Өндірістік желдетудің түрлері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Факультеті География және табиғатты пайдалану
Кафедрасы Тұрақты даму бойынша ЮНЕСКО кафедрасы

Курстық жұмыс
Тақырыбы :Желдету жүйесін сипаттау және талдау
ЖШС "ҚазАзот" АҚ
Пәні:Өнеркәсіптік желдету

Орындаған: Б.С Ажгалиева
Ғылыми жетекші: М.М Абдибатаева

Алматы 2022
Тақырыптың өзектілігі:Өндірістік желдету -бөлмелердегі жылудың, ылғалдылықтың, зиян және басқа заттардың артық бөлінуін жою үшін ауаның алмасуы, ол қызмет көрсететін немесе жұмыс аумақтарында рұқсат етілетін метеорологиялық шарттармен және тазалықпен қамтамасыз ету мақсатында жүргізіледі.Желдету - бұл бөлмедегі артық жылу, ылғылдылықты, қауіпті жəне зиянды заттарды жою үшін, сондай-ақ жұмыс зонасындағы микроклиматтық жағдайды жақсарту үшін жасалатын ұйымдастырылатын шаралар. Желдету жалпы ауысымдық жəне жергілікті болады. Желдету ағындата желдету, сора желдету, ағындата-сора желдету, жалпылай алмастыра желдету және жергілікті желдету болып бөлінеді. Ағындата желдету ішке тек таза ауа беруді қамтамасыз етеді. Ал ауаны сыртқа шығару іштегі қысымның артуына байланысты саңылаулардан, есіктің ашылып-жабылуы кезінде іске асады. Сора желдету желдетілетін бөлмедегі ауаны әкету үшін қолданылады. Бұл жағдайда бөлмедегі ауа қысымы кемиді де, есіктен және саңылаудан таза ауа кіреді. Ағындата-сора желдетуде таза ауаның енуі мен лас ауаның әкетілуі бір мезгілде қатар жүреді. Бұл әдіс ауа алмасуы үнемі қарқынды жүрген кезде ғана тиімді.
Жалпылай алмастыра желдету бөлмеде бөлінетін шектен тыс зиянды заттардың, жылу мен будың таза ауамен залалсыз шекке дейін араласуына негізделген. Ал жергілікті желдетуде зиянды заттар (газ, бу, т.б.) олардың пайда болатын жерлерінен сору құралдары арқылы тысқа шығарылады. Бұл әдіс шектеулі кеңістікте ғана қолайлы ауа ортасын тудыра алады. Желдету үйдің және сыртқы температураларының айырмашылығы мен желдің әсерінен (мысалы, үймерет аэрациясы) болатын табиғи желдету және механикалық әсер ету арқылы (ауа желдеткіштер арқылы қозғалысқа түсіріледі) атқарылатын механикалық желдету болып ажыратылады.
Ауа алмастыруды қамтамасыз ететін техникалық құрал-жабдықтар жиынтығы да желдету деп аталады. Сырттан сорылып алынатын ауаны шаң-тозаңнан тазарту үшін желдету жүйелеріне ауа сүзгілер орнатылады, ал тысқа шығарылатын ауа шаңтұтқыштар -- абсорбер және адсорберлер арқылы тазартылады.
Зерттеу пәні: Өнеркәсіптік желдету
Жұмыстың мақсаты: ЖШС "ҚазАзот" АҚ-нің желдету жүйесін зерттеу .
Жұмыстың міндеті:
ЖШС "ҚазАзот" АҚ-нің жалпы жылу бөлінуді, ылғал бөлінуді, зиянды газдарды қарастыру;
Өндірісте қолданылатын желдету жүйесіне желдету жабдығын қарастыру
Мазмұны
1Әдеби шолу 3
1.1Өнеркәсіптік желдету жүйелерінің жіктелуі, мақсаттары мен негізгі міндеттері 4
1.2Желдету жүйелеріне қойлатын талаптар 5
2. Зерттеу нысаны 5
2.2"ҚазАзот" толық сипаттама 5
2.3 "ҚазАзот" өндіріс ғимаратының желдетуі 7
2.4 Өнеркәсіптегі зиянды заттардың бөлінуі 10
2.5 ID . диаграмма. Ылғал ауаның негiзгi параметрлер. Ылғал ауаның I.d диаграммасы 11
2.6 Кәсіпорынның қондырғыларына сипаттама және жабдықталуы 15
3.Тәжірибелік бөлім 17
3.1 Цехтағы бөлінетін жылу мөлшерін есептеу 17
3.2 Цехтағы жұмыстар кезінде бөлінетін ылғалды есептеу 20
3.3 Цехтағы газ бөлінуді есептеу 20
3.4 Цехтағы ауа алмасым жүйесін есептеу 22
3.5 Цехтың аэродинамикалық есептеуін жүргізу 24
3.6 Желдету қондырғысын таңдау және есептеу 27
3.7 "ҚазАзот"зауытындағы цехтың желдету қондырғысын таңдау және есептеу 29
3.8 "ҚазАзот"зауытындағы желдету жүйесін жақсарту үшін жасалатын шаралар 34
Қорытынды 35
Пайдаланылатын әдебиеттер

1.Әдеби шолу

1.1.Өнеркәсіптік желдету жүйелерінің жіктелуі, мақсаттары мен негізгі міндеттері

Желдету жүйесі өнеркәсіптік кәсіпорындарда яки өндірістік жұмыс аумақтарында адам денсаулығына пайдасыз ауа алмасу жағдайларын құрту үшін, сондай-ақ технологиялық құрылым-процестердің стандарттарына сәйкесуші құрылыс техника-материалдар мен шикізатты сақтауға ең тиімді жүйелер қатарларында көзделеді. Желдету жүйелері ғимараттармен салаларға газ қоспаларының бірдей-тікелей қозғалысын қамтамасыз ету, ауа ортасының қажетті параметрлерін жасау яки ауаның тазалығын қамтамасыз етуде қолданылады. Желдету жүйерін былай бөлеміз: сору желдеткіші, сору ауасы, жергілікті, жалпы қосалқы желдету, жалпыалмасымды желдету. Желдету жүйесі-ауаны шығаратын-жеткізетін, тасымалдап, өңдейтін блоктар жиынтығы. Ауаның қозғалысын тудыратын әдіске сәйкес жүйелер механикалық қозғалысқа (желдеткіш, эжекторлар және т.б.) және гравитациялық жүйелерге-қозғалысқа (ауырлық күші, жел әсерінен) ерекшеленетін желдету жүйелері көзделеді. Ауаны желдетілетін бөлмелерге кәріз желісі арқылы (мұндай жүйелер арналар деп аталады) яки қоршаулардағы тесіктер арқылы беруге болады. Желдету азаматтық немесе өнеркәсіптік ғимараттарда орнатылады.
Көбінесе механикалық қозғалыс арналарының желдету-жүйелері кеңінен қолданылып жүрміз.Ол дегеніміз пайлананылу сатысынан шығып қалушы ауаның мөлшерлерін пайдаланылған ауамен араластыру. Бұл-Қайта өңдеу деп аталып: толық және ішінара болып екіге бөлінеді. Бөлшектерді қайта өңдеу қарапайым желдету жүйесінде жұмыс жасау кезінде қолданылады, өйткені оған сыртқы ауа ағыны қажет етілгендіктен. Сыртқы ауаның минималды көлемі гигиеналық стандарттардан төмен болмағаны керек. Қайта өңдеуді пайдалану қыста суық кездерде жылу шығынын үнемдеуге мүмкіндік береді.Келесі жүйелерді азаматтық және өнеркәсіптік ғимараттарда пайдалануға болады. Тікелей шығаратын желдету жүйелері негізінен өнеркәсіптік ғимараттарда қолданылады, әсіресе өңдеуге тыйым салынған ғимараттарда,улы булар мен газдар ауаға шығарылады, патогендік бактерияларда ауаға шығарылады және т.б. ауаны жылыту үшін жылулардың жоғалуы мүмкін жайттар болып отырады. Тұтынылатын яки пайдалануға керек ауаны жылыту үшін жылу шығыны пайда болуы мүмкін. Жоғарғы ауа жылытқышында жылу шығыны ең жоғары көзделеді.
Өндірістік кəсіпорындардың желдету жүйелерінің ауа шығысы мен ауа шығысы арасындағы қашықтық биіктігі мен ені - биіктігі - 5метр (ең аз), ені - 15метр болуы керек. Ауданы кемінде 22шаршы метр, түсуі керек кем дегенде 32текше метр таза ауаның сағатына бір адамға беріліп отыру керек.
1.2. Желдету жүйесіне қойылатын талаптар

Желдету жүйесіне қойылатын негізгі талаптар:
1. Кез келген өндірісте желдеткіштен берілген ауаларың мөлшерлері осы жайлардағы зияндылықтары бар ауалардың мөлшерінен асық не кем болмауы керек.
2. Өнеркәсіптегі өте көп зарарланған аймақтан бастап ауаларды ретке келтіру төменгі нүктелерінен бастап көзделсе, онша емес зарарланған ауасы бар аймақ жеңілге жатқызылып ол кезде ауаны тазарту шаралары жоғарғы жақ нүктелерінен басталады.
3. Желдету жүйесінің жұмысы кезінде шу-дірілдің талапқа сәйкес болғандығы шарт.
4. Санитарлық нормаға сәйкес бөлмеге енетін сыртқы ауаның саны бір жұмысшыға 30-31 м3сағ-тан аз болмауы керек, 20-21 м3 аз бір адамға болатын бөлмеде жұмыс істегенде яки бөлме көлемі 20-21 м3-тан көп болса бір адамға онда 20-21 м3сағ кем емес шарты бар.
5. Табиғи желдету жүйесі жоқ бөлмеде бір адамға ауаның келуі - 60-61м3 сағ кем болмасы көзделеді.
Нормативтерге сәйкес, ауыр, жеңіл ұсталық, немесе тазарту цехтарда қысқы кездере ауа температурасы +16-дан +21 градусқа дейін, 76% ылғалдылықта яки ауа ағынының жылдамдығы 0,5-0,6 мс дейін, ал жылдың ең ыстық айында жазда 55-56% ылғалдылықта +290С-тан жоғары болмауы керек шаралар қамтылады.

2.Зерттеу нысаны
2. 1. ҚазАзот АҚ толық сипаттама

1- сурет ЖШС "ҚазАзот"
ҚазАзот АҚ Қазақстандағы аммиак пен аммиак селитрасын өндіретін жалғыз компания. Кәсіпорынның негізгі мақсаты - тұтынушыларды арзан әрі жоғары сапалы минерал тыңайтқыштармен қамтамасыз ету, әрі тұрақты өндірісті қолдау. Аммиак өндірісіндегі негізгі шикізат - табиғи газды ҚазАзот АҚ өзінің Шағырлы-Шөмішты кен орнынан алады. Қазір ішкі нарыққа өнімнің 60%-ы жеткізіледі. Дайын өнім ел аумағымен қатар, алыс-жақын шет елдерге де сатылады. Негізгі импорттаушылар: Түркіменстан, Украина, Грузия, Әзірбайжан, Балтық елдері, Қырғызстан, Ресей, Тәжікстан, Болгария, Америка Құрама Штаттары және т.б. Түйіршіктелген аммиак селитрасы мен сұйық аммиак тұтынушыларға темір жол және теңіз арқылы жөнелтіледі. Еліміздегі аммиак және аммиак селитрасын жалғыз өндіруші ҚазАзот АҚ QazIndustry Қазақстандық индустрия және экспорт орталығы АҚ қолдауымен еңбек өнімділігін арттыра отырып, қуаттылығын арттыруда. Кәсіпорын 2005 жылы азот - түк зауытының мүліктік кешені негізінде құрылды. Компания штатында 1267 қызметкер еңбек етеді. Қазіргі уақытта зауыттың өндірістік қуаты жылына 200 000 т аммиак, 360 000 т азот қышқылы және аммиак селитрасы, сондай-ақ газ өндіру жылына 916 млн м3 құрайды. Аммиак селитрасы ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері мен өнеркәсіп кәсіпорындары (тау-кен өнеркәсібі, атом өнеркәсібі, металлургия өнеркәсібі) арасында үлкен сұранысқа ие және экспортқа көп мөлшерде жіберіледі. 2020 жылы ҚазАзот ішкі нарықтың 45%-ын (252 мың т аммиак селитрасы) қамтыды. Компания Маңғыстау облысының ірі экспорттаушысы, өнімдерін жақын және алыс шетелдерге жеткізеді.

2-сурет. ҚазАзот өндірісінің желдету жүйесінің орналасуы

Бұл өндірістің ауа сапасын бұзуға соқтырады.Сол себепті адамдардан, бу қондырғыларынан, булық және электрлік престерден келетін ылғалдылықты да есепке алу қажет. Зауыттағы ауалық ортаның санитарлық қалыпқа келуі жалпы алмасымды ағынды-тартпа желдету құрылғысымен қамтамасыз етіледі. Барлық осы зиянды шығарындылар, заттар және булану өнеркәсіптік жайлардың желдетуін ескеруі керек.

3-сурет. Желдету жүйесінің орналасу схемасы

2.2 Өндірістік бөлмедегі желдету жүйесі
Тиімді ауа алмасуын жасау үшін өнеркәсіптік ғимарат үшін сауатты желдету жүйесін жоспарлау қажет. Жүйенің рационалды түрін анықтау кейбір тармақтарға байланысты:
* Желдету түрі - мәжбүрлі, табиғи немесе аралас;
* Жіктелуі - жалпы немесе жергілікті;
* Жабдықтау, шығару немесе жеткізу және шығару жүйесі;
* Теру немесе моноблок.
Табиғи жүйе - суық ауаны жылы ауамен ығыстыру принципіне негізделген үнемді нұсқа. Басқаша айтқанда, ауа желдету арқылы беріледі. Үлкен аумақтар үшін, сондай-ақ қыста бұл әдіс қолайсыз.
Мәжбүрлі желдету - жабдық пен энергия шығындарын талап ететін оңтайлы тиімді шешім болып табылады.
Өндірістік желдетудің түрлері
Тұрмыстық желдету сияқты, өндірістік желдету екі негізгі түрге бөлінеді.
Табиғи - сору желдету, онда ауа массаларының желдету арналары арқылы табиғи ағыны есебінен объектідегі ауа айналымы жүзеге асырылады. Мұндай жобаның жұмысының негізі - үй-жайлардың ішіндегі және сыртындағы температура мен қысымның айырмашылығы. Табиғи типтегі өнеркәсіптік желдетуді жобалау өндірістік жабдықтан шығатын жылу мөлшерін ескере отырып жүзеге асырылуы керек.
Мәжбүрлі - ауа массасын айналдыру үшін арнайы жабдық қолданылатын үй-жайларды желдету жүйесі. Мұндай схема жақсы, өйткені оның өнімділігі мен тиімділігі ауа-райының жағдайына мүлдем тәуелді емес, ал ауа ағыны мен шығуы желдеткіштер мен басқа жабдықпен қамтамасыз етіледі.
Осы өнеркәсіптік желдету жүйелерінің әрқайсысында орнату мен пайдаланудың өзіндік ерекшеліктері, сондай-ақ артықшылықтары мен кемшіліктері бар.
Мысалы, табиғи типтегі өнеркәсіптік желдетуді орнату үй-жайларды желдетуді айтарлықтай үнемдеуге мүмкіндік береді, бірақ механикалық желдету сыртқы ауа температурасына және басқа факторларға қарамастан ауаның кетуіне және ағынына төтеп береді.

Жұмыс өндірісінің технологиялық кезеңдері
1. Диаметрі мен салмағын ескере отырып, ауа өткізгіштерді бекітуге арналған арнайы орындарды белгілеу. Сонымен қатар, иілу санын азайту үшін шаралар кешені қабылданады, желдету жүйелері мүмкіндігінше қарапайым болуы керек.
2. Құбырлардың өлшемдерін және мойынтірек беттерін дайындау материалын ескере отырып, бекіту құрылғыларын орнату. Қажет болған жағдайда ауыр құрылымдық тораптарды жылжыту үшін көтеру механизмдерін бекіту орындары құрылысшылармен келісіледі.
3. Бөлшектерді, арматураны және арматураны орнату орнына жеткізу. Олардың толықтығы мен қауіпсіздігі тексеріледі. Егер механикалық зақым табылса, орнатуды бастамас бұрын кемшіліктер жойылады.
4. Жеке элементтерді үлкейтілген блоктарға жинау. Өндірістік желдету үшін блоктық әдісті қолдану жұмыс уақытын қысқартуға және жұмыс сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
5. Жобалық құжаттамада қарастырылған орындарға блоктарды орнату, бекіту сапасын тексеру.

Өндірістегі желдету жұмысы
Кесте-1. Желдету жабдықтарына сипаттама
Желдету қондырғылары
Қондырғы атауы
Анықтамаа

Аспирациялық процесс

Желдеткіш арналар
Кәсіпорында негізінен сорғыш желдеткіш қондырғылар қолданылады.Ауаны сорукезінде машинаның қаптамасында вакуум пайда болады ,ал газдың бөлмеге таралмауын қамтамасыз етеді.Сору қондырғыларын көбіне аспирациялық деп атайды.

Бұл көлденең қимасы мен өлшемі уақыт бірлігінде шығарылатын ауаның мөлшеріне байланысты арнайы құбырлар. Бүкіл жүйенің тиімділігі арналардың дұрыс жобалануына байланысты, олар арқылы ауа нысан арқылы тасымалданады. Арналар пластиктен, алюминийден, металлдан және басқа материалдардан жасалуы мүмкін.

Carrier 8LZA 150

Кез келген ауа айналымы жүйесінің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады, қажетті қуатты қамтамасыз етеді, сонымен қатар ауа ағындарының қозғалыс бағытын белгілейді.Пластиктен жасалуы мүмкін, олар арналарды қосу, олардың бұрылыстары мен шанышқыларын жасау үшін қолданылады.

Рекуператор
Ауаны жылытуға қажетті желдету жүйесіне арналған жабдық.

2.4 Өнеркәсіптегі зиянды заттардың бөлінуі

oo Көміртегі тотығы
oo Көмірқышқыл газы СО2
oo Түтін газдары
oo Азот диоксиді.
oo Күкірт ангидриді
oo Көміртегі тотығы
oo Көмірқышқыл газы СО2
oo Түтін газдары
oo Азот диоксиді.
oo Күкірт ангидриді

Аммиак өнеркәсібі

Өндірістік технологиялық процесстерді әр түрлі зиянды заттардың шығыуымен байланысты: газдар, жылу, булар және шаңдар. Өндіріс бөлмесіне үскен көптеген газдар мен булар адамның денсаулығына қауіпті. Сонымен қатар терезеден түскен күн сәулесі мен үйдегі жарық көздері де бөлме температурасына әсер етеді. Осының бәрін жүйелі түрде реттеп, мөлшерлеп тұрудың маңызы зор.
Бұл желдетудің жүйесі бөлменің ішкі және сыртқы әртүрлі қысымның арқасында ауа массасының ауысуы болады. Қысымның әртүрлілігі бөлмеде болып жатқан ішкі және сыртқы ауаның әртүрлі тығыздығына және желдің ағынына байланысты. Табиғи желдету инфильтрация және аэрация түрінде іске асырылады.
Инфильтрация - біріккен табиғи желдеткіш құрылыс конструкциясының элементінің және қоршауының тығыздығымен емес, бөлменің ішкі және сыртқы әртүрлі қысым арқылы ауа ауыстырумен болады. Бұндай ауа ауыстырылу кездейсоқ факторларға байланысты - күш және жел бағыты, бөлменің ішкі және сыртқы ауа температурасы, құрылыс жұмысынең мөлшері. Инфильтрация тұрғын үйге арналған, бөлменің 0,5-0,75 көлеміне 1 сағатта жетеді, ал үлкен өндіріс орындарда 1,5 дейін.
Желдетіудің көмегімен бөлмеден зиянды ауаны шығарып, таза ауа енгізеді. Желдеткіш құрылғымен жұмыс істегенде адам үшін қауіпті бу, газ және шаң, сонымен қатар бөлменің ауа темперарурасы және оның салыстырмалы ылғалдылығының концентрация денгейі санитарлық нормалармен тағайындалған шекті шамаға дейін төмендейді.Зиянды заттар концентрациясының тоқтату орынымен өндірістік бөлмеде жергілікті соргыш желдету жүйесін орнатып, көптеген мәселелерді шешуге болады. Жергілікп сорғыш желдету жүйелері - ластануды жоятын белсенді қүралы болып табылады. Бірінші кезекте бұл, әрине, тікелей жұмыскерлер болатын аймақта ауаны тазалау. Кейде бұл бөлменің жалгыз желдету тәсілі болып саналады, ол қоспалардың жоюын қамтамасыз етеді және жұмыскердің деңсаулыгын сақтайды.
Адамдарға әсер ететін зиянды заттар кәсіптік деп аталатын аурулар тудырады. Олардың басты себебі жұмыс орнындағы қолайсыз жағдайлар болып табылады. Көбінесе бұл аурулар кәдімгі аурулар болып табылады (бронхит, т.б.). Кәсіптік аурулардың ішіндегі кең тарағаны пневмоканиоздар, бұл өкпеде шаңның жиналап қалу салдарынан пайда болады. Пневмоканиозды әсер етеін шаңның түріне қарай ажыратады, яғни силикоз, асбестоз. Олардың байқалу белгілері жөтел, күрт әлсіздік, тері жамылғысының сұрғылттануы, осылардың күшеюі ракқа әкеліп соқтырады.

2.5 ID . диаграмма. Ылғал ауаның негiзгi параметрлер. Ылғал ауаның I.d диаграммасы
Ылғалды ауа - бұл құрғақ ауаның су буымен қоспасы. Ылғалды ауаның қасиеттері келесі негізгі параметрлермен сипатталады: құрғақ термометрдегі температура t, Рб барометрлік қысымы, Рп су буының парциалды қысымы, салыстырмалы ылғалдылық φ, ылғалдылық d, нақты энтальпия i, шық нүктесінің температурасы t P, дымқыл термометрдің температурасы t M, тығыздық ρ.
i-d диаграммасы-белгілі бір Рб барометрлік ауа қысымындағы t, φ, d, i негізгі ауа параметрлері арасындағы графикалық байланыс және ылғалды ауаны өңдеу процестерін есептеу нәтижелерін визуализациялау үшін қолданылады.
I-d диаграммасын алғаш рет 1918 жылы кеңестік жылу инженері Л.К. Рамзин жасаған.Диаграмма көлбеу бұрышты координаттар жүйесінде құрылған, бұл қанықпаған ылғалды ауа аймағын кеңейтуге мүмкіндік береді және диаграмманы графикалық құрылыстар үшін ыңғайлы етеді. Диаграмманың ординат осі бойынша I меншікті энтальпия мәндері кейінге қалдырылады, I осіне 135° бұрышпен бағытталған абсцисса осі бойынша d ылғал құрамының мәндері кейінге қалдырылады, диаграмма өрісі I=const және D=const нақты энтальпияның тұрақты мәндерінің сызықтарымен бөлінеді. Диаграммада сонымен қатар T=const тұрақты температура мәндерінің сызықтары қолданылады, олар бір-біріне параллель емес, бірақ ылғалды ауа температурасы неғұрлым жоғары болса, соғұрлым изотермалар жоғары қарай ауытқиды. Диаграмма өрісінде салыстырмалы ылғалдылықтың тұрақты мәндерінің сызықтары φ=const қолданылады.

4-Сурет Мир климата холода атты i-d диаграмма графигін тұрғызу арналған бағдарламаның негізін жазатын құрылымы
Мир климат холода атты бағдарлама арқылы онлайн ылғалды ауаны анықтауға қолдануға болады. Бұл бағдарлама арқылы кондитерлік өнеркәсіптегі параметрлерді тіркеу арқылы i-d диаграмма сызылады.
Салыстырмалы ылғалдылық дегеніміз-берілген күйдің ылғалды ауасындағы су буының парциалды қысымының сол температурадағы қаныққан су буының парциалды қысымына қатынасы.Ылғалдылық-бұл ылғалды ауадағы су буының массасы, оның құрғақ бөлігінің 1 кг массасына келеді.
Нақты энтальпия-бұл 1 кг құрғақ ауаға тағайындалған температура мен қысым кезінде ылғалды ауадағы жылу мөлшері.
I-d қисық диаграммасы φ=100% екі аймаққа бөлінген. Осы қисықтан жоғары орналасқан диаграмманың бүкіл аймағы қанықпаған ылғалды ауаның параметрлерін сипаттайды, ал төменде тұман аймағы.
Тұман-бұл ең аз су тамшылары немесе мұз бөлшектері түрінде қаныққан ылғалды ауа мен тоқтатылған ылғалдан тұратын екі фазалы жүйе.
Шық нүктесінің температурасы-бұл қанықпаған ауаны салқындату керек температура, ол тұрақты ылғал құрамын сақтай отырып қаныққан болады.
I-d диаграммасындағы шық нүктесінің температурасын ауа күйін сипаттайтын нүкте арқылы табу үшін D=const сызығын φ = 100% қисықпен қиылысқанға дейін салу керек.Шық нүктесінің температурасы-бұл ылғал ауаны конденсациясыз тұрақты ылғал құрамымен салқындатуға болатын шекті температура.

Кесте арқылы бір бөлімшенің параметрлерін i-d диаграммасы үшін қолданамын. Сиропты станция бөлімшесінің параметрлерін пайдаланамын. Осы аммимак өнеркәсіп үшін ылғалды ауа шамасын есептеу шараларын жүргізіледі. Мир климат холода атты бағдарламаға параметрлерін енгіземін.
Салыстырмалы ылғалдылық дегеніміз-берілген күйдің ылғалды ауасындағы су буының парциалды қысымының сол температурадағы қаныққан су буының парциалды қысымына қатынасы.Ылғалдылық-бұл ылғалды ауадағы су буының массасы, оның құрғақ бөлігінің 1 кг массасына келеді.
Нақты энтальпия-бұл 1 кг құрғақ ауаға тағайындалған температура мен қысым кезінде ылғалды ауадағы жылу мөлшері.
Шық нүктесінің температурасы-бұл қанықпаған ауаны салқындату керек температура, ол тұрақты ылғал құрамын сақтай отырып қаныққан болады.
I-d диаграммасындағы шық нүктесінің температурасын ауа күйін сипаттайтын нүкте арқылы табу үшін D=const сызығын φ = 100% қисықпен қиылысқанға дейін салу керек.Шық нүктесінің температурасы-бұл ылғал ауаны конденсациясыз тұрақты ылғал құрамымен салқындатуға болатын шекті температура.

5 Сурет Аммиак өнеркәсіп бойынша ылғалды ауаның i-d диаграммасы
Берілген мәндер бойынша i-d мәндерін жоғарда атап өткендей теория бойынша тауып аламын.
Өндіріс темпетурасы 20 С , Ылғалдылығы-50%
1.ылғал құрамы d, г кг с. в.

d=621,98*(1,145(2,141-1.145))=5,3г кг с. в.
2.ылғалды ауаның меншікті энтальпиясы I, кДж кг с. в.:

i=1.006*15+7,71000*(2501+1.805*15) =28.17 кДж кг с. в.

2.6 Кәсіпорынның қондырғыларына сипаттама және жабдықталуы
Аммиакты өндірісте алу процесі
Аммиакты өндірудің заманауи процесі оның темір катализаторын қолдана отырып, 380 - 450 0C температурада және 250 атм қысымда азот пен сутектен синтезделуіне негізделген:
N2 (г.) + 3H2 (г.) = 2NH3 (г.)
Азот ауадан алынады. Сутегі табиғи газдан немесе лигроиннен метанның көмегімен суды (буды) азайту арқылы алынады. Лигроин (нафта) - шикі мұнайды өңдеу арқылы алынған алифатты көмірсутектердің сұйық қоспасы .
Заманауи аммиак зауытының жұмысы өте күрделі. - 4 суретте көрсетілген, табиғи газбен жұмыс істейтін аммиак зауытының жеңілдетілген әрекет ету схемасы көрсетілген. Бұл әрекет схемасы сегіз кезеңнен тұрады.
* 1 кезең. Табиғи газдан күкіртті алу. Бұл қажет, өйткені Күкірт каталитикалық улану болып табылады
* 2-ші кезең. Никель катализаторының көмегімен 750 0C және 30 атм қысымында буды азайту арқылы сутегі алу:
CH4 (г.) + H2O (г.) = СО (г.) + ЗН 2 (г.)
* 3 кезең. Енгізілген ауаның оттегісіндегі сутектің бір бөлігінің жануы және ауа жіберу:
2h2 (г.) + O2 (г.) = 2H2O (г.) нәтижесінде су буы, көміртек моноксиді және азот қоспасы пайда болады. Су буы 2-ші кезеңдегідей сутегі алу үшін азаяды.
* 4 кезең. Келесі "ығысу" реакциясы бойынша көміртегі диоксидіне дейін 2 және 3 сатыларда түзілетін көміртек моноксидінің тотығуы: СО (г.) + H2O (г.) = CO2 (г.) + H2 (г.)
Бұл процесс екі "ығысу реакторларында" жүзеге асырылады. Олардың біріншісінде темір оксидінің катализаторы қолданылады және процесс шамамен 400 0C температурада жүзеге асырылады, екіншісінде мыс катализаторы қолданылады және процесс 220°C температурада жүзеге асырылады.
* 5 кезең. Көмірқышқыл газын газ қоспасынан калий карбонатының буферлі сілтілі ерітіндісімен немесе қандай да бір амин ерітіндісімен, мысалы, этаноламин NH2CH2CH2OH-мен жуу. Көмірқышқыл газы ақыр соңында сұйылтылып, несепнәр шығару үшін қолданылады немесе атмосфераға шығарылады.
* 6 кезең. 4-ші кезеңнен кейін газ қоспасында шамамен 0,3% көміртегі моноксиді қалады. Аммиак синтезі кезінде (8-ші кезеңде) темір катализаторын уландыратындықтан, көміртегі моноксиді 325°C температурада никель катализаторындағы метанға сутекпен конверсиялау арқылы алынады.
* 7-ші кезең. Қазір шамамен 74% сутегі мен 25% азот бар газ қоспасы сығылады; оның қысымы 25-30 атм-ден 200 атм-ге дейін артады. Бұл қоспаның температурасының жоғарылауына әкелетіндіктен, ол қысылғаннан кейін бірден салқындатылады.
* 8-ші кезең. Компрессордан шыққан Газ енді "аммиак синтезі цикліне"енеді. 4 суретте көрсетілген , осы кезең туралы жеңілдетілген түсінік береді. Алдымен газ қоспасы темір катализаторын қолданатын және температурасы 380-450°C болатын каталитикалық түрлендіргішке түседі. Содан кейін аммиак сұйылтылып, қабылдау бункеріне жіберіледі, ал реакцияланбаған газдар конвертерге қайтарылады.

6-сурет. Аммиакты өндіру технологиясы

3.Тәжірибелік бөлім

3.1. Дайындау цехынан бөлінетін жылу мөлшерін есептеу

Өнеркісіпте орындалатын процесстер барысында: ауа алмасымы,жылу мөлшері,өндіріс орнындағы ылғал бөліну мөлшері,ауаалмасымды есептейміз.
Жылу бөліну-адам жұмыс атқарғанда, аммиак өндірісі үшін ,аммиакты өңдеудегі термиялық үрдістер, термокатализдік үрдістер, шаю, тазалау, айдау және т.б жылу бөлінеді.
ҚазАзот аммиак зауыты
Өндірістік ауданы - 4500м2
Көлемі - 25000 м3
Жұмысшы саны - 472
Ауданы - 500м2
Жұмысшы саны - 45
Өндірістік цехтарда жылу көптеген көздерден бөлінеді:
* адамнан;
* термиялық үрдістер қондырғыларынан;
* жарық шамдарынан;
Барлық осы зиянды шығарындылар, заттар және булану өнеркәсіптік цехтардың желдетуін ескеруі керек.
Адамнан бөлінетін жылу мөлшерін өлшеу жолдары. Жұмыс жасау барысында физикалық күштемеге байланысты адамнан көп жылу бөлінеді, оның ішіндегі 51-61% тер арқылы бөлінеді. Жұмыс істеу кезінде адамнан бөлінетін жылу мөлшерін мына формула бойынша анықтаймыз:

Q(ад.)=n*q*k(ад.)

Мұндағы, n-адам саны;
q-бір ересек адамнан жылу бөліну, Вт, ішкі ауаның мөлшеріне және атқарған жұмысына байланысты өлшенеді;
кад= 1,0 - еркектер үшін,
кад=0,750 - әйелдер үшін,
кад= 0,650 - балалар үшін.
Дайындау цехында жұмыс істейтін адам саны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.