен қарым-қатынас жасау дағдылары қажет (тек дау айту ғана емес, сонымен қатар байланыс нүктелерін табу) . Біз сыни тұрғыдан ойласақ, тек ақыл ғана емес, эмоциялар мен сезімдер де қатысады. Нәтижесі-сын тұрғысынан ойлау белсенді әрекет ету тәсілдеріне, оның ішінде әлеуметтік маңызды әрекеттерге үйретеді" [3, 5-б. ] . Демек, бұл технологияны жүйелі қолдану студенттердің белсенділігін, тәуелсіздігін және шығармашылығын арттыруға мүмкіндік береді. Ең бастысы, сабақта оқушылар басты кейіпкерлерге айналады, мұғалімнің студенттермен бірлесіп құру және ынтымақтастық процесі жүреді. Оларды сабақтың жалпы мақсаты, қойылған міндеттерді шешуде ұжымдық шығармашылық ізденіс біріктіреді. Сыни тұрғыдан ойлау технологиясының басты мақсаты-нақты міндеттерді шешу кезінде білім алушылардың оқуға үйренуіне және өзінің білім беру жолын табуына мүмкіндік беретін олардың зияткерлік қабілеттерін дамыту. Бұл технология үш кезеңнен тұратын келесі негізгі құрылымға ие: қоңырау, мазмұнды түсіну және рефлексия. Әр кезеңнің өзіндік мақсаттары мен міндеттері, сондай-ақ өзіне тән әдістер жиынтығы бар. Мұндай сабақтарда оқушылар сабақтың мақсаттарын өз бетінше тұжырымдайды, міндеттер қояды, нақты өмірге жақын проблемалық жағдайларды жасайды, бұл қарым-қатынас, тәуелсіздік, шығармашылықты дамытуға мүмкіндік береді. Сыни тұрғыдан ойлау - ашық рефлексивті бағалау ойлауы. Осы технологияның көмегімен зерттелетін материалға ойластырылған көзқарас дамиды. Құбылыстарға қатысты әртүрлі көзқарастарды қарастыра білу студенттерге оқу тілдік материалын мұқият оқып қана қоймай, сонымен қатар олардың үйлесімді ауызша және жазбаша сөйлеуін дамытуға мүмкіндік береді, бұл екі тілді студенттер үшін өте маңызды. Сыни ойлауды дамыту зерттелетін пәнге қызығушылықты арттыруға, өзін-өзі тану және одан әрі өзін-өзі тәрбиелеу қабілеттерін алуға мүмкіндік береді. Демек, бұл технология жүйелі және белсенді оқыту принциптерін жүзеге асыруға бағытталған.

Сыни ойлау технологиясын қолданатын сабақтар дәстүрлі сабақтардан түбегейлі ерекшеленеді. Мұндай сабақтарда оқушылар ойлауды, талдауды, дауласуды, дәлелдеуді, сендіруді, дәлелдеуді және жүйелеуді үйренеді. Бұл бастама, Тәуелсіздік, зерттеу дағдыларын дамытуға ықпал ететін өте маңызды қасиеттер. Бұл технологияны орыс тілі сабақтарында қолдану және

әдебиеттер білім беру процесіне басқа қатысушылардың пікірін тыңдау, өз көзқарасын білдіру, ұжымда жұмыс істеу сияқты дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді. Сыни тұрғыдан ойлау технологиясының көмегімен дамитын қабілеттер студенттерге оқу материалын терең зерттеп қана қоймай, қалыптасқан құзыреттер негізінде өз пікірлерін шығаруға мүмкіндік береді. Бұл технологияны орыс тілі сабақтарында қолдану оқушылардың әдеби орыс тілінің мазмұнына, логикасына, дәлдігіне, тілдік құралдардың байлығына, олардың әртүрлілігіне, анықтығына, экспрессивтілігіне және дұрыстығына сәйкес келуі керек. Сыни тұрғыдан ойлау дағдыларын дамыту орыс тіліне деген қызығушылықты арттыруға мүмкіндік береді, танымдық, реттеуші және коммуникативті әмбебап оқу әрекеттерін қалыптастыруға ықпал етеді.

Біздің ойымызша, сыни ойлау технологиясын бейресми білім беру жүйесінде кеңінен қолдануға болады. Е. П. Никифорова мен Л. П. Борисованың пікірінше, қосымша білім беру жүйесі оқушылардың жеке қабілеттерін дамытуды қамтамасыз ететін әлеуметтік институттардың бірі болып табылады. Бұл жүйеде жеке дамудың үлкен әлеуеті бар. Орыс тілі мен әдебиетін оқытудың сапасын арттыру мақсатында пікірталас алаңдарын, дөңгелек үстелдерді жүйелі түрде өткізу қажет [4, 152 б. ] . Мұндай жұмыс формаларының басты шарты-студенттерді әр түрлі іс-шараларға үнемі тарту, олар сыни тұрғыдан бағалайды, алынған ақпаратты талдайды. Бұл жағдайда жауап маңызды емес, іздеу, зерттеу процесі. Пікірталас, ми шабуылы, виртуалды талқылау сияқты белсенді жұмыс түрлері оқушылардың сыни ойлау мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді. Егер жеке тұлға болса, ойлау сыни болуы мүмкін екенін есте ұстаған жөн, өйткені оқушы басқаларға қарамастан өз пікірін айтады. Бұл технологияны қолданудың құндылығы мынада: студент көптеген ақпараттық материалдарды дербес өңдейді, сұрақтар қояды, оларға жауап береді, егер ол толық сенімді емес деп санаса, жоққа шығарады, дәлелдер іздейді, кейде дұрыс болмауы мүмкін өз көзқарасын қалыптастырады. Студент өзінің ақыл-ой әрекетін осындай алгоритм бойынша жасайды: мақсатты іске асырады, қажетті ақпаратты іздейді, оны қолда бар біліммен, өзінің аз тәжірибесімен салыстырады; ; мәселені талқылау кезінде ол өзінің көзқарасын оқу процесінің басқа қатысушыларымен салыстырады; қорытынды жасайды. Осындай ақыл-ой әрекетінің нәтижесінде жаңа, белгісіз ақпарат өз біліміне айналады.

Сабақтарда сыни ойлау технологиясын қолдану үлкен тәрбиелік мәнге ие. Ол студенттерге сенімділікті, қарама-қайшылыққа дайын болуды дамытады, басқалардың пікіріне құрметпен қарауды үйретеді. И. в. Муштавинская бұл технологияны мектептегі білім беру жүйесіне органикалық қосу жеке өсуге мүмкіндік беретінін айтады, өйткені мұндай жұмыс ең алдымен оқушыға, оның жеке басына бағытталған [5, 19 б. ] .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.