Кәсіпорындағы зиянды және қауіпті өндірістік факторлар

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

"Safe work" өндірістік қауіпсіздікті сақтау бойынша сертификациялау орталығы
5В090500 - Әлеуметтік жұмыс мамандығы бойынша

Орындағандар: _______________ К. Өркен
М. Дінмұхаммед
5В050900 -
Әлеуметтік жұмыс Студенттің қолы
мамандығының
IV курс студенттері

Ғылыми жетекшісі: ________________ Сагидолда Нагима э.ғ.д.., профессор Жетекшінің қолы
(пән аралық жоба орындалған жағдайда әр мамандық жетекшілері көрсетіледі)

Алматы 2022

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

I Тарау Еңбек қауіпсіздігі мәселесінің түсінігі және жалпы сипаттамасы

1.1 Кәсіпорындағы зиянды және қауіпті өндірістік факторлар.

1.2 Өндірістік жарақаттар және олардың алдын алу шаралары.

II Тарау Өндірістік травматизмнің жиілік деңгейінде талдау

2.1 Алматы қаласында өндірістік травматизмның статистикалық көрсеткішін талдау

2.2 Алматы қаласы мекемелерінде қызметкерлердің жиі өндірістік жарақат алуына байланысты сауалнама жүргізу.

III Еңбек қауіпсіздігі дағдыларын қалыптастырудың әлеуметтік технологиялары

3.1 Safe work Өндірістік төтенше жағдайдың алдын алу бойынша сертификациялау орталығының ерекшелігі.

3.2 Қызметкерлерге арналған арнайы оқыту бағдарламалары

3.3 Мәселені шешуге бағытталған орталықтан күтілетін нәтиже

15-7бет. 40-16бет. 35-14бет

КІРІСПЕ:
Өндірістегі жазатайым оқиға - бұл жұмыс орнында қазмет атқару барысында жұмыскердің денсаулығына зиян келуі. Бұл қызметкерлердің денсаулығын сақтау бойынша алдын алу міндеттерін орындамаудың ең айқын белгісі. Заң осы оқиғалардың бірінен зардап шеккен жұмыскерлерге өтемақы төлеу үшін арнайы міндетті сақтандыруды қарастырады, сондай-ақ жұмысшының жұмысқа жету немесе үйге қайту үшін жасаған сапарында болған жазатайым оқиғаларды қамтиды.
Жұмыстағы жазатайым оқиға заңмен жұмыс кезінде күшті себеп деп аталатын оқиға ретінде анықталады. Жазатайым оқиғалардан зардап шеккен қызметкерлерді қорғау үшін заңда белгілі бір медициналық қызметтерді пайдалануға және өтемақы алуға мүмкіндік беретін арнайы міндетті сақтандыру қарастырылған (Қазақстан республикасының еңбек көдексі).
Осылайша, жазатайым оқиға туралы айтудың алғышарттары:
oo қызметкердің денсаулығына зиян келтіруге немесе оның өліміне әкеп соққан травматикалық оқиға
oo осы оқиға мен еңбек қызметінің орындалуы арасындағы байланыс
oo еңбекке жарамсыздық ұзақтығы үш күннен астам
күшті себеп деп аталады.
Өндірістік жазатайым оқиғалар көбінесе өндіріс орнында болған апат салдарынан жұмысшының қайтыс болуына, жарақат алуына немесе ауруға шалдығуын білдіреді. Өндірістегі жазатайым оқиғалар физикалық зақымға ғана емес, сонымен қатар жұмысшылардың өмірінің барлық саласына да әсер етеді. Өндірістегі жазатайым оқиғалар физикалық зақымға ғана емес, сонымен қатар жұмысшылардың өмірінің барлық саласына да әсер етеді. Ал өндірістегі жазатайым оқиға салдарынан жұмыс күшін жоғалту тек жұмысшыларға жүктеліп қоймай, жұмыс берушілер мен әріптестерге беріледі. Өндірістегі жазатайым оқиғаларды бастан өткерген жұмысшылар психологиялық қақтығыстар мен сондай-ақ жұмысты орындауға байланысты денсаулығының қиындықтарына шағымданатыны белгілі. Өндірістегі жазатайым оқиғалар субъектінің психикалық денсаулығына кері әсер етумен қатар әртүрлі проблемаларды тудырады. Біріншіден, субъектілер әлеуметтік өмір саласында клиникалық ауыр ауруды немесе мүгедектікті бастан кешіреді, нәтижесінде басқалармен қарым-қатынасты қалыптастыру және сақтау қиынға соғады және олар әлеуметтік оқшаулану үлгісін көрсетеді. Екіншіден, өндірістегі жазатайым оқиғадан туындаған күйзеліс пен әлеуметтік оқшаулану өндірістегі жазатайым жұмысшылардың өмір сүру сапасын төмендетеді, ал ұзақ мерзімді перспективада отбасылық жанжалдың себебіне айналады және отбасы жүйесіне қауіп төндіреді. Үшіншіден, ұлттық жұмыс күшінің азаюына байланысты жеке адамдар мен қоғамға экономикалық шығын әкеледі.
Барлығы тұрақты өмір сүргісі келеді және тұрақты жұмысын қауіпсіз жұмыс орнында сақтағысы келеді. Қызметкерлердің денсаулығына тек жұмыс әрекеті ғана емес, сонымен қатар басқа да іс-шаралар әсер етеді, ал стресс денсаулыққа психологиялық және биологиялық тікелей әсер етеді. Қазіргі өнеркәсіптік құрылымдарда жұмысшылардың жұмыс стресстері көптеген себептерден туындайды, мысалы, қауіпті еңбек жағдайлары мен қоршаған орта, жұмыстың күрделілігі, жұмыс орнындағы және оның ішіндегі қақтығыстар, жұмыс қауіпсіздігі және отбасы арасындағы қақтығыстар, ал жұмыс стрессі денсаулықты төмендетеді, өмірдің қанағаттанушылығын төмендетеді және психикалық денсаулықты төмендетіп шаршауға алып келеді. Бұл қызметкердің мотивациясын, жауапкершілігін және өнімділігін төмендетеді, соның салдарынан оның жұмысына қанағаттанушылықты төмендетеді, бұл кадрлардың ауысуына әкеледі. Бұл жұмыс стресстері барлық жұмысшыларда пайда болады, егер ол өндірістік апатқа әкелсе, онда ол жұмысшылардың физикалық проблемаларынан тыс психологиялық, әлеуметтік және экономикалық проблемаларға дейін барады және медициналық шығындар мен күтім мәселелері сияқты күрделі мәселелерді тудырады.
Соңғы уақытта өндірістегі жазатайым оқиғалар негізінен өңдеу өнеркәсібі мен құрылыс салаларында шоғырланған. Негізінен осы салаларда орын алатын өнеркәсіптік жазатайым оқиғалардың түрлері, құлау, соқтығысу, биіктіктен құлау. Осындай жазатайым оқиғаларды бастан өткерген жұмысшылар жазатайым оқиғаның қайталануы және онымен байланысты тәуекелдер салдарынан кәсіптік ауруға шалдыққандарға қарағанда тұрақсыздықтың жоғары дәрежесіне ие, және жазатайым оқиғаның өзіне психологиялық реакция Нәтижесінде олар жазатайым оқиғаны тудырған жұмыс орнын болдырмаудың психологиялық жағдайын бастан кешіреді. Төтенше жағдайлардың бұл сипаттамалары ұзақ емдеу кезеңін тудырады және жұмысқа қайтару деңгейін төмендетудің маңызды себебі болып табылады.
Жоба тақырыбының өзектілігі:
Халықаралық еңбек ұйымының бағалауы бойынша жыл сайын шамамен 2,3 миллион ерлер мен әйелдер өндірістегі жазатайым оқиғалардан немесе жұмысқа байланысты аурулардан қайтыс болады. Бұл күніне шамамен 6 мың адам. Алайда, статистиканың ауқымдылығына қарамастан, адамдардың көпшілігі қауіпсіздік туралы тым кеш ойлайды. Бұл жағдайдың басты себебі - жабдықты жақсартуға және оның қауіпсіздігін арттыруға жұмсаудың орнына зиянды және қауіпті жағдайларда еңбекті ынталандыру шығындары өтемдік және жеңілдікті сипаттағы төлемдер арқылы жүргізілетін қазіргі жүйенің бірегейлігі.
Жобаның мақсаты:
Алматы қаласы Әлеуметтік Әл-ауқат басқармасы құрамында жұмыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында Ұлыбритания органының NEBOSH IGC. курсын Қазақстанға енгізу арқылы мекемелердегі травматизм мәселесінің алдын алу және жұмыс берушілер мен жұмыскерлердің қауіпсіздікке деген біліктілігін дамыту.
Жобаның міндеттері:
1. Өндірістік жарақат және оның әлеуметтік салдарына байланысты ғылыми еңбектерді қарастыру және сипаттама беру.
2. Алматы қаласында өндірістік жарақаттың ститистикалық сипаттамасын талдау
3. Ұлыбритания NEBOSH органының курсын енгізу мүмкіндігін қарастыру.
4. Қауіпсіз еңбек дағдыларын қалыптастыруға арналған сертификациялау орталығын ашу.
Игілік алушылар:
1. Жұмыс берушілермен жұмыскерлер
2. Ірі және орта кәсіпорындар
3. Қауіпсіз еңбек инспекторлары

I Тарау. Кауіпсіз еңбек мәселесінің түсінігі және жалпы сипаттамасы
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.1 Кәсіпорындағы зиянды және қауіпті өндірістік факторлар.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазақстан Республикасы ДДҰ Еуропалық аймағының бөлігі болып табылады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтеріне сүйенсек, өндірістік жазатайым оқиға салдарынан адамның қайтыс болуы 3 орынды алады. Табысқа жету қысымымен сипатталатын жұмыс әлемімізде тек қана технологиялар экономикалық тиімділігі тұрғысынан сыни тұрғыдан бағаланып қана қоймайды, сонымен қатар еңбек қауіпсіздігі компания үшін шығындар мен пайданың арақатынасы бойынша бұл сараптамадан шығарылмайды.
Жарақат - бұл тек медициналық проблема емес, сонымен қатар маңызды әлеуметтік мәселе. Ол бастапқы сырқаттанушылық құрылымы бойынша екінші, өлім себептерінің арасында төртінші орында. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы әлемдегі жарақаттар адамдарды қыратын эпидемиямен салыстыруға болатынын айтады. Бүгінгі жоғары индустрияландырумен дамыған заманауи қоғам адамдарға көптеген қолайлылықтарды қамтамасыз етті, бірақ индустрияландырумен асқынатын өндірістік апаттар қаупі де адам денсаулығына қауіп төндіретін фактор ретінде назар аударып отыр. Әртүрлі өндірістегі жазатайым оқиғалар жұмыс күшінің жоғалуы, жұмыс орындарындағы өнімділіктің төмендеуі және жазатайым оқиғадан кейінгі шығындардың артуы, сондай-ақ жұмысшылар мен олардың отбасылары үшін бақытсыздық сияқты үлкен экономикалық шығындарға әкелуі мүмкін.
Кеңінен таралған өндірістік жарақат түрлері:
oo Тайғанап құлау: Көбінесе қызметкерлер табалдырыққа сүрініп немесе ылғал еденде жүріп тайып құлайды.
oo Артық жүктеме: Өз денесінің мүмкіндіктерінен асып кету әрдайым негізгі кәсіби жарақаттардың бірі болып табылады. Шамадан тыс жүктеме қайталанатын қозғалыстардың салдарынан, сондай-ақ жылу немесе суыққа байланысты жарақаттар сияқты ауа-райының әсерінен болуы мүмкін .
oo Құлаған заттар. Бұл қорап немесе басқа зат сөреден құлаған кезде немесе басқа қызметкер еденге түсіргенде орын алады. Құлаған қоқыстар мен заттар құрылыс алаңдарында апаттардың жиі себебі болып табылады.
oo Машиналар: жұмысшы ауыр техникамен қысылып қатты жаралануы немесе қайтыс болуы мүмкін.
oo Биіктіктен құлау. Бірнеше қабаттан құлау көбінесе құрылыс аймақтарында болады. Биік ғимараттардан, баспалдақтардан және басқа жабдықтардан құлау ауыр жарақатқа немесе өлімге әкелуі мүмкін.
oo Ауыр Көтеру: ауыр заттарды дұрыс көтермеу ауыр, созылмалы арқа жарақаттарына әкелуі мүмкін. Ауыр заттарды көтеру кезінде жарақат алу қаупін толығымен жою әдісі табылған жоқ; дегенмен, тәуекелсіздік пен жоспарланған жұмыс міндеттері туралы хабардар болу қауіпті төмендететіні көрсетілген.
Қауіпті өндірістік факторларға келетін болсақ:
oo Адами фактор, бұл тікелей орындаушының әрекеті.
oo Табиғи фактор - сыртқы факторлардың әсері.
oo Техникалық фактор - жұмыс ортасындағы төтенше өзгерістер, техникалық жабдықтардың ақаулары.
Айтып кеткендей өндірістік травматизм көптеген жеке тәуекелді факторларға байланысты, соның ішінде адамдық факторға келетін болсақ, адами факторларға жұмысты басқару проблемалары және ережелерді сақтамау, нашар жұмыс әдістері немесе жұмыс тәртібі, физикалық ақаулар және психикалық ақаулар жатады сонымен қатар жұмыс уақыт узақтылығы, жұмыскердің аз ұйыктауы деген сиякты факторлар травматизм маселесіне себепкер болуы мүмкін. Ұзартылған жұмыс күндері аптасына 48 сағаттан артық жұмыс істеуді білдіреді. Жұмыс уақыт ұзақтығы Қазақстан Республикасында қалыпты уақыт, аптасына 40 сағаттан аспауы қажет. Дюшон мен Смит өзінің шолуында жеті зерттеудің алтауында ұзақ жұмыс уақыты өндірістегі жазатайым оқиғалардың санын көбейткенін, ал бір зерттеуде 12 сағаттық ауысымға ауысқаннан кейін жазатайым оқиғалар көбейгенін анықтады[1]. Қосымша 4 сағат шаршауды арттырады, бұл өз кезегінде жазатайым оқиғалардың көбеюіне әкелуі мүмкін. Фолкард пен Ломбарди төрт зерттеуге сүйене отырып, 10 сағаттық ауысым жарақат алу қаупін 13%-ға, ал 12 сағаттық ауысым 8 сағаттық жұмыс күніндегі қауіптермен салыстырғанда 28%-ға арттырды деген қорытындыға келді[2]. Аллард Э Дембе, Джей Бьянка Эриксон ойларынша күндізгі жұмыспен салыстырғанда, түнгі және ауысымдық жұмыс жалпы халық арасында және өнеркәсіпте, құрылыста, тау-кен өнеркәсібінде, денсаулық сақтау және әлеуметтік қорғау салаларында өндірістік жарақат алу санының артуына байланысты. Күндізгі жұмыс кестесін стандартты емес ауысымдық жұмысқа ауыстыру жұмыста жарақат алу қаупін арттыруы мүмкін[3]. Жұмыс уақыт ұзақтығы жұмыс сапасына, отбасылық тепе-теңдікке және жұмысшылардың денсаулығына кері әсер етеді, ал үздіксіз әсер етуден туындаған қоршаған орта жеке адамдар үшін ауыр еңбек жағдайларын жасайды.
Табиға факторға келсек, күннің ысуы жалпы халыққа жағымсыз әсерінен басқа, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы да зардап шегеді. Ауыл, орман шаруашылығы, балық шаруашылығы және құрылыс сияқты өнеркәсіп салаларындағы жұмысшылар сыртқы температура мен күннің жылу жүктемесіне ұшырайды, бұл оларды ыстық ауа райында жылу әсерінің денсаулыққа жағымсыз әсерлеріне осал етеді. Сонымен қатар, ауа терпературасы жоғары жұмыс орындарында өндіріс, балқыту зауыттары, наубайханалар, кір жуатын орындар және мейрамхана асханалары сияқты ауаны кондиционері жоқ ыстық жабық ортада жұмыс істейтін адамдар да зардап шегуі мүмкін. Бұдан ыстыққа байланысты аурулар, мысалы, қызып кету, шаршау, әлсіреу, жылу соққысы туындайды, бұл денсаулыққа тікелей әсер етеді. Ыстық жағдайда жұмыс кезіндегі жарақаттарапаттар физикалық ыңғайсыздық пен мінез-құлықтың өзгеруінен, шаршаудан, психомоторлық өнімділіктің төмендеуінен, зейінді жоғалтудан және зейіннің төмендеуінен туындауы мүмкін. Соңында, форс-мажорлық фактор ретінде, жер сілкінісі деп қарастырсақ болады.
Жазатайым оқиғалар күтпеген жерден болады және кез келген жұмыста жазатайым оқиғалар болуы мүмкін! Жұмыста жарақат алған бақытсыз жұмысшылар, қаншалықты ауыр немесе ауыр емес болса да, жұмысқа байланысты жарақат туралы жергілікті қауіпсіз еңбек басқармаларына хабарлауы керек. Дегенмен, көптеген адамдар өз құқықтарын білмейді, тіпті жұмысқа байланысты жарақат туралы хабарлау компанияға қиындық туғызады деп есептейді және демалу үшін бірнеше күндік ауру демалысын алғанды жөн көреді. Негізінде Жазатайым оқиға анықталған сәтте Қазақстан Республикасының енбек кодексінің 187 бабына байланысты жұмыс беруші 24 сағат ішінде еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға туралы дереу хабарлайды[4]. Егер қызметкер өндірістік жарақаттанса немесе кәсіптік ауруға шалдыққан болса, компания қызметкерді осы себеппен жұмыстан шығаруға құқылы емес. Егер қызметкер ауруына байланысты емделу үшін науқастық демалысқа шығуы қажет болса, компания заңмен белгіленген емдеу мерзімі ішінде қызметкерді жұмыстан шығара алмайды (заңсыз жұмыстан шығарылғаны үшін өтемақы екі еселенуі керек).
1.2 Өндірістік жарақаттар және олардың алдын алу шаралары.
Жұмыс орнындағы жарақаттардың алдын алу біраз уақыттан бері қауіпсіздік және кәсіпқой мамандардың мақсаты болып табылады. Барлық түрдегі кәсіпорындар жұмыс орнындағы жарақаттар мен кәсіптік аурулардың қаупі мен салдарын азайтуға жауапты. Жоғары таланттарды тарту және сақтау кез келген өсіп келе жатқан ұйымның басымдығы болып табылады. Жаңа қызметкерлерді жалдау уақыт пен ресурстардың елеулі міндеттемесін талап етеді және қызметкерлердің жұмыс орнында қауіпсіздігін сақтау мақсаты жұмысқа қабылдаушы ұсынысты қабылдаған сәттен басталуы керек. Енді осы жұмыскерлерді жарақаттан сақтау және жарақат мәселесінің алдын алу жайлы айта кетсек, қауіпсіздік қызметкердің бірінші жұмыс күнінен басталады. Ресми жалдау процесі және нақты лауазымдық нұсқаулықтардың болуы ұйымның қауіпсіздік мәдениетіне жақсы сәйкес келетін білікті кандидаттарды тартуға көмектеседі. Лауазымдық нұсқаулықтар ұйымыңыздың қауіпсіздік талаптарын көрсетуі керек, осылайша әлеуетті қызметкерлер компаниямен алғашқы өзара әрекеттесуінен бастап қауіпсіздіктің маңыздылығын түсінеді.
Келесі шара, жұмыс қауіпсіздігін талдау. Жұмыс қауіпсіздігін талдау - бұл жұмыстағы әрбір қадамды бөлшектейтін, әрбір қадаммен байланысты қауіптерді сипаттайтын және әрбір қауіпті азайтатын немесе жойатын қауіпсіз жұмыс әдісін анықтайтын процесс. Талдау жүргізген кезде, ол компанияға белгілі бір жұмыстың қауіптілігін түсінуге көмектеседі, осылайша компания қауіпті жою процедураларын анықтай аласыз.
Қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту. Жұмысқа қабылданғаннан кейін қауіпсіздік техникасы бойынша оқыту қызметкер өзінің жаңа рөлінің міндеттерін орындай бастағанға дейін бірінші күні басталуы қажет. Тіпті тәжірибелі қызметкерлер рөлдер мен міндеттердің өзгеруімен жарақат алу қаупі жоғары болуы мүмкін. Олар бұл рөлге жаңадан келген бе, бөлімге жаңадан келген бе, әлде жарақаттан кейін өтпелі кезекші ретінде жұмысқа қайта оралғанына қарамастан, бейімделу мен жаттығу өте маңызды. Қауіпсіздік техникасы бойынша тұрақты нұсқаулар қызметкерлердің қауіпсіздік талаптары мен процедураларын түсінуіне және сақтауына көмектеседі. Сонымен қатар, компанияларда бұрын сонды жазатайым оқиғаға алып келген апаттар болса олар, өткен апаттардан сабақ алулары қажет. Өткен апаттардан сабақ алу болашақта мұндай жағдайлардың алдын алуға көмектеседі. Жазатайым оқиғаларды талдау бағдарламасы апаттың негізгі себептерін анықтауға көмектеседі. Содан кейін бұл идеялар компанияларға осындай апаттар мен жарақаттардың ықтималдығын азайту үшін түзету әрекеттерін жасауға көмектеседі.
Травматизм мәселесін азайтуға ықпал ететін тағы да бір әдіс ол, біздің ойымызша жұмысберушілермен әріптестер жұмысқа жаңадан келген жас мамандарға қолдау көрсетіп, оларды жұмыс мансабының басынан жұмысын еркін атқаруға мүмкіндік беру қажет. Яғни, егер жұмыскерге шектен жоғары дөрекілік көрсеткен болса, сол арқылы жұмыскерді күйзеліске ұшыратады, жиі стресстық күйде жүру бұл травматизм себептерінің бірі болып табылады.
Шет елдік тәжірибеге келетін болсақ Еуропалық еңбек және қауіпсіздік агенттігі: "стресс адамның сезімін, ойлауын және әрекетін өзгерте алады" және қайғы-қасірет, ауру және тіпті өлімге әкелуі мүмкін деген. Стресс-бұл физикалық, психологиялық немесе әлеуметтік сипаттағы бұзылулармен немесе дисфункциялармен бірге жүруі мүмкін және кейбір адамдар өздерінің талаптарын немесе үміттерін орындай алмайтындығының салдары болып табылады[5].

2 Тарау Өндірістік травматизмнің жиілік деңгейінде талдау
2.1 Қазақстан бойынша өндірістік травматизмның статистикалық көрсеткішін талдау.
Алматы қаласында өнеркәсіптердің ілгеріленуіне және әртараптандырылуына байланысты өндірістегі жазатайым оқиғалардың жиілігі біртіндеп артып келеді. Өндірістегі жазатайым оқиғалардың алдын алу саясатын құрудың маңызды көрсеткіші болып табылатын, жазатайым оқиғалардың деңгейі өндірістік жазатайым оқиғалардың себептерін талдауда төмен сенімділік пен шектеулерге ие екендігі атап өтілді. Бұл зерттеуде біз Алматы қаласында өндірістік жазатайым оқиғаларды жіктеу жүйесін салыстырып, талдадық. Өндірістік жазатайым оқиғалардың статистикасы оқиғалардың алдын алу саясатын құрудың маңызды көрсеткіші болғанымен, өндірістегі жазатайым оқиғалар статистикасының сенімділігі төмен және масштабты анықтау үшін жазатайым оқиғалардан сақтандыру деректерін пайдалану арқылы өндірістік жазатайым оқиғалардың себептерін талдауда шектеулер бар екендігі атап өткен жөн. Жыл сайынғы өндірістік жарақат алу деңгейі статистикалық мәліметтерге сүйенсек көтеріліп келжатқандығын көреміз. Ал мемлекеттік мекемелердің еңбек инспекторларының Алматы секілді ірі қаланы қамту өте қиынға соғуы мүмкін. Еңбекті қорғау және техникалық қауіпсіздік саласының міндеті жоғарыда айтып өткеніміздей қызметкерлердің еңбек барысында қауіпсіздігі мен денсаулығын сақтау секілді шараларды қамтиды. Неліктен зерттеуге қатысты мысал ретінде мәліметтер қатарына Алматы қаласы таңдалды? Еліміздегі ірі, дамушы, миллиондаған халқы бар мегаполис қала болғандықтан. Сонымен қатар, қалада құрылыс, өндірістік фабрика, зауыттар және де түрлі басқада салалар өте жоғарғы, қарқынды темпте даму үстінде. Ал көптеген өндірістік жарақат алу, апаттар саны да аз емес. Қазіргі уақытта актуалды мәселелердің бірі болып саналатын ж ергілікті инспекциялық басқармаларда өзіміздің тәжірибеміз бойынша байқалғаны мемлекеттік инспекторлардың, кәсіби кадрлардың жетіспеушілігі. Ал кадр жетіспеушілігі өте көп кейстердің шешілу мерзімінің ұзақтығына және де статискалық көрсеткіштің өсіміне әкеліп соғатыны анық. Алматы қаласы бойынша Ұлттық статистика бюросының нақты мәліметіне сүйене отырып, біршама статистикалық зерттеулер қатары ұсынылады. Зерттеу бойынша ең бірінші туындайтын сұрақтардың реті Алматы қаласы бойынша еңбек қызметіне байланысты, жазатайым оқиғалар кезінде зардап шеккен жалпы адамдар саны қаншаны құрайды? Соңғы 12 жыл көлеміндегі жалпы көрсеткіш деңгейі қанша?

1-дереккөз: Алматы қаласы бойынша еңбек қызметіне байланысты, жазатайым оқиғалар кезінде зардап шеккендер саны (мың адам)

Ұлттық статистика бюросының ресми ақпартына сәйкес Алматы қаласы бойынша еңбек қызметіне байланысты, жазатайым оқиғалар кезінде зардап шеккендердің жалпы саны жайлы осы статистикаға сүйене отырып ірі және орташа кәсіпорындарға келетін болсақ. Графикте көрсетіліп кеткендей 2009-2020 жылдар арасында зардап шеккендер санының тұрақсыздығын байқаймыз. 2009 жылы 396,8мың адам санын құрайды, 2010жылдан бастап бірте көтеріле бастағаны көрінеді және адам саны 399,6-ны құрап өсім басталғанын байқаймыз. 2010-шы жылды қоса алғанда 4жыл көлемінде зардап шеккендер саны 400мың деңгейіне дейін көтеріледі. Яғни, 2011-ші жылы 404,7мың; 2012-ші жылы 430,6мың; 430,1мың адам санын құрап көтерілген қалпында қалады. Ал 2014 жылы адам саны деңгейі сәл төмендеп 384,1мыңды құрайды. 2015 жылдан бастап еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардан зардап шеккендер саны 400мың-нан төмен түспеді. Яғни, 2016-шы жылы 427,7мың адам, 2017-ші жылы 414,2 мың, 2018-ші жылы 425,5мың, ал 2019-шы жылы рекордтық деңгейдегі 442,6мың және де 2020-шы жылы 433,1 адам санын құрауда [1-дереккөз]. Айтып өткеніміздей зардап шеккендер саны артуда, ал бұл тек қана ірі және орта кәсіп қызметкерлері болып табылады. Жұмыс орнында өқндірістік жарақат алуға көптеген факторлар әсер етеді. Мекеменің өз қызметкерлерін толықтай қауіпсіздік құралдарымен жабдықтандырмауы, қызметкерлердің қауіпсіздік талаптарын сақтамауы немесе білмеуі, қызметкердің өз денсаулығының күрт сыр беруі, құралдардың алдын-ала іске жарамдылық бойынша тексерістен өтпеуі, жұмыс барысында істен шығуы және т.б.

[2]-дереккөз: Алматы қаласы бойынша адам саны

Жалпы жұмыс барысында апаттар мен жазатайым оқиғалардан зардап шеккен адамдардың жалпы саны жайлы жоғарыда атап өткен болатынбыз. Алматы қаласы бойынша қауіпсіздік талаптарына сай келмейтін жабдықтармен жұмыс істейтін қызметкерлердің саны жайлы айта кететін болсақ. Ұлттық статистика бюросының ресми ақпартына сүйенсек 2014-ші жылы бұл көрсеткішке сәйкес адам саны ең жоғарғы 517-ні құраған, 2016-шы жылы 142 адам, ал 2019-шы жылы 184, 2020-шы жылы 162 адам санын құраған, көрсеткіш өте жоғары болмаса да травматизмнің деңгейіне ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.