: Этикалық дилеммалар: ситуациялық талдау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Мухамбеталиева А.С. Д-21
№9 практикалық сабақтың тақырыбы: Этикалық дилеммалар: ситуациялық талдау.
сабақтың мақсаты: студенттерге тақырыпқа сәйкес мәліметтер беру, түрлі ғылыми көзқарастар мен теориялармен таныстыру.
Тапсырмалар:
1. Конфуцийдің адамгершілік алтын ережесі, И. Канттың императиві.
2. Адамның адамгершілік бастауын түсіну тәсілдері.
3. Утилитаризм және деонтологиялық теориялар (борыш теориясы).
1."Категориялық" императив термині автономды Этика тұжырымдамасын жасаған неміс философы Имануэль Канттың арқасында пайда болды. Осы тұжырымдамаға сәйкес моральдық принциптер әрқашан бар, қоршаған ортаға тәуелді емес және бір-бірімен үнемі байланыста болуы керек. Ал категориялық императив адам өзінің мінез-құлқын анықтайтын арнайы принциптерді қолдануы екенін айтады. Канттың айтуынша, адам-ең жоғары құндылық. Әрбір адамның өз-өзінің адамгершігілік сезімі бар, ол оны кез-келген қол сұғушылықтан қорғайды. Алайда, кез келген басқа адамдар да өзін-өзі бағалауға ие. Бір адамның басқа адамның қабылдау призмасы арқылы мінез-құлық жолын таңдау еркіндігі бар екендігі белгілі болды. Ал кез-келген әрекет жақсылық пен жамандық ұғымдары негізінде бағаланады. Тұлға ретінде адам жақсылық пен жамандықтың өлшемі бола алмайды. Бұл қасиеттердің эталоны бола алатын кемелді адам да жоқ. Демек, жақсылық пен жамандық туралы ұғымдар адамға Құдайдан өтті, өйткені тек ол солардың тасымалдаушысы болып табылады. Адамның өнегелік санасында құдай туралы идея идеал және адамгершілік кемелдік ретінде бекітілуі керек. Анықтамаға сәйкес, адам негізгі моральдық құндылық болып табылады. Ал Құдай болса, ол үшін өзін-өзі жетілдіру мақсатында адамгершілік идеалы болып табылады. Ғалым өзінің Заңын адами қатынастардың негізі болатындай етіп тұжырымдады. Бұл заңы категориялық императив деп аталады. Категориялық императив негіздері: адам өмірде өзі үшін де, басқалар үшін де заңды күші бар ережелер бойынша әрекет етуі керек; адам өзгелер оған қалай әрекет еткенін қаласа, өзі солай әрекет етуі керек; адам өзгелерді жеке пайда табудың құралы ретінде қарастырмауы керек. Канттың теориясы адам өзінің қалай әрекет ету керектігін таңдап, өзінің қалауын ғана емес, сонымен бірге ол үшін сөзсіз бұйрық (категориялық императив) болып табылатын жалпыадамзаттық ережелерді де ескеруі керек екенін айтады. Категориялық императивтің адамгершілік мәні бір нәрсенің нәтижесі емес, өзінен-өзі туады. Философ оны әлемнен жоғары қояды, көптеген өмірлік байланыстардан ажыратады және шындыққа қарсы қояды, өйткені ол бүгінгі күні не бар екенін емес, қалай болу керектігін айтады. Жеке тұлғаға деген шынайы құрмет - мораль мен құқықтың адамгершілік негізі. Бірақ нақты өмірде бұл іс жүзінде мүмкін емес, өйткені Кант айтқандай, адам табиғатында "бастапқы зұлымдық" -- бұл өзімшілдік, тек өз бақытына ұмтылу, өзін-өзі сүю және т. б. бар. Бірақ, кез-келген жағдайда, категориялық императивтің кез-келген ұқсас теориядан айырмашылығы, моральдық негізі адамның бақыты мен пайдасына ғана емес, сонымен бірге оның ақыл-ойының талаптары мен адамгершіліктің қағидатына негізделген, ол адамгершіліктің "алтын ережесінде" айқын көрінеді.
Адамгершілік алтын ережесі-бұл ежелгі атақты мұғалімдер мен ойшылдар жасаған, бірақ қазіргі уақытта өзектілігін жоғалтпаған моральдық ереже. Ереже кез-келген практикалық жағдайда басқаға деген қарым-қатынастың әмбебап моральдық принципін белгілейді. Конфуций алғашқылардың бірі болып" алтын ережені " білдірді:" ... өзіңіз қалаған нәрсені жасамаңыз". Мәсіхтің таудағы уағызында дәл осындай ой естіледі:" адамдар сізбен бірге істегіңіз келетін барлық нәрселерде және сіз олармен солай істейсіз " (таудағы уағыз, Матф. 7:12). Бұл принциптің терең дамуы мен теориялық негіздемесін и.Кант "практикалық ақылға сын"еңбегінде береді. Алтын ереже адами қатынастардың барлық салаларына, соның ішінде кәсіби өмірге де қатысты. Алтын ереже әдептілік, сыпайылық, ұжымдағы өзара көмек, жұмыстағы алқалық сияқты кәсіби моральдық қасиеттерді анықтайды.
2. Жақсы адамгершілік қасиеттердің түп негізі отбасында қалыптасатыны белгілі. Адамгершілік қасиеттер ізгілікпен ұштастырады. Әсіресе еңбекке деген тұрақты ықыласы бар және еңбектене білуде өзін көрсететін балаларды еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу басты міндет болып табылады. Адамгершілік - адамның рухани байлығы, болашақ ұрпақты ізгілік бесігіне бөлейтін рухани дәуіріне жаңа қадам болып табылады. Адамгершілік тәрбиенің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.