Қазақстан Республикасының цифрлык банкинг жүйесі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 55 бет
Таңдаулыға:

ДИПЛОМДЫҚ САЯСИ ЖҰМЫС/ДИПЛОМДЫҚ ҚАЙРАТКЕР ЖОБА

1. Бөлім Қазақстан Республиксының екінші деңгейлі банктердің цифрландыру жағдайы

1. 1 Қазақстан Республиксының екінші деңгейлі банктердің пандемея кезіндегі цифрландыру жағдайы

Коронавирустық пандемия аз уақыт ішінде қазақстандық банктердің цифрлық әлеуетін кеңейтіп, тұтынушы мен банк клиенттеріне жаңа мүмкіндіктер деңгейін көтеруге оң ықпалын тигізді. Цифрландыру - бұл жаһандық тренд, ол тек Қазақстанға ғана қатысты емес. Пандемия барлық жерде цифрландырумен бірге келді. Бірақ біздің нарық шағын болуымен ерекшеленеді. Ал біз нарықтағы барлық қызметтерді мүмкіндігінше цифрландырдық. Телекоммуникациялар банктерге есепшот деректерін сатуда. Яғни, банктердің цифрлы болуына нарық дайын. Банк өнімін қолданушылар онлайн биометрияны құра алады, ЭСҚ арқылы қол қоя алады және OTP кодын пайдаланып бір жерде қол қоя алады. Пандемия. Пандемияның пайда болуымен банктік процестерді цифрландыру жылдамдығы артты, өйткені онлайн қызметтерді алуға сұраныс артты. Бүкіл әлем бойынша банктердің 60%-ға жуығы кеңселердегі жұмыс уақытын қысқартты немесе күрделі қызметтерді қоса алғанда, онлайн қызметтерге толығымен ауысты: шот ашу, клиентті қашықтан тексеру және стандартты емес мәселелерді шешу.

Цифрландыру жүйесі банктерге бонустармен бірге бірқатар тәуекелдер алып келеді. Қаржы саласындағы цифрландыру жүйесі 2020 жылғы коронавирустық пандемия кезеңіндегі шектеулер кезінде қазақстандық банктерге тікелей әсер еткені айқын. Мысалы, Форте банкі бөлімшелерінде ұсынылған дәстүрлі қызметтер халық пен бизнес үшін банк өнімдерін пайдалану жылдамдығы мен қолжетімділігін арттыра отырып, Интернет-банкинг пен мобильді қосымшалар арқылы онлайн-форматқа көшкен болатын. Ал, «Центр Кредит» Банкінің өкілдері: «пандемия кезінде бүкіл нарық үшін ең үлкен нәтиже, әрине клиенттерге қашықтықтан онлайн форматта қызмет көрсету болды. Дәл осы бағытта барлық банктер процестерді жедел ұйымдастырып, тиімді түрде жүзеге асыра алды», - деген болатын.

Банк секторын цифрландырудың екінші маңызды әсері - ЕДБ және IT-жүйелердің мемлекеттік мекемелердің жүйелерімен жаппай интеграциялауы деп айтуға болады. Атап айтқанда, мемлекеттік қызметтердің жиі қол жетімсіздігі ЕДБ-ға өз қаржылай нарықтық жүйелерін қайта құру қажеттілігіне алып келді және банк секторларының сервистерін жедел өзгерту мүмкіндігіне оң әсер етті.

Цифрландыру жүйесінің отандық банктерге тигізген үшінші әсері -мыңдаған қызметкерлердің қашықтықтықтан онлайн форматтағы жұмыс режиміне тез ауысуы болды. Іс жүзінде бұл банктердің технологиялық платформасына, соның ішінде банктердің несиелеу қарқынын арттыруға және көптеген өнімдер мен қызметтерді мобильді цифрлық форматқа көшіре отырып, оларды жедел жаңартуға мүмкіндік бергенін ескеру керек. Мәселен, тек 2021 жылы ЕДБ банк секторында жаңа стратегия қабылдап, соның аясында банктің технологиялық платформасы мен ұйымдық құрылымын, сондай-ақ сервистік моделін түбегейлі цифрлық бағытта өзгертуге толығымен кірісті. Бұл ауқымдық жұмыстарда клиенттердің ағымдағы сұрақтары мен ұсыныстарын талдап, жаңа қажеттіліктерін анықтау, банк қызметтерін дербестендіру және қашықтықтан онлайн форматта қызмет көрсету арналарын кеңейту арқылы клиенттік тәжірибені жаңартуға баса назар аударылды. Сонымен қатар, коронавирустық пандемия аз уақыт ішінде қазақстандық банктердің цифрлық әлеуетін кеңейтіп, тұтынушы мен банк клиенттеріне жаңа мүмкіндіктер деңгейін көтеруге оң ықпалын тигізді. Сондай-ақ, айқын тұтынушылық артықшылықтармен цифрландыру жаңа тәуекелдердің көзі болып табылды, соның ішінде жеке деректерге рұқсатсыз қол жеткізу, ақпараттың жоғалуы немесе байланыс жүйелері мен арналарының техникалық ақаулары, кибершабуылдар жағдайында транзакция жүргізу мүмкін еместігіне талдау жасалды. Банк саласындағы бұл өзгерістер, әсіресе, жаһандық сарапшыларды алаңдатуда. Мысалы, S&P Global Ratings агенттігі жарияланған «Жаңа дәуірдегі кибершабуылдар: банк рейтингіне әсері» атты баяндамасында банктерге кибершабуылдардың жиілеп кеткені айтылады. Осы агенттіктің сарапшылары: «Кибершабуылдар саны туралы сенімді статистика әрдайым бола бермейді, ішінара ақпараттың бір бөлігі ғана ашылуы мүмкін болғандықтан, біз қаржы ұйымдарына жасалған кибершабуылдар туралы БАҚ хабарламаларының көбеюін байқаймыз», - деп мәлімдеді. Агенттік сарапшылары банк секторы киберқылмыскерлердің қызметіне байланысты тәуекелдерге көбірек ұшырайды деп санайды, себебі коронавирустық пандемия шектеулері мен қашықтықтан онлайн форматта жұмыс істеу тетіктері банктер мен басқа да қаржы ұйымдарының цифрландыру деңгейін арттыруға мәжбүр етті деп санайды. Американдық Guidewire консалтингтік компаниясы келтірген мәліметтерге сәйкес, қаржы ұйымдары үшін кибер оқиғалардың көпшілігі деректерді ұрлаумен айналысатындығында деп көрсетілген.

Компания өкілдерінің пікірінше, банк секторы бірнеше себептерге байланысты кибершабуылдарға ұшырайды. Біріншіден, қауіпсіздік жүйелерін бұзу арқылы қылмыскерлер ақшаға қол жеткізе алады. Екіншіден, банктер киберқылмыскерлер үшін үлкен қызығушылық тудыратын жеке деректердің едәуір көлеміне ие болып отыр. S&P Global Ratings сарапшылары банктердегі кибершабуылдар IT-инфрақұрылымдардың заманауи технологиялары мен кемшіліктерін пайдаланады деп есептейді. Олар банкті бопсалау немесе оның клиенттері туралы деректерді ұрлау үшін, олардың жұмысын бұзу мақсатында клиенттік сайттарға (DoS-шабуылдар деп аталатын) шабуыл жасайды деп есептейді.

Дегенмен, банк секторларындағы цифрландырудың басты жетістігі - онлайн форматта қашықтықтан банктің өнімдерін сату арналары мен цифрлық сервистерді пайдалану жүйелері олардың жұмыс тиімділігін арттыратыны сөзсіз. Иә, халықаралық төлем жүйелерінің аффилиирленген мүшесі болуға және карталарды дербес шығаруға ұмтылатын финтехтер үшін реттеу мәселелері бар, иә, әртүрлі гипотезаларды тексеруге көмектесетін АХҚО бар. Мұның бәрі алға жылжуда, цифрлық трафик толқынға ұқсайды, істер нарықта пайда болды. Форте банкте 2019 жылы электронды коммерцияның үлесі бөлшек сауданың 3, 8 пайызын (11, 3 трлн теңге), яғни жалпы Қазақстан бойынша 435 миллиард теңге деңгейінде болды. Карантин кезінде және одан кейін электронды коммерцияның үлесі екі есеге өсті, яғни биылғы жылды триллион теңгеге жауып, 7-9% шегіне жетеді. Сондай-ақ, нарық цифрлыққа дайын. Электрондық коммерцияның өсуі нарықтың өзгеруіне қаншалықты дайын екендігімен тікелей байланысты. 2019 жылдың қазан айында қолма-қол ақшасыз карточкалық төлемдердің үлесі қолма-қол ақшаның үлесінен асып түсті. Бұл тарихи оқиға. Қазір бұл үлес 70 пайызды құрап отыр. Онлайн-эквайринг тұрғысынан электронды коммерцияға : POS-терминалдар темір кесектері сияқты фонға түседі. Әлемде болып жатқанның бәрі де осында болады, нарықта барлық жетекші ойыншылар ұсынылған. Оған қоса, әлемнің басқа елдерімен синхронды дамып жатыр, ал кейбір елдерде инфрақұрылымның болмауына байланысты жергілікті өңдеу Visa және Mastercard қызметтерін пайдалануға мүмкіндік бермейді. Қазақстан кез келген технологияға дайын, мәселе әрбір нақты ұйымның қаншалықты дайын болатынында ғана. Жалпы тоқтала кетсек пандемия көптеген процестерді онлайн режимінде жылжытуға болатындығын көрсетті. Ол қазірдің өзінде өзгерді. Пандемияға дейін банктердің барлығы дерлік клиенттің кірісін оның зейнетақы қорына аударымдары мен шығыстарын несие тарихы бойынша төлемдер тұрғысынан бағалайтын. Бұл дегеніміз COVID-19 келеді, адамдар жалақысыз демалысқа кетеді немесе ауырып, жұмыс істемейді. Екінші мәселе, адамдар дағдарысқа байланысты кейінге қалдыра бастады, яғни олардың төлем қабілеттілігі мен несие тарихы сенімділік жағынан өзгерді. . Маңызды рөлді клиенттердің төлемдерін өңдейтін төлем компаниялары ойнай алады: аударымдар, төлемдер, төлемдер. Онда ақпарат көп, бірақ адамдар сатып алуды тоқтатқан жоқ. Естеріңізге сала кетейін, қолма-қол ақшасыз төлемдердің 70%, яғни адамдар ақша жұмсайды, олар тамақ сатып алады, ең қажетті тауарларды, заттарды және т. б. сатып алады. Бірақ бұл оқиға картаны шығарған банктен басқа еш жерде жоқ. Егер клиент осы банкте тұрса, онда бұл банк оны көреді, бірақ басқа банктер адамның транзакциялық әрекетіне қол жеткізе алмайды. Бұл төлем компаниялары үшін үлкен өріс - қызметтерді алудан басқа, бұл қаржы институттары шешім қабылдауы үшін деректерді ұсыну мүмкіндігі. Тиісінше, транзакциялық мінез-құлық негізгі факторға айналуы керек - зейнетақы жарналары, несие тарихы және басқа болжаушылар екі немесе үш емес, 30-40 түрлі болуы керек.

Әлем үнемі өзгеріп отырады, айырмашылығы - індетке байланысты өзгеру қарқыны бірнеше есе өсті. Тұтынушының мінез-құлқы органикалық өсуді жылдамдатты және желіде болған барлық адамдар үшін жарнамалық шығындарды азайтты және бұл даму жылдары. Бұл жеделдету Қазақстанның цифрландыруға дайын болуының арқасында мүмкін болды.

1. 2Қазақстан Республикасының еінші деңгейлік Банк жүйесін цифрландыру және бағалау

Екінші деңгейлі банк жүйесі ұлттық экономиканың жұмыс істеуін қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады. Есеп айырысу, депозиттік, несиелік және басқа операцияларды жүзеге асыра отырып, банктер қоғамдық қажетті функцияларды орындайды. Сонымен қатар, басқа коммерциялық кәсіпорындардың жұмысы сияқты, банк қызметі де көптеген тәуекелдерге ұшырайды, сондықтан көптеген елдерде бұл қызмет бизнестің ең реттелетін түрі болып табылады. Сонымен бірге реттеу ұлттық банк жүйесінің қалыптасу ерекшеліктерін көрсететін ұлттық сипаттарды көрсетті.

Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының қазіргі кезеңі банк жүйесінің құрылымын айтарлықтай өзгертетін несие-қаржы институттарының осындай ақша жүйесінің пайда болуымен сипатталады. Бұл жағдайлар еінші деңгейлік банктердің пайда болуына ықпал етті.

Осыған байланысты еінші деңгейлік банктердің қаржылық жағдайын талдаудың рөлі мен маңызы артып келеді.

1995-1996 жылдардағы өтімділік дағдарысы және көптеген банктердің банкротқа ұшырауы белгілі бір дәрежеде нарықтық банк жүйесінің қалыптасуының бірінші кезеңінің аяқталуын білдірді. Бұл кезеңде банктік қызмет көрсету саласында бәсекелестік орта пайда болды. Бұл көп күш жұмсамай-ақ банк қызметінен қомақты кіріс алуды қамтамасыз еткен жоғары инфляция қарқыны аясында болды. Банктердің тұрақтылығын ғылыми, халықаралық деңгейде дәлелденген басқару әдістерін қолдану арқылы ғана қамтамасыз етуге болатын дамудың неғұрлым жетілген кезеңі келеді.

Қазіргі уақытта қазақстандық еінші деңгейлік банктер тәуекелдердің жоғарылаған жағдайында жұмыс істеуге мәжбүр, сондықтан олар дағдарыстық жағдайларда жиі кездеседі. Сонымен қатар, Батыста әзірленген және қолданылғандар Қазақстан жағдайында қабылданбайды немесе жеткілікті тиімді емес.

Сондықтан қазақстандық еінші деңгейлік банктер үшін қазіргі экономикалық жағдайда банктердің қаржылық жағдайын талдаудың жергілікті нарық жағдайына сәйкес келетін өздерінің тиімді әдістерін жасау мәселесі өте өзекті болып отыр.

Банктер сан алуан функцияларды орындайды және өздері мен экономикалық өмірдің басқа субъектілері арасында күрделі қатынастарға түседі. Бұл қатынас банктердің экономикадағы рөлін ашады.

Бүгінгі күні банктер үлкен дерекқорларды өңдей бастағандықтан, өз кезегінде модельдік тәуекелдерді басқарудың маңызды буынына айналуда. Тәуекел менеджментінің рөлі бірнеше рет күшейтіледі, ал рәсімдер қайта қаралып, цифрлық процестер енгізіледі. Мұндай процестер ішкі және сыртқы болып екіге бөлінеді.

Сыртқы - бұл несие беру туралы шешім қабылдаудың автоматтандырылған жүйелері және клиенттерді бақылау жүйелері болып табылады. Мониторинг - бизнесті қаржыландыру процесінде ерекше маңызға ие дейді сарапшылар. Себебі, соның арқасында бүгінде ірі қарыз алушылардың мәселелерін ерте анықтауға мүмкіндік тууда. Бұл нақты уақыт режимінде бизнес-клиенттің капитал жеткіліктілігі мен өтімділігін талдауға мүмкіндік беретіндігін атап өткен жөн. Тәуекелдерді басқарудың ішкі процестері өзін-өзі бағалау болып табылады, бұл теріс сценарий негізінде банктің тиімділігін тексеруге және проблемалық аймақтарды тез анықтауға мүмкіндік береді. Шын мәнінде, бұл банктің ішкі процестерін де, цифрлық сату арналарын да тексере алатын стресс-тестілеу жүйелері болып табылады. Соңғысы үшін penetration test - ақпараттық қауіпсіздіктің осалдығын тестілеу қолданылады. «Мысалы, біз оларды мобильді қосымшалардың жаңа нұсқаларын іске қоспас бұрын белсенді қолданамыз», - мамандар. Сондай-ақ, операциялық тәуекелдерді анықтаудың цифрлық құралдары мен кредиттік тәуекелдерді белгілеудің математикалық модельдері, скоринг арқылы қолданылатынын ескерген абзал. Бүгінгі күні Қазақстанда банк секторын стресс-тестілеу тәжірибесі бар екенін атап өткен жөн. Стресс-тестілеу жүйесі банктердің көптеген техникалық және қаржылық көрсеткіштерін бағалайды. Тағы бір мәселе - цифрлық байланыс арналарын пайдалану кезінде клиентті сапалы онлайн форматта қашықтықтан сәйкестендіру болып табылады. Осы орайда, еліміздегі Nur Bank банк мамандары: «Big Data технологиясы - бұл кредит беру процесінде банк жинақтаған әртүрлі ақпараттың күрделі және көлемді жиынтығын жинақтайды. Банктің негізгі міндеті мен мақсаты - қарыз алушыны бағалау және қарыз алушыны тәуелсіз дерек көздерінен кредит беру туралы шешім қабылдау үшін барлық қажетті ақпаратты алу болып табылады», - деп атап өтеді. Бұл міндеттер мен мақсаттар үшін банктер кредиттік бюролардың есептерін және зейнетақы аударымдары туралы мәліметтерді толық пайдаланады. ЕДБ-де мемлекеттік деректер базасына қосылу мүмкіндігі пайда бар, осы үрдіс дұрыс мәліметтерге сүйене отырып, шешімдер қабылдауға және әлеуетті қарыз алушыға талдау жасауға, сондай-ақ ұсынылатын құжаттар топтамасына қойылатын талаптарды қысқартуға толық мүмкіндік беретінін атап өткен жөн.

2020 жылы сovid-19 пандемиясына байланысты туындаған әлемдік дағдарыстың алдында ҚР Ұлттық Банкі мен Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі ЕДБ-AQR активтерінің сапасын бағалауды жүргізу бойынша бірқатар жұмыстың нәтижелерін ұсынды. Бағдарлама 14 ЕДБ-ны қамтыды, олардың үлесіне банктердің активтерінің 87%-ы және жалпы несие портфелінің 90%-ы тиесілі болды, соның ішінде 9 қазақстандық және 5 шетелдік банк кірді. 2019 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша AQR нәтижелері жүйелік деңгейде де, AQR-ге қатысқан жекелеген банктер деңгейінде де секторда капитал тапшылығы байқалмағанын, ал салымшылар үшін тәуекелдер болмағанын растады. Цифрлық технологияларды пайдалану және деректердің үлкен массивтерін талдау түбегейлі жаңа банк өнімдерін жасауға мүмкіндік береді. Нарыққа «цифрлық» және технологиялық компаниялар (fintech компаниялары, телекоммуникациялық ойыншылар, IT компаниялары) кіреді қаржылық қызметтер, және ірі дәстүрлі банктер назар аудара отырып, экожүйелерді жасайды . Ірі және технологиялық дамыған банктер жаңа, дәстүрлі емес кіріс көздерін ашатын өздерінің экожүйелерін жасайды. Бұл үрдістер бағытты анықтайдысаланың дамуы, ал банктердің өз стратегияларында оларды есепке алуы маңызды. Банк секторы тұтынушылық архетиптің типтік мысалы болып табылады. Мұндағы инновацияға сұраныс негізінен тұтынушылардың талабы. Олардың негізгі талабы - қысқартубанк операцияларын аяқтау уақыты, оларды режимде жүзеге асыру мүмкіндігі24x7, банктік өнімдер мен қызметтерді ыңғайлырақ пайдалану, алу мүмкіндігі

бір интерфейсті пайдалана отырып, банктік қызметпен қатар басқа да қызметтер. Бұл қажеттіліктержәне саладағы инновациялардың драйвері болып табылады. Жаңа идеялардың, технологиялардың және бизнес үлгілерінің пайда болу қарқыны өте жоғары, сондықтан бәсекеге қабілеттілік пен тұтынушылардың адалдығын сақтаудың негізгі факторлары өнімді нарыққа шығару жылдамдығы мен оның сапасы болып табылады. Инновацияларды табысты дамыту және енгізу үшін банктер осы саладағы мақсатты жұмыстың ұзақ мерзімді стратегиясын айқындап, үш жылға арналған нақты мақсаттары бар. инновация түрлері. Процесс инновацияларымен тиімді жұмыс онсыз мүмкін емесішкі процестерді цифрландыру жоспары. Қажетті жылдамдықты қамтамасыз ету үшінжаңа өнімдерді нарыққа шығару, өнім инновациясының негізгі драйвері серіктестік орнатуды және технология мен адам ресурстарында дұрыс құзыреттердің болуын қамтамасыз етуді талап етеді. Құрылыстағы жаңалықтармен жұмыс істегендебизнес-модель үшін банктік емес кіріс көздерін арттыруға назар аудару маңызды, өздерінің экожүйелері мен серіктестіктерін дамыту. Орталық банк банктердің инновациялармен жұмыс істеуі үшін қолайлы жағдай жасауды жалғастыру және қаржылық қолдауды белсендіру арқылы осы процеске өз үлесін қоса алады. инфрақұрылым, оның ішінде банк саласы үшін дәстүрлі емес ұйымдар, акселераторлар, бизнес-инкубаторлар және тәуелсіз финтех компаниялары ретінде.

1. 3 Қазақстан Республикасының цифрлык банкинг жүйесі

«Цифрлық банкинг» түсінігінің көптеген синонимдері бар, сонымен қатар мәні жағынан жақын ұғымдар бар. «Қашықтан банктік қызмет» термині (ҚБҚ қысқартылған) қарастырылып отырған санаттың тұжырымдамалық аппаратының даму жолында предшественник болды. RBS клиент қашықтан (яғни банкке бармай-ақ), көбінесе компьютерлік желілерді пайдаланатын тапсырыстар негізінде банктік қызметтерді көрсету технологияларының жиынтығын сипаттайды. Шетелдік тәжірибеде RBS технологияларын, кейінірек цифрлық банкингті сипаттау үшін «әртүрлі, кейбір жағдайларда бір-біріне сәйкес келетін терминдер пайда болды және қолданыла бастады: on-line банкинг, қашықтықтан банкинг, тікелей банкинг, үйдегі банкинг, Интернет-банкинг, ДК. - банкинг, телефон-банкинг, мобильді-банкинг, WAP-банкинг, SMS-банкинг, GSM-банкинг, ТВ-банкинг».

«Онлайн банкинг» және «цифрлық банкинг» терминдері жиі бір-бірінің орнына қолданылады, бірақ екеуінің арасында айтарлықтай айырмашылықтар бар. Интернет-банкинг оңайырақ онлайн тәжірибені көрсетеді - шот қалдықтары және үстірт ақпарат сияқты ақпаратқа жеке қол жеткізу. Цифрлық банкинг тек онлайн шоттағы теңгерімді тексеруден асып түседі. Сандық банкинг барлық банктік қызметтерді онлайн порталдар мен банктік қосымшалар арқылы қамтамасыз етеді, осылайша клиенттер ақша аударудан бастап шоттарды төлеуге және несие карталарына өтініш беруге дейін бәрін жасай алады. Тұтынушылардың қалауы онлайн және мобильді құрылғылардың пайдасына тез өзгерді, бірақ көптеген қаржы институттары өздерінің банктік операцияларын онлайн арналар мен мобильді құрылғылардың шағын экрандарына бейімдеу қиынға соғады. Өкінішке орай, банктер енді күте алмайды және цифрлық трансформацияға инвестиция сала бастады, өйткені клиенттер банктік қызметтен шот төлемдері, мобильді төлемдер және несиелік қосымшалар сияқты цифрлық функцияларға көбірек ауысады. Бұған қоса, соңғы бірнеше жылға дейін банктер мыңжылдықтардың қаржылық өнімдердің ең ірі тұтынушыларына айналуы нәтижесінде пайда болған тұтынушылық мінез-құлықтағы үлкен өзгерістерді күткен жоқ. Бүгінгі таңда тұтынушылардың 70%-дан астамы айына кемінде бір рет онлайн-банкингті пайдаланады, сондықтан банктер интернет-банкинг мүмкіндіктеріне инвестиция салуда.

Онлайн-банкинг және оның артықшылықтары - Онлайн-банкинг - банктің қызметтерін үйден шықпай, қашықтан алуға мүмкіндік беретін қолайлы құрал. Ол карантин кезеңінде ерекше қажет. Коммуналдық немесе басқа қызметтердің ақысын төлеу үшін денсаулығыңызға қауіп төндіріп банктің бөлімшесіне барудың, кезекте тұрудың қажеті жоқ. Байланыс жасайтын адамдар аз, мүмкіндік көп. Онлайн-банкинг-Бұл - шоттағы ақшаны қашықтан басқару тәсілі. Банктің веб-сайты немесе мобильдік қосымшасы арқылы қол жеткізуге болады. Онлайн-банкингтің көмегімен шоттағы ақша қозғалысын қадағалауға, түрлі қызмет ақысын, салықты және айыппұлдары төлеуге, жақындарыңызға ақша аударуға, депозитіңізді толықтыруға және кредиттік өнімдерді басқаруға болады. Бұл операцияларды банктің мобильдік қосымшасы арқылы жүргізген ыңғайлы. Оны смартфоныңызға жүктеп алады, браузерден сайтты іздеп, жеке кабинеті бар интернет-парақшаны жүктеуге уақыт жұмсамай, қажетті операцияларды санаулы секундтарда жүргізе алады.

Онлайн-банкинг арқылы қандай қызметтерді пайдалануға болатындығына тоқтала кетсек-Онлайн-банкинг банк шарт жасасқан ұйымдармен кез келген операцияны жүргізуге мүмкіндік береді. Аталған желі көп болған сайын қызметтерді де көбірек қашықтан көрсету форматында ала алады. Онлайн-сатып алудың қауіпсіздігі үшін виртуалды картаны пайдаланған дұрыс, ол бойынша онлайн-банкинг (қызметтің қол жетімдігін өзіңіздің банктен нақтылауға болады) арқылы тапсырыс беруге болады. Тауарға немесе көрсетілетін қызметке ақы төлеудің алдында ақшаны негізгі картадан онлайн-банкинг арқылы виртуалды картаға аударып, виртуалды картадан төлейсіз. Бұл ретте негізгі банк картасының деректемелері бөтен сайттар үшін

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.