Газ турбинасының техникалық сипаттамасы
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Закария Аңсат Арманұлы
Атырау қаласының ЖЭО-ғы ГТУ жобасы
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
5В071700 - Жылуэнергетика мамандығы
Нұр-Сұлтан 2022
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі _________
_______________ Б.А. Жакишев
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Атырау қаласының ЖЭО-ғы ГТУ жобасы
тақырыбына
5В071700 - Жылуэнергетика мамандығы бойынша
Орындады: Закария А. А.
Ғылыми жетекші: Сакипов К.Е.
Нұр-Сұлтан 2022
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Факультет Көлік-энергетика
Мамандық 5В071700 Жылу энергетикасы
Кафедра Жылуэнергетика
Бекітемін
Кафедра меңгерушісі
_____________ Б.А. Жакишев
__________________2022 ж.
Закария Аңсат Арманұлы студентке
Диплом жобасын (жұмысын) орындауға арналған
Т А П С Ы Р М А
1. Жобаның (жұмысының) тақырыбы Атырау қаласының ЖЭО-ғы ГТУ жобасы
университет бойынша 2022 ж. 14 01 берілген №47 бұйрықпен бекітілген.
2. Студент аяқтаған жобаны (жұмысты) тапсыру мерзімі 30 04 2022 ж.
3. Жобаның (жұмыстың) бастапқы деректері:
1. Негізгі бөлім, 2. Есептеу бөлімі, 3. Жобаны автоматтандыру және экономикалық бөлім.
4. Графикалық материалдың тізбесі (міндетті сызбалары нақты көрсетілген)
1. Бас жоспар, 2. ГТҚ-ның жану камерасы, 3. ГТҚ-ның жылулық схемасы, 4. ГТҚ-ның автоматикасы, 5. ГТҚ циклінің бейнесі.
5. Негізгі ұсынылатын әдебиеттердің тізімі:
1. Костюк, А.Г. Турбины тепловых и атомных электрических станций: учебник для вузов. - 2-е изд., перераб. и доп. А.Г. Костюк, В.В. Фролов, А.Е. Булкин и др.; Ред. А.Г. Костюк. - М.: Издательство МЭИ, 2001. -488 с.: ил.
2. Стерман Л.С. Тепловые и атомные электрические станции: учебник для вузов. - 3-е изд., перераб. Л.С. Стерман. - М.: Издательство МЭИ, 2004. - 424 с., ил.
3. Цанев, С.В. Газотурбинные и парогазовые установки тепловых электростанций: Учеб. пособие для вузов С.В. Цанев, В.Д. Буров, А.Н. Ремезов. - М.: Издательство МЭИ, 2002. - 584 с.
6. Жоба (жұмыс) бойынша тиісті бөлімдері көрсетілген кеңестер
Бөлімнің атаулары
және номерлері
Ғылыми жетекші,
консультант
Тапсырманы алу мерзімі
Тапсырма берілді
(қолы)
Тапсырма қабылданды
(қолы)
1. Негізгі бөлімі
Сакипов К.Е.
Желтоқсан
2022 ж.
2. Есептеу бөлімі
Сакипов К.Е.
Қаңтар-наурыз
2022 ж.
3. Жобаны автоматтандыру және экономикалық бөлім
Сакипов К.Е.
Наурыз-Сәуір
2022 ж.
7. Дипломдық жұмысты (жобаны) орындау графигі
№
Жұмыс этаптары
Жұмыс этаптарын орындау мерзімдері
Ескерту
1
Дипломдық жобаның тақырыбын бекіту
14.01.2022
2
Дипломдық жобаны дайындауға материалдарды жинау
14.01.2022
3
1 бөлім
14.01.2022
Практикаға кету алдында
4
2 бөлім
28.03.2022
Практиканың бірінші аптасында
5
2,3 бөлімдер
25.04.2022
Практика кезінде
6
Дипломдық жұмыстың (жобаның) толық мәтінінің алғашқы нұсқасын бітіріп, алдын алу қорғауға шығару
15.04 - 30.04.2022
Практиканың соңғы аптасында
7
Дипломдық жұмысты (жобаны) рецензияға шығару
11.05.2022
8
Дипломдық жұмысты (жобаны) ғылыми жетекшінің пікірі мен рецензиямен соңғы вариантын ұсыну
11.05.2022
9
Дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау
Кафедра жоспары бойынша
МАК кестесіне сәйкес
Тапсырманы беру мерзімі 14 01 2022 ж.
Ғылыми жетекші: Сакипов К.Е.
Тапсырма алдым: Закария А.А.
АҢДАТПА
Зерттеу нысаны-Атырау ЖЭО.
Дипломдық жобаның мақсаты - ГТҚ орнату арқылы ЖЭО модернизациясын зерттеу.
Жобалау барысында келесі зерттеулер жүргізілді: жылу тізбегін есептеу, электрмен жабдықтау схемалары, ГТҚ кеңейтілген есептеу, желілік су жылытқышын жылу есептеу. Қазандықты автоматты басқару жүйесінің сұрақтары қарастырылып, ЖЭО жұмысының техникалық-экономикалық есебі келтірілген.
Дипломдық жобада келтірілген есептеу-аналитикалық материал зерттеу объектісінің жағдайын объективті түрде көрсетеді, әдеби және басқа көздерден алынған барлық теориялық және әдіснамалық ережелер мен ұғымдар олардың авторларына сілтемелермен бірге жүреді.
АННОТАЦИЯ
Объектом исследования является Атырауская ТЭЦ.
Цель дипломного проекта заключается в исследовании модернизации ТЭЦ путем установки ГТУ.
В процессе проектирования выполнены следующие исследования: расчет тепловой схемы, схемы электроснабжения, укрупненный расчет ГТУ, тепловой расчет подогревателя сетевой воды. Рассмотрены вопросы системы автоматического управления котла, приведен технико-экономический расчет показателей работы ТЭЦ.
Приведенный в дипломном проекте расчетно-аналитический материал объективно отражает состояние объекта исследования, все заимствованные из литературных и других источников теоретические и методологические положения и концепции сопровождаются ссылками на их авторов.
ANNOTATION
The object of the study is the Atyrau CHP.
The purpose of the diploma project is to study the modernization of the CHP by installing GTU.
During the design process, the following studies were carried out: calculation of the thermal circuit, power supply circuits, enlarged calculation of GTU, thermal calculation of the mains water heater. The issues of the automatic control system of the boiler are considered, the technical and economic calculation of the performance of the CHP is given.
The computational and analytical material presented in the diploma project objectively reflects the state of the research object, all theoretical and methodological provisions and concepts borrowed from literary and other sources are accompanied by references to their authors.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
8
1
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
12
1.1
Қазандықтың бас жоспары
12
1.2
Жылу жүктемелері
14
1.3
Өндіруші қуаттарды орнату бойынша технологиялық шешім
15
1.4
1.5
2
Негізгі жабдық конструкциясына, құбырларға қойылатын талаптар
Өрт қауіпсіздігі
ОРНАТЫЛАТЫН НЕГІЗГІ ЖАБДЫҚТЫҢ НЕГІЗГІ ТЕХНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ
15
17
19
2.1
Газ турбинасы
19
2.2
Кәдеге жарату қазандығы
21
2.3
Жылулық схеманың есебі
22
2.3.1
Зерттелетін объектінің есептік құрылымын синтездеу
23
2.3.2
Математикалық модель құрастыру
25
2.3.3
Жүйені талдау үшін компьютер үшін алгоритмді және оның бағдарламалық жасақтамасын жасау
33
2.3.4
Алынған нәтижелерді сандық зерттеу және талдау
33
2.4
Өндіруші қуаттарды орнатудың ірілендірілген есебі
34
2.4.1
Қондырғы сипаттамасы
34
2.4.2
Компрессор ауаны сығу процесін есептеу
35
2.4.3
ГТҚ отынының 1 м3-не жатқызылған компрессор энергиясының теңгерімі
36
2.4.4
Жану камерасының есебі
37
2.4.5
Жану камерасының энергия балансы
43
2.4.6
Турбинада түтін газдарын кеңейту процесінің есебі
45
2.4.7
ГТҚ отынының 1 м3-не жатқызылған компрессор энергиясының теңгерімі
46
2.5
Желілік жылытқыштың есебі
47
2.5.1
Желілік жылытқышты таңдау
47
2.5.2
Желілік жылытқыштың құрылымдық есебі
52
2.5.3
Желілік жылытқыштың гидравликалық есебі
54
2.6
Газтурбиналық қондырғыдан шығарындылардың есебі
56
2.6.1
Көміртегі оксиді мен жанбайтын көмірсутектер шығарындыларының есебі
57
2.6.2
Түтін құбырының есебі және таңдау
58
2.6.3
Атмосфераға ластаушы заттардың шығарындылары үшін төлемақының есебі
60
3
ЖОБАНЫ АВТОМАТТАНДЫРУ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМІ
61
3.1
Бу генераторының жылу жүктемесін автоматты түрде реттеу
61
3.2
Технологиялық процестерді басқарудың автоматтандырылған жүйесі бойынша шешімдер
64
3.3
ЖЭО-ның техникалық-экономикалық көрсеткіштерінің есебі
65
ҚОРЫТЫНДЫ
72
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
73
Қосымшалар
75
КІРІСПЕ
І. Атырау жылу электр орталығы АҚ туралы жалпы ақпарат.
Атырау ЖЭО АҚ құрамына Атырау ЖЭО және аудандық қазандық кіреді. Электр және жылу энергиясының өндіруші көзі 01.07.2021 жылғы жағдай бойынша белгіленген электр қуаты - 474 МВт, белгіленген жылу қуаты - 798 Гкалсағ Атырау ЖЭО болып табылады. Аудандық қазандық пен бу өнімділігін есепке алғанда - 2 300 тсағ. 01.07.2021 жылғы жағдай бойынша Атырау ЖЭО - ның негізгі жабдықтары - 14 қазандық агрегат және 11 турбоагрегат және ГТҚ -60 МВт. 2021 жылдың I - жартыжылдығында жылу энергиясын өндіру - 587,81 мың Гкал, тұтынушылармен жасалған шарттарға сәйкес қамтамасыз етілді.
ІІ. Жылу энергиясын өндіру және жабдықтау қызметі бойынша бекітілген инвестициялық бағдарламаны орындау.
ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу Комитеті Департаментінің 28.08.2020 ж. №67-НҚ және Атырау облысы энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының 28.08.2020 ж. № 109-Ө бірлескен бұйрығына сәйкес 2021 жылға жылу энергиясын өндіру және жабдықтау бойынша реттелетін қызметке 193 338,56 мың теңге сомасында инвестициялық бағдарлама бекітілді.
Уәкілетті орган бекіткен инвестициялық бағдарламада көзделген іс-шараларды АЖЭО АҚ Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының талаптарына сәйкес орындайды.
Қазіргі уақытта инвестициялық бағдарламаның іс - шаралары бойынша тиісті жұмыстар атқарылды - тендерлер өткізілді, жеткізушілермен материалдар, жабдықтар сатып алуға және жұмыстарды, қызметтерді орындауға шарттар жасалды, дайындаушы зауыттар негізгі және қосалқы жабдықтардың қосалқы бөлшектерін дайындау бойынша жұмыстарды жүргізуде, дайындау мерзімі күнтізбелік 150-180 күнді құрайды.
Тұтынушылармен жұмыс туралы.
2021 жылдың I - жартыжылдығында АЖЭО АҚ мекен жайына тұрмыстық тұтынушылардан жылу энергиясы бойынша көрсетілетін қызметтер сапасының сәйкес келмеуі немесе нашарлауы және тұтынушымен шарттық қатынастардың бұзылуы мәніне 193 өтініш алынды.
Оның ішінде жылыту және ыстық сумен жабдықтау қызметтері сапасының сәйкестігін тексеру үшін - 32 өтініш:
- жылыту және ыстық сумен жабдықтау қызметтері бойынша сәйкессіздік фактісі расталмады - 17 өтініш.
Мысал: тұтынушы Широнов А., мкр.Береке, 25 үй ,12 пәтер (12.03.2021 Ж. өтініш):
- тексеру кезінде пәтердегі ауа температурасы 22-23 0С болды, бұл ҚР ҚНжЕ сәйкес келеді 2.04-21-2004 азаматтық ғимараттардың энергия тұтынуы және жылу қорғауы;
- себебі - кондоминимумның кінәсі - 15 өтініш.
Мысалы: тұтынушы Кушенова с., мкр.Сарыарқа, 33 үй, 3 пәтер (18.01.2021 Ж. өтініш) - тексеру кезінде ауа температурасы 18 0С, бұл санитарлық-техникалық нормаларға сәйкес келмейді.
Себебі: пәтер ішіндегі сымдарды жылумен жабдықтаудың жобалық схемасының бұзылуы болды: жылыту радиаторлары жылумен жабдықтау жүйесінің кері желісінің көтергішіне қосылған.
Өткізу қорытындысы бойынша Атырау ЖЭО АҚ тарапынан Азамат-Аман ПИК-не анықталған бұзушылықтар туралы және оларды жоюға жәрдемдесу туралы хат жолданды.
Соның ішінде басқа да тақырыптарға - шартты бұзу, есеп айырысу алаңын ұлғайту, жылу есептегіштері бойынша есептеу мәселелері бойынша, пәтерлерді қабылдау - беру актілеріне сәйкес қайта есептеулерге, жеке шоттарды бөлу немесе біріктіруге және т.б. - 161 өтініш түсті.
Көрсетілген өтініштердің негізінде ПИК-ке қызмет көрсететін АТС АҚ жылу инспекциясы және режимдерді реттеу бөлімінің өкілдерімен (олар болған жағдайда), өткізу және өткізу қызметінің инженерлік құрамымен және бірыңғай энергия өткізу қызметі учаскелерінің жұмыскерлерімен бірлесіп, Сәйкессіздік себептерін және басқа да тексеру түрлерін анықтау бойынша комиссиялық тексерулер ұйымдастырылды, ол туралы тексеру актілері жасалды және тексеру комиссияларының құрамына жіберілді. заңмен белгіленген мерзім барлық өтініш берушілерге жауаптар.
Сыртқы ауаның нақты температурасын ескере отырып, жылумен жабдықтау бойынша көрсетілетін қызметтердің құнын қайта есептеу әдістемесіне сәйкес 20202021 жылдардағы жылу беру маусымында халыққа жылумен жабдықтау бойынша көрсетілетін қызметтердің құнын сыртқы ауаның нақты температурасына қайта есептеу бойынша жұмыс жүргізілді: сыртқы ауаның нақты температурасы бойынша есептеуге сәйкес қайта есептеу сомасы - 465 474,2 теңгені құрады (халыққа қайтару), сыртқы ауаның ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу комитетінің Атырау облысы бойынша департаменті ММ 10.06.2021 ж. № 021788 бұйрығымен. келісу үшін.
2021 жылдың I - жарты жылдығында АЖЭО АҚ жалпы үйлік жылу энергиясын есептеу құралдарын орнату бойынша іс-шараларды жалғастыруда және 5 тұрғын үйде 7 жалпыүйлік жылу есептеу аспаптары орнатылып, қабылданды. Тұрғындар мен КОЖДГ ЖШС ПИК өтініштері бойынша 2021 жылдың соңына дейін 12 тұрғын үйге жылу энергиясын есептейтін жалпыүйлік аспаптарды (ШБА) орнату жоспарлануда.
Атырау ЖЭО АҚ қызметінің перспективалары, оның ішінде тарифтердің өзгеруі туралы.
ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу комитетінің Атырау облысы бойынша департаментінің 02.11.2020 ж. №82-НҚ бұйрығымен 2021-2025 жылдары ұзақ мерзімді кезеңге жылу энергиясын өндіру және жабдықтау бойынша Атырау жылу электр орталығы АҚ реттеліп көрсетілетін қызметіне тарифтердің шекті деңгейлері жылдар бойынша инфляция деңгейіне өсумен бекітілді.
Атырау ЖЭО АҚ-ның алдына таяу болашақта міндеттер қойылып, келесі іс-шаралар бекітілді:
- Негізгі және қосалқы жабдықтарды, ғимараттар мен құрылыстарды күрделі және ағымдағы жөндеудің жыл сайынғы бағдарламасын толық көлемде орындау;
- Өзінің парк ресурсын өтеген жабдықты жаңғырту;
- Негізгі жабдықтың жұмыс ресурсын ұзарту бойынша іс-шаралардың орындалуын қамтамасыз ету.
- Жылу энергиясын өндіру және жабдықтау үшін АЖЭО АҚ реттелетін қызметіне бекітілген инвестициялық бағдарламаны орындау.
Бұдан әрі, 2021-2022 жылдар ішінде жаңа қуаттарды іске қосу жоспарлануда - бұл ПТ-65-9013 үлгісіндегі №13 ст. турбоагрегат, бұл электр қуатының 65 МВт-қа және жылу қуатының 164 Гкалсағатқа өсуіне әкеледі.
Баяндалғанның негізінде, Атырау ЖЭО АҚ-ның табиғи монополия саласындағы қызметі 2021 жылдың I-жарты жылдығы ішінде монополияға қарсы заңнаманы сақтай отырып және бекітілген тарифтік сметалар шеңберінде жүзеге асырылғаны көрініп тұр.
Бұл дипломдық жобада ГТҚ орнату арқылы Атырау ЖЭО-ны жаңғырту қарастырылуда. Қазандық жұмысының тиімділігін арттыру үшін жаңғырту Siemens DDIT газ турбиналық қондырғысын (Финспонг қ., Швеция) кәдеге жаратушы қазандықтың және конденсаттың газ жылытқышы (ГПК) орнатылған, тік, жеке түтін құбыры бар, ЗИО-Подольск машина жасау зауыт ААҚ (Подольск қ., Подольск қ.) өндірген екі - барабанды типті кәдеге жаратушы қазандықтың алдына орнатуды көздейді. Ресей) бу параметрлері бар: Рн.д.=0,7 МПа және Рв.д.=8,0 МПа.
Қазіргі экономика жағдайында кез-келген өнеркәсіптік кәсіпорынның табысты дамуының айқындаушы факторы тиімді үнемді энергиямен жабдықтау болып табылады. Энергия ресурстарының бағасының үнемі өсуі кәсіпорындар өнімдерінің рентабельділігіне айтарлықтай әсер етеді және тез арада шешілуі керек міндеттер қояды. Энергия үнемдейтін жаңа технологиялар мен инновацияларды енгізу ғана бәсекеге қабілеттілікті сақтауға мүмкіндік береді. Бүгінде өнеркәсіптік кәсіпорындардың елеулі бөлігін энергиямен жабдықтауды ЖЭО, өндірістік немесе өндірістік-жылыту қазандықтары жүзеге асырады. Бұл секторға жаңа технологияларды енгізу энергия тасымалдаушылардың арзандауына және соның салдарынан өнеркәсіптік кәсіпорындар рентабельділігінің артуына алып келетіні анық. Өнеркәсіп және энергетика саласындағы ұтымды энергетикалық саясат қойылған міндетті шеше алады.
Қазандықтардағы будың жоғалған жылу айырмашылығын пайдалану мақсатында өнеркәсіптік қазандықтардың будың бастапқы параметрлеріне (13-14 ата) Әртүрлі қуатты (0,6; 1,5; 3,5 МВт) модульдік турбоагрегаттарды (қысымға қарсы бу турбинасы - генератор) орнату көзделеді. Турбинадан кейін 2-5 атм қысыммен пайдаланылған бу кәсіпорынның технологиялық қажеттіліктеріне немесе жылыту және ыстық сумен жабдықтау мақсатында пайдаланылуы тиіс.
Шағын қуатты қазандықтарды турбиналармен жабдықтау:
- қазандықтарды электрмен жабдықтау сенімділігін арттыру, бұл өз кезегінде жылу беру сенімділігін арттырады;
- қоршаған ортаға зиянды әсерді арттырмай, қосымша электр энергиясын алу.
ЖЭО ГТҚ мен ПМУ Жоғары экономикалық көрсеткіштермен ерекшеленетіндіктен, бағдарламада қолданыстағы ЖЭО-ны жаңғырту көзделген. Шынында да, ЖЭО ПМУ-да жылу тұтынудағы салыстырмалы өндіріс 2,5 есе көп, ал босатылған электр энергиясына шартты отынның меншікті шығыны бу турбиналы ЖЭО-мен салыстырғанда 1,3 есе аз. Мұндай қондырғылардың өтелу мерзімі 3-4 жыл, ал құны дәстүрлі ЖЭО-ға қарағанда 1,5 есе арзан.
Бағдарламаға сәйкес бу - газ және газ турбиналық технологияларды енгізуді бірінші кезекте таңдалған алаңды, жылу тұтынушыларымен қамтамасыз етілуін және газ тәрізді отынның болуын ескере отырып, орындалған жобалау және жобалау алдындағы әзірлемелер бойынша оларды енгізудің орындылығы анықталған электр станцияларында жүзеге асыру керек.
Өнеркәсіптік кәсіпорындар үшін электр энергиясына белгіленген тарифтер мен отын құны кезінде қазандықта турбогенераторларды орнатуға байланысты шығындардың өтелу мерзімі турбогенераторларды пайдалану тиімділігіне және оларды жыл ішінде пайдалану сағаттарының санына байланысты болады.
Жұмыс істеп тұрған қазандықтарда, негізінен, табиғи газ, мазут, пеш отыны, сондай-ақ көмір мен шымтезек қолданылады.
Бірлі - жарым қуаты 10 Гкалсағ және одан жоғары қазандықтарда электр энергиясын өндіру үшін қазандықтардың энергетикалық әлеуетімен және олардан жылу энергиясын жіберу шарттарымен айқындалған түрлі мөлшердегі бу және газ турбиналы электр генерациялайтын жабдық көзделеді.
Бу турбиналық, газ турбиналық технологияларды, сондай-ақ ПМУ енгізу арқылы республиканың энергетикалық кешенін жаңғырту перспективалы болып табылады. Ол энергия ресурстарын тиімді пайдалануға мүмкіндік береді және елдің энергетикалық қорғалуын арттырады. Себебі ҚР-да отын-энергетикалық ресурстардың жеткілікті қоры жоқ. Жеке энергетикалық шикізат базасы есебінен энергияға қажеттіліктің 15% - ға жуығы өтеледі. Отын мен электр энергиясын сатып алуға қомақты валюта қаражаты жұмсалады, сондықтан энергия үнемдеу елдегі энергетикалық проблеманы шешудегі мемлекеттік саясаттың басымдығы болып табылады. Энергетика мен өнеркәсіптің ғана емес, бүкіл мемлекеттің экономикасының да одан әрі дамуы осы бағдарламаны жүзеге асыруға байланысты екені анық.
1 Негізгі бөлім
1.1 Қазандықтың бас жоспары
Бұл жобада Атыраудағы жылумен жабдықтаудың негізгі орталықтандырылған көздерінің бірі болып табылатын ГТҚ орнату арқылы Атырау ЖЭО жобасы қарастырылуда. ЖЭО өнеркәсіптік кәсіпорындар мен қаланың тұрғын үй-коммуналдық секторын жылумен (ыстық сумен) қамтамасыз етеді. Орнатылған және жұмыс істеп тұрған негізгі жабдық кесте 1.1-де келтірілген:
Кесте 1.1
Негізгі құрал-жабдықтар
Типтер
N,тсағ
Дайындау зауыты
Т, °С
Енгізу жылы
БКЗ-120-ГМ
120 МВа
БКЗ
540
1962
БКЗ-120-ГМ
120 МВа
БКЗ
540
1963
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1966
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1967
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1968
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1969
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1970
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
1975
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
1980
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1985
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
2010
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
2010
ТГМ-159С
220 МВа
БКЗ
540
2011
АҚ-та орнатылған жылу қуаты - 3-257 Гкалсағ.
Технологиялық жылумен жабдықтауға арналған жылу тасымалдағыш 1,1...1,3 МПа (11...13 кгссм2) қысыммен қаныққан бу болып табылады. Ыстық сумен жабдықтау, жылыту және желдету жүйелеріне арналған жылу тасымалдағыш желілік су болып табылады. Қаладан желілік су желілік сорғыларға түседі, содан кейін параллель схема бойынша желілік су жылытқыштар мен ыстық су қазандықтарына жіберіледі.
Жылу берудің есептік кестесі 130-70 ºС.
Жылумен жабдықтау жүйесі жабық.
Қазандықтың қосалқы жабдықтары мыналарды қамтиды:
- бу қазандықтарының деаэрациялық-қоректендіргіш қондырғысы;
- жылу желілерінің деаэрациялық-қоректендіру қондырғысы;
- жылуландыру қондырғысы;
- шикі және химиялық тазартылған суды жылытқыштар;
- қоректік сорғылар;
- желілік сорғылар;
- желілік суды қайта өңдеу сорғылары;
- екі сатылы катионитты су дайындау қондырғысы;
- қазандықтың жұмысын қамтамасыз ететін басқа да қосалқы жабдықтар.
СТ. № 1 ... 4 орнатылған қазандық агрегаттары биіктігі 150 м, сағасының диаметрі 6,0 м түтін құбырына қосылған.
Қондырғының қосалқы жабдығын орналастыру жөніндегі жинақтық шешімдермен, сондай-ақ БГҚ орнату кезінде жұмысқа тартылған қосалқы жабдықтың қанағаттанарлықсыз пайдалану жай-күйіне байланысты технологиялық шешімдермен аудандық №3 қазандықтың бас корпусында орнатылған келесі қолданыстағы жабдықты бөлшектеу орындалады:
- БКЗ-120-ГМ ст. бу қазандығы, тартқыш үрлеу жабдығы және байлаудың технологиялық құбырлары бар;
- өнімділігі 100 м3сағ бастапқы су жылытқышты кейіннен жаңа, неғұрлым заманауи және тиімді сумен ауыстыра отырып;
- өнімділігі 30 тсағ екі тез әрекет ететін редукциялық қондырғы 1,40,6 МПа.
Құрамында БГҚ орнатылатын жабдық:
- Siemens DDIT шығарған SGT-800 типті қуаттылығы 45 МВт генераторы бар бір газ турбинасы (Финспонг қ., Швеция).
- бір бу қазандығы - ЗИО-Подольск машина жасау зауыты ААҚ (Подольск қ., Ресей) шығарған, шығатын түтін газын экономикалық қолайлы температураға дейін толтыру үшін конденсаттың газ жылытқышы (ГПК) орнатылған екі барабанды кәдеге Жаратушы (шығарылатын будың өнімділігі мен параметрлері: Рн.д.=0,7 МПа және Рв.д.=8,0 МПа);
- ЛМЗ ААҚ өндіретін қуаты 20 МВт Т-20-8,0 бір бу конденсациялық турбинасы (Санкт-Петербург қ., Ресей).
- ГСКБ ААҚ (Брест қ.) өндірген Р =0,6 МПа параметрлеріне КП-2,5-0,6 типті іске қосу операциялары үшін қуаты аз бір бу қазаны.
Қарастырылып отырған қазандық алаңының бас жоспары іргелес аумақ пен құрылыстың ерекшеліктерін, ТКП 45-3.01-155-2009 өнеркәсіптік кәсіпорындардың бас жоспарлары. Жобалаудың құрылыс нормалары.
Күрделі конфигурациялы қазандықтың аумағы, оның ауданы 5,2 га құрайды.
Құрылатын жұмыс орындарындағы барлық персонал ТКП 45-3,02-209-2010 әкімшілік және тұрмыстық ғимараттар. Жобалаудың құрылыс нормалары.
Қазандық алаңы құрылыстың жоғары тығыздығымен және әртүрлі мақсаттар мен орындардағы жерасты инженерлік коммуникацияларының қаныққан желісімен сипатталады.
Ғимараттар мен құрылыстардың орналасу орнын анықтау кезінде:
- аумақты функционалдық аймақтарға бөлу және объектілердің технологиялық байланыстары;
- құрылыстан бос аумақтың болуы;
- жобаланатын инженерлік желілерді қысқа трассалар бойынша қолданыстағы коммуникацияларға қосу мүмкіндігі;
- жобаланатын құрылыстардан сақталатын қолданыстағы құрылыстар мен коммуникацияларға дейінгі нормативтік арақашықтықты сақтау.
Жобаланған технологиялық жабдықтары бар жаңа корпусты орналастыру үшін БГҚ қосымша бөлінген аумақты пайдаланды.
Градирнялардан жалпыға ортақ пайдаланылатын автожолдарға дейінгі нормативтік қашықтықты, жанғыш сұйықтықтар қоймалары мен көрші кәсіпорындардың құрылыстары арасындағы, жоғары қысымды газ құбырлары мен магистральдық темір жолдар арасындағы өртке қарсы аралықтарды сақтау қажеттілігі жоғарыда көрсетілген құрылыстардың отырғызу орнын таңдау мүмкіндігін күрт шектеді.
Қолданыстағы технологиялық жабдық ішінара бөлшектелуі мүмкін, ал қалған бөлігі отын ретінде газды пайдалануы мүмкін екенін ескере отырып, қолданыстағы мазут шаруашылығын бөлшектеу және осы жерде ГТҚ сумен салқындату жүйесінің жаңа жобаланған құрылыстарын, отын, май қоймаларын және сығымдау газ компрессорларын орналастыру туралы шешім қабылданды.
Орнатылатын бу-газ турбиналы қондырғы толығымен автоматтандырылған және толық ауқымды бақылауды, жабдықты пайдаланудың сенімділігі мен қауіпсіздігін, барлық пайдалану режимдерінде негізгі және қосалқы жабдықты қашықтықтан және автоматты басқаруды қамтамасыз етеді.
1.2 Жылу жүктемелері
Атырау ЖЭО жылумен жабдықтау аймағының есептік жылу жүктемелері мыналарды құрайды:
а) тұтынушыларға 1,3 МПа бу жіберу - 27,3 тсағ;
б) ыстық суда жылу жіберу (жылу желілеріндегі шығындарды есепке алғанда) - 240,7 Гкалсағ, оның ішінде ыстық сумен жабдықтау - 22,7 Гкалсағ.
Конденсатты өндірістен қайтару - 30%-ға дейін.
СНБ 2.04.02-2000 құрылыс климатологиясы және ТКП 45-2.04-43-2006 Құрылыс Жылу техникасы. Жобалаудың құрылыс нормалары жобасында келесі климатологиялық деректер қабылданған:
- жылыту үшін сыртқы ауаның есептік температурасы - -24 оС;
- жылыту кезеңінің орташа температурасы - -1 оС;
- Жылыту кезеңінің ұзақтығы - 199 тәулік.
Қазандықтың жұмыс тәртібі тәулік бойы. Жылытуға, желдетуге және ыстық сумен жабдықтауға жылу беру 130-70 °С түзетілген кесте бойынша жүзеге асырылады.
1.3 Өндіруші қуаттарды орнату бойынша технологиялық шешім
Аналог ретінде қолданылатын негізгі жабдықты орнату көзделеді:
Құрамында БГҚ-65 МВт бу-газ қондырғысы бар:
- Siemens DDIT (Финспонг қ., Швеция) шығарған SGT-800 типті қуаты 45 МВт генераторы бар жиынтықта пайдаланылған газдардың осьтік шығарындысы бар бір газ турбинасы.
- бір бу қазандығы - конденсаттың кіріктірілген газ жылытқышы (ГПК) бар, тік, жеке түтін құбыры бар, ЗИО-Подольск машина жасау зауыты ААҚ (Подольск қ., Ресей) өндіретін бу параметрлері бар екі барабанды кәдеге Жаратушы: Рн.д.=0,7 МПа және Рв.д.=8,0 МПа;
- ЛМЗ ААҚ өндіретін қуаты 20 МВт ПТ-25-9,0 бір бу конденсациялық турбинасы (Санкт-Петербург қ., Ресей).
БГҚ-65 МВт блогының іске қосу операциялары үшін қондырғы көзделеді:
- ГСКБ ААҚ (Брест қ.) өндірген Автоматты блоктық газ-дизельдік жанарғысы ГБ-2,2 бар Р=0,6 МПа бу параметрлеріне КП-2,5-0,6 типті қуаттылығы аз бір бу қазандығы.
- Қуаты аз турбина аналогы ретінде күш машиналары-КТЗ ААҚ (Калуга қ., Ресей) өндірген қуаты 0,75 МВт ТГ-0,75 А0,4 Р132 типті қысымға қарсы блокты турбоагрегат қабылданды.
1.4 Негізгі жабдық конструкциясына, құбырларға қойылатын талаптар
Қазандық үй-жайында қуаты 45 МВт газ турбинасының құрамында қуаты 25 тсағ бу шығаратын бу қазандығы бар БГҚ-65 бір блогын және қуаты 20 МВт бір Бу турбинасын (БТ) орнату көзделеді.
Орнатылатын жабдық Электр станциялары мен желілерін техникалық пайдалану қағидаларының және қауіпсіздік техникасы бойынша қолданыстағы нормативтік-техникалық және заңнамалық құжаттаманың талаптарын ескере отырып әзірленген және оның тұрақты және қауіпсіз жұмысын қамтамасыз ететін қорғау құрылғыларымен, Автоматты реттеумен және бұғаттағыштармен жабдықталған.
Жабдықтың механикалық қауіпсіздігі қондырғылар корпустарының беріктігімен, параметрлердің белгіленген шекті мәндерінен шығуға жол бермейтін бұғаттайтын және қорғайтын құрылғылармен, айналмалы бөліктерде қорғаныш қаптамаларының болуымен қамтамасыз етіледі.
Жылу қауіпсіздігі жылу оқшаулағыш қаптамалардың болуымен, жылу беру аспаптарының отын және май жүйелерінің жабдығына күн сәулесінің тікелей әсерінің болмауымен, желдету және салқындату жүйесінің болуымен қамтамасыз етіледі.
Қыздыру беттерінің беткі температурасы 45 °С-тан аспайды, бұл СанПиН 9-80 РБ 98 өндірістік үй-жайлардың микроклиматына қойылатын гигиеналық талаптар сәйкес келеді.
Турбогенераторлардың конструкциясы уақыт пен қаражаттың ең аз шығынымен қызмет көрсету мен жөндеуге байланысты барлық қажетті іс-қимылдарды, қозғалыстар мен орын ауыстыруларды жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.
Құрастыру шешімдерімен еден көлігінің кіру мүмкіндігі және технологиялық жабдыққа стационарлық жүк көтергіш механизмдермен қызмет көрсету қамтамасыз етілген.
Жанасудан күйіктердің алдын алу және қоршаған ортаға жылу шығынын азайту үшін адамға қолжетімді орындарда құбырлар мен жабдықтарды оқшаулау жүргізіледі. Жылу жеткізгішінің температурасы 45 0С-тан жоғары жабдықтар мен құбыржолдар минералды мақта материалдарымен және мырышталған болаттан жасалған қаптамамен жылу оқшаулауға жатады.
Турбиналар жабдығының конструкциясында қауіпсіз пайдалануға арналған сақтандыру және қоршау құрылғылары және қызмет көрсетуші персоналға уытты заттардың әсер ету мүмкіндігін болдырмау жөніндегі шаралар көзделген. Турбиналардың конструкциясы іргетастарға, жұмыс алаңдарының төсемдеріне, жабдыққа майлы аэрозольдердің сыртқа түсуін болдырмайды.
Турбиналық қондырғылардың май бактарының жарылыс қауіпті аймағынан алыс нүктелерде орналасқан май деңгейінің көрсеткіштерімен және майлау жүйесіндегі май қысымының релесімен жабдықталған.
Қозғалтқыш корпустарының конструкциясы оларды пайдалану кезінде ажыратқыштар мен ернемек қосылыстарының тығыздығын қамтамасыз етеді. Ернемек қосылыстарын нығыздау кезінде майдың ағуын болдырмау үшін май құбырлары мен арматураның ернемек қосылыстарында жанбайтын материалдардан жасалған қорғаныш қаптамалары орындалады.
Мүмкін болатын дренаждық ағулар, олардың саны аз болғандықтан, оларды одан әрі кәдеге жарату үшін жылжымалы сыйымдылықтарға айдалатын шұңқырларға жинау көзделеді.
Турбиналық қондырғылардан майды авариялық төгу үшін ғимараттан тыс орнатылған және жарылыс қаупі бар аймақтан алыс жерасты авариялық май бактары көзделеді. Май бактарының көлемі қозғалтқыштарды толтыру үшін қажетті май көлемін ескере отырып таңдап алынды.
Май жүйесінде герметикалықтың 1-сыныбына сәйкес келетін жіксіз құбырлар мен болат арматураны қолдану көзделеді.
Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстар манометрлермен жабдықталған және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды орнату және қауіпсіз пайдалану қағидаларына сәйкес сақтандыру клапандарын орнатумен қысымның артуынан қорғалған.
Құбыржолдарда айырым және ескерту белгілері салынған, құбыржолдардың қосылған жерлерінде айырым планкалары орнатылған, өртке қарсы құбыржолдарды бояу орындалған.
1.5 Өрт қауіпсіздігі
Ғимараттардың жарылыс-өрт қауіпсіздігі және өрт қауіптілігі бойынша бөлмелердің санаттарын ескере отырып, қажетті отқа төзімділік шегі бар материалдар мен конструкцияларды қолдана отырып, жоспарлау шешімдерімен қамтамасыз етіледі. Қазандық корпусының отқа төзімділік дәрежесі - IV.
Жазғы найзағай кезінде қазандық ғимараты найзағайдың атмосфералық электр зарядтарының әсерінен болуы мүмкін. Ол үшін 153-34.21.122-2003 ғимараттарды, құрылыстарды және өндірістік коммуникацияларды найзағайдан қорғауды жобалау және орнату жөніндегі нұсқаулық сәйкес найзағайдан қорғау орнатылған. Найзағай шыбықтары орнатылған. Олар болаттан жасалған, коррозияға қарсы бояумен жабылған, көлденең қимасы кемінде 100 мм2. Қазандық ғимараттарында шатырдың темірбетон құрылымдары болғандықтан, найзағайдан қорғау үшін олар жерге тұйықталған. Ток өткізгіштер болаттан жасалған және найзағайдың толық тогын бұзушылықтарсыз және айтарлықтай қызып кетпестен өткізуге арналған және коррозияға қарсы жабынмен жабылған. Сондай-ақ, металл құрылымдық элементтер ток өткізгіштер ретінде қолданылады: өрт сатылары, су төгетін құбырлар.
Өрттерді сөндіру үшін қосалқы резервуарлардан, сорғы станциясынан, су жинау құрылыстарынан, құбыр жолдарынан тұратын сыртқы және ішкі өртке қарсы су құбыры желісі салынды. Қазандық құбырларында әрбір 30 м сайын өрт гидранттары орналастырылған. Әрбір өндірістік нысандарда өртке қарсы су құбыры салынған. Ол кіріс, су өлшеу қондырғысы, тарату желісі және көтергіштер, су тарату, құлыптау және реттеу арматурасынан тұрады. Сонымен қатар, қазандықта өрттің пайда болуын болдырмау үшін:
- шанцты құрал-сайманы бар қалқандар (күрек, сынық, багор, балта);
- құм салынған жәшіктер;
- өртке қарсы төсеніштер;
-ОП-10, ОУ-5, ӘПО-10 өрт сөндіргіштері.
Өрт дабылы өртті тез анықтауға және хабарлауға арналған. Қазандықта ТКП 45-2.02-190-2010 ғимараттар мен құрылыстардың өрт автоматикасы. Жобалаудың құрылыс нормалары. Ол: өрт туралы сигналды автоматты түрде беретін хабарлағыштардан; хабарлағыштан берілген өрт туралы сигналдарды қабылдайтын және дабыл сигналын автоматты түрде беретін қабылдау станциясынан; хабарлағыштарды қабылдау станциясымен қосатын сымдар (желілер) жүйесінен тұрады.
Барлық нысандарда эвакуациялық шығу жолдары жеткілікті. Эвакуациялық жолдар мен шығу жолдары. Өрт қауіпті нысандар көрші нысандар мен дәліздерден "ТКП 45-2.02-92-2007" сәйкес өртке қарсы қалқалармен және жабындармен бөлінген. Ғимараттар мен құрылыстарда өрттің таралуын шектеу. Көлемдік-жоспарлау және конструктивтік шешімдер. Жобалаудың құрылыс нормалары. Бұл нысандардың есіктері нығыздалған тығынмен өздігінен жабылатындай етіп көзделеді, саты торларының есіктері түтіннен өтпейтіндей етіп жасалады.
Нысандардағы едендер эвакуациялау жолдарында сырғанауға қарсы әсері бар бетонды, керамикалық плиткадан және арнайы антистатикалық линолеумнан жасалған нысандардың мақсатына байланысты.
Жарылыс, өрт қауіпті нысандарда жеңіл лақтырылатын конструкциялардың талап етілетін алаңы (терезе әйнегі) сақталады.
Барлық жұмыс алаңдары, адамдардың жұмыс орнына өтетін жолдары мен көтеру орындары қоршалады, жарықтандырылады және белгілермен немесе көрсеткіштермен белгіленеді.
Қалыпты жарықтандыруды авариялық ажырату кезінде персоналды эвакуациялау үшін адамдар өту үшін қауіпті орындарда; адамдарды эвакуациялау үшін қызмет ететін өту жолдарында және сатыларда; 50-ден астам адам жұмыс істейтін өндірістік нысандардың негізгі өту жолдарында эвакуациялық жарықтандыру орнату көзделеді.
2 ОРНАТЫЛАТЫН НЕГІЗГІ ЖАБДЫҚТЫҢ НЕГІЗГІ ТЕХНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ
2.1 Газ турбинасы
Siemens DDIT (Финспонг қ., Швеция) өндірген SGT-800 типті газ турбинасы он бес сатылы компрессоры бар бірыңғай ортақ корпусқа қоршалған стационарлық конструкцияның бір білікті қондырғысы болып табылады, алғашқы үш стационарлық саты ауыспалы геометрияға ие. Төртінші және он бесінші сатылар арасындағы қалақшаларының соңғы бөліктері арқылы ағып кетуді азайту үшін абразивті тығыздағыштар қолданылады. Сақиналы жану камерасы жылу оқшаулағыш жабыны бар дәнекерленген құрылымға ие, бұл жылу беру деңгейін төмендетеді және қызмет мерзімін ұзартады. Үш сатылы турбина қарапайым техникалық қызмет көрсету үшін бір модуль түрінде жасалған және компрессор білігіне бекітілген. Бағыттаушы аппараттың қалақтарының аэродинамикалық бетін салқындату көзделген. Сондай-ақ, статор фланецтерін салқындату жүзеге асырылады, бұл жұмыс аралықтарын азайтуға және өнімділікті (ПӘК) арттыруға мүмкіндік береді.
Газ турбинасының суық ұшы генераторға турбинаның айналу жылдамдығын 6600 айнмин-ден 1500...1800 айнмин-ге дейін төмендететін төмендеткіш редуктор арқылы қосылған.
Стандартты орындаудағы турбинаның жұмысы газ және сұйық (дизель) отынды жағуды көздейді. Газ турбинасы жоғары сенімділік пен тиімділікті зиянды шығарындылардың төмен деңгейімен біріктіреді. Отынды ауамен алдын ала араластыратын жанарғылар газ отынын жағу кезінде NОx және СО эмиссиялары шығарындыларының төмен деңгейін 15 ppm (parts per million) аспайтын және 50 - ден 100% - ға дейінгі жүктеме диапазонында сұйық (дизель) отынды жағу кезінде 25 ppm аспайтын қамтамасыз етеді.
Турбина пайдаланылған газдарды осьтік бұрумен орындалады.
Кешенді ауа тазарту қондырғысының (КАТҚ) жүйесі сүзгілермен және дыбыс өшіргішпен жабдықталған.
Техникалық сипаттама кесте 2.1-де келтірілген.
Кесте 2.1
Газ турбинасының техникалық сипаттамасы
Электр генераторының терминалдарындағы номиналды қуат, МВт
45
Қарапайым циклдегі генератор терминалдарындағы ПӘК-і, %
37
Сығу дәрежесі
20
Ауа шығыны, кгс
121,2
Табиғи газ шығыны, нм³сағ
12х10³
Табиғи газдың қысымы, МПа
2,7...3,0
Кесте 2.1 жалғасы
Шығатын газдардың температурасы, ºС
538
Пайдаланылған газдардың массалық шығыны, кгс
130
Айналу жиілігі, айнмин
6600
ГТҚ жабынынан бір метрдегі дыбыс деңгейі аспайды, дБА
85
ГТҚ массасы, т
90
SGT-800 газ турбиналық қондырғысы мыналарды қамтиды:
- газ турбинасы блогы;
- генератор;
- қоздырғыш;
- көмекші жүйелер;
- іске қосу кешені;
- ауаны жинау және сүзу жүйесі;
-электротехникалық жабдық пен автоматика жүйесінің блок-модулі;
- салқындату жүйелері;
- трансформаторлық жабдық;
- өрт сөндіру жүйесі;
Жүйелер мен блоктар тапсырыс берушіге жеке блок-модульдер түрінде жеткізіледі.
Негізгі модульдік блоктар:
- іргетас плитасындағы газ турбинасының блок-модулі;
- қоздырғыш-генератордың блок-модулі;
- ГТҚ іске қосу жүйесінің блок-модулі;
- электртехникалық блок-модуль және БӨАжА құралдары;
- бірыңғай рамаға орнатылған қосалқы жүйелер;
- ауаны жеткізу жүйесі (кешенді ауа тазарту жүйесі - КВОУ).
Модульдерді іргетастарға орнатқаннан кейін SGT-800 ГТҚ қондырғысы ауаны жеткізу жүйесін, майлау майын салқындатқышты, ауа ауа салқындатқыштарын, ауа компрессорын, толық таратуды және турбина мен генератордың қоршау құрылымдарын орнатуды қамтиды. Майлау майын салқындатқышы турбинаның қоршауына іргелес тірек конструкциясына орнатылады. Ауа салқындатқышы электрлік блок-модульдің төбесіне орнатылады.
Ауаны салқындату генераторы және щеткасыз қоздырғыш майлау жүйесімен, салқындату жүйесімен, бақылау, басқару және автоматиканың қажетті аспаптарымен жабдықталған.
Ауа жинау қораптарының бүйірлік жүйесі сүзілген ауаны компрессордың кіріс коллекторына жібереді. Коллектор компрессорға тиімді ауа ағынын қамтамасыз етуге арналған. Шу деңгейін төмендету үшін параллель қалқанды шу шығарғыштар ауа қабылдау жүйесінде орналасқан.
ГТҚ тиристорлық іске қосу құрылғысынан электр іске қосу жүйесімен жабдықталған.
Газ турбинасында, редукторда және генераторда жалпы маймен жабдықтау жүйесі бар. Майлау майы ретінде стандартты турбиналық минералды май қолданылады.
Қондырғының модульдік конструкциясы, тораптардың аз саны, олардың ұзақ қызмет ету мерзімі және техникалық қызмет көрсету кезінде қолжетімділік ұзақ жөндеу аралық ресурсты қамтамасыз етеді және жалпы пайдалану шығындарын азайтады.
2.2 Кәдеге жарату қазандығы
ЗиО-Подольск машина жасау зауыты ААҚ шығарған екі барабанды бу қазандығы буландырғыш тізбектердегі ортаның мәжбүрлі айналымымен екі тізбекті схема бойынша жасалған. ҚҚ-да орнатылған конденсаттың газ жылытқышы (КГЖ), жеке түтін құбыры бар тік орындалуы бар.
Газ барысы бойынша қазандықта қыздыру беттері рет-ретімен орналасқан:
- бірінші сатыдағы жоғары қысымды (ЖҚ) бу қыздырғышы;
- екінші сатыдағы ЖҚ бу қыздырғышы;
- ЖҚ буландырғышы;
- екінші және үшінші сатыдағы ЖҚ экономайзері;
- төмен қысымды бу қыздырғыш ЖҚ;
- ЖҚ буландырғышы;
- екінші сатыдағы ЖҚ және ТҚ экономайзері;
- ТҚ экономайзері;
- конденсаттың газ жылытқышы (КГЖ).
Барлық қыздыру беттері спиральды-қабырғалы құбырлардан жасалған және аралық металл конструкциялары арқылы өз ҚҚ қаңқасына ілінген. Қазандықтың қаптамасы болат профильді парақтан жасалған.
ҚҚ зауыттық жеткізу жинағына кіреді:
- қазандықтың өзі;
- газ турбинасынан қазандыққа дейінгі газ жолы (диффузорды қоса алғанда);
- шудан бас тарту құрылғысы, түтін құбырына дейін конфузор және газ жолы;
- ҚҚ үшін тығыз шибер;
- газ-су жылу алмастырғыш (КГЖ);
- деаэрациялық-қоректендіргіш қондырғы;
- контурлардың циркуляциялық сорғылары;
- конденсаттың су-су салқындатқышы және т. б.
Техникалық сипаттама кесте 2.2-де келтірілген.
Кесте 2.2
Кәдеге жаратушы бу қазандығының техникалық сипаттамасы
Жоғары қысымды тізбек:
- будың өнімділігі, тсағ
59,8
- шығу кезіндегі бу қысымы, МПа (абс)
8,0
- шығу кезіндегі бу температурасы, ºС
490
Төмен қысымды тізбек:
- будың өнімділігі, тсағ
14,5
- шығу кезіндегі бу қысымы, МПа
0,7
- шығу кезіндегі бу температурасы, ºС
221
- КГЖ жылу өнімділігі, Гкалсағ
7,9
- конденсат салқындатқышының жылу өнімділігі, Гкалсағ
7,9
- екі тізбек үшін қоректік судың температурасы, ºС
133
- қазандық арқылы газ шығыны, кгс
130
Газдардың температурасы:
- қазандыққа кіре берісте, ºС
538
- қазандықтан шығу кезінде, ºС
104
- қазандық массасы, т
2525
Қазандықтың конструкциясы және оның жеткізу блогы монтажды жеткізу блоктарымен немесе монтаждау орнында оларды үлкейтумен қамтамасыз етеді.
Қазандықтың конструкциясы сондай-ақ үлгілік талаптарға сәйкес оның тораптарына механикаландырылған жөндеу жүргізу үшін жағдайларды қамтамасыз етеді.
2.3 Жылулық схеманың есебі
Бұл дипломдық жобада жылу-техникалық жүйе ретінде ГТҚ орнату арқылы Атырау ЖЭО жаңғырту нәтижесінде алынған бу-газ қондырғысы зерттеледі. Жылу есебін орындау белгілі бір ретпен жүзеге асырылады, ол макро деңгейдегі техникалық жүйелерді математикалық модельдеу әдісіне тән, атап айтқанда:
- зерттеу жүйесінің есептік технологиялық сызбасын синтездеу;
- зерттелетін жүйенің математикалық моделін әзірлеу, зерттеу саласын талдау және нақтылау;
- математикалық моделді жүзеге асыру алгоритмін жасау;
- келесі зерттеу үшін ЭЕМ-де бағдарлама жасау;
- сандық зерттеу жүргізу және зерттелетін жүйені (объектіні) параметрлік оңтайландыру, алынған нәтижелерді талдау.
2.3.1 Зерттелетін объектінің есептік құрылымын синтездеу
Технологиялық схема құрамын (элементтер жиынтығы), құрылымын (элементтер арасындағы байланыс жүйелері) және шикізат ағындары мен дайын өнімнің берілген сипаттамалары кезіндегі режимдік және конструктивтік параметрлердің жиынтығын, мақсат функциясын және параметрлерге шектеулерді анықтаймыз.
Технологиялық схемаларды синтездеудің әртүрлі әдістері мен тәсілдері бар. Бұл жағдайда, бірінші кезеңде синтез міндеті элементтердің құрамын және тізбектің құрылымын анықтаумен ғана шектеледі, ал дәстүрлі қолмен жобалау тәжірибесінде қолданылатын қарапайым тәсілді қолдануға рұқсат етіледі.
Модельдеу объектісін алдын ала тексеру нәтижесінде алынған ақпарат негізінде оның есептік технологиялық схемасы қалыптастырылады (сурет 2.1). Технологиялық процестің әр кезеңін жүзеге асыру үшін бір немесе бірнеше техникалық элементтер таңдалады.
Сурет 2.1 - Атырау ЖЭО жаңғыртудың есептік технологиялық сызбасы:
I - компрессор; II - жану камерасы; III - газ турбинасы; IV, X - электр генераторы; V -ҚҚ жоғары қысым сатысы; VI - ҚҚ төмен қысым сатысы; VII - газ-су жылытқышы; VIII - бу турбинасының жоғары қысым сатысы; IX - бу турбинасының төмен қысым сатысы; XI -ауасыздандырғыш; XII - араластыру нүктесі; XIII - конденсатор; XIV - желілік су жылытқышы; XV - конденсат ағынын бөлу нүктесі; XVI - конденсат ағынын араластыру нүктесі.
Технологиялық элементтердің құрамын анықтағаннан кейін біз олардың арасындағы заттар мен энергия ағындары бойынша байланыстарды орнатамыз және нақтылаймыз, сонымен қатар сыртқы жүйелермен, соның ішінде қоршаған ортамен байланыс анықталады.
Схемада 16 элемент және 32 байланыс бар. Осы есептік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Закария Аңсат Арманұлы
Атырау қаласының ЖЭО-ғы ГТУ жобасы
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
5В071700 - Жылуэнергетика мамандығы
Нұр-Сұлтан 2022
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі _________
_______________ Б.А. Жакишев
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Атырау қаласының ЖЭО-ғы ГТУ жобасы
тақырыбына
5В071700 - Жылуэнергетика мамандығы бойынша
Орындады: Закария А. А.
Ғылыми жетекші: Сакипов К.Е.
Нұр-Сұлтан 2022
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Факультет Көлік-энергетика
Мамандық 5В071700 Жылу энергетикасы
Кафедра Жылуэнергетика
Бекітемін
Кафедра меңгерушісі
_____________ Б.А. Жакишев
__________________2022 ж.
Закария Аңсат Арманұлы студентке
Диплом жобасын (жұмысын) орындауға арналған
Т А П С Ы Р М А
1. Жобаның (жұмысының) тақырыбы Атырау қаласының ЖЭО-ғы ГТУ жобасы
университет бойынша 2022 ж. 14 01 берілген №47 бұйрықпен бекітілген.
2. Студент аяқтаған жобаны (жұмысты) тапсыру мерзімі 30 04 2022 ж.
3. Жобаның (жұмыстың) бастапқы деректері:
1. Негізгі бөлім, 2. Есептеу бөлімі, 3. Жобаны автоматтандыру және экономикалық бөлім.
4. Графикалық материалдың тізбесі (міндетті сызбалары нақты көрсетілген)
1. Бас жоспар, 2. ГТҚ-ның жану камерасы, 3. ГТҚ-ның жылулық схемасы, 4. ГТҚ-ның автоматикасы, 5. ГТҚ циклінің бейнесі.
5. Негізгі ұсынылатын әдебиеттердің тізімі:
1. Костюк, А.Г. Турбины тепловых и атомных электрических станций: учебник для вузов. - 2-е изд., перераб. и доп. А.Г. Костюк, В.В. Фролов, А.Е. Булкин и др.; Ред. А.Г. Костюк. - М.: Издательство МЭИ, 2001. -488 с.: ил.
2. Стерман Л.С. Тепловые и атомные электрические станции: учебник для вузов. - 3-е изд., перераб. Л.С. Стерман. - М.: Издательство МЭИ, 2004. - 424 с., ил.
3. Цанев, С.В. Газотурбинные и парогазовые установки тепловых электростанций: Учеб. пособие для вузов С.В. Цанев, В.Д. Буров, А.Н. Ремезов. - М.: Издательство МЭИ, 2002. - 584 с.
6. Жоба (жұмыс) бойынша тиісті бөлімдері көрсетілген кеңестер
Бөлімнің атаулары
және номерлері
Ғылыми жетекші,
консультант
Тапсырманы алу мерзімі
Тапсырма берілді
(қолы)
Тапсырма қабылданды
(қолы)
1. Негізгі бөлімі
Сакипов К.Е.
Желтоқсан
2022 ж.
2. Есептеу бөлімі
Сакипов К.Е.
Қаңтар-наурыз
2022 ж.
3. Жобаны автоматтандыру және экономикалық бөлім
Сакипов К.Е.
Наурыз-Сәуір
2022 ж.
7. Дипломдық жұмысты (жобаны) орындау графигі
№
Жұмыс этаптары
Жұмыс этаптарын орындау мерзімдері
Ескерту
1
Дипломдық жобаның тақырыбын бекіту
14.01.2022
2
Дипломдық жобаны дайындауға материалдарды жинау
14.01.2022
3
1 бөлім
14.01.2022
Практикаға кету алдында
4
2 бөлім
28.03.2022
Практиканың бірінші аптасында
5
2,3 бөлімдер
25.04.2022
Практика кезінде
6
Дипломдық жұмыстың (жобаның) толық мәтінінің алғашқы нұсқасын бітіріп, алдын алу қорғауға шығару
15.04 - 30.04.2022
Практиканың соңғы аптасында
7
Дипломдық жұмысты (жобаны) рецензияға шығару
11.05.2022
8
Дипломдық жұмысты (жобаны) ғылыми жетекшінің пікірі мен рецензиямен соңғы вариантын ұсыну
11.05.2022
9
Дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау
Кафедра жоспары бойынша
МАК кестесіне сәйкес
Тапсырманы беру мерзімі 14 01 2022 ж.
Ғылыми жетекші: Сакипов К.Е.
Тапсырма алдым: Закария А.А.
АҢДАТПА
Зерттеу нысаны-Атырау ЖЭО.
Дипломдық жобаның мақсаты - ГТҚ орнату арқылы ЖЭО модернизациясын зерттеу.
Жобалау барысында келесі зерттеулер жүргізілді: жылу тізбегін есептеу, электрмен жабдықтау схемалары, ГТҚ кеңейтілген есептеу, желілік су жылытқышын жылу есептеу. Қазандықты автоматты басқару жүйесінің сұрақтары қарастырылып, ЖЭО жұмысының техникалық-экономикалық есебі келтірілген.
Дипломдық жобада келтірілген есептеу-аналитикалық материал зерттеу объектісінің жағдайын объективті түрде көрсетеді, әдеби және басқа көздерден алынған барлық теориялық және әдіснамалық ережелер мен ұғымдар олардың авторларына сілтемелермен бірге жүреді.
АННОТАЦИЯ
Объектом исследования является Атырауская ТЭЦ.
Цель дипломного проекта заключается в исследовании модернизации ТЭЦ путем установки ГТУ.
В процессе проектирования выполнены следующие исследования: расчет тепловой схемы, схемы электроснабжения, укрупненный расчет ГТУ, тепловой расчет подогревателя сетевой воды. Рассмотрены вопросы системы автоматического управления котла, приведен технико-экономический расчет показателей работы ТЭЦ.
Приведенный в дипломном проекте расчетно-аналитический материал объективно отражает состояние объекта исследования, все заимствованные из литературных и других источников теоретические и методологические положения и концепции сопровождаются ссылками на их авторов.
ANNOTATION
The object of the study is the Atyrau CHP.
The purpose of the diploma project is to study the modernization of the CHP by installing GTU.
During the design process, the following studies were carried out: calculation of the thermal circuit, power supply circuits, enlarged calculation of GTU, thermal calculation of the mains water heater. The issues of the automatic control system of the boiler are considered, the technical and economic calculation of the performance of the CHP is given.
The computational and analytical material presented in the diploma project objectively reflects the state of the research object, all theoretical and methodological provisions and concepts borrowed from literary and other sources are accompanied by references to their authors.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
8
1
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
12
1.1
Қазандықтың бас жоспары
12
1.2
Жылу жүктемелері
14
1.3
Өндіруші қуаттарды орнату бойынша технологиялық шешім
15
1.4
1.5
2
Негізгі жабдық конструкциясына, құбырларға қойылатын талаптар
Өрт қауіпсіздігі
ОРНАТЫЛАТЫН НЕГІЗГІ ЖАБДЫҚТЫҢ НЕГІЗГІ ТЕХНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ
15
17
19
2.1
Газ турбинасы
19
2.2
Кәдеге жарату қазандығы
21
2.3
Жылулық схеманың есебі
22
2.3.1
Зерттелетін объектінің есептік құрылымын синтездеу
23
2.3.2
Математикалық модель құрастыру
25
2.3.3
Жүйені талдау үшін компьютер үшін алгоритмді және оның бағдарламалық жасақтамасын жасау
33
2.3.4
Алынған нәтижелерді сандық зерттеу және талдау
33
2.4
Өндіруші қуаттарды орнатудың ірілендірілген есебі
34
2.4.1
Қондырғы сипаттамасы
34
2.4.2
Компрессор ауаны сығу процесін есептеу
35
2.4.3
ГТҚ отынының 1 м3-не жатқызылған компрессор энергиясының теңгерімі
36
2.4.4
Жану камерасының есебі
37
2.4.5
Жану камерасының энергия балансы
43
2.4.6
Турбинада түтін газдарын кеңейту процесінің есебі
45
2.4.7
ГТҚ отынының 1 м3-не жатқызылған компрессор энергиясының теңгерімі
46
2.5
Желілік жылытқыштың есебі
47
2.5.1
Желілік жылытқышты таңдау
47
2.5.2
Желілік жылытқыштың құрылымдық есебі
52
2.5.3
Желілік жылытқыштың гидравликалық есебі
54
2.6
Газтурбиналық қондырғыдан шығарындылардың есебі
56
2.6.1
Көміртегі оксиді мен жанбайтын көмірсутектер шығарындыларының есебі
57
2.6.2
Түтін құбырының есебі және таңдау
58
2.6.3
Атмосфераға ластаушы заттардың шығарындылары үшін төлемақының есебі
60
3
ЖОБАНЫ АВТОМАТТАНДЫРУ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМІ
61
3.1
Бу генераторының жылу жүктемесін автоматты түрде реттеу
61
3.2
Технологиялық процестерді басқарудың автоматтандырылған жүйесі бойынша шешімдер
64
3.3
ЖЭО-ның техникалық-экономикалық көрсеткіштерінің есебі
65
ҚОРЫТЫНДЫ
72
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
73
Қосымшалар
75
КІРІСПЕ
І. Атырау жылу электр орталығы АҚ туралы жалпы ақпарат.
Атырау ЖЭО АҚ құрамына Атырау ЖЭО және аудандық қазандық кіреді. Электр және жылу энергиясының өндіруші көзі 01.07.2021 жылғы жағдай бойынша белгіленген электр қуаты - 474 МВт, белгіленген жылу қуаты - 798 Гкалсағ Атырау ЖЭО болып табылады. Аудандық қазандық пен бу өнімділігін есепке алғанда - 2 300 тсағ. 01.07.2021 жылғы жағдай бойынша Атырау ЖЭО - ның негізгі жабдықтары - 14 қазандық агрегат және 11 турбоагрегат және ГТҚ -60 МВт. 2021 жылдың I - жартыжылдығында жылу энергиясын өндіру - 587,81 мың Гкал, тұтынушылармен жасалған шарттарға сәйкес қамтамасыз етілді.
ІІ. Жылу энергиясын өндіру және жабдықтау қызметі бойынша бекітілген инвестициялық бағдарламаны орындау.
ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу Комитеті Департаментінің 28.08.2020 ж. №67-НҚ және Атырау облысы энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының 28.08.2020 ж. № 109-Ө бірлескен бұйрығына сәйкес 2021 жылға жылу энергиясын өндіру және жабдықтау бойынша реттелетін қызметке 193 338,56 мың теңге сомасында инвестициялық бағдарлама бекітілді.
Уәкілетті орган бекіткен инвестициялық бағдарламада көзделген іс-шараларды АЖЭО АҚ Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының талаптарына сәйкес орындайды.
Қазіргі уақытта инвестициялық бағдарламаның іс - шаралары бойынша тиісті жұмыстар атқарылды - тендерлер өткізілді, жеткізушілермен материалдар, жабдықтар сатып алуға және жұмыстарды, қызметтерді орындауға шарттар жасалды, дайындаушы зауыттар негізгі және қосалқы жабдықтардың қосалқы бөлшектерін дайындау бойынша жұмыстарды жүргізуде, дайындау мерзімі күнтізбелік 150-180 күнді құрайды.
Тұтынушылармен жұмыс туралы.
2021 жылдың I - жартыжылдығында АЖЭО АҚ мекен жайына тұрмыстық тұтынушылардан жылу энергиясы бойынша көрсетілетін қызметтер сапасының сәйкес келмеуі немесе нашарлауы және тұтынушымен шарттық қатынастардың бұзылуы мәніне 193 өтініш алынды.
Оның ішінде жылыту және ыстық сумен жабдықтау қызметтері сапасының сәйкестігін тексеру үшін - 32 өтініш:
- жылыту және ыстық сумен жабдықтау қызметтері бойынша сәйкессіздік фактісі расталмады - 17 өтініш.
Мысал: тұтынушы Широнов А., мкр.Береке, 25 үй ,12 пәтер (12.03.2021 Ж. өтініш):
- тексеру кезінде пәтердегі ауа температурасы 22-23 0С болды, бұл ҚР ҚНжЕ сәйкес келеді 2.04-21-2004 азаматтық ғимараттардың энергия тұтынуы және жылу қорғауы;
- себебі - кондоминимумның кінәсі - 15 өтініш.
Мысалы: тұтынушы Кушенова с., мкр.Сарыарқа, 33 үй, 3 пәтер (18.01.2021 Ж. өтініш) - тексеру кезінде ауа температурасы 18 0С, бұл санитарлық-техникалық нормаларға сәйкес келмейді.
Себебі: пәтер ішіндегі сымдарды жылумен жабдықтаудың жобалық схемасының бұзылуы болды: жылыту радиаторлары жылумен жабдықтау жүйесінің кері желісінің көтергішіне қосылған.
Өткізу қорытындысы бойынша Атырау ЖЭО АҚ тарапынан Азамат-Аман ПИК-не анықталған бұзушылықтар туралы және оларды жоюға жәрдемдесу туралы хат жолданды.
Соның ішінде басқа да тақырыптарға - шартты бұзу, есеп айырысу алаңын ұлғайту, жылу есептегіштері бойынша есептеу мәселелері бойынша, пәтерлерді қабылдау - беру актілеріне сәйкес қайта есептеулерге, жеке шоттарды бөлу немесе біріктіруге және т.б. - 161 өтініш түсті.
Көрсетілген өтініштердің негізінде ПИК-ке қызмет көрсететін АТС АҚ жылу инспекциясы және режимдерді реттеу бөлімінің өкілдерімен (олар болған жағдайда), өткізу және өткізу қызметінің инженерлік құрамымен және бірыңғай энергия өткізу қызметі учаскелерінің жұмыскерлерімен бірлесіп, Сәйкессіздік себептерін және басқа да тексеру түрлерін анықтау бойынша комиссиялық тексерулер ұйымдастырылды, ол туралы тексеру актілері жасалды және тексеру комиссияларының құрамына жіберілді. заңмен белгіленген мерзім барлық өтініш берушілерге жауаптар.
Сыртқы ауаның нақты температурасын ескере отырып, жылумен жабдықтау бойынша көрсетілетін қызметтердің құнын қайта есептеу әдістемесіне сәйкес 20202021 жылдардағы жылу беру маусымында халыққа жылумен жабдықтау бойынша көрсетілетін қызметтердің құнын сыртқы ауаның нақты температурасына қайта есептеу бойынша жұмыс жүргізілді: сыртқы ауаның нақты температурасы бойынша есептеуге сәйкес қайта есептеу сомасы - 465 474,2 теңгені құрады (халыққа қайтару), сыртқы ауаның ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу комитетінің Атырау облысы бойынша департаменті ММ 10.06.2021 ж. № 021788 бұйрығымен. келісу үшін.
2021 жылдың I - жарты жылдығында АЖЭО АҚ жалпы үйлік жылу энергиясын есептеу құралдарын орнату бойынша іс-шараларды жалғастыруда және 5 тұрғын үйде 7 жалпыүйлік жылу есептеу аспаптары орнатылып, қабылданды. Тұрғындар мен КОЖДГ ЖШС ПИК өтініштері бойынша 2021 жылдың соңына дейін 12 тұрғын үйге жылу энергиясын есептейтін жалпыүйлік аспаптарды (ШБА) орнату жоспарлануда.
Атырау ЖЭО АҚ қызметінің перспективалары, оның ішінде тарифтердің өзгеруі туралы.
ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу комитетінің Атырау облысы бойынша департаментінің 02.11.2020 ж. №82-НҚ бұйрығымен 2021-2025 жылдары ұзақ мерзімді кезеңге жылу энергиясын өндіру және жабдықтау бойынша Атырау жылу электр орталығы АҚ реттеліп көрсетілетін қызметіне тарифтердің шекті деңгейлері жылдар бойынша инфляция деңгейіне өсумен бекітілді.
Атырау ЖЭО АҚ-ның алдына таяу болашақта міндеттер қойылып, келесі іс-шаралар бекітілді:
- Негізгі және қосалқы жабдықтарды, ғимараттар мен құрылыстарды күрделі және ағымдағы жөндеудің жыл сайынғы бағдарламасын толық көлемде орындау;
- Өзінің парк ресурсын өтеген жабдықты жаңғырту;
- Негізгі жабдықтың жұмыс ресурсын ұзарту бойынша іс-шаралардың орындалуын қамтамасыз ету.
- Жылу энергиясын өндіру және жабдықтау үшін АЖЭО АҚ реттелетін қызметіне бекітілген инвестициялық бағдарламаны орындау.
Бұдан әрі, 2021-2022 жылдар ішінде жаңа қуаттарды іске қосу жоспарлануда - бұл ПТ-65-9013 үлгісіндегі №13 ст. турбоагрегат, бұл электр қуатының 65 МВт-қа және жылу қуатының 164 Гкалсағатқа өсуіне әкеледі.
Баяндалғанның негізінде, Атырау ЖЭО АҚ-ның табиғи монополия саласындағы қызметі 2021 жылдың I-жарты жылдығы ішінде монополияға қарсы заңнаманы сақтай отырып және бекітілген тарифтік сметалар шеңберінде жүзеге асырылғаны көрініп тұр.
Бұл дипломдық жобада ГТҚ орнату арқылы Атырау ЖЭО-ны жаңғырту қарастырылуда. Қазандық жұмысының тиімділігін арттыру үшін жаңғырту Siemens DDIT газ турбиналық қондырғысын (Финспонг қ., Швеция) кәдеге жаратушы қазандықтың және конденсаттың газ жылытқышы (ГПК) орнатылған, тік, жеке түтін құбыры бар, ЗИО-Подольск машина жасау зауыт ААҚ (Подольск қ., Подольск қ.) өндірген екі - барабанды типті кәдеге жаратушы қазандықтың алдына орнатуды көздейді. Ресей) бу параметрлері бар: Рн.д.=0,7 МПа және Рв.д.=8,0 МПа.
Қазіргі экономика жағдайында кез-келген өнеркәсіптік кәсіпорынның табысты дамуының айқындаушы факторы тиімді үнемді энергиямен жабдықтау болып табылады. Энергия ресурстарының бағасының үнемі өсуі кәсіпорындар өнімдерінің рентабельділігіне айтарлықтай әсер етеді және тез арада шешілуі керек міндеттер қояды. Энергия үнемдейтін жаңа технологиялар мен инновацияларды енгізу ғана бәсекеге қабілеттілікті сақтауға мүмкіндік береді. Бүгінде өнеркәсіптік кәсіпорындардың елеулі бөлігін энергиямен жабдықтауды ЖЭО, өндірістік немесе өндірістік-жылыту қазандықтары жүзеге асырады. Бұл секторға жаңа технологияларды енгізу энергия тасымалдаушылардың арзандауына және соның салдарынан өнеркәсіптік кәсіпорындар рентабельділігінің артуына алып келетіні анық. Өнеркәсіп және энергетика саласындағы ұтымды энергетикалық саясат қойылған міндетті шеше алады.
Қазандықтардағы будың жоғалған жылу айырмашылығын пайдалану мақсатында өнеркәсіптік қазандықтардың будың бастапқы параметрлеріне (13-14 ата) Әртүрлі қуатты (0,6; 1,5; 3,5 МВт) модульдік турбоагрегаттарды (қысымға қарсы бу турбинасы - генератор) орнату көзделеді. Турбинадан кейін 2-5 атм қысыммен пайдаланылған бу кәсіпорынның технологиялық қажеттіліктеріне немесе жылыту және ыстық сумен жабдықтау мақсатында пайдаланылуы тиіс.
Шағын қуатты қазандықтарды турбиналармен жабдықтау:
- қазандықтарды электрмен жабдықтау сенімділігін арттыру, бұл өз кезегінде жылу беру сенімділігін арттырады;
- қоршаған ортаға зиянды әсерді арттырмай, қосымша электр энергиясын алу.
ЖЭО ГТҚ мен ПМУ Жоғары экономикалық көрсеткіштермен ерекшеленетіндіктен, бағдарламада қолданыстағы ЖЭО-ны жаңғырту көзделген. Шынында да, ЖЭО ПМУ-да жылу тұтынудағы салыстырмалы өндіріс 2,5 есе көп, ал босатылған электр энергиясына шартты отынның меншікті шығыны бу турбиналы ЖЭО-мен салыстырғанда 1,3 есе аз. Мұндай қондырғылардың өтелу мерзімі 3-4 жыл, ал құны дәстүрлі ЖЭО-ға қарағанда 1,5 есе арзан.
Бағдарламаға сәйкес бу - газ және газ турбиналық технологияларды енгізуді бірінші кезекте таңдалған алаңды, жылу тұтынушыларымен қамтамасыз етілуін және газ тәрізді отынның болуын ескере отырып, орындалған жобалау және жобалау алдындағы әзірлемелер бойынша оларды енгізудің орындылығы анықталған электр станцияларында жүзеге асыру керек.
Өнеркәсіптік кәсіпорындар үшін электр энергиясына белгіленген тарифтер мен отын құны кезінде қазандықта турбогенераторларды орнатуға байланысты шығындардың өтелу мерзімі турбогенераторларды пайдалану тиімділігіне және оларды жыл ішінде пайдалану сағаттарының санына байланысты болады.
Жұмыс істеп тұрған қазандықтарда, негізінен, табиғи газ, мазут, пеш отыны, сондай-ақ көмір мен шымтезек қолданылады.
Бірлі - жарым қуаты 10 Гкалсағ және одан жоғары қазандықтарда электр энергиясын өндіру үшін қазандықтардың энергетикалық әлеуетімен және олардан жылу энергиясын жіберу шарттарымен айқындалған түрлі мөлшердегі бу және газ турбиналы электр генерациялайтын жабдық көзделеді.
Бу турбиналық, газ турбиналық технологияларды, сондай-ақ ПМУ енгізу арқылы республиканың энергетикалық кешенін жаңғырту перспективалы болып табылады. Ол энергия ресурстарын тиімді пайдалануға мүмкіндік береді және елдің энергетикалық қорғалуын арттырады. Себебі ҚР-да отын-энергетикалық ресурстардың жеткілікті қоры жоқ. Жеке энергетикалық шикізат базасы есебінен энергияға қажеттіліктің 15% - ға жуығы өтеледі. Отын мен электр энергиясын сатып алуға қомақты валюта қаражаты жұмсалады, сондықтан энергия үнемдеу елдегі энергетикалық проблеманы шешудегі мемлекеттік саясаттың басымдығы болып табылады. Энергетика мен өнеркәсіптің ғана емес, бүкіл мемлекеттің экономикасының да одан әрі дамуы осы бағдарламаны жүзеге асыруға байланысты екені анық.
1 Негізгі бөлім
1.1 Қазандықтың бас жоспары
Бұл жобада Атыраудағы жылумен жабдықтаудың негізгі орталықтандырылған көздерінің бірі болып табылатын ГТҚ орнату арқылы Атырау ЖЭО жобасы қарастырылуда. ЖЭО өнеркәсіптік кәсіпорындар мен қаланың тұрғын үй-коммуналдық секторын жылумен (ыстық сумен) қамтамасыз етеді. Орнатылған және жұмыс істеп тұрған негізгі жабдық кесте 1.1-де келтірілген:
Кесте 1.1
Негізгі құрал-жабдықтар
Типтер
N,тсағ
Дайындау зауыты
Т, °С
Енгізу жылы
БКЗ-120-ГМ
120 МВа
БКЗ
540
1962
БКЗ-120-ГМ
120 МВа
БКЗ
540
1963
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1966
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1967
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1968
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1969
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1970
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
1975
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
1980
БКЗ-160-ГМ
160 МВа
БКЗ
540
1985
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
2010
ТГМ-151-220Е
220 МВа
БКЗ
540
2010
ТГМ-159С
220 МВа
БКЗ
540
2011
АҚ-та орнатылған жылу қуаты - 3-257 Гкалсағ.
Технологиялық жылумен жабдықтауға арналған жылу тасымалдағыш 1,1...1,3 МПа (11...13 кгссм2) қысыммен қаныққан бу болып табылады. Ыстық сумен жабдықтау, жылыту және желдету жүйелеріне арналған жылу тасымалдағыш желілік су болып табылады. Қаладан желілік су желілік сорғыларға түседі, содан кейін параллель схема бойынша желілік су жылытқыштар мен ыстық су қазандықтарына жіберіледі.
Жылу берудің есептік кестесі 130-70 ºС.
Жылумен жабдықтау жүйесі жабық.
Қазандықтың қосалқы жабдықтары мыналарды қамтиды:
- бу қазандықтарының деаэрациялық-қоректендіргіш қондырғысы;
- жылу желілерінің деаэрациялық-қоректендіру қондырғысы;
- жылуландыру қондырғысы;
- шикі және химиялық тазартылған суды жылытқыштар;
- қоректік сорғылар;
- желілік сорғылар;
- желілік суды қайта өңдеу сорғылары;
- екі сатылы катионитты су дайындау қондырғысы;
- қазандықтың жұмысын қамтамасыз ететін басқа да қосалқы жабдықтар.
СТ. № 1 ... 4 орнатылған қазандық агрегаттары биіктігі 150 м, сағасының диаметрі 6,0 м түтін құбырына қосылған.
Қондырғының қосалқы жабдығын орналастыру жөніндегі жинақтық шешімдермен, сондай-ақ БГҚ орнату кезінде жұмысқа тартылған қосалқы жабдықтың қанағаттанарлықсыз пайдалану жай-күйіне байланысты технологиялық шешімдермен аудандық №3 қазандықтың бас корпусында орнатылған келесі қолданыстағы жабдықты бөлшектеу орындалады:
- БКЗ-120-ГМ ст. бу қазандығы, тартқыш үрлеу жабдығы және байлаудың технологиялық құбырлары бар;
- өнімділігі 100 м3сағ бастапқы су жылытқышты кейіннен жаңа, неғұрлым заманауи және тиімді сумен ауыстыра отырып;
- өнімділігі 30 тсағ екі тез әрекет ететін редукциялық қондырғы 1,40,6 МПа.
Құрамында БГҚ орнатылатын жабдық:
- Siemens DDIT шығарған SGT-800 типті қуаттылығы 45 МВт генераторы бар бір газ турбинасы (Финспонг қ., Швеция).
- бір бу қазандығы - ЗИО-Подольск машина жасау зауыты ААҚ (Подольск қ., Ресей) шығарған, шығатын түтін газын экономикалық қолайлы температураға дейін толтыру үшін конденсаттың газ жылытқышы (ГПК) орнатылған екі барабанды кәдеге Жаратушы (шығарылатын будың өнімділігі мен параметрлері: Рн.д.=0,7 МПа және Рв.д.=8,0 МПа);
- ЛМЗ ААҚ өндіретін қуаты 20 МВт Т-20-8,0 бір бу конденсациялық турбинасы (Санкт-Петербург қ., Ресей).
- ГСКБ ААҚ (Брест қ.) өндірген Р =0,6 МПа параметрлеріне КП-2,5-0,6 типті іске қосу операциялары үшін қуаты аз бір бу қазаны.
Қарастырылып отырған қазандық алаңының бас жоспары іргелес аумақ пен құрылыстың ерекшеліктерін, ТКП 45-3.01-155-2009 өнеркәсіптік кәсіпорындардың бас жоспарлары. Жобалаудың құрылыс нормалары.
Күрделі конфигурациялы қазандықтың аумағы, оның ауданы 5,2 га құрайды.
Құрылатын жұмыс орындарындағы барлық персонал ТКП 45-3,02-209-2010 әкімшілік және тұрмыстық ғимараттар. Жобалаудың құрылыс нормалары.
Қазандық алаңы құрылыстың жоғары тығыздығымен және әртүрлі мақсаттар мен орындардағы жерасты инженерлік коммуникацияларының қаныққан желісімен сипатталады.
Ғимараттар мен құрылыстардың орналасу орнын анықтау кезінде:
- аумақты функционалдық аймақтарға бөлу және объектілердің технологиялық байланыстары;
- құрылыстан бос аумақтың болуы;
- жобаланатын инженерлік желілерді қысқа трассалар бойынша қолданыстағы коммуникацияларға қосу мүмкіндігі;
- жобаланатын құрылыстардан сақталатын қолданыстағы құрылыстар мен коммуникацияларға дейінгі нормативтік арақашықтықты сақтау.
Жобаланған технологиялық жабдықтары бар жаңа корпусты орналастыру үшін БГҚ қосымша бөлінген аумақты пайдаланды.
Градирнялардан жалпыға ортақ пайдаланылатын автожолдарға дейінгі нормативтік қашықтықты, жанғыш сұйықтықтар қоймалары мен көрші кәсіпорындардың құрылыстары арасындағы, жоғары қысымды газ құбырлары мен магистральдық темір жолдар арасындағы өртке қарсы аралықтарды сақтау қажеттілігі жоғарыда көрсетілген құрылыстардың отырғызу орнын таңдау мүмкіндігін күрт шектеді.
Қолданыстағы технологиялық жабдық ішінара бөлшектелуі мүмкін, ал қалған бөлігі отын ретінде газды пайдалануы мүмкін екенін ескере отырып, қолданыстағы мазут шаруашылығын бөлшектеу және осы жерде ГТҚ сумен салқындату жүйесінің жаңа жобаланған құрылыстарын, отын, май қоймаларын және сығымдау газ компрессорларын орналастыру туралы шешім қабылданды.
Орнатылатын бу-газ турбиналы қондырғы толығымен автоматтандырылған және толық ауқымды бақылауды, жабдықты пайдаланудың сенімділігі мен қауіпсіздігін, барлық пайдалану режимдерінде негізгі және қосалқы жабдықты қашықтықтан және автоматты басқаруды қамтамасыз етеді.
1.2 Жылу жүктемелері
Атырау ЖЭО жылумен жабдықтау аймағының есептік жылу жүктемелері мыналарды құрайды:
а) тұтынушыларға 1,3 МПа бу жіберу - 27,3 тсағ;
б) ыстық суда жылу жіберу (жылу желілеріндегі шығындарды есепке алғанда) - 240,7 Гкалсағ, оның ішінде ыстық сумен жабдықтау - 22,7 Гкалсағ.
Конденсатты өндірістен қайтару - 30%-ға дейін.
СНБ 2.04.02-2000 құрылыс климатологиясы және ТКП 45-2.04-43-2006 Құрылыс Жылу техникасы. Жобалаудың құрылыс нормалары жобасында келесі климатологиялық деректер қабылданған:
- жылыту үшін сыртқы ауаның есептік температурасы - -24 оС;
- жылыту кезеңінің орташа температурасы - -1 оС;
- Жылыту кезеңінің ұзақтығы - 199 тәулік.
Қазандықтың жұмыс тәртібі тәулік бойы. Жылытуға, желдетуге және ыстық сумен жабдықтауға жылу беру 130-70 °С түзетілген кесте бойынша жүзеге асырылады.
1.3 Өндіруші қуаттарды орнату бойынша технологиялық шешім
Аналог ретінде қолданылатын негізгі жабдықты орнату көзделеді:
Құрамында БГҚ-65 МВт бу-газ қондырғысы бар:
- Siemens DDIT (Финспонг қ., Швеция) шығарған SGT-800 типті қуаты 45 МВт генераторы бар жиынтықта пайдаланылған газдардың осьтік шығарындысы бар бір газ турбинасы.
- бір бу қазандығы - конденсаттың кіріктірілген газ жылытқышы (ГПК) бар, тік, жеке түтін құбыры бар, ЗИО-Подольск машина жасау зауыты ААҚ (Подольск қ., Ресей) өндіретін бу параметрлері бар екі барабанды кәдеге Жаратушы: Рн.д.=0,7 МПа және Рв.д.=8,0 МПа;
- ЛМЗ ААҚ өндіретін қуаты 20 МВт ПТ-25-9,0 бір бу конденсациялық турбинасы (Санкт-Петербург қ., Ресей).
БГҚ-65 МВт блогының іске қосу операциялары үшін қондырғы көзделеді:
- ГСКБ ААҚ (Брест қ.) өндірген Автоматты блоктық газ-дизельдік жанарғысы ГБ-2,2 бар Р=0,6 МПа бу параметрлеріне КП-2,5-0,6 типті қуаттылығы аз бір бу қазандығы.
- Қуаты аз турбина аналогы ретінде күш машиналары-КТЗ ААҚ (Калуга қ., Ресей) өндірген қуаты 0,75 МВт ТГ-0,75 А0,4 Р132 типті қысымға қарсы блокты турбоагрегат қабылданды.
1.4 Негізгі жабдық конструкциясына, құбырларға қойылатын талаптар
Қазандық үй-жайында қуаты 45 МВт газ турбинасының құрамында қуаты 25 тсағ бу шығаратын бу қазандығы бар БГҚ-65 бір блогын және қуаты 20 МВт бір Бу турбинасын (БТ) орнату көзделеді.
Орнатылатын жабдық Электр станциялары мен желілерін техникалық пайдалану қағидаларының және қауіпсіздік техникасы бойынша қолданыстағы нормативтік-техникалық және заңнамалық құжаттаманың талаптарын ескере отырып әзірленген және оның тұрақты және қауіпсіз жұмысын қамтамасыз ететін қорғау құрылғыларымен, Автоматты реттеумен және бұғаттағыштармен жабдықталған.
Жабдықтың механикалық қауіпсіздігі қондырғылар корпустарының беріктігімен, параметрлердің белгіленген шекті мәндерінен шығуға жол бермейтін бұғаттайтын және қорғайтын құрылғылармен, айналмалы бөліктерде қорғаныш қаптамаларының болуымен қамтамасыз етіледі.
Жылу қауіпсіздігі жылу оқшаулағыш қаптамалардың болуымен, жылу беру аспаптарының отын және май жүйелерінің жабдығына күн сәулесінің тікелей әсерінің болмауымен, желдету және салқындату жүйесінің болуымен қамтамасыз етіледі.
Қыздыру беттерінің беткі температурасы 45 °С-тан аспайды, бұл СанПиН 9-80 РБ 98 өндірістік үй-жайлардың микроклиматына қойылатын гигиеналық талаптар сәйкес келеді.
Турбогенераторлардың конструкциясы уақыт пен қаражаттың ең аз шығынымен қызмет көрсету мен жөндеуге байланысты барлық қажетті іс-қимылдарды, қозғалыстар мен орын ауыстыруларды жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.
Құрастыру шешімдерімен еден көлігінің кіру мүмкіндігі және технологиялық жабдыққа стационарлық жүк көтергіш механизмдермен қызмет көрсету қамтамасыз етілген.
Жанасудан күйіктердің алдын алу және қоршаған ортаға жылу шығынын азайту үшін адамға қолжетімді орындарда құбырлар мен жабдықтарды оқшаулау жүргізіледі. Жылу жеткізгішінің температурасы 45 0С-тан жоғары жабдықтар мен құбыржолдар минералды мақта материалдарымен және мырышталған болаттан жасалған қаптамамен жылу оқшаулауға жатады.
Турбиналар жабдығының конструкциясында қауіпсіз пайдалануға арналған сақтандыру және қоршау құрылғылары және қызмет көрсетуші персоналға уытты заттардың әсер ету мүмкіндігін болдырмау жөніндегі шаралар көзделген. Турбиналардың конструкциясы іргетастарға, жұмыс алаңдарының төсемдеріне, жабдыққа майлы аэрозольдердің сыртқа түсуін болдырмайды.
Турбиналық қондырғылардың май бактарының жарылыс қауіпті аймағынан алыс нүктелерде орналасқан май деңгейінің көрсеткіштерімен және майлау жүйесіндегі май қысымының релесімен жабдықталған.
Қозғалтқыш корпустарының конструкциясы оларды пайдалану кезінде ажыратқыштар мен ернемек қосылыстарының тығыздығын қамтамасыз етеді. Ернемек қосылыстарын нығыздау кезінде майдың ағуын болдырмау үшін май құбырлары мен арматураның ернемек қосылыстарында жанбайтын материалдардан жасалған қорғаныш қаптамалары орындалады.
Мүмкін болатын дренаждық ағулар, олардың саны аз болғандықтан, оларды одан әрі кәдеге жарату үшін жылжымалы сыйымдылықтарға айдалатын шұңқырларға жинау көзделеді.
Турбиналық қондырғылардан майды авариялық төгу үшін ғимараттан тыс орнатылған және жарылыс қаупі бар аймақтан алыс жерасты авариялық май бактары көзделеді. Май бактарының көлемі қозғалтқыштарды толтыру үшін қажетті май көлемін ескере отырып таңдап алынды.
Май жүйесінде герметикалықтың 1-сыныбына сәйкес келетін жіксіз құбырлар мен болат арматураны қолдану көзделеді.
Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстар манометрлермен жабдықталған және қысыммен жұмыс істейтін ыдыстарды орнату және қауіпсіз пайдалану қағидаларына сәйкес сақтандыру клапандарын орнатумен қысымның артуынан қорғалған.
Құбыржолдарда айырым және ескерту белгілері салынған, құбыржолдардың қосылған жерлерінде айырым планкалары орнатылған, өртке қарсы құбыржолдарды бояу орындалған.
1.5 Өрт қауіпсіздігі
Ғимараттардың жарылыс-өрт қауіпсіздігі және өрт қауіптілігі бойынша бөлмелердің санаттарын ескере отырып, қажетті отқа төзімділік шегі бар материалдар мен конструкцияларды қолдана отырып, жоспарлау шешімдерімен қамтамасыз етіледі. Қазандық корпусының отқа төзімділік дәрежесі - IV.
Жазғы найзағай кезінде қазандық ғимараты найзағайдың атмосфералық электр зарядтарының әсерінен болуы мүмкін. Ол үшін 153-34.21.122-2003 ғимараттарды, құрылыстарды және өндірістік коммуникацияларды найзағайдан қорғауды жобалау және орнату жөніндегі нұсқаулық сәйкес найзағайдан қорғау орнатылған. Найзағай шыбықтары орнатылған. Олар болаттан жасалған, коррозияға қарсы бояумен жабылған, көлденең қимасы кемінде 100 мм2. Қазандық ғимараттарында шатырдың темірбетон құрылымдары болғандықтан, найзағайдан қорғау үшін олар жерге тұйықталған. Ток өткізгіштер болаттан жасалған және найзағайдың толық тогын бұзушылықтарсыз және айтарлықтай қызып кетпестен өткізуге арналған және коррозияға қарсы жабынмен жабылған. Сондай-ақ, металл құрылымдық элементтер ток өткізгіштер ретінде қолданылады: өрт сатылары, су төгетін құбырлар.
Өрттерді сөндіру үшін қосалқы резервуарлардан, сорғы станциясынан, су жинау құрылыстарынан, құбыр жолдарынан тұратын сыртқы және ішкі өртке қарсы су құбыры желісі салынды. Қазандық құбырларында әрбір 30 м сайын өрт гидранттары орналастырылған. Әрбір өндірістік нысандарда өртке қарсы су құбыры салынған. Ол кіріс, су өлшеу қондырғысы, тарату желісі және көтергіштер, су тарату, құлыптау және реттеу арматурасынан тұрады. Сонымен қатар, қазандықта өрттің пайда болуын болдырмау үшін:
- шанцты құрал-сайманы бар қалқандар (күрек, сынық, багор, балта);
- құм салынған жәшіктер;
- өртке қарсы төсеніштер;
-ОП-10, ОУ-5, ӘПО-10 өрт сөндіргіштері.
Өрт дабылы өртті тез анықтауға және хабарлауға арналған. Қазандықта ТКП 45-2.02-190-2010 ғимараттар мен құрылыстардың өрт автоматикасы. Жобалаудың құрылыс нормалары. Ол: өрт туралы сигналды автоматты түрде беретін хабарлағыштардан; хабарлағыштан берілген өрт туралы сигналдарды қабылдайтын және дабыл сигналын автоматты түрде беретін қабылдау станциясынан; хабарлағыштарды қабылдау станциясымен қосатын сымдар (желілер) жүйесінен тұрады.
Барлық нысандарда эвакуациялық шығу жолдары жеткілікті. Эвакуациялық жолдар мен шығу жолдары. Өрт қауіпті нысандар көрші нысандар мен дәліздерден "ТКП 45-2.02-92-2007" сәйкес өртке қарсы қалқалармен және жабындармен бөлінген. Ғимараттар мен құрылыстарда өрттің таралуын шектеу. Көлемдік-жоспарлау және конструктивтік шешімдер. Жобалаудың құрылыс нормалары. Бұл нысандардың есіктері нығыздалған тығынмен өздігінен жабылатындай етіп көзделеді, саты торларының есіктері түтіннен өтпейтіндей етіп жасалады.
Нысандардағы едендер эвакуациялау жолдарында сырғанауға қарсы әсері бар бетонды, керамикалық плиткадан және арнайы антистатикалық линолеумнан жасалған нысандардың мақсатына байланысты.
Жарылыс, өрт қауіпті нысандарда жеңіл лақтырылатын конструкциялардың талап етілетін алаңы (терезе әйнегі) сақталады.
Барлық жұмыс алаңдары, адамдардың жұмыс орнына өтетін жолдары мен көтеру орындары қоршалады, жарықтандырылады және белгілермен немесе көрсеткіштермен белгіленеді.
Қалыпты жарықтандыруды авариялық ажырату кезінде персоналды эвакуациялау үшін адамдар өту үшін қауіпті орындарда; адамдарды эвакуациялау үшін қызмет ететін өту жолдарында және сатыларда; 50-ден астам адам жұмыс істейтін өндірістік нысандардың негізгі өту жолдарында эвакуациялық жарықтандыру орнату көзделеді.
2 ОРНАТЫЛАТЫН НЕГІЗГІ ЖАБДЫҚТЫҢ НЕГІЗГІ ТЕХНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ
2.1 Газ турбинасы
Siemens DDIT (Финспонг қ., Швеция) өндірген SGT-800 типті газ турбинасы он бес сатылы компрессоры бар бірыңғай ортақ корпусқа қоршалған стационарлық конструкцияның бір білікті қондырғысы болып табылады, алғашқы үш стационарлық саты ауыспалы геометрияға ие. Төртінші және он бесінші сатылар арасындағы қалақшаларының соңғы бөліктері арқылы ағып кетуді азайту үшін абразивті тығыздағыштар қолданылады. Сақиналы жану камерасы жылу оқшаулағыш жабыны бар дәнекерленген құрылымға ие, бұл жылу беру деңгейін төмендетеді және қызмет мерзімін ұзартады. Үш сатылы турбина қарапайым техникалық қызмет көрсету үшін бір модуль түрінде жасалған және компрессор білігіне бекітілген. Бағыттаушы аппараттың қалақтарының аэродинамикалық бетін салқындату көзделген. Сондай-ақ, статор фланецтерін салқындату жүзеге асырылады, бұл жұмыс аралықтарын азайтуға және өнімділікті (ПӘК) арттыруға мүмкіндік береді.
Газ турбинасының суық ұшы генераторға турбинаның айналу жылдамдығын 6600 айнмин-ден 1500...1800 айнмин-ге дейін төмендететін төмендеткіш редуктор арқылы қосылған.
Стандартты орындаудағы турбинаның жұмысы газ және сұйық (дизель) отынды жағуды көздейді. Газ турбинасы жоғары сенімділік пен тиімділікті зиянды шығарындылардың төмен деңгейімен біріктіреді. Отынды ауамен алдын ала араластыратын жанарғылар газ отынын жағу кезінде NОx және СО эмиссиялары шығарындыларының төмен деңгейін 15 ppm (parts per million) аспайтын және 50 - ден 100% - ға дейінгі жүктеме диапазонында сұйық (дизель) отынды жағу кезінде 25 ppm аспайтын қамтамасыз етеді.
Турбина пайдаланылған газдарды осьтік бұрумен орындалады.
Кешенді ауа тазарту қондырғысының (КАТҚ) жүйесі сүзгілермен және дыбыс өшіргішпен жабдықталған.
Техникалық сипаттама кесте 2.1-де келтірілген.
Кесте 2.1
Газ турбинасының техникалық сипаттамасы
Электр генераторының терминалдарындағы номиналды қуат, МВт
45
Қарапайым циклдегі генератор терминалдарындағы ПӘК-і, %
37
Сығу дәрежесі
20
Ауа шығыны, кгс
121,2
Табиғи газ шығыны, нм³сағ
12х10³
Табиғи газдың қысымы, МПа
2,7...3,0
Кесте 2.1 жалғасы
Шығатын газдардың температурасы, ºС
538
Пайдаланылған газдардың массалық шығыны, кгс
130
Айналу жиілігі, айнмин
6600
ГТҚ жабынынан бір метрдегі дыбыс деңгейі аспайды, дБА
85
ГТҚ массасы, т
90
SGT-800 газ турбиналық қондырғысы мыналарды қамтиды:
- газ турбинасы блогы;
- генератор;
- қоздырғыш;
- көмекші жүйелер;
- іске қосу кешені;
- ауаны жинау және сүзу жүйесі;
-электротехникалық жабдық пен автоматика жүйесінің блок-модулі;
- салқындату жүйелері;
- трансформаторлық жабдық;
- өрт сөндіру жүйесі;
Жүйелер мен блоктар тапсырыс берушіге жеке блок-модульдер түрінде жеткізіледі.
Негізгі модульдік блоктар:
- іргетас плитасындағы газ турбинасының блок-модулі;
- қоздырғыш-генератордың блок-модулі;
- ГТҚ іске қосу жүйесінің блок-модулі;
- электртехникалық блок-модуль және БӨАжА құралдары;
- бірыңғай рамаға орнатылған қосалқы жүйелер;
- ауаны жеткізу жүйесі (кешенді ауа тазарту жүйесі - КВОУ).
Модульдерді іргетастарға орнатқаннан кейін SGT-800 ГТҚ қондырғысы ауаны жеткізу жүйесін, майлау майын салқындатқышты, ауа ауа салқындатқыштарын, ауа компрессорын, толық таратуды және турбина мен генератордың қоршау құрылымдарын орнатуды қамтиды. Майлау майын салқындатқышы турбинаның қоршауына іргелес тірек конструкциясына орнатылады. Ауа салқындатқышы электрлік блок-модульдің төбесіне орнатылады.
Ауаны салқындату генераторы және щеткасыз қоздырғыш майлау жүйесімен, салқындату жүйесімен, бақылау, басқару және автоматиканың қажетті аспаптарымен жабдықталған.
Ауа жинау қораптарының бүйірлік жүйесі сүзілген ауаны компрессордың кіріс коллекторына жібереді. Коллектор компрессорға тиімді ауа ағынын қамтамасыз етуге арналған. Шу деңгейін төмендету үшін параллель қалқанды шу шығарғыштар ауа қабылдау жүйесінде орналасқан.
ГТҚ тиристорлық іске қосу құрылғысынан электр іске қосу жүйесімен жабдықталған.
Газ турбинасында, редукторда және генераторда жалпы маймен жабдықтау жүйесі бар. Майлау майы ретінде стандартты турбиналық минералды май қолданылады.
Қондырғының модульдік конструкциясы, тораптардың аз саны, олардың ұзақ қызмет ету мерзімі және техникалық қызмет көрсету кезінде қолжетімділік ұзақ жөндеу аралық ресурсты қамтамасыз етеді және жалпы пайдалану шығындарын азайтады.
2.2 Кәдеге жарату қазандығы
ЗиО-Подольск машина жасау зауыты ААҚ шығарған екі барабанды бу қазандығы буландырғыш тізбектердегі ортаның мәжбүрлі айналымымен екі тізбекті схема бойынша жасалған. ҚҚ-да орнатылған конденсаттың газ жылытқышы (КГЖ), жеке түтін құбыры бар тік орындалуы бар.
Газ барысы бойынша қазандықта қыздыру беттері рет-ретімен орналасқан:
- бірінші сатыдағы жоғары қысымды (ЖҚ) бу қыздырғышы;
- екінші сатыдағы ЖҚ бу қыздырғышы;
- ЖҚ буландырғышы;
- екінші және үшінші сатыдағы ЖҚ экономайзері;
- төмен қысымды бу қыздырғыш ЖҚ;
- ЖҚ буландырғышы;
- екінші сатыдағы ЖҚ және ТҚ экономайзері;
- ТҚ экономайзері;
- конденсаттың газ жылытқышы (КГЖ).
Барлық қыздыру беттері спиральды-қабырғалы құбырлардан жасалған және аралық металл конструкциялары арқылы өз ҚҚ қаңқасына ілінген. Қазандықтың қаптамасы болат профильді парақтан жасалған.
ҚҚ зауыттық жеткізу жинағына кіреді:
- қазандықтың өзі;
- газ турбинасынан қазандыққа дейінгі газ жолы (диффузорды қоса алғанда);
- шудан бас тарту құрылғысы, түтін құбырына дейін конфузор және газ жолы;
- ҚҚ үшін тығыз шибер;
- газ-су жылу алмастырғыш (КГЖ);
- деаэрациялық-қоректендіргіш қондырғы;
- контурлардың циркуляциялық сорғылары;
- конденсаттың су-су салқындатқышы және т. б.
Техникалық сипаттама кесте 2.2-де келтірілген.
Кесте 2.2
Кәдеге жаратушы бу қазандығының техникалық сипаттамасы
Жоғары қысымды тізбек:
- будың өнімділігі, тсағ
59,8
- шығу кезіндегі бу қысымы, МПа (абс)
8,0
- шығу кезіндегі бу температурасы, ºС
490
Төмен қысымды тізбек:
- будың өнімділігі, тсағ
14,5
- шығу кезіндегі бу қысымы, МПа
0,7
- шығу кезіндегі бу температурасы, ºС
221
- КГЖ жылу өнімділігі, Гкалсағ
7,9
- конденсат салқындатқышының жылу өнімділігі, Гкалсағ
7,9
- екі тізбек үшін қоректік судың температурасы, ºС
133
- қазандық арқылы газ шығыны, кгс
130
Газдардың температурасы:
- қазандыққа кіре берісте, ºС
538
- қазандықтан шығу кезінде, ºС
104
- қазандық массасы, т
2525
Қазандықтың конструкциясы және оның жеткізу блогы монтажды жеткізу блоктарымен немесе монтаждау орнында оларды үлкейтумен қамтамасыз етеді.
Қазандықтың конструкциясы сондай-ақ үлгілік талаптарға сәйкес оның тораптарына механикаландырылған жөндеу жүргізу үшін жағдайларды қамтамасыз етеді.
2.3 Жылулық схеманың есебі
Бұл дипломдық жобада жылу-техникалық жүйе ретінде ГТҚ орнату арқылы Атырау ЖЭО жаңғырту нәтижесінде алынған бу-газ қондырғысы зерттеледі. Жылу есебін орындау белгілі бір ретпен жүзеге асырылады, ол макро деңгейдегі техникалық жүйелерді математикалық модельдеу әдісіне тән, атап айтқанда:
- зерттеу жүйесінің есептік технологиялық сызбасын синтездеу;
- зерттелетін жүйенің математикалық моделін әзірлеу, зерттеу саласын талдау және нақтылау;
- математикалық моделді жүзеге асыру алгоритмін жасау;
- келесі зерттеу үшін ЭЕМ-де бағдарлама жасау;
- сандық зерттеу жүргізу және зерттелетін жүйені (объектіні) параметрлік оңтайландыру, алынған нәтижелерді талдау.
2.3.1 Зерттелетін объектінің есептік құрылымын синтездеу
Технологиялық схема құрамын (элементтер жиынтығы), құрылымын (элементтер арасындағы байланыс жүйелері) және шикізат ағындары мен дайын өнімнің берілген сипаттамалары кезіндегі режимдік және конструктивтік параметрлердің жиынтығын, мақсат функциясын және параметрлерге шектеулерді анықтаймыз.
Технологиялық схемаларды синтездеудің әртүрлі әдістері мен тәсілдері бар. Бұл жағдайда, бірінші кезеңде синтез міндеті элементтердің құрамын және тізбектің құрылымын анықтаумен ғана шектеледі, ал дәстүрлі қолмен жобалау тәжірибесінде қолданылатын қарапайым тәсілді қолдануға рұқсат етіледі.
Модельдеу объектісін алдын ала тексеру нәтижесінде алынған ақпарат негізінде оның есептік технологиялық схемасы қалыптастырылады (сурет 2.1). Технологиялық процестің әр кезеңін жүзеге асыру үшін бір немесе бірнеше техникалық элементтер таңдалады.
Сурет 2.1 - Атырау ЖЭО жаңғыртудың есептік технологиялық сызбасы:
I - компрессор; II - жану камерасы; III - газ турбинасы; IV, X - электр генераторы; V -ҚҚ жоғары қысым сатысы; VI - ҚҚ төмен қысым сатысы; VII - газ-су жылытқышы; VIII - бу турбинасының жоғары қысым сатысы; IX - бу турбинасының төмен қысым сатысы; XI -ауасыздандырғыш; XII - араластыру нүктесі; XIII - конденсатор; XIV - желілік су жылытқышы; XV - конденсат ағынын бөлу нүктесі; XVI - конденсат ағынын араластыру нүктесі.
Технологиялық элементтердің құрамын анықтағаннан кейін біз олардың арасындағы заттар мен энергия ағындары бойынша байланыстарды орнатамыз және нақтылаймыз, сонымен қатар сыртқы жүйелермен, соның ішінде қоршаған ортамен байланыс анықталады.
Схемада 16 элемент және 32 байланыс бар. Осы есептік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz