Басқару есебін ұйымдастыру
ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ МЕНЕДЖМЕНТ МЕКТЕБІ
ЕСЕП ЖӘНЕ АУДИТ ҒЫЛЫМИ БІЛІМ БЕРУ ДЕПАРТАМЕНТІ
Диплом алды тәжірибеден өткені туралы
ЕСЕП
AisCom Logistics ЖШС
Алматы облысы, Талғар ауданы, Панфилов ауылы,
Томаровского көш., 1 үй, 5 пәтер, +7 707 505 5869
Бағыты бойынша: өз бетінше
Студент
4 курс
5B050800-Есеп және аудит
Нарбаева Дана Мұратқызы
Байланыс телефоны: 8-747-788-74-86
Электронды мекен-жайы:
dana.narbaeva@narxoz.kz
Департамент тағайындаған тәжірибе
жетекшісі - аға оқытушы Казбекова Ж.Ш.
Байланыс телефоны: _____________
Электронды мекен-жайы:
______________________
Компаниядан тағайындалған тәжірибе
жетекшісі
Уалтаева Гүлсая Бекенқызы
Байланыс телефоны: 8-707-505-5869
Электронды мекен-жайы: nb.saya.89@mail.ru
Алматы, 2022 ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1. Ұйымның шаруашылық қызметі және есеп саясатымен танысу
2. Басқару есебін ұйымдастыру
3. Қаржылық есептілікті ұсыну
4. Талдамалы жұмыс және салық есебі
5. Қаржылық есептілік аудиті
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМША
3
4
6
7
9
20
21
22
23
КІРІСПЕ
Бүгінгі нарықтық экономика жағдайында бухгалтерлік есепті жүргізу басқару жүйесінің ең маңызды жəне міндетті шарты болып табылады. Бухгалтерлік есеп - өндірістің хал-ахуалын, экономикалық жағдайын анықтап, негізгі міндеттерді нақты сипаттайтын бірден-бір жүйе.
Нарықтық экономиканың нағыз шарықтап келе жатқан шағында күрделі экономикалық механизмді басқару өндірістегі дəл, əрі нақты жүргізілген есеп арқылы ғана жүзеге асуы тиіс. Қандай да болмасын кәсіпорындар, ірілі-уақты шаруашылықтар мен мекемелер, ұйымдар, өнім өндіруші және қызмет көрсету орындарының барлығы да бухгалтерлік есебін, аудитін, талдауын жүргізуге міндетті.
Экономика саласындағы мамандар, оның ішінде, бірінші кезекте, бухгалтерия қызметкерлері есепке алудың және есеп берудің барлық жүйесін жақсы білулері, оларды оңайлатуды қарастыруы қажет, субъект қызметін бухгалтерлік және салықтық есепке алуды ұйымдастырудың ережелерін, нұсқауларын және басқа нормативтік актілерін қатаң сақтаулары керек.
Бұл есеп 2022 жылдың 7 ақпаны мен 11 наурыз аралығында AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулі серіктестігінен өткен диплом алды тәжірибесі нәтижелері бойынша дайындалды.
Аталған компания клиенттері болып шетелдік және отандық компаниялары табылады.
Мен диплом алды тәжірибеден өту барысында ХҚЕС сәйкес жасалған бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілікті жасауға қатыстым.
Диплом алды тәжірибесінің мақсаты: бухгалтерлік есеп, экономикалық талдау және аудит саласында оқу барысында алған білім мен дағдыларды бекіту және тереңдету, сонымен қатар бітіру жұмысына материал жинау.
Осыған байланысты диплом алды тәжірибесінде алдымызға мынадай міндеттер қойылды:
- кәсіпорынды ұйымдастыру және оның құрылымымен танысу;
- бухгалтерлік есепті ұйымдастыруды, аудитті, бухгалтерлік есептің регистрлері мен нысандарын, құжат айналымының тәртібін зерттеу;
- қаржылық есептілікті зерттеу және ұйымның қаржылық нәтижелерін талдау.
1. Ұйымның шаруашылық қызметі және есеп саясатымен танысу
AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2019 жылы құрылған, өз қызметін ҚР Конституциясы, ҚР Азаматтық кодексі (жалпы бөлім), Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы ҚР Заңы және өзінің құрылтай құжаттары бойынша жүзеге асырады.
Серіктестіктің толық атауы: мемлекеттік тілде - AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулігі серіктестігі, орыс тілінде - Товарищество с ограниченной ответсвенностью AisCom Logistics.
Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Алматы облысы, Талғар ауданы, Панфилов ауылы, Томаровского көшесі, 1 үй, 5 пәтер.
Серіктестіктің жеке теңгерімі бар. Өзінің қызметін ұйымдастыру және жүргізу үшін белгіленген тәртіппен банктерде есеп шоттары ашылған. Сонымен қатар, мөрі, мөртаңбасы және өзінің атауы, тауарлық белгісі және қоғамның атаулы бланкілері бар.
AisCom Logistics ЖШС қызмет етуі шектелмеген, қызметінің мәні болып көліктік-экспедициялық қызметтері табылады. Серіктестіктің өз қызметінің мақсаты табыс табу болып табылады.
Серіктестіктің шығыс хаттарына серіктестіктің директоры және олардың орынбасарлары өздерінің құзыреті шегінде қол қояды.
AisCom Logistics ЖШС-нің мүлкі оның балансында есептеледі. Қаржылық қызметін бақылауды аудитор немесе онымен жасалған шарттар негізінде аудиторлық ұйымдар жүзеге асыруы мүмкін.
Аудиторлар және аудиторлық ұйымдар серіктестіктің қызметкерлерінен оларға қажетті барлық материалдарды, яғни бухгалтерлік немесе өзге құжаттарды, әрі жеке түсініктемелерді талап етуге құқылы. Серіктестіктің қызметі қатысушының шешімі бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасындағы заңнамамен белгіленген жағдайларда тоқтатылады.
Серіктестікте бухгалтерлік есеп жүргізуді Қазақстан Республикасының қаржы Министрлігімен бекітілген қаржылық есеп және қаржылық - шаруашылық қызмет туралы формаға сәйкес жүргізеді.
Кәсіпорында бухгалтерілік есеп автоматты түрде жүзеге асырылады.
Есеп жүйесіне қаржылық және басқарушылық есеп кіреді.
Қаржылық есеп жүйесі қаржылық есептің стандартына, оның қағидаларына негізделген және оның ақпараты сыртқы пайдаланушыларға арналған. Басқару есебі жоспарлау, бақылау, шешімдерді қабылдау үшін ішкі пайдаланушыларды мәліметтермен қамтамасыз етеді.
Серіктестіктің есеп саясаты Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп туралы Қазақстан Республиканың заңнамасы негізінде құрылған.
Серіктестіктің есеп саясаты барлық құрамдас бөлімдерге таратылған.
Серіктестіктің есеп кезеңі тоқсан және календарлық жыл болып табылады.
AisCom Logistics ЖШС-і қолданылып жүрген есеп саясатының басты міндеті мен негізгі мақсаты - кəсіпорынның қызметін барынша ашық көрсету жəне іс мүддесі үшін осы қызметтік тиімділігін реттеуде толық шынайы ақпаратпен қамтамасыз ету.
AisCom Logistics ЖШС-нің есеп саясаты мына жағдайларға байланысты өзгертіледі:
oo Қазақстан Республикасы заң актілерінің бухгалтірлік есеп жүйесіндегі нормативтік актілердің, әдістемелік нұсқау - ережелердің өзгеріске түсуіне;
oo Қазақстан Республикасы бухгалтерлік есеп жүйесіндегі нормативтік актілердің, әдістемелік есеп жүйесіндегі өзгеріске түсуіне ;
oo заңды тұлғалардың қайта құралуына ;
oo меншік иесі мен жаңа бағыт ұсынған басшылардың өзгеруіне;
oo активтер, меншікті капитал, міндеттемелер, шаруашылық факторларының өзгеруі мен қайта бағалануына.
AisCom Logistics ЖШС-гі есеп саясатын қалыптастырғанда, пайдалану барысында бухгалтерлік есептің мынадай принциптерін сақтаған: есептеу, үздіксіз қызмет, мәнділік, түсініктілік, дұрыстығы, шынайы және әсірелеусіз ұғыныс, бейтараптылық, сақтық, салыстырмалылық, тиянақтылық, сабақтастық.
Аталған принциптерді сақтамау шаруашылық субъектісінің мүліктік жағдайын бұрмалып көрсетеді. Есептік ақпарат пен активтер мен міндеттемелердің статьяларын бағалауда бұрмалауға жол берген, есептік деректерді әдейі теріс көрсеткен басшылар мен бас бухгалтерлер қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жауапкершілікке тартылады.
2. Басқару есебін ұйымдастыру
Кәсіпорында басқару есебін жүргізудегі басты мақсаты табысты жұмыс, пайда және жоғары тұрақты еңбек ақы алу, оған кәсіпорынның барлық жұмысшылары мүдделі. Тәжірибеде көрсеткендей, көптеген компаниялар құрылады, жұмыс жасайды, содан соң құлдырайды. Осыдан кейін сұрақ туады: неге бұлай болды? Оның себебі болып көбінесе басқару есебінің болмауы табылады.
Басқару есебі - кәсіпкерлік қызметті басқару жүйесін ақпараттық қамтамасыз ететін, кәсіпорынның бухгалтерлік есебінің өз бетінше бағыты. Осыған сәйкес басқару есебінің негізгі міндеті - шаруашылық қызметтерінің нәтижелері бойынша басқарылатын әрбір обьектілердің есептік жүйесі, жоспарлауы, бақылауы мен шығындары туралы мәліметтерді талдауы болып көрінуі, осының негізінде ұзақ және қысқа мерзімді болашақта кәсіпорынның
қаржылық қызметінің нәтижесін ынталандыру мақсатында әр түрлі басқарушылық шешімдерді жедел қабылдау. Басқарушылық есеп кәсіпорынды басқару жүйесінде маңызды элемент болып табылады және қаржылық есеппен қатар қызмет етеді.
Басқару есебі жүйесін құру мақсаты:
1. оперативті басқарушылық шешімді қабылдауда басқарушыларға ақпараттық көмек көрсету;
2. кәсіпорынның экономикалық қызметін және жауапкершілік орталықтарын бақылау, жоспарлау және болжау;
3. баға қалыптастыру үшін орталықты қамтамасыз ету;
4. кәсіпорынның дамуына көбірек тиімді жолдарды таңдау.
Басқару есебінің негізгі мақсаттары мен міндеттері:
- шығындар мен кірістердің біріккен есеп жүйесін құру;
- шығындарды мөлшерлеу (нормалау);
- шығындарды жоспарлау, бақылау және талдау;
- бюджеттеу;
- баға белгілеу ушін негізді қамтамасыз ету;
- жедел баскару шешімдерін қабылдауда қаржылық менеджерлерге ақпараттық көмек беру;
- кәсіпорын қызметінің және жауапкершілік орталығының экономикалық шешімділігін бақылау, жоспарлау және болжау;
- кәсіпорын дамуының ең тиімді жолдарын таңдау.
3. Қаржылық есептілікті ұсыну
Қаржылық есептілік дегеніміз - ұйымның қаржылық жағдайлары, қызметтерінің нәтижелері мен қаржылық жағдайларындағы өзгерістер туралы ақпараттар.
AisCom Logistics ЖШС-де қаржылық есеп беру мына есептерден тұрады: бухгалтерлік баланс, пайда мен зиян туралы есеп, ақша қозғалысы туралы есеп, өз капиталындағы өзгерістер туралы есеп, есеп саясаты туралы ақпарат және түсіндірме жазба.
Қаржылық есеп беру ҚР валютасымен құрылады және өлшем бірлігі мың теңгемен бекітілген.
Қаржылық есеп беруге, оны уақытында тапсыруға жауапкершілік атқаратын ұйымның басшысы қол қояды.
AisCom Logistics ЖШС-де қаржылық есеп беру нысандарын толтырған кезде көрсетілген: белгіленген тәртіппен тіркеуден өткен құрылтай құжаттарына сәйкес қаржылық есептілікті ұсынатын ұйымның аты; ұйымның мекен-жайы, саласы (қызмет түрі); басқару ұйымы; меншіктің ұйымдастырушылық-құқықтық нысаны.
Жылдық қаржылық есептіліктің кезеңі 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейінгі күнтізбелік жыл болып табылады.
AisCom Logistics ЖШС-де қаржылық есептілікті келесілерге ұсынады: құрылтай құжаттарына сәйкес меншік иелеріне, ҚР мемлекеттік статистика ұйымдарына, мемлекеттік бақылау ұйымдарына, мемлекеттік қадағалау ұйымдарына.
AisCom Logistics ЖШС-де ұйымы жылдық қаржылық есеп беруін есептік кезеңнен кейінгі жылдың 30 сәуірінен кешіктірмей тапсырады.
Қаржылық есеп берудің мақсаты - пайдаланушыларды есептік кезеңдегі қызметінің нәтижесі мен қаржылық жағдайы туралы пайдалы, әрі мәнді және сенімді ақпараттармен қамтамасыз ету болып табылады.
Қаржылық есеп беру мәміленің және басқа да оқиғаның нәтижесін классқа топтастырып, экономикалық мазмұнына сәйкес көрсетіледі.
Баланс мәліметтері бойынша ұйымның қаржылық жағдайы талданады. Ұйымның қаржылық есеп беруі мыналардан тұрады:
1. бухгалтерлік баланс (1-нысан);
2. табыстар туралы есеп (2-нысан);
3. ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп (3-нысан);
4. меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп (4-нысан);
5. түсіндірме жазба.
Қаржылық есеп берудің құрамдас бөліктері өзара байланысты, өйткені олар бірдей операциялар мен оқиғалардың аспектілерін әртүрлі түрде көрсетеді.
Қаржылық есеп беру Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптары және бухгалтерлік есеп стандарттары сәйкес басқа да материалдармен толықтырылуы мүмкін
Қаржылық есепте нақты емес сомалардың көрсетілуіне жол бермеу мақсатында нормативтік құжаттарда мүліктің нақты болуы, капитал мөлшерінің сенімділігі, міндеттемелердің шынайылығы, жасалғанның негізділігі қорлар, сайып келгенде есеп беру нысанының әрбір жолын бағалаудың дұрыстығы міндетті түрде тексеру керек.
Түгендеудің негізгі міндеттері: активтердің нақты болуын анықтау; активтердің нақты болуын бухгалтерлік есеп деректерімен салыстыру; міндеттемелерді есепке алудың толықтығын тексеру.
Қаржылық есеп берудің қорытынды ескертулерінің алдында мыналар болуы керек:
барлық шаруашылық операциялар мен мүлік, міндеттемелер, дайын өнім, тауар мен есеп айырысулардың түгендеу нәтижелері есепті кезеңде толық көрінісі
синтетикалық және аналитикалық есеп көрсеткіштері арасындағы сәйкестікке қол жеткізу
қаржылық есептілік көрсеткіштерін нормативті акттарда қарастырылған ережелер бойынша олардың бағалауына келтіру.
4. Талдамалы жұмыс және салық есебі
Талдамалық есеп - ұйымның толық бухгалтерлік есебі, ол синтетикалық есептің шоттарындағы барлық операциялар туралы толық ақпаратты топтастыратын бухгалтерлік есептің жеке немесе өзге де талдамалық шоттарындағы бастапқы құжаттар негізінде жүргізіледі не ұйымның ақпараттық жүйенің тиісті модулінде жасаған мәмілесі негізінде жүргізіледі.
Тұрақты қаржылық жағдай кәсіпорынның тиімді жұмыс істеуінің міндетті шарты болып табылады.
Кәсіпорынның қаржы нәтижелерінің құрылымы мен құралу көздеріне талдау жасауда келесі коэффиценттерді есепке алуға болады:
1. Тәуелсіздік коэффиценті:
2. Тәуелділік коэффиценті:
3. Қаржыландыру коэффиценті:
4. Қарыз және меншікті қаражаттар арақатынасы коэффиценті:
Кесте 2. AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі баланс активтерінің құрылу көздерінің коэффиценттері.
№
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
1
Меншікті капитал, тг
2 287 086
2 783 722
+496 636
2
Авансталған капитал (баланс валютасы), тг
2 716 259
3 295 380
+579 121
3
Қатыстырылған капитал, тг
135 770
141 321
+5 551
Тәуелсіздік коэффиценті
0,84
0,84
-
Тәуелділік коэффиценті
0,05
0,04
-0,01
Қаржыландыру коэффиценті
16,85
19,69
+2,85
Қарыз және меншікті қаражат арақатынасы коэффиценті
0,06
0,05
-0,01
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей, AisCom Logistics ЖШС баланс активтерінің құрылу көздерінің коэффиценттері аса үлкен өзгеріске ұшырамаған. Тәуелсіздік көрсеткіші қалыпты жағдайда қалған, яғни 0,84-ке тең. Ал тәуелділік көрсеткіші 2021 жылы 2020 жылға қарағанда 0,1-ге кеміген, ол авансталған капиталдың артуының арқасында болған. Қаржыландыру коэффиценті 2021 жылы 2,85-ке өскен (19,69-ға тең), бұл меншікті капиталдың артуынан (496 636 тг-ге өскен) болған тиімді нәтиже. Ал қарыз және меншікті қаражат арақатынасы коэффиценті 0,01-ге кеміді. Бұл көрсеткіш 2021 жылы 0,05-ті құрады, ол оңтайлы мән болып табылады.
Ендігі кезекте AisCom Logistics ЖШС-нің табыстылық көрсеткіштерін талдасақ:
1. Абсолютті табыстылық көрсеткіштерінің динамикасы.
Кесте 3. Пайда мен залал туралы есепті көлденең талдау
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқуы (+,-)
теңге
үлес, %
Түсім
3 403 792
4 977 108
+1 573 316
+46,2
Өткізілген өнім мен көрсетілген қызметтің өзіндік құны
(2 645 998)
(3 942 591)
+1 296 593
+49,0
Жалпы табыс
757 794
1 034 517
+276 723
+36,5
Жалпы және әкімшілік шығыстар
(179 624)
(248 822)
+69 198
+38,5
Өнімді өткізуге кеткен шығыстар
(202 319)
(256 571)
+54 252
+26,8
Өзге операциялық кірістер
4 189
15 340
+11 151
+266,2
Операциялық табыс
380 040
544 464
+164 424
+43,3
Қаржыландыру бойынша шығыстар
(6 398)
(19 231)
+12 833
+200,6
Қаржыландыру бойынша кірістер
36 889
67 730
+30 841
+83,6
Бағам айырмасынан түскен кірістер
11 661
16 686
+5 025
+43,1
Салық салғанға дейінгі табыс
422 192
609 650
+187 458
+44,4
Корпорациялық табыс салығының пайыздық мөлшері
(85 429)
(118 861)
+33 432
+39,1
Таза табыс
336 763
490 787
+154 024
+45,7
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей AisCom Logistics ЖШС-нің абсолютті табыстылық көрсеткіштері өскен. 2021 жылы түсім 1 573 316 теңгеге көбейген. Бұл AisCom Logistics ЖШС-нің жұмысы қарқынды жүріп жатыр дегенді білдіреді. 2021 жылы шығыстар мөлшері бірталай артты, мысалы қаржыландыру бойынша шығыстар 200,6%-ға және жалпы және әкімшілік шығыстар мөлшері 38,5%-ға артқан. Бірақ оған қарамастан AisCom Logistics ЖШС-нің таза табысы кемімеді. Себебі, шығыстармен қатар кірістердің ақшалай мөлшері де артты, мысалықаржыландыру бойынша кірістер 83,6%-ға артса, өзге операциялық кірістер 2 есе артқан, яғни 266,2%-ға. Сонымен, AisCom Logistics ЖШС-нің таза табысы 4.907.878 мың теңгені құрады. Бұл 2020 жылға қарағанда 45,7%-ға өскен, яғни 154 024 теңгеге. Таза табыстың өсуіне түсімнің көбеюі әсер етті, ол 46,2%-ға артқан.
2. Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштерінің динамикасы.
Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштері:
Ұйым активтерінің табыстылығы (Та)
Қысқа мерзімді активтердің табыстылығы (Тқысқа мерзімді актив)
Ұзақ мерзімді активтердің табыстылығы (Тұзақ мерзімді актив)
Меншікті капитал табыстылығы (Тм.к)
Сату көлемінің табыстылығы (Тсату көлемі)
Тартылған капиталдың табыстылығы (Тт.к)
Кесте 4. Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштері
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
Таза пайда, тг
336 763
490 787
+154 024
Өнімді өткізуден түскен табыс, тг
3 403 792
4 977 108
+1 573 316
Жалпы пайда, тг
757 794
1 034 517
+276 723
Авансталған капитал, тг
2 716 259
3 295 380
+579 121
Қысқа мерзімді активтер, тг
1 632 514
2 109 470
+476 956
Ұзақ мерзімді активтер, тг
1 083 744
1 185 909
+102 165
Меншікті капитал, тг
2 287 086
2 783 722
+496 636
Қысқа мерзімді міндеттемелер, тг
235 718
326 262
+90 544
Ұзақ мерзімді міндеттемелер, тг
193 454
185 394
-8 060
Активтердің табыстылығы, %
12,4
14,9
+2,5
Қысқа мерзімді активтердің табыстылығы, %
17,9
26,2
+8,3
Ұзақ мерзімді активтердің табыстылығы, %
29,7
43,2
+13,5
Меншікті капиталдың табыстылығы, %
13,3
19,4
+6,1
Сату көлемінің табыстылығы, %
22,3
20,8
-1,5
Тартылған капиталдың табыстылығы, %
71,6
104,3
+32,7
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей, AisCom Logistics ЖШС -нің табыстылығының салыстырмалы көрсеткіштері артқан. Тек сату көлемінің табыстылық көрсеткіші 1,5%-ға кеміген, оған өнімді өткізуден түскен табыс мөлшерінің таза пайдаға қарағанда пропорционалды түрде өте қатты артқаны әсер етті. Ал қалған табыстылық көрсеткіші бірталай көбейген. Әсіресе тартылған капиталдың табыстылығы 32,7%-ға артқан, бұл таза пайданың артуының арқасында болды.
Рентабельділік көрсеткіштеріне талдау жасау.
Кәсіпорынның рентабельділігін бағалау келесі көрсеткіштер арқылы жүргізіледі:
1. Активтердің тиімділігі (ROA)
2. Жұмсалған шығынның тиімділігі (ROCS)
3. Сатылым тиімділігі (ROS
4. Меншікті капиталдың тиімділігі (ROE)
5. Тартылған капиталдың тиімділігі (ROCE)
Кесте 5. AisCom Logistics ЖШС-нің рентабельділік көрсеткіштері
№
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
1
Активтердің тиімділігі (ROA)
11,2%
16,3%
+5,1%
2
Жұмсалған шығынның тиімділігі (ROCS)
12,7%
12,4%
-0,3%
3
Сатылым тиімділігі (ROS)
9,9%
9,9%
-
4
Меншікті капиталдың тиімділігі (ROE)
13,3%
19,4%
+6,1%
5
Тартылған капиталдың тиімділігі (ROCE)
243,1%
354,2%
+111,1%
Қорытынды. AisCom Logistics ЖШС-нің сатылым тиімділігі 2021 және 2020 жылдары бірқалыпты қарқында жүрді. Жұмсалған шығынның тиімділігі 0,3%-ға кеміді, оның кемуіне тартылған (қатыстырылған) капиталдың өте аз мөлшерде екені және оның жылдан жылға азаюы әсер етті. Ал активтердің тиімділігі 5,1%-ға, меншікті капитал тиімділігі 6,1%-ға және тартылған капиталдың тиімділігі 111,1%-ға өсті. Ол кәсіпорынның таза пайдасының мөлшерінің артуының арқасында болды. Бұл AisCom Logistics ЖШС-нің тиімді жұмыс жасап жатқандығын білдіреді.
Қаржылық беріктіліктің мінсіздігі мен қорына талдау жасау.
Кесте 6. Қорлардың оларды қалыптастырудың қалыпты көздерімен қамтамасыз етілуі
№
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
1
Меншікті капитал
2 287 086
2 783 722
+496 636
2
Ұзақ мерзімді активтер
1 083 744
1 185 909
+102 165
3
Меншікті айналым капиталының бар болуы
1 203 341
1 597 812
+394 471
4
Ұзақ мерзімді міндеттемелер
193 454
185 394
-8 060
5
Қорлардың меншікті және ұзақ мерзімді қалыптасу көздерінің бар болуы
2 480 540
2 969 117
+488 577
6
Қысқа мерзімді несиелер мен қарыздар
82 402
178 374
+95 972
7
Қорларды қалыпты қалыптасу көздерінің жалпы мөлшері
2 562 942
3 147 491
+584 549
8
Қорлар
783 615
1 387 500
+603 885
9
Меншікті айналым капиталының артықтығы немесе жетіспеушілігі
419 726
211 212
-208 514
10
Қорлардың меншікті және ұзақ мерзімді қалыптасу көздерінің артықтығы немесе жетіспеушілігі
1 696 925
1 581 616
-115 309
11
Қорлардың қалыпты қалыптасу көздерінің жалпы мөлшерінің артықтығы немесе жетіспеушілігі
1 779 327
1 759 991
-19 336
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей AisCom Logistics ЖШС-нің 2021 жылы қорлармен қаржыландырудың қалыпты көздерімен қамтамасыз етілді. Меншікті айналым капиталы 2021 жылы қорларды толығымен жаба алды. Сонымен қатар ұзақ мерзімді міндеттемелерін және қысқа мерзімді несиелер мен қарыздарын толығымен өтеді. Бірақ меншікті айналым капиталының артықтығы немесе жеткіліксіздігі көрсеткіші, қорларды қалыптастыруда меншікті және ұзақ мерзімді көздерінің артықтығы немесе жетіспеушілігі көрсеткіші, қорларды негізгі қалыптастыру көздерінің жалпы мөлшерінің артықтығы немесе жеткіліксіздігі көрсеткіші 2021 жылы өткен жылға қарағанда кеміді. Бұған себеп болған тауарлы-материалдық қорлардың (ТМҚ) артуы болды, ол 603 884 теңгеге артты.
Балансқа вертикальді және горизонтальді талдау жасау.
Кесте 7. AisCom Logistics ЖШС-нің қаржылық жағдайын тікелей талдау
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
теңге
үлес,
%
теңге
үлес,
%
теңге
үлес,
%
1
2
3
4
5
6
7
I. Актив
I.1. Ұзақ мерзімді активтер
I.1.1. Негізгі құралдар
1 071 581
39,5
1 127 629
34,2
+56 048
+5,2
I.1.2. Материалдық емес активтер
8 188
0,3
8 634
0,2
+445
+5,4
I.1.3. Берілген ұзақ мерзімді аванстар
3 188
0,08
49 008
0,01
+45 820
+1436
I.1.4. Қызметкерлерге займдар
786
0,02
636
1,59
-149
-18,9
Барлығы:
1 083 781
39,9
1 185 909
36
+102 128
+9,4
I.2. Қысқа мерзімді активтер
I.2.1. Тауарлы-материалдық қорлар
783 615
28,8
1 387 500
42,1
+603 884
+77
I.2.2. Қысқа мерзімді дебиторлық берешек
45 473
... жалғасы
ЕСЕП ЖӘНЕ АУДИТ ҒЫЛЫМИ БІЛІМ БЕРУ ДЕПАРТАМЕНТІ
Диплом алды тәжірибеден өткені туралы
ЕСЕП
AisCom Logistics ЖШС
Алматы облысы, Талғар ауданы, Панфилов ауылы,
Томаровского көш., 1 үй, 5 пәтер, +7 707 505 5869
Бағыты бойынша: өз бетінше
Студент
4 курс
5B050800-Есеп және аудит
Нарбаева Дана Мұратқызы
Байланыс телефоны: 8-747-788-74-86
Электронды мекен-жайы:
dana.narbaeva@narxoz.kz
Департамент тағайындаған тәжірибе
жетекшісі - аға оқытушы Казбекова Ж.Ш.
Байланыс телефоны: _____________
Электронды мекен-жайы:
______________________
Компаниядан тағайындалған тәжірибе
жетекшісі
Уалтаева Гүлсая Бекенқызы
Байланыс телефоны: 8-707-505-5869
Электронды мекен-жайы: nb.saya.89@mail.ru
Алматы, 2022 ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1. Ұйымның шаруашылық қызметі және есеп саясатымен танысу
2. Басқару есебін ұйымдастыру
3. Қаржылық есептілікті ұсыну
4. Талдамалы жұмыс және салық есебі
5. Қаржылық есептілік аудиті
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМША
3
4
6
7
9
20
21
22
23
КІРІСПЕ
Бүгінгі нарықтық экономика жағдайында бухгалтерлік есепті жүргізу басқару жүйесінің ең маңызды жəне міндетті шарты болып табылады. Бухгалтерлік есеп - өндірістің хал-ахуалын, экономикалық жағдайын анықтап, негізгі міндеттерді нақты сипаттайтын бірден-бір жүйе.
Нарықтық экономиканың нағыз шарықтап келе жатқан шағында күрделі экономикалық механизмді басқару өндірістегі дəл, əрі нақты жүргізілген есеп арқылы ғана жүзеге асуы тиіс. Қандай да болмасын кәсіпорындар, ірілі-уақты шаруашылықтар мен мекемелер, ұйымдар, өнім өндіруші және қызмет көрсету орындарының барлығы да бухгалтерлік есебін, аудитін, талдауын жүргізуге міндетті.
Экономика саласындағы мамандар, оның ішінде, бірінші кезекте, бухгалтерия қызметкерлері есепке алудың және есеп берудің барлық жүйесін жақсы білулері, оларды оңайлатуды қарастыруы қажет, субъект қызметін бухгалтерлік және салықтық есепке алуды ұйымдастырудың ережелерін, нұсқауларын және басқа нормативтік актілерін қатаң сақтаулары керек.
Бұл есеп 2022 жылдың 7 ақпаны мен 11 наурыз аралығында AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулі серіктестігінен өткен диплом алды тәжірибесі нәтижелері бойынша дайындалды.
Аталған компания клиенттері болып шетелдік және отандық компаниялары табылады.
Мен диплом алды тәжірибеден өту барысында ХҚЕС сәйкес жасалған бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілікті жасауға қатыстым.
Диплом алды тәжірибесінің мақсаты: бухгалтерлік есеп, экономикалық талдау және аудит саласында оқу барысында алған білім мен дағдыларды бекіту және тереңдету, сонымен қатар бітіру жұмысына материал жинау.
Осыған байланысты диплом алды тәжірибесінде алдымызға мынадай міндеттер қойылды:
- кәсіпорынды ұйымдастыру және оның құрылымымен танысу;
- бухгалтерлік есепті ұйымдастыруды, аудитті, бухгалтерлік есептің регистрлері мен нысандарын, құжат айналымының тәртібін зерттеу;
- қаржылық есептілікті зерттеу және ұйымның қаржылық нәтижелерін талдау.
1. Ұйымның шаруашылық қызметі және есеп саясатымен танысу
AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2019 жылы құрылған, өз қызметін ҚР Конституциясы, ҚР Азаматтық кодексі (жалпы бөлім), Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы ҚР Заңы және өзінің құрылтай құжаттары бойынша жүзеге асырады.
Серіктестіктің толық атауы: мемлекеттік тілде - AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулігі серіктестігі, орыс тілінде - Товарищество с ограниченной ответсвенностью AisCom Logistics.
Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Алматы облысы, Талғар ауданы, Панфилов ауылы, Томаровского көшесі, 1 үй, 5 пәтер.
Серіктестіктің жеке теңгерімі бар. Өзінің қызметін ұйымдастыру және жүргізу үшін белгіленген тәртіппен банктерде есеп шоттары ашылған. Сонымен қатар, мөрі, мөртаңбасы және өзінің атауы, тауарлық белгісі және қоғамның атаулы бланкілері бар.
AisCom Logistics ЖШС қызмет етуі шектелмеген, қызметінің мәні болып көліктік-экспедициялық қызметтері табылады. Серіктестіктің өз қызметінің мақсаты табыс табу болып табылады.
Серіктестіктің шығыс хаттарына серіктестіктің директоры және олардың орынбасарлары өздерінің құзыреті шегінде қол қояды.
AisCom Logistics ЖШС-нің мүлкі оның балансында есептеледі. Қаржылық қызметін бақылауды аудитор немесе онымен жасалған шарттар негізінде аудиторлық ұйымдар жүзеге асыруы мүмкін.
Аудиторлар және аудиторлық ұйымдар серіктестіктің қызметкерлерінен оларға қажетті барлық материалдарды, яғни бухгалтерлік немесе өзге құжаттарды, әрі жеке түсініктемелерді талап етуге құқылы. Серіктестіктің қызметі қатысушының шешімі бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасындағы заңнамамен белгіленген жағдайларда тоқтатылады.
Серіктестікте бухгалтерлік есеп жүргізуді Қазақстан Республикасының қаржы Министрлігімен бекітілген қаржылық есеп және қаржылық - шаруашылық қызмет туралы формаға сәйкес жүргізеді.
Кәсіпорында бухгалтерілік есеп автоматты түрде жүзеге асырылады.
Есеп жүйесіне қаржылық және басқарушылық есеп кіреді.
Қаржылық есеп жүйесі қаржылық есептің стандартына, оның қағидаларына негізделген және оның ақпараты сыртқы пайдаланушыларға арналған. Басқару есебі жоспарлау, бақылау, шешімдерді қабылдау үшін ішкі пайдаланушыларды мәліметтермен қамтамасыз етеді.
Серіктестіктің есеп саясаты Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп туралы Қазақстан Республиканың заңнамасы негізінде құрылған.
Серіктестіктің есеп саясаты барлық құрамдас бөлімдерге таратылған.
Серіктестіктің есеп кезеңі тоқсан және календарлық жыл болып табылады.
AisCom Logistics ЖШС-і қолданылып жүрген есеп саясатының басты міндеті мен негізгі мақсаты - кəсіпорынның қызметін барынша ашық көрсету жəне іс мүддесі үшін осы қызметтік тиімділігін реттеуде толық шынайы ақпаратпен қамтамасыз ету.
AisCom Logistics ЖШС-нің есеп саясаты мына жағдайларға байланысты өзгертіледі:
oo Қазақстан Республикасы заң актілерінің бухгалтірлік есеп жүйесіндегі нормативтік актілердің, әдістемелік нұсқау - ережелердің өзгеріске түсуіне;
oo Қазақстан Республикасы бухгалтерлік есеп жүйесіндегі нормативтік актілердің, әдістемелік есеп жүйесіндегі өзгеріске түсуіне ;
oo заңды тұлғалардың қайта құралуына ;
oo меншік иесі мен жаңа бағыт ұсынған басшылардың өзгеруіне;
oo активтер, меншікті капитал, міндеттемелер, шаруашылық факторларының өзгеруі мен қайта бағалануына.
AisCom Logistics ЖШС-гі есеп саясатын қалыптастырғанда, пайдалану барысында бухгалтерлік есептің мынадай принциптерін сақтаған: есептеу, үздіксіз қызмет, мәнділік, түсініктілік, дұрыстығы, шынайы және әсірелеусіз ұғыныс, бейтараптылық, сақтық, салыстырмалылық, тиянақтылық, сабақтастық.
Аталған принциптерді сақтамау шаруашылық субъектісінің мүліктік жағдайын бұрмалып көрсетеді. Есептік ақпарат пен активтер мен міндеттемелердің статьяларын бағалауда бұрмалауға жол берген, есептік деректерді әдейі теріс көрсеткен басшылар мен бас бухгалтерлер қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жауапкершілікке тартылады.
2. Басқару есебін ұйымдастыру
Кәсіпорында басқару есебін жүргізудегі басты мақсаты табысты жұмыс, пайда және жоғары тұрақты еңбек ақы алу, оған кәсіпорынның барлық жұмысшылары мүдделі. Тәжірибеде көрсеткендей, көптеген компаниялар құрылады, жұмыс жасайды, содан соң құлдырайды. Осыдан кейін сұрақ туады: неге бұлай болды? Оның себебі болып көбінесе басқару есебінің болмауы табылады.
Басқару есебі - кәсіпкерлік қызметті басқару жүйесін ақпараттық қамтамасыз ететін, кәсіпорынның бухгалтерлік есебінің өз бетінше бағыты. Осыған сәйкес басқару есебінің негізгі міндеті - шаруашылық қызметтерінің нәтижелері бойынша басқарылатын әрбір обьектілердің есептік жүйесі, жоспарлауы, бақылауы мен шығындары туралы мәліметтерді талдауы болып көрінуі, осының негізінде ұзақ және қысқа мерзімді болашақта кәсіпорынның
қаржылық қызметінің нәтижесін ынталандыру мақсатында әр түрлі басқарушылық шешімдерді жедел қабылдау. Басқарушылық есеп кәсіпорынды басқару жүйесінде маңызды элемент болып табылады және қаржылық есеппен қатар қызмет етеді.
Басқару есебі жүйесін құру мақсаты:
1. оперативті басқарушылық шешімді қабылдауда басқарушыларға ақпараттық көмек көрсету;
2. кәсіпорынның экономикалық қызметін және жауапкершілік орталықтарын бақылау, жоспарлау және болжау;
3. баға қалыптастыру үшін орталықты қамтамасыз ету;
4. кәсіпорынның дамуына көбірек тиімді жолдарды таңдау.
Басқару есебінің негізгі мақсаттары мен міндеттері:
- шығындар мен кірістердің біріккен есеп жүйесін құру;
- шығындарды мөлшерлеу (нормалау);
- шығындарды жоспарлау, бақылау және талдау;
- бюджеттеу;
- баға белгілеу ушін негізді қамтамасыз ету;
- жедел баскару шешімдерін қабылдауда қаржылық менеджерлерге ақпараттық көмек беру;
- кәсіпорын қызметінің және жауапкершілік орталығының экономикалық шешімділігін бақылау, жоспарлау және болжау;
- кәсіпорын дамуының ең тиімді жолдарын таңдау.
3. Қаржылық есептілікті ұсыну
Қаржылық есептілік дегеніміз - ұйымның қаржылық жағдайлары, қызметтерінің нәтижелері мен қаржылық жағдайларындағы өзгерістер туралы ақпараттар.
AisCom Logistics ЖШС-де қаржылық есеп беру мына есептерден тұрады: бухгалтерлік баланс, пайда мен зиян туралы есеп, ақша қозғалысы туралы есеп, өз капиталындағы өзгерістер туралы есеп, есеп саясаты туралы ақпарат және түсіндірме жазба.
Қаржылық есеп беру ҚР валютасымен құрылады және өлшем бірлігі мың теңгемен бекітілген.
Қаржылық есеп беруге, оны уақытында тапсыруға жауапкершілік атқаратын ұйымның басшысы қол қояды.
AisCom Logistics ЖШС-де қаржылық есеп беру нысандарын толтырған кезде көрсетілген: белгіленген тәртіппен тіркеуден өткен құрылтай құжаттарына сәйкес қаржылық есептілікті ұсынатын ұйымның аты; ұйымның мекен-жайы, саласы (қызмет түрі); басқару ұйымы; меншіктің ұйымдастырушылық-құқықтық нысаны.
Жылдық қаржылық есептіліктің кезеңі 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейінгі күнтізбелік жыл болып табылады.
AisCom Logistics ЖШС-де қаржылық есептілікті келесілерге ұсынады: құрылтай құжаттарына сәйкес меншік иелеріне, ҚР мемлекеттік статистика ұйымдарына, мемлекеттік бақылау ұйымдарына, мемлекеттік қадағалау ұйымдарына.
AisCom Logistics ЖШС-де ұйымы жылдық қаржылық есеп беруін есептік кезеңнен кейінгі жылдың 30 сәуірінен кешіктірмей тапсырады.
Қаржылық есеп берудің мақсаты - пайдаланушыларды есептік кезеңдегі қызметінің нәтижесі мен қаржылық жағдайы туралы пайдалы, әрі мәнді және сенімді ақпараттармен қамтамасыз ету болып табылады.
Қаржылық есеп беру мәміленің және басқа да оқиғаның нәтижесін классқа топтастырып, экономикалық мазмұнына сәйкес көрсетіледі.
Баланс мәліметтері бойынша ұйымның қаржылық жағдайы талданады. Ұйымның қаржылық есеп беруі мыналардан тұрады:
1. бухгалтерлік баланс (1-нысан);
2. табыстар туралы есеп (2-нысан);
3. ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп (3-нысан);
4. меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп (4-нысан);
5. түсіндірме жазба.
Қаржылық есеп берудің құрамдас бөліктері өзара байланысты, өйткені олар бірдей операциялар мен оқиғалардың аспектілерін әртүрлі түрде көрсетеді.
Қаржылық есеп беру Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптары және бухгалтерлік есеп стандарттары сәйкес басқа да материалдармен толықтырылуы мүмкін
Қаржылық есепте нақты емес сомалардың көрсетілуіне жол бермеу мақсатында нормативтік құжаттарда мүліктің нақты болуы, капитал мөлшерінің сенімділігі, міндеттемелердің шынайылығы, жасалғанның негізділігі қорлар, сайып келгенде есеп беру нысанының әрбір жолын бағалаудың дұрыстығы міндетті түрде тексеру керек.
Түгендеудің негізгі міндеттері: активтердің нақты болуын анықтау; активтердің нақты болуын бухгалтерлік есеп деректерімен салыстыру; міндеттемелерді есепке алудың толықтығын тексеру.
Қаржылық есеп берудің қорытынды ескертулерінің алдында мыналар болуы керек:
барлық шаруашылық операциялар мен мүлік, міндеттемелер, дайын өнім, тауар мен есеп айырысулардың түгендеу нәтижелері есепті кезеңде толық көрінісі
синтетикалық және аналитикалық есеп көрсеткіштері арасындағы сәйкестікке қол жеткізу
қаржылық есептілік көрсеткіштерін нормативті акттарда қарастырылған ережелер бойынша олардың бағалауына келтіру.
4. Талдамалы жұмыс және салық есебі
Талдамалық есеп - ұйымның толық бухгалтерлік есебі, ол синтетикалық есептің шоттарындағы барлық операциялар туралы толық ақпаратты топтастыратын бухгалтерлік есептің жеке немесе өзге де талдамалық шоттарындағы бастапқы құжаттар негізінде жүргізіледі не ұйымның ақпараттық жүйенің тиісті модулінде жасаған мәмілесі негізінде жүргізіледі.
Тұрақты қаржылық жағдай кәсіпорынның тиімді жұмыс істеуінің міндетті шарты болып табылады.
Кәсіпорынның қаржы нәтижелерінің құрылымы мен құралу көздеріне талдау жасауда келесі коэффиценттерді есепке алуға болады:
1. Тәуелсіздік коэффиценті:
2. Тәуелділік коэффиценті:
3. Қаржыландыру коэффиценті:
4. Қарыз және меншікті қаражаттар арақатынасы коэффиценті:
Кесте 2. AisCom Logistics Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі баланс активтерінің құрылу көздерінің коэффиценттері.
№
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
1
Меншікті капитал, тг
2 287 086
2 783 722
+496 636
2
Авансталған капитал (баланс валютасы), тг
2 716 259
3 295 380
+579 121
3
Қатыстырылған капитал, тг
135 770
141 321
+5 551
Тәуелсіздік коэффиценті
0,84
0,84
-
Тәуелділік коэффиценті
0,05
0,04
-0,01
Қаржыландыру коэффиценті
16,85
19,69
+2,85
Қарыз және меншікті қаражат арақатынасы коэффиценті
0,06
0,05
-0,01
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей, AisCom Logistics ЖШС баланс активтерінің құрылу көздерінің коэффиценттері аса үлкен өзгеріске ұшырамаған. Тәуелсіздік көрсеткіші қалыпты жағдайда қалған, яғни 0,84-ке тең. Ал тәуелділік көрсеткіші 2021 жылы 2020 жылға қарағанда 0,1-ге кеміген, ол авансталған капиталдың артуының арқасында болған. Қаржыландыру коэффиценті 2021 жылы 2,85-ке өскен (19,69-ға тең), бұл меншікті капиталдың артуынан (496 636 тг-ге өскен) болған тиімді нәтиже. Ал қарыз және меншікті қаражат арақатынасы коэффиценті 0,01-ге кеміді. Бұл көрсеткіш 2021 жылы 0,05-ті құрады, ол оңтайлы мән болып табылады.
Ендігі кезекте AisCom Logistics ЖШС-нің табыстылық көрсеткіштерін талдасақ:
1. Абсолютті табыстылық көрсеткіштерінің динамикасы.
Кесте 3. Пайда мен залал туралы есепті көлденең талдау
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқуы (+,-)
теңге
үлес, %
Түсім
3 403 792
4 977 108
+1 573 316
+46,2
Өткізілген өнім мен көрсетілген қызметтің өзіндік құны
(2 645 998)
(3 942 591)
+1 296 593
+49,0
Жалпы табыс
757 794
1 034 517
+276 723
+36,5
Жалпы және әкімшілік шығыстар
(179 624)
(248 822)
+69 198
+38,5
Өнімді өткізуге кеткен шығыстар
(202 319)
(256 571)
+54 252
+26,8
Өзге операциялық кірістер
4 189
15 340
+11 151
+266,2
Операциялық табыс
380 040
544 464
+164 424
+43,3
Қаржыландыру бойынша шығыстар
(6 398)
(19 231)
+12 833
+200,6
Қаржыландыру бойынша кірістер
36 889
67 730
+30 841
+83,6
Бағам айырмасынан түскен кірістер
11 661
16 686
+5 025
+43,1
Салық салғанға дейінгі табыс
422 192
609 650
+187 458
+44,4
Корпорациялық табыс салығының пайыздық мөлшері
(85 429)
(118 861)
+33 432
+39,1
Таза табыс
336 763
490 787
+154 024
+45,7
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей AisCom Logistics ЖШС-нің абсолютті табыстылық көрсеткіштері өскен. 2021 жылы түсім 1 573 316 теңгеге көбейген. Бұл AisCom Logistics ЖШС-нің жұмысы қарқынды жүріп жатыр дегенді білдіреді. 2021 жылы шығыстар мөлшері бірталай артты, мысалы қаржыландыру бойынша шығыстар 200,6%-ға және жалпы және әкімшілік шығыстар мөлшері 38,5%-ға артқан. Бірақ оған қарамастан AisCom Logistics ЖШС-нің таза табысы кемімеді. Себебі, шығыстармен қатар кірістердің ақшалай мөлшері де артты, мысалықаржыландыру бойынша кірістер 83,6%-ға артса, өзге операциялық кірістер 2 есе артқан, яғни 266,2%-ға. Сонымен, AisCom Logistics ЖШС-нің таза табысы 4.907.878 мың теңгені құрады. Бұл 2020 жылға қарағанда 45,7%-ға өскен, яғни 154 024 теңгеге. Таза табыстың өсуіне түсімнің көбеюі әсер етті, ол 46,2%-ға артқан.
2. Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштерінің динамикасы.
Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштері:
Ұйым активтерінің табыстылығы (Та)
Қысқа мерзімді активтердің табыстылығы (Тқысқа мерзімді актив)
Ұзақ мерзімді активтердің табыстылығы (Тұзақ мерзімді актив)
Меншікті капитал табыстылығы (Тм.к)
Сату көлемінің табыстылығы (Тсату көлемі)
Тартылған капиталдың табыстылығы (Тт.к)
Кесте 4. Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштері
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
Таза пайда, тг
336 763
490 787
+154 024
Өнімді өткізуден түскен табыс, тг
3 403 792
4 977 108
+1 573 316
Жалпы пайда, тг
757 794
1 034 517
+276 723
Авансталған капитал, тг
2 716 259
3 295 380
+579 121
Қысқа мерзімді активтер, тг
1 632 514
2 109 470
+476 956
Ұзақ мерзімді активтер, тг
1 083 744
1 185 909
+102 165
Меншікті капитал, тг
2 287 086
2 783 722
+496 636
Қысқа мерзімді міндеттемелер, тг
235 718
326 262
+90 544
Ұзақ мерзімді міндеттемелер, тг
193 454
185 394
-8 060
Активтердің табыстылығы, %
12,4
14,9
+2,5
Қысқа мерзімді активтердің табыстылығы, %
17,9
26,2
+8,3
Ұзақ мерзімді активтердің табыстылығы, %
29,7
43,2
+13,5
Меншікті капиталдың табыстылығы, %
13,3
19,4
+6,1
Сату көлемінің табыстылығы, %
22,3
20,8
-1,5
Тартылған капиталдың табыстылығы, %
71,6
104,3
+32,7
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей, AisCom Logistics ЖШС -нің табыстылығының салыстырмалы көрсеткіштері артқан. Тек сату көлемінің табыстылық көрсеткіші 1,5%-ға кеміген, оған өнімді өткізуден түскен табыс мөлшерінің таза пайдаға қарағанда пропорционалды түрде өте қатты артқаны әсер етті. Ал қалған табыстылық көрсеткіші бірталай көбейген. Әсіресе тартылған капиталдың табыстылығы 32,7%-ға артқан, бұл таза пайданың артуының арқасында болды.
Рентабельділік көрсеткіштеріне талдау жасау.
Кәсіпорынның рентабельділігін бағалау келесі көрсеткіштер арқылы жүргізіледі:
1. Активтердің тиімділігі (ROA)
2. Жұмсалған шығынның тиімділігі (ROCS)
3. Сатылым тиімділігі (ROS
4. Меншікті капиталдың тиімділігі (ROE)
5. Тартылған капиталдың тиімділігі (ROCE)
Кесте 5. AisCom Logistics ЖШС-нің рентабельділік көрсеткіштері
№
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
1
Активтердің тиімділігі (ROA)
11,2%
16,3%
+5,1%
2
Жұмсалған шығынның тиімділігі (ROCS)
12,7%
12,4%
-0,3%
3
Сатылым тиімділігі (ROS)
9,9%
9,9%
-
4
Меншікті капиталдың тиімділігі (ROE)
13,3%
19,4%
+6,1%
5
Тартылған капиталдың тиімділігі (ROCE)
243,1%
354,2%
+111,1%
Қорытынды. AisCom Logistics ЖШС-нің сатылым тиімділігі 2021 және 2020 жылдары бірқалыпты қарқында жүрді. Жұмсалған шығынның тиімділігі 0,3%-ға кеміді, оның кемуіне тартылған (қатыстырылған) капиталдың өте аз мөлшерде екені және оның жылдан жылға азаюы әсер етті. Ал активтердің тиімділігі 5,1%-ға, меншікті капитал тиімділігі 6,1%-ға және тартылған капиталдың тиімділігі 111,1%-ға өсті. Ол кәсіпорынның таза пайдасының мөлшерінің артуының арқасында болды. Бұл AisCom Logistics ЖШС-нің тиімді жұмыс жасап жатқандығын білдіреді.
Қаржылық беріктіліктің мінсіздігі мен қорына талдау жасау.
Кесте 6. Қорлардың оларды қалыптастырудың қалыпты көздерімен қамтамасыз етілуі
№
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
1
Меншікті капитал
2 287 086
2 783 722
+496 636
2
Ұзақ мерзімді активтер
1 083 744
1 185 909
+102 165
3
Меншікті айналым капиталының бар болуы
1 203 341
1 597 812
+394 471
4
Ұзақ мерзімді міндеттемелер
193 454
185 394
-8 060
5
Қорлардың меншікті және ұзақ мерзімді қалыптасу көздерінің бар болуы
2 480 540
2 969 117
+488 577
6
Қысқа мерзімді несиелер мен қарыздар
82 402
178 374
+95 972
7
Қорларды қалыпты қалыптасу көздерінің жалпы мөлшері
2 562 942
3 147 491
+584 549
8
Қорлар
783 615
1 387 500
+603 885
9
Меншікті айналым капиталының артықтығы немесе жетіспеушілігі
419 726
211 212
-208 514
10
Қорлардың меншікті және ұзақ мерзімді қалыптасу көздерінің артықтығы немесе жетіспеушілігі
1 696 925
1 581 616
-115 309
11
Қорлардың қалыпты қалыптасу көздерінің жалпы мөлшерінің артықтығы немесе жетіспеушілігі
1 779 327
1 759 991
-19 336
Қорытынды. Кестеде көрсетілгендей AisCom Logistics ЖШС-нің 2021 жылы қорлармен қаржыландырудың қалыпты көздерімен қамтамасыз етілді. Меншікті айналым капиталы 2021 жылы қорларды толығымен жаба алды. Сонымен қатар ұзақ мерзімді міндеттемелерін және қысқа мерзімді несиелер мен қарыздарын толығымен өтеді. Бірақ меншікті айналым капиталының артықтығы немесе жеткіліксіздігі көрсеткіші, қорларды қалыптастыруда меншікті және ұзақ мерзімді көздерінің артықтығы немесе жетіспеушілігі көрсеткіші, қорларды негізгі қалыптастыру көздерінің жалпы мөлшерінің артықтығы немесе жеткіліксіздігі көрсеткіші 2021 жылы өткен жылға қарағанда кеміді. Бұған себеп болған тауарлы-материалдық қорлардың (ТМҚ) артуы болды, ол 603 884 теңгеге артты.
Балансқа вертикальді және горизонтальді талдау жасау.
Кесте 7. AisCom Logistics ЖШС-нің қаржылық жағдайын тікелей талдау
Көрсеткіш
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу (+,-)
теңге
үлес,
%
теңге
үлес,
%
теңге
үлес,
%
1
2
3
4
5
6
7
I. Актив
I.1. Ұзақ мерзімді активтер
I.1.1. Негізгі құралдар
1 071 581
39,5
1 127 629
34,2
+56 048
+5,2
I.1.2. Материалдық емес активтер
8 188
0,3
8 634
0,2
+445
+5,4
I.1.3. Берілген ұзақ мерзімді аванстар
3 188
0,08
49 008
0,01
+45 820
+1436
I.1.4. Қызметкерлерге займдар
786
0,02
636
1,59
-149
-18,9
Барлығы:
1 083 781
39,9
1 185 909
36
+102 128
+9,4
I.2. Қысқа мерзімді активтер
I.2.1. Тауарлы-материалдық қорлар
783 615
28,8
1 387 500
42,1
+603 884
+77
I.2.2. Қысқа мерзімді дебиторлық берешек
45 473
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz