Бастауыш сыныпта АКТ қолдану

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

Мағжан Жұмабаев атындағы жоғары колледж

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Бастауыш сыныпта АКТ қолдану.

Орындаған: Қайратқызы Аружан
Тексерген: Муратова Алтыншаш Кабдолловна

Петропавл қаласы - 2022 ж

Мазмұны
І. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
II. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
2.1 Қоғам дамуының қазіргі кезеңінде білім беруді ақпараттандыру: негізгі ұғымдар, мәні мен ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
2.2 Бастауыш сыныптарда АКТ қолдану ерекшелігі ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 2
2.3 Бастауыш сынып мұғалімінің АКТ құзыреттілігі ... ... ... ... ... ... ... ... .18
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21

Кіріспе

Курстық жұмыс тақырыбы - Бастауыш сыныпта АКТ қолдану
Курстық жұмыстың өзектілігі: Біздің еліміздегі білім беру жүйесі білім берудің мақсаттары мен құндылықтарын жаңа түсінумен, үздіксіз білім беруге көшу қажеттілігін түсінумен, оқыту технологияларын әзірлеу мен пайдаланудың жаңа тұжырымдамалық тәсілдерімен және т. б. сипатталатын іргелі өзгерістер кезеңіне аяқ басты. Оқу іс-әрекетінің мәселелерін шешу қазір мамандыққа қарамастан әр адамға қажет. Мұның бәрі үздіксіз білім берудің бірінші буыны ретінде бастауыш білімге сапалы жаңа талаптар қояды. Білім беруді компьютерлендіру қазіргі уақытта білім беру жүйесін жетілдірудегі басым бағыт болып табылады. Ол соңғы жылдары белсенді дамып келе жатқан компьютерлік технологиялар арқылы жүзеге асырылады.

Қазіргі кезде білім беруді модернизациялау тұжырымдамасында: "қазіргі кезеңдегі білім беру саясатының бірінші міндеті -- білім берудің заманауи сапасына қол жеткізу, оның жеке адамның, қоғам мен мемлекеттің өзекті және перспективалы қажеттіліктеріне сәйкестігі",- делінген. Бұл ретте жаңғыртудың басты міндеттерінің бірі - мектептегі білім берудің жаңа заманауи сапасына қол жеткізу. Білім беруді ақпараттандыру мектептің негізгі екі міндетін шешуге көмектесуі тиіс: білім беру - барлығына және білім берудің жаңа сапасы - әрқайсысына.
Бастауыш мектеп үшін бұл білім беру мақсаттарын белгілеудегі басымдықтардың өзгеруін білдіреді: бірінші сатыдағы мектепте оқыту мен тәрбие нәтижелерінің бірі балалардың заманауи компьютерлік технологияларды игеруге дайындығы және олардың көмегімен алынған ақпаратты әрі қарай өздігінен білім алу үшін қолдану мүмкіндігі болуы керек.
Бастауыш мектептегі сабақтарда АКТ-ны пайдалану оқушылардың қоршаған әлемнің ақпараттық ағындарында бағдарлану, ақпаратпен жұмыс істеудің практикалық тәсілдерін меңгеру, заманауи техникалық құралдардың көмегімен ақпарат алмасуға мүмкіндік беретін дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді. Бастауыш мектептегі сабақтарда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану түсіндірмелі және иллюстрациялық оқыту әдісінен баланың оқу іс-әрекетінің белсенді субъектісіне айналатын белсенділікке ауысуына ықпал етеді. Бұл өз кезегінде оқушылардың білімді саналы түрде игеруіне әкеледі.

Оқу үрдісінде заманауи ақпараттық және компьютерлік технологияларды қолданумен байланысты мәселелерді жариялау көптеген ғалымдардың іргелі еңбектерінде басталды және дамыды.Еңбектерінде компьютерлік технологияларды оқыту практикасына енгізу оқу процесінің тиімділігін арттырудың бір түрі екендігі көрсетілген.
Компьютерлік техника негізінде оқыту құралдарын әзірлеу және қолдану және оларды қолдануға әдістемелік қолдау жасау мәселелерімен және оқу процесінде АКТ-ны қолданудың психологиялық-педагогикалық негіздерінің аспектілерін зерттеуге көптеген зерттеулер бағытталған.
Алайда, мәселенің практикалық жағдайын зерттеу нәтижелері бастауыш білім беру жүйесіне компьютерлік технологияларды енгізудің бірқатар жағымсыз жақтары бар екенін көрсетті, олардың негізгілері: тұлғааралық қарым-қатынасты басу қаупі; ауызша және жазбаша сөйлеу рөлінің төмендеуі; оқу процесінде АКТ-ны қолдану бойынша әдістемелік материалдардың болмауы; білім беру мекемелерінің қазіргі заманғы мультимедиялық жабдықтармен нашар қамтамасыз етілуі.
Осыған байланысты бастауыш мектепте ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ) қолдану мәселесі өзекті болып отыр.
Басқа оқу пәндерімен салыстырғанда I-IV сыныптардағы сабақтарының бірқатар өзіндік ерекшеліктері бар, олардың бірі оқу сабақтарының негізгі уақыты практикалық жұмысты орындауға - белгілі бір өнімді шығаруға бөлінетіндігінде. Еңбек процесінде алынған білімнің беріктігі оларды жасауға әртүрлі анализаторлар қатысатындығына негізделген: кинестетикалық, визуалды, есту, тактильді, иіс.
Бірақ мұғалімдердің білім берудегі тұрақты өзгерістерге байланысты қойылған міндеттерді іс жүзінде жүзеге асыру үшін балаларды қалай оқыту керектігі туралы көптеген сұрақтар туындайтынына назар аударған жөн. және тәрбиелеу тәжірибесі мұғалімдердің оқытудың жаңа құралдары мен әдістерін қолдануға құлықсыздығын көрсетеді. Бұл соңғы жылдары кіші мектеп оқушыларына арналған бағдарламалар мен нұсқаулықтарда олар бұл мәселе бойынша өте аз ақпарат табатындығына байланысты. Негізінен, оқу құралдары белгілі бір өнімді қалай жасауға болатындығы туралы егжей-тегжейлі нұсқаулар береді.
Осылайша, бастауыш мектепте ақпараттық-коммуникациялық технологияларды енгізу мен оларды кіші сыныптарда сабақтарында қолданудың жеткіліксіз әдістемелік негізі арасында қайшылық бар.

Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері: Бастауыш мектепте сабақтарында компьютерлік технологияларды қолданудың негізгі әдістері мен тәсілдерін анықтау. Міндеттері:
1. Қазіргі кезеңдегі білім беруді ақпараттандыру проблемасының теориялық және практикалық жағдайын талдау.
2. Оқу процесіне ақпараттық-коммуникациялық технологияларды енгізудің артықшылықтары мен кемшіліктерін сипаттау.
3. Төменгі сыныптарда АКТ қолданудың ерекшеліктерін анықтау.
4. Бастауыш мектепте еңбекке оқыту сабақтарында компьютерлік технологияларды қолдану әдістері мен әдістерін анықтау.

Зерттеу жұмыстың жаңалығы: оқушылардың ынтасын, білім сапасын және олардың деңгейін арттыру мақсатында жұмыстар жүргізу.

Жұмыстың құрылымы - кіріспеден, ІІ бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Курстық жұмыстың маңыздылығы: зерттеу мәселесі бойынша психологиялық-педагогикалық әдебиеттерді талдау, педагогикалық тәжірибені талдау, шегеру және индукция.
Зерттеудің теориялық маңыздылығы қазіргі кезеңдегі білім беруді ақпараттандыру проблемасының теориялық және практикалық жағдайын талдаудан, оқу процесіне ақпараттық-коммуникациялық технологияларды енгізудің артықшылықтары мен кемшіліктерін сипаттаудан, бастауыш сыныптарда АКТ қолданудың нақты ерекшеліктерін анықтаудан, бастауыш мектепте еңбекке оқыту сабақтарында компьютерлік технологияларды қолданудың әдістері мен әдістерін анықтаудан тұрады.

ІІ. Негізгі бөлім

2.1 Қоғам дамуының қазіргі кезеңінде білім беруді ақпараттандыру: негізгі ұғымдар, мәні мен ерекшеліктері

Ғылыми-техникалық прогресті жеделдету қазіргі педагогикалық ғылымның алдына маңызды міндет қойды - ақпараттандырумен байланысты қазіргі қоғам дамуының сапалы жаңа кезеңіне белсенді қатыса алатын жас ұрпақты тәрбиелеу және дайындау. Мектептің қазіргі кезеңдегі міндеттерінің бірі-қоғам мүшесін жаңа ақпараттық әлемдегі өмірге дайындаудың негізін қалау. Мұғалімнің тәжірибесінде АКТ қолдану бүгінде сән емес, хобби емес, нақты қажеттілік. Бұл, ең алдымен, білім беру сапасын жақсарту мүмкіндігі. Біздің елімізде ақпараттық қоғамның қалыптасуы жағдайында ақпараттық технологияларды қолдану қазіргі білім беру процесінің ажырамас бөлігі болып табылады [13].
Білім беруді ақпараттандырудың не екенін түсіну үшін біз осы процеске байланысты негізгі ұғымдарға жүгінеміз.

Ақпараттық технология (ат) - объектінің, процестің немесе құбылыстың (ақпараттық өнімнің) жай-күйі туралы жаңа сападағы ақпаратты алу үшін деректерді (бастапқы ақпаратты) жинау, өңдеу және беру құралдары мен әдістерінің жиынтығын пайдаланатын процесс [4].

Оқытудың ақпараттық технологиялары (ОАТ) - адамдардың білімін кеңейтетін және олардың техникалық және әлеуметтік процестерді басқару бойынша мүмкіндіктерін дамытатын ақпаратты жинау, ұйымдастыру, сақтау, өңдеу, беру және ұсынудың әдістері мен техникалық құралдарының жиынтығы [7].

Практикада оқытудың ақпараттық технологиялары арнайы техникалық ақпараттық құралдарды (ЭЕМ, аудио, кино, видео) пайдаланатын барлық технологиялар деп аталады. Компьютерлер білім беруде кеңінен қолданыла бастаған кезде "оқытудың жаңа ақпараттық технологиясы"термині пайда болды. Компьютерді қолданатын оқыту технологиялары үшін жақсы термин-бұл компьютерлік технология [14].
Ақпараттық технология туралы айтатын болсақ, кейбір жағдайларда олар белгілі бір ғылыми бағытты, ал басқаларында ақпаратпен жұмыс істеудің нақты әдісін білдіреді. Ақпараттық технологиялар - бұл қазіргі заманғы компьютерлік және басқа да техникалық құралдарды қолдану негізінде ақпаратты жинау, беру, жинақтау, өңдеу, сақтау, ұсыну және пайдалану әдістері мен тәсілдерінің жүйесі деп айтуға болады. Ақпараттық технологияның ғылыми бағыты редакциялаған кәсіптік білім беру энциклопедиясында көрініс табады. Батышева, онда ақпараттық технологиялар пайдаланушы үшін кез-келген қол жетімді ақпарат құралдарында, атап айтқанда, негізгі элементі электрондық есептеу машинасы (ЭЕМ) болып табылатын аспаптық жүйелер негізінде еркін нысанда берілген ақпаратты алу, беру, кодтау, өңдеу және көбейту әдістері ретінде анықталған. В. А. Трайнев өзінің оқулығында Ақпараттық технологиялар - оны пайдаланудың еңбек сыйымдылығын төмендету мақсатында, сондай-ақ оның сенімділігі мен жеделдігін арттыру үшін ақпаратты жинауды, өңдеуді, сақтауды және көрсетуді қамтамасыз ететін технологиялық тізбекке біріктірілген әдістер мен бағдарламалық-техникалық құралдардың жиынтығы деп жазады [10].

Ғалымдардың пікірінше, оқытудың ақпараттық технологиясы - бұл ақпаратпен жұмыс істеу үшін арнайы әдістерді, бағдарламалық және техникалық құралдарды (компьютер, бейне және аудиоаппаратура, интерактивті тақта және т.б.) пайдаланатын педагогикалық технология десе, басқа ғалымдар оқытудың ақпараттық технологиясын - әртүрлі типтегі оқыту бағдарламаларының жиынтығы ретінде қарастырады: білімді бақылауды қамтамасыз ететін қарапайым бағдарламалардан бастап жасанды интеллектке негізделген оқыту жүйесі.

Қазіргі уақытта ақпараттық оқыту технологияларын анықтауға екі айқын көзқарас бар. Олардың біріншісінде оны ең аз шығындармен және оқушылардың танымдық іс-әрекетінің заңдылықтарына сәйкес ақпараттық өнімдерді (мәліметтер, білім, идеялар) мақсатты түрде құруды, беруді, сақтауды және көрсетуді білдіретін деректерді өңдеу құралдары мен әдістерін (оқыту әдістері) қолдана отырып ұйымдастырылған дидактикалық процесс ретінде қарастыру ұсынылады. Екінші жағдайда, біз пайдаланылатын ақпараттық технологиялар маңызды орын алатын белгілі бір техникалық оқыту ортасын құру туралы айтып отырмыз. Осылайша, оқытудың ақпараттық технологияларын түсінудің бірінші тәсілі оқыту процесі ретінде қарастырылады, екінші тәсіл оқытуда ақпараттық құралдарды қолдануға негізделген [10].

Яғни, ОАТ-ны білімді беру мен қабылдаудың жаңа мүмкіндіктерін құру, оқыту сапасын бағалау және тұлғаны жан-жақты дамыту үшін IT қосымшасы ретінде түсіну керек.

Білім беруді ақпараттандыру-білім беру саласын оқыту мен тәрбиелеудің психологиялық-педагогикалық мақсаттарын іске асыруға бағытталған ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың қазіргі заманғы құралдарын әзірлеу және оңтайлы пайдалану әдіснамасымен және практикасымен қамтамасыз ету процесі [22].

Білім беруді ақпараттандырудың негізгі мақсаттары:
1. Қазіргі қоғамның әлеуметтік тапсырысын жүзеге асыру.
2. Білім алушының тұлғасын дамыту.
3. Білім беру жүйесінің барлық деңгейлерінде білім беру процесінің қарқындылығы, тиімділігі мен сапасын арттыру [20].

Білім беруді ақпараттандырудың негізгі бағыттары:
1) ақпараттандыру білім беру мекемесін техникалық жабдықтау ретінде;
2) ақпараттандыру білім беруге жаңа ақпараттық технологияларды енгізу ретінде;
3) ақпараттандыру білім беру субъектілерінің ақпараттық мәдениетін қалыптастыру ретінде;
4) ақпараттандыру оқу орнының ақпараттық кеңістігін (ақпараттық ортасын) құру ретінде [5].

Оқу процесінде есептеу техникасы мен компьютерлік технологиялар құралдарын енгізу және пайдалану процесін ретроспективті талдау білім беруді ақпараттандырудың үш шартты кезеңін бөлуге мүмкіндік берді: электронизация (ХХ ғасырдың 50-жылдарының аяғы - 70-жылдарының басы), компьютерлендіру (ХХ ғасырдың 70-90 - жылдарының ортасы) және білім беру процесін ақпараттандыру (XXI ғасырдың басы). ғасыр).
Бұл білім беруді ақпараттандырудың үшінші, заманауи кезеңі қуатты дербес компьютерлерді, жоғары қуатты жылдам дискілерді, жаңа ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларды, мультимедиялық технологиялар мен виртуалды шындықты қолданумен, сондай-ақ ақпараттандыру процесі мен оның әлеуметтік салдарын философиялық түсінумен сипатталады [7].
АКТ-ақпараттық және коммуникациялық технологиялар-тиісті жабдықтарды, бағдарламалық қамтамасыз етуді, модельдерді, оларды қолдану әдістері мен регламенттерін қоса алғанда, ақпаратты өңдеу мен берудің қазіргі заманғы құралдары [2].

Ақпараттық технологиялар мен компьютерлік коммуникациялар қазіргі мектептің алдында тұрған міндеттерді шешуде үлкен маңызға ие, яғни ақпараттандыру бүкіл білім беру жүйесін модернизациялау факторы ретінде әрекет етеді.
Акт оқушылардың әртүрлі бірлескен зерттеу жұмыстарын ұйымдастыруға мүмкіндік береді (Жоба әдісі, шағын топтардағы жұмыс және т. б.); қашықтықтан оқыту орталықтарындағы оқушыларге жедел кеңес беру; оқушылардың коммуникативті дағдылары мен қарым-қатынас мәдениетін қалыптастыру (бұл өз ойларын қысқаша және нақты тұжырымдай білуді, сұхбаттасушының пікіріне шыдамдылықпен қарауды, өз көзқарасын дәлелді түрде дәлелдеуді және т. б.). әріптестің пікірін тыңдау және құрметтеу); әртүрлі көздерден ақпарат алу және оны компьютерлік технологиялардың көмегімен өңдеу мүмкіндігі.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың жоғарыда аталған функциялары оқушылардың АКТ құзыреттілігін қалыптастыруға ықпал етуі керек. Оқу АКТ-құзыреттілігі (білім алушы үшін) - АКТ құралдарын пайдалана отырып, оқу міндеттерін білікті түрде шеше білу, қабілеті және дайындығы [2].
Жалпы білім беру пәндерін оқытуда АКТ-ны қолданудың сәттілігі мен тиімділігіне мұғалім компьютерлік технологияларды қолдануға жеткілікті уәжделген, кең көзқарасқа ие, жалпы және оқу мақсатындағы бағдарламалық құралдарды меңгерген, олардың оқу пәнін оқытудың әдістемелік жүйесіндегі орнын анықтай алатын жағдайда ғана кепілдік беруге болады.

Сондықтан қазіргі уақытта үздіксіз педагогикалық білім беру жүйесінің ең өзекті міндеттерінің бірі мұғалімнің ақпараттық-коммуникациялық құзыреттілігін қалыптастыру қажеттілігі болып табылады [16].
Талдау көрсеткендей, оқу процесінде АКТ қолдану дәстүрлі сабақтарға қарағанда айтарлықтай артықшылықтарға ие.

1. Ақпараттық технологиялар оқу ақпаратын ұсыну мүмкіндігін айтарлықтай кеңейтеді. Түсті, графиканы, дыбысты, барлық заманауи бейне жабдықтарды қолдану іс-әрекеттің нақты атмосферасын қалпына келтіруге мүмкіндік береді.
2. Компьютер оқушылардың оқуға деген ынтасын едәуір арттырады. Ол міндеттердің дұрыс шешімдерін барабар ынталандыруды қолдану арқылы артады.
3. Акт оқушытерді оқу процесіне тартады, олардың қабілеттерін кеңінен ашуға, ақыл-ой белсенділігін арттыруға ықпал етеді.
4. Оқу сабағында компьютерлік технологияларды қолдану проблемаларды қою және оларды шешу процесін басқару мүмкіндіктерін арттырады. Компьютерлер әртүрлі заттардың, жағдайлардың, құбылыстардың модельдерін құруға және талдауға мүмкіндік береді.
5. АКТ оқу процесін басқарудың икемділігін қамтамасыз ете отырып, оқушылардың іс-әрекетін бақылауды сапалы өзгертуге көмектеседі.
6. Компьютер оқушылардың рефлексиясын қалыптастыруға ықпал етеді. Оқыту бағдарламасы оқушыларға өз іс-әрекеттерінің нәтижесін көрнекі түрде көрсетуге, қате жасалған мәселені шешудегі кезеңді анықтауға және оны түзетуге мүмкіндік береді [7].

Белгіленген артықшылықтармен қатар білім беруді ақпараттандыру мен компьютерлендірудің бірқатар мәселелері бар:
1. Тұлғааралық қарым-қатынасты басу қаупі, өйткені компьютермен қарым-қатынас жеке байланыстардың саны мен сапасын төмендетеді.
2. Әлеуметтік теңсіздіктің күшеюі, өйткені қымбат техниканы сатып алу бәріне бірдей қол жетімді емес.
3. Ауызша және жазбаша сөйлеу рөлінің төмендеу қаупі, өйткені жаңа технологияларда дыбыс пен сурет басым болады.
4. Тәуелсіз шығармашылық ойлау қабілетінің әлсіреуі (компьютерлік оқыту бағдарламалары үшін "дигитализация" деп аталады - адамның ойлауын белгілі бір ережелер мен модельдерге бейімдеу).
5. Студенттің бағдарламаны жасаушылардың санасы арқылы білім алуына байланысты шындықты тікелей зерттеудің болмауы.
6. Ақпаратты ассимиляциялаудың пассивтілігі, өйткені бағдарламаны жасаушылар өз материалдарын қарапайым және қарапайым етуге тырысады.
7. Адамның әлеуметтенуінің төмендеу қаупі, яғни басқа адамдар арасында болу уақытының күрт төмендеуі және олармен қарым-қатынас жасау, қоғамдық және мәдени іс-шараларға, мұражайларға, театрларға бару және т. б.

Сондай-ақ білім беруді жаңғыртуды тежейтін білім беру процесіне АКТ енгізудің бірқатар проблемалары бар:
1. Мұғалімдердің білім беруді ақпараттандыруға дайын еместігі: психологиялық жағынан да, жеке компьютерді меңгеру деңгейі бойынша да.
2. Мұғалімдердің көпшілігінде оқу бағдарламалары мен басқа да мультимедиялық қосымшаларды қолданудың мүмкін жолдары туралы түсінік жоқ.
3. Оқу процесінде АКТ-ны пайдалану бойынша әдістемелік материалдардың болмауы.
4. Білім беру мекемелерінің қазіргі заманғы мультимедиялық жабдықтармен нашар қамтамасыз етілуі.
5. Оқу орындары үшін белгілі бір жабдықты таңдау бойынша ұсыныстардың болмауы; көбінесе мектепке қажет емес, бірақ бере алатын нәрсе беріледі.
6. Оқыту әдістемесін, компьютерлік және мультимедиялық технологияларды бірдей меңгерген мамандардың болмауы.
7. Оқу орындары басшылығының, тіпті одан да жоғары дәрежедегі басшылардың қазіргі мектептің алдында тұрған мақсаттар мен міндеттерді компьютерлендіру және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.