Коммерциялық банктердің негізгі атқаратын қызметтері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Банк деген ұғымы италиян сөзі bank ─ орындық, айырбас орындығы ─айырбас орны дегенді білдіреді. Банк - ақша қаржылар мен қорларын жинақтау, несие беру, мемлекеттер, кәсіпорындар, жеке адамдар арасындағы өзара төлемдер мен ақшалай есеп айырысуда делдалдықты жүзеге асыру, ақшаның белгілі бір түрін айналымға қосу, басқа да қызметтер атқаратын қаржы мекемесі.
Банк қызметі дегеніміз-банк операцияларын жүзеге асыру болып табылады. Банк операциялары және өз клиенттеріне көрсетілген басқа да қызметтер банк өнімдері деп аталады. Банк операциялары және көрсетілген қызметтер ақшалай түрде жүзеге асырылып, коммерциялық және өндірістік сипатқа ие болады. Банк қызметін банктің клиент мүддесі үшін белгілі бір іс- әрекеттерді орындауы деп сипаттауға болады. Кез келген банк өнімінің негізінде қандай да бір сұранысты қанағаттандыру қажеттілігі жатады.
ҚР Банктер және банк қызметі туралы Заңының 30-бабы бойынша мынадай операциялар жатады:
-депозиттердi қабылдау, заңды тұлғалардың банктiк шоттарын ашу және жүргiзу;
-депозиттердi қабылдау, жеке тұлғалардың банктiк шоттарын ашу және жүргiзу;
-банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың корреспонденттiк шоттарын ашу және жүргiзу;
-банктердiң жеке және заңды тұлғалардың металл шоттарын ашуы және жүргiзуi жатады, оларда осы тұлғаға тиесiлi тазартылған бағалы металдардың және бағалы металдардан жасалған монеталардың нақты саны көрсетiледi;
-кассалық операциялар: банктердiң және Ұлттық почта операторының қолма-қол ақшаны ұсақтауды, айырбастауды, қайта санауды, сұрыптауды, орауды және сақтауды қоса алғанда, оны қабылдауы және беруi;
-аударым операциялары: жеке және заңды тұлғалардың ақша төлемi мен аударымы бойынша тапсырмаларын орындау;
-есепке алу операциялары: жеке және заңды тұлғалардың вексельдерi мен өзге де борышкерлiк мiндеттемелерiн есепке алу (дисконт);
-банктiк заем операциялары: банкке, ипотекалық ұйымға, номиналды ұстаушы ретiнде клиенттердiң шоттарын жүргiзу құқығы бар брокерге және (немесе) дилерге немесе агроөнеркәсiптiк кешен саласындағы ұлттық басқарушы холдингтiң еншiлес ұйымдарына төлемдiлiк, мерзiмдiлiк және қайтарымдылық шарттарымен ақшалай нысандағы кредиттер беру; V053870
- шетел валютасымен айырбас операцияларын ұйымдастыру;
- банкноттарды, монеталар мен құндылықтарды инкассациялау;
- төлем құжаттарын (вексельдердi қоспағанда) инкассоға қабылдау;
-аккредитив ашу (ұсыну) мен оны растау және ол бойынша мiндеттемелердi орындау;
- банктердiң ақшалай нысанда орындау көзделетiн банк кепiлдiктерiн беруi;
- банктердiң үшiншi тұлғалар үшiн ақшалай нысанда орындау көзделетiн банк кепiлдемелерiн және өзге де мiндеттемелердi беру.
Республикада екі деңгейлі банк жүйесі бар: жоғары (бірінші) деңгейдегі банк ─ Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі және төменгі (екінші) деңгейдегі банк ─ коммерциялық банктер жүйесі.Коммерциялық банктердің негізгі атқаратын қызметтері: Ақша қаражаттарын шоғырландыру және тарту; Несие беру; Шаруашылықтармен есеп және төлем жұмыстарын жүргізу; Төлем құралдарын шығару, Бағалы қағаздарды шығаруды және орналастыруды ұйымдастыру; Сенімхат бойынша клиенттердің мүлкін басқару ( яғни траст операциясын жүргізу); Клиенттерге кеңес беру. Банктердің экономикадағы маңызын олардың олардың атқаратын операциялары анықтайды. Коммерциялық банктердің операциялары негізінен мына топтарға бөлінеді: пассив (қаражат тарту); актив (қаражатты орналастыру); комиссиялық-делдалдық (клиенттің тапсырысы бойынша комиссиялық ақылы) және сенімді операциялар болып табылады.

1 "Банк ЦентрКредит" акционерлік қоғамның қызметінің жалпы принциптері

Банктік жүйе- нарықтық экономиканың ажырамас құрылымы. Республикада екі деңгейлі банк жүйесі бар:
Бірінші деңгейдегі банк ─ Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі.
Екінші деңгейдегі банк ─ коммерциялық банктер жүйесі.
Коммерциялық банктердің негізгі атқаратын қызметтері:
1)Ақша қаражаттарын шоғырландыру және тарту;
2)Несие беру;
3)Шаруашылықтармен есеп және төлем жұмыстарын жүргізу;
4)Төлем құралдарын шығару,
5)Бағалы қағаздарды шығаруды және орналастыруды ұйымдастыру т.б болып табылады.
Банк- ақша қаржылар мен қорларын жинақтау, несие беру, мемлекеттер, кәсіпорындар, жеке адамдар арасындағы өзара төлемдер мен ақшалай есеп айырысуда делдалдықты жүзеге асыру, ақшаның белгілі бір түрін айналымға қосу, басқа да қызметтер атқаратын қаржы мекемесі. Банктер мемлекет пен кәсіпорындардың, акционерлік қоғамдар мен жауапкершілігі шектеулі серістіктердің, мектеп пен ауруханалардың және халықтың уақытша бос ақшаларын шоғырландырып, оларды іс-жүзіндегі капиталға айналдырады. Сонымен қатар, банк төлем, есептеу, несие беру, сақтандыру және т.б. көптеген сан алуан операцияларды жүргізеді.
Банктің атқаратын қызметерін негізінен төмендегідей топтастыруға болады:
1.Уақытша бос ақша қаражаттарын тарту, жинақтау және оны қарыз капиталына айналдыру;
2. Кәсіпорынға, мемлекетке, жеке адамдарға несие беру, бағалы қағаздармен операция жүргізу;
3.Ақша айналымын ретеу.
Банк ─ әртүрлі шаруашылық субъектілердің төлемайналымы жүретін орталық. Банк өзінің есеп айырысу жүйесі арқылы клиенттеріне айырбас, капитал және ақша айналымын жүргізуге мүмкіндік туғызады;
4.Айналымға несие құралдарын шығару. Банк клиентін тек жинаған уақытша бос ақша қаражатымен несиелеп қана қоймай, сонымен қатар депозиттік чектерді, вексельдерді шығарумен де несиелейді;
5.Экономикалық және қаржылық кеңес беру.
"Банк ЦентрКредит" акционерлік қоғамы 1988 жылы 19 қыркүйекте құрылған және Қазақстанның ең алғашқы коммерциялық банктерінің бірі болып табылады. 1994 жылдан бастап шағын және орта бизнесті дамыту үшін ЕҚДБ несие желісін басқару бойынша агент ретінде - екі қазақстандық банктің бірі ретінде өкілеттікке ие болды. Кейіннен банк - Western Union халықаралық ақша аударымдары жүйесінің Орталық Азия және Қазақстан бойынша бірден бір өкілеті болды. 1995 жылы банкке алғашқылардың бірі болып инкассация қызметін ұйымдастыру және құндылықтарды тасымалдау құқығы берілген және де 7 банктің ішінде оған қымбат металдармен операция жүргізуге лицензия берілген болатын.
Бүгінгі таңда ЦентрКредит банкі Казақстан Республикасында халықаралық стандарттарына сәйкес келетін жетекші жалпыұлттық банктердің қатарына кіреді. Қазіргі кезде Банк ЦентрКредит- бұл ҚР-дағы екінші деңгейлі қаржылық институттар тобындағы алдыңғы қатарларда орналасқан, сондай-ақ өз ықпалын шетел елдеріменде араласуда. Банктің негізгі тұтынушылары- орта және шағын бизнес, жеке тұлғалар, ірі ұлттық компаниялар, мемлекеттік кәсіпорындар. Бұл банктің қызметтер нарығында көрсететін барлық қызметтердің толық тізбесін ұсынады, сондай-ақ клиенттердің мұқтаждарына бағытталған жаңа өнімдер мен қызметтер көрсетулерді дайындап отырады. Банк ЦентрКредит - кәсіпкерлікті қолдайтын барлық дерлік мемлекеттік бағдарламалардың белсенді қатысушысы.. Банк өзінің күнделікті жұмысында еліміздің қоғамдық өміріне белсене араласады, мәдени және әлеуметтік мәні бар көптеген оқиғалардың көсбашысы немесе демеушісі болып келеді, балалар үйлеріне, соғыс ардагерлеріне және еңбек ардагерлеріне жан-жақты көмек көрсетіп келеді.
Банктің эксклюзивті қызметі Жедел қызмет үлкен компанияларға өз төлемдерімен алымдарын тез әрі оперативті түрде айналдыруға көмектеседі. Банк қазіргі кезде дүниежүзілік экономиканын дамуымен қатар жаңа технологияларды қолданумен өзінің қызметтерін түрлендіруде. Олардың бірден бірісі банктің жаңа қызметтері Интернет банкинг болуда. Бұл қызметтің нарыққа шығарылумен байланысты банк клиенттері өз операцияларын тез арада жүзеге асыруымен қатар өз тұтынатын тауар мен қызметті туралы ақпарат таба алуда. Осымен қатар банк өз клиенттеріне кәсіпқой қызмет пен әрдайым өз клиенттеріне ақпарат беруде. Банк ЦентрКредит әмбебап банк ретінде құрылуда. Сонымен қоса StarBanking SMS банкинг қызметтері қарастырылғын.
Банк уәкілетті органның лицензиясы бар және келесі банктік операцияларды жүзеге асырады:
1. Салымдарлы қабылдау, заңды тұлғалардың банктік шоттарын ашу және жүргізу;
2. Жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдау, банк шоттарын ашу және жүргізу;
3. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын банктер мен ұйымдардың корреспонденттік шоттарын ашу және оларды жүргізу;
4. Шоттарды ашу және осы тұлғаға тиесілі бағалы металдар мен монеталарды физикалық саны, жеке және заңды тұлғалардың шоттарын жүргізу;
5. Кассалық операциялар: осы тармақтарды қабылдау және қолма-қол ақшанымен банктік операцияларды жүзеге асыру және олардың алмасуын, айырбастауын, қайта санауды, және сақтау болып табылады.
6. Аударым операциялары: жеке және заңды тұлғалардың төлемдер мен ақша аударымдары туралы нұсқауларын орындау;
7. Есепке алу операциялары: жеке және заңды тұлғалардың вексельдер мен басқа да борыштық міндеттемелерін есепке алу (дисконттау);
8. Банктік заем операциялары: банктің ақы, мерзімділік және өтеу талаптары бойынша несие беруі;
9. Шетел валютасын айырбастау операцияларын ұйымдастыру;
10.Банкаралық клиринг: жинау, салыстыру, сұрыптау және төлемдер растау, сондайақ олардың өзара есепке жатқызу және клирингтік қатысушылардың таза позицияларын ұстап - банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын банктер мен мекемелер;
11. Төлем карточкаларын шығару;
12. Банкноттарды, монеталарды және құндылықтарды жинау;
13. Төлем құжаттарын инкассацияға қабылдау (вексельдерді қоспағанда);
14. Аккредитив ашу (шығару) және растау және оған сәйкес міндеттемелерді орындау;
15. Қолма-қол ақшаны орындауды көздейтін банк кепілдіктерін беру;
16. Үшiншi тұлғалар үшiн қолма-қол ақшаны орындауды көздейтiн банк кепiлдiктерiн және өзге де мiндеттемелердi беру.
17. Жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдау, банк шоттарын ашу және жүргізу.
Банк бағалы қағаздар нарығында кәсіби қызметтің келесі түрлерін жүзеге асыруға құқылы: брокерлық, дилерлік, кастодиан және трансфер-агенттік қызметтер болып табылады.

2 Ұйымдарда қаржы қызметін ұйымдастыру

Банк депозиттік емес ресурстары банктің қысқа мерзімді өтімділігін қолдау мақсатында тартылады. Оларға: банкаралық несиелер, Ұлттық банктің несиелері, банктердің меншікті бағалы қағаздарын эмиссиялау нәтижесінде тартқан ресурстары, сондай-ақ отандық және шетелдік басқа да қаржы нарығынан сатып алынған ресурстары жатады.
Банкаралық несие -бұл коммерциялық банктердің бір-біріне беретін несиелері.
Банкаралық несие бұл басқа ресурстармен салыстырғанда өте қымбат ресурс болып табылады.
Банкаралық несиенің негізін банкаралық депозиттер құрайды. Банкаралық депозиттер - бұл банктердің бір-бірінде ашқан корршотындағы қаражат қалдықтары.
Депозиттік емес қаражаттардың бір түріне Ұлттық банктің коммерциялық банктерге қысқа мерзімді өтімділігін қолдап отыру мақсатында беріліп отырған мынадай несиелерін жатқызуға болады: овернайт (бір түндік) және овердрафт.
Овернайт - банктердің Ұлттық банктегікорреспонденттік шотында дебеттік қалдықтың пайда болуына байланысты бір түнге берілетін несие.
Мысалға, оны бүгін кешке алған жағдайда, ертеңіне кешке қайтаруға тура келеді. Кей жағдайда, бұл несиені алу жұмыс аптасының соңғы күні немесе жұма күнге түссе, онда несие келесі аптаның бірінші күні қайтарылуы тиіс. Овернайт заемдары бойынша ҚР Ұлттық банкі сыйақы мөлшерлемесін белгілейді.
"Овернайт" заемдары бойынша сыйақы мөлшерлемесі - ҚР Ұлттық банкінің екінші деңгейдегі банктерге, олардың ҚР Ұлттық банкіндегі корреспонденттік шоттары бойынша есеп айырысуды дебеттік қалдықпен аяқтауы барысында бір түнге берілетін заемдары бойынша қолданылады.
Банктердің басқа банктер мен банктің жекелеген операцияларын жүзеге асыратын ұйымдардан алған займдарының көлемі 2018 жылдың 1 қаңтарына 217,4 млрд теңгені құраса, 2019 жылы 1 қаңтарында оның көлемі 1798,2 млрд теңгеге дейін немесе 8,3 есе өскен.
ҚР үкіметінен алған займдарының мөлшері де 2018 жылдың 1 қаңтарына 7,5 млрд теңгені құраса, 2019 жылы 1 қаңтарында оның көлемі 7,7 млрд. дейін өскен.
Халықаралық қаржы ұйымдарынан алған банктердің қарыздары 2018 жылдың 1 қаңтарына 17,7 млрд теңгені құраса, 2019 жылы 1 қаңтарында оның көлемі 85,1 млрд. теңге дейін өскен.
Бағалы қағаздармен жасалатын РЕПО операциялары мөлшері 2018 жылдың 1 қаңтарына 76,9 млрд. теңгені құраса, 2019 жылы 1 қаңтарында оның көлемі 245,4 млрд. теңгеге дейін немесе 3,2 есеге артқан.
Банктердің айналысқа шығарған бағалы қағаздар көлемі 2018 жылдың 1 қаңтарына 27,8 млрд теңгені құраса, 2019 жылы 1 қаңтарында оның көлемі 467,6 млрд. теңгеге дейін немесе 17 есе өскен.
Өзге де кредиторлардан алған қарыздары немесе өзге міндеттемелері 2018 жылдың 1 қаңтарына 21,4 млрд теңгені құраса, 2019 жылы 1 қаңтарында оның көлемі 148,7 млрд теңгеге дейін ұлғайған.
2019 жылдың 1 қаңтарына банктердің депозиттік емес ресурстарының құрылымында ең көп үлесті алатын ресурстарға: басқа банктер мен банктің жекелеген операцияларын жүзеге асыратын ұйымдардан алған займдары - 17,5%, бағалы қағаздармен жасалатын РЕПО операциялары - 2,4 % және шығарған бағалы қағаздары - 4,6% жатады.
2019 жылдың 1 қаңтарына банктердің депозиттік емес ресурстарының құрылымында ең аз үлесті алатын ресурстарға: ҚР Үкіметінен алған займдары - 0,1 % және Халықаралық қаржы ұйымдарынан алған займдары 0,8% жатады.
Банктің депозиттік емес ресурстардың ішінде халықаралық қаржы ұйымдар мен басқа банктерден алған ресурстардың, сондай-ақ бағалы қағаздарды шығарудан тұскен түсімдердің жиынтығы көбіне банктердің сыртқы қарыздарын сипаттайды.
Сыртқы қарыз алуда қазақстандық банктер шетел қаржы ұйымдарынан несие түрінде алуды жəне меншікті бағалы қағаздарын шығару арқылы пайдаланады. Сондай-ақ банктер халықаралық нарықтан синдицирленген жəне еурооблигациялық заемдар арқылы қарыз ақша алады. Осындай құралдарды пайдалану нəтижелері қаржыландырудың ірі дерек көздеріне тəуелділік пен міндеттемелердің көп шоғырлануы болып табылады, бірақ бұл сол бір уақытта баға бойынша клиенттік қаражаттармен салыстырмалы бұдан да ұзақ пассивтері бар банктерді қамтамасыз етеді.
Өткен жылы резидент еместердің алдындағы міндеттемелер 101,6%-ға өсті, банктердің сыртқы міндеттемелерінің басым бөлігін бас банктерге (сыртқы міндеттемелердің 42%) арнайы мамандандырылған еншілес ұйымдардың салымдары құрайды, бұлар есепті кезең ішінде 99,3%-ға өсті жəне 2006 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 862,0 млрд. теңгені құрады.
Сондай-ақ, сыртқы міндеттемелердің құрылымында резидент еместерден (банктердің сыртқы міндеттемелерінің 29%) алынатын, есепті кезеңде 62,1%-ға өскен заемдар бөлініп шығады жəне 2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 588,9 млрд.теңге болды. Бұл ретте, бейрезиденттерден алынатын заемдардың негізгі көлемін Ұлыбританияның жəне Солтүстік Ирландияның Біріккен Корольдігі, Жапония, Германия, Австрия жəне АҚШ елдері құрап отыр, олардың банк секторының жиынтық міндеттемелеріндегі үлесі 16,1%-ды құрады. Осы қаражаттар клиенттердің (резиденттерге жəне резидент еместерге) сауда-саттық операцияларын қаржыландыруға бағытталды. Заем қаражаттар түсуінің тағы бір дерек көзі эмиссия мен банктердің борыштық бағалы қағаздарын орналастыру болып табылады. Айналысқа жіберілген бағалы қағаздар сыртқы міндеттемелердің 10%-ын құрады жəне есепті кезеңде 142 млрд. теңгеге өсті жəне 2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 206,6 млрд. теңге болды. Банктердің сыртқы міндеттемелерінде 2017 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 117,3 млрд. теңге болған РЕПО операциясының ескерілетіндігін атап өту керек.
Банктер қаралып отырған кезеңде де АМК заемдары мен еурооблигациялары түрінде басымдықпен белсене қарыз алуды жалғастырды. АМК (арнайы мақсаттағы кəсіпорындар) - қазақстандық банктердің жəне кəсіпорындардың əлемдік қаржы нарықтарында делдал болу мақсатында шет елдерде құрылған еншілес кəсіпорындары және олардың көпшілік бөлігі Нидерландта тіркелген. Осы елдердің кредиторлары алдындағы міндеттемелері 2018 жəне 2019жж. аяғындағы 25,6 жəне 12,3 млрд. долл. салыстырғанда тиісінше 34 млрд. долл. болды. Сондай-ақ Қазақстан үшін Ұлыбритания - 2018 жəне 2019жж. тиісінше 10,4 жəне 4,3 млрд. долл. салыстырғанда 15,4 млрд. долл., сондай-ақ АҚШ - 2017 жəне 2018жж. тиісінше 6,8 жəне 5,8 млрд. долл., ірі кредитор болуын жалғастыруда. Kazkommerts International B.V. 250 млн. долл., Kazkommerts Finance 2 B.V 250 млн. долл., TuranAlem Finance B.V. 30 млрд. жапон йеніне, сондай-ақ HSBK (Europe) B.V. 700 млн. долл. еврооблигациялар шығаруы есебінен АМК-дан тартуын атап айту қажет.

Таблица 2. Динамика и структура совокупных активов банковского сектора

Структура совокупных активов
2018
2019
Прирост, (в %)

Млрд.
тенге
В % к итогу
Млрд.
тенге
В % к итогу

Деньги
145,2
1,6
210,2
1,8
44,8
Корреспондентские счета
835,5
9,4
804,8
7,0
-3,7
Ценные бумаги
1 231,2
13,9
741,3
6,4
-39,8
Вклады, размещенные в других банках
393,1
4,4
541,0
4,6
37,6
Межбанковские займы
408,8
4,6
262,4
2,3
-35,8
Займы клиентам
5 583,0
63,0
8 543,6
74,0
53,0
Инвестиции в капитал и субординированный долг
97,1
1,1
203,7
1,8
109,8
Основные средства и нематериальные активы
93,0
1,0
159,0
1,4
71,0
Прочие активы
85,1
1,0
78,5
0,7
-7,8
Всего активов
8 872,0
100
11 544,5
100
30,1

2018 жылғы екінші тоқсанда банктер дербес ұйымдастырған синдикатталған заемдарға қатысты Нұрбанк АҚ-ның 100 млн. долл. сомаға мерзімі 2 жыл жəне Банк Центр Кредит АҚ-ның 90 млн. долл. баламамен йена сомасына жасаған мəмілелері орын алды.
Қазақстандық банктердің негізгі резидент емес кредиторлары мынадай қаржы ұйымдары болып табылады: шетелдік банктер (Morgan Stanley Bank International Limited, Standard Bank Plc, Deutsche Bank AG London Branch, банктердің əр түрлі синдикаттары), Халықаралық қаржы ұйымдары (Еуропа қайта құру және даму банкі, Азия даму банкі) жəне басқа да институционалдық инвесторлар (оның ішінде АМК шығарған еврооблигациялардың түпкілікті ұстаушылары болып табылатындар).
Тұтастай алғанда, банктер үшін негізгі кредитор елдер үлестеріне 45,9 млрд. долл. жалпы берешек сомасының 50 % тиесілі Нидерландия жəне Ұлыбритания - 17,8 % болып табылады (9-сурет).
Банктер секторы бойынша сыртқы борыштың ең көп үлесін еліміздің үш ірі банктері Қазкоммерцбанк АҚ, ТұранƏлем Банкі АҚ және Қазақстан Халық Банкі АҚ алады, яғни 2018 ж. 30 маусымдағы олардың үлесі 58,5% (2018 ж. жəне 2019 ж. тиісінше 57,6 % жəне 63,3 % ) құраған. Содан кейінгі орында келесі үш банкке тиесілі, яғни ЦентрКредит Банкі АҚ, Альянс банк АҚ жəне АТФ банк АҚ - 28,5 % (2018 жылы жəне 2019 жылы тиісінше 28,9% жəне 20,3 %) алды. Бұл жинақталған борыш көлемі бойынша Қазкоммерцбанк АҚ, ТұранƏлем Банкі АҚ жəне Альянс банк АҚ көшбасшы жағдайға ие болуына қарамастан, екінші эшелон банктерінің сыртқы қарыз алуы өсуінің жоғары қарқынын растайды.
Контрсеріктестерге қарызға берілген бағалы қағаздар қаржылық ахуал туралы шоғырландырылған есептілікте көрсетіледі. Үшінші бір тарапқа сатылған, оларды сату мен сатып алу пайда немесе шығын арқылы әділ құнымен бағаланатын қаржы активтері мен міндеттемелер ойынша таза пайдада есепке алынатындарды қоспағанда, тартылған бағалы қағаздар қаржылық ахуал туралы шоғырландырылған есептілікте көрсетілмейді. Оларды қайтару бойынша міндеттемелер саудалық міндеттеме ретінде әділ құнмен көрсетіледі.
Топ бағалы қағаздар бойынша РЕПО шарттарын және бағалы қағаздармен заемдар бойынша мәмілелер бекітеді, олар бойынша Банк кәдімгі нарықтық тәжірибеге сәйкес қамтамасыз етуді алады немесе береді. Қазақстандағы және ТМД елдеріндегі кері сатып алу операцияларының стандартты талаптарына сәйкес қамтамасыз етуді алушы мәміле бойынша есеп айырысқан кезде баламалы бағалы қағаздарды қайтарған жағдайда қамтамасыз етуді сату немесе кепілге қайта салу құқығына ие.
2018 жылы экономикалық жағдайдың оңай емес өзгерістері байқалды, атап айтқанда банк секторы теңгелік өтімділіктің шектелуін сезінді және теңгенің қорлану құнының қымбаттауы болды. Айтылған жағдай-ларға қарамастан, қорланудыңеңжақсы база-сыныңарқасында Банкте ең қолайлы жобаларына назар аудару мүмкіндігі бар, нарықтағы артықшылықты позициялары болды, нәтиже-сінде бір жылдың ішінде кредиттік қоржынның ұлғаюы мен сапасының жақсаруы болды.

3 Салық салу жүйесі

Салық жүйесі -- нарықтық экономиканың ең маңызды бөлінбейтін құрамдас құрылымдарының бірі.Банк ЦентрКредит АҚ тауарлық өндірістің және ақша айналымының дамуы тарихи бірге жүретін және тығыз байланыста болатын көрініс.
Салықтың басты қызметі -- елдегі ақша құралдарын жиыстыру және оларды тиімді түрде қайта бөлу, яғни салымшылар мен қарызшылар арасындағы делдалдық.
Сонымен қатар, ел экономикасындағы ақша айналымының барлық құралдарының негізгі бөлігін қамтамасыз етеді,яғни қаржыларды игеру арқылы елдің қаржылық жағдайына ықпал жасайды. Банк Центр Кредит АҚ елдегі ақша ағымын тікелей өздері құрамдамағанмен, өз функцияларының көмегімен өнеркәсіпке, саудаға, банктік емес қаржылық салаға, ммемлекеттік және халықтық, солардың ақша ағымдары арқылы нарықтық экономика мен әлемдік шаруашылық байланыстар жүйесіне араласуға ат салысады.
Сондықтан,банктегі қаржылық менеджменттің тиімділігі ел экономикасының дамуын қамтамасыз ететін маңыздылығында болып табылады.
Қазақстан Республикасының Банктер және банктік қызмет туралы заңына сәйкес Қазақстанда банктер-қаржы нарығында әртарапты операцияларды орындайтын айрықша құқыққа ие әмбебап несие мекемелері.Олар әртүрлі түрде және әртүрлі мерзімге несие берумен және бағалы қағаздарды және шетел валюталарын сату және сатып алу, сақтаумен айналысады.
Нарықтық экономика жағдайында коммерциялық банктер-өз клиенттеріне әртүрлі қызмет көрсететін ерекше кәсіпорын.Қазіргі кезде банктің клиенттерге ақылы негізде қызмет көрсететін қызметтерін жүзеге асыруға байланысты жүргізілетін операциялардың дәстүрлі емес формалары көбеюде.Осыған байланысты банк қызметінің коммерциялық сипаты арта түспек.Сондықтан коммерциялық деген термин екінші деңгейдегі банктердің қандай да болмасын меншікті формасына жататындығынан емес, олардың ақы негізінде (%-ставкамен немесе коммисиондық төлемдермен) клиенттерге көрсететін қызметтердің сан алуандығымен байланысты. Коммерциялық банктер-коммерциямен айналысатын ерекше кәсіпорын. Банк мекемелерінің қызметі әртүрлі, олардың нақты сипаты белгісіз. Заманауи қоғамда банктер операция түрлерінің кең көлемімен айналысады. Олар ақша ағыны мен несие қатынастарын ұйымдастырумен ғана шектелмейді. Олардың көмегімен ұлттық экономика қаржыландырылады, сақтандыру операциялары, бағалы қағаздарды сатып алу және сату, ал кейбір жағдайларда делдалдық мәмілелер және мүлікті басқару. Кредиттік ұйымдар кеңес беріп, ұлттық экономикалық бағдарламаларды талқылауға қатысады, статистиканы жүргізеді, олардың еншілес кәсіпорындары бар. Бір сөзбен айтқанда, бұл әсер ерекшелігі емес, банктің көп қырлы сипаты туралы. Қызметінің санатында басқа мекемелермен жүзеге асырылуы мүмкін осындай түрлермен байланысты.
Батыс Еуропа, АҚШ және Жапонияның өнеркәсібі дамыған елдерінің көпшілігі үшін заманауи жағдайларға тән төрт немесе үш деңгейлі кредиттік жүйелер тән.
Бірінші деңгейде - Орталық банк. Бұл қоғамдық, акционерлік және тіпті жекеше болуы мүмкін.
Екінші деңгей банктердің әр түрлі түрлерімен ұсынылған: коммерциялық, жинақ, ипотека және инвестициялар.
Үшінші және төртінші деңгейде мамандандырылған банктік емес несие және қаржы институттары. Арнайы сектор сақтандыру компанияларынан, зейнетақы қорларынан және мамандандырылған несие-қаржы институттарынан тұрады, олар инвестициялық және сенімгерлік компаниялар, қайырымдылық қорлары, жинақ және несиелік бірлестіктер, кредиттік серіктестіктер және т.б.
Коммерциялық банк заңды және жеке тұлғалар үшін әмбебап банктік операцияларды жүзеге асыратын (есеп айырысу, төлем операциялары, депозиттер тарту, несиелер беру, сондай-ақ бағалы қағаздар нарығындағы операциялар және делдалдық операциялар) мемлекеттік емес кредиттік ұйым болып табылады.
Бүгінгі таңда әмбебап банктер банктік және қаржылық қызметтердің барлық аспектілерін қамтитын кең ауқымды өнімдерді ұсынады. Сонымен қатар, бәсекелестік артықшылықты иелену және қолдау үшін басқа банктер қызметтердің белгілі бір түрлерін ұсынуға маманданған.
Коммерциялық банктер желісі ақша нарығын қалыптастыруға ықпал етеді, оның экономикалық негізі заңды тұлғаның және жеке тұлғаның, сондай-ақ мемлекеттің уақытша бос қаражаттарының болуы және олардың экономиканың және халықтың қысқа мерзімді қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін оларды пайдалану болып табылады. Коммерциялық банктер несиелік, есеп айырысу және қаржылық операцияларды клиенттердің бизнес қызметін қамтамасыз етумен байланысты барлық түрлерімен іс жүзінде айналысады. Кәсіпорындар әртүрлі салалар бойынша өнімдерді өндіріп, қызметтерді көрсетумен қатар мемлекеттік бюджетке салықтар төлеу арқылы мемлекет қаржысының көлемінің артуына маңызды үлес қосады. Сондықтан да әрбір кәсіпорынның қаржылық нәтижелері туралы көрсеткіштерін терең талдау мен олардың мәселелерін талдаудың салық жүйесіндегі маңызы зор. Өйткені, кәсіпорын шаруашылығының нақты тиімділігін немесе кәсіпорындардың шығынға ұшырауы мүмкіндіктері кәсіпорындардың бюджетке төлейтін салықтарына тікелей әсер етеді. Белгілі уақыт мезетіндегі ағымдағы қаржы нәтижелерін көрсетудің маңызды белгісі ол - кәсіпорын табысы болып табылады. Пайданың қалыптасуы және пайдаланылуы туралы мәліметтер кәсіпорындардың салықтық және қаржылық есептерінің маңызды бөлігі ретінде қарастырылады.Табыс кәсіпорын қызметінде маңызды мәселелелердің бірі, яғни кәсіпорынның табыстылығы өзін-өзі қаржыландыру, ұдайы өндіру, еңбек ұжымдарының әлеуметтік мәселелерін шешуге мүмкіндік береді.
Центр Кредит Банкі АҚ Кәсіпорын табысының есебінен мемлекеттік бюджет, яғни салық органдарының және басқа да кәсіпорындар, субъектілер алдындағы міндеттемелер орындалып отырады. Сондықтан да табыстылық көрсеткіштері кәсіпорынның өндірістік қаржы қызметтерін бағалаудағы, корпоративті табыс көлемінің артуындағы аса маңызды көрсеткіш болып табылады. Бұл көрсеткіштер кәсіпорындардың іскерлігінің және қаржы тұрақтылығының дәрежесін сипаттайды. Табыстылық көрсеткіштері арқылы авансталған қаржылардың қайтарымдық деңгейі және кәсіпорын активтеріне салымдардың тиімділігі анықталады. Жалпы салықтық қатынастар тауар-ақша қатынастарынан маңызды ерекшеленіп отырып, кәсіпорындармен тікелей ақша қатынастарын орнатады, және мемлекеттің салық қызметі үшін кәсіпорындардың қаржылық жағдайының жақсы болуы және салықтық міндеттемелерінен уақытында әрі толық құтылуы бүгінгі нарықтық экономика жағдайындағы өте өзекті мәселе. Салықтар кез-келген елдерде мемлекеттің қоғамдық-экономикалық құрылысы мен саяси іс-бағытына қарамастан ұлттық мемлекеттік кірістердің негізгі көзі болып табылады.
Салықтар өз қызметін жүзеге асыруда мемлекет экономикасына өз ықпалын тигізеді, яғни салықтық реттеу механизмы жүзеге асырылады. Салықтық реттеудің ең басты мақсаты - өндірістің дамуына ықпал ету болып табылады, яғни өндірістің дұрыс әрі толық дамуын қамтамасыз ету.
Центр Кредит Банкі АҚ салықтық реттеудің механизмдері тек қана өндірістің дамуын реттеп қана қоймайды. Бюджеттің басты кіріс көздерінің бірі болған айналым салығы тіркелген бөлшек сауда және көтерме сатып алу бағаларын қолдануға және мемлекеттік реттеп отыруға бағытталған болатын. Қазақстан егемендікке ие болағаннан кейін 1991-1995 жылдары қабылданған бірқатар заңдарға сәйкес республикада жаңа салық жүйесі қалыптасты.
Қазақстан Республикасының Үкіметі 1995 жылдың басында салық реформасының ұзақ мерзімді тұжырымдамасын қабылдап, онда еліміздің салық жүйесі мен салық заңнамасын бірте-бірте халықаралық салық салу қағидаттарына сәйкестендіру көзделді, содан бері салық қызметі үнемі жетілдіріліп отыр.Қәзір Қазақстанда кәсіпкерлік қозғалысын дамытуды және шағын бизнестің өсуіне қолдау мақсатында Қазақстан Республикасының Салық Кодексінде шағын кәсіпкерлік субъектілеріне салық салу рәсімін оңайлатуға бағытталған бірқатар шаралар көзделген.
Жұмыстың негізгі мақсаттары болып әрбір кәсіпорынның қаржылық нәтижелері туралы көрсеткіштерін терең талдау мен олардың мәселелерін талдаудың салық жүйесіндегі маңызы зор екенін ашу және кәсіпорындар мен бюджет арасындағы әртүрлі салықтық қатынастарды жетілдіру бағыттарын ұсыну болып табылады. Осыларға байланысты жұмыстың негізгі міндеттері кәсіпорын шаруашылығының нақты тиімділігін немесе кәсіпорындардың шығынға ұшырауы мүмкіндіктері кәсіпорындардың бюджетке төлейтін салықтарын талдау болып табылады.
Банк Центр Кредит Банкі клиенттерге салықтық міндеттемелерді уақытылы орындау үшін салық төлеудің дәстүрлі тәсілін - есептік-кассалық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.