Маңғыстау облысы ресурстарының рекреациялық әлеуеті

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 70 бет
Таңдаулыға:

МАҢҒЫСТАУ ОБЛЫСЫНЫҢ РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ РЕСУРСТАРЫНЫҢ ТАРИХЫ ЖӘНЕ ГЕОГРАФИЯСЫ

КІРІСПЕ

1. РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ РЕСУРСТАРДЫ ПАЙДАЛАНУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ . . .

1. 1. Рекреация түсінігі . . .

1. 2. Рекраециялық ресурстардың түрлері . . .

1. 3. Туризмді дамытудағы рекреациялық ресурстарының ролі . . .

2. МАҢҒЫСТАУ ОБЛЫСЫНЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ-ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ
2. 1. Жер бедерінің әркелкі табиғи экзотикалық танымдылық ерекшеліктері
2. 2. Табиғи жағдайы мен су қорлары
2. 3. Туристерге арналған өсімдік жамылғысы мен жануарлар дүниесі жайлы арнайы мәліметтер

3 МАҢҒЫСТАУ ӨЛКЕСІНІҢ ТУРИСТІК ИНДУСТРИЯСЫНЫҢ ҚАРҚЫНДЫ ДАМУЫНА ӘСЕР ЕТЕТІН РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ РЕСУРСТАРЫ
3. 1 Батыс Қазақстанда Ұлы Жібек жолының қалыптасу тарихынан туристерге бағытталған тарихи деректер
3. 2 Маңғыстау өлкесінің Ұлы Жібек жолындағы қазіргі кездегі жаңғыртылған тарихи-мәдени, діни туристік объектілері

3. 3 Маңғыстау облысының туристік-рекреациялық әлеуетіне кешенді баға беру

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

АННОТАЦИЯ

Диплом жұмысы 68 беттен, 3 бөлімнен, 4 кестеден, 9 суреттен, қорытынды мен әдебиеттер тізімінен, қосымшалардан тұрады.

Түйін сөздер: рекреация, рельеф, геоморфологиялық тартымдылық, мәдени мұра, табиғи мұра, су ресурстары, қорғалатын территория, туристік жоба, экологиялық туризм, туристік-рекреациялық әлеует.

Зepттeудiң ныcaны: Маңғыстау облысы ресурстарының рекреациялық әлеуеті.

Зepттeудiң мaқcaты: Маңғыстау облысының рекреациялық ресурстарын сипаттама бере отырып, туристік-рекреациялық әлеуетіне кешенді баға беру.

Зepттeудiң ғылыми жaңaлығы: зерттеліп отырған аумаққа физикалық - географиялық жағдайына шолу жүргізілді, туристік индустриясының қарқынды дамуына әсер ететін рекреациялық ресурстарына кешенді баға берілді. Маңғыстау облысында туризмнің дамуының әлсіз және күшті жақтары талданды.

Маңғыстау облысының рекреациялық мамандануы ең алдымен табиғат жағдайларының өзіндік ерекшеліктерімен анықталады. Облыстың шөлдер аймағында орналасуы оған экзотикалық сипат берсе, Каспий теңізінің болуы оның рекреациялық тартымдылығын арттырады. Маңғыстау облысы тарихи мәдени ескерткіштерге бай аймақ. Қазақстанда 25 мыңнан астам тарихи ескерткіш бар. Оның тең жартысы Маңғыстауда шоғырланған. Бұл өңірдің ашық аспан астындағы мұражай аталуы да сондықтан.

АННОТАЦИЯ

Дипломная работа состоит из 68 страниц, 3 разделов, 4 таблиц, 9 рисунков, заключения и списка литературы, приложений.

Ключевые слова: рекреация, рельеф, геоморфологическая привлекательность, культурное наследие, природное наследие, водные ресурсы, охраняемая территория, туристский проект, экологический туризм, туристско - рекреационный потенциал

Объект исследования: рекреационный потенциал ресурсов Мангистауской области.

Цель исследования: дать комплексную оценку туристско-рекреационного потенциала Мангистауской области с описанием ее рекреационных ресурсов.

Научная новизна исследования: проведен обзор физико-географического положения исследуемой территории, дана комплексная оценка рекреационных ресурсов, влияющих на интенсивное развитие туристской индустрии. Проанализированы слабые и сильные стороны развития туризма в Мангистауской области.

Рекреационная специализация Мангистауской области определяется прежде всего особенностями природных условий. Расположение области в зоне пустынь придает ей экзотический характер, а наличие Каспийского моря делает ее рекреационно привлекательной. Мангистауская область-регион, богатый историческими памятниками культуры. В Казахстане насчитывается более 25 тысяч исторических памятников. Половина из них сосредоточена в Мангистау. Именно поэтому этот регион носит название музея под открытым небом.

Annotation

The thesis consists of 68 pages, 3 sections, 4 tables, 9 figures, conclusions and a list of references, appendices.

Keywords: recreation, relief, geomorphological attractiveness, cultural heritage, natural heritage, water resources, protected area, tourist project, ecological tourism, tourist and recreational potential.

Object of research: recreational potential of Mangystau region resources.

The purpose of the study: to give a comprehensive assessment of the tourist and recreational potential of the Mangystau region with a description of its recreational resources.

Scientific novelty of the study: a review of the physical and geographical location of the studied territory was conducted, a comprehensive assessment of recreational resources affecting the intensive development of the tourism industry was given. The weak and strong sides of tourism development in the Mangystau region are analyzed.

Recreational specialization of the Mangystau region is determined primarily by the peculiarities of natural conditions. The location of the region in the desert zone gives it an exotic character, and the presence of the Caspian Sea makes it recreationally attractive. Mangystau region-reg

КІРІСПЕ

Қазіргі таңда туризмнің жедел түрде дамуы өркениеттің даму жолының, қоршаған ортаны танудың бірден-бір әдісі болып табылады. Өз кезегінде, туризмнің дамуы географиялық - табиғи, демографиялық, мәдени, тарихи, экономикалық - әлеуметтік және тағы басқа да бірнеше факторларға байланысты. Туризм мен рекреацияның дамуы қарқынды сипатта дамып жатқан жалпы әлемдік үрдістердің бірі. Табиғи ресурстарды пайдалану арқылы адамдар белгілі бір территорияны рекреациялық мақсатта пайдалану нәтижесінде аумақтық рекреациялық кешендер (АРК) қалыптасады. Өздерін құрайтын элементтердің күрделі кеңістіктік байланыстар жиынтығымен аумақтық рекреациялық кешендер сипатталады. Экономика дамуының маңызды бағыттарының бірі туризм және рекреация қазіргі заман өмір салтының ажырамас бөлігі болып табылады. Ел экономикасының тұжырымдамасын дамыту негізінде «Қазақстан - 2050» стратегиясында, сонымен қатар «Қазақстанның индустриалды - инновациялық даму» бағдарламасында туристік саланы дамытудың басымдық бағыты ретінде туризм мен туристік инфрақұрылым негізге алынады. Ұлттық экономиканы табыс көзіне айналдыру елімізде туризмді дамытудың негізгі мақсаты болып табылады. Осы міндетті қазіргі кезде еліміздің кейбір өңірлерінде туристік - рекреациялық әлеуетін тиімді пайдалану және дамытуды, туризм мен демалудың мәдени деңгейі мен адам денсаулығын қалпына келтіруді арнайы жоспарсыз жүзеге асыру мүмкін емес.

Табиғи ресурстарға бай болу туризмді дамытуда басты орынды алады. Табиғи ресурстарға бай аумақты рекреациялық пайдалану, демалыс пен саяхатты таңдау кезінде жетекші рөл атқарады. Сонымен қатар әртүрлі рекреациялық іс - әрекетті дамытуға мүмкіншіліктер тудыруда ерекше ескерілетін жағдайлар ландшафт пен климат, гидрография, жануарлар мен өсімдіктер дүниесінің алуантүрлілігі, су акваторийлерінің болуы есептеледі. Табиғи ресурстар мен тарихи-мәдени құндылықтардың болуы туризм мен демалысты дамыту мақсатында аумақты рекреациялық пайдалануға байланысты болмақ. Рекреациялық табиғи орта - Маңғыстау облысының өте бай әр түрлі табиғат ресурстарын пайдалануда қажетті бағыттардың бірі. Аймақтық ерекшеліктерді анықтауда оның аумақтық табиғи ортадағы ерекшеліктерін зерттеуді талап етеді.

Маңғыстау - кім-кімді де қызықтыратын, тарихы терең өлке, сонымен қатар егемен еліміздің ең бай өңірі, экономикалық даму тұрғысынан көшбасшы болып отырған қазыналы өлке. Осындай қасиетті мекеннің рекреациялық ресурстарын анықтап, әрбір кешенге жан-жақты сипаттама беру, оларды көпшілікке таныстыру - бұл бүгінгі күннің басты талабы болып табылады. Батыс Қазақстан аймағындағы Маңғыстау облысының рекреациялық мүмкіндігі зор өңір. Сондықтан облыстың туристік-рекреациялық әлеуетін кешенді зерттеу қазіргі кездегі өзекті мәселе болып саналады.

Зерттеу жұмысының мақсаты: Маңғыстау облысының рекреациялық ресурстарын сипаттама бере отырып, туристік-рекреациялық әлеуетіне кешенді баға беру.

Зерттеу жұмысының міндеттері:

рекраециялық ресурстарды пайдаланудың теориялық және әдіснамалық негіздерін сипаттау;
Маңғыстау облысының жер бедеріне оның экзотикалық танымдылық маңызына, өлкенің су ресурстары мен өсімдік пен жануарлар дүниесіне сипаттама беру
облыс территориясындағы жаңғыртылған тарихи-мәдени, діни туристік объектілері бойынша толық ақпарат ұсыну
туристік-рекреациялық әлеуетін кешенді зерттеу

Зерттеу нысаны: Маңғыстау облысы ресурстарының рекреациялық әлеуеті.

Зерттеу пәні: Маңғыстау облысының аумақтық рекреациялық ресурстарының табиғи - ресурстық әлеуеті

Зерттеу әдістері: құрылымдық - қызметтік талдау, сараптамалық бағалау, бастапқы материалдар мен олардың нәтижелерін өңдеу, жүйелі анықтамалық талдау, синтездеу

Ғылыми жаңалығы: зерттеліп отырған аумаққа физикалық - географиялық жағдайына шолу жүргізілді, туристік индустриясының қарқынды дамуына әсер ететін рекреациялық ресурстарына кешенді баға берілді. Маңғыстау облысында туризмнің дамуының әлсіз және күшті жақтары талданды.

Зерттей жұмысының теориялық және практикалық маңызы: Зерттеу нәтижелері Маңғыстау облысының рекреациялық ресурстары туралы жалпы түсінік береді, оларды туризм және рекреация саласында пайдалануға мүмкіндік туады. Сонымен қатар, зерттеу материалдары мектептегі географ-мұғалімдер үшін ғылыми жобаларды жазу кезінде маңызды.

Жұмыстың құрылымы: кipiспе, IIІ - бөлiмнен, қоpытындыдан, пайдаланылған әдебиеттеp тiзiмiнен, қосымшалаpдан тұpады.

РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ РЕСУРСТАРДЫ ПАЙДАЛАНУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІРекреация түсінігі

Рекреация - мамандандырылған аумақтарда сауықтыру, танымдық, спорттық және мәдени - ойын - сауық қызметі үшін бос уақытты пайдалану үдерісінде пайда болатын қатынастар мен құбылыстардың жиынтығы [1] . Бұл анықтама бізге оңтайлы болып табылады, себебі адамдар қызметінің белгілі бір түрлерін ғана емес, сондай-ақ олар жүзеге асырылатын кеңістікті де сипаттайды.

Адамдардың күнделікті іс-әрекетіне жұмсалатын уақыт жұмыс кезі және бос уақыт болып бөлінеді. Бос уақыт - адамның табиғи қажеттіліктерін қанағаттандыру (ұйқы, тамақтану) және үйренбеген табиғаттың мәжбүрлі қызметіне (кеңістікте қозғалу) байланысты емес жұмыстан тыс уақытының бөлігі. 1991 жылға дейін бұл «бос уақыт», бұқаралық демалыстың басты факторы болып саналды. Бос уақыт массивінің ұлғаюымен ХХ - ғасырдың 60 -80 жылдары рекреацияның дамуының күрт жандануы түсіндіріледі. Рекреациялық ағындардың қалыптасу факторы ретінде бос уақыттың маңыздылығы және олардың бағыттылығы туралы 1991 жылдан кейін халықтың едәуір бөлігінде бос уақыт пайда болды, ал рекреациялық ағындар тек қана ұлғайып қана қоймай, ауыр дағдарысқа байланысты тіпті қысқарды. Қазіргі уақытта жағдай біршама теңестіріледі, алайда бұрынғы ағындар сандық жағынан да, бағыттылығы жағынан да қалпына келтірілмейді [2] .

Қазіргі уақытта рекреация қалыпты адам өмірінің қажетті шарты, жұмыс қабілетін қалпына келтіру құралы, жан - жақты даму құралы болып табылатын қызметтің таңдаулы түріне жатады. Осыған байланысты оны жүзеге асыру қажеттілігі туындайды. Рекреациялық қажеттіліктердің үш түрін ажырату керек:

қоғамдық - физикалық және психикалық күштерді қалпына келтіру, сондай-ақ оның барлық мүшелерінің жан-жақты дамуы үшін қоғамның қажеттілігі;
топтық - халықтың әртүрлі әлеуметтік және жас топтары қажеттілігінің мазмұнын көрсетеді;
жеке - жеке адамның қажеттілігі [1] .

Қажеттіліктердің бұл түрлері жеке емес, бір-біріне әсер ете отырып, үздіксіз қарым-қатынаста болады. Рекреациялық қажеттіліктерді зерттеу маңызды және қажет, өйткені олардың кеңістіктік-уақытша динамикасы рекреациялық қызметтің аумақтық нысандарында көрініс табады. Рекреациялық қажеттіліктердің қалыптасуы факторлар кешенінің әсерінен болады. Рекреациялық қажеттіліктер деп белгілі бір процестерге сәйкес келетін және оларды жасау үшін қажетті күштер түсініледі.

Әртүрлі факторлардың әсерінен рекреациялық қажеттіліктерді қалыптастыру және рекреациялық қызметтің дамуын айқындайды, өйткені олар оның белгілі бір түрлерінде іске асырылады. Рекреациялық қызмет адамның дене және рухани күштерін қалпына келтіру және дамыту мақсатында жүзеге асырылатын бос уақыттағы қызметі болып табылады. Басқа қызмет түрлерімен салыстырғанда бұл қызмет түрі адамдардың мінез-құлқының салыстырмалы әртүрлілігімен және оның процесінің өзіндік құнымен ерекшеленеді [3] .

Маңғыстау облысы аумағының рекреациялық әлеуетін толыққанды талдау және бағалау үшін біз топтастырған рекреациялық қызмет факторларын ескеру қажет (1-кесте) .

Кесте 1 - Рекреациялық қызмет факторлары

№

Факторы

Мысалдар

№: 1

Факторы: Табиғи

Мысалдар: Географиялық орналасуын қоса алғанда, аумақтың ландшафтық ерекшеліктері, геологиялық - геморфологиялық белгілері, климаты, жер үсті және жер асты сулары, топырақ - өсімдік жамылғысы мен жануарлар дүниесінің ерекшеліктері.

№: 2

Факторы: Әлеуметтік-экономикалық

Мысалдар: Өндіргіш күштердің даму деңгейі, тұтыну игіліктері өндірісінің, оның ішінде көрсетілетін қызметтердің деңгейі; демалыс және туризм саласының даму деңгейі; халықтың нақты ақшалай табыстары; тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің бөлшек бағалары; көлік инфрақұрылымы мен көлік құралдарының даму деңгейі; демалыс ұзақтығы; жарнама және рекреациялық аудандар мен бағыттар туралы ақпарат қою; халықтың әлеуметтік және кәсіби құрамы; мәдени өмір деңгейі; халықтың қозғалушылығы; ұлттық дәстүрлер.

№: 3

Факторы: Демографиялық

Мысалдар: Урбанизация дәрежесі, халықтың жыныстық - жас құрылымы, қоныстандыру ерекшеліктері.

№: 4

Факторы: Әлеуметтік-психологиялық

Мысалдар: Мәдени және іскерлік байланыстардың қарқындылығы, мәдени өмірдің түрі, сән әсері, тұлғаның құндылықты бағдарлары.

№: 5

Факторы: Медициналық-биологиялық

Мысалдар: Халықтың денсаулық жағдайы.

№: 6

Факторы: Экологиялық

Мысалдар: Табиғи ортаның жай-күйі және оның адамның болуы үшін қолайлылық дәрежесі

Н. С. Мироненко және И. Т. Твердохлебов (1981) [1] рекреациялық қызметтің жіктелуін келесі белгілер бойынша ұсынады.

1) рекреацияның басты себебі бойынша: емдік (климатпен емдеу, бальнеоемдеу, балшықпен емдеу) ; сауықтыру және спорттық (шомылу-жағажай, серуендеу, су спорты, балық аулау, аңшылық, альпинизм) ; танымдық (натуралистік, мәдени-тарихи) .

2) құқықтық мәртебесі бойынша: ұлттық (ішкі) ; халықаралық (шетелдік) .

3) ұзақтығы бойынша: қысқа мерзімді (3 тәуліктен кем) ; ұзақ мерзімді (3 тәуліктен астам) .

4) аумақтық белгісі бойынша: қала маңындағы (жергілікті) ; ауданішілік (жалпы мемлекеттік) ; халықаралық.

5) ұйымның сипаты бойынша: регламенттелген (жоспарланған) - нақты, алдын ала жарияланған регламент бойынша саяхат және болу (мысалы, санаторийлерде, демалыс үйлерінде және т. б. демалыс) ; өзіндік - рекреациялық кәсіпорындармен ешқандай өзара міндеттемелермен байланысы жоқ рекреанттың өзіндік саяхаты.

6) маусымдық: жыл бойы; маусымдық (жазғы, қысқы) .

7) жас белгісі бойынша: балалар; ересектер; аралас.

8) қатысушылар саны бойынша: жеке; топтық.

9) қозғалу дәрежесі бойынша: стационарлық - саяхат белгілі бір жерде болу үшін жүзеге асырылады; көшпелі - тұрақты жүріп-тұруды, орнын өзгертуді болжайды.

10) пайдаланылатын көлік құралдарының сипаты бойынша: автомобиль; автобус; авиациялық; темір жол; теплоход.

11) рекреациялық ресурстарды пайдалану сипаты бойынша: климаттық емдеу; тау шаңғысы; мәдени-тарихи және т. б.

12) тығыз әлеуметтік байланыстар бойынша: ортадан тепкіш; ортаға тартқыш. Адам қызметінің басқа түрлері сияқты рекреация белгілі бір ресурстарды пайдаланады, даму процесінде олардың құрамдас элементтері арасындағы кеңістіктік қатынастардың барлық жиынтығымен аумақтық рекреациялық жүйелерді қалыптастырады.

Рекраециялық ресурстардың түрлері.

Рекреациялық ресурстар - бұл халықтың демалыс пен туризмге қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін пайдаланатын ресурстардың барлық түрлері. Рекреация түсінігі латын тілінен аударғанда «rесrеаtiо» - «қалпына келтіру» деген мағынаны білдіреді [3] .

Рекреациялық әлеуеттің маңызды құрамдас бөлігі рекреациялық ресурстар болып табылады. Рекреациялық ресурстар деп табиғи ортаның компоненттері; рекреациялық қызметтердің әртүрлі түрлері мен нысандарын ұйымдастыру үшін пайдаланылуы мүмкін бірегейлігі, эстетикалық тартымдылығы, емдік - сауықтыру маңызы бар шаруашылық қызметінің нысандарын түсінеміз [4] .

«Рекреациялық ресурстар» термині ғылымға жақында енгенін атап өткен жөн. Бұл термин 50 - 60 жылдары ғылыми әдебиетте кездеспеді, 1968 -1971 жылдар аралығында пайда болды. Дәл осы жылдары Ефремов Ю. К. өз жұмыстарының бірінде рекреациялық ресурстарға демалыс және туризм орындарын, көркем пейзаждарды, организмдердің әдемі және сәндік түрлерін жатқызуды ұсынды [5] . 1980 жылы Нефедова В. Б. рекреациялық ресурстар ретінде геологиялық құрылыс, рельеф, климат, жер үсті және жер асты сулары, өсімдіктер мен топырақ сияқты табиғат элементтерін қарастыруды ұсынды [6] . 1971 жылы Родоман Б. Б. демалу үшін пайдаланылуы мүмкін географиялық ортаның элементтерін ғана рекреациялық ресурстарға жатқызуды ұсынды. Белгілі ғалым А. А. Минц табиғи ресурстардың құрамына табиғаттың қандай да бір элементтерін қосу тәуелді болатын негізгі өлшемдер: техникалық мүмкіндік, экономикалық қажеттілік және пайдаланудың орындылығы, сондай-ақ зерттелудің белгілі бір деңгейі болып табылатынын атап өтті [7] .

Рекреациялық ресурстар рекреациялық қызметті аумақтық ұйымдастыруға, рекреациялық аудандар мен орталықтарды қалыптастыруға, олардың мамандануы мен экономикалық тиімділігіне әсер етеді. Бірақ бұл әсер тікелей емес. Ол әлеуметтік-экономикалық факторлармен және ең алдымен рекреациялық қажеттіліктердің көлемі мен құрылымымен байланысты.

Рекреациялық ресурстар үшін әлеуметтік-мәдени кеңістіктік және уақытша салыстырмалылық, адамның әдеттегі өмір сүру ортасымен қарама-қайшылық және әртүрлі табиғи және мәдени ортаның үйлесуі тән. Рекреациялық ресурс келесі екі өлшемге жауап беретін кез келген орын болып табылады: 1) адамның әдеттегі өмір сүру ортасынан ерекшеленетін орын; 2) табиғи қатынаста әр түрлі екі ортаның және одан да көп үйлесімі болып табылатын орын [8] .

Статистикалық жағынан ең тартымды аймақ және әртүрлі орталар жиынтығы (су - құрлық, орман - дала, төбе - жазық және т. б. ) . Ең дұрысы, қарама - қарсы ортаның жиынтығы: таулар + теңіз + әртүрлі мәдени орта. Аумақтарды әлеуметтік - мәдени игеру қажеттілігі - бұл аумақтың белгілі бір қасиеттерінің жиынтығын рекреациялық ресурстарға айналдырудың негізгі себебі мен факторы болып табылады.

Рекреациялық ресурстар көбінесе халықтың рекреациялық қажеттіліктерінен пайда болады, олар өз кезегінде аумақтарды әлеуметтік-мәдени тұрғыдан игерудің міндеттерімен айқындалады. Рекреациялық ағындар игеруге болатын өңірлерге бағытталған. Көпшілік сананың деңгейінде осы жерлерде ең маңызды және беделді рекреациялық ресурстар шоғырланып, қалыптасады [3] . Аумақты игеру процесінің шыңына жеткен кезде оның рекреациялық ресурстарының маңыздылығы айтарлықтай төмендейді. Ешқашан олардың маңыздылығын толық жоққа шығармайды, бірақ бір рекреациялық ресурстарды бұрынғы бағалауға қайтару да жоқ.

Қазіргі уақытта «рекреациялық ресурстар» терминіне анықтама берілетін түрлі ғылыми және оқу басылымдары бар. Ғалымдардың рекреациялық ресурстар ұғымына берген анықтамаларына тоқталсақ.

Родоман Б. Б. : рекреациялық ресурстар деп «демалу үшін пайдаланылуы мүмкін географиялық орта элементтерін (сөздің кең, табиғи-әлеуметтік мағынасында) » түсінген [9] .

Реймерс Н. Ф. (1990) былай анықтама береді: «рекреациялық ресурстар - адамдардың еңбекке қабілеттілігі мен денсаулығын қолдау және қалпына келтіру құралы ретінде демалыспен қамтамасыз ететін табиғи және мәдени ресурстардың бір бөлігі» [10] .

Михно В. Б. рекреациялық ресурстарға «белгілі бір мақсатта рекреациялық қызметті ұйымдастыру үшін пайдаланылуы мүмкін табиғи ортаның компоненттері және әлеуметтік - мәдени сипаттағы феномендер (ерекше нысандар, факторлар) жатады» [11] .

Рекреациялық ресурстар - бұл рекреациялық шаруашылықты ұйымдастыру үшін қолданыстағы техникалық және материалдық мүмкіндіктер кезінде пайдаланылуы мүмкін табиғи, табиғи - техникалық және әлеуметтік -экономикалық геожүйелер және олардың элементтері [4] .

Ғалым Н. С. Мироненко рекреациялық ресурстар ретінде табиғат нысандары мен құбылыстарын, демалыс, туризм және емдеу үшін пайдалануға болатын адам (антропогендік) қызметінің нәтижелерін түсінеді. Бұл анықтама ең табысты және кең деп есептеледі. Рекреациялық ресурстар бірқатар қасиеттерге ие [1] .

Біріншіден, олар тарихи, яғни рекреациялық қажеттіліктердің, техникалық-экономикалық және әлеуметтік мүмкіндіктерінің өсуіне қарай түрленуі мүмкін. Мысалы, рекреациялық ресурстар (туристік көрсету объектілері) батпақтар, өнеркәсіптік кәсіпорындар, ескі техника мен жабдықтар және т. б. болады.

Екіншіден, олар аумақтық, яғни үлкен алаңдарды алып жатыр; демалыс әлеуметтік-экономикалық құбылыс ретінде қазіргі уақытта ауыл және орман шаруашылығымен бірдей пайдаланатын аумақтарды қажет етеді.

Үшіншіден, белгілі бір мамандануы бар ерекше рекреациялық пункттерді, аудандар мен аймақтарды қалыптастыруға ықпал ете отырып, ұйымдастырушы рөлге ие.

Кейбір авторлар [12] рекреациялық ресурстар ретінде табиғи және антропогендік кешендер элементтерінің барлық жиынтығын, сондай-ақ олардың кеңістіктік - уақыттық үйлесімдерін түсінеді. Олар рекреациялық ресурстарды генезиске және олардың жай-күйін бағалауға негізделген жеті үлкен типке бөледі:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.