Алкогольді көп тұтыну - Ресейде бар және ресейліктердің алкогольді тұтыну ауқымымен байланысты әлеуметтік мәселе
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қызылорда жоғары медициналық колледжі
Мамандығы бойынша 0302000 Мейірбике ісі
Біліктілігі Қолданбалы бакалавр
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Облыстық психикалық денсаулық орталығының №1 Ерікті емдеу бөлімінде алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлі
Орындаған: Пралиева Шекер Ертайқызы
Т.А.Ж. қолы
Диплом жетекші:
Т.А.Ж. қолы
Қорғауға бекітілген Ғылыми жетекшісі
________________
қолы қолы
Қызылорда 2021 жыл
МАЗМҰНЫ
ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР
КІРІСПЕ
1-тарау. АЛКОГОЛЬДІ ҚОЛДАНУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ПСИХИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ АУЫТҚУЛАРЫ БАР ПАЦИЕНТТЕРДІ БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ КҮТІМ ЖАСАУДАҒЫ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМІ
1.1 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары жайында түсінік
1.2 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау
1.3 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің шетелдік зерттеу нәтижелері
2-тарау. ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
2.1. Зерттеу материалдары мен әдістері
2.2 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлі бойынша сауалнама нәтижелерін бағалау
2.3 Алкогольді тұтынудағы медицина қызметкерлерінің пікірін бағалау
ПРАКТИКАЛЫҚ ҰСЫНЫСТАР
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ
Қысқартылған сөздер
АҚШ- Америка Құрама Штаттары
БҰҰ- Біріккен Ұлттар Ұйымы
ҚР- Қазақстан Республикасы
AAS - алкогольді қабылдау синдромы
AS - абстиненция синдромы
АҚ - қан қысымы
АЛТ - аланинаминотрансфераза (аланинаминотрансфераза)
АСТ - аспартатаминотрансфераза (аспартатаминотрансфераза)
ALDH - альдегиддегидрогеназа
ДДҰ - Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы
GABA - гамма-аминобутир қышқылы
Гамма-ГТ - гамма-глутамилтрансфераза (гамма-глутамилтрансфераза)
ДА - Дофамин
СА - катехоламиндер
ICD-10 - 10-шы ревизиядағы аурулардың халықаралық классификациясы
NA - норадреналин
НД- Наркологиялық диспансер
БАЗ- белсенді активті заттар
ГТС- Галлюциногендік тәуелділік синдромы
АҚС- Алкогольді қабылдау синдромы
Кіріспе
Тіркес сөздер: алкогольді теріс пайдалану, араласу, мотивациялық сұхбат , мейірбике ісі
Тақырыптың өзектілігі:
Әлемдік статистикаға сәйкес алкогольді тұтыну деңгейі бойынша әлем елдерінің рейтингі жан басына шаққандағы дүние жүзінде 2016 жылы 4 миллиард 440 мың литр арақ ішілген, таза этил спиртінің литрімен көрсетілген әлем елдеріндегі алкогольді тұтыну статистикасының салыстырмалы талдауы болып табылады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) 2016 жылы алкогольді зиянды пайдалану салдарынан 3 миллионнан астам адам қайтыс болды. Дүние жүзі елдеріндегі алкогольді тұтыну көрсеткіштері Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) жүйесінің арнайы агенттігі Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының әдістемесі бойынша есептеледі, оның негізгі қызметі жер шары тұрғындарының денсаулығын қорғау және халықаралық проблемаларды шешу болып табылады. денсаулық проблемалары. Дүние жүзіндегі халық санының көрсеткіштері Біріккен Ұлттар Ұйымының Экономикалық және әлеуметтік мәселелер департаментінің (БҰҰ DESA) халықты орналастыру бөлімі шығарған сәйкес сандарға негізделген. Есептеу 15 жастан асқан тұлғаларды ескереді. Дүниежүзілік туристік ұйымның (ЮНВТО) мәліметтері бойынша туристердің жылдық саны кем дегенде сол елдер тұрғындарының санына тең елдерде туристік алкогольді тұтыну шегеріледі.
Алкогольге байланысты өлім-жітімнің 28% жол-көлік жарақаттары, өзіне зиян келтіру және адамдар арасындағы зорлық-зомбылық салдарынан болады; 21% - ас қорыту бұзылыстары нәтижесінде; 19%-ы жүрек-қан тамырлары ауруларына байланысты, қалғаны жұқпалы аурулар, онкологиялық аурулар, психикалық бұзылулар және басқа да денсаулықтың бұзылуына байланысты. Алкогольді тұтыну бойынша әлем елдерінің рейтингі бірнеше жыл сайын жаңартылып отырады және Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының алкоголь және денсаулық саласындағы жағдай туралы жарияланымдарының арнайы сериясында жарияланады. Алкоголь және денсаулық бойынша жаһандық ақпараттық жүйе (GISAH) халықаралық бағдарламасы бойынша. Алкогольді тұтыну көрсеткіштері бар есептер әдетте бір-екі жылға кешігіп келеді, өйткені олар ұлттық статистика органдары мен халықаралық ұйымдардың мәліметтерін жариялағаннан кейін халықаралық салыстыруды қажет етеді.
Дүние жүзінде шамамен 237 миллион ер адам мен 46 миллион әйел алкогольді тұтыну бұзылыстарынан зардап шегеді, ең жоғары таралу деңгейі Еуропа аймағында (14,8% және 3,5%) және Америка аймағында (11,5% және 5,1%) ерлер мен әйелдер арасында байқалады. ). Алкогольді тұтынудың бұзылуы табысы жоғары елдерде жиі кездеседі.2001 жылы Ұлыбритания мен Ирландия алкогольдің зияны мен алкогольді тұтынуға байланысты жастарға тигізетін қысымын азайту мақсатында ДДҰ-ның жастар мен алкоголь туралы Декларациясына (ДДҰ, 2001) қол қойды. Алкогольге байланысты зиянды азайту үшін қолайлы үй, мектеп, жұмыс және әлеуметтік орта құру қажеттілігі атап өтілді. Декларацияда қоғамның жастары арасында алкогольді тұтыну ересек тұрғындардың кең тобының көзқарастары мен тәжірибесін көрсететіндіктен, алкогольге қатысты саясат кең қоғамдық реакцияны қажет етеді (ДДҰ, 2001). Еуропалық алкоголь хартиясының бес қағидасы (ДДСҰ, 1995 ж.) декларацияда да расталды, онда барлық балалар алкогольді тұтынудың жағымсыз әсерлерінен босатылған және алкогольді ішуден қорғалған ортада өсуге құқылы деп мәлімдеді. Жалпы, ДДҰ декларациясы жастардың алкогольді ішуінің басталу саны мен жасын азайтуға бағытталған; алкоголь саласындағы білім мен қолдау деңгейін арттыру; және мүше мемлекеттерде жастардың алкогольге байланысты зияндылығын азайту. Ұлыбританияда DH өзінің "Балалар мен жастардың алкогольді тұтынуына арналған нұсқаулық"құжатында нұсқаулар береді. Бас дәрігердің есебі (Дональдсон, 2009) балалардың алкогольді ішуден зардап шекпеуін қамтамасыз ету үшін ата-аналар мен қамқоршылардың мүмкіндіктерін кеңейту мақсатында. Ол алкогольсіз балалық шақ өте жақсы болса да, алкогольді ішуді кем дегенде он бес жасқа дейін кейінге қалдыру керек деп кеңес береді, өйткені зерттеулер көрсеткендей, осы жастан кіші балалар алкогольге байланысты проблемаларға әсіресе осал. Сондай-ақ, нұсқаулықта алкогольге байланысты проблемалары бар балалар мен олардың отбасылары үшін қолдау қызметтері құрылуы керек және медицина қызметкерлерінің рөлі анықтау, бағалау және тиісті бағыттарға бағыттау болып табылады. Ұлттық денсаулық сақтау және клиникалық жетілу институты (НИЦЦА) (2011) медициналық қызметкерлерге зиянды алкогольді тұтынуды диагностикалау, бағалау және емдеу бойынша ұқсас ұсыныстар береді.
Еуропа бойынша:
ДДҰ Еуропалық бюросының демеушілігімен 2012 - 2020 жылдарға арналған алкогольді теріс пайдалануды азайту жөніндегі іс-шаралар жоспары қабылданды. Дегенмен, сарапшылардың пікірінше, Еуропаның 30 елінде бұл мас болу жағдайларының айтарлықтай төмендеуіне әкелмеген. Облыста жылына 290 мың адам алкогольдік сусындарды шамадан тыс тұтынудың салдарынан көз жұмады.
ЕО-дағы алкоголизм мәселесі ең алдымен ерлерге қатысты: бұл жерде ерлердің 47 пайызы және әйелдердің 14 пайызы алкогольді асыра пайдаланады. Еуропалық Одақта алкоголь барлық өлім-жітімнің 5,5 пайызына жауап береді және жастар өліміне негізгі үлес қосады.
Бірнеше жыл бұрын көптеген еуропалық елдерде алкогольді тұтыну аздап төмендеді, бірақ одан әрі ілгерілеушілік жоқ, - деді Жужанна Якаб, ДДҰ Еуропалық кеңсесінің басшысы. Ол үкіметтерді алкоголь бағасын көтеру және жарнамаға тыйым салу сияқты шешімді әрекет етуге шақырды.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының сарапшылары алкогольдің адам денсаулығына зиян келтіретін және қатерлі ісік, бауыр циррозы және жүрек-қан тамырлары ауруларына әкелетін психоактивті зат екенін еске салады. Сонымен қатар, жол-көлік оқиғаларының, суицидтің және зорлық-зомбылықтың жиі себебі - көбінесе өлімге әкелетін мастық.
Ресей бойынша:
Алкогольді көп тұтыну - Ресейде бар және ресейліктердің алкогольді тұтыну ауқымымен байланысты әлеуметтік мәселе.
Ресейде әр адамға 2013жылы есебі бойынша 13,9 литр ішімдіктен келген. Ресей арақ тұтыну жағынан тізімнің басында тұр.Әртүрлі сараптамалық бағалауларға сәйкес, мәселе ресейлік қоғамның әлеуметтік-экономикалық өміріне елеулі нұқсан келтіреді және алкогольді ішімдіктерді тұтынумен байланысты ауру, өлім және қылмыстың жоғары деңгейіне байланысты ел үшін ауқымды демографиялық зардаптармен қауіп төндіреді. ішпейтін халықтың психикалық денсаулығына және қалыпты өміріне әсер етеді.
Ресейдегі халықтың маскүнемдігі, кейбір бағалаулар бойынша, ұлттық апат сипатына ие болды және гуманитарлық апат масштабына ие болды және халықтың жыл санап өсіп келе жатқан алкоголизациясы азаматтардың әлеуметтік қауіпсіздігіне нақты қауіп төндіреді.
Роспотребнадзордың 2016 жылғы мәліметтері бойынша Ресейде алкогольді (таза этанолды) тұтыну деңгейі бір адамға 15 литрден асады. Әлеуметтанушылар Ресейде 1990 жылдардан бастап алкогольді ішімдіктерді тұтынудың өсуін реформалар кезінде ондаған миллион адамдардың өмір сүру жағдайларының күрт нашарлауымен, олардың әлеуметтік қорғансыздығымен, бұқаралық психологияда пайда болған тұрақты сенімсіздік пен сенімсіздік сезімімен байланыстырады. , бұл халықтың алкогольге деген сұранысының айтарлықтай артуына объективті түрде ықпал етті. , оны қолдану көптеген адамдар үшін шындықтан қашу, ыңғайсыздық пен стрессті жеңу, қиындықтар мен уайымдарды ұмыту ретінде қызмет етеді.
Қазақстан бойынша:
Жыл сайын есiрткiнiң салдарынан республика бойынша 300 адам қайтыс болады. 2018 жыл Қазақстанда ресми мәлiмет бойынша 54 мыңға жуық нашақор тiркеуде тұр. Бұл - тек ресми мәлімет қана. Ал тiркелмегендерiнiң қанша екенi әзiрге белгiсiз. Үстiмiздегi жылы мамандар нашақорлыққа бас ұрған адамдарға арнайы тексеру жұмыстарын жүргiзген. Нәтижесiнде нашақорлардың 60 пайызы 30 жасқа дейiнгi жастар мен әйел адамдар екенi анықталған.
БҰҰ деректері бойынша Қазақстан алкогольден өлім-жітім деңгейі жоғары елдердің рейтингінде 10-шы орында тұр. Мәселен, бір ғана Алматыда соңғы бір жылда 6 мыңнан астам адам алкогольдік өнімдерден уланып, оның 2 мыңы ауруханаға жатқызылған. 23 адам өлімі тіркелді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, алкогольді шамадан тыс пайдаланудан жыл сайын әлемде 2,5 миллионға дейін адам өледі. Алкогольді тұтыну бойынша Қазақстан әлемнің 188 елінің ішінде 34-ші орында (жан басына шаққанда 10,96 литр алкоголь) және Орталық Азия елдері арасында бірінші орында. Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің мәліметтері бойынша 2008-2012 жж. Қазақстанда алкогольдік өнімдерді сату 9,6%-ға өсті: 862 млн литрден 944,4 млн литрге дейін. BusinesStat бағалауы бойынша 2013-2017 ж.ж. Қазақстанда алкогольдік өнімдерді сатудың өсуі жалғасады және жылына орта есеппен 1,7%-ды құрайды. 2017 жылы өнімнің ішкі сатылымы 1 028 миллион литрге жетеді. Ғылым академиясы институтының есептеулері, ДДҰ деректері алкогольге тәуелділерді емдеуге жұмсалатын жыл сайынғы шығындарды көрсетеді; жұмысқа келмеу және маскүнемдіктен өнімділіктің төмендеуі нәтижесіндегі шығындар; өндірісте де, көлікте де авариялардан, машиналар мен механизмдердің бұзылуынан. Алкоголизм мен алкогольмен байланысты ауруларды емдеу, ДДҰ мәліметтері бойынша, бірқатар елдерде медициналық қызметтерге арналған бюджеттің 40% құрайды. Алкогольді тұтынудан адам өлімі одан да ауыр. Ең алдымен, олар туу көрсеткішінің төмендеуінен, сондай-ақ өлім-жітімнің өсуінен көрінеді. Мәселен, 2013 жылы Қазақстанда алкогольден улану саны 14745 адамды (100 мың адамға шаққанда 86,6) құрады, оның ішінде 2174 әйел, 46 14 жасқа дейінгі балалар және 15-17 жас аралығындағы 59 бала; улану нәтижесінде қайтыс болғандар саны 946 адамды құрады (100 мың адамға 5,6).
Қызылорда қаласы бойынша 2021 жылы ОПДО психиатрия саласы бойынша 2197 адам медициналық көмек алды. Оның ішінде 1031 науқас жоспарлы стационарға орнатылса, 1130 адамға шұғыл қызмет көрсетілді. Орталық жанында шақырылымдарға шұғыл жететін мамандандырылған жедел жәрдем бригадасы жасақталған. 2020 жылы орталықтың кезекші бөліміне жалпы алғанда 1406 шақыртылым түскен. Сонымен қатар, өткен жылы 3 адам дертінен толық айыққан болса, 2153 адамның жағдайы біршама жақсарғанын аңғаруға болады. Денсаулық жағдайы өзгерусіз қалған 32 науқас тіркелген. Өкінішке орай, 3 науқасымыз көз жұмды. Қайтыс болған азаматтың біреуі пневмония дертінен көз жұмса, екіншісі инсульттан қайтыс болды. Үшінші науқастың ішегінде бөтен заттың болуынан көз жұмды. 2020 жылдың қорытындысымен облыс бойынша есепте тұрған науқастардың саны былтырғы жылмен салыстырғанда 5426-дан 5400-ге азайған, яғни 26 науқас кеміген. Бұл көрсеткіш Қызылорда қаласы мен Арал, Қазалы, Жалағаш, аудандарына қатысты, қалған аудандарда аздап өскендігі байқалады. 2020 жылдың қорытындысы бойынша 797 нашақор есепте тұрады. Өкінішке орай, тіркелген азаматтардың қатарында кәмелетке толмаған бір жасөспірім уытқұмарлық диагнозымен есепке алынған.
Алкоголизм - бұл жұмыста тиімділікті жоғалтуға және отбасылық қарым-қатынас пен қоғамдық өмірдің бұзылуына, физикалық және психикалық денсаулықтың бұзылуына әкелетін алкогольді дозада және жиілікте теріс пайдаланудан туындайтын ауру. Әлеуметтік мағынада алкоголизм - денсаулыққа, өмірге, еңбекке және қоғамның әл-ауқатына зиянды әсер ететін алкогольді ішімдіктерді шамадан тыс тұтыну.
Алкоголизм - құрамында этил спирті бар заттарды тұтынуға тәуелділікпен, психикалық және физикалық тәуелділіктің дамуымен, абстиненция белгілерімен, тұлғаның психикалық, физикалық және әлеуметтік деградациясымен сипатталатын уытқұмарлық түрлерінің бірі. Кез келген басқа ауру сияқты, маскүнемдік кенеттен пайда болмайды, бірақ өзінің клиникаға дейінгі көріністері бар - күнделікті мас болу.
Алкоголизм тұрмыстық маскүнемдіктен нақты анықталған және биологиялық детерминацияланған белгілері бойынша ерекшеленеді, дегенмен тұрмыстық маскүнемдік әрқашан маскүнемдіктің алдында тұрады. Тұрмыстық маскүнемдік, ішімдік ішуді әдетке айналдыру әрқашан адамның әлеуметтік және этикалық ережелерді бұзуы болып табылады. Нәтижесінде, маскүнемдіктің алдын алуда әкімшілік, құқықтық және тәрбиелік сипаттағы шаралар шешуші мәнге ие. Маскүнемдіктен айырмашылығы, маскүнемдік әрқашан белсенді медициналық шараларды, емдік-сауықтыру шараларының кешенін қолдануды қажет ететін ауру.
Алкогольдің адам ағзасына әсері. Алкоголь сөзі арабтың ал кегол сөзінен шыққан, мас етуші деген мағынаны білдіреді. Адамдар алкогольмен көптеген ғасырлар бұрын мас күйінде танысқан. Олар оны жасауды дәнді дақылдар мен жүзім өсіре бастаған кезден үйренген көрінеді.
Спирт әртүрлі қантты өнімдерді (жарма, көкөніс, жеміс, бал және т.б.) ашыту арқылы, сондай-ақ ағаш қалдықтарынан синтетикалық жолмен алынады. Алкоголь барлық алкогольді сусындардың құрамына кіреді - арақ, коньяк, шарап, ликерлер, сыра және т.б., олардың күші этил спиртінің құрамына байланысты. Этил спиртінен басқа организмге өте зиянды басқа да спирттер бар. Өмірге ең қауіпті метил немесе ағаш, алкоголь. 50-100 г метил спиртін абайсызда қабылдаған адамдар өледі немесе біржола соқыр болып қалады. Құрғақ жүзім шараптары мен сыра - әлсіз алкогольдік сусындар, бірақ көп мөлшерде олар да улы. Бір қызығы, олар негізінен алкоголь концентрациясы төмен табиғи жүзім шараптарын ішетін ыстық климаты бар елдерде күшті алкогольдік сусындарды, оның ішінде суррогаттарды қолдану кең таралған елдерге қарағанда созылмалы алкоголизммен ауыратындар саны аз.
Мақсаты: Облыстық психикалық денсаулық орталығының №1 Ерікті емдеу бөлімінде алкогольді қолдануға байланысты психикалық мінез-құлықтық қауіп факторлары бар (алкогольді пайдалану) пациенттермен мейірбикелердің жұмыс әдістерін зерттеу.
Зерттеудің міндеттері:
* Тақырыпқа байланысты әдебиеттерді шолу;
* Алкогольді қолдануға байланысты психикалық мінез-құлықтық қауіп факторлары бар (алкогольді пайдалану) пациенттермен мейірбикелердің жұмыс әдістерін бағалау.
* Алкогольді қолдануға байланысты психикалық мінез-құлықтық қауіп факторлары бар пациенттерге сауалнама жүргізу;
* Нәтижесін талдау және қорытынды жасау;
Зерттеудің теориялық маңыздылығы: Зерттеу жұмысында Облыстық психикалық денсаулық орталығы №1 ерікті емдеу бөлімшесінің қызметі негізделеді, алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлін бағалау ұғымының мазмұны ғылыми тұжырымдалады. Жүйелі шолу және мета-талдау нұсқаулары үшін есеп берудің таңдаулы тармақтарына сәйкес жүйелі шолу. Толық терминдерді қолдана отырып, бірнеше электронды мәліметтер базасы бойынша іздеу жүргізілді.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы: Зерттеу жұмысынан алынған мәліметтер мен нәтижелер Облыстық психикалық денсаулық орталығы №1 ерікті емдеу бөлімшесінің алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлін бағалау бойынша жұмыстарының негізін құрауы практикалық мәнділігін құрайды. Қосу критерийлері: ағылшын тіліндегі эмпирикалық зерттеулер туралы мақалалар: i) Медициналық қызметке байланысты физикалық денсаулыққа байланысты психикалық денсаулық саласындағы мейірбикелердің әдеттегі білімі, дағдылары, тәжірибесі, көзқарастары немесе қажеттіліктері; және психикалық денсаулығы бар пациенттерге күнделікті медициналық көмек көрсетуге байланысты кез-келген нәтижені жақсарту үшін араласудың тиімділігі. Араласу зерттеулерінен алынған әсердің мөлшері жеткілікті ақпарат болған жерде алынды немесе есептелді. Зерттеу нәтижелерінің интегративті, баянды синтезі жүргізілді.
Жұмыстың құрылымы мен көлемі:
1-тарау. АЛКОГОЛЬДІ ҚОЛДАНУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ПСИХИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ АУЫТҚУЛАРЫ БАР ПАЦИЕНТТЕРДІ БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ КҮТІМ ЖАСАУДАҒЫ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМІ
1.1 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары жайында түсінік
Емдеу процесін ұйымдастырудағы және психикалық науқастарды күтудегі жетекші ретінде медбикенің рөлін асыра бағалау қиын, өйткені ол мәселелердің кең ауқымын қамтиды, оларсыз жүзеге асыру мүмкін емес. Пациенттерге терапевтік көзқарас және, сайып келгенде, ремиссия жағдайларын немесе қалпына келтіруді тіркеу. Бұл медициналық рецепттер мен ұсынымдарды механикалық түрде жүзеге асыру емес, емдеу процестерін тікелей жүзеге асыруды (дәрілік заттарды тарату, дәрілік заттарды парентеральді енгізу, бірқатар процедураларды орындау) қамтитын күнделікті мәселелерді шығармашылық түрде шешу болып табылады. ықтимал жанама әсерлер мен асқынуларды ескере отырып және білу. Сайып келгенде, бұл барлық шұғыл оқиғаларға жауапкершілікті алуды білдіреді. Науқасты белгілі бір процедураға немесе оқиғаға дайындау үшін кейде мейірбике - басшыдан үлкен күш, шеберлік, науқастың психологиясы мен бар психотикалық бұзылулар сипатын білу қажет. Науқасты дәрі-дәрмекті қабылдау және белгілі бір процедураға бару қажеттілігіне сендіру қиын, өйткені оның ауыр өнімдері, идеялық және адасушылық себептері бойынша галлюцинаторлық тәжірибе немесе эмоционалдық бұзылулар, кейде барлық терапиялық шараларға қарсылық көрсетеді. Бұл жағдайда аурулардың клиникасын білу терапиялық мәселені дұрыс шешуге көмектеседі, емдеудің оң шешімін табуға мүмкіндік береді.
Осы уақытқа дейін мейірбике - басшы жүргізетін психикалық ауруға шалдыққан адамдарға күтім жасау және қадағалау өзекті болып қала береді. Оған науқастарды тамақтандыру, төсеніш ауыстыру, санитарлық-гигиеналық шараларды жүргізу және т.б. Пациенттердің барлық контингентін бақылау әсіресе маңызды. Бұл депрессияға ұшыраған науқастарға, кататониялық симптомдары бар науқастарға, жедел психотикалық бұзылулары бар және мінез-құлық бұзылыстары бар науқастарға қатысты. Мейірбике ісі және қадағалау пациенттерді жалпы емдеудегі маңызды буын болып табылатыны сөзсіз, өйткені бұл маңызды стационарлық факторларсыз терапевтік араласуды жүзеге асыру мүмкін емес еді. Мейірбике ісі менеджерлерінің осы міндеттеріне қатысты олардың күнделікті бес минуттық есептерінің маңыздылығын атап өту керек. Психиатриялық стационарларда психиатриялық емделуші жүргізетін күрделі емдеу процесінде науқастар туралы мәліметтер, олардың ауруларының динамикасы, емдеу үрдісіндегі өзгерістер және т.б. Көшбасшы-медбике ғана кешкі уақытта сандырақ белгілері бар бірқатар науқастардың сыртқы түрін айта алады, суицидтік тенденциялардың жүзеге асуын болдырмайды, жанама, объективті белгілері бойынша науқастардың күнделікті көңіл-күйінің өзгеруін белгілеп, олардың әлеуметтік қауіпті мотивтерін болжайды.
Бүкіл жұмыс уақытында науқас адамдар арасында бола отырып, медбике берілгендіктің, гуманизмнің, альтруизмнің үлгісі болып табылады. Осылайша, медбикенің жалпы емдеу процесінде көшбасшы ретіндегі рөлі өте өзекті және маңызды.
Нашақорлық синдромы алкогольге патологиялық құштарлық, өзін-өзі бақылауды жоғалту, абстиненция белгілерінен тұрады. Алкогольге деген патологиялық құштарлық аурудың ең ерте көріністерінің бірі болып табылады. Тартымдылықтың 2 түрі бар: обсессивті және компульсивті. Бірінші түрі - алкогольді ішуге деген обсессивті ниеттің көрінісі, аурудың ең басында пайда болады және психикалық тәуелділіктің қалыптасуын анықтайды. Компульсиялық тартылыс кейінірек дамиды, өзінің қарқындылығы бойынша физиологиялық қажеттілік дәрежесіне жетеді (шөлдеу және аштық сезімі сияқты) және алкогольге физикалық тәуелділікті анықтайды. [15] Өзін-өзі бақылауды және тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауды жоғалту да алкоголизмнің ерте белгілері болып табылады. Алкогольдің тіпті кішігірім дозаларының дезингибирлеуші әсерінің әсерінен пациенттерде оны одан да көп мөлшерде қабылдау қажеттілігі туындайды, бұл әдетте интоксикацияның ауырлығы алкогольдік сусындардың одан әрі сіңуін физикалық мүмкін емес ететін дәрежеге дейін артады. Алкогольді қабылдау синдромы нашақорлықтың ең сенімді белгісі болып табылады. Әдетте бұл ішімдік ішкеннен кейін келесі күні пайда болады және маскүнемдіктің денесі қандағы этанолдың тұрақты белгілі бір концентрациясын ұстап тұру қажеттілігін білдіреді. Сондықтан алкогольдің тағы бір дозасын қабылдау абстиненцияның бұзылуын жеңілдетеді және біраз уақытқа денсаулықты жақсартады.[16] Маскүнемдікті үш кезеңге бөлу жиі кездеседі: бастапқы, орта және соңғы. Әрбір кезең өзінің типтік белгілерімен сипатталады - симптомдар мен синдромдар.
Бастапқы (неврастениялық) кезең. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінің белгілері алкоголизмді тұрмыстық маскүнемдіктен ажыратады. Пациенттердің басым көпшілігінде алкоголизмнің бірінші кезеңі 25 жасқа дейін қалыптасады. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінің ерте және маңызды белгілерінің бірі ішімдікке деген патологиялық құштарлық болып табылады, ол обсессивті, төмендеу белгісі, содан кейін тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауды жоғалтады. Күнделікті маскүнемдіктен айырмашылығы, алкогольге психикалық тәуелділік обсессивті диск түрінде көрінеді. Науқастар ішудің ешбір себебін (әртүрлі мерекелер, мерекелер және осыған ұқсас жағдайлар) өткізіп қана қоймайды, сонымен қатар олар ішу орынды болатын жағдайды жасауға тырысады. Тартымдылықтың артуы белсенділікте, пациенттер мерекені ұйымдастыруды өздеріне алатын бастамада көрінеді. Сонымен қатар, көңіл-күйдің, дезингибирлеудің, бұрынғы сусындарға байланысты жағымды естеліктердің жағымды фоны бар.[17] Тұрмыстық маскүнемдік кезеңінде тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауға болады - мөлшермен ішу. Тежеу мотивтері, бір жағынан, толеранттылықтың бастапқы деңгейін көрсететін артық дозаланудың салдары (жүрек айнуы, құсу) туралы идеялар, екінші жағынан, басқаларға жағымсыз әсер қалдырудан, алуан болудан ақылға қонымды қорқыныш. пішін келесі күні. Алкоголизмнің I сатысындағы сандық бақылаудың төмендеуі биологиялық саладағы (төзімділіктің жоғарылауы) және психикалық қызмет саласындағы өзгерістермен (еріктік құлдырау, сынның төмендеуі және т.б.) анықталады. Аурудың бірінші кезеңінде интоксикация жағдайы пациент үшін әрқашан жағымды, бұл алкогольсіз үшін мүлдем қажет емес, бірақ оған жету үшін алкоголь дозасын қарқынды арттыру қажет. Сырттай бұл науқастардың дастархан басында шыдамсыздық танытуынан, тост айтуға асыққаннан, алкогольдік сусындардың сапасына немқұрайлылық танытуынан, олар әрқашан сатып алғанының бәрін ішуге және мүмкіндігінше көбірек қосуға ұмтылуынан көрінеді. 18] Алкоголизмнің бастапқы симптомы қорғаныс гаг рефлексінің жоғалуы болып табылады - алкогольді дозаланғанда құсудың жоғалуы. Алкогольдің өзгеруіне төзімділік - оның жоғарылауы байқалады, алкогольдік сусындардың көбірек дозасын қабылдау мүмкіндігі. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінде палимпсесттер пайда болуы мүмкін - пациенттің алкогольді мас болу кезінде болған кейбір бөлшектер мен оқиғаларды жаңғырта алмауынан тұратын жадының бұзылуының белгілері. Кейбір науқастарда мінез өзгереді - олар ашулы, интрузивті, жанасу, жиі күдікті болады. Алкоголизмнің бастапқы кезеңіндегі психопатологиялық бұзылулардың осы белгілерінің барлығы астениялық синдромның өсіп, тереңдеу фонында пайда болады және бар. Оның негізгі көріністері - әлсіздік, летаргия, шаршау, зейіннің бұзылуы, интеллектуалдық процестердің сарқылуы және бас ауруы. Мұның бәрі науқастардың жұмыс сапасының нашарлауына әкеледі. Олар ұйқының бұзылуын ерте дамытады және дамытады. Олар ұзақ уақыт бойы ұйықтамайды, ұйқы үстірт, үзік-үзік, жиі түс көреді, жиі қорқынышты сипатта болады. Ұйқыдан кейін көңілділік сезімі болмайды. Тітіркену және себепсіз қызу мінез, басқалармен қақтығыстар пайда болады және тұрақты болады. [19] Алкоголизмнің бірінші кезеңінің ұзақтығы алкогольді теріс пайдаланудың қарқындылығына байланысты орта есеппен 1 жылдан 5 жылға дейін созылады. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінде функционалдық соматоневрологиялық бұзылулар бар: вегетативтік-тамырлық дистония, эзофагит, гастрит, колит, бауыр дисфункциясы, гепатиттің бастапқы белгілері, панкреатит. Бұл кезеңде эпизодтық маскүнемдіктен жүйелі маскүнемдікке көшу жүзеге асырылады.
Орташа кезең (тоқтату белгілері). Алкоголизмнің ортаңғы кезеңі ішімдікке деген патологиялық құмарлықтың күшеюімен сипатталады, ол еңсерілмейтін, зорлық-зомбылық сипатын алады. Науқас енді ішуге деген құштарлықпен күресуге тырыспайды, бірақ оған енжар түрде бағынады.
ІІ сатыдағы алкогольге патологиялық құштарлық басылмайтын, компульсивті сипатта болады. Егер бастапқы кезеңде пациенттердің алкогольдік сусындарды тұтынуға деген ұмтылысы ләззат алу немесе стресстік жағдайдың психологиялық шығындарын жеңу ниетімен туындаса, II кезеңде алкогольді қабылдау мотиві физикалық жайлылық сезімін сезіну қажеттілігі болып табылады. , олардың жағдайын жеңілдету үшін [21]. Алкоголизмнің бастапқы кезеңіне тән белгілер жойылмайды, алкоголизмнің ортаңғы кезеңінің қалыптасуы кезінде күшейеді немесе белгілі бір өзгерістерге ұшырайды. Ең жиі кездесетіні абстиненттік симптомдар (похмель). Науқаста ұзаққа созылған алкогольдік интоксикация аяқталғаннан кейін бірнеше сағат немесе күннен кейін пайда болады.[22] Оның ауырлық дәрежесі әртүрлі болуы мүмкін, бірақ аурудың дамуымен клиникалық көріністер нашарлайды. Ең жеңіл жағдайлар астеновегетативті бұзылулардың суретімен сипатталады (тершеңдік, тахикардия, тәбеттің төмендеуі). Қиындыққа қарамастан, пациенттер әлі де мас болу ниетімен күресе алады немесе оны неғұрлым қолайлы сәтке - жұмыстан кейін, кешке кейінге қалдырады. Абстиненттің клиникалық көріністерінің шиеленісуі жүрек ырғағының бұзылуымен, қан қысымының ауытқуымен көрінеді. Қозғалыстарды үйлестіру бұзылады, тремор пайда болады, сіңір рефлекстері дұрыс емес болады. Мас болу ниеті еңсерілмейтіндігімен сипатталады және әлеуметтік-этикалық тәртіптің қиындықтарына қарамастан жүзеге асырылады. Ең ауыр түрдегі абстиненттік симптомдар психикалық бұзылулармен бірге жүреді. Көңіл-күйдің төмендеуі, алаңдаушылық сезімі, шиеленіс, көзқарастың патологиялық идеялары, кінәлі сезім, суицидтік ойлар байқалады. Ұйқының бұзылуы кошмарлармен, құлау сезімімен, тұншығумен, қорқынышпен бірге жүреді. Бұл құбылыстар бірнеше күн бойы байқалып, науқасты үнемі мас болу құштарлығына мәжбүрлейді [23].
Алкогольге төзімділік ортаңғы кезеңде артады және оның биіктігіне жетеді және жылдар бойы өзгермеуі мүмкін. Тәуліктік мөлшері 1,5-2 литр араққа жетеді. Алкогольді интоксикацияның суретінде одан әрі өзгеріс бар. Мас күйіндегі көңіл-күй басқаларға агрессияға бейімділігі бар тітіркендіргіш және өшпенді сипатқа ие болады. Тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауды жоғалту алкогольдің ең аз дозаларын қабылдағаннан кейін пайда болады. Алкогольге қарсы тұрмайтын құмарлықтың сандық бақылауды жоғалтумен және абстиненция белгілерімен үйлесуі мас болу түрінің өзгеруіне әкеледі. Көбінесе, осы кезеңде пациенттер күн сайын дерлік алкогольді айқын интоксикация жағдайын тудыратын дозаларда тұтынады немесе бірнеше күннен бірнеше аптаға дейін ішімдік ішеді. Алкоголизмнің орта кезеңінде аурудың ағымының ерекше көріністері жалған ішімдік болып табылады. Жиілігі биологиялық емес, тек сыртқы ситуациялық себептермен байланысты болатын іш қатулар жалған ішімдіктер (жалған немесе ситуациялық) деп аталады. Мұндай ішімдіктер аптаның соңында, жалақы алған кезде, демалысқа шыққаннан кейін, отбасылық мерекелерде немесе кез келген қиындыққа байланысты болуы мүмкін. Сыртқы себептер - әкімшілік жаза, отбасылық жанжал - олардың тоқтатылуын анықтайды. Псевдо-ішудің мерзімділігі жоқ. Олар әдетте шындыққа қарағанда әлдеқайда ұзағырақ және бірнеше күннен бірнеше аптаға дейін созылады [24]. Ішімдік ішу арасындағы аралықта пациенттер, әдетте, алкогольді ішпейді. Әрбір дерлік интоксикация өзінің соңғы сатысында амнезиямен аяқталады. Барлық осы бұзылулар барған сайын күрт өзгеруінің, тұлғаның деградациясының фонында болады. Науқастың жеке басындағы өзгерістер, бастапқы кезеңге тән, өрескел болады, эгоизм күшейеді. Ішуге қаражат алу үшін отбасының, ұжымның, қоғамның мүддесі ескерілмейді. Мнестикалық-интеллектуалдық бұзылулар күшейеді, цинизм және жалпақ юмор пайда болады. Зейін мен есте сақтау барған сайын нашарлайды. Алкоголь тақырыптарына дейін қайнап жатқан үстірт бірлестіктермен ойлау біркелкі, нақты болып келеді. Ерікті процестер өрескел бұзылады: анттар, маскүнемдікті тоқтату туралы уәделер бірден ұмытылады. Басқалардың алдында кінәлі сезім жоқ. Бұрынғы барлық қызығушылық жоғалады, басым қажеттілік - алкогольдік сусындар. Алкоголизмнің осы кезеңінде жедел алкогольдік психоздар жиі кездеседі. Бұл кезеңнің ұзақтығы орта есеппен 3-5 жыл. [25]
Соңғы (энцефалопатиялық) кезең. Бұл кезең алкоголизмнің алдыңғы кезеңдеріндегі белгілердің одан әрі модификациясы мен күшеюімен және жаңа белгілердің көрінісімен сипатталады.
ІІІ кезең алкогольдік ауру ағымының шалғай сатыларында қалыптасады. Науқастардың ең көп саны 35-45 жас аралығындағылар, дегенмен кейбір жағдайларда қатерлі ағымымен алкоголизм 50 жастан асқанда байқалуы мүмкін. Алкоголизммен ауыратын науқастардың орташа өмір сүру ұзақтығының қысқаруына байланысты мұндай жағдайлар өте сирек кездеседі [26]. Алкогольге деген құштарлық қалыпты сипатқа ие болады, ауырсыну сипатын жоғалтады, аз интрузивті болады. Алкогольге деген зорлық-зомбылық елеусіз психогендік факторлардың әсерінен пайда болады. Осылармен бірге алкогольдің аз дозасы да алкогольге деген шектеусіз құмарлыққа әкеледі. Алкогольге төзімділік төмендейді, яғни. интоксикация жағдайы аурудың бастапқы және орта кезеңдерімен салыстырғанда алкогольдің төмен дозаларынан туындайды; алкогольге физикалық тәуелділік психикалық тәуелділіктен басым [27]. Науқастар алкогольді ішу кезінде қуаныш сезімін, рахат сезімін сезінуді тоқтатады. Сонымен қатар, абстиненттік симптомдардың күшеюіне байланысты алкогольге физикалық тартылыс толығымен қарсылықсыз болады. Жағдайлық бақылау ақырында жоғалады, ал алкогольдің басқа бөлігін алуға тырысқанда, пациенттер ештеңені тоқтатпайды. Олар жиі суррогаттарды, дәріханаларда сатылатын әртүрлі сұйықтықтарды, парфюмерия дүкендерін қолдануға жүгінеді. Алкогольге деген құмарлықтың күшті болуы соншалық, пациенттер кез келген, тіпті улы екені белгілі, егер құрамында алкогольдің шамалы пайызы болса, қолдануға дайын [28]. Алкоголизмнің энцефалопатиялық кезеңі алкогольдің фракциялық дозаларын күнделікті теріс пайдаланумен (бірнеше сағат ішінде 150 мл-ге дейін) немесе пациенттер бірнеше күн ішкен кезде шынайы ішумен сипатталады. Сонымен қатар, ішімдік ішу ұзақтығымен пациенттердің алкогольге төзімділігі біртіндеп төмендейді. Егер дозалар ішудің алғашқы күндерінде 1 литр араққа жетсе, онда ішудің соңында олар күніне 100-150 мл-ге дейін азаяды. Алкогольге физикалық төзімсіздікке байланысты мұндай ішу құсу немесе пайда болған коллаптоидты жағдайларға байланысты аяқталады. Нағыз ішу циклді болып табылады. Науқас ішімдік ішпеген кезде ішімдік ішу арасындағы жеңіл интервалдар бірнеше күннен бірнеше аптаға дейін созылады. Алкоголизмнің осы кезеңінде алкоголдік тұлғаның деградациясының көріністері айқын көрінеді. Пациенттер мінез-құлықтың моральдық және этикалық стандарттарын жоғалтады. Олар айналасына деген қызығушылығын жоғалтады. Алкоголизмнің ортаңғы кезеңінде қалыптасатын мнестикалық-интеллектуалдық бұзылыстар өсіп, тереңдей түсуде. Барлық психикалық әрекеттің кедейленуі орын алады. Тиімділік төмендейді, науқастар тек қана білікті емес жұмыстарды орындай алады, олар төмен түседі, сыртқы түріне қарамайды, лас, қарапайым киініп жүреді. Олар жиі қылмыс жасайды. Бұл кезеңде қызғаныш идеялары жиі пайда болады, олар ауырсыну сипатына ие болады. Мас болу кезеңінде бұл идеялардың науқастарды иемденуі соншалық, олар қоғамға қауіпті және агрессивті әрекеттерге баруы мүмкін. Науқастар жиі дәрменсіз болады, нашар тамақтанады, айтарлықтай салмақ жоғалтады. Алкоголизмнің соңғы кезеңі созылмалы алкоголдік психоздармен сипатталады.[29] Ең жиі кездесетін алкогольдік психоз - бұл алкогольдік делирий (delirium tremens), ол әдетте кешке немесе түнде абстиненция фонында пайда болады және уақыт пен кеңістікте бағдардың бұзылуымен, көрнекі көрнекі галлюцинациялармен (жыландар, тышқандар, шайтандар және т.б.) жүреді. ), психомоторлы қозу, қорқыныш сезімі, вегетативті көріністер (терлеу) және қолдың қатты треморы [30] Криминологиялық зерттеу мақсатында маскүнемдіктердің күдік, сенімсіздік, күдіктің жоғарылауы, қате мәлімдемелерді ауыртпалықпен бекітуге дайындығы сияқты қасиеттерін бөліп көрсету қажет. Мотивациялық сферада қажеттіліктердің мазмұны өзгереді және мотивтер иерархиясы қайта құрылады. Алкоголь оған қажеттілікті қанағаттандыру үшін іс-әрекеттердің сәттілігін бағалаудың өлшеміне айналады, қоршаған шындықтың барған сайын үлкен бөлігіне бір немесе басқа қатынас. Уақыт өте келе, науқасты қоршап тұрған нәрсені бағалау белгілі бір заттың, әрекеттің немесе адамның алкогольге деген қажеттілігін қанағаттандыруға көмектесетініне немесе көмектеспейтініне байланысты болады. Алкоголь мінез-құлықтың жетекші мотивіне айналады.
Мотивтер жүйесін қайта құрылымдау алкогольге психикалық тәуелділіктің жоғарылауымен және алкогольді ішімдіктерді сатып алу қажеттілігіне байланысты белсенділік құрылымының бұзылуымен бірге жүреді. Мотивациялық салада алкогольге деген қажеттілік басым болады. Алыс мотивтер жойылып, мінез-құлықты көршілер реттейді, олардың арасында алкоголь негізгі және мағыналы болып табылады. Алкогольге деген қажеттілікті медиацияның бұзылуы дамиды, осыған байланысты дереу ішу қажет болады. Бұл маскүнемді қажетті материалдық ресурстарды қолында бар барлық құралдармен, соның ішінде заңсыз жолмен алуға итермелейді [31]. Соңғы уақытта әйелдер арасында маскүнемдік жиілеп кетті. Әйел алкоголизмі бірқатар сипаттамаларға ие. Әйелдердегі алкоголизм ерлерге қарағанда тез қарқынмен және оның көріністері бойынша ауыр дамиды. Алайда, әйелдер алкоголизмін қатерлі деп бағалауға мүмкіндік бермейтін алкоголизмнің жеңіл ағымын көрсететін қарама-қарсы деректер де бар. Ерлерге қарағанда, әйелдерде алкогольге деген патологиялық құмарлық алкогольді теріс пайдаланудың алғашқы 1-2 жылында қалыптасады, сонымен бірге алкогольге физикалық тәуелділік, яғни кету белгілері анықталады. Әйелдердегі алкогольдік тұлғаның өзгеруі жыныстық азғындықпен, әлеуметтік деградациямен қатар жүретін жылдам қарқынмен анықталады [32].
Дипсомания. Әртүрлі көзқарастарға қарамастан, қазір авторлардың көпшілігі дипсоманияны алкоголизмнің көрінісі ретінде қарастырады.[33] Нағыз дипсомания (ішімдік ішу) сирек кездесетін ауру. Оны псевдодипсомания немесе жалған ішу деп аталатыннан анық ажырату керек - созылмалы алкоголизмнің әдеттегі түрлерінің бірі, онда алкогольдік сусындарды әдеттегі пайдалану сыртқы жағдайларға байланысты біркелкі емес. Нағыз дипсоманияның мұндай жағдайларға тәуелділігі жоқ. Ол қайталанатын, бас тартпайтын ішімдікке құмарлықтың ауырсынуымен сипатталады. Көбінесе ішу күйі ұйқының бұзылуынан, мазасыздық сезімінен бұрын пайда болады, олар ашуланшақ, тітіркендіргіш болады. Олар жұмысқа, достарымен, туыстарымен қарым-қатынасқа деген қызығушылықты толығымен жоғалтады. Көбінесе қандай да бір жауапсыз толқу мен қорқыныш сезімі пайда болады [34]. Дипсоматикалық шабуылдың тән хабарлаушыларының бірі арақ пен алкогольдік сусындардың иісі түріндегі иіс галлюцинациялары болуы мүмкін. Бір қызығы, ішімдік ішкеннен кейін пациенттер алкогольге болмашы тартымдылықты сезінбейді. Керісінше, керісінше атап өтуге болады - алкогольдік сусындар оларда жиіркеніш сезімін тудырады, олар байсалды өмір салтын ұстанады, алкогольдік шектен шығуына шын жүректен өкінеді, олардың мінез-құлқын айыптайды, олар бұл қайталанбайтынына сенімді. Бірақ бірнеше аптадан, айлардан, кейде тіпті жылдардан кейін жоғарыда сипатталған жағдайлар қайтадан пайда болып, пациентті алкогольге тартады. Бірнеше күн, кейде аптаға созылатын ішімдік шабуылы кезінде алкогольдік сусындар күніне бірнеше литрге дейін көп мөлшерде сіңеді. Пациенттер дерлік ештеңе жемейді, бір арақтың толық мағынасында өмір сүреді. Егер оны сатып алуға ақша болмаса, олар ештеңеге тоқтамайды, алдауға, ұрлыққа барады, әртүрлі алмастырғыштарды ішеді, денатуратталған спиртке дейін және жылтыратады. Шабуыл әдетте ішімдікке деген кенеттен жиіркенішпен аяқталады, бұл сонымен қатар тұтынылатын ішімдіктердің мөлшері бірте-бірте азаюы бар созылмалы маскүнемдердің жалған ішімдіктерінен ерекшеленеді - бұл ішімдіктің біртіндеп әлсіреуі сияқты. [35] Дипсоманияны емдеу табандылық пен ұзақтықты талап етеді. Шабуыл аурухана жағдайында тоқтатылуы керек, онда пациенттер басқа аурулардың, атап айтқанда эпилепсия мен айналмалы депрессияның болуы мүмкіндігіне байланысты мұқият тексеруден өтуі керек. Мұндай жағдайларда, алкогольге қарсы терапиядан басқа, осы аурулармен күресу үшін тиісті емдеу жүргізілуі керек. Дипсоманияны сот-психиатриялық бағалау алкогольге құмарлықтың өткірлігі мен қайтымсыздығын, бұл құмарлықтың жалпы көңіл-күй мен психикалық күйдегі өзгерістерге тәуелділігін, бұл шабуылды айналмалы психоздың немесе дисфорияның депрессиялық тәжірибелер шеңберіне жатқызу мүмкіндігін ескеруі керек. эпилепсиялық генезис; мұндай тәуелділік анықталған жағдайларда ақтаушы шешім қабылдап, мәжбүрлеп емдеуге жатқызу заңды. Дипсоман ұстамасының сыртында есі дұрыс деп танылуы керек [36].
Патологиялық интоксикация жедел қысқа мерзімді психикалық бұзылулар тобына жатады. Бұл алкогольді қабылдау нәтижесінде пайда болатын ерекше белгілері бар психотикалық жағдай. Патологиялық интоксикация ымырттың бұзылуы түрінің сананың кенеттен өзгеруімен сипатталады, оның клиникалық көрінісінде сананың ымырт бұлтырауының белгілері мен галлюцинаторлы сандырақ тәжірибелер біріктіріледі, нәтижесінде қоршаған ортаны бұрмаланған қабылдау және адасушылықпен түсіндіру. Айқын аффективті шиеленіс әдетте байқалады - есепсіз қорқыныш, алаңдаушылық, шатасу, ашулану. Науқастардың әрекеттері нақты жағдайдан ажырап, азапты оқиғалардың сюжеті арқылы толығымен анықталады. Жай алкогольдік интоксикацияны патологиялықтан айырудың айқындаушы белгісі сананың бұзылуының сипатын белгілеу, оны жай интоксикациямен таң қалдыратын интоксикациядан сапалық тұрғыдан ажырату болып табылады.
Патологиялық интоксикация жағдайында орындалатын қоғамдық қауіпті әрекеттер қандай да бір нақты оқиғаларға реакция болып табылмайды. Олар ауырсыну импульстарына, импульстарға, идеяларға негізделген. Мұндай күйдегі науқастарда күрделі автоматтандырылған дағдылар мен тепе-теңдікті реттейтін нейропсихикалық механизмдер бұзылмайды, сондықтан патологиялық интоксикациямен ауыратын адамдар ауыр әлеуметтік қауіпті әрекеттерді жүзеге асыруға бағытталған өте епті және күрделі қозғалыстарды жасай алады. Олар күрделі мақсатты әрекеттерді орындау, көлікті пайдалану, үйге дұрыс жол табу және т.б. Патологиялық интоксикация, әдетте, кенеттен басталады, кейде ол ұйқыға айналады, содан кейін толық амнезия пайда болады немесе тәжірибенің фрагменттік естеліктері қалады. Сот-психиатриялық тәжірибеде патологиялық интоксикация психоз ретінде қарастырылады. Патологиялық мас күйінде құқыққа қарсы әрекет жасаған адамдар есі дұрыс емес деп танылады [11].
Созылмалы алкоголизм - ауыр жүйке-психикалық ауру, онда адамда алкогольдік сусындарға ауыр құмарлық пайда болады, ол ақырында обсессивтілікке айналады, мас болу үшін шұғыл қажеттілік пайда болады. Мұндай науқастарда мас болу қажеттілігі соншалық, егер олар бұған қанағаттанбаса, олар тек жұмыс істеуге ғана емес, сонымен бірге жалпы қозғалысқа да қабілетті [12]. Созылмалы алкогольді тұтыну ішетін адамның бүкіл денесін бұзады. Бауыр, жүрек, бүйрек, ас қорыту органдары және т.б. сияқты өмірлік маңызды органдардың барлығы дерлік зардап шегеді. Мұның бәрі сөзсіз созылмалы маскүнемнің соматикалық науқасқа айналуына әкеледі. Бірақ алкогольдің басым зиянды әсері орталық жүйке жүйесіне және ең алдымен оның жоғары бөліміне - ми қыртысына әсер етеді. Бұл бүкіл тұлғаның деградациясына және ерекше алкогольдік психоздардың пайда болуына әкеледі. Алкогольдің мас адамның жеке басына деструктивті әсері ең алдымен эмоционалдық салаға әсер етеді. Тұлғаның белгілі бір өрескелдігі пайда болады: жалқаулық, өзімшілдік, басқаларға ғана емес, сонымен бірге отбасының қайғы-қасіретіне де немқұрайлылық дамиды. Эмоционалды тұрақсыздық жайбарақаттық пен көңілділіктен қайғы мен ашуға өте тез ауысу қабілетінде көрінеді. Созылмалы маскүнем ешқандай қарсылыққа шыдамайды. Оның қудалауына болмашы қарсылық оны ашуландырады. Сонымен қатар, көңіл-күйдің жалпы фонында көбінесе өз ұстанымына сыни емес көзқараспен эйфория ізі түседі. Қалжыңға, әзілге бейімділік пайда болады және бұл юмордың мазмұны дені сау адамда күлкі тудыруы мүмкін емес. Маскүнем өзінің құлауын да, отбасына түсіретін барлық қайғы мен азапты да әзілге айналдырады. Бұл әзіл созылмалы маскүнемнің интеллектінің төмендеуіне тән [13]. Созылмалы маскүнемдердің психикасының барлық осы қасиеттері өте жиі заңды бұзуға әкелетіні анық. Бұзақылық, сөзбен және іс-әрекетпен қорлау, жыныстық құқық бұзушылықтар, ұрлық, тікелей топтық қылмыстар - бұл созылмалы маскүнемнің жасаған құқық бұзушылықтарының негізгі тізімі. Бұл жағдайды сот-психиатриялық бағалау, әдетте, ерекше қиындық тудырмайды. Бұл жерде белгілі бір тұлғалық өзгерістер болғанымен, олар негізінен маскүнемді өз іс-әрекетіне есеп беру және бағыттау қабілетінен айырбайтын мінездің өзгеруіне дейін қайнатылады. Сонымен, жасалған қылмыстар бойынша созылмалы маскүнемдер көп жағдайда есі дұрыс деп танылады. Айқын деменцияның суреті ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қызылорда жоғары медициналық колледжі
Мамандығы бойынша 0302000 Мейірбике ісі
Біліктілігі Қолданбалы бакалавр
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Облыстық психикалық денсаулық орталығының №1 Ерікті емдеу бөлімінде алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлі
Орындаған: Пралиева Шекер Ертайқызы
Т.А.Ж. қолы
Диплом жетекші:
Т.А.Ж. қолы
Қорғауға бекітілген Ғылыми жетекшісі
________________
қолы қолы
Қызылорда 2021 жыл
МАЗМҰНЫ
ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР
КІРІСПЕ
1-тарау. АЛКОГОЛЬДІ ҚОЛДАНУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ПСИХИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ АУЫТҚУЛАРЫ БАР ПАЦИЕНТТЕРДІ БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ КҮТІМ ЖАСАУДАҒЫ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМІ
1.1 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары жайында түсінік
1.2 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау
1.3 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің шетелдік зерттеу нәтижелері
2-тарау. ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
2.1. Зерттеу материалдары мен әдістері
2.2 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлі бойынша сауалнама нәтижелерін бағалау
2.3 Алкогольді тұтынудағы медицина қызметкерлерінің пікірін бағалау
ПРАКТИКАЛЫҚ ҰСЫНЫСТАР
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ
Қысқартылған сөздер
АҚШ- Америка Құрама Штаттары
БҰҰ- Біріккен Ұлттар Ұйымы
ҚР- Қазақстан Республикасы
AAS - алкогольді қабылдау синдромы
AS - абстиненция синдромы
АҚ - қан қысымы
АЛТ - аланинаминотрансфераза (аланинаминотрансфераза)
АСТ - аспартатаминотрансфераза (аспартатаминотрансфераза)
ALDH - альдегиддегидрогеназа
ДДҰ - Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы
GABA - гамма-аминобутир қышқылы
Гамма-ГТ - гамма-глутамилтрансфераза (гамма-глутамилтрансфераза)
ДА - Дофамин
СА - катехоламиндер
ICD-10 - 10-шы ревизиядағы аурулардың халықаралық классификациясы
NA - норадреналин
НД- Наркологиялық диспансер
БАЗ- белсенді активті заттар
ГТС- Галлюциногендік тәуелділік синдромы
АҚС- Алкогольді қабылдау синдромы
Кіріспе
Тіркес сөздер: алкогольді теріс пайдалану, араласу, мотивациялық сұхбат , мейірбике ісі
Тақырыптың өзектілігі:
Әлемдік статистикаға сәйкес алкогольді тұтыну деңгейі бойынша әлем елдерінің рейтингі жан басына шаққандағы дүние жүзінде 2016 жылы 4 миллиард 440 мың литр арақ ішілген, таза этил спиртінің литрімен көрсетілген әлем елдеріндегі алкогольді тұтыну статистикасының салыстырмалы талдауы болып табылады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) 2016 жылы алкогольді зиянды пайдалану салдарынан 3 миллионнан астам адам қайтыс болды. Дүние жүзі елдеріндегі алкогольді тұтыну көрсеткіштері Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) жүйесінің арнайы агенттігі Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының әдістемесі бойынша есептеледі, оның негізгі қызметі жер шары тұрғындарының денсаулығын қорғау және халықаралық проблемаларды шешу болып табылады. денсаулық проблемалары. Дүние жүзіндегі халық санының көрсеткіштері Біріккен Ұлттар Ұйымының Экономикалық және әлеуметтік мәселелер департаментінің (БҰҰ DESA) халықты орналастыру бөлімі шығарған сәйкес сандарға негізделген. Есептеу 15 жастан асқан тұлғаларды ескереді. Дүниежүзілік туристік ұйымның (ЮНВТО) мәліметтері бойынша туристердің жылдық саны кем дегенде сол елдер тұрғындарының санына тең елдерде туристік алкогольді тұтыну шегеріледі.
Алкогольге байланысты өлім-жітімнің 28% жол-көлік жарақаттары, өзіне зиян келтіру және адамдар арасындағы зорлық-зомбылық салдарынан болады; 21% - ас қорыту бұзылыстары нәтижесінде; 19%-ы жүрек-қан тамырлары ауруларына байланысты, қалғаны жұқпалы аурулар, онкологиялық аурулар, психикалық бұзылулар және басқа да денсаулықтың бұзылуына байланысты. Алкогольді тұтыну бойынша әлем елдерінің рейтингі бірнеше жыл сайын жаңартылып отырады және Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының алкоголь және денсаулық саласындағы жағдай туралы жарияланымдарының арнайы сериясында жарияланады. Алкоголь және денсаулық бойынша жаһандық ақпараттық жүйе (GISAH) халықаралық бағдарламасы бойынша. Алкогольді тұтыну көрсеткіштері бар есептер әдетте бір-екі жылға кешігіп келеді, өйткені олар ұлттық статистика органдары мен халықаралық ұйымдардың мәліметтерін жариялағаннан кейін халықаралық салыстыруды қажет етеді.
Дүние жүзінде шамамен 237 миллион ер адам мен 46 миллион әйел алкогольді тұтыну бұзылыстарынан зардап шегеді, ең жоғары таралу деңгейі Еуропа аймағында (14,8% және 3,5%) және Америка аймағында (11,5% және 5,1%) ерлер мен әйелдер арасында байқалады. ). Алкогольді тұтынудың бұзылуы табысы жоғары елдерде жиі кездеседі.2001 жылы Ұлыбритания мен Ирландия алкогольдің зияны мен алкогольді тұтынуға байланысты жастарға тигізетін қысымын азайту мақсатында ДДҰ-ның жастар мен алкоголь туралы Декларациясына (ДДҰ, 2001) қол қойды. Алкогольге байланысты зиянды азайту үшін қолайлы үй, мектеп, жұмыс және әлеуметтік орта құру қажеттілігі атап өтілді. Декларацияда қоғамның жастары арасында алкогольді тұтыну ересек тұрғындардың кең тобының көзқарастары мен тәжірибесін көрсететіндіктен, алкогольге қатысты саясат кең қоғамдық реакцияны қажет етеді (ДДҰ, 2001). Еуропалық алкоголь хартиясының бес қағидасы (ДДСҰ, 1995 ж.) декларацияда да расталды, онда барлық балалар алкогольді тұтынудың жағымсыз әсерлерінен босатылған және алкогольді ішуден қорғалған ортада өсуге құқылы деп мәлімдеді. Жалпы, ДДҰ декларациясы жастардың алкогольді ішуінің басталу саны мен жасын азайтуға бағытталған; алкоголь саласындағы білім мен қолдау деңгейін арттыру; және мүше мемлекеттерде жастардың алкогольге байланысты зияндылығын азайту. Ұлыбританияда DH өзінің "Балалар мен жастардың алкогольді тұтынуына арналған нұсқаулық"құжатында нұсқаулар береді. Бас дәрігердің есебі (Дональдсон, 2009) балалардың алкогольді ішуден зардап шекпеуін қамтамасыз ету үшін ата-аналар мен қамқоршылардың мүмкіндіктерін кеңейту мақсатында. Ол алкогольсіз балалық шақ өте жақсы болса да, алкогольді ішуді кем дегенде он бес жасқа дейін кейінге қалдыру керек деп кеңес береді, өйткені зерттеулер көрсеткендей, осы жастан кіші балалар алкогольге байланысты проблемаларға әсіресе осал. Сондай-ақ, нұсқаулықта алкогольге байланысты проблемалары бар балалар мен олардың отбасылары үшін қолдау қызметтері құрылуы керек және медицина қызметкерлерінің рөлі анықтау, бағалау және тиісті бағыттарға бағыттау болып табылады. Ұлттық денсаулық сақтау және клиникалық жетілу институты (НИЦЦА) (2011) медициналық қызметкерлерге зиянды алкогольді тұтынуды диагностикалау, бағалау және емдеу бойынша ұқсас ұсыныстар береді.
Еуропа бойынша:
ДДҰ Еуропалық бюросының демеушілігімен 2012 - 2020 жылдарға арналған алкогольді теріс пайдалануды азайту жөніндегі іс-шаралар жоспары қабылданды. Дегенмен, сарапшылардың пікірінше, Еуропаның 30 елінде бұл мас болу жағдайларының айтарлықтай төмендеуіне әкелмеген. Облыста жылына 290 мың адам алкогольдік сусындарды шамадан тыс тұтынудың салдарынан көз жұмады.
ЕО-дағы алкоголизм мәселесі ең алдымен ерлерге қатысты: бұл жерде ерлердің 47 пайызы және әйелдердің 14 пайызы алкогольді асыра пайдаланады. Еуропалық Одақта алкоголь барлық өлім-жітімнің 5,5 пайызына жауап береді және жастар өліміне негізгі үлес қосады.
Бірнеше жыл бұрын көптеген еуропалық елдерде алкогольді тұтыну аздап төмендеді, бірақ одан әрі ілгерілеушілік жоқ, - деді Жужанна Якаб, ДДҰ Еуропалық кеңсесінің басшысы. Ол үкіметтерді алкоголь бағасын көтеру және жарнамаға тыйым салу сияқты шешімді әрекет етуге шақырды.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының сарапшылары алкогольдің адам денсаулығына зиян келтіретін және қатерлі ісік, бауыр циррозы және жүрек-қан тамырлары ауруларына әкелетін психоактивті зат екенін еске салады. Сонымен қатар, жол-көлік оқиғаларының, суицидтің және зорлық-зомбылықтың жиі себебі - көбінесе өлімге әкелетін мастық.
Ресей бойынша:
Алкогольді көп тұтыну - Ресейде бар және ресейліктердің алкогольді тұтыну ауқымымен байланысты әлеуметтік мәселе.
Ресейде әр адамға 2013жылы есебі бойынша 13,9 литр ішімдіктен келген. Ресей арақ тұтыну жағынан тізімнің басында тұр.Әртүрлі сараптамалық бағалауларға сәйкес, мәселе ресейлік қоғамның әлеуметтік-экономикалық өміріне елеулі нұқсан келтіреді және алкогольді ішімдіктерді тұтынумен байланысты ауру, өлім және қылмыстың жоғары деңгейіне байланысты ел үшін ауқымды демографиялық зардаптармен қауіп төндіреді. ішпейтін халықтың психикалық денсаулығына және қалыпты өміріне әсер етеді.
Ресейдегі халықтың маскүнемдігі, кейбір бағалаулар бойынша, ұлттық апат сипатына ие болды және гуманитарлық апат масштабына ие болды және халықтың жыл санап өсіп келе жатқан алкоголизациясы азаматтардың әлеуметтік қауіпсіздігіне нақты қауіп төндіреді.
Роспотребнадзордың 2016 жылғы мәліметтері бойынша Ресейде алкогольді (таза этанолды) тұтыну деңгейі бір адамға 15 литрден асады. Әлеуметтанушылар Ресейде 1990 жылдардан бастап алкогольді ішімдіктерді тұтынудың өсуін реформалар кезінде ондаған миллион адамдардың өмір сүру жағдайларының күрт нашарлауымен, олардың әлеуметтік қорғансыздығымен, бұқаралық психологияда пайда болған тұрақты сенімсіздік пен сенімсіздік сезімімен байланыстырады. , бұл халықтың алкогольге деген сұранысының айтарлықтай артуына объективті түрде ықпал етті. , оны қолдану көптеген адамдар үшін шындықтан қашу, ыңғайсыздық пен стрессті жеңу, қиындықтар мен уайымдарды ұмыту ретінде қызмет етеді.
Қазақстан бойынша:
Жыл сайын есiрткiнiң салдарынан республика бойынша 300 адам қайтыс болады. 2018 жыл Қазақстанда ресми мәлiмет бойынша 54 мыңға жуық нашақор тiркеуде тұр. Бұл - тек ресми мәлімет қана. Ал тiркелмегендерiнiң қанша екенi әзiрге белгiсiз. Үстiмiздегi жылы мамандар нашақорлыққа бас ұрған адамдарға арнайы тексеру жұмыстарын жүргiзген. Нәтижесiнде нашақорлардың 60 пайызы 30 жасқа дейiнгi жастар мен әйел адамдар екенi анықталған.
БҰҰ деректері бойынша Қазақстан алкогольден өлім-жітім деңгейі жоғары елдердің рейтингінде 10-шы орында тұр. Мәселен, бір ғана Алматыда соңғы бір жылда 6 мыңнан астам адам алкогольдік өнімдерден уланып, оның 2 мыңы ауруханаға жатқызылған. 23 адам өлімі тіркелді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, алкогольді шамадан тыс пайдаланудан жыл сайын әлемде 2,5 миллионға дейін адам өледі. Алкогольді тұтыну бойынша Қазақстан әлемнің 188 елінің ішінде 34-ші орында (жан басына шаққанда 10,96 литр алкоголь) және Орталық Азия елдері арасында бірінші орында. Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің мәліметтері бойынша 2008-2012 жж. Қазақстанда алкогольдік өнімдерді сату 9,6%-ға өсті: 862 млн литрден 944,4 млн литрге дейін. BusinesStat бағалауы бойынша 2013-2017 ж.ж. Қазақстанда алкогольдік өнімдерді сатудың өсуі жалғасады және жылына орта есеппен 1,7%-ды құрайды. 2017 жылы өнімнің ішкі сатылымы 1 028 миллион литрге жетеді. Ғылым академиясы институтының есептеулері, ДДҰ деректері алкогольге тәуелділерді емдеуге жұмсалатын жыл сайынғы шығындарды көрсетеді; жұмысқа келмеу және маскүнемдіктен өнімділіктің төмендеуі нәтижесіндегі шығындар; өндірісте де, көлікте де авариялардан, машиналар мен механизмдердің бұзылуынан. Алкоголизм мен алкогольмен байланысты ауруларды емдеу, ДДҰ мәліметтері бойынша, бірқатар елдерде медициналық қызметтерге арналған бюджеттің 40% құрайды. Алкогольді тұтынудан адам өлімі одан да ауыр. Ең алдымен, олар туу көрсеткішінің төмендеуінен, сондай-ақ өлім-жітімнің өсуінен көрінеді. Мәселен, 2013 жылы Қазақстанда алкогольден улану саны 14745 адамды (100 мың адамға шаққанда 86,6) құрады, оның ішінде 2174 әйел, 46 14 жасқа дейінгі балалар және 15-17 жас аралығындағы 59 бала; улану нәтижесінде қайтыс болғандар саны 946 адамды құрады (100 мың адамға 5,6).
Қызылорда қаласы бойынша 2021 жылы ОПДО психиатрия саласы бойынша 2197 адам медициналық көмек алды. Оның ішінде 1031 науқас жоспарлы стационарға орнатылса, 1130 адамға шұғыл қызмет көрсетілді. Орталық жанында шақырылымдарға шұғыл жететін мамандандырылған жедел жәрдем бригадасы жасақталған. 2020 жылы орталықтың кезекші бөліміне жалпы алғанда 1406 шақыртылым түскен. Сонымен қатар, өткен жылы 3 адам дертінен толық айыққан болса, 2153 адамның жағдайы біршама жақсарғанын аңғаруға болады. Денсаулық жағдайы өзгерусіз қалған 32 науқас тіркелген. Өкінішке орай, 3 науқасымыз көз жұмды. Қайтыс болған азаматтың біреуі пневмония дертінен көз жұмса, екіншісі инсульттан қайтыс болды. Үшінші науқастың ішегінде бөтен заттың болуынан көз жұмды. 2020 жылдың қорытындысымен облыс бойынша есепте тұрған науқастардың саны былтырғы жылмен салыстырғанда 5426-дан 5400-ге азайған, яғни 26 науқас кеміген. Бұл көрсеткіш Қызылорда қаласы мен Арал, Қазалы, Жалағаш, аудандарына қатысты, қалған аудандарда аздап өскендігі байқалады. 2020 жылдың қорытындысы бойынша 797 нашақор есепте тұрады. Өкінішке орай, тіркелген азаматтардың қатарында кәмелетке толмаған бір жасөспірім уытқұмарлық диагнозымен есепке алынған.
Алкоголизм - бұл жұмыста тиімділікті жоғалтуға және отбасылық қарым-қатынас пен қоғамдық өмірдің бұзылуына, физикалық және психикалық денсаулықтың бұзылуына әкелетін алкогольді дозада және жиілікте теріс пайдаланудан туындайтын ауру. Әлеуметтік мағынада алкоголизм - денсаулыққа, өмірге, еңбекке және қоғамның әл-ауқатына зиянды әсер ететін алкогольді ішімдіктерді шамадан тыс тұтыну.
Алкоголизм - құрамында этил спирті бар заттарды тұтынуға тәуелділікпен, психикалық және физикалық тәуелділіктің дамуымен, абстиненция белгілерімен, тұлғаның психикалық, физикалық және әлеуметтік деградациясымен сипатталатын уытқұмарлық түрлерінің бірі. Кез келген басқа ауру сияқты, маскүнемдік кенеттен пайда болмайды, бірақ өзінің клиникаға дейінгі көріністері бар - күнделікті мас болу.
Алкоголизм тұрмыстық маскүнемдіктен нақты анықталған және биологиялық детерминацияланған белгілері бойынша ерекшеленеді, дегенмен тұрмыстық маскүнемдік әрқашан маскүнемдіктің алдында тұрады. Тұрмыстық маскүнемдік, ішімдік ішуді әдетке айналдыру әрқашан адамның әлеуметтік және этикалық ережелерді бұзуы болып табылады. Нәтижесінде, маскүнемдіктің алдын алуда әкімшілік, құқықтық және тәрбиелік сипаттағы шаралар шешуші мәнге ие. Маскүнемдіктен айырмашылығы, маскүнемдік әрқашан белсенді медициналық шараларды, емдік-сауықтыру шараларының кешенін қолдануды қажет ететін ауру.
Алкогольдің адам ағзасына әсері. Алкоголь сөзі арабтың ал кегол сөзінен шыққан, мас етуші деген мағынаны білдіреді. Адамдар алкогольмен көптеген ғасырлар бұрын мас күйінде танысқан. Олар оны жасауды дәнді дақылдар мен жүзім өсіре бастаған кезден үйренген көрінеді.
Спирт әртүрлі қантты өнімдерді (жарма, көкөніс, жеміс, бал және т.б.) ашыту арқылы, сондай-ақ ағаш қалдықтарынан синтетикалық жолмен алынады. Алкоголь барлық алкогольді сусындардың құрамына кіреді - арақ, коньяк, шарап, ликерлер, сыра және т.б., олардың күші этил спиртінің құрамына байланысты. Этил спиртінен басқа организмге өте зиянды басқа да спирттер бар. Өмірге ең қауіпті метил немесе ағаш, алкоголь. 50-100 г метил спиртін абайсызда қабылдаған адамдар өледі немесе біржола соқыр болып қалады. Құрғақ жүзім шараптары мен сыра - әлсіз алкогольдік сусындар, бірақ көп мөлшерде олар да улы. Бір қызығы, олар негізінен алкоголь концентрациясы төмен табиғи жүзім шараптарын ішетін ыстық климаты бар елдерде күшті алкогольдік сусындарды, оның ішінде суррогаттарды қолдану кең таралған елдерге қарағанда созылмалы алкоголизммен ауыратындар саны аз.
Мақсаты: Облыстық психикалық денсаулық орталығының №1 Ерікті емдеу бөлімінде алкогольді қолдануға байланысты психикалық мінез-құлықтық қауіп факторлары бар (алкогольді пайдалану) пациенттермен мейірбикелердің жұмыс әдістерін зерттеу.
Зерттеудің міндеттері:
* Тақырыпқа байланысты әдебиеттерді шолу;
* Алкогольді қолдануға байланысты психикалық мінез-құлықтық қауіп факторлары бар (алкогольді пайдалану) пациенттермен мейірбикелердің жұмыс әдістерін бағалау.
* Алкогольді қолдануға байланысты психикалық мінез-құлықтық қауіп факторлары бар пациенттерге сауалнама жүргізу;
* Нәтижесін талдау және қорытынды жасау;
Зерттеудің теориялық маңыздылығы: Зерттеу жұмысында Облыстық психикалық денсаулық орталығы №1 ерікті емдеу бөлімшесінің қызметі негізделеді, алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлін бағалау ұғымының мазмұны ғылыми тұжырымдалады. Жүйелі шолу және мета-талдау нұсқаулары үшін есеп берудің таңдаулы тармақтарына сәйкес жүйелі шолу. Толық терминдерді қолдана отырып, бірнеше электронды мәліметтер базасы бойынша іздеу жүргізілді.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы: Зерттеу жұмысынан алынған мәліметтер мен нәтижелер Облыстық психикалық денсаулық орталығы №1 ерікті емдеу бөлімшесінің алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары бар пациенттерді бақылау және күтім жасаудағы мейіргердің рөлін бағалау бойынша жұмыстарының негізін құрауы практикалық мәнділігін құрайды. Қосу критерийлері: ағылшын тіліндегі эмпирикалық зерттеулер туралы мақалалар: i) Медициналық қызметке байланысты физикалық денсаулыққа байланысты психикалық денсаулық саласындағы мейірбикелердің әдеттегі білімі, дағдылары, тәжірибесі, көзқарастары немесе қажеттіліктері; және психикалық денсаулығы бар пациенттерге күнделікті медициналық көмек көрсетуге байланысты кез-келген нәтижені жақсарту үшін араласудың тиімділігі. Араласу зерттеулерінен алынған әсердің мөлшері жеткілікті ақпарат болған жерде алынды немесе есептелді. Зерттеу нәтижелерінің интегративті, баянды синтезі жүргізілді.
Жұмыстың құрылымы мен көлемі:
1-тарау. АЛКОГОЛЬДІ ҚОЛДАНУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ПСИХИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ АУЫТҚУЛАРЫ БАР ПАЦИЕНТТЕРДІ БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ КҮТІМ ЖАСАУДАҒЫ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМІ
1.1 Алкогольді қолдануға байланысты психикалық және мінез-құлық ауытқулары жайында түсінік
Емдеу процесін ұйымдастырудағы және психикалық науқастарды күтудегі жетекші ретінде медбикенің рөлін асыра бағалау қиын, өйткені ол мәселелердің кең ауқымын қамтиды, оларсыз жүзеге асыру мүмкін емес. Пациенттерге терапевтік көзқарас және, сайып келгенде, ремиссия жағдайларын немесе қалпына келтіруді тіркеу. Бұл медициналық рецепттер мен ұсынымдарды механикалық түрде жүзеге асыру емес, емдеу процестерін тікелей жүзеге асыруды (дәрілік заттарды тарату, дәрілік заттарды парентеральді енгізу, бірқатар процедураларды орындау) қамтитын күнделікті мәселелерді шығармашылық түрде шешу болып табылады. ықтимал жанама әсерлер мен асқынуларды ескере отырып және білу. Сайып келгенде, бұл барлық шұғыл оқиғаларға жауапкершілікті алуды білдіреді. Науқасты белгілі бір процедураға немесе оқиғаға дайындау үшін кейде мейірбике - басшыдан үлкен күш, шеберлік, науқастың психологиясы мен бар психотикалық бұзылулар сипатын білу қажет. Науқасты дәрі-дәрмекті қабылдау және белгілі бір процедураға бару қажеттілігіне сендіру қиын, өйткені оның ауыр өнімдері, идеялық және адасушылық себептері бойынша галлюцинаторлық тәжірибе немесе эмоционалдық бұзылулар, кейде барлық терапиялық шараларға қарсылық көрсетеді. Бұл жағдайда аурулардың клиникасын білу терапиялық мәселені дұрыс шешуге көмектеседі, емдеудің оң шешімін табуға мүмкіндік береді.
Осы уақытқа дейін мейірбике - басшы жүргізетін психикалық ауруға шалдыққан адамдарға күтім жасау және қадағалау өзекті болып қала береді. Оған науқастарды тамақтандыру, төсеніш ауыстыру, санитарлық-гигиеналық шараларды жүргізу және т.б. Пациенттердің барлық контингентін бақылау әсіресе маңызды. Бұл депрессияға ұшыраған науқастарға, кататониялық симптомдары бар науқастарға, жедел психотикалық бұзылулары бар және мінез-құлық бұзылыстары бар науқастарға қатысты. Мейірбике ісі және қадағалау пациенттерді жалпы емдеудегі маңызды буын болып табылатыны сөзсіз, өйткені бұл маңызды стационарлық факторларсыз терапевтік араласуды жүзеге асыру мүмкін емес еді. Мейірбике ісі менеджерлерінің осы міндеттеріне қатысты олардың күнделікті бес минуттық есептерінің маңыздылығын атап өту керек. Психиатриялық стационарларда психиатриялық емделуші жүргізетін күрделі емдеу процесінде науқастар туралы мәліметтер, олардың ауруларының динамикасы, емдеу үрдісіндегі өзгерістер және т.б. Көшбасшы-медбике ғана кешкі уақытта сандырақ белгілері бар бірқатар науқастардың сыртқы түрін айта алады, суицидтік тенденциялардың жүзеге асуын болдырмайды, жанама, объективті белгілері бойынша науқастардың күнделікті көңіл-күйінің өзгеруін белгілеп, олардың әлеуметтік қауіпті мотивтерін болжайды.
Бүкіл жұмыс уақытында науқас адамдар арасында бола отырып, медбике берілгендіктің, гуманизмнің, альтруизмнің үлгісі болып табылады. Осылайша, медбикенің жалпы емдеу процесінде көшбасшы ретіндегі рөлі өте өзекті және маңызды.
Нашақорлық синдромы алкогольге патологиялық құштарлық, өзін-өзі бақылауды жоғалту, абстиненция белгілерінен тұрады. Алкогольге деген патологиялық құштарлық аурудың ең ерте көріністерінің бірі болып табылады. Тартымдылықтың 2 түрі бар: обсессивті және компульсивті. Бірінші түрі - алкогольді ішуге деген обсессивті ниеттің көрінісі, аурудың ең басында пайда болады және психикалық тәуелділіктің қалыптасуын анықтайды. Компульсиялық тартылыс кейінірек дамиды, өзінің қарқындылығы бойынша физиологиялық қажеттілік дәрежесіне жетеді (шөлдеу және аштық сезімі сияқты) және алкогольге физикалық тәуелділікті анықтайды. [15] Өзін-өзі бақылауды және тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауды жоғалту да алкоголизмнің ерте белгілері болып табылады. Алкогольдің тіпті кішігірім дозаларының дезингибирлеуші әсерінің әсерінен пациенттерде оны одан да көп мөлшерде қабылдау қажеттілігі туындайды, бұл әдетте интоксикацияның ауырлығы алкогольдік сусындардың одан әрі сіңуін физикалық мүмкін емес ететін дәрежеге дейін артады. Алкогольді қабылдау синдромы нашақорлықтың ең сенімді белгісі болып табылады. Әдетте бұл ішімдік ішкеннен кейін келесі күні пайда болады және маскүнемдіктің денесі қандағы этанолдың тұрақты белгілі бір концентрациясын ұстап тұру қажеттілігін білдіреді. Сондықтан алкогольдің тағы бір дозасын қабылдау абстиненцияның бұзылуын жеңілдетеді және біраз уақытқа денсаулықты жақсартады.[16] Маскүнемдікті үш кезеңге бөлу жиі кездеседі: бастапқы, орта және соңғы. Әрбір кезең өзінің типтік белгілерімен сипатталады - симптомдар мен синдромдар.
Бастапқы (неврастениялық) кезең. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінің белгілері алкоголизмді тұрмыстық маскүнемдіктен ажыратады. Пациенттердің басым көпшілігінде алкоголизмнің бірінші кезеңі 25 жасқа дейін қалыптасады. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінің ерте және маңызды белгілерінің бірі ішімдікке деген патологиялық құштарлық болып табылады, ол обсессивті, төмендеу белгісі, содан кейін тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауды жоғалтады. Күнделікті маскүнемдіктен айырмашылығы, алкогольге психикалық тәуелділік обсессивті диск түрінде көрінеді. Науқастар ішудің ешбір себебін (әртүрлі мерекелер, мерекелер және осыған ұқсас жағдайлар) өткізіп қана қоймайды, сонымен қатар олар ішу орынды болатын жағдайды жасауға тырысады. Тартымдылықтың артуы белсенділікте, пациенттер мерекені ұйымдастыруды өздеріне алатын бастамада көрінеді. Сонымен қатар, көңіл-күйдің, дезингибирлеудің, бұрынғы сусындарға байланысты жағымды естеліктердің жағымды фоны бар.[17] Тұрмыстық маскүнемдік кезеңінде тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауға болады - мөлшермен ішу. Тежеу мотивтері, бір жағынан, толеранттылықтың бастапқы деңгейін көрсететін артық дозаланудың салдары (жүрек айнуы, құсу) туралы идеялар, екінші жағынан, басқаларға жағымсыз әсер қалдырудан, алуан болудан ақылға қонымды қорқыныш. пішін келесі күні. Алкоголизмнің I сатысындағы сандық бақылаудың төмендеуі биологиялық саладағы (төзімділіктің жоғарылауы) және психикалық қызмет саласындағы өзгерістермен (еріктік құлдырау, сынның төмендеуі және т.б.) анықталады. Аурудың бірінші кезеңінде интоксикация жағдайы пациент үшін әрқашан жағымды, бұл алкогольсіз үшін мүлдем қажет емес, бірақ оған жету үшін алкоголь дозасын қарқынды арттыру қажет. Сырттай бұл науқастардың дастархан басында шыдамсыздық танытуынан, тост айтуға асыққаннан, алкогольдік сусындардың сапасына немқұрайлылық танытуынан, олар әрқашан сатып алғанының бәрін ішуге және мүмкіндігінше көбірек қосуға ұмтылуынан көрінеді. 18] Алкоголизмнің бастапқы симптомы қорғаныс гаг рефлексінің жоғалуы болып табылады - алкогольді дозаланғанда құсудың жоғалуы. Алкогольдің өзгеруіне төзімділік - оның жоғарылауы байқалады, алкогольдік сусындардың көбірек дозасын қабылдау мүмкіндігі. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінде палимпсесттер пайда болуы мүмкін - пациенттің алкогольді мас болу кезінде болған кейбір бөлшектер мен оқиғаларды жаңғырта алмауынан тұратын жадының бұзылуының белгілері. Кейбір науқастарда мінез өзгереді - олар ашулы, интрузивті, жанасу, жиі күдікті болады. Алкоголизмнің бастапқы кезеңіндегі психопатологиялық бұзылулардың осы белгілерінің барлығы астениялық синдромның өсіп, тереңдеу фонында пайда болады және бар. Оның негізгі көріністері - әлсіздік, летаргия, шаршау, зейіннің бұзылуы, интеллектуалдық процестердің сарқылуы және бас ауруы. Мұның бәрі науқастардың жұмыс сапасының нашарлауына әкеледі. Олар ұйқының бұзылуын ерте дамытады және дамытады. Олар ұзақ уақыт бойы ұйықтамайды, ұйқы үстірт, үзік-үзік, жиі түс көреді, жиі қорқынышты сипатта болады. Ұйқыдан кейін көңілділік сезімі болмайды. Тітіркену және себепсіз қызу мінез, басқалармен қақтығыстар пайда болады және тұрақты болады. [19] Алкоголизмнің бірінші кезеңінің ұзақтығы алкогольді теріс пайдаланудың қарқындылығына байланысты орта есеппен 1 жылдан 5 жылға дейін созылады. Алкоголизмнің бастапқы кезеңінде функционалдық соматоневрологиялық бұзылулар бар: вегетативтік-тамырлық дистония, эзофагит, гастрит, колит, бауыр дисфункциясы, гепатиттің бастапқы белгілері, панкреатит. Бұл кезеңде эпизодтық маскүнемдіктен жүйелі маскүнемдікке көшу жүзеге асырылады.
Орташа кезең (тоқтату белгілері). Алкоголизмнің ортаңғы кезеңі ішімдікке деген патологиялық құмарлықтың күшеюімен сипатталады, ол еңсерілмейтін, зорлық-зомбылық сипатын алады. Науқас енді ішуге деген құштарлықпен күресуге тырыспайды, бірақ оған енжар түрде бағынады.
ІІ сатыдағы алкогольге патологиялық құштарлық басылмайтын, компульсивті сипатта болады. Егер бастапқы кезеңде пациенттердің алкогольдік сусындарды тұтынуға деген ұмтылысы ләззат алу немесе стресстік жағдайдың психологиялық шығындарын жеңу ниетімен туындаса, II кезеңде алкогольді қабылдау мотиві физикалық жайлылық сезімін сезіну қажеттілігі болып табылады. , олардың жағдайын жеңілдету үшін [21]. Алкоголизмнің бастапқы кезеңіне тән белгілер жойылмайды, алкоголизмнің ортаңғы кезеңінің қалыптасуы кезінде күшейеді немесе белгілі бір өзгерістерге ұшырайды. Ең жиі кездесетіні абстиненттік симптомдар (похмель). Науқаста ұзаққа созылған алкогольдік интоксикация аяқталғаннан кейін бірнеше сағат немесе күннен кейін пайда болады.[22] Оның ауырлық дәрежесі әртүрлі болуы мүмкін, бірақ аурудың дамуымен клиникалық көріністер нашарлайды. Ең жеңіл жағдайлар астеновегетативті бұзылулардың суретімен сипатталады (тершеңдік, тахикардия, тәбеттің төмендеуі). Қиындыққа қарамастан, пациенттер әлі де мас болу ниетімен күресе алады немесе оны неғұрлым қолайлы сәтке - жұмыстан кейін, кешке кейінге қалдырады. Абстиненттің клиникалық көріністерінің шиеленісуі жүрек ырғағының бұзылуымен, қан қысымының ауытқуымен көрінеді. Қозғалыстарды үйлестіру бұзылады, тремор пайда болады, сіңір рефлекстері дұрыс емес болады. Мас болу ниеті еңсерілмейтіндігімен сипатталады және әлеуметтік-этикалық тәртіптің қиындықтарына қарамастан жүзеге асырылады. Ең ауыр түрдегі абстиненттік симптомдар психикалық бұзылулармен бірге жүреді. Көңіл-күйдің төмендеуі, алаңдаушылық сезімі, шиеленіс, көзқарастың патологиялық идеялары, кінәлі сезім, суицидтік ойлар байқалады. Ұйқының бұзылуы кошмарлармен, құлау сезімімен, тұншығумен, қорқынышпен бірге жүреді. Бұл құбылыстар бірнеше күн бойы байқалып, науқасты үнемі мас болу құштарлығына мәжбүрлейді [23].
Алкогольге төзімділік ортаңғы кезеңде артады және оның биіктігіне жетеді және жылдар бойы өзгермеуі мүмкін. Тәуліктік мөлшері 1,5-2 литр араққа жетеді. Алкогольді интоксикацияның суретінде одан әрі өзгеріс бар. Мас күйіндегі көңіл-күй басқаларға агрессияға бейімділігі бар тітіркендіргіш және өшпенді сипатқа ие болады. Тұтынылатын алкоголь мөлшерін бақылауды жоғалту алкогольдің ең аз дозаларын қабылдағаннан кейін пайда болады. Алкогольге қарсы тұрмайтын құмарлықтың сандық бақылауды жоғалтумен және абстиненция белгілерімен үйлесуі мас болу түрінің өзгеруіне әкеледі. Көбінесе, осы кезеңде пациенттер күн сайын дерлік алкогольді айқын интоксикация жағдайын тудыратын дозаларда тұтынады немесе бірнеше күннен бірнеше аптаға дейін ішімдік ішеді. Алкоголизмнің орта кезеңінде аурудың ағымының ерекше көріністері жалған ішімдік болып табылады. Жиілігі биологиялық емес, тек сыртқы ситуациялық себептермен байланысты болатын іш қатулар жалған ішімдіктер (жалған немесе ситуациялық) деп аталады. Мұндай ішімдіктер аптаның соңында, жалақы алған кезде, демалысқа шыққаннан кейін, отбасылық мерекелерде немесе кез келген қиындыққа байланысты болуы мүмкін. Сыртқы себептер - әкімшілік жаза, отбасылық жанжал - олардың тоқтатылуын анықтайды. Псевдо-ішудің мерзімділігі жоқ. Олар әдетте шындыққа қарағанда әлдеқайда ұзағырақ және бірнеше күннен бірнеше аптаға дейін созылады [24]. Ішімдік ішу арасындағы аралықта пациенттер, әдетте, алкогольді ішпейді. Әрбір дерлік интоксикация өзінің соңғы сатысында амнезиямен аяқталады. Барлық осы бұзылулар барған сайын күрт өзгеруінің, тұлғаның деградациясының фонында болады. Науқастың жеке басындағы өзгерістер, бастапқы кезеңге тән, өрескел болады, эгоизм күшейеді. Ішуге қаражат алу үшін отбасының, ұжымның, қоғамның мүддесі ескерілмейді. Мнестикалық-интеллектуалдық бұзылулар күшейеді, цинизм және жалпақ юмор пайда болады. Зейін мен есте сақтау барған сайын нашарлайды. Алкоголь тақырыптарына дейін қайнап жатқан үстірт бірлестіктермен ойлау біркелкі, нақты болып келеді. Ерікті процестер өрескел бұзылады: анттар, маскүнемдікті тоқтату туралы уәделер бірден ұмытылады. Басқалардың алдында кінәлі сезім жоқ. Бұрынғы барлық қызығушылық жоғалады, басым қажеттілік - алкогольдік сусындар. Алкоголизмнің осы кезеңінде жедел алкогольдік психоздар жиі кездеседі. Бұл кезеңнің ұзақтығы орта есеппен 3-5 жыл. [25]
Соңғы (энцефалопатиялық) кезең. Бұл кезең алкоголизмнің алдыңғы кезеңдеріндегі белгілердің одан әрі модификациясы мен күшеюімен және жаңа белгілердің көрінісімен сипатталады.
ІІІ кезең алкогольдік ауру ағымының шалғай сатыларында қалыптасады. Науқастардың ең көп саны 35-45 жас аралығындағылар, дегенмен кейбір жағдайларда қатерлі ағымымен алкоголизм 50 жастан асқанда байқалуы мүмкін. Алкоголизммен ауыратын науқастардың орташа өмір сүру ұзақтығының қысқаруына байланысты мұндай жағдайлар өте сирек кездеседі [26]. Алкогольге деген құштарлық қалыпты сипатқа ие болады, ауырсыну сипатын жоғалтады, аз интрузивті болады. Алкогольге деген зорлық-зомбылық елеусіз психогендік факторлардың әсерінен пайда болады. Осылармен бірге алкогольдің аз дозасы да алкогольге деген шектеусіз құмарлыққа әкеледі. Алкогольге төзімділік төмендейді, яғни. интоксикация жағдайы аурудың бастапқы және орта кезеңдерімен салыстырғанда алкогольдің төмен дозаларынан туындайды; алкогольге физикалық тәуелділік психикалық тәуелділіктен басым [27]. Науқастар алкогольді ішу кезінде қуаныш сезімін, рахат сезімін сезінуді тоқтатады. Сонымен қатар, абстиненттік симптомдардың күшеюіне байланысты алкогольге физикалық тартылыс толығымен қарсылықсыз болады. Жағдайлық бақылау ақырында жоғалады, ал алкогольдің басқа бөлігін алуға тырысқанда, пациенттер ештеңені тоқтатпайды. Олар жиі суррогаттарды, дәріханаларда сатылатын әртүрлі сұйықтықтарды, парфюмерия дүкендерін қолдануға жүгінеді. Алкогольге деген құмарлықтың күшті болуы соншалық, пациенттер кез келген, тіпті улы екені белгілі, егер құрамында алкогольдің шамалы пайызы болса, қолдануға дайын [28]. Алкоголизмнің энцефалопатиялық кезеңі алкогольдің фракциялық дозаларын күнделікті теріс пайдаланумен (бірнеше сағат ішінде 150 мл-ге дейін) немесе пациенттер бірнеше күн ішкен кезде шынайы ішумен сипатталады. Сонымен қатар, ішімдік ішу ұзақтығымен пациенттердің алкогольге төзімділігі біртіндеп төмендейді. Егер дозалар ішудің алғашқы күндерінде 1 литр араққа жетсе, онда ішудің соңында олар күніне 100-150 мл-ге дейін азаяды. Алкогольге физикалық төзімсіздікке байланысты мұндай ішу құсу немесе пайда болған коллаптоидты жағдайларға байланысты аяқталады. Нағыз ішу циклді болып табылады. Науқас ішімдік ішпеген кезде ішімдік ішу арасындағы жеңіл интервалдар бірнеше күннен бірнеше аптаға дейін созылады. Алкоголизмнің осы кезеңінде алкоголдік тұлғаның деградациясының көріністері айқын көрінеді. Пациенттер мінез-құлықтың моральдық және этикалық стандарттарын жоғалтады. Олар айналасына деген қызығушылығын жоғалтады. Алкоголизмнің ортаңғы кезеңінде қалыптасатын мнестикалық-интеллектуалдық бұзылыстар өсіп, тереңдей түсуде. Барлық психикалық әрекеттің кедейленуі орын алады. Тиімділік төмендейді, науқастар тек қана білікті емес жұмыстарды орындай алады, олар төмен түседі, сыртқы түріне қарамайды, лас, қарапайым киініп жүреді. Олар жиі қылмыс жасайды. Бұл кезеңде қызғаныш идеялары жиі пайда болады, олар ауырсыну сипатына ие болады. Мас болу кезеңінде бұл идеялардың науқастарды иемденуі соншалық, олар қоғамға қауіпті және агрессивті әрекеттерге баруы мүмкін. Науқастар жиі дәрменсіз болады, нашар тамақтанады, айтарлықтай салмақ жоғалтады. Алкоголизмнің соңғы кезеңі созылмалы алкоголдік психоздармен сипатталады.[29] Ең жиі кездесетін алкогольдік психоз - бұл алкогольдік делирий (delirium tremens), ол әдетте кешке немесе түнде абстиненция фонында пайда болады және уақыт пен кеңістікте бағдардың бұзылуымен, көрнекі көрнекі галлюцинациялармен (жыландар, тышқандар, шайтандар және т.б.) жүреді. ), психомоторлы қозу, қорқыныш сезімі, вегетативті көріністер (терлеу) және қолдың қатты треморы [30] Криминологиялық зерттеу мақсатында маскүнемдіктердің күдік, сенімсіздік, күдіктің жоғарылауы, қате мәлімдемелерді ауыртпалықпен бекітуге дайындығы сияқты қасиеттерін бөліп көрсету қажет. Мотивациялық сферада қажеттіліктердің мазмұны өзгереді және мотивтер иерархиясы қайта құрылады. Алкоголь оған қажеттілікті қанағаттандыру үшін іс-әрекеттердің сәттілігін бағалаудың өлшеміне айналады, қоршаған шындықтың барған сайын үлкен бөлігіне бір немесе басқа қатынас. Уақыт өте келе, науқасты қоршап тұрған нәрсені бағалау белгілі бір заттың, әрекеттің немесе адамның алкогольге деген қажеттілігін қанағаттандыруға көмектесетініне немесе көмектеспейтініне байланысты болады. Алкоголь мінез-құлықтың жетекші мотивіне айналады.
Мотивтер жүйесін қайта құрылымдау алкогольге психикалық тәуелділіктің жоғарылауымен және алкогольді ішімдіктерді сатып алу қажеттілігіне байланысты белсенділік құрылымының бұзылуымен бірге жүреді. Мотивациялық салада алкогольге деген қажеттілік басым болады. Алыс мотивтер жойылып, мінез-құлықты көршілер реттейді, олардың арасында алкоголь негізгі және мағыналы болып табылады. Алкогольге деген қажеттілікті медиацияның бұзылуы дамиды, осыған байланысты дереу ішу қажет болады. Бұл маскүнемді қажетті материалдық ресурстарды қолында бар барлық құралдармен, соның ішінде заңсыз жолмен алуға итермелейді [31]. Соңғы уақытта әйелдер арасында маскүнемдік жиілеп кетті. Әйел алкоголизмі бірқатар сипаттамаларға ие. Әйелдердегі алкоголизм ерлерге қарағанда тез қарқынмен және оның көріністері бойынша ауыр дамиды. Алайда, әйелдер алкоголизмін қатерлі деп бағалауға мүмкіндік бермейтін алкоголизмнің жеңіл ағымын көрсететін қарама-қарсы деректер де бар. Ерлерге қарағанда, әйелдерде алкогольге деген патологиялық құмарлық алкогольді теріс пайдаланудың алғашқы 1-2 жылында қалыптасады, сонымен бірге алкогольге физикалық тәуелділік, яғни кету белгілері анықталады. Әйелдердегі алкогольдік тұлғаның өзгеруі жыныстық азғындықпен, әлеуметтік деградациямен қатар жүретін жылдам қарқынмен анықталады [32].
Дипсомания. Әртүрлі көзқарастарға қарамастан, қазір авторлардың көпшілігі дипсоманияны алкоголизмнің көрінісі ретінде қарастырады.[33] Нағыз дипсомания (ішімдік ішу) сирек кездесетін ауру. Оны псевдодипсомания немесе жалған ішу деп аталатыннан анық ажырату керек - созылмалы алкоголизмнің әдеттегі түрлерінің бірі, онда алкогольдік сусындарды әдеттегі пайдалану сыртқы жағдайларға байланысты біркелкі емес. Нағыз дипсоманияның мұндай жағдайларға тәуелділігі жоқ. Ол қайталанатын, бас тартпайтын ішімдікке құмарлықтың ауырсынуымен сипатталады. Көбінесе ішу күйі ұйқының бұзылуынан, мазасыздық сезімінен бұрын пайда болады, олар ашуланшақ, тітіркендіргіш болады. Олар жұмысқа, достарымен, туыстарымен қарым-қатынасқа деген қызығушылықты толығымен жоғалтады. Көбінесе қандай да бір жауапсыз толқу мен қорқыныш сезімі пайда болады [34]. Дипсоматикалық шабуылдың тән хабарлаушыларының бірі арақ пен алкогольдік сусындардың иісі түріндегі иіс галлюцинациялары болуы мүмкін. Бір қызығы, ішімдік ішкеннен кейін пациенттер алкогольге болмашы тартымдылықты сезінбейді. Керісінше, керісінше атап өтуге болады - алкогольдік сусындар оларда жиіркеніш сезімін тудырады, олар байсалды өмір салтын ұстанады, алкогольдік шектен шығуына шын жүректен өкінеді, олардың мінез-құлқын айыптайды, олар бұл қайталанбайтынына сенімді. Бірақ бірнеше аптадан, айлардан, кейде тіпті жылдардан кейін жоғарыда сипатталған жағдайлар қайтадан пайда болып, пациентті алкогольге тартады. Бірнеше күн, кейде аптаға созылатын ішімдік шабуылы кезінде алкогольдік сусындар күніне бірнеше литрге дейін көп мөлшерде сіңеді. Пациенттер дерлік ештеңе жемейді, бір арақтың толық мағынасында өмір сүреді. Егер оны сатып алуға ақша болмаса, олар ештеңеге тоқтамайды, алдауға, ұрлыққа барады, әртүрлі алмастырғыштарды ішеді, денатуратталған спиртке дейін және жылтыратады. Шабуыл әдетте ішімдікке деген кенеттен жиіркенішпен аяқталады, бұл сонымен қатар тұтынылатын ішімдіктердің мөлшері бірте-бірте азаюы бар созылмалы маскүнемдердің жалған ішімдіктерінен ерекшеленеді - бұл ішімдіктің біртіндеп әлсіреуі сияқты. [35] Дипсоманияны емдеу табандылық пен ұзақтықты талап етеді. Шабуыл аурухана жағдайында тоқтатылуы керек, онда пациенттер басқа аурулардың, атап айтқанда эпилепсия мен айналмалы депрессияның болуы мүмкіндігіне байланысты мұқият тексеруден өтуі керек. Мұндай жағдайларда, алкогольге қарсы терапиядан басқа, осы аурулармен күресу үшін тиісті емдеу жүргізілуі керек. Дипсоманияны сот-психиатриялық бағалау алкогольге құмарлықтың өткірлігі мен қайтымсыздығын, бұл құмарлықтың жалпы көңіл-күй мен психикалық күйдегі өзгерістерге тәуелділігін, бұл шабуылды айналмалы психоздың немесе дисфорияның депрессиялық тәжірибелер шеңберіне жатқызу мүмкіндігін ескеруі керек. эпилепсиялық генезис; мұндай тәуелділік анықталған жағдайларда ақтаушы шешім қабылдап, мәжбүрлеп емдеуге жатқызу заңды. Дипсоман ұстамасының сыртында есі дұрыс деп танылуы керек [36].
Патологиялық интоксикация жедел қысқа мерзімді психикалық бұзылулар тобына жатады. Бұл алкогольді қабылдау нәтижесінде пайда болатын ерекше белгілері бар психотикалық жағдай. Патологиялық интоксикация ымырттың бұзылуы түрінің сананың кенеттен өзгеруімен сипатталады, оның клиникалық көрінісінде сананың ымырт бұлтырауының белгілері мен галлюцинаторлы сандырақ тәжірибелер біріктіріледі, нәтижесінде қоршаған ортаны бұрмаланған қабылдау және адасушылықпен түсіндіру. Айқын аффективті шиеленіс әдетте байқалады - есепсіз қорқыныш, алаңдаушылық, шатасу, ашулану. Науқастардың әрекеттері нақты жағдайдан ажырап, азапты оқиғалардың сюжеті арқылы толығымен анықталады. Жай алкогольдік интоксикацияны патологиялықтан айырудың айқындаушы белгісі сананың бұзылуының сипатын белгілеу, оны жай интоксикациямен таң қалдыратын интоксикациядан сапалық тұрғыдан ажырату болып табылады.
Патологиялық интоксикация жағдайында орындалатын қоғамдық қауіпті әрекеттер қандай да бір нақты оқиғаларға реакция болып табылмайды. Олар ауырсыну импульстарына, импульстарға, идеяларға негізделген. Мұндай күйдегі науқастарда күрделі автоматтандырылған дағдылар мен тепе-теңдікті реттейтін нейропсихикалық механизмдер бұзылмайды, сондықтан патологиялық интоксикациямен ауыратын адамдар ауыр әлеуметтік қауіпті әрекеттерді жүзеге асыруға бағытталған өте епті және күрделі қозғалыстарды жасай алады. Олар күрделі мақсатты әрекеттерді орындау, көлікті пайдалану, үйге дұрыс жол табу және т.б. Патологиялық интоксикация, әдетте, кенеттен басталады, кейде ол ұйқыға айналады, содан кейін толық амнезия пайда болады немесе тәжірибенің фрагменттік естеліктері қалады. Сот-психиатриялық тәжірибеде патологиялық интоксикация психоз ретінде қарастырылады. Патологиялық мас күйінде құқыққа қарсы әрекет жасаған адамдар есі дұрыс емес деп танылады [11].
Созылмалы алкоголизм - ауыр жүйке-психикалық ауру, онда адамда алкогольдік сусындарға ауыр құмарлық пайда болады, ол ақырында обсессивтілікке айналады, мас болу үшін шұғыл қажеттілік пайда болады. Мұндай науқастарда мас болу қажеттілігі соншалық, егер олар бұған қанағаттанбаса, олар тек жұмыс істеуге ғана емес, сонымен бірге жалпы қозғалысқа да қабілетті [12]. Созылмалы алкогольді тұтыну ішетін адамның бүкіл денесін бұзады. Бауыр, жүрек, бүйрек, ас қорыту органдары және т.б. сияқты өмірлік маңызды органдардың барлығы дерлік зардап шегеді. Мұның бәрі сөзсіз созылмалы маскүнемнің соматикалық науқасқа айналуына әкеледі. Бірақ алкогольдің басым зиянды әсері орталық жүйке жүйесіне және ең алдымен оның жоғары бөліміне - ми қыртысына әсер етеді. Бұл бүкіл тұлғаның деградациясына және ерекше алкогольдік психоздардың пайда болуына әкеледі. Алкогольдің мас адамның жеке басына деструктивті әсері ең алдымен эмоционалдық салаға әсер етеді. Тұлғаның белгілі бір өрескелдігі пайда болады: жалқаулық, өзімшілдік, басқаларға ғана емес, сонымен бірге отбасының қайғы-қасіретіне де немқұрайлылық дамиды. Эмоционалды тұрақсыздық жайбарақаттық пен көңілділіктен қайғы мен ашуға өте тез ауысу қабілетінде көрінеді. Созылмалы маскүнем ешқандай қарсылыққа шыдамайды. Оның қудалауына болмашы қарсылық оны ашуландырады. Сонымен қатар, көңіл-күйдің жалпы фонында көбінесе өз ұстанымына сыни емес көзқараспен эйфория ізі түседі. Қалжыңға, әзілге бейімділік пайда болады және бұл юмордың мазмұны дені сау адамда күлкі тудыруы мүмкін емес. Маскүнем өзінің құлауын да, отбасына түсіретін барлық қайғы мен азапты да әзілге айналдырады. Бұл әзіл созылмалы маскүнемнің интеллектінің төмендеуіне тән [13]. Созылмалы маскүнемдердің психикасының барлық осы қасиеттері өте жиі заңды бұзуға әкелетіні анық. Бұзақылық, сөзбен және іс-әрекетпен қорлау, жыныстық құқық бұзушылықтар, ұрлық, тікелей топтық қылмыстар - бұл созылмалы маскүнемнің жасаған құқық бұзушылықтарының негізгі тізімі. Бұл жағдайды сот-психиатриялық бағалау, әдетте, ерекше қиындық тудырмайды. Бұл жерде белгілі бір тұлғалық өзгерістер болғанымен, олар негізінен маскүнемді өз іс-әрекетіне есеп беру және бағыттау қабілетінен айырбайтын мінездің өзгеруіне дейін қайнатылады. Сонымен, жасалған қылмыстар бойынша созылмалы маскүнемдер көп жағдайда есі дұрыс деп танылады. Айқын деменцияның суреті ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz