БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ИНФОРМАТИКАНЫ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚҚА НЕГІЗДЕП ОҚЫТУ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ƏОЖ 378.004
Ибашова Алмира Байдабековна
п.ғ.к., аға оқытушы, ОҚМПУ, Шымкент, almira_i@mail.ru
Белесова Дамира Турсынхановна
докторант, ОҚМПУ, Шымкент, damira_belesova@mail.ru

БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ИНФОРМАТИКАНЫ
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚҚА НЕГІЗДЕП ОҚЫТУ

Түйіндеме. Бұл мақалада біз бастауыш мектептегі информатика бойынша қолданыстағы оқу бағдарламасын қарастырамыз. Содан кейін біз бастауыш мектеп деңгейінде информатиканы оқытудың жаңа тәсілін ұсынамыз. Ұсынылған тәсіл оқушыларды ойлауға, ойын ойлап табуға, оларды ойнауға, талдауға және өз ойын сөзбен түсіндіруге бағыттайды.
Кілт сөздер: информатика, бастауыш мектеп, оқыту әдістері, алгоритм.
Аннотация. В этой статье мы рассмотрим существующую учебную программу по информатике в начальной школе. Затем мы предлагаем новый подход к обучению информатике на уровне начальной школы. Предлагаемый подход ориентирует учащихся на мышление, придумывание игр, их игру, анализ и объяснение своей мысли словами.
Ключевые слова: информатика, начальная школа, методы обучения, алгоритм.
Abstract. In this article, we will look at the existing computer science curriculum in elementary school. We then propose a new approach to teaching computer science at the primary school level. The proposed approach focuses students on thinking, inventing games, playing them, analyzing and explaining their thoughts in words.
Key words: computer science, elementary school, teaching methods, algorithm.

Еліміз тәуелсіздік алып, дербес мемлекет ретінде дамыған осы уақыт аралығында экономикалық, саяси-әлеуметтік сала қарқынды қадаммен алға озып кетті. Ел экономикасының карқынды дамуы білім саласының жағдайын жақсартуға кең мүмкіндіктер туғызып отыр. Білімді реформалаудың басты міндеті - мемлекеттік білім беру жүйесін әлемдік үздік үлгіге сәйкес деңгейге көтеру.
Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 - 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында: "Қазақстанда білім беруді және ғылымды дамыту бойынша жүйелі шаралар кешені іске асырылуда. 2015 жылы республика өзіне Біріккен Ұлттар Ұйымының 2030 жылға дейінгі тұрақты даму мақсаттарына, оның ішінде бәрін қамтитын және әділ сапалы білім беруді және баршаға арналған өмір бойы оқу мүмкіндігін ынталандыруды қамтамасыз етуді көздейтін 4-мақсатына қол жеткізу бойынша міндеттемелерді қабылдады. Оған қол жеткізу үшін әлемдегі білім беруді дамытудың негізгі бағыттары айқындалды: мектепалды даярлықты қамтамасыз ету, 12 жылдық мектеп білімінің моделі, оқушылардың бойында 21 ғасыр дағдыларын дамыту, арзан және сапалы ТжКБ мен жоғары білімге тең қол жеткізу. Аталған бағыттар қазақстандық білім беру жүйесі үшін де басым болып табылады",- делінген. Информатика пәнін бастауыш сыныптан бастап оқытуға байланысты нормативтік құжаттар дайындалып, оқу-әдістемелік кешендер жасақталып, оқу үрдісіне енгізілгені белгілі. Негізгі мақсаты - оқушының ақпараттық мәдениетін қалыптастыруға, олардың шығармашыл ойлау қабілетін дамытуға бағытталады.
Ең алдымен әлем бойынша бастауыш мектептерде компьютерді пайдаланудың түрлі жолдарын қарастырайық.
Мысалы, Ұлыбританияда АКТ, Есептеу техникасы, Информатика, IT атаулары қолданылады. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар пәні түрлі компьютерлік жүйелерді, желілер мен қосымшаларды пайдаланумен айналысатын технологиялар мен дағдыларды қолдануды зерттейтін пәнге жатады. "Есептеу техникасы" мен "Информатика"-да есептеу техникасының өзін, соның ішінде дағдымен өзара әрекеттесуді де оқытады. Әдетте, мұнда осы қосымшаларды ғана емес, комьютерлік қосымшаларды жасау үшін технологиялық элементтерді манипуляциялауға көбірек көңіл аударады. Көбінесе кодтау, бағдарламалау, проблемаларды шешу және жобалау сияқты нәрселер осы пәндерде қамтылады.
Басқа да кейбір пәндер сияқты, компьютерлік дағдылардың болжамды маңыздылығы бүкіл әлемде кеңінен өзгеріп отырады. Көптеген елдерде оқу бағдарламасы компьютерді пайдалануға негізделген. Кейбір елдерде пән міндетті, кейбірінде қосымша болып табылады.
Финляндия білім беру жүйесі әлемдегі ең үздіктердің бірі ретінде кеңінен бағаланады және оқушыларының үлгерімі халықаралық лига кестелерінің жоғары жағында орналасқан. Мұнда "Есептеу техникасы мен АТ" мектепке байланысты оқу жоспарында факультативтік пәндер ретінде енгізілген, алайда мектептер мен педагогтар балалардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін оқу бағдарламасы мен оқытудың педагогикалық әдістерін өзгертуге, қалыптастыруға және бейімдеуге құқылы.
Жапонияда 2016 жылы білім берудің жаңа саясаты жарияланды. Компьютерлік бағдарламалау 2020 жылдан бастап барлық бастауыш мектептерде міндетті болды. Бұл бастама оқушылардың өз бетінше ойлау қабілетін дамытуда және алға қойған мақсаттарды орындауда пайдалы деп сенеді.
Ұлыбританияда информатика мен кодтау барлық бастауыш мектептерде міндетті болса, АҚШ-та кодтауды оқытуды тежейтін үлкен мәселе - бұл елдің орталықсыздандырылған мемлекеттік мектеп жүйесі. Кейбір мемлекеттер информатиканы жеке пән ретінде санаттаса, кейбірі оны басқа пәнге біріктіреді.
Технологияның дамуына қарай, компьютер бастауыш сынып оқушылары үшін өмірлік маңызды құрал болып табылады және оны балалардың күнделікті сабақтарына қосу оқушылардың кейінгі өмірге толық дайындығын қамтамасыз ету үшін аса маңызды.
Ал, Қазақстанда бастауыш білім мазмұнын мынадай салалар құрайды: тіл және әдебиет, математика және АКТ, жаратылыстану, адам және қоғам, өнер, дене шынықтыру [1].
Бастауыш білім беру мазмұнына: қарапайым тілдік қарым-қатынас - үш тілділікке бейімдеу және информатикалық сауаттану мәселесі еніп отыр. Осы жаңашылдықтың нәтижесінде оқушы шығармашылығының артуы, мінез-құлық мәдениеті рухани-адамгершілікті тұлға ретінде қалыптасуы көзделіп отыр [2].
Түрлі пәндерді оқу оқушыларға ойлаудың әртүрлі тәсілдерін үйретеді-бұл оларға проблемаларды шешудің жаңа стратегияларын ашады. Мысалы, әлеуметтік ғылымдарда қажетті шешімге қол жеткізу үшін келіссөздер мен ымыраларды қолдану жиі үйретіледі. Әрине, мәселені шешушіге әртүрлі ымыраға келудің мүмкін болатын нәтижелерін шешуге көмектесетін растайтын мәліметтер бар, бірақ мәселенің көп бөлігі субъективті жақсырақ шешімге келу үшін әртүрлі нұсқаларды бағалауға негізделген.
Математика және жаратылыстану ғылымдары оқушыларға проблемаларды объективті түрде шешуге үйретеді. Мұнда "ойын ережелері" әртүрлі табиғи заңдармен белгіленеді. Ауызша есептер, жаратылыстану ғылымдарында да, математикада да жаттығулардың типтік түрлерінің бірі, оқушыдан белгілі шамалардың мәнін анықтауды, есепте сипатталған жағдайды білдіретін формулалар мен теңдеулерді табуды, содан кейін бір немесе бірнеше белгісіз шамаларды табу үшін осы теңдеулерді шешуді сұрайды. Математиканы оқытудағы кейбір инновациялық тәсілдер оқушылардан формулалар мен қатынастарды ойлап табуға қатысуды талап етеді.
Жаратылыстану ғылымдарында оқушылар әдетте бұрын дәрісте ұсынылған заңдарды растау үшін эксперименттер жүргізеді. Кейде эксперименттер оқушылар эксперимент барысында жиналған мәліметтерден тиісті заңның не екенін анықтай алатындай етіп жасалады. Бұл іс-әрекет анағұрлым шығармашылыққа негізделген, өйткені оқушы дұрыс нәтижеге жету үшін сыни тұрғыдан ойлануы керек.
Сонымен, компьютерлік ғылым кез-келген басқа ғылымнан немесе әлеуметтік ғылымдардан несімен ерекшеленеді?
Негізгі айырмашылық - оқушы бағдарламалаудың кез-келген түріне негізделген алгоритмді жасау кезінде "ойын ережелерін" ойлап табады. Оқушы жақсы жетістікке жету үшін нақты терминологияны (табиғи тіл немесе бағдарламалау тілі болсын) қолдана отырып, идеяларды нақты білдіруі керек. Мұндай жағдайда әдетте бірнеше шешім бар және оқушы әртүрлі нұсқаларды біле алады. Бастауыш немесе орта мектеп оқушысының информатика пәнінде әр түрлі мүмкіндіктерді зерттеуге және шығармашылық ойлауға еркіндігі мол. Математикадағы сияқты, бұл оқыту әдістемесі осы шығармашылықты қолдаған жағдайда ғана болады. Информатика пәнінің өзінің көптеген тәртіптері бар. Бағдарлама барлық бастапқы шарттарды орындамайынша жұмыс істемейді. Бұл оқушыны барлық енгізілуі мүмкін мәліметтердің дұрыс нәтиже беретіндігін тексеру қажеттілігі туралы ойлануға мәжбүр етеді. Оқушы өз жұмысын ұйымдастыруға, барлық мүмкін "оқиғаларды" іздеуге, осы мәселені мұқият талдауға үйренеді. Олар әртүрлі тәсілдерді салыстырады және физикалық шектеулердің жиынтығы үшін қайсысы жақсы екенін біледі.
Тағы бір маңызды сабақ-компьютерлер неден құралған, олар қалай жұмыс ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.