Операциялық жүйелер және олардың атқаратын қызметі



Мазмұны

1. Операциялық жүйелер және олардың атқаратын қызметі.
2. Мәлімет жинағыштар.
3. Файлдар жүйесі.
4. Файлдар каталогы.
5. Файлдар маршруты.
6. Пайдалануға болмайтын файл аттары.
7. Файл аттарының стандартты түрлері.
8. MS DOS операциялық жүйелерінің құрылымы.

Мазмұны

1. Операциялық жүйелер және олардың атқаратын қызметі.
2. Мәлімет жинағыштар.
3. Файлдар жүйесі.
4. Файлдар каталогы.
5. Файлдар маршруты.
6. Пайдалануға болмайтын файл аттары.
7. Файл аттарының стандартты түрлері.
8. MS DOS операциялық жүйелерінің құрылымы.

1. Операциялық жүйелер және олардың атқаратын қызметі.

Операциялық жүйе ДЭЕМ-дегі кез келген бағдарламалық жабдықтардың
ажырамас екінші бір бөлігі болып саналады. Әрбір адамға ЭЕМ-нің барлық
құрылғыларын басқару мүмкіншілігін береді. ОЖ екі негізгі қызметті
атқарады:
1) барлық қолданбалы және жүйелік бағдарламалардың жұмысын, оларды бір-
бірімен және аппараттық жабдықтармен байланыстыра отырып, қамтамасыз ету.
2) әрбір адамға ЭЕМ-ді жалпы басқару мүмкіншілігін беру.
ОЖ-адам мен ЭЕМ аппараттарының арасындағы байланысты ұйымдастыратын
бағдарлама немесе біріктірілген бағдарламалар тобы. Оның құрамына өз
командалары және драйверлер сыртқы құрылғыларды басқару бағдарламалары
утилиттер - жұмысты жеңілдететін бағдарламалар және т.б. Компьютерлердің әр
түрлі модельдерінде қолданылатын ОЖ-ның мүмкіндіктері де әрқалай бола
береді. Ең көп тараған ОЖ түрлеріне, MS DOS, CDOS, MSX, UNIX және де соңғы
кезде кеңінен қолданыла бастаған көп терезелі операциялық жүйелер WINDOWS
бағдарламалар жатады.
MS DOS жүйесі 1981 жылы IBM PS компьютерлерімен бірге шығып, ол әр бір
компьютерге орналастырылған болатын. Қазіргі кезде стандартты операциялық
жүйе ретінде WINDOWS есептеледі. Бірақ MS DOS жүйесінің негізгі
түсініктері операциялық жүйелердің бәрінде де толық пайдаланылады.

2. Мәлімет жинағыштар.
Дербес компьютерде бағдарламалар мен мәліметтерді негізгі сақтаушы
құрал ретінде магниттік дискідегі жинағыштар пайдаланылады. Сондықтан да,
ЭЕМ-нің нәтижелі жұмыс істеуі осы мәлімет жинағыштарды тиімді қолдана
білуге байланысты. Жинағыштар ЭЕМ-нің сыртқы құрлысына жатады, олар латын
әріптерімен белгіленіп соңына қос нүкте қойылады А:, В:. Көптеген ДК-лер А:
және В: болып белгіленетін екі иілгіш магниттік дискідегі жинағыштан және
С: таңбасымен көрсетілген қатты магниттік дискідегі жинағыштан тұрады. ЭЕМ-
ді іске қосқанда ОЖ-ның төмендегі стандартты шақыру белгісі экранға шығады
мысалы,А:\-А: жинағышының іске қосылғанын көрсетеді; С:\-C: жинағышының
іске қосылғанын және оның жұмыс істеуге дайын екенін көрсетеді.
Алғашқы CD-ROM-да ақпаратта алмасу жылдамдығы 150 кбайтс еді. Үлкен
көлемді дисктердің бейне ақпараттарын көруге бұл жылдамдық аз еді.
Сондықтан оқу жылдамдығы екі есе үш есе үлкейтілген моделдер шығарыла
бастады. Қазіргі кезде 40 есе жылдамдатылған құрылғылар шығарылуда.
Көптеген мысалдар үшін 4-тік жылдамдықтағы дисководты қолданады, ал ойындар
үшін жылдамдығы жоғары дисковод қолданылады. Егер диск сапасыз болса,
немесе ластанса оқу жылдамдығы автоматты түрде төмендейді.
Көбінесе ОЖ ЭЕМ жадына жұмысты жеңілдететін NORTON COMMANDER
бағдарламасымен бірге жүктеледі. Мұндай кезде дисплей экранның жоғарғы
қатарында дискінің аты мен оның мазмұны жазылған екі тіктөртбұрыш тәріздес
терезелер, ал экранның ең соңғы қатарында А:\ немесе С:\ деген ОЖ-ның
командаларын енгізуге арналған қатар пайда болады.
Операциялық жүйенің тұрақты сақтау орны болып магниттік дискілер
немесе дискет есептеледі. Дискінің негізгі бөлігі мәліметтер мен
бағдарламаларды сақтауға арналған, оларға қоса магниттік дискілерде
мәліметтер мазмұны (каталог, директорий) да сақталады.

3. Файлдар жүйесі.
Файл (file-бума десте) белгілі бір атпен магниттік дискіде жазылған
бір мәтіндес ақпарат жиыны. Файл бағдарламадан, не оларға қажетті берілген
сандар тобынан, тексттен тұру мүмкін. Әр бір файлдың файлдар каталогында,
мазмұнында тіркелген өзіндік атауы болуы керек. Файлдың толық атауы екі
бөліктен құралады: аты, заты.
Файлдың аты, заты, символымен берілген көлемі операциялық жүйенің
күнтізбелігі мен сағатынан алынып жазылған күні, айы, сағаты файлдың
атрибуттары деп аталады. Олар файл жазылғанда, өзгертілгенде немесе
көшірілгенде тіркеліп отырады.
4. Файлдар каталогы.
Каталог деп - осы файлдар жайлы толық мағлұмат беретін дискідегі
облысты айтамыз, яғни файлдың аттарын, көлемін, өлшемін көрсетеді.
Компьютерді жиі қолданған жағдайда файлдар саны жылдам өседі, сондықтан
оларды сұрыптап, кластарға және топтарға бөлу қажеттілігі туады. Бұл осы
файлдар каталогтары арқылы іске асады. ЭЕМ-нің сыртқы жадының бір бөлігі не
тарауы деп қарауға болады. Әр бір каталогтың белгілі бір атауы болуы тиіс.
Каталогтар тізімі тағы басқа топқа тіркелуі мүмкін, онда ол басқа каталогқа
бағынышты каталог болады. Осы тәрізді тармақталған ағаш тәріздес болып
файлдар жүйесі құрыла береді. Файлдардың аты алфавит бойынша, не құрылған
уақыты бойынша каталогтағы тізімге енгізіп отырады. Каталог файлдарды
іздеуге, реттеуге, тексеруге, көшіріп алуға, қағазға басуға ыңғайлы болады.
Әр бір дискіде негізгі каталог немесе 1-ші деңгейдегі каталог бар. Бұл
каталогқа жәй файлдар және 2-ші деңгейдегі ішкі каталогтар кіреді. Кез
келген уақытта тек бір дискімен жұмыс істесек, ол ағымдағы диск болып
есептеледі. Сонымен қатар, әр бір уақытта ағымдағы жинағышта бір каталог
іске қосылып тұрады, оны ағымдағы каталог деп атайды. ЭЕМ-ді іске қосқанда
экранға көбінесе түпкі каталог немесе ЭЕМ-ді өшірген кезде ағымда болатын
каталог шығады. Ағымдағы каталогты басқа каталогқа ОЖ-ның стандартты
шақыруында ағымдағы дискінің аты, содан соң файл каталогтарының аттары
көрсетіледі.
*.*- файлдардың толық атының белгісі.

5. Файлдар маршруты.

Файлдар жоғарыда көрсетілгендей түрде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Операциялық жүйелер, оның даму және түрлері (ms-doc, nc, os/2,unix, windows, оның түрлері
Операциялық жүйелер мен олардың арқаратын қызметтері туралы
Операциялық жүйелер, оның дамуы және түрлері туралы ақпарат
Операциялық жүйеге сипаттама
Желілік программалық құралдар
Операциялық менеджмент
Операциялық жүйелер,дамуы және түрлері
Операциялық жүйелердің түрлері
Операциялық жүйе талаптары
Windows 8 ОЖ жұмыс режимдері
Пәндер