Сабақты оқыту үрдісінде ақпараттық құзыреттілікті арттыру жолдарын көрсету
Математика сабағында жаңартылған білім мазмұнының ерекшеліктеріМАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1 Жаңартылған білім мазмұны - заман талабы 5
1.1 Жаңартылған білім беру бағдарламасының ерекшелігі 5
1.2 Жаңартылған бағдарлама-білім берудің жаңа мазмұны 12
2 Математика сабағында жаңартылған білім мазмұнының ерекшеліктері 14
2.1 Компьютерлік оқу құралын математика сабағында қолданып оқушылардың қызығушылығын ояту 14
2.2 Математика сабағында мультимедиялық технологияларды пайдаланып өтілген сабақ 15
ҚОРЫТЫНДЫ 22
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: 23
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан Жолдауында жаңа кезеңнің негізгі міндеттерінің бірі ...осы заманғы білім беру, парасатты экономиканың негіздерін қалыптастыру, жаңа технологияларды пайдалану мамандарды дайындау сапасын көтеруге басты себеп болатын, инновациялық экономиканы дамыту деп атап көрсетілген, сол себепті де елімізде болып жатқан әлеуметтік-экономикалық өзгерістерге байланысты білім беру жүйесіне қойылып отырған жаңа талаптарға сай студенттердің белсенділігі мен жеке даралық қабілеттерінің жетілуіне әсер ететін жаңа ақпараттық технологиялар қолдану әлемдік білім кеңістігіне енуге жол ашуда. Осы орайда жоғарғы оқу орнын оқу үдерісінде ақпараттық технологияларды пайдаланудың мәнін ашуды талап етеді. Сондықтан біздің зерттеу проблемамыздың әдіснамалық негізіне жоғарғы оқу орнындағы оқыту жүйесі, оның ішінде кредиттік оқыту, ақпараттық технологиялар пайдалану мәселелері алынды.
Білім беру жүйесін ақпараттандыру мәселелері педагог ғалымдардың үнемі назарында болып келеді. Білім беру саласын ақпараттандыру, компьютерлендіру мәселелерінің әртүрлі аспектілері В.С.Гершунский, А.П.Ершов, В.М.Монахов, Е.И.Машбиц секілді ғалымдардың зерттеу еңбектерінде көрініс тапқан. Оқыту үдерісінде компьютерлік технологияларды қолданудың теориясы мен әдістемесі Ю.С.Брановский, Н.В.Василенко еңбектеріне арқау болған. Ал Қазақстанда бұл мәселелерге Е.Ы.Бидайбеков, Ж.А.Қараев, С.К.Кариев, К.А.Таңатаров, К.З.Халықова тың зерттеулер жүргізді.
Сабақты оқытуды ақпараттандыру - бұл ақпараттық-коммуникациялық технологияның құралдарын сабақта қолданудың методологиялық және тәжірибелік құндылықтарын зерттеп, оқыту мен тәрбиелеудің психологиялық және педагогикалық мақсаттарын қамтамасыз ету үдерісі. Оқу үдерісінде білім беруді ақпараттандырудың негізгі бөлігі дербес компьютерлерді қолдану, интернет желісін пайдалану арқылы жүреді. Сондықтан ол Қазақстан Республикасында біртұтас білімдік ақпараттық ортаны құру болып табылатын негізгі мақсатты көздейді. Олай болса, білім беру саласындағы жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану еліміздегі ақпараттық кеңістікті әлемдік білім беру кеңістігімен сабақтастыруға мүмкіндік береді.
Тақырыптың ғылыми жаңалығы. Сабақты оқыту үрдісінде ақпараттық технологияны пайдалануоқушылардың, білімгерлердің мүмкіндіктерін кеңейтеді. Ендеше ақпараттық технологияларды үйлесімді пайдалану қазіргі кезеңде өзекті мәселеге айналып отырғаны даусыз. Оқытудың ақпараттық технологияларына дербес компьютерлерден басқа мультимедиалық, электрондық оқулық, ақпараттық білім берудегі негізгі құрал интерактивті тақтаны жатқызамыз.
Қазіргі күннің білім беру салаларына қояр басты талабы - ақпараттандырылған жан-жақты, дүниетанымы кең, тәрбиелі әрі саналы шәкірт дайындап шығару болғандықтан, жоғарғы оқу орны оқытушы-профессорлары алдына үлкен жауапкершілік жүктеледі. Соған байланысты студенттерге ақпараттық білім негіздерін негіздеу, ақпараттық технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын қалыптастырып, ақпараттық қоғамға бейімдеу іс-әрекетін жүзеге асыру болып отыр. Осы орайда педагогикалық еңбектің тиімділігін арттыруға, студенттердің білім-білік, дағды сапаларының жақсаруына септігін тигізетін ақпараттық технологияның бір түрі - интерактивті технология. Мұндағы интерактивті сөзі inter-бірлесу, act-әрекет жасау мағыналарын білдіреді, бұл нақты уақыт режимінде қолданушы мен ақпараттық жүйе арасында диалог құрушы құралдар.
Курстық жұмысы тақырыбының мақсаты: Сабақты оқыту үрдісінде ақпараттық құзыреттілікті арттыру жолдарын көрсету.
Курстық жұмысының мақсатына жету үшін орындалатын міндеттеріне мыналарды жатқыздым:
Ақпараттық-коммуникациялық технологияларға сипаттама беру;
Оқу үрдісінде жаңа технологияны қолдану ерекшеліктерін айқындау;
Сабақты оқыту үрдісінде ақпараттық құзыреттілікті арттырудың тиімді жақтарын ашып көрсету;
Тақырыпқа сәйкес қорытынды жасау.
Курстық жұмыс тақырыбын зерттеуде теориялық мағлұматтар жинау, жиналған ақпаратты талдау, салыстыру, сараптау және тұжырымдау әдістері қолданылды.
Курстық жұмысының құрылымы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1 Жаңартылған білім мазмұны - заман талабы
1.1 Жаңартылған білім беру бағдарламасының ерекшелігі
Елімізде орта білімнің мазмұнын жаңарту бойынша шараларда қазіргі заманғы өмірде қолданылатын кең ауқымды қосымшаларға ие дағдыларға баса назар аударылуда - білімнің шығармашылық қолданылуы; сыни ойлау; ғылыми-зерттеу жұмыстарын орындау; АКТ-ны пайдалану; тілдік дағдыларды қоса алғанда коммуникативтік қарым-қатынас тәсілдерін қолдану; топта немесе жеке жұмыс істеу мүмкіндігі. Жалпы адамгершілік немесе этномәдени құндылықтарға негізделген осы дағдылар студентке білім беру мен өмірлік мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.
Жаңару жағдайындағы мектеп оқу жетістіктерінің жемісті болу сипатымен ерекшеленеді, ал оқу процесі әр сабақта білім "жинау" бойынша оқушылардың өздерінің бнлсенді шығармашылығымен сипатталады. Мұндай жағдайларда студент - таным субъектісі, ал мұғалім студенттердің танымдық белсенділігін ұйымдастырушы ретінде әрекет етеді.
Осы жетістікке жету үшін әр мұғалім өзінен бастайды, ол жаңару процесінің әлеуметтік аспектісін көрсетеді. Мұғалім педагогикалық ойлаудың инерциясын еңсеріп, студентпен бірге оқуға тиіс.
Оқушылардың дамуына ықпал ететін достық қарым-қатынастағы ортаны құру маңызды.
Мектептегі білім беру мазмұнын жаңарту шеңберінде:
- энциклопедиялық сипаттағы нақты материалды беріп оқытудан, ақпарат алу жолдарын үйренуге бағытталған оқытуға баса назар аударылды;
- ынтымақтастық пен тәуелсіздікке қабілетті жеке тұлғаны әлеуметтендіру;
- ақпарат алу, талдау немесе тиімді пайдалану мүмкіндігін қалыптастыру;
- білім беру процесінің дәстүрлі ұйымдастырылуынан, оқу жоспарларында көрсетілген білім мазмұнын анықтағаннан кейін, ең алдымен, білім беру бағыттары бойынша анықталған немесе қызмет бағытын көрсету күтілетін нәтижелерге назар аудару, яғни студенттер біледі, түсінеді, қолданады, талдайды, синтездейді, бағалайды.
Жаңартылған оқу бағдарламалары арасындағы айтарлықтай айырмашылық:
- пәннің мазмұнын құрастырудағы спиралдылық принципі, яғни білім мен дағдыларды біртіндеп тік немесе горизонтальды түрде қалыптастыру (тақырыптар мен сыныптар бойынша дағдылардың күрделілігі);
- пәндік операциялардың маңызды түрлері бойынша жіктелетін таным заңдылықтарына негізделген, Bloom таксономиясының оқу мақсаттарының иерархиясы;
- оқыту деңгейінде педагогикалық мақсаттарды белгілеу немесе тренинг барысында мүмкіндігінше ішкі модульдік байланыстарды ескеруге мүмкіндік береді;
- бір білім беру аймағындағы пәндердің арасында, сонымен қатар пән аралық байланыстарды жүзеге асыру кезінде де кросс тақырыбының бар болуы;
- секциялардың мазмұны мен уақыт талабына сәйкес ұсынылған тақырыптар, әлеуметтік дағдыларды қалыптастыруға баса назар аудару;
- ұзақ мерзімді, орта мерзімді немесе қысқа мерзімді жоспарлар түріндегі оқу үдерісін технологиялық дамыту.
Оқу жоспары
Білім берудің күтілетін нәтижелері әрбір бөлім үшін нақты пәндерді оқыту, ұзақ мерзімді немесе орта мерзімді оқыту мақсаттарын қалыптастыру мақсатында нақтыланады.
Оқу бағдарламасына бекітілген пәндер бойынша оқу жоспары ұсыныс сипатына ие. Ұзақ мерзімді немесе орта мерзімді жоспарларда ұстаздарға сабақтарда тақырыптар мен секцияларға сәйкес сабақ өткізу бойынша ұсынымдар беріліп, ұсынылған білім беру ресурстары (интернет, мәтіндер, жаттығулар, бейне немесе аудио материалдар немесе т.б.) берілген.
Ұзақ мерзімді жоспар оқу жоспарының элементі ретінде оқу материалдарының бір жыл ішінде аяқталатын бөлімдері мен тақырыптарын анықтайды. Ұзақ мерзімді жоспарда белгілі бір бөлім бөлімнің тармақтары тақырыбы бойынша оқуға болатын оқу мақсаттары қамтылған.
Орта мерзімді жоспарлауды әдетте мұғалімдер тобы немесе жеке мұғалім жүзеге асырады, оқу жоспарын бірнеше сабақтарға айналдырады. Орта мерзімді жоспарлау ұзақ мерзімді жоспармен анықталған эталондарды анықтайды немесе қысқа мерзімге енгізіледі. Орта мерзімді жоспарларда белгілі бір кезеңге арналған негізгі міндеттер тұжырымдалады, ол әр тоқсанға немесе бөлімге арналған Білім берудің тақырыптарын көрсетеді. Бөлімдер бойынша сағаттардың үлестірілуі мұғалімнің қалауы бойынша өзгеруі мүмкін[1].
Орта мерзімді жоспарларда мұғалімге тақырыптар мен секциялар бойынша сабақ жүргізуге, студенттердің аудиториядағы қызметін ұйымдастыруға, сондай-ақ сабақ барысында ресурстарды (интернет, мәтіндер, жаттығулар, бейне немесе аудио материалдар немесе т.б.) пайдаланады. Мұғалім сабақ түрлерін алмастыру немесе өзгерту мүмкіндігіне ие, осы сыныптың оқушыларының жеке қасиеттерін немесе жетістік деңгейін ескере отырып жүргізіледі. Қысқа мерзімді жоспар немесе сабақ жоспары мұғалімнің орташа мерзімді жоспардың соңында ұсынылған үлгілік жоспар бойынша дербес түрде жасалады. Қысқа мерзімді жоспар жасаған кезде мұғалімге оқуға дифференцияланған тәсілге назар аудару немесе балалардың жеке ерекшеліктерін ескеру ұсынылады. Қысқа мерзімді сабақ жоспарлау мұғалімге оқу мақсаттарына тиімді түрде жетуге көмектеседі. Ол үшін мұғалім оқу материалын мұқият таңдайды немесе дұрыс әрекеттерді жасайжы. Әрбір сабақтан кейін мұғалім оқу материалын оқу барысында туындаған қиындықтарды анықтау үшін сабақты (рефлексия) талдауға тиіс.
Қысқа мерзімді жоспар жасаған кезде мұғалім мынадай ұсыныстарды басшылыққа алады:
- сабақты ұйымдастырғанда, оқу жоспарында немесе оқу жоспарында көрсетілген мақсаттарды басшылыққа алу керек;
- сабақтың мақсаттарын тұжырымдау қажет (С.М.А.Р.Т. принципі бойынша), яғни нақты, өлшенетін, қол жеткізуге болатын мақсаттарды белгілеу;
- орта мерзімді жоспарға енгізілген барлық іс-шаралар сабақта ұйымдастырылуы тиіс;
- Қажет болған жағдайда мұғалімнің өз қалауы бойынша іс-шаралар тізімі толықтырылуы тиіс.
Мұғалім білімнің жалғыз көзі ретінде емес, студенттердің белсенді білім беру немесе танымдық белсенділігін ұйымдастырушы ретінде әрекет етуі керек.
Ресурстар
Мұғалімдерді қолдау мақсатында Қазақстан Республикасының МЖББС-2015, білім беру бағдарламалары немесе оқу бағдарламалары (қысқа мерзімді, ұзақ мерзімді немесе орта мерзімді жоспарлардың үлгісі), критериалды бағалау жүйесіндегі оқу-әдістемелік материалдар, цифрлық білім беру сияқты ресурстар ұсынылады. Мұғалімдерді оқытумен қатар Зияткерлік мектептердің ресурстық орталықтары арқылы қолдау жүргізіледі, онлайн кеңес беру жүйесі енгізілетін болады. Академия мұғалімдерге әдістемелік қолдау немесе көмек көрсету мақсатында Тіл немесе әдебиет пәніне сәйкес қысқа мерзімді жоспарларды әзірлеу, Математика, Әлемді тану, Жаратылыстану пәндері бойынша интеграцияланған пәндерді оқытуға арналған әдістемелік нұсқаулар мен ұсыныстарды немесе басқа да материалдарды дайындады[2].
Осы нұсқаулықтар Академияның сайтында (www.nao.kz) бар. Http:nis.edu.kz Назарбаев Зияткерлік мектептерінің ресми сайтында білім берудің мазмұнын жаңартуға немесе барлық орталықтардың www.cpm.kz, www.cep.kz, www.erc.kz, www.cpi.kz сайттарына сілтемелері бар барлық ақпаратты біріктіретін жаңартылған білім мазмұнын таратудың бірыңғай онлайн платформасы құрылды.
Педагогикалық тәсілдер мен ынтымақтастық
Білім мазмұнын жаңартып отыру мұғалімге аудиторияда осындай іс-әрекеттерді ұйымдастыруды талап етеді, ол әр адамның өміріне шығармашылық қабілеттерін дамытуды немесе белсенді технологияларды енгізумен, балаларға гуманистік көзқарас енгізуді қамтамасыз етеді.
Қазіргі заманғы мұғалім әртүрлі педагогикалық тәсілдерді біріктіру кезінде барлық мүмкіндіктерді пайдалану үшін әр түрлі арсеналды оқыту стратегиясына ие болуы керек. Білім беру стратегиялары барлық сыныппен, топпен, жеке жұмысымен, оқушылардың кері реакциясымен жұмыс істейді. Мұғалімдер бастауыш сыныптағы әріптестерімен, кәсіптік қауымдастық желісінде оқытылатын пәндермен, коучинг немесе тәлімгерлік процестерінде ынтымақтасу үшін өздерінің кәсіби қабілеттерін жетілдіруі керек[3].
Қолданыстағы оқу жоспарларынан айырмашылығы, Оқу үрдісін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер бөлімі мұғалімге оқыту мақсаттарына табысты жетудің әр түрлі тәсілдерін, технологияларын немесе стратегияларын қолдану бойынша пайдалануға ұсынылған білім беру мазмұнын жаңартылған оқу бағдарламаларына қосады.
Мысалы:
1) стратегиялар: өзін-өзі басқаратын, эксперименталды, сыни, коммуникативті, контекстік;
2) технология: шағын топтарда (командамен), кейс-сатылармен (нақты жағдайларды талдау), рөлдік ойындарда немесе іскерлік ойындарда, модульдік оқытуда.
3) әдістер: проблемалық оқыту, жеке оқыту, пәнаралық оқыту, тәжірибеге негізделген оқыту, жобалау әдісі.
Мұғалім педагогикалық тапсырмаларды оқытуда немесе шешуде, жеке немесе кәсіби қасиеттерін жақсартуда стереотиптерді жеңуге тырысуы керек. Ол үшін белсенді қарым-қатынас жасау немесе әріптестерімен тәжірибе алмасу, онлайн немесе дербес режимдерде талқылау немесе ынтымақтастық, жалпы мәселелерді шешу немесе инновацияларды енгізу арқылы кәсіби желілік қоғамдастықтарды пайдалану ұсынылады[5].
Бағалау жүйесі
Қазақстандық жалпы білім беру мектептері үшін критерийлік бағалаудың жаңа жүйесі оқушыны дамытуға, оның қызығушылығын арттыруға немесе оқуға ынталандыруға бағытталған болады. Бұған әрбір оқушы мен оның ата-анасы үшін түсінікті немесе өлшемді бағалау критерийлерін құру арқылы қол жеткізуге болады.
1-сурет - критериалды бағалау жүйесінің ерекшеліктері
Критерийлік бағалау жүйесінің мазмұны стандарттармен, процестермен, құралдармен немесе бағалау нәтижелерімен анықталады немесе бірқатар нормативтік немесе нұсқаулық-әдістемелік құжаттармен реттеледі. Критерилік бағалау ережесі Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының бастауыш білім беру мектептерінде оқушылардың оқу жетістіктерін бағалауды ұйымдастыру немесе өткізу тәртібін анықтайды, онда бастауыш білім берудің оқу бағдарламалары бекітілген немесе Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпы міндетті білім беру стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады. Құжатпен реттеледі: қалыптастырушы немесе жиынтық бағалауды ұйымдастыру немесе өткізу тәртібі; тоқсанға арналған сандық бағалауды модерациялау рәсімдері; тоқсан немесе оқу жылына арналған бағаларды беру тәртібі; тыңдаушының портфолиосын сақтау бойынша ұсыныстар.
Басшылық
Жалпы білім беретін мектептердің бастауыш сынып мұғалімдеріне арналған критерийлік бағалау бойынша жаңартылған мазмұнды енгізу тұрғысында оқушылардың оқудағы жетістіктерін бағалауда мұғалім қызметін өзгертуге арналған теориялық немесе практикалық негіздер анықталады. Ұсынылған ұсынымдар бағалау рәсімдерінің сапасын, олардың белгіленген стандарттарға сәйкестігін немесе әрбір оқушының оқу қажеттіліктерін қамтамасыз етеді.
Басшылық
Өңірлік немесе мектеп үйлестірушілері үшін критерийлік бағалауды енгізу туралы педагогикалық өлшемдер саласындағы білім беру саясатын дамыту, мектепте, өңірлік немесе аймақтық деңгейлерде оны енгізудің негізгі принциптері мен тәсілдерін көрсететін құжат болып табылады. Нұсқаулық бағалау процесін ұйымдастыру бойынша негізгі іс-шараларды немесе үйлестірушілерге көмек көрсету бойынша тәжірибелік ұсыныстар береді. Қалалық аудандық немесе мектеп бөлімшелерінің бөлімдерінің критериалды бағалау жүйесін енгізу процесін үйлестіретін жауапты тұлғалар тағайындалады. Аймақтық координаторлар қалалық аудандық білім беру бөлімдерінің әдіскерлерінен, мектептің үйлестірушілері орта мектеп директорларының орынбасарларының бірі болып табылады. Үйлестірушілердің басты рөлі бағалау жүйесін жалпы сапалы басқаруды қамтамасыз ету, қалыптастырушы немесе жиынтық бағалаумен байланысты процестер мен рәсімдерді енгізу, сондай-ақ бағалау рәсімдерін жүзеге асыру кезінде мектептерге әдістемелік қолдау көрсету болып табылады[6].
Формативті бағалауға арналған тапсырмалардың жиынтығы әр оқу жоспарының барлық оқу мақсаттарына формативті бағалау жүргізу үшін дескрипторлармен іріктеу тапсырмаларын қамтиды. Тапсырмалар ұсыныс сипатына ие немесе студенттердің қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып бейімделуі мүмкін.
Кумулятивтік бағалау бойынша әдістемелік ұсынымдар бөлімдер кросс тақырыбы мен кварталдары бойынша жиынтық бағалауды ұйымдастыру немесе өткізу тәсілдерін көрсетеді. Құжатта: бөлімнің тақырыптың жиынтық бағалауына арналған тапсырмаларды әзірлеу бойынша ұсынымдар; секция кесінді тақырыбын дескрипторлармен немесе баллмен жиынтық бағалау үшін үлгі тапсырмалар; тапсырмаларды әзірлеуге немесе рәсімнің өткізілуіне арналған жиынтық тоқсан бағасының ерекшелігі; сомалық схемалармен жиынтық тоқсан бағасы үшін үлгі тапсырмалар.
Критериалды бағалау құрылымы
Оқу жылы барысында оқудағы жетістіктер мен жетістіктер туралы мәліметтер жинау үшін бағалаудың екі түрі жүзеге асырылады: қалыптастырушы бағалау немесе жиынтық бағалау. Кумулятивтік бағалау, өз кезегінде, секцияны кросс-тақырыпты, тоқсандық немесе орта білім деңгейін қысқаша бағалау рәсімдерін қамтиды.
2-сурет - критериалды бағалау құрылымы
Бағалаудың тәсілдері пәннің мазмұнына немесе критерийлік бағалау түріне байланысты әртүрлі болуы мүмкін.
Қалыптастырушы бағалау оқу процесінің ажырамас бөлігі болып табылады немесе мұғалім тарапынан тоқсан сайын жүйелі түрде өткізіледі. Қалыптастырушы бағалау оқушылар мен мұғалім арасындағы баллдар мен бағалар қоюсыз үздіксіз кері байланыспен қамтамасыз етеді. Форативтік бағалау кезінде стажер қатеге немесе оны түзетуге құқылы. Осы тыңдаушының мүмкіндіктерін анықтауға, қиындықтарды анықтауға, жақсы нәтижелерге қол жеткізуге немесе оқу үдерісін уақтылы түзетуге мүмкіндік береді.
Қалыптастырушы бағалау - осы оқу жетістіктерінің өсуіне немесе дамуына тікелей әсер ететін процесс немесе мұғалім мен оқушы арасындағы кері байланыс қамтамасыз етіледі.
Қалыптастырушы бағалау қосымша жаттығулар немесе тесттер ретінде қаралмастан, Білім берудің ажырамас бөлігі болуы керек. Оқудың мақсаттары немесе оқу жоспарының әрбір бөліміне күтілетін нәтижелер формативті бағалау тәжірибесінің мазмұнын анықтайды[7].
Мұғалім форматты бағалау процесінде оқу жоспарын Білім берудің барлық мақсаттарын қамтуы керек. Оқытушыға формационды бағалауға, оның ішінде оқыту ... жалғасы
КІРІСПЕ 3
1 Жаңартылған білім мазмұны - заман талабы 5
1.1 Жаңартылған білім беру бағдарламасының ерекшелігі 5
1.2 Жаңартылған бағдарлама-білім берудің жаңа мазмұны 12
2 Математика сабағында жаңартылған білім мазмұнының ерекшеліктері 14
2.1 Компьютерлік оқу құралын математика сабағында қолданып оқушылардың қызығушылығын ояту 14
2.2 Математика сабағында мультимедиялық технологияларды пайдаланып өтілген сабақ 15
ҚОРЫТЫНДЫ 22
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: 23
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан Жолдауында жаңа кезеңнің негізгі міндеттерінің бірі ...осы заманғы білім беру, парасатты экономиканың негіздерін қалыптастыру, жаңа технологияларды пайдалану мамандарды дайындау сапасын көтеруге басты себеп болатын, инновациялық экономиканы дамыту деп атап көрсетілген, сол себепті де елімізде болып жатқан әлеуметтік-экономикалық өзгерістерге байланысты білім беру жүйесіне қойылып отырған жаңа талаптарға сай студенттердің белсенділігі мен жеке даралық қабілеттерінің жетілуіне әсер ететін жаңа ақпараттық технологиялар қолдану әлемдік білім кеңістігіне енуге жол ашуда. Осы орайда жоғарғы оқу орнын оқу үдерісінде ақпараттық технологияларды пайдаланудың мәнін ашуды талап етеді. Сондықтан біздің зерттеу проблемамыздың әдіснамалық негізіне жоғарғы оқу орнындағы оқыту жүйесі, оның ішінде кредиттік оқыту, ақпараттық технологиялар пайдалану мәселелері алынды.
Білім беру жүйесін ақпараттандыру мәселелері педагог ғалымдардың үнемі назарында болып келеді. Білім беру саласын ақпараттандыру, компьютерлендіру мәселелерінің әртүрлі аспектілері В.С.Гершунский, А.П.Ершов, В.М.Монахов, Е.И.Машбиц секілді ғалымдардың зерттеу еңбектерінде көрініс тапқан. Оқыту үдерісінде компьютерлік технологияларды қолданудың теориясы мен әдістемесі Ю.С.Брановский, Н.В.Василенко еңбектеріне арқау болған. Ал Қазақстанда бұл мәселелерге Е.Ы.Бидайбеков, Ж.А.Қараев, С.К.Кариев, К.А.Таңатаров, К.З.Халықова тың зерттеулер жүргізді.
Сабақты оқытуды ақпараттандыру - бұл ақпараттық-коммуникациялық технологияның құралдарын сабақта қолданудың методологиялық және тәжірибелік құндылықтарын зерттеп, оқыту мен тәрбиелеудің психологиялық және педагогикалық мақсаттарын қамтамасыз ету үдерісі. Оқу үдерісінде білім беруді ақпараттандырудың негізгі бөлігі дербес компьютерлерді қолдану, интернет желісін пайдалану арқылы жүреді. Сондықтан ол Қазақстан Республикасында біртұтас білімдік ақпараттық ортаны құру болып табылатын негізгі мақсатты көздейді. Олай болса, білім беру саласындағы жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану еліміздегі ақпараттық кеңістікті әлемдік білім беру кеңістігімен сабақтастыруға мүмкіндік береді.
Тақырыптың ғылыми жаңалығы. Сабақты оқыту үрдісінде ақпараттық технологияны пайдалануоқушылардың, білімгерлердің мүмкіндіктерін кеңейтеді. Ендеше ақпараттық технологияларды үйлесімді пайдалану қазіргі кезеңде өзекті мәселеге айналып отырғаны даусыз. Оқытудың ақпараттық технологияларына дербес компьютерлерден басқа мультимедиалық, электрондық оқулық, ақпараттық білім берудегі негізгі құрал интерактивті тақтаны жатқызамыз.
Қазіргі күннің білім беру салаларына қояр басты талабы - ақпараттандырылған жан-жақты, дүниетанымы кең, тәрбиелі әрі саналы шәкірт дайындап шығару болғандықтан, жоғарғы оқу орны оқытушы-профессорлары алдына үлкен жауапкершілік жүктеледі. Соған байланысты студенттерге ақпараттық білім негіздерін негіздеу, ақпараттық технологияны өзіндік даму мен оны іске асыру құралы ретінде пайдалану дағдыларын қалыптастырып, ақпараттық қоғамға бейімдеу іс-әрекетін жүзеге асыру болып отыр. Осы орайда педагогикалық еңбектің тиімділігін арттыруға, студенттердің білім-білік, дағды сапаларының жақсаруына септігін тигізетін ақпараттық технологияның бір түрі - интерактивті технология. Мұндағы интерактивті сөзі inter-бірлесу, act-әрекет жасау мағыналарын білдіреді, бұл нақты уақыт режимінде қолданушы мен ақпараттық жүйе арасында диалог құрушы құралдар.
Курстық жұмысы тақырыбының мақсаты: Сабақты оқыту үрдісінде ақпараттық құзыреттілікті арттыру жолдарын көрсету.
Курстық жұмысының мақсатына жету үшін орындалатын міндеттеріне мыналарды жатқыздым:
Ақпараттық-коммуникациялық технологияларға сипаттама беру;
Оқу үрдісінде жаңа технологияны қолдану ерекшеліктерін айқындау;
Сабақты оқыту үрдісінде ақпараттық құзыреттілікті арттырудың тиімді жақтарын ашып көрсету;
Тақырыпқа сәйкес қорытынды жасау.
Курстық жұмыс тақырыбын зерттеуде теориялық мағлұматтар жинау, жиналған ақпаратты талдау, салыстыру, сараптау және тұжырымдау әдістері қолданылды.
Курстық жұмысының құрылымы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1 Жаңартылған білім мазмұны - заман талабы
1.1 Жаңартылған білім беру бағдарламасының ерекшелігі
Елімізде орта білімнің мазмұнын жаңарту бойынша шараларда қазіргі заманғы өмірде қолданылатын кең ауқымды қосымшаларға ие дағдыларға баса назар аударылуда - білімнің шығармашылық қолданылуы; сыни ойлау; ғылыми-зерттеу жұмыстарын орындау; АКТ-ны пайдалану; тілдік дағдыларды қоса алғанда коммуникативтік қарым-қатынас тәсілдерін қолдану; топта немесе жеке жұмыс істеу мүмкіндігі. Жалпы адамгершілік немесе этномәдени құндылықтарға негізделген осы дағдылар студентке білім беру мен өмірлік мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.
Жаңару жағдайындағы мектеп оқу жетістіктерінің жемісті болу сипатымен ерекшеленеді, ал оқу процесі әр сабақта білім "жинау" бойынша оқушылардың өздерінің бнлсенді шығармашылығымен сипатталады. Мұндай жағдайларда студент - таным субъектісі, ал мұғалім студенттердің танымдық белсенділігін ұйымдастырушы ретінде әрекет етеді.
Осы жетістікке жету үшін әр мұғалім өзінен бастайды, ол жаңару процесінің әлеуметтік аспектісін көрсетеді. Мұғалім педагогикалық ойлаудың инерциясын еңсеріп, студентпен бірге оқуға тиіс.
Оқушылардың дамуына ықпал ететін достық қарым-қатынастағы ортаны құру маңызды.
Мектептегі білім беру мазмұнын жаңарту шеңберінде:
- энциклопедиялық сипаттағы нақты материалды беріп оқытудан, ақпарат алу жолдарын үйренуге бағытталған оқытуға баса назар аударылды;
- ынтымақтастық пен тәуелсіздікке қабілетті жеке тұлғаны әлеуметтендіру;
- ақпарат алу, талдау немесе тиімді пайдалану мүмкіндігін қалыптастыру;
- білім беру процесінің дәстүрлі ұйымдастырылуынан, оқу жоспарларында көрсетілген білім мазмұнын анықтағаннан кейін, ең алдымен, білім беру бағыттары бойынша анықталған немесе қызмет бағытын көрсету күтілетін нәтижелерге назар аудару, яғни студенттер біледі, түсінеді, қолданады, талдайды, синтездейді, бағалайды.
Жаңартылған оқу бағдарламалары арасындағы айтарлықтай айырмашылық:
- пәннің мазмұнын құрастырудағы спиралдылық принципі, яғни білім мен дағдыларды біртіндеп тік немесе горизонтальды түрде қалыптастыру (тақырыптар мен сыныптар бойынша дағдылардың күрделілігі);
- пәндік операциялардың маңызды түрлері бойынша жіктелетін таным заңдылықтарына негізделген, Bloom таксономиясының оқу мақсаттарының иерархиясы;
- оқыту деңгейінде педагогикалық мақсаттарды белгілеу немесе тренинг барысында мүмкіндігінше ішкі модульдік байланыстарды ескеруге мүмкіндік береді;
- бір білім беру аймағындағы пәндердің арасында, сонымен қатар пән аралық байланыстарды жүзеге асыру кезінде де кросс тақырыбының бар болуы;
- секциялардың мазмұны мен уақыт талабына сәйкес ұсынылған тақырыптар, әлеуметтік дағдыларды қалыптастыруға баса назар аудару;
- ұзақ мерзімді, орта мерзімді немесе қысқа мерзімді жоспарлар түріндегі оқу үдерісін технологиялық дамыту.
Оқу жоспары
Білім берудің күтілетін нәтижелері әрбір бөлім үшін нақты пәндерді оқыту, ұзақ мерзімді немесе орта мерзімді оқыту мақсаттарын қалыптастыру мақсатында нақтыланады.
Оқу бағдарламасына бекітілген пәндер бойынша оқу жоспары ұсыныс сипатына ие. Ұзақ мерзімді немесе орта мерзімді жоспарларда ұстаздарға сабақтарда тақырыптар мен секцияларға сәйкес сабақ өткізу бойынша ұсынымдар беріліп, ұсынылған білім беру ресурстары (интернет, мәтіндер, жаттығулар, бейне немесе аудио материалдар немесе т.б.) берілген.
Ұзақ мерзімді жоспар оқу жоспарының элементі ретінде оқу материалдарының бір жыл ішінде аяқталатын бөлімдері мен тақырыптарын анықтайды. Ұзақ мерзімді жоспарда белгілі бір бөлім бөлімнің тармақтары тақырыбы бойынша оқуға болатын оқу мақсаттары қамтылған.
Орта мерзімді жоспарлауды әдетте мұғалімдер тобы немесе жеке мұғалім жүзеге асырады, оқу жоспарын бірнеше сабақтарға айналдырады. Орта мерзімді жоспарлау ұзақ мерзімді жоспармен анықталған эталондарды анықтайды немесе қысқа мерзімге енгізіледі. Орта мерзімді жоспарларда белгілі бір кезеңге арналған негізгі міндеттер тұжырымдалады, ол әр тоқсанға немесе бөлімге арналған Білім берудің тақырыптарын көрсетеді. Бөлімдер бойынша сағаттардың үлестірілуі мұғалімнің қалауы бойынша өзгеруі мүмкін[1].
Орта мерзімді жоспарларда мұғалімге тақырыптар мен секциялар бойынша сабақ жүргізуге, студенттердің аудиториядағы қызметін ұйымдастыруға, сондай-ақ сабақ барысында ресурстарды (интернет, мәтіндер, жаттығулар, бейне немесе аудио материалдар немесе т.б.) пайдаланады. Мұғалім сабақ түрлерін алмастыру немесе өзгерту мүмкіндігіне ие, осы сыныптың оқушыларының жеке қасиеттерін немесе жетістік деңгейін ескере отырып жүргізіледі. Қысқа мерзімді жоспар немесе сабақ жоспары мұғалімнің орташа мерзімді жоспардың соңында ұсынылған үлгілік жоспар бойынша дербес түрде жасалады. Қысқа мерзімді жоспар жасаған кезде мұғалімге оқуға дифференцияланған тәсілге назар аудару немесе балалардың жеке ерекшеліктерін ескеру ұсынылады. Қысқа мерзімді сабақ жоспарлау мұғалімге оқу мақсаттарына тиімді түрде жетуге көмектеседі. Ол үшін мұғалім оқу материалын мұқият таңдайды немесе дұрыс әрекеттерді жасайжы. Әрбір сабақтан кейін мұғалім оқу материалын оқу барысында туындаған қиындықтарды анықтау үшін сабақты (рефлексия) талдауға тиіс.
Қысқа мерзімді жоспар жасаған кезде мұғалім мынадай ұсыныстарды басшылыққа алады:
- сабақты ұйымдастырғанда, оқу жоспарында немесе оқу жоспарында көрсетілген мақсаттарды басшылыққа алу керек;
- сабақтың мақсаттарын тұжырымдау қажет (С.М.А.Р.Т. принципі бойынша), яғни нақты, өлшенетін, қол жеткізуге болатын мақсаттарды белгілеу;
- орта мерзімді жоспарға енгізілген барлық іс-шаралар сабақта ұйымдастырылуы тиіс;
- Қажет болған жағдайда мұғалімнің өз қалауы бойынша іс-шаралар тізімі толықтырылуы тиіс.
Мұғалім білімнің жалғыз көзі ретінде емес, студенттердің белсенді білім беру немесе танымдық белсенділігін ұйымдастырушы ретінде әрекет етуі керек.
Ресурстар
Мұғалімдерді қолдау мақсатында Қазақстан Республикасының МЖББС-2015, білім беру бағдарламалары немесе оқу бағдарламалары (қысқа мерзімді, ұзақ мерзімді немесе орта мерзімді жоспарлардың үлгісі), критериалды бағалау жүйесіндегі оқу-әдістемелік материалдар, цифрлық білім беру сияқты ресурстар ұсынылады. Мұғалімдерді оқытумен қатар Зияткерлік мектептердің ресурстық орталықтары арқылы қолдау жүргізіледі, онлайн кеңес беру жүйесі енгізілетін болады. Академия мұғалімдерге әдістемелік қолдау немесе көмек көрсету мақсатында Тіл немесе әдебиет пәніне сәйкес қысқа мерзімді жоспарларды әзірлеу, Математика, Әлемді тану, Жаратылыстану пәндері бойынша интеграцияланған пәндерді оқытуға арналған әдістемелік нұсқаулар мен ұсыныстарды немесе басқа да материалдарды дайындады[2].
Осы нұсқаулықтар Академияның сайтында (www.nao.kz) бар. Http:nis.edu.kz Назарбаев Зияткерлік мектептерінің ресми сайтында білім берудің мазмұнын жаңартуға немесе барлық орталықтардың www.cpm.kz, www.cep.kz, www.erc.kz, www.cpi.kz сайттарына сілтемелері бар барлық ақпаратты біріктіретін жаңартылған білім мазмұнын таратудың бірыңғай онлайн платформасы құрылды.
Педагогикалық тәсілдер мен ынтымақтастық
Білім мазмұнын жаңартып отыру мұғалімге аудиторияда осындай іс-әрекеттерді ұйымдастыруды талап етеді, ол әр адамның өміріне шығармашылық қабілеттерін дамытуды немесе белсенді технологияларды енгізумен, балаларға гуманистік көзқарас енгізуді қамтамасыз етеді.
Қазіргі заманғы мұғалім әртүрлі педагогикалық тәсілдерді біріктіру кезінде барлық мүмкіндіктерді пайдалану үшін әр түрлі арсеналды оқыту стратегиясына ие болуы керек. Білім беру стратегиялары барлық сыныппен, топпен, жеке жұмысымен, оқушылардың кері реакциясымен жұмыс істейді. Мұғалімдер бастауыш сыныптағы әріптестерімен, кәсіптік қауымдастық желісінде оқытылатын пәндермен, коучинг немесе тәлімгерлік процестерінде ынтымақтасу үшін өздерінің кәсіби қабілеттерін жетілдіруі керек[3].
Қолданыстағы оқу жоспарларынан айырмашылығы, Оқу үрдісін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер бөлімі мұғалімге оқыту мақсаттарына табысты жетудің әр түрлі тәсілдерін, технологияларын немесе стратегияларын қолдану бойынша пайдалануға ұсынылған білім беру мазмұнын жаңартылған оқу бағдарламаларына қосады.
Мысалы:
1) стратегиялар: өзін-өзі басқаратын, эксперименталды, сыни, коммуникативті, контекстік;
2) технология: шағын топтарда (командамен), кейс-сатылармен (нақты жағдайларды талдау), рөлдік ойындарда немесе іскерлік ойындарда, модульдік оқытуда.
3) әдістер: проблемалық оқыту, жеке оқыту, пәнаралық оқыту, тәжірибеге негізделген оқыту, жобалау әдісі.
Мұғалім педагогикалық тапсырмаларды оқытуда немесе шешуде, жеке немесе кәсіби қасиеттерін жақсартуда стереотиптерді жеңуге тырысуы керек. Ол үшін белсенді қарым-қатынас жасау немесе әріптестерімен тәжірибе алмасу, онлайн немесе дербес режимдерде талқылау немесе ынтымақтастық, жалпы мәселелерді шешу немесе инновацияларды енгізу арқылы кәсіби желілік қоғамдастықтарды пайдалану ұсынылады[5].
Бағалау жүйесі
Қазақстандық жалпы білім беру мектептері үшін критерийлік бағалаудың жаңа жүйесі оқушыны дамытуға, оның қызығушылығын арттыруға немесе оқуға ынталандыруға бағытталған болады. Бұған әрбір оқушы мен оның ата-анасы үшін түсінікті немесе өлшемді бағалау критерийлерін құру арқылы қол жеткізуге болады.
1-сурет - критериалды бағалау жүйесінің ерекшеліктері
Критерийлік бағалау жүйесінің мазмұны стандарттармен, процестермен, құралдармен немесе бағалау нәтижелерімен анықталады немесе бірқатар нормативтік немесе нұсқаулық-әдістемелік құжаттармен реттеледі. Критерилік бағалау ережесі Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарының бастауыш білім беру мектептерінде оқушылардың оқу жетістіктерін бағалауды ұйымдастыру немесе өткізу тәртібін анықтайды, онда бастауыш білім берудің оқу бағдарламалары бекітілген немесе Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпы міндетті білім беру стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады. Құжатпен реттеледі: қалыптастырушы немесе жиынтық бағалауды ұйымдастыру немесе өткізу тәртібі; тоқсанға арналған сандық бағалауды модерациялау рәсімдері; тоқсан немесе оқу жылына арналған бағаларды беру тәртібі; тыңдаушының портфолиосын сақтау бойынша ұсыныстар.
Басшылық
Жалпы білім беретін мектептердің бастауыш сынып мұғалімдеріне арналған критерийлік бағалау бойынша жаңартылған мазмұнды енгізу тұрғысында оқушылардың оқудағы жетістіктерін бағалауда мұғалім қызметін өзгертуге арналған теориялық немесе практикалық негіздер анықталады. Ұсынылған ұсынымдар бағалау рәсімдерінің сапасын, олардың белгіленген стандарттарға сәйкестігін немесе әрбір оқушының оқу қажеттіліктерін қамтамасыз етеді.
Басшылық
Өңірлік немесе мектеп үйлестірушілері үшін критерийлік бағалауды енгізу туралы педагогикалық өлшемдер саласындағы білім беру саясатын дамыту, мектепте, өңірлік немесе аймақтық деңгейлерде оны енгізудің негізгі принциптері мен тәсілдерін көрсететін құжат болып табылады. Нұсқаулық бағалау процесін ұйымдастыру бойынша негізгі іс-шараларды немесе үйлестірушілерге көмек көрсету бойынша тәжірибелік ұсыныстар береді. Қалалық аудандық немесе мектеп бөлімшелерінің бөлімдерінің критериалды бағалау жүйесін енгізу процесін үйлестіретін жауапты тұлғалар тағайындалады. Аймақтық координаторлар қалалық аудандық білім беру бөлімдерінің әдіскерлерінен, мектептің үйлестірушілері орта мектеп директорларының орынбасарларының бірі болып табылады. Үйлестірушілердің басты рөлі бағалау жүйесін жалпы сапалы басқаруды қамтамасыз ету, қалыптастырушы немесе жиынтық бағалаумен байланысты процестер мен рәсімдерді енгізу, сондай-ақ бағалау рәсімдерін жүзеге асыру кезінде мектептерге әдістемелік қолдау көрсету болып табылады[6].
Формативті бағалауға арналған тапсырмалардың жиынтығы әр оқу жоспарының барлық оқу мақсаттарына формативті бағалау жүргізу үшін дескрипторлармен іріктеу тапсырмаларын қамтиды. Тапсырмалар ұсыныс сипатына ие немесе студенттердің қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып бейімделуі мүмкін.
Кумулятивтік бағалау бойынша әдістемелік ұсынымдар бөлімдер кросс тақырыбы мен кварталдары бойынша жиынтық бағалауды ұйымдастыру немесе өткізу тәсілдерін көрсетеді. Құжатта: бөлімнің тақырыптың жиынтық бағалауына арналған тапсырмаларды әзірлеу бойынша ұсынымдар; секция кесінді тақырыбын дескрипторлармен немесе баллмен жиынтық бағалау үшін үлгі тапсырмалар; тапсырмаларды әзірлеуге немесе рәсімнің өткізілуіне арналған жиынтық тоқсан бағасының ерекшелігі; сомалық схемалармен жиынтық тоқсан бағасы үшін үлгі тапсырмалар.
Критериалды бағалау құрылымы
Оқу жылы барысында оқудағы жетістіктер мен жетістіктер туралы мәліметтер жинау үшін бағалаудың екі түрі жүзеге асырылады: қалыптастырушы бағалау немесе жиынтық бағалау. Кумулятивтік бағалау, өз кезегінде, секцияны кросс-тақырыпты, тоқсандық немесе орта білім деңгейін қысқаша бағалау рәсімдерін қамтиды.
2-сурет - критериалды бағалау құрылымы
Бағалаудың тәсілдері пәннің мазмұнына немесе критерийлік бағалау түріне байланысты әртүрлі болуы мүмкін.
Қалыптастырушы бағалау оқу процесінің ажырамас бөлігі болып табылады немесе мұғалім тарапынан тоқсан сайын жүйелі түрде өткізіледі. Қалыптастырушы бағалау оқушылар мен мұғалім арасындағы баллдар мен бағалар қоюсыз үздіксіз кері байланыспен қамтамасыз етеді. Форативтік бағалау кезінде стажер қатеге немесе оны түзетуге құқылы. Осы тыңдаушының мүмкіндіктерін анықтауға, қиындықтарды анықтауға, жақсы нәтижелерге қол жеткізуге немесе оқу үдерісін уақтылы түзетуге мүмкіндік береді.
Қалыптастырушы бағалау - осы оқу жетістіктерінің өсуіне немесе дамуына тікелей әсер ететін процесс немесе мұғалім мен оқушы арасындағы кері байланыс қамтамасыз етіледі.
Қалыптастырушы бағалау қосымша жаттығулар немесе тесттер ретінде қаралмастан, Білім берудің ажырамас бөлігі болуы керек. Оқудың мақсаттары немесе оқу жоспарының әрбір бөліміне күтілетін нәтижелер формативті бағалау тәжірибесінің мазмұнын анықтайды[7].
Мұғалім форматты бағалау процесінде оқу жоспарын Білім берудің барлық мақсаттарын қамтуы керек. Оқытушыға формационды бағалауға, оның ішінде оқыту ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz