Компьютерлік желіні басқару принциптерін зерттеу

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 40 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Саканов Темирлан Габитулы

Компьютерлік желілерді басқару әдістері мен құралдарын талдау және бағалау ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
5В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар
мамандығы

Нұр-Сұлтан 2021

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Қорғауға жіберілді Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар кафедрасының меңгерушісі т.ғ.к., профессор
Бурамбаева Н.А.
20 ж.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Компьютерлік желілерді басқару әдістері мен құралдарын талдау және бағалау

5В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығы бойынша

Орындаған: Саканов Т.Г.

Ғылыми жетекші: Еслямов С.Ғ.
т.ғ.к., РЭТ каф. профессоры

Нұр-Сұлтан 2021

АҢДАТПА

Дипломдық жұмыс аясында компьютерлік желілерді басқару әдістері мен құралдары зерттелді. Халықаралық тәжірибені талдай отырып, компьютерлік желілерді басқару құралдары және оларды Жүйеге енгізу жолдары сипатталды.
Зерттеу барысында әлемдік вендорлан ұсынған заманауи желілік бағдарламалар егжей-тегжейлі талданды. Компьютерлік желілерді басқарудың заманауи құралдарын енгізу бойынша ұсыныстар жасалды.

АННОТАЦИЯ

В рамках дипломной работы были изучены методы и средства управления компьютерными сетями. Анализируя международный опыт, были описаны средства управления компьютерными сетями и пути их внедрения в систему.
В ходе исследования были детально проанализированы современные сетевые программы, предложенные мировыми вендорами. Разработаны рекомендации по внедрению современных средств управления компьютерными сетями.

ABSTRACT

Within the framework of the thesis, methods and tools for managing computer networks were studied. Analyzing the international experience, the management tools of computer networks and the ways of their implementation in the system were described.
In the course of the study, the modern network programs offered by the global vendor were analyzed in detail. Recommendations for the introduction of modern computer network management tools have been developed.

6

7
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
СМК Дипломдық жұмыс туралы ережелер П ЕНУ 33-18 - 2018.
05.07.2004 жылдан бастап Қазақстан Республикасының №567-2 байланыс туралы заңы.
ҚР СТ 1953-2010 Қазақстан Республикасы телекоммуникация ортақ желісі. Терминдер мен түсініктер.
Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ақпарат және байланыс мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы 2017 жылғы 28 желтоқсандағы № 128-VI ) ҚР заңы
МСТ 7.1-84. Ақпараттық, кітапханалық және баспалар бойынша стандарттар жүйесі. Құжаттың кітапханалық жазбасы. Қолданылған әдебиеттер тізімін жазудың жалпы талаптары мен ережелері. М.: Стандарттар, 1984.
ҚР СТ 1.48-2005 Қазақстан Республикасының техникалық реттеудің мемлекеттік жүйесі. Стандарттарға өзгерістер енгізу тәртібі

8
АББРЕВИАТУРАЛАР ABP Activation By Personalization
ADR Adaptive Data Rate
AES Advanced Encryption Standard
AMF Access and Mobility Management Function API Application session key
AppSKey Application session key
AUSF Authentication Server Function
DL DownLink
GPRS General Packet Radio Service
GTP GPRS Tunneling Protocol
IoT Internet of Things
IP Internet Protocol
IPsec IP Security
ISM Industrial, Scientific, Medical LoRaWAN Long Range Wide Area Network LPWAN Low-power Wide Area Network LTE Long-Term Evolution
NB IoT NarrowBand IoT NwkSKey Network Session Key OTAA Over The Air Activation
PGW Packet Data Network Gateway
QoS Quality of Service
RAN Radio Access Network
RFID Radio Frequency Identification
SCEF Service Capability Exposure Function
SF Spreading Factor
SGW Serving Gateway
SMF Session Management Function
TLS Transport Layer Security
UDM Unified Data Management
UE User Equipment
UL UpLink
UPF User Plane Function
ХЭБО Халықаралық электр байланыс одағы

МАЗМҰНЫ
Кіріспе 10
Компьютерлік желілерді басқару әдістерін зерттеу 12
Компьютерлік желіні басқару принциптерін зерттеу 12
Компьютерлік желілерді басқаруды автоматтандыру жүйелерін зерттеу 16
Желіні басқарудың заманауи құралдарын талдау және шолу 20
Ansible көмегімен компьютерлік желілерді басқаруды автоматтандыру 20
Мониторинг жүйелерін Zabbix жүйесі негізінде зерттеу 23
Splunk көмегімен желілік қауіпсіздік инциденттерін тергеу жүйесін зерттеу 26
Желіні басқарудың заманауи технологияларын енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу 28
Ansible бағдарламасын жүйеге енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу 28
Zabbix мониторинг жүйесін енгізу бойынша ұсынымдар әзірлеу 30
Splunk көмегімен желілік қауіпсіздік инциденттерін тергеу жүйесін әзірлеу. 36
Дипломдық жұмыстың техникалық-экономикалық негіздемесі... 40
Қорытынды 41
Әдебиеттер тізімі 43
Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 45

Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Физика-техникалық факультеті
Мамандығы 5В071900 - Радиотехника , электроника және телекоммуникациялар
Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар кафедрасы

Бекітемін
Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар кафедрасының меңгерушісі т.ғ.к., профессор
Бурамбаева Н.А.
2021 ж.

Диплом жұмысын орындауға арналған ТАПСЫРМА

5В071900 - Радиотехника, электроника және т елекоммуникациялар мамандығының күндізгі бөлімінің РЭТ-45 тобының 4 курс студенті Саканов Т.Г.

Диплом жұмысының тақырыбы Компьютерлік желілерді басқару әдістері мен құралдарын талдау және бағалау 2020 жылдың 22 желтоқсанында берілген № 67 ректордың бұйрығымен бекітілген.

Диплом жұмысының тапсырмасына сәйкес:
Есеп берудің бірінші аралық кезеңі - 13.01.2021 Есеп берудің екінші аралық кезеңі - 20.03.2021 Есеп берудің үшінші аралық кезеңі - 13.05.2021
Алдын-ала қорғауға дипломдық жұмысты әкелу мерзімі - 23.04.2021 Норма бақылау тексерісі - 29.04.2021
Дипломдық жұмыстың соңғы нұсқасын әкелу мерзімі - 22.05.2021 Дипломдық жұмыстың қорғау мерзімі - 31.05.2021
Аяқталған жұмысты тапсыру мерзімі - 22.05.2021 3 Жұмысты орындаудағы бастапқы деректер:
Қазақстан Республикасының 2004 жылд ың 5 шілдесінен № 567-II
Байланыс туралы заңы;
Радиотолқындар, олардың жіктелуі және таралу ортасы;
Радиоарналардың параметрлері мен сипаттамалары;

Цифрлық радиобайланысты дамыту мен жетілдірудегі әлемдік үрдістерге шолу;
Диплом жұмысын әзірлеудегі сұрақтар тізімі:
Жұмыстың мақсаты.
Жұмыстың өзектілігі
Қойылған тапсырмасы:
Компьютерлік желілерді басқарудың заманауи технологияларын және құралдарын зерттеу;
Компьютерлік желілерді басқарудың халықаралық тәжірибесін бағалау;
Компьютерлік желілерді басқарудың тиімді әдісін құру;
Жұмыстың техникалық-экономикалық негіздемесі.

Графикалық материалдың тізімі (сызбалар, кестелер, диаграммалар және тағы басқалары):
SNMP протоколы сұраныстары;
Ansible конфигурациясы;
Zabbix Web интерфейсі;
Splunk құрылымы.

Негізгі ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
J. Leping, W.: Technology Transformation for Telecommunication Networks and Development and Evolution of Next Generation Networks Telecommunications Science. 2005.
Janevski, T.: NGN Architectures, Protocols and Services John Wiley and Sons. 2014
Koptelov, A.: Telecommunication company business processes improvement: mobile telecommunications, vol. 6, 2006, pp. 40-50.
Huber, J.: Mobile next-generation networks IEEE MultiMedia. Vol. 11. 2004. pp. 72-83.
Kuzyakin, M., Lihtzinder, B.: Intelligent telecommunication networks Eco- Trends. 2002. pp144-149.
Knightson, K., Morita, N., Towle, T.: NGN architecture: generic principles, functional architecture, and implementation IEEE Communications Magazine. Vol. 43. 2005. pp. 49-56.
Жоба бойынша тиісті бөлімдерді көрсетілген кеңестер (оларға қатысты жоба бөлімдерінің көрсетілуімен):
Нөмір, бөлімнің, бөлімшенің аты
Ғылыми жетекші, кеңесші
Тапсырманы алу уақыты
Тапсырма бердім (қолы)
Тапсырма алдым (қолы)
Кіріспе
Еслямов С.Ғ.
08.01.2021

Негізгі бөлім
Еслямов С.Ғ.
08.01.2021

Практикалық бөлім
Еслямов С.Ғ.
20.03.2021

Дипломдық жұмыстың техникалық - экономикалық
негіздеме бөлімі
Еслямов С.Ғ.
22.04.2021

Еңбекті қорғау
бөлімі
Еслямов С.Ғ.
24.04.2021

Қорытынды
Еслямов С.Ғ.
27.04.2021

Қолданылған
әдебиеттер тізімі
Еслямов С.Ғ.
27.04.2021

Норма бақылау
Корғанбаева Л.Н.
29.04.2021

Дипломдық жұмысты орындау графигі
№
Жұмыс кезеңдері
Жұмыс кезеңдерін
орындау мерзімі
Ескерту
1
Дипломдық жұмыстың тақырыбын бекіту
22.12.2020

2
Дипломдық жұмысты дайындау үшін
мәліметтер жинау
23.12.2020 -
23.01.2021

3
Дипломдық жұмыстың теориялық бөлігін дайындау (1 Бөлім)
08.01.2021

4
Дипломдық жұмыстың аналитикалық бөлігін дайындау (2-3 Бөлім)
13.03.2021

5
Дипломдық жұмыстың толық мәтінінің
қолжазбалық нұсқасын аяқтау
20.04.2021

6
Алдын-ала қорғауға жұмысты әкелу
23.04.2021

7
Рецензияға дипломдық жұмысты жіберу
04.05.2021

8
Ғылыми жетекшінің пікірі мен рецензиясы бар жұмыстың соңғы нұсқасын әкелу
22.05.2021

9
Дипломдық жұмысты қорғау
31.05.2021

Тапсырманың берілген уақыты 29 қараша 2019 жыл

Ғылыми жетекшісі: Еслямов С.Ғ.
т.ғ.к., РЭТ каф. профессоры (қолы)

Тапсырманы орындаған РЭТ-45 тобының студенті

Саканов Т.Г (қолы)

КІРІСПЕ

Дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігі. Қазіргі таңда компьютерлік желілер технологиялары қарқынды түрде дамуда.
Цифрлық технологияларды енгізу бойынша алғашқы қадамдардың бірі көптеген ұқсас объектілерден деректерді агрегациялау және визуализациялау мүмкіндігімен нақты уақыт режимінде бақыланып отырған объектіден деректерді жинау болып табылады. Алынған деректерді талдауға сүйене отырып, адам немесе автоматтандырылған жүйе бақылаудағы объектінің жұмысына араласуына немесе араласпауына байланысты қандай да бір шешім қабылдайды [1, 14 бет].
Мұндай жүйелерді құру үшін замануи технологиялар, байланыс жүйелері және ақпаратты жинау және талдау жүйесі, сондай-ақ жобалау бойынша конструкторлық жұмыс, өрістету және пайдалану бойынша монтаждау жұмыстары қажет [1, 25 бет].
Сондықтан цифрлық экономиканы құруда компьютерлік желілердің заманауи технологияларын еңгізу маңызды рөл атқарады.
Дипломдық жұмысты әзірлеудің мақсаты халықаралық тәжірибелерді қолдана отырып, компьютерлік желілерді басқарудың заманауи әдістері мен құралдарын талдау және бағалау болып табылады.
Дипломдық жұмыстың мақсатын негізге ала отырып, жүргізілген зерттеулер кешенін нақтылауға мүмкіндік беретін қосалқы міндеттер құрылды:
Компьютерлік желілерді басқарудың заманауи технологияларын және құралдарын зерттеу;
Компьютерлік желілерді басқарудың халықаралық тәжірибесін бағалау;
Компьютерлік желілерді басқарудың тиімді әдісін құру;
Жұмыстың техникалық-экономикалық негіздемесі.
Дипломдық жұмыстың зерттеу нысаны. Компьютерлік желілерді басқарудың заманауи технологиялары болып саналатын Ansible, Zabbix және Splunk жүйелері.
Дипломдық жұмыстың практикалық маңыздылығы. Компьютерлік желілерді басқарудың заманауи технологиялары болып саналатын Ansible, Zabbix және Splunk жүйелерін еңгізуді болжайды.
10
Дипломдық жұмыстың теориялық негізі. Дипломдық жұмыстың теориялық негізін ғалымдардың, ресейлік және шетелдік профессорлардың зерттеулері құрайды, мұнда сымсыз байланыс технологиясының негізгі ерекшеліктері зерттелген, сипаттамаларға талдау жүргізу, сымсыз желілердің артықшылықтары мен кемшіліктерін зерттелген: Галкин В. [7], Кульгин М. [8], шетелдік авторлардың арасында, W. Leping, [1], M. Kuzyakin, B. Lihtzinder [5], K. Knightson, N. Morita, T. Towle [6] және т. б.

Дипломдық жұмыстың әдіснамалық негізі. Дипломдық жұмыстың әдіснамалық негіздерін радиотехникалық жүйелер мен бұйымдарды жобалаудың қазақстандық және шетелдік әзірлеушілер ретінде ғылыми концепциялар, әдістері мен процедуралары құрайды.
Дипломдық зерттеулерді жүргізу кезінде отандық В. Н. Васильев пен шетелдік ғалымдар Г. Алексеев, И. И. Бриденко, Е. И. Верболоз М. И. Дмитриченко, Dashamir h., С. Л. Макаров және т. б. ғылыми зерттеулердің нәтижелері пайдаланылды.
Бұл авторлардың жұмыстарында сымсыз технологиялар жүйесі кеңінен қолданылады және IoT технологияларын енгізу кезінде оларды қорғауды қамтамасыз етудің маңыздылығы атап өтіледі.
Дипломдық жұмыс орындалуының практикалық базасы Қазақ инфокоммуникация академиясы АҚ, CISCO желілік академиясы және Астел АҚ болып табылады.
Дипломдық жұмыстың құрылымы. Жұмыс кіріспе, 4 тарау, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімі, аббревиатурадан тұрады. Жалпы, дипломдық жұмыс мәтіннің 45 беттерін құрайды, кіріспе - 3 бет, негізгі бөлім - 28, қорытынды - 1, қолданылған әдебиеттер тізімі - 2, қосымша - 1 бет, 1 кесте, 43 сурет.
Кіріспе - дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігін, практикалық маңыздылығын негіздеу, компьютерлік желіні басқару принциптерін зерттеу. Дипломдық зерттеудің мақсаты, міндеттері және объектісі анықталды, дипломдық жұмыстың құрастырылатын конструкторлық есептерге зерттеу жүргізудің теориялық және әдістемелік негізі, тәжірибелік базасы сипатталған.
Бірінші тарау - Компьютерлік желілерді басқаруды автоматтандыру жүйелерін зерттеу нәтижелері туралы ақпарат келтірілген.
Екінші тарау - желіні басқарудың заманауи құралдарын талдау және шолу жұмыстарына арналған.
Үшінші тарау - желіні басқарудың заманауи технологияларын енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу туралы ақпарат ұсынылған.
Төртінше тарау - жұмыстың техникалық-экономикалық негіздемесінің нәтижелері және жұмысты әзірлеу үшін қажетті шығындар туралы ақпарат ұсынылған.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі дипломдық жұмыстың тақырыбы бойынша пайдаланылған ғылыми мақалалар, оқулықтар, электрондық ресурстар тізімін көрсетеді.
Қосымша А - Zabbix архитектурасы.

КОМПЬЮТЕРЛІК ЖЕЛІЛЕРДІ БАСҚАРУ ӘДІСТЕРІН ЗЕРТТЕУ

Компьютерлік желіні басқару принциптерін зерттеу

Қазіргі заманғы компьютерлік желілер әрқашан таратылған жүйелер болып табылады. Пайдаланушылардың жұмыс станциялары, қосымшалар серверлері, дерекқор серверлері және басқа желілік тораптар үлкен аумақта бөлінген, бұл ретте әртүрлі коммуникациялар, технологиялар, желілік құрылғылар, бағдарламалық қамтамасыз ету пайдаланылады. Бұл жағдайда басқарудың негізгі міндеті өнімділіктің қажетті деңгейімен бүкіл жүйенің сенімділігін, үздіксіздігін және қауіпсіз жұмысын қамтамасыз ету болады [3, 51 бет].
Желіні басқару-бұл компьютерлік желілерді құру, конфигурациялау және қалыпты және тұрақты жұмыс қабілеттілігін қолдау, сонымен қатар белгілі бір жұмыс тобына қосылған барлық пайдаланушыларға техникалық қолдау көрсету [3, 74 бет].
Әкімшілік бағдарламалық және аппараттық құралдардың көмегімен жүзеге асырылады.
Желіні басқару жүйесі - желі тораптарын мониторингтеу және басқару үшін қолданылатын аппараттық және бағдарламалық құралдар. Желіні басқару жүйесінің бағдарламалық жасақтамасы желілік құрылғыларда локализацияланған және желіні басқару платформасына ақпарат беретін агенттерден тұрады [4, 23 бет].
Желіні басқарудың жалпы қабылданған стандарттары бар, оған сәйкес ол келесі функцияларды орындауға жауап береді [4, 55 бет]:
Жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз ету: желінің тұрақты жұмысына кедергі келтіретін кез-келген мәселелерді іздеу және жою.
Конфигурацияны басқару: операциялық жүйелер параметрлерін реттеу және жүйелік компоненттерді техникалық жаңарту.
Желінің жұмыс істеуін талдау: желілік ресурстарды пайдалануды үздіксіз бақылау.
Өнімділікті басқару: желілік ресурстарды пайдалануды ұтымды ету, сондай-ақ ілеспе шығындарды азайту мақсатында белгілі бір уақыт аралығында желінің жұмыс істеуі туралы Статистика жинау.
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету: желіге қол жеткізуді ұйымдастыру және барлық деректердің сенімді сақталуын қамтамасыз ету.
Қазіргі уақытта желілерді басқару үшін Hewlett-Packard фирмасының HP OpenView жүйесі, AIX for NETVIEW, SunNet Manager, Spectrum, NetWare Management Systems және басқа да кросс-платформалық басқару құралдары

сияқты желілік басқару платформалары негізінде жұмыс істейтін қосымшалар пайдаланылады [5, 69 бет].
Бұл құралдардың негізінде SNMP (Simple Network Management Protocol) протоколын пайдалану жатыр.
SNMP протоколы әкімшілерге компьютерлік желісіндегі серверлер, жұмыс станциялары, маршрутизаторлар, қосқыштар және ақпараттық қауіпсіздік құрылғылары сияқты түйіндерді басқара алатындай етіп жасалған. Оның көмегімен желі әкімшілері желінің жұмысына мониторинг жүргізе алады, проблемаларды тауып, шеше алады, сонымен қатар желінің өсуін жоспарлай алады [5, 74 бет].
SNMP-бұл диспетчерлер мен агенттер арасында мәліметтер алмасу үшін хабарлама форматын беретін қолданбалы қабат протоколы. SNMP жүйесі келесі үш элементтен тұрады [5, 85 бет].
SNMP менеджері;
SNMP агенттері (басқарылатын түйін);
басқарудың ақпараттық базасы (MIB)
Желілік құрылғыда SNMP орнату үшін алдымен диспетчер мен агент арасындағы қатынасты көрсету керек.
SNMP диспетчері желіні басқару жүйесінің, яғни network management system бөлігі болып табылады. SNMP менеджері SNMP басқару үшін бағдарламалық жасақтаманы іске қосады. Суретте көрсетілгендей, SNMP менеджері get сұранысы арқылы SNMP агентінен деректерді жинай алады және set сұранысы арқылы агенттегі параметрлерді өзгерте алады. Сонымен қатар, SNMP агенттері тұзақтарды (trap пакеттерін) қолдана отырып, ақпаратты тікелей желі менеджеріне жібере алады [6, 75 бет].

Сурет 1 - SNMP протоколы сұраныстары [6, 56 бет]
SNMP агенті және MIB дерекқоры SNMP клиенттік құрылғыларында орналасқан. Коммутаторлар, маршрутизаторлар, серверлер, брандмауэрлер және жұмыс станциялары сияқты басқарылатын желілік құрылғылар SMNP агентінің бағдарламалық модулімен жабдықталған. MIB деректер базасында құрылғылар және олардың жұмысы туралы мәліметтер сақталады. Олар аутентификациядан өткен қашықтағы пайдаланушылар үшін қол жетімді болуы керек. SNMP агенті жергілікті MIB дерекқорына қол жеткізуге жауап береді [6, 112 бет].
SNMP желіні басқару қосымшалары мен басқару агенттері арасында басқару туралы ақпарат алмасу әдісін анықтайды. SNMP менеджері агенттерден сұхбат алып, UDP 161 порты арқылы MIB-ден SNMP агенттері туралы ақпаратты сұрайды. SNMP агенттері барлық SNMP тұзақтарын UDP 162 портына SNMP менеджеріне жібереді [6, 120 бет].
Басқарылатын құрылғыларда орналастырылған SNMP агенттері құрылғы және оның жұмысы туралы ақпаратты жинайды және сақтайды. Агент бұл ақпаратты MIB базасында жергілікті түрде сақтайды. Содан кейін SNMP менеджері MIB базасында сақталған мәліметтерге қол жеткізу үшін SNMP агентін пайдаланады.
SNMP менеджерінің екі негізгі сұранысы бар -- get және set. Get сұрауын NMS желісін басқару жүйесі құрылғыға деректер сұрауын жіберу үшін пайдаланады. Set сұрауын NMS желісін басқару жүйесі агент құрылғысындағы параметр айнымалыларын өзгерту үшін қолданады. Set сұрауы құрылғымен белгілі бір әрекеттерді бастай алады. Мысалы, set сұрауы маршрутизаторды

қайта жүктеуге, конфигурация файлын жіберуге немесе конфигурация файлын алуға әкелуі мүмкін. SNMP менеджері кестеде сипатталған әрекеттерді орындау үшін get және set сұрауларын пайдаланады [6, 132 бет].

Кесте 1 - SNMP протоколы сұраныстары және анықтамалары
Операция
Анықтамасы
get-request
Белгілі бір айнымалыдан мән алады.
get-next-request
Кестедегі айнымалыдан мән алады; SNMP менеджері айнымалының нақты атауын білуі міндетті емес. Кестеде қажетті айнымалыны табу үшін дәйекті іздеу жасалады.
get-bulk-request
Кестеде бірнеше жолдар сияқты үлкен деректер блоктарын алады, бұл әдетте көптеген шағын деректер блоктарын беруді қажет етеді. (Тек SNMPv2 немесе одан кейінгі нұсқаларында жұмыс істейді.)
get-response
NMS жүйесі жіберген get-request, get-next-request және set-request сұрауларына жауап береді
set-request
Мәнді белгілі бір айнымалыда сақтайды

SNMP агенті SNMP менеджерінің сұрауларына келесідей жауап береді [7, 56 бет].

MIB айнымалысын алу. SNMP агенті бұл функцияны желі менеджерінің GETREQUEST-PDU сұранысына жауап ретінде орындайды. Агент сұралған MIB айнымалысының мәнін алады және бұл мәнді желі менеджеріне жібереді.
MIB айнымалысын өзгерту. SNMP агенті бұл функцияны желі менеджерінің SetRequest-PDU сұранысына жауап ретінде орындайды. SNMP агенті MIB айнымалы мәнін желі менеджері көрсеткен мәнге өзгертеді. SNMP агентінің set сұрауына жауабы құрылғыдағы жаңа параметрлерді қамтиды.

Сурет 2 - SNMP GET сұранысы [8, 78 бет]

Барлық SNMP хабарламаларымен бөлісу төменгі суретте көрсетілген.

Сурет 3 - SNMP протоколы сұраныстары [8, 92 бет] Автокөліктің бақылау тақтасындағы Check Engine индикаторы сияқты,
желідегі компоненттер сізге бірдеңе дұрыс емес екенін айта алады. Syslog протоколы осы хабарламаларды алуға және түсінуге мүмкіндік беру үшін жасалған. Желіде белгілі бір оқиғалар болған кезде, сенімді механизмдерді қолдана отырып, желілік құрылғылар толық жүйелік хабарламалар арқылы әкімшіге хабарлайды. Бұл хабарламалар сыни емес немесе маңызды болуы мүмкін. Желілік әкімшілердің иелігінде-әртүрлі хабарламаларды сақтау, түсіндіру және көрсету нұсқаларының кең спектрі. Сондай-ақ, олар желілік инфрақұрылымға үлкен әсер етуі мүмкін хабарламалар туралы хабарлануы мүмкін [9, 34 бет].
Жүйелік хабарламаларды алудың ең көп таралған әдісі-syslog деп аталатын протоколды қолдану.

Syslog термині стандартты сипаттау үшін қолданылады. Ол сонымен қатар осы стандарт үшін жасалған Хаттаманы сипаттау үшін қолданылады. Syslog протоколы өткен ғасырдың 80-ші жылдарында UNIX жүйелері үшін жасалған, бірақ оны алғаш рет IETF қауымдастығы RFC 3164 деп атады, тек 2001 жылы Syslog UDP 514 портын IP желілері арқылы оқиғалар туралы хабарлама жіберу үшін қолданады [9, 45 бет].
Syslog суретте көрсетілгендей IP желілері арқылы оқиғалар туралы хабарлама жіберу үшін UDP 514 портын қолданады. Суретте R1 белгісі бар маршрутизатор және syslog серверіне жүйелік хабарламалар жіберетін S1 белгісі бар қосқыш көрсетілген [9, 51 бет].
Syslog көптеген желілік құрылғыларды қолдайды, соның ішінде маршрутизаторлар, қосқыштар, қосымшалар серверлері, брандмауэрлер және т.б. Syslog протоколы желілік құрылғыларға syslog серверлеріне желі арқылы жүйелік хабарламалар жіберуге мүмкіндік береді [9, 63 бет].
Windows және UNIX үшін Syslog серверінде әртүрлі пакеттер бар.
Олардың көпшілігі тегін.
Жүйелік журнал қызметі үш негізгі функцияны орындайды [9, 67 бет]:
мониторинг және ақаулықтарды жою үшін журналға ақпарат жинау;
жиналатын ақпарат түрін таңдау;
жиналған syslog хабарламаларын алушыларды анықтау.
Желілік құрылғыларда syslog протоколы жүйелік хабарламаларды жіберуден және debug процесін тиісті құрылғының жергілікті тіркеу процесіне шығарудан басталады. Журнал жүргізу процесі осы хабарламалар мен шығуларды қалай басқарады, бұл құрылғының параметрлеріне байланысты. Мысалы, syslog хабарламалары желі арқылы сыртқы syslog серверіне жіберілуі мүмкін. Бұл хабарламаларды құрылғының өзіне қол жеткізбестен оқуға болады. Сыртқы серверде сақталған журнал хабарламалары мен шығулары оларды оқуды жеңілдету үшін әртүрлі есептерге қосылуы мүмкін [9, 72 бет].
Сонымен қатар, syslog хабарламалары ішкі буферге жіберілуі мүмкін. Ішкі буферге жіберілген хабарламаларды тек құрылғының пәрмен жолының интерфейсі арқылы көруге болады [9, 75 бет].
Ақыр соңында, желілік әкімші жүйелік хабарламалардың қандай түрлері әртүрлі бағыттарға жіберілетінін көрсете алады. Мысалы, құрылғыны барлық жүйелік хабарламалар сыртқы syslog серверіне жіберілетін етіп конфигурациялауға болады. Алайда, debug деңгейіндегі хабарламалар ішкі буферге жіберіледі және тек әкімшіге пәрмен жолының интерфейсі арқылы қол жетімді болады [9, 79 бет].
Суретте көрсетілгендей, syslog хабарламаларына арналған танымал тағайындаулар қатарына мыналар кіреді [9, 86 бет]:
журнал буфері;
консоль порты;

терминал желісі;
Syslog сервері.
Жүйелік хабарламаларды syslog серверінде журналдарды қарау арқылы немесе Telnet, SSH протоколдары арқылы немесе консоль порты арқылы құрылғыға кіру арқылы қашықтықтан бақылауға болады.
Компьютерлік желілерді басқаруды автоматтандыру жүйелерін зерттеу Автоматтандыру-кез-келген өзін-өзі басқаратын процесс, ол адамның
араласу қажеттілігін азайтады және жояды.
Бұрын автоматтандыруды қолдану саласы өнеркәсіппен шектелді. Машиналарды құрастыру сияқты бірнеше рет қайталанатын тапсырмалар машиналарға жүктелді. Осылайша заманауи құрастыру желісі пайда болды. Машиналар бірдей тапсырманы шаршамай және осындай жұмыстарды орындау кезінде адамдар сөзсіз жіберетін қателіктерсіз қайталай алады [9, 123 бет].
Автоматтандырудың кейбір артықшылықтары [9, 130 бет]:
Нәтижесінде өнімділік айтарлықтай артады, өйткені машиналар тәулігіне 24 сағат үзіліссіз жұмыс істей алады.
Машиналар сонымен қатар өнімнің біркелкілігін арттырады.
Автоматтандыру оқиғаны немесе процесті басқаруға пайдалы ақпаратты тез талдауға және алуға болатын үлкен көлемдегі деректерді жинауға мүмкіндік береді.
Роботтар қауіпті жағдайларда, мысалы, шахталарда, өрт сөндіру және өндірістік аварияларды жою кезінде қолданылады. Бұл адамдар үшін қауіпті азайтады.
Белгілі бір жағдайларда ақылды құрылғылар энергияны тұтынуды азайту, медициналық диагноз қою және көлік жүргізу қауіпсіздігін арттыру үшін мінез-құлқын өзгерте алады.
Қазір көптеген құрылғыларда олардың мінез-құлқын басқаруға көмектесетін Ақылды технологиялар бар. Бұл ақылды құрылғының ең жоғары жүктеме кезеңінде қуат тұтынуының қарапайым төмендеуі немесе автомобильдің өзін-өзі басқаруы сияқты күрделі нәрсе болуы мүмкін [10, 122 бет].
Егер құрылғы сыртқы ақпарат негізінде шешім қабылдаса немесе әрекет жасаса, онда бұл құрылғы ақылды болып саналады. Қазіргі уақытта біз жұмыс істейтін көптеген құрылғылардың атауларында "ақылды", яғни "ақылды", "ақылды"деген сөздер бар. Бұл құрылғы қоршаған ортаға байланысты мінез- құлқын өзгерте алатындығын білдіреді.

Құрылғылар "ойлай" алу үшін оларды желіні автоматтандыру құралдарын қолдана отырып бағдарламалау керек.
Ақылды құрылғылар-бұл кішкентай компьютерлер. Ақылды құрылғы, мысалы, атқарушы құрылғы өзгеретін жағдайларға жауап беруі үшін, оған сенсор сияқты басқа ақылды құрылғы жіберген ақпаратты қабылдауға және түсіндіруге қабілетті болуы керек. Бұл екі ақылды құрылғыларда деректер пішімі деп аталатын ортақ "тіл" болуы керек. Жалпы деректер пішімдерін желідегі басқа құрылғылар да пайдаланады [10, 192 бет].
Мұнда көптеген қосымшаларда, соның ішінде желіні автоматтандыру мен бағдарламалауда қолданылатын кейбір жалпы деректер форматтары берілген:
JavaScript Object Notation (JSON)
eXtensible Markup Language (XML)
YAML Ain't Markup Language (YAML)
Таңдалған деректер пішімі сіз қолданатын бағдарлама, құрал немесе сценарий пайдаланатын форматқа байланысты болады. Көптеген жүйелер пайдаланушыға форматты таңдауға мүмкіндік беретін бірнеше деректер форматын қолдай алады.
Деректер форматтарында бағдарламалау мен жазбаша тілдерге ұқсас ережелер мен құрылым бар. Әрбір деректер пішімі белгілі бір сипаттамаларға ие болады [10, 201 бет]:
[], (), {} сияқты қолданылатын жақшалардың түрлерін қамтитын синтаксис, бос орындар немесе шегіністер, тырнақшалар, үтірлер және т. б.
Таңбалар, жолдар, тізімдер және массивтер сияқты нысандар қалай ұсынылуы керек.
Кілтмән жұптары қалай ұсынылуы керек. Кілт әдетте сол жақта болады және ол деректерді анықтайды немесе сипаттайды. Оң жақтағы мән деректердің өзін білдіреді және таңба, жол, Сан, тізім немесе басқа типтегі мәліметтер болуы мүмкін.
Бірдей деректерді XML немесе YAML форматында көру үшін Интернеттен JSON түрлендіру құралын іздеңіз. Бұл кезде әр деректер форматының егжей- тегжейін түсіну соншалықты маңызды емес, бірақ әр деректер форматының синтаксисті қалай қолданатынын және кілтмән жұптарының қалай көрсетілетінін ескеріңіз [11, 30 бет].

Сурет 4 - JSON пішімі [11, 31 бет]

Сурет 5 - YAML пішімі [11, 32 бет]

Сурет 6 - XML пішімі [11, 33 бет]

Ақылды құрылғылар ортақ пайдаланатын деректер форматтары көбінесе API (Application Programming Interface) қолданбалы бағдарламалау интерфейсін пайдаланады. Осы бөлімде білетіндіктен, API-бұл басқа қосымшаларға оның деректеріне немесе қызметтеріне қол жеткізуге мүмкіндік беретін бағдарламалық жасақтама [11, 55 бет].
API-бұл басқа қосымшаларға оның деректеріне немесе қызметтеріне қол жеткізуге мүмкіндік беретін бағдарламалық жасақтама. Бұл бір қосымшаның екіншісімен қалай әрекеттесетінін сипаттайтын ережелер жиынтығы және осы өзара әрекеттесуге мүмкіндік беретін нұсқаулар. Пайдаланушы белгілі бір ақпаратты сұрау арқылы серверге API сұрауын жібереді және жауап ретінде сұралған ақпаратпен бірге серверден API алады [11, 60 бет].

Сурет 7 - API көрінсі [11, 60 бет]

ЖЕЛІНІ БАСҚАРУДЫҢ ЗАМАНАУИ ҚҰРАЛДАРЫН ТАЛДАУ ЖӘНЕ ШОЛУ

Ansible көмегімен компьютерлік желілерді басқаруды автоматтандыру

Ansible-конфигурацияларды сипаттау үшін декларативті белгілеу тілін қолдана отырып, Python-да жазылған конфигурацияны басқару жүйесі. Бағдарламалық жасақтаманы орнату мен орналастыруды автоматтандыру үшін қолданылады [12, 38 бет].

Сурет 8 - Ansible конфигурациясы [12, 40 бет]

Ansible-кез-келген күрделіліктегі автоматтандыру сценарийлерін жазудың өте икемді және жеңіл құралы, әдетте Linux түйіндерін басқару үшін қолданылады, бірақ мақсатты жүйе Windows, сонымен қатар MacOS бола алады. Сонымен қатар, SSH немесе PowerShell қосылымы арқылы Python 2.4 және одан жоғары нұсқалары орнатылған желілік құрылғылармен жұмыс істеуге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.