Сапа менеджменті жүйесінің әзірленген бағдарламасын енгізу
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Л. Н. Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық университеті
Жандарбекова Куляим Сагидоллаевна
Нұр-сұлтан қаласында тұрмыстық қалдықтарды шығару жөніндегі қызметтер саласында ISO 9000 халықаралық стандарттарын енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
5В073200 «Стандарттау және сертификаттау» мамандығы бойынша
Нұр-Сұлтан 2021
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Л. Н. Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық университеті
«Қорғауға рұқсат етілді»
«Стандарттау, сертификаттау және метрология»
т. ғ. д., профессор
Б. У. Байхожаева
«__»2021 ж.
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «Нұр-сұлтан қаласында тұрмыстық қалдықтарды шығару жөніндегі қызметтер саласында ISO 9000 халықаралық стандарттарын енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу»
5В073200 - «Стандарттау және сертификаттау » мамандығы бойынша
Орындады: К. С. Жандарбекова
Ғылыми жетекшісі
т. ғ. к, доцент Е. Ө. Килибаев
Нұр-Сұлтан 2021
Көліктік-энергетика факультеті
Стандарттау және сертификатту мамандығы
Стандарттау, сертификаттау және метрология кафедрасы
БЕКІТЕМІН
«Стандарттау,
сертификаттау және метрология»
кафедрасының меңгерушісі
т. ғ. д., профессор
Б. У. Байхожаева
«__»2020 ж.
Дипломдық жұмысты орындауға берілетін
ТАПСЫРМА
Жандарбекова Куляим Сагидоллаевна, СжС-43, Стандарттау және сертификаттау, күндізгі оқуындағы
4 курс студентіне
1. Университет бойынша 2020 ж. «22» желтоқсан №67-п бұйрығымен бекітілген дипломдық жұмыс тақырыбы: «Нұр-сұлтан қаласында тұрмыстық қалдықтарды шығару жөніндегі қызметтер саласында ISO 9000 халықаралық стандарттарын енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу».
2. Студенттің аяқталған жұмысты тапсыру мерзімі «03» мамыр 2021 ж.
3. Жұмысқа бастапқы деректер:
- «Стандарттау туралы» Қазақстан Республикасының заңы 5 қазандағы 2018 жылғы № 183-VІ ҚРЗ.
- "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 қарашадағы № 603-II Заңы (16. 04. 2019 Ж. берілген өзгерістер мен толықтырулармен) )
- ҚР СТ ISO 9001-2016 Сапа менеджменті жүйесі. Талаптар.
- ISO 9001-2015 Сапа менеджменті жүйесі. Негізгі ережелер мен сөздік
4. Дипломдық жұмыста әзірленуге жататын сұрақтар тізімі:
- Сапа менеджменті жүйесін құрудың негізі ретінде ISO 9000 стандарттар сериясы;
- СМЖ әзірлеудің жалпы түсінігі және тәртібі
- Ұйымдағы СМЖ процестерін жоспарлау, басқару міндеттері және бақылау;
- ҚТҚ шығару бойынша қызметтер саласында СМЖ енгізуді талдау;
- Нұр-Сұлтан қаласында тұрмыстық қалдықтарды шығару бойынша қызмет көрсету саласында сапа менеджменті жүйесін енгізу бағдарламасы.
5. Графикалық материалдар тізімі:
13 кесте, 14 сурет.
6. Негізгі ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
30
7. Жұмыс бойынша кеңестер:
Ғылыми
жетекші,
кеңесші
Тапсырманы
берді
(қолы)
Тапсырманы
қабылдады
(қолы)
8. Дипломдық жұмысты орындау кестесі
Тапсырманың беру мерзімі «04» қаңтар 2021 ж.
Ғылыми жетекші: т. ғ. к, доцент Килибаев Е. Ө.
Тапсырманы қабылдады: СжС-43 топ студенті Жандарбекова К. С
НОРМАЛЫҚ БАҚЫЛАУЫ.
Көліктік - энергетика факультетінің, 5В073200 - «Стандарттау және сертификаттау» мамандығы бойынша, Жандарбекова К. С. СжС 43 топ студентінің димпломдық жұмысы.
Дипломдық жұмысының тақырыбы « Нұр-сұлтан қаласында тұрмыстық қалдықтарды шығару жөніндегі қызметтер саласында ISO 9000 халықаралық стандарттарын енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу»
БМЖС талаптар сәйкестігіне дипломдық жұмысының талдауы
Сәйкес келеді +
Сәйкес келмейді
Нормалық бақылауды орындады:
СCжМ кафедраның аға оқытушы, т. ғ. м. Ахмедиова А. Қ.
Нормалық бақылау нәтижесімен таныстым:
СжС 43 тобының студенті Жандарбекова К. С.
Ескертулер жойылды:
Күні "__25__"042021
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
Сапа-өнімнің бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ететін маңызды сипаттама. Егер бұрын тауарлар бәсекелестігіндегі басты көрсеткіш баға, ал содан кейін сапа болса, қазір сапа халықаралық нарықтарды жаулап алудың негізгі факторына айналуда.
Жұмыстың өзектілігі. Кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін арттыру және халықаралық нарықтарға шығуға ұмтылу 9000 сериялы ISO халықаралық стандарттары негізінде сапа менеджменті жүйелерін (СМЖ) енгізуге мүдделіліктің артуымен қатар жүреді. Бұл стандарттардың ерекшелігі-олардың әмбебаптығы және әртүрлі қызмет салаларындағы ірі және кіші ұйымдар үшін қолданылуы. СМЖ енгізу кәсіпорындарға тендерлік артықшылықтар алуға, менеджмент жүйесін жетілдіруге, ынтымақтастық атмосферасын дамытуға және өндірістік процестерді оңтайландыруға мүмкіндік береді.
Сапа жүйесі-бұл тұтынушыға қажетті сапалы өнімді жеткізуге кепілдік беретін кәсіпорында бизнесті ұйымдастырудың белгілі бір тәсілі. Тұтынушы үшін кәсіпорынның сапа жүйесі өнім сапасының кепілі болып табылады. Кәсіпорын басшылары үшін сапа жүйесі-бұл олардың ұжым алдына қойған міндеттері орындалатынына деген сенімі.
Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым - ISO (International Organization for Standartization) 1947 жылы құрылды, қазіргі уақытта оған 100-ден астам ел кіреді. ISO мақсаты-стандарттау принциптерін дамыту және олардың негізінде әртүрлі салалар мен қызмет бағыттарындағы интеграциялық процестерге ықпал ететін стандарттарды жобалау.
Жаңа стандарттарды құру бастамасы стандарттарды пайдаланатын ұйымдардан туындайды (әдетте, бұл басқа өнімдермен немесе қызметтермен интеграциялануды қажет ететін өнімдер мен қызметтерді өндіруші) . Бұл ұйымдар стандарттың негізгі талаптарын қалыптастырады және оларды ISO-ға өздерінің ұлттық өкілдеріне береді. ISO - да жаңа стандарттарды әзірлеудің орындылығы туралы мәселе шешілуде және оның оң шешімінен кейін техникалық комитет анықталады, оған стандарт жобасын әзірлеу қажет. Стандарттың жобасы зерттеу және бағалау үшін ISO мүшелері комитеттеріне жіберіледі. Дауыс берудің оң нәтижелерінен кейін ол ISO стандарты ретінде қабылданады. Стандарттың дамуы шамамен 7 жылға созылады.
ISO әзірлеген стандарттар топтарға біріктіріледі. ISO 9000-сапаға қатысты және барлық түрдегі және көлемдегі ұйымдарға тиімді жұмыс істейтін СМЖ-ны әзірлеуге, енгізуге және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз етуге көмектесуге арналған стандарттар тобы.
Дипломдық жұмыстың мақсаты- кәсіпорында сапа жүйесін енгізу жоспарын жасау.
Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет:
1. Сапа менеджментінің негізгі түсініктері мен принциптерін, даму кезеңдерін ашу;
2. ISO 9000 сериясының халықаралық стандарттарының негізгі талаптарын және сапа менеджментін қарастыру;
3. Ұйымда сапа жүйесін енгізудің теориялық аспектілерін зерттеу;
4. Ұйымда сапа менеджменті жүйесін енгізу жоспарын жасаңыз.
5. Енгізілген жобаның тиімділігін бағалау.
Дипломдық жұмыстың зерттеу нысаны -тұрмыстық қатты қалдықтарды тасымалдау кәсіпорны.
Зерттеу тақырыбы сапа менеджменті жүйесі және ISO 9000 стандарттары болып табылады.
Құрал ретінде ғылыми және ақпараттық базаны талдау, алынған деректерді теориялық қорытындылар мен практикалық ұсынымдарға синтездеу әдістері қолданылды.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы-бұл ұйымның әрі қарайғы қызметі үшін үлкен маңызы бар сапа менеджменті жүйесін енгізу жоспарын жасауды қамтуы.
1 Сапа менеджменті жүйесін құрудың негізі ретінде ISO 9000 стандарттар сериясы
1. 1 СМЖ әзірлеудің жалпы түсінігі және тәртібі
ISO 9000-терминдер мен анықтамаларды, сапа менеджментінің негізгі принциптерін, кәсіпорындар мен ұйымдардың сапа менеджменті жүйесіне қойылатын талаптарды және тұрақты дамуға қол жеткізу жөніндегі нұсқаулықты қамтитын халықаралық стандарттар сериясы.
ISO 9000 стандарттар сериясын Халықаралық стандарттау ұйымының 176 техникалық комитеті (ТК 176) әзірледі. Бұл стандарттар жалпы сапа менеджменті теориясының (TQM) идеялары мен ережелеріне негізделген.
Стандарттың бірінші нұсқасын жасау кезінде ISO 9000 ТК 176 Британдық стандарттар институты (BSI) жасаған BS 5750 Британдық стандартын негізге алды деп қабылданды.
ISO 9000 стандарттарының сериясы бірнеше рет қайта қаралды (1-кесте) [1] :
Кесте 1
ISO 9000 стандарттар сериясының қалыптасу хронологиясы
ISO 9001 стандартының соңғы нұсқасы алдыңғы нұсқалармен салыстырғанда түбегейлі өзгерді. ISO 9001:2015 стандарты ISO Annex SL директивасына (ISO/IEC Directives, Part 1 Consolidated ISO Supplement - Procedures specific to ISO) қосымшаға сәйкес әзірленді. Ол басқару жүйесінің нормативтік құжаттамасына талаптар қояды.
ISO 9000 сериясының стандарттары енгізілді және әлемнің 190-ға жуық елінде қолданылады, олар мөлшері мен формасына және қызмет саласына қарамастан кез-келген ұйымдарға қолданылады.
Сертификаттау ISO 9001 талаптары бар стандартқа сәйкес жүргізіледі. Ұйымның өзі сертификаттау процесін жүргізбейді. Арнайы ұйымдастырылған сертификаттау органдары сапа менеджменті жүйесін сертификаттау рәсімдерін жүзеге асырады. Оларды ұлттық аккредиттеу қоғамдары аккредиттейді. Сонымен қатар, тәуелсіз аккредиттеу жүйелері бар.
ISO 9000 жоғары сапалы өнімнің кепілдігін бермейді және кез-келген өнімнің сапасының стандарты емес. Егер ұйым барлық ISO 9001 талаптарына сәйкес келсе, бұл жеткізушілер мен серіктестердің сенімі мен сенімділігінің үлкен деңгейін береді. ISO 9001 талаптарына сәйкестігі, нарыққа шығу үшін компания ең төменгі деңгейін береді. Ал ISO 9001 сәйкестік сертификаты ұйымның талаптарға қол жеткізгенін тәуелсіз сыртқы растауды көрсетеді.
ISO 9000 стандарты 9000 сериялы басқа ISO стандарттарында қолданылатын терминдер мен анықтамаларды қамтиды, сондықтан ол негізгі болып табылады. Осы стандарттың көмегімен 9000 сериялы ISO стандарттарына сәйкес өнімдер мен қызметтердің сапа менеджменті жүйесінің негізгі элементтері туралы түсінік қалыптасады. ISO 9000 сапа менеджменті 7 қағидаларын қамтиды, сондай-ақ үнемі жақсару процессінде жұмыс істейді (1-сурет) [2] .
Сурет 1 7 сапа менеджменті қағидалары
Қазіргі уақытта менеджмент жүйесінің базалық стандарттары болып табылатын ISO 9000:2015 Стандарттарының негізгі қағидалары Сапа менеджментінің жеті қағидаты болып табылады. Кәсіпорынның жоғары басшылығы басқару жүйесін тұжырымдамалар мен әдістемелерге енгізу немесе жаңарту кезінде назар аударудың жеті қағидасына сүйене отырып, осы стандарттарды енгізіп, олардың әрекеттерін талдап, бақылауда ұстауы керек. ISO 9000:2015 стандарттарын тиімді енгізу үшін осы Қағидалардың мәнін және олардың ISO 9001 стандартының «Сапа менеджменті жүйелері. Талаптар» талаптарымен қалай үйлесетінін нақты түсіну қажет.
ISO 9000 стандарттар сериясының мақсаты ұйымның (жеткізушінің) өнімдері мен қызметтерінің сапа менеджментінің құжатталған жүйесінің тұрақты жұмысы болып табылады. ISO 9000 сериялы стандарттарының бастапқы бағыты тұтынушы-жеткізуші нысанындағы ұйымдар арасындағы қатынастармен байланысты болды. 2000 жылы ISO 9000 стандарттарының үшінші нұсқасын қабылдаумен барлық мүдделі тараптардың талаптарына көбірек көңіл бөлінді. Тұрақты табысқа жету саласында ISO 9004 стандарты жұмыс істейді. Осы стандарттардың арқасында ұйымдар менеджмент жүйесін қалыптастырады және процестік тәсіл, ішкі аудит, алдын алу және түзету әрекеттері сияқты ұғымдарды енгізеді .
«Жеткізуші - кәсіпорын-тұтынушы» тізбегі 2-суретте «өнім шығару» ретінде көрсетілген және өнімді құру процестерінен тұрады. Тек осы процестер құндылықты көрсетеді, өйткені олар тұтынушымен жасалған шартта жазылғандарды жасайды, қалғаны-қосымша, қолдау көрсетілімдері [3] .
Сурет 2 Технологиялық тәсіл
СМЖ - бұл бүкіл персонал мен бөлімшелердің үйлестірілген белсенділігі орындалатын, тұтынушының үміттерін қанағаттандыратын өнімнің немесе қызметтің сапасын қамтамасыз етуге бағытталған нарық кеңістігінде ұйымды басқару тәртібі. Әрбір кәсіпорынның СМЖ моделі бар. Оның көшбасшының жеке шеберлігі негізінде немесе танымал стандарттар негізінде қалыптасу мүмкіндігі бар. Алайда, шын мәнінде, барлық модельдер бір-бірінен компания басшысы мен қызметкерлерінің сапаға деген міндеттеме дәрежесімен және тұтынушы алдындағы міндеттемелерді салыстырмалы түрде орындау үшін қандай дұрыс құндылық нұсқаулықтарымен ерекшеленеді. «Дұрыс» кәсіпкер тұтынушы оған басты тұлға болып көрінетінін біледі. Онымен қарым-қатынасты ол өзара пайда алу бағытында жетілдіруге мүдделі. Клиент кәсіпкерлік үшін өмір беретін күш көзі болып көрінеді, сондықтан оған ерекше көзқарас қажет. Тұтынушының назарын аудару үшін кәсіпкерлер өз кәсіпорындарының қызметіне жүйелі түрде өзгерістер енгізуге мәжбүр. Кәсіпкердің өнімдері барлық стандарттарға сәйкес келсе де, бірақ тұтынушылар арасында сұранысқа ие болмаса да, бұл компания елеулі шығындарға тап болады.
Тұтынушының қажеттіліктерін қанағаттандыруға деген қызығушылығы ғана емес, сонымен қатар қанағаттанбаудың маңызды себебі болып табылады. Клиент өзара тиімді қатынастарды ұсынған басқа жеткізушіге барады. Бірақ бұл кәсіпкер үшін ұзаққа созылмауы керек.
Егер өз тұтынушыларының мүдделерін ескермейтін кәсіпкер («өндіруші диктатының» жай-күйі) болашақта нарықтағы өз позициясын сақтап қалуға ниет білдірсе, онда ол мененджменттің неғұрлым тиімді моделін әзірлеу және енгізу жолымен қазіргі жай-күйден («өндіруші диктанты») жаңасына («тұтынушы диктанты») көшу есебінен өз қызметін түбегейлі өзгертуі қажет. Осы күйден өз проблемаларын шешуге көшу схемасы 3-суретте көрсетілген [4] .
Сурет 3 Қазіргі күйден жаңа күйге ауысу процесі
ҚР СТ ISO 9001: 2016 менеджмент моделінің үлгісін көрсетеді, оның көмегімен тұтынушы мен өнім беруші арасындағы өзара қарым-қатынастарды тиімді реттеуге қол жеткізуге болады. Бұл модель ұйым үшін өте қолайлы, ол:
а) әрқашан тұтынушының талаптарына сәйкес келетін және стандарттардың талаптарына сәйкес келетін өнімді үздіксіз жеткізу қабілетін көрсеткісі келеді;
ә) үздіксіз жақсарту, міндетті және тұтынушы талаптарына сәйкестікті қамтамасыз ету процестерін қоса алғанда, СМЖ тиімді қолдану арқасында тұтынушылардың қанағаттану деңгейін арттыру мақсатын алға қояды.
Стандарттың бірегейлігі оның өнімнің немесе қызметтің әрбір жеке түрі үшін сапаның сөзсіз аспектілерін ұсынбауында. Бұл мүмкін емес болар еді, өйткені сапа дегеніміз - өнімнің немесе қызметтердің тұтынушының қажеттіліктерін қанағаттандыру мүмкіндігі, ал бұл қажеттіліктер шексіз алуан түрлі.
Басшылық пен барлық қызметкерлер сенуі керек олар өз қызметіне өзгерістер енгізбестен бұрын жақсы жұмыс істей алады. Бүгінгі таңда қатаң бәсекелестік жағдайында бірде-бір ұйым бір жерде тұра алмайды. Жақсарту процесін ұйым жұмысының ажырамас бөлігі ету қажет. Содан кейін кәсіпорын тұтынушының қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін бәрін автоматты түрде жасайды.
Процесті жақсарту ең алдымен көшбасшының өзіне байланысты. Сондықтан ол әр сілтемені ұйымдастырудың сапалы жұмысына назар аударуы керек.
4-суретте команда қол жеткізетін бастапқы кезеңдер көрсетілген:
а) барлық персоналдың сапа саласындағы саясаттың мәнін түсінуі және осы саясаттың мақсаттарымен келісуі;
ә) барлық персоналдың сапаны арттыру мақсатына қол жеткізуге мүдделілігі;
б) ұйымда СМЖ әзірлеу және жоспарлы енгізу [5] .
Сурет 4 Жақсарту процесін жасамас бұрын дайындық жұмыстарының бағыты
Стандарт өнімдер мен қызметтер сапасының жоғары деңгейін қамтамасыз ететін СМЖ құрудың және пайдаланудың белгілі бір әдістерін ғана белгілейді, соның арқасында клиенттердің қанағаттану деңгейі артады. СМЖ стандартының негізгі талаптарына негізделген, бұл кәсіпорынды басқарудың ең ұзақ тиімді әдістерін енгізуді дамыту үшін негіз болып табылады.
ҚР СТ ISO 9001-2016 талаптарына сәйкес сапа менеджменті жүйесін әзірлеу және енгізу бірқатар іс-шараларды білдіреді, оларды іске асыру персоналдың да, ұйым басшылығының да жұмысын жақсарту үшін жағдай жасайды. СМЖ көмегімен ұйым бақылау жоғалған кезде немесе тұтынушылардың наразылығы сыни деңгейге жеткенде назар аударатын қызмет аспектілеріне назар аудара алады.
Бұл жүйе кәсіпорын қызметкерлеріне өзгерістерді қызметтің қажетті нысаны ретінде қарастыруға мүмкіндік береді.
... жалғасыСіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz