1931-1933 жж ашаршылық (өз ойым)

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Картинки по запросу әл фараби университет

Факультеті «ЭжБЖМ»

Мамандық «есеп және аудит»

СӨЖ

Тақырыбы: 1931-1933 жж ашаршылық

(өз ойым)

Орындаған:Жақсыбай А. Ж

Тексерген:Ноянов Е. Н

Алматы 2021

Кеңес дəуірі кезінде Қазақстанда алапат ашаршылықтар болып, халқымызды жер бетінен біржолата құртып жібере жаздады. Соның ішінде екі үлкен əлеуметтік апат еліміздің мəңгі есінде сақталып қалды. Мұның біріншісі - 1921-1922 жылдары, екіншісі - 1930-1933 жылдары болған ашаршылықтар. Оған не себеп болды, енді сол жөнінде ой толғасақ. Тарихшылардың, саясаттанушылардың пайымдауынша, оған кінəлі Қазақстанда жүргізілген сталиндік-голощекиндік реформа, содан туындаған шаруалардың жеке меншігін тəркілеу, жою, əртүрлі ауылшаруашылық салықтарымен бас көтертпеу, күштеп отырықшыландыру, күштеп колхоздастыру, дəулеттілерді, зиялыларды «феодализмнің өкілі, буржуазиялық интеллигенция» санап, атып-асу, билікке жалшыларды тартып, қоғамды қолдан надандандыру. ВКП(б) Орталық Комитетінің Қазақстан өлкелік партия комитетінің басшылығына Голощекинді жібергені мəлім. Екінші пленумда сөйлеген сөзінде-ақ:«Ауылды кеңестендіру, бұл - шын мəнінде, Қазақстанды кеңестендіру. Сондықтан барлық салада біздің жұмысымыздың ілгерілеуі үшін қазақ кедейлерін ұйымдастырмай əсте мүмкін емес», - деп жар салған ол билік басына келгеніне екі ай өтер-өтпесте ауылдарды аралап көрмей-ақ, елдегі жағдайға өзінше баға беріп, байбалам салды. «…Ауылда байдың үстемдігі, рудың үстемдігі өзгерссіз сақталған, шын мəнінде өлкеде кеңес өкіметі орнамаған», - деп мəлімдеді. Сол кезде «Советская степь», «Еңбекші қазақ» газеттерінің бетінде Голощекиннің «Ауылды кеңестендіру», «Асыра сілтеу болмасын, аша-тұяқ қалмасын» деген сөзі ұран болып көтерілді. Сөйтіп, ол Қазақстанда «Кіші Қазан» өткізуге кірісті, қазақтың төрт түлік малын түгел сыпырып алып, мемлекет меншігіне бергізді, əсіресе, қазақтың «жаны» - жылқының көзін жоюға айрықша күш салынды. Мұнан кейін «ұжымдастыру» деген желеумен көшпелі елді арсыздықпен тонатып, халықты əдейі ашаршылыққа ұрындырды. Əкімшілік биліктің осынау ел ішіндегі арандату саясатына, əділетсіздік пен зорлық-зомбылыққа қарсы шыққандар «халық жауы», «бандалық құрылым» аталып, қырып жойылды. 1930-1933 жылдардағы қолдан жасалынған ашаршылықтан елімізде қазақтардың үштен бірі ғана аман қалды. Өйткені, 1937 жылғы Бүкілодақтық халық санағының алғашқы мəліметтері бойынша, Қазақстанның ауыл халқы 1930 жылдың 1 маусымынан 1933 жылдың 1 маусымына дейін 3 миллион 379, 5 мың адамға кеміген. Осы кемуден 1 миллионнан астам босқындарды шығарып тастасақ, 1930- 1933 жылдардағы аштық құрбандарының 2 миллион 200 мың адамнан асып түседі

Менің ауылымдада бұл жағдай орын алды. Ауылымыздың барлық малдарын жинап колхозға өткізген, талай мал сол калхозда қырылып қалған.

Атамның айтуынша өзінің 14 бауырының 7 еуі осы ашаршылық кезінде дүниеден өткен . Оның басты себебі житін азықтың болмауы.

Мінсе көлік болатын жесе азық болатын жылқыныңда жойыла бастау ашаршылыққа алып келді диді.

Сол кездері Голощекинің адамдары қазақтарды бір-біріне айдап салған кейбірін қудалаған. Қазақтардың шарасыз екенін пайдаланып тіпті бірін-бірін өлтіруге диін жеткізген.

Сол жылдардағы ашаршылықтың қазақтардың қалай қиналғанын елестетсек денең түршігеді, қазағымның тіпті бір жерге бір үзім наныда болмаған. Амалдары қалмаған қазақтар өз балаларының етін жеуге мәжбүр болған, бір түйір бидайдың өзіне қуанатын болған .

Менің естуімше ол кездері қыздардың орны болмаған, барынша өз ұрпағы жалғассын деп ер балаға бар тапқан азықтарын беріп аман сақтауаға тырысқан.

Сол ашаршылық жылдардың өзінде ақ тіпті менің ауылымның өзінде талай қазағым қырылып қалған болатын . . .

2021ж

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.