Қаржы - ақша қатынастарының ажырамас бөлігі


НАРХОЗ УНИВЕРСИТЕТІ
«ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ МЕНЕДЖМЕНТ» МЕКТЕБІ
«ҚАРЖЫ ЖӘНЕ МӘЛІМЕТТЕР АНАЛИТИКАСЫ»
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: «Қаржы» саласының ғылым ретінде дамуы
Орындаған: Қаржы» мамандығы бойынша
1 курс магистранты
Карбозова А. Г .
Алматы, 2022 ж.
Мазмұны
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Күнделікте өмірдің ажырамас бөлігіне біз көптеген қарапайым заттармен құбылыстарды жатқыза аламыз, бірақ соның ішінде ерекше өзіміздің ақша қаражаттарымыз бөліп айтсақ болады. Жалпы қаржылық сала әрқашан айналымда болатын тоқтаусыз процесс, ол әрбір адамның өмірінен бастап халықаралық деңгейде болатын құбылыс. Алғаш рет бұл сала «айырбас» ретінде анықталатын. Даму үрдісіне қарай «экономика», «қаржы» және «банк ісі» салаларына жіктелді. Соның ішінде біздің қарастыратынымыз «қаржы» саласы.
Қаржының ең біріншіден ғылым ретінде дамуында жеке тұлғалар арасында қарым-қатынас деп есептелген. Берілген жұмыста бұл тақырыптың таңдалу себебі мен өзектілігі ол осы саласының үздіксіз даму арқасындағы басқа салалармен байланысы және жаңа мүмкіндіктерге жол ашуы.
Зерттеу жұмысының негізгі мақсаты - қаржы саласының ғылымы мен пәлсапасын зерттеу және қазіргі таңдағы рөлін анықтау. Қаржының ғылым ретінде қалай және қашан қалыптасықаны, оның өзгеріске ұшыраған себептері мен кезеңдерін нақтылау. Ғылымның қазіргі таңдағы дамуы, жаңа технологиялар әсерінінің өзгерісін анықтау осы жазба жұмыстың бөлігі болып табылады. Қаржы жүйесі шешуге арналған қазіргі заманғы қоғамның проблемалары ретінде мыналарды атауға болады: экономика дамуының жеткіліксіз қарқыны; экономикалық жүйе дамуының диспропорциясы; сыртқы тауар және қаржы нарықтарындағы өзгерістерге бейімделудің артта қалуы; көбею процесіне теріс әсер ететін шамадан тыс әлеуметтік шиеленіс; жеке адамның қажеттіліктерін қанағаттандырудың төмен деңгейі және т. б.
Зерттеу жұмысының міндеттеріне нақты сапалы ой-түйінін сақтай отырып, қаржы ғылымын зерттеу оның түсінігі мен мәнін ашу. Өйткені қаржы ғылым ретінде бірінші ХІІІ ғасырлардан бастап тарихын алады. Бұдан басқа қазіргі таңда қаржы түсінігі «қаражат», «инвестиция», «исламдық қаржыландыру», «бағалы қағаздар» және басқа да негіз болатын термин, түсініктермен қатар жүреді.
Соңғы жылдары жарияланымдардың едәуір бөлігі сенімді қаржы жүйесін құру және мемлекеттік қаржы саясатын жүргізу мәселелеріне арналған. Алайда, бұл мәселенің теориялық аспектілері бойынша бірлікке қол жеткізілген жоқ. Сонымен, батыстық ірі экономистер қаржылық саясаттың нақты анықтамасын бермейді. С. Фишер, Р. Дорнбуш және Р. Шмалензи қаржы саясатын дербес ұғым ретінде бөлмейді. Сонымен бірге олар фискалдық саясаттың анықтамасын кеңейте отырып, осы тақырыпты зерттеуге жақындайды.
Бұл зерттеу жұмысында қаржы саласының ғылым ретінде, пән ретінде, қазірігі қаржы нарығы түсінігі мен сала және ғылым ретінде дамуы дәйектеледі.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Жалпы қаржы саласы ғылым ретінде экономика ілімдерімен қатар келеді. Экономикалық теория-бұл қоғамның шектеулі ресурстарды пайдалану тәсілін қалай таңдайтынын зерттейтін ғылым. Қолданбалы экономика экономикалық жүйенің нақты компоненттерінің жұмысы үшін экономикалық теория ұсынған заңдар мен ұсыныстарды қалай қолдануға болатындығын зерттейді. Бұдан басқа, экономика - жоғары мамандандырылған пәндердің тұтас кешені. Олардың арасында:макро - және микроэкономика; бухгалтерлік есеп; қаржы және басқа бірқатар мамандықтар.
«Қаржы» термині XIII - XV ғасырларда пайда болды. Италияның сауда қалаларында және алдымен кез-келген ақшалай төлемді білдірді. Кейіннен, бұл термин халықаралық сипатқа ие болды және мемлекеттік ақшалай қорлардың пайда болуына байланысты халық пен мемлекеттің ақшалай қатынастар жүйесімен байланысты ұғым ретінде қолданыла бастады. Бұл термин, біріншіден, екі субъектінің ақша қатынастарын, яғни ақша қаржының болуы мен жұмыс істеуінің материалдық негізі болды. Қаржы-бұл мемлекет ұйымдастырған ақша қатынастарының жиынтығы, оның барысында экономикалық, әлеуметтік және саяси міндеттерді жүзеге асыру үшін ұлттық ақша қорларын қалыптастыру және пайдалану жүзеге асырылады. Қаржы саласы сондай-ақ өзімен байланысты болып келетін сатушы мен сатып алушының ақша мен инвестициялық құндылықтар туралы экономикалық қатынастарының деңгейін көрсететін экономикалық категория.
"Қаржы" сөзінің өзі ортағасырлық латын тілінде төлеу мерзімін білдіретін finis-тен шыққан. Ірі бизнестің қалыптасуы мен және қаржы нарықтарының дамуына қарай "қаржы" терминін түсіндіру жаңа шындықтарды ескере отырып өзгереді - онда жеке бизнес саласындағы қаржы ресурстарының айналымы көбірек назар аударады.
Өзінің көп ғасырлық тарихында қаржы ғылымы үлкен өзгеріске ұшырады. Қаржы ғылымының эволюциясын Рим империясы кезінде басталып, ХХ ғасырда аяқталды. Әсіресе, осы саладағы жылдам өзгерістер ХХ ғасырды өзімен бірге алып келді; бірінші үштен бірінде әр түрлі қаржылық қатынастардың жиынтығы қаржы жүйесіне осы күнге дейін бар түрінде қалыптасады. Осылайша, қаржыны жетілдіру қоғамның дамуымен тығыз байланысты: адамдар арасындағы қарым-қатынас деңгейі неғұрлым күрделі және жоғары болса, қаржы неғұрлым жетілдірілген құрылымға ие болады. Сондықтан олар, әдетте, адамнан бөлінбейді, өйткені олар адам жасаған байлықтың таралуы мен қайта бөлінуін білдіреді. Қаржы мен қаржылық қатынастардың дамуы мемлекеттердің дамуы мен қалыптасуымен тығыз байланысты. Өйткені, қаржы-бұл ұлттық байлықты жинақтау және бөлу және кейіннен қайта бөлу қатынастары, ал қайта бөлу мемлекеттің функцияларын жүзеге асыру үшін қажет. Нарықтық қатынастардың кең дамуымен қаржылық қатынастар әр түрлі бола бастайды. Атап айтқанда, олардың қазынамен және монархтың, патшаның немесе шахтың қыңырлығымен жалғыз байланысы жойылады. Ақша қатынастары дамып, жетілдірілуде, кейбір табиғи міндеттер мен міндеттер салық салудың неғұрлым прогрессивті нысаны - ақшамен алмастырылады.
Келесідей кестеде қаржы нарығының объектілері көрсетілген :
Сурет 1 : Қаржы нарығының обьектілері.
Осылайша, егер ақша өндірушілердің еңбек және басқа ресурстарының шығындарын өлшейтін әмбебап балама болса, онда қаржы - бұл ақша қорларын қалыптастыру және пайдалану үшін ақша (құн) қатынастарының (қатынастардың) жиынтығы.
Қаржы басқа экономикалық тұтқалармен қатар экономиканы басқару, өндірістің өсуін ынталандыру және еңбек, материалдық, табиғи және ақша ресурстарын ұтымды пайдалануға қажетті бақылауды қамтамасыз ету процесінде маңызды рөл атқарады. Ақшалай бақылау тек шаруашылық жүргізуші субъектілердің ішінде ғана емес, сонымен бірге оның басқа субъектілермен, жоғары тұрған ұйымдармен және қаржы-несие мекемелерімен қарым-қатынасы кезінде де жүзеге асырылады. Кәсіпорын ішінде еңбек саны мен сапасы, білім беру және негізгі, айналым және ынталандыру қорларын пайдалану бақыланады. Шаруашылық жүргізуші субъектілер арасындағы өзара қарым-қатынастарда бақылау жеткізілетін тауарларға, көрсетілген қызметтерге және орындалған жұмыстарға ақы төлеу, шарттық талаптарды сақтау кезінде жүргізіледі. Қаржы және кредит органдарымен өзара іс-қимыл кезінде бақылау бюджет алдындағы міндеттемелерді орындау кезінде, банк несиелерін алу және қайтару кезінде жүзеге асырылады. Қаржылық қатынастардың пайда болуының бастапқы саласы-бұл құндылық оның құрамдас элементтеріне бөлінетін және ақшалай кірістер мен жинақтардың әртүрлі нысандары пайда болған кезде әлеуметтік өнімнің құнын бастапқы бөлу процестері. Өнімді сатудан түскен түсімнің құрамында пайда, әлеуметтік сақтандыруға аударымдар, амортизациялық аударымдар және т. б. қаржы көмегімен жүзеге асырылады және оның әр бөлігінің мақсатына сәйкес құнды бөлу процесін көрсетеді. Шаруашылық жүргізуші субъектілер арасында құнды одан әрі қайта бөлу (пайданың бір бөлігін мемлекет иелігіне алу, ел азаматтарының салық төлеуі және т. б. ) және оның мақсатты пайдаланылуын нақтылау (пайданы күрделі салымдарға бағыттау, әртүрлі көздер есебінен экономикалық ынталандыру қорларын қалыптастыру) Қаржы негізінде де жүреді. Олардың арқасында экономиканың барлық құрылымдық бөлімшелерінде (материалдық өндіріс және өндірістік емес салаларда) және басқарудың әртүрлі деңгейлерінде қоғамдық өнімнің құнын қайта бөлудің әртүрлі процестері жүзеге асырылады.
Қаржы көмегімен құнды бөлу және қайта бөлу міндетті түрде қаржы ресурстарының белгілі бір нысанын қабылдайтын ақша қаражаттарының қозғалысымен бірге жүреді; олар әр түрлі ақшалай кірістер, аударымдар мен түсімдер есебінен шаруашылық жүргізуші субъектілер мен мемлекет арасында қалыптасады және жұмысшыларды кеңейтілген молайту және материалдық ынталандыру, қоғамның әлеуметтік және басқа қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қолданылады. Қаржы ресурстары қаржылық қатынастардың материалдық тасымалдаушысы болып табылады
Дүниежүзілік тәжірибеде сондай-ақ исламдық қаржыландыру түсінігі дамып келуде. Ислам қаржысы индустриясы нақты экономиканы дамытуда және әлемдік қаржы жүйесінің тұрақтылығын арттыруда маңызды рөл атқарады. Берік қаржы жүйесін құру Қазақстан экономикасының дамуына ықпал ететін маңызды міндеттердің бірі ретінде айқындалған. Ислам қаржысы өңірде даму үшін үлкен әлеуетке ие. Қазақстан Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының 1990 жылдардың басында Исламдық қаржыны дамыту бойынша шаралар қолға алынған алғашқы елі болып табылады. 1992 жылы Қазақстан Республикасының Бірінші Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың № 5 Жарлығымен қазақстандық "Әл-Барака" халықаралық коммерциялық банкі құрылды Сонымен қатар, 1995 жылы Қазақстан Ислам Даму Банкінің (ИДБ) мүшесі болды.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz