Қазақстан - Түркия арасындағы ынтымақтастық

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті
Сорбонна-Қазақстан институты

СӘКЕНОВА ЖАНИЯ МАРЛЕНҚЫЗЫ

Қазақстан-Түркия арасындағы ынтымақтастық

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В020200-Халықаралық қатынастар

Алматы 2022
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті
Сорбонна-Қазақстан институты

Қорғауға жіберілді
Халықаралық қатынастар
кафедра меңгерушісі
Жамансарин Н.Ш.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Қазақстан-Түркия арасындағы ынтымақтастық

5В020200-Халықаралық қатынастар

Орындаған Сәкенова Ж.М.
Ғылыми жетекшісі Канафина Г.Е

Алматы 2022
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
І.Түркия мен Қазақстан-Еуразияның екі түркі қанаты ... ... ... ... ... ... ... . ... ...
1.1.Саяси байланыстардың қалыптасуы және даму процесі ... ... ... ... ... ...
1.2 Қазақстан-Түрік сауда-экономикалық ынтымақтастығын дамыту ... ... ...
ІІ Қазақстан-Түркия қарым-қатынасының басым бағыттары және екіжақты ынтымақтастықтың келешегі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1 Әскери-техникалық және әскери білім беру саласындағы ынтымақтастық ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2 Екіжақты білім және ғылым саласындағы ынтымақтастық ... ... ... ... ...
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қосымша (лар) ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Қысқартылған сөздер тізімі
ҚКСК- Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы
КСРО-Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы
ТҮРКСОЙ- Түркі мәдениетін және өнерін дамыту халықаралық ұйымы

І.Түркия мен Қазақстан-Еуразияның екі түркі қанаты
1.1.Саяси байланыстардың қалыптасуы және даму процесі.
Екі ел арасындағы алғашқы саяси ынтымақтастық хаттамасына Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы (ҚКСК) мен Түркия Республикасының Мәдениет министрлігі Қазақстан тәуелсіздік алғанға дейін 1990 жылы қазан айында сол кезеңнің астанасы Алматыда қол қойған болатын.[1]
Білім, ғылым, туризм, көлік, байланыс, экономикалық ынтымақтастық және кәсіптік оқыту сияқты маңызды мәселелерді қамтитын бұл хаттаманың арқасында кейінгі жылдары көптеген қазақ азаматтары Түркияда білім алды.
ХХ ғасыр ең сұрапыл соғыстар жүріп, империялар ыдырап, отарлар жойылған ғасыр болды. Сонымен қатар, ХХ ғасыр Кеңестік Социалистік Республикалар Одағының (КСРО) ыдырауына, осылайша қырғи-қабақ соғыс үдерісінің аяқталуына, биполярлық әлемдік жүйенің жойылуына және Еуразияның әлемге есіктерінің ашылуына куә болды.
1989 жылы 22 маусымда Қазақстан Коммунистік партиясының төрағасы болып тағайындалған Нұрсұлтан Назарбаевты 1990 жылы 14 сәуірде парламент оны Президент етіп сайлады. 1991 жылы 1 желтоқсанда өткен сайлауда Назарбаев 5 жылға Қазақстан президенті болып қайта сайланды.
1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі туралы заңның қабылдануымен Қазақстан Республикасы тәуелсіз мемлекет болып жарияланды. Қазақстанның тәуелсіздігін алғаш мойындаған мемлекет - Түркия Республикасы[2]. Түркияның бауырлас елге бұл қолдауы Қазақстанда үлкен қуанышпен қабылданды.
Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 1991 жылы 25 қыркүйекте бес күндік ресми сапармен Түркияға келді. Назарбаевтың қоржынында екі елдің қарым-қатынасын әр салада нығайтуға бағытталған көптеген ұсыныстар болды. Назарбаевтың ұсыныстары Ыстамбұл-Алматы әуе рейсінің басталуынан бастап, халық тұтынатын тауарлар өндірісіне бірлескен инвестиция салуға дейін көп нәрсені қамтыды. Қазақстан Президенті Алматыдан кетер алдында жасаған жазбаша мәлімдемесінде нарықтық экономикаға өтуге талпыныс жасап жатқан осы кезеңде Түркияның даму, шетелдік инвестиция тарту және заманауи кадрларды тәрбиелеу тәжірибесін пайдаланғысы келетіндерін айтты. [3]
Екіжақты қарым-қатынастың іргетасы Қазақстан тәуелсіздігінің алғашқы жылдарында қаланды. Соның ең үлкен мысалдарының бірі - 1992 жылы 2 наурызда Алматыда Қазақстан Сыртқы істер министрі Төлеутай Сүлейменов пен Түркия Сыртқы істер министрі Хикмет Четин арасында жасалған Дипломатиялық қарым-қатынас орнату және визадан босату келісімі. Одан кейін Премьер-министр Сүлейман Демирел Қазақстанға ресми сапармен келіп, осы сапардан кейін бірден 1992 жылы 29 қазанда Анкарада Қазақстанның Елшілігі, 1992 жылы 16 мамырда Алматыда Түркия елшілігі ашылды.Ал 2007 жылы ол Қазақстанның жаңа астанасы Астана қаласына көшті. Ыстамбұл қаласында Қазақстан Республикасының Бас Консулдығы орналасқан.[4]
Жоғарыда айтылғандай, 1991 жылы КСРО-ның ыдырауымен кейбір түркі елдері (Әзербайжан, Қазақстан, Қырғызстан, Түркіменстан және Өзбекстан) тәуелсіздік алды. Бұл елдермен тіл, тарих, мәдениет және этникалық ортақтыққа негізделген қарым-қатынастардың дамуы Түркияның үнемі назарында болды. Түркияның бұл аймақтағы белсенділігінің артуы арқылы осы іс-шараларды ұйымдастыратын, аймақ елдерімен байланысты жобаларды шығаратын және жүзеге асыратын және іс-әрекеттерді үйлестіретін ұйымның қажеттілігі туындады. Осы мақсатта Министрлер Кеңесінің 24 қаңтар 1992 жылғы шешімімен және 27 қаңтар 1992 жылғы Ресми газетте жарияланған № 480 Жарлықпен Түрік ынтымақтастық және координация агенттігі (ТІКА) құрылды. ТІКА негізінен Орталық Азиядағы түрік мемлекеттерінің техникалық мәселелерін шешу үшін құрылған жоба және бүгінде бұл аймақта маңызды жобаларды жүзеге асыратын белсенді үкіметтік емес ұйым болып табылады. [5]
Өзара қарым-қатынастар күшейген кезде Әзірбайжан, Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Түркия және Түркіменстанның мәдениет министрлері 1992 жылы Ыстамбұл мен Бакуде бас қосып, мәдени ынтымақтастық орнату туралы шешім қабылдады. Түрік тілдес елдердің мәдениет пен өнер саласындағы ынтымақтастығын қамтамасыз ету мақсатында 1993 жылы 12 шілдеде Алматы қаласында өткен жиынның нәтижесінде Түркі мәдениетін және өнерін дамыту халықаралық ұйымы (ТҮРКСОЙ) құрылды. ТҮРКСОЙ мүше мемлекеттердің әкімшілігіне, ішкі және сыртқы саясатына араласпайтын халықаралық ұйым және оның ресми тілі түрік тілі. Бас кеңсесі Түркия Республикасының елордасы Анкарада орналасқан. [6]
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.