Батыс Қазақстан өңірлернің инновациялық қызметін талдау

Жұмыс түрі: Диссертация
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 76 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Х. Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті

ӘОЖ 339. 188 Қолжазба құқығында

МАМЫРБЕКОВА ЖАЙНАГҮЛ

Қазақстан Республикасы өңірлерінің инновациялық қызметін жетілдіру (Батыс Қазақстан өңірі мысалында)

7М04101 - Бизнес аналитика

Экономика ғылымдары магистрі дәрежесін алу үшін дайындалған магистрлік диссертация

Атырау 2022 ж.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Х. Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті

Қорғауға жіберілді:

Экономика және құқық

факультетінің деканы

Адиетова Э. М.

«» 2022 жыл

Магистрлік диссертация

Қазақстан Республикасы өңірлерінің инновациялық қызметін жетілдіру (Батыс Қазақстан өңірі мысалында)

мамандық: 7М04101 - Бизнес аналитика

(ғылыми-педагогикалық бағыт)

Магистрант Мамырбекова. Ж.

Ғылыми жетекші,

экономика ғылымдарының кандидаты,

қауымдастырылған профессор Сабирова Р. К.

Кафедра меңгерушісі,

экономика ғылымдарының кандидаты Сабирова Р. К.

Норма бақылау Балтурганова С. К.

Атырау 2022 ж.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 4

ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ . . . 8Инновациялық экономиканың пайда болуы мен тенденциясы . . . 8Инновация және оның даму кезеңдерінің теориясы . . . 11Технологиялық инновациялар және өнеркәсіпті жаңарту теориясы . . . 16Технологияларды локализациялау теориясы . . . ?

2 Қазақстан Республикасы Батыс өңірлерінің инновациялық қызметін талдау . . . 20

2. 1Батыс Қазақстан өңірлернің инновациялық қызметін талдау . . . 20

2. 2 Қазақстандағы Қытай инвестициясының ағымдағы жағдайының негізгі мәселелерін талдау . . . 26

2. 3 Қытайдың Қазақстанға салған инвестициясының Қазақстанның экономикалық дамуына әсер ету жолы . . . ?

3 ҚР АЙМАҚТАРДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУЫНДАҒЫ өзекті МӘСЕЛЕЛЕРІ МЕН КЕЛЕШЕК ДАМУ БАҒЫТТАРЫ . . . 40

3. 1 Қазақстан инвестиция ағынын бағыттау үшін қолданыстағы инвестициялық заңдар мен ережелерді жетілдіру . . . 40

3. 2 Шетелдік инвестицияларды ресурстық емес салаларға белсенді бағыттау . . . 46

3. 3 Шетелдік инвестицияларды тарту бойынша преференциялық саясатты қалыптастыру . . . ?

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 55

ПАЙДАЛАНЫҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 58

Кіріспе (осында Тақырыпты таңдаудың алғышарттары мен маңызы, өзектілігі, Зерттеудің мақсаты және зерттеу мазмұны, зерттеу дәрежес, Зерттеу әдістері, зерттеу жаңашылдығы, зерттеу нысаны мен пән, практикалық маңыздылығы айтылады)

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі . Әлем дамуының негізгі басымдылығы қазіргі таңда ғылым және экономиканың тиімді ұштасуы мен жаңа технологияларды қажет ететін инновациялық даму болып отыр. Елбасы Н. Ә. Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауында ХХІ ғасырдың жаһандық он сын-қатері көрсетілген [1] . Сын-қатерлердің алдын алуда балама жолдарды қолдану арқылы инновациялық технологияларды жаңғыртудың мәні зор.

Н. Ә. Назарбаев. «Қазақстан-2050» стратегиясы - қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» жолдауы //Егемен Қазақстан, Астана 12 желтоқсан 2012 ж.

Қазақстан Республикасының қазіргі уақыттағы жетiстiктерге жетуi жер қойнауындағы минералды қорымыздың бай болуымен және соңғы жылдары мұнай және метал бағасының өсуiмен тiкелей байланысты. Елiмiз экономикасы әлi де шикiзаттық негiзде дамып отыр. Ал дамыған елдердiң қай-қайсысын алып қарамасақ олар шикiзаттық өндiрiстен сервистiк-технологиялық өндiрiске өтiп, индустриялды-инновациялық дамуға бет алған. Ал шикiзаттық өндiрiспен даму жағынан артта қалған және дамушы елдер ғана айналысады. Елбасы атап өткендей, елiмiз жоғары дамыған елдер қатарына қосылу үшiн және экономикамыз шикiзаттық өндiрiске тiкелей байланысты емес тұрақты экономикалық өсу үшiн бүгiнде инновациялық саясатты тиiмдi жүргiзiп, әлемдегi дамыған елдердiң қатарына қосылуымыз керек, реформалар жүргiзiп және ұзақ мерзiмдi стратегиялар мiндеттi түрде керек болды. “Бiздiң елiмiздiң болашағы - оның интеллектуалдық қоры, ғылым және инновация жетiстiктерiнде”- деген болатын елбасымыз халыққа арналған “Қазақстан - 2050” Жолдауында [1] .

Әлемдегi озық дамыған елдер тәжiрибесi тұрақты экономикалық өсуге қол жеткiзу инновациялық қызметсiз жүзеге аспайтындығына көрсетті. Елiмiзде ұлттық инновациялық жүйе қалыптасуда. Осы үрдісте Қазақстан аймақтарының инновациялық стратегияны тиімді жүзеге асыруы ұлттық экономиканың инновациялық дамуына үлкен серпін береді.

Бұл диссертация жұмысы зерттеу нысаны ретінде Батыс қазақстан өңірлерінің әсіресе Атырау обылысының инновациялық даму қызметін жетілдіру тақырыбында зерттеу алынды. Дүние жүзіндегі ең ірі ішкі құрлық елдердің бірі ретінде Қазақстан -Батыс Қазақстан бірегей географиялық орналасуына ие, бұл бір жағынан импорттық және экспорттық сауда үшін логистикалық және көліктік мүмкіндіктерін шектейді, екінші жағынан, теңіз жағалауында орналасқандықтан. Еуропа мен Азияның түйіскен жері, Субконтинент көлік және байланыс желілерімен байланысты. Жалпы даму тұрғысынан алғанда, Қазақстан салыстырмалы түрде ресурстарға, әсіресе мұнай мен газдың энергетикалық қорларына бай, оның ұлттық экономикалық дамуы салыстырмалы түрде тұрақты, экономикалық нарығының даму ауқымы салыстырмалы түрде үлкен. Экономикалық өсу қарқыны бойынша Батыс Қазақстан Орталық Азиядағы бес елдің ішінде бірінші орында тұр және оның экономикалық жетістіктерін көптеген халықаралық қаржы институттары растады.

2001-2012 жылдар Қытай-Қазақстан инвестициялық ынтымақтастығының белсенді даму кезеңі болды. 2013 жылы «Бір белдеу, бір жол» бастамасының ұсынысымен Қытай Батыс Қазақстан облысымен көптеген экономикалық салаларды қамтитын бірқатар ынтымақтастық келісімдеріне қол қойды, бұл да Қытай-Қазақстан инвестициясының жалпы өсу тенденциясын сақтады, әсіресе негізгі инфрақұрылымдық инвестиция Батыс Қазақстандағы инфрақұрылымдық жағдайды жақсартты және көліктік-логистикалық мүмкіндіктерді жоғарлатты. «Жібек жолының экономикалық белдеуі» бастамасы Батыс Қазақстанға мұнай мен шикізат экспортына шектен тыс тәуелділіктен арылуға көмектесті, сондай-ақ Қытай технологиясын пайдалану Батыс Қазақстанның өнеркәсіптік тізбектегі еңбек бөлінісіндегі позициясын жақсартты. Осының негізінде Қытайдың Батыс Қазақстан облысына инвестициясының ағымдағы жағдайын терең зерделеу, Қытайдың Қазақстанға инвестициялау процесінде кездесетін негізгі проблемаларды талдау және нақты инновацяны жүзеге асыру, Қытай жөннен алып айтқанда инвестицияның тиімділігін арттыруға мүмкіндік беретін қарсы шараларды алға қойуға; Батыс Қазақстан облысы үшін Қытай инвестициясын ұтымды және тиімді пайдалану екі ел үшін де үлкен тәжірибелік мәнге ие.

Бұл зерттеу мазмұны жағынан кіріспе, негізгі бөлім және қорытындыдан тұратын төот бөлімге бөлінген, оның негізгі бөлімінде ұш тарау бар. Арнайы мазмұны мыналар: Бірінші бөлім кіріспеден тұрады, ол негізінен осы зерттеудің негізі мен маңыздылығымен таныстырады, тиісті зерттеу әдебиеттерін сұрыптайды және қарастырады, осы зерттеудің мазмұны мен зерттеу әдістерін ұсынады. Екінші бөлім - зерттеу жұмысының теориялық негізі. Үшінші бөлімде Жібек жолының экономикалық белдеуі бастамасының алғышарттары, негізгі мазмұны және қозғаушы факторлары талқыланады, олардың ішінде қозғаушы факторлар негізінен Азия инфрақұрылымдық инвестициялар банкі мен Жібек жолы қоры болып табылады. Төртінші бөлімде Батыс Қазақстандағы Қытай инвестициясының қазіргі жағдайына және оның алдында тұрған негізгі проблемаларға, соның ішінде Батыс Қазақстанның базалық жағдайын енгізуге, Қытайдың Қазақстанға инвестициясының даму жағдайы мен инвестиция саласында кездесетін негізгі проблемаларға талдау жасалды. Бесінші бөлімде Қытай-Қазақстан инвестициясының «Жібек жолы экономикалық белдеуі» бастамасы аясында Батыс Қазақстанның экономикалық дамуына әсері, соның ішінде әсер ету механизмі, Батыс Қазақстандағы инфрақұрылымдық жағдайды жақсарту, Батыстағы қаражаттың жетіспеушілігін өтеу үшін ТШИ талқыланады. Қазақстан және технологиялық таралу әсерлері Батыс Қазақстан облысының өнеркәсіптік бәсекеге қабілеттілігін арттыру және Орталық Азия пойызының ашылуы Батыс Қазақстан облысында логистика саласының дамуына серпін береді.

Алтыншы бөлімде Жібек жолы экономикалық белдеуі аясында Батыс Қазақстанға Қытай инвестициясын тарту стратегиясы талқыланады, сондай-ақ инфрақұрылымдық инвестицияны ұлғайту мақсатында Батыс Қазақстан мен басқа елдердің өзара әрекеттестігі түсіндіріледі. Соңғы бөлім - дипломдық жұмыстың қорытынды бөлімі.

Мәселенің зерттелу дәрежесі . Бұл тақырып бойынша көптеген шетелдік танымал ғалымдар зерттеу жұмыстарын жүргізген, олардың ішінде нновациялық теорияның негізін қалаушы атақты австриялық ғалым Й. Шумпетер, және Г. Менш, П. Друкер, Р. Фостер, Б. Санто, М. Портер, Б. Твисс, т. б.

Сондай ақ Ресейлік экономистердің де инновациялық даму мәселелерін зерттеуге қосқан үлестері көп, оларды атап кетсек: Н. Кондратьев, П. Завлин, С. Глазьев, В. Иванченко, Е. Киселева, В. Логинов, И. Рудакова, К. Таксир, Ю. Яковец, Е. Иванова, И. Егоров, И. Булкин, А. Фонотов және т. б.

Отандық ғалымдар да бұл мәселені зерттеуге белсене қатысып жүр, олар А. А. Алимбаева, А. Т. Ашимбаева, У. Б. Баймуратов, Ф. М. Днишев, Е. Б. Жатқанбаев, К. Е. Кубаев, А. К. Канатчинова, А. К. Қошанов, М. Б. Кенжегузин, К. А. Сагадиев, С. К. Джумамбаев, С. Т. Купешова, А. Н. Тургинбаева және т. б. Диплом жұмысы осы зерттеуші ғалымдардың еңбектеріне негізделген, дегенмен де, аймақтардың инновациялық дамуы, инновациялық саясаты, инновациялық әлеуеті енді қолға алынып жүрген, терең зерделеуді қажет ететін, өзекті тақырыптардың бірі. Сондықтан біз диплом жұмысында ұлттық экономиканың аймақтық-инновациялық дамуын Батыс Қазақстан облысының мысалында қарастырдық.

Магистерлік диссертациялық зерттеудің мақсаты мен міндеттері .

Диплом жұмысының мақсаты-Батыс қазақстан өңірлерінің иннтвациялық қазметін жетілдіру негіздерін зерделей келе инновацияның және еліміздегі инновациялық үрдістердің қалыптасуы мен дамуын теориялық, тәжірибелік және аналитикалық тұрғыда талдау, сондай-ақ зерттеу нәтижелері негізінде Қазақстан Республикасының инновациялық көрсеткіштер динамикасы мен стратегияларын талдау негізінде оны жетілдіру жолдарын ұсыну

Диплом жұмысының мақсатына сәйкес мынадай негізгі міндеттер айқындалды:

инновациялық дамудың теориялық аспектілерін зерделеу;
аймақтардың инновациялық әлеуеті түсінігінің мән - мазмұнын нақтылау;
аймақтық инновациялық саясаттың экономикалық маңыздылығын негіздеу;
Қазақстан Республикасының инновациялық көрсеткіштер динамикасы мен стратегияларын республикалық және аймақтық деңгейде талдау;
ҚР аймақтардың инновациялық дамуындағы өзекті мәселелерін айқындап, олардың келешек даму бағыттарын белгілеу

Зерттеу объектісін Қазақстан Республикасының аймақтарының инновациялық даму тәжірибесі және мемлекет тарапынан қолдау шаралары жатады. Диплом жұмысы 3-бөлімнен, кіріспеден, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Диплом жұмысында: 16-кесте, 10-сурет бейнеленген. Барлығы 78 бет

- иновацияның мәнін, түрлерін, инфрақұрылымын айқындап, оларға түсініктіме беру;

- Қазақстандағы инновациялық қызметті дамыту ерекшеліктерін қарастыру;

- Қазақстан Республикасындағы инновациялық үрдістердің даму тенденциясына баға беру,

- инновациялық қызметтің шетелдік озық тәжіребелерін қарастыру;

- Қазақстандағы инновациялық белсенділікті арттыру жолдарыұсыну.

Зерттеу нысаны мен пәні. Зерттеу нысаны корпоративтік бөлу арналарындағы күнделікті сұраныстағы дайын өнімнің логистикалық ағындары болып табылады. Диссертациялық жұмыстың мәні күнделікті сұраныстағы тауарларды бөлудің корпоративтік арналарына логистикалық қызмет көрсету кезінде туындайтын ұйымдастырушылық-экономикалық қатынастар болып табылады. Зерттеудің теориялық және әдіснамалық негізін отандық және шетелдік ғалымдардың ғылыми еңбектері, жарияланымдары мен монографиялары құрады.

Тапсырыс берушіге логистикалық қызмет көрсету мәселелері бойынша, сондай-ақ басқару теориясы, дайын өнімді бөлу логистикасы теориясы, сауда делдалдарының қызметін оңтайландырудың теориялық-әдістемелік негіздері бойынша жұмыстар.

Зерттеу әдістері. Осы мақалада қолданылатын негізгі зерттеу әдістері мыналар:

（1）Әдебиеттерді зерттеу әдісі: Қытай және Батыс Қазақстан облысы туралы тиісті монографиялар, кітаптар, газеттер, журналдар, интернет журналдар және статистикалық мәліметтер базасы және басқа да құжаттар арқылы Қытайдың Батыс Қазақстан облысы мен «Жібек жолы» экономикалық белдеуі үшін ұсынған үдерісі теориялық зерттеулер мен эмпирикалық талдауға негіз болады.

（2）Динамикалық талдау әдісі: Бұл жұмыстың төртінші бөлімінде негізінен Қытай-Қазақстан инвестициялық қатынастары үдерісін динамикалық талдау әдісі туралы айтылады. Динамикалық талдау әдісі инвестицияның құрылымы мен көлемінің құрамының өзгерістерін талдау және олардың даму процесін көрсету үшін қолданылады.

（3）Статистикалық талдау: екі ел арасындағы инвестициялық қарым-қатынастың құрылымы мен барысын, сондай-ақ бар проблемалар мен тенденцияларды шығыс инвестициялық деректерді жинау және зерттеу арқылы талдайтын есеп.

（4）Сапалық талдау зерттеу әдісі: Осы әдіс арқылы алынған зерттеу нәтижелері екі елдің инвестициялық ынтымақтастығындағы проблемаларды, сондай-ақ «Жібек жолы» экономикалық белдеуінің Қытай-Қазақстан инвестициясына әсерін талдауға, көлік инфрақұрылымының жағдайын шешу жолдарын ұсынып шешуге болады. Сапалық талдау мен сандық талдауды үйлестіру арқылы Қытай мен Қазақстан арасындағы инвестициялық және инновациялық мәселелердің нақты шешімдерін ұсынады.

Магистерлік диссертацияның ғылыми жаңашылдығы ағымдағы сұраныс тауарларын бөлудің корпоративтік каналдарына логистикалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру жүйесін әзірлеуде дистрибуторларды кешенді бағалау қажеттілігі мен тауарларды бөлудің корпоративтік каналдарына логистикалық қызмет көрсетуде көтерме-бөлу орталықтарын құру қажеттілігі туралы ғылыми гипотезаны негіздеуден көрінеді.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы болып табылатын ізденушімен алынған зерттеу нәтижелері төмендегідей :

- белгілер жиынтығы бойынша ағымдағы сұраныс бар тауарларды бөлуде логистикалық қызмет көрсету құраушыларын жіктемелік топтау жасалды. Логистикалық қызмет көрсетудің құрушыларын сатып алушы, клиент және тұтынушыға қызмет көрсету тұрғысынан қарастырылды.

- нарықтарға сипаттама жасай отырып, ағымдағы сұраныс тауарлары нарығында дайын өнімді бөлу ерекшелігі анықталып, ағымдағы немесе күнделікті сұраныстағы тауарлар нарығында дайын өнімді бөлудің көп деңгейлі арналарының құрылымын сипататтау;

- жалпы көтерме делдалдар желісінің және жеке дистрибутордың жұмысына тікелей және жанама әсер ету жолымен күнделікті сұраныс тауарларын бөлуде логистикалық қызмет көрсету жүйесін қалыптастыру әдістері, тауарларды бөлудің корпоративтік каналдарына логистикалық қызмет көрсетуде көтерме-бөлу орталықтарын құру негізделген.

Зерттеудің теориялық және әдіснамалық негізі экономика, бөлу саласы, бөлшек сауда, интернет сауда, логистика, маркетинг, менеджмент, стратегиялық жоспарлау саласындағы отандық және шетелдік ғалымдардың ғылыми еңбектері болып табылады.

Жұмыстың теориялық және әдіснамалық негізі логистиканың теориялық негіздері, интернет саудаға және бөлшек сауда қызметіне қатысты, атап айтқанда, логистика мен интернет сауда мен бөлшек сауда саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулердің нәтижелері болды.

Зерттеудің ақпараттық базасы . Зерттеудің ақпараттық базасын Қазақстан Республикасының заңдары, нормативтік және құқықтық актілері, ҚР Үкіметінің қаулылары, ҚР Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің ресми материалдары, трансұлттық корпорациялардың жұмысын зерттеу барысында автор жинаған ресми статистикалық деректер мен материалдар, сондай-ақ Nielsen, INFOLine және РБК компанияларының талдау материалдары құрайды.

Зерттеудің нәтижелерін апробациялау . Ғылыми жасақтамалар, практикалық тұрғыдан ұсынылған ұсыныстар жұмыскерлерді марапаттау жүйесін қалыптастыруда «Қазақстан Темір Жолы» ұлттық компаниясының «Атырау вагондарды пайдалану депосы» ұйымына ұсынылды. Магистерлік диссертацияның негізгі нәтижелері Х. Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университетінде ұйымдастырылған «Қазақстанның құқықтық және әлеуметтік-экономикалық дамуы» атты ғылыми-практикалық конференцияда(Атырау, 2019), «Тhe europe and the turkic world: science, engineering and technology» халықаралық ғылыми практикалық конференцияда(Alanya, 2018) баяндалды, ҚР БҒМ БҒСҚК бекіткен «Экономика:стратегия және практика» журналында, «ҚР ҒҰА Баяндамаларында» жарияланды.

Диссертацияның құрылымы мен көлемі . Диссертация кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, 40 атаудан тұратын пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Диссертация компьютерлік мәтіннің 60 бетінде жазылған, 16 сурет, 18 кестеден тұрады.

1 ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

Инновациялық экономиканың пайда болуы мен тенденциясы

Қарапайым тілмен айтқанда, экономика - ресурстарды бөлуді зерттейтін ғылым. Адамзат қоғамының даму деңгейінің төмен сатысынан жоғары деңгейлі даму сатысына өтуі барысында экономикалық даму ресурстарды пайдалану тиімділігін арттыруға көбірек көңіл бөледі, ал ресурстар тиімділігін арттыру жаңа күштерге сүйену керек немесе күш тетіктерін түрлендіру туралы. Бұл жаңа қозғаушы күшті технологиялық прогресс пен институционалдық өзгерістерден туындаған «инновация» деп те түсінуге болады. Демек, белгілі бір мағынада инновациялық экономика - бұл экономика ұғымындағы инновацияның мәнін түсіндіру және жаңа билікті енгізу.

Адамзаттың төрт ғасырға жуық экономикалық ой-пікірлерінде инновацияның ең алғашқы идеялары Адам Смит пен Джон Врейдің инновация байлықты құрудың орталық факторы болып табылатын көзқарасынан бастау алады. Лоу мен Розенбергтің дәйексөздерінде қайтадан пайда болады. 【1】

① G. M. 彼得·斯旺. 创新经济学 [ M] . 韦倩，译. 上海：致格出版社，上海人民出版社， 2013.

Инновациялық экономиканың дамуын қарастыра отырып, ертедегі ғалымдар инновацияға диалектикалық тұрғыдан қарағанын көреміз. Бұл ғалымдар инновацияның рөлін растай отырып, инновацияға қатысты теріс алаңдаушылықтарын білдірді. Мысалы, Джон Стюарт Мюллер инновацияның парадоксы туралы өз көзқарасын алға тартты, ол «барлық жақсы нәрселер түпнұсқалықтың нәтижесі» 【2】, деп есептеді.

② Mill J. S. . On liberty. 1859. http： / / www. limpidsoft. com / galaxy10 / onliberty. pdf.

Және «бүгінгі барлық механикалық өнертабыстар адамды бір күндік еңбектен босатқаны күмәнді. Олар жалпы жұртшылыққа ауыр еңбек пен түрмеде отыру сияқты өмір сүруге мүмкіндік берді, бірақ өндірушілерге және басқаларға бай болуға мүмкіндік берді» деп көрсетті. 【1】

① Mill J. S. . Principles of political economy. 1885. http： / / mirrors. xmission. com / gutenberg / 3 / 0 / 1 / 0 / 30107 / 30107 - pdf. pdf.

Джон Рускин мен Генри Джордж бірдей пікірде болды. Джон Рускин өнертабысты жақтады: «асыл өнертабыс» және «өнертабыстың динамизмі», бірақ ол ойланбаған жаңалыққа қарсы болды. Яғни, Джон Рускиннің пікірінше, өнертабыс бейтарап, ешқандай эмоциясыз және құндылық қалаусыз, ал инновация күшті мақсатқа ие.

Сол сияқты, Генри Джордж сонымен қатар инновацияның нәтижелері міндетті түрде адамдар күткендей емес деп санайды, ол «қандай жақсарту немесе өнертабысқа қарамастан, ол жерге және оның тікелей өнімдеріне сұраныстың артуына әкеледі, бұл Өндірістің шекті кірісінің төмендеуіне, халықтың көбеюінен туындаған сұраныс сияқты, бұл жақсартулар немесе өнертабыстар жұмысшыларға көбірек байлық өндіруге күш береді. Олай болса, кез келген еңбекті үнемдейтін өнертабыс, мейлі ол бу машинасы болсын, телеграф болсын, кенді балқытудың жетілдірілген процесі немесе тамаша баспа станогы немесе тігін машинасы болсын, жалдау ақысын арттырады».

«Өндірістік депрессия әрқашан материалдық прогресспен бірге жүреді және одан әрі күшейеді» 【2】. Тіпті Адам Смит өмірінің соңғы жылдарында инновациялар нәтижесінде пайда болған байлықтың жинақталуы кері әсер ететінін түсінді.

② Henry G. . Progress and poverty， 1879. http： / / www. rosenfels. org / pll - v5 / pdf / George_0777 _ EBk_v5. pdf.

Сонымен қатар, Джон Стюарт Мюллер үлкен материалдық молшылық психикалық дағдарысқа әкелетінін байқады. 【3】

④ 宁莉娜. 论穆勒逻辑的思想内涵及当代价值 [ J] . 哲学研究， 2015 （12）： 95 - 99.

Адам Смит, Джон Рускин және Джон Стюарт Мюллердің инновацияның екі жағын терең түсінетінін көруге болады. Инновацияның кері әсері туралы алаңдаушылық сол кезде салыстырмалы түрде қарапайым болғанымен, олар бірінші рет емес еді. Ғалымдар. кейінгі ұрпақтар инновациядан туындаған теңгерімсіздік пен әділетсіздік сияқты мәселелер бойынша ой қозғауға негіз болды.

Адам Смит пен басқа ғалымдардан айырмашылығы, Джозеф Шумпетердің инновация туралы түсінігі салыстырмалы түрде оптимистік және терең. Ол 1912 жылы жарияланған «Экономикалық даму теориясында» инновацияның негізгі ұғымдары мен идеяларын ашып берді. Ол инновация деп өндіріс жүйесіне өндіріс факторлары мен өндіріс жағдайларының жаңа комбинациясын енгізуді айтады, бұл ең ерте және ең маңызды. Инновация түсінігінің ресми анықтамасы. 【1】

① 约瑟夫·熊彼特. 经济发展理论 [ M] . 何畏，易家详，译. 北京：商务印书馆， 1990. 5.

Шумпетердің инновацияға берген анықтамасынан Шумпетер инновацияның оң жағын берді. Оның пайымдауынша, инновация жаңа нәрсені білдіреді және оның пайдасы оның теріс әсерінен әлдеқайда басым. Ең бастысы, инновацияны құрал ретінде қарастыруға болады. Егер дұрыс пайдаланса, инновацияның жағымсыз әсерлерін болдырмауға болады. Бұл Шумпетердің инновация түсінігіне берген анықтамасы әкелген шабыт.

Шумпетер кәсіпкерлер «экономикалық дамудың көшбасшылары» және «өндіріс факторларының рекомбинациясын жүзеге асыра алатын» инноваторлар екенін көрсетті. Шумпетер кәсіпкерді инновацияның негізгі бөлігі ретінде қарастырады, оның рөлі нарықтың тепе-теңдігін шығармашылықпен бұзу болып табылады.

Сонымен қатар, Шумпетер өз талдауында «өзгеріс» және «даму» көзқарастарын қатты атап көрсетеді және тарихи талдау әдісіне назар аударады және оны қабылдайды; сонымен бірге ол «инновацияны» «ішкі фактор» деп санайды. және «экономикалық даму» да «шығарылады». Бұл «ішкі өзін-өзі құрудың» өзгеруі, осылайша әлеуметтік-экономикалық жүйенің «ішкі факторларының» рөлін инновациялық ойлауға енгізеді. 【2】

② Hargrave T. J. ， VAN DE VEN A. H. . A collective action model of institutional innovation [ J] . A- cademy of Management Review， 2006， 31 （4）： 864 - 888.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.