Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзумен байланысты қылмыстарды жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту негіздері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

РЕФЕРАТ

Орындаған:Маратова Қарашаш

Тексерген:Капсалямов Қайрат

Жоспар

1. Кіріспе

2. ҚР азаматтарының тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері

3. ҚР Қылмыстық Кодексі

4. Бөтен тұрғын үйге онда тұратын адамдардың еркіне қарсы заңсыз кіргені үшін қылмыстық жауаптылық

5. Әдебиеттер тізімі

Кіріспе

ҚР азаматтарының тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері

Конституциялық қағидаттардың бірі азаматтардың тұрғын үйге мүліктік құқығымен байланысты абсолютті құқығын қамтамасыз ететін "тұрғын үйге қол сұқпаушылық" ерекше қағидаты болып табылады. Тұрғын үй-құқықтық реттеуде азаматтардың тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері маңызды рөл атқарады.

Осындай кепілдіктердің қатарында ҚР Конституциясының 26-бабында келесі ережелерде бекітілген "меншікке қол сұғылмаушылық" конституциялық принципін атап өткен жөн.

1. Қазақстан Республикасының азаматтары заңды түрде алған қандай да болсын мүлкін жеке меншігінде ұстай алады.

2. Меншік, оның ішінде мұрагерлік құқығына заңмен кепілдік беріледі.

3. Ешкім айыра алмайды, өзінің ешкімді де өз мүлкінен сот шешімі бойынша. Мемлекет мұқтажы үшін мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға заң актілерінде көзделген ерекше жағдайларда жол беріледі.

Осы қағидатқа сәйкес тұрғын үй иелері өздеріне тиесілі тұрғын үйді иелену, пайдалану және билік ету құқығын тұрақты жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Адамның бірқатар тұрғын үй құқықтары ҚР тұрғын үй қатынастарын құқықтық реттеуге әсер ететін халықаралық актілермен реттеледі. Осылайша, ОНН - нің негізгі құжаттарының бірі-адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы-әрбір адамның өзінің және отбасының денсаулығы мен әл-ауқатын сақтау үшін қажетті тамақ, киім, тұрғын үй, медициналық күтім және қажетті әлеуметтік қызмет көрсетуді қоса алғанда, осындай өмір сүру деңгейіне құқығы бар екендігі көрсетілген (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының 25-бабы) . Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының тағы бір ережесі: "ешкім . . . өз үйінің қол сұғылмаушылығына өз бетінше қол сұғуға ұшырамайды" (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының 12-бабы) .

Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы халықаралық пактінің 11-бабында: "осы Пактіге қатысушы мемлекеттер әркімнің өзі және оның отбасы үшін жеткілікті тамақ, киім және тұрғын үйді қамтитын жеткілікті өмір сүру деңгейіне және өмір сүру жағдайын үздіксіз жақсартуға құқығын таниды. Қатысушы мемлекеттер осыған қатысты еркін келісімге негізделген халықаралық ынтымақтастықтың маңызды мәнін мойындай отырып, осы құқықты жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиісті шаралар қабылдайды".

Біріншіден, бұл "сот шешімінсіз тұрғын үйден айыруға жол берілмейді"деген кепілдік. Бұл ереже ҚР азаматын да, шетелдікті де, азаматтығы жоқ адамды да ҚР аумағында өз бетінше тұрғын үй-жайдан айыруға болмайды дегенді білдіреді.

"Тұрғын үйге қол сұқпаушылық" қағидаты ҚР Конституциясының басқа да ережелерінде бекітілген. Атап айтқанда, ҚР Конституциясының 39-бабының 1-тармағында былай делінген: "адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтары конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатына қажетті шамада ғана және тек заңмен шектелуі мүмкін". Осы Ережені негізге ала отырып, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын шектеу үшін заңнаманы пайдалану мүмкіндігі Алып тасталды. Сонымен қатар, құқықтар мен бостандықтарды іске асыру кезінде конституциялық құрылысқа, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын қорғауға қол сұғуға жол берілмейді.

Бұдан басқа, бұл қағидат азаматтық және тұрғын үй заңнамасының нормаларында көрініс табады, бұл азаматтарға: тұрғын үйге кәмелетке толған азаматтардың келісімінсіз қоныс аударған кез келген адамды шығаруды; егер тұрғын үйге заңсыз басып кіру залал туғызса, зиянды өтеуді талап ету құқығын береді.

"Тұрғын үйге қол сұқпаушылық" қағидатының көрінісі ретінде меншік құқығының мерзімсіздігі, мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді жалдау шартын негізсіз бұзу және көшіру мүмкін еместігі туралы азаматтық заңнаманың нормаларын қарастыруға болады. Бұл ретте, ойлап қарасақ, болмайды абсолютизировать қорғауға, жеке құқықтары, тұрғын үй емес жүргізе отырып, жалпымемлекеттік саясатын жолын кесу теріс пайдалану меншік иесі өз құқықтарын. ҚР АК 188-бабына меншік иесінің мүмкіндіктерін сипаттаумен қатар, меншік иесінің өз құқықтарын жүзеге асыруы басқа тұлғалар мен мемлекеттің құқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін бұзбауға тиіс екендігінен көрінетін осы құқықты шектеу шектері де енгізілген. Осылайша, азаматтық заңнама меншік иесін оның құқығын бұзудан ғана емес, сонымен бірге азаматтық қатынастарға басқа қатысушыларды меншік иелерінің ықтимал озбырлығынан қорғайды. Сонымен қатар, меншік иесінің тұрғын үйге құқығын осындай шектеулер жүйесін әзірлеу тұрғын үй заңнамасын дамытудың маңызды бағыты болып табылады, мысалы, пәтер иелері тастап кеткен мәселелерде.

"Тұрғын үйге қол сұғылмаушылық" Конституциялық қағидасы сонымен бірге онда тұратын адамдардың еркіне қарсы тұрғын үйге ешкімнің кіруіне тыйым салуды білдіреді. сонымен бірге "тұрғын үй" ұғымы тек тұрақты тұрғылықты жерді ғана емес, сонымен қатар бір немесе бірнеше адамның уақытша тұратын жерін, соның ішінде жеке немесе жалға алынған пәтерлерді, үйді, қала сыртындағы үйді, оларға тікелей іргелес жатқан верандаларды, террастарды, галереяларды, балкондарды, жертөлені және тұрғын үйдің шатырын, көп пәтерлі үйден басқа. Тұрғын үйге қол сұғылмау құқығына осы тұрғын үйді тұрғылықты жері немесе тұратын жері ретінде пайдалануға заңды құқығы бар адамдар ғана ие болады. Мұның дәлелі-адамның осы үй-жайды пайдалану құқығын растайтын құжаттар (меншік құқығын растайтын құжаттар, жалдау шарты және т. б. ) .

Азаматты үй-жайға осы үй-жайдың меншік иесінің немесе басқа заңды негізде тұрғын үйге иелік ететін адамның қалауы бойынша орналастыру азаматтың тұрғын үйге қол сұғылмау құқығының пайда болуына әкеледі. "Тұрғын үйге қол сұғылмау" құқығын бұзу, тіпті мәжбүрлі түрде, осы бөлмеде тұруға құқығы бар адамдардың бірі, онда тұратын басқа азаматтардың келіспеуі немесе кедергі келтіруі мүмкін емес. Тұрғын үйге кіруге, оны қарап-тексеруге және тінтуге заңдарда белгіленген жағдайлар мен тәртіп бойынша ғана жол беріледі. Бұл құқық кімге және қандай негізде берілген?

Тұрғын үй-жайларға кедергісіз кіру құқығы Құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне заңнамада көзделген тәртіппен және жағдайларда беріледі. Тұрғын үйге қол сұғылмаушылық құқығы іс жүргізу негіздері мен тәртібі ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексімен толық регламенттелген тінту және алу сияқты іс жүргізу әрекеттерін қозғалған қылмыстық іс шеңберінде жүргізу кезінде заңды негіздерде шектеледі. Тұрғын үй-жайды қарап-тексеру онда тұратын кәмелетке толған адамдардың келісімімен немесе прокурордың санкциясымен ғана жүргізіледі. Егер онда тұратын адамдар кәмелетке толмаған немесе психикалық немесе өзге де ауыр аурулардан көрінеу зардап шегетін болса немесе қарап-тексеруге қарсылық білдірсе, тергеуші мәжбүрлеп қарап-тексеру туралы қаулы шығарады, оған прокурор санкция беруге тиіс. Прокурор санкция беруден бас тартқан жағдайда тексеру жүргізілмейді.

Егер тұрғын үй-жай оқиға орны болып табылса және оны қарап-тексеруді кейінге қалдыруға болмаса, онда тұрғын үй-жайды қарап-тексеру тергеушінің қаулысы бойынша, бірақ кейіннен оның заңдылығын тексеру үшін жүргізілген қарап-тексеру туралы прокурорға бір тәулік мерзімде хабарлай отырып жүргізілуі мүмкін. Көрсетілген хабарламаны алғаннан кейін прокурор жүргізілген қарап-тексерудің заңдылығын тексереді және оның заңдылығы немесе заңсыздығы туралы қаулы шығарады. Егер жүргізілген қарап-тексерудің заңсыз екені туралы шешім қабылданған жағдайда, бұл іс-әрекетке іс бойынша дәлел ретінде жол берілмейді (ҚІЖК-нің 222-бабы) . Заңнамада көзделген жағдайларда тұрғын үйге кіру құқығы борышкердің мүлкіне тексеру жүргізу және тыйым салу кезінде сот орындаушыларына; төтенше жағдайларды жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу үшін құтқарушыларға және т. б. тиесілі болады.

Тұрғын үйге заңсыз басып кіргені үшін жауапкершілік онда тұратын адамның еркіне қарсы ҚР ҚК 145-бабында көзделген. Онда тұрған мүлікті ұрлау мақсатында тұрғын үйге кіру дербес қылмыс - ұрлық, тонау, қарақшылық ретінде жазаланады, өйткені іс-әрекеттер ҚР ҚК-нің тиісті баптарында көзделген қылмыстар құрамымен қамтылады. Келесі қағидат - "тұрғылықты жерінің еркіндігі" - ҚР Конституциясында мынадай формулада бекітілген:" Қазақстан Республикасының аумағында заңды түрде жүрген әрбір адам оның аумағында еркін жүріп-тұруға және тұрғылықты жерін еркін таңдауға құқылы " (ҚР Конституциясының 21-бабының 1-тармағы) . Азамат тұрақты немесе көбінесе тұратын елді мекен оның тұрғылықты жері деп танылады. Он төрт жасқа толмаған адамдардың немесе қорғаншылықтағы азаматтардың тұрғылықты жері олардың ата-аналарының, асырап алушыларының немесе қамқоршыларының тұрғылықты жері болып танылады (ҚР АК 16-б. ) . Тағы бір конституциялық қағидат - "азаматтарды тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаты" - республикада азаматтарды тұрғын үймен қамтамасыз ету үшін жағдайлар жасалатындығынан көрінеді (ҚР Конституциясының 25-бабы) . Азаматтардың меншігіндегі тұрғын үйлердің саны мен көлеміне шек қойылмайды. Заңнамада көрсетілген тұрғын үй жағдайларын жақсартуға мұқтаж азаматтардың санаттарына тұрғын үй белгіленген нормаларға сәйкес мемлекеттік тұрғын үй қорынан беріледі (ҚР Конституциясының 25-бабы) .

ҚР Қылмыстық Кодексі

149 бап. Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзу

1. Тұрғын үйде тұратын адамның еркіне қарсы заңсыз басып кіру -екі жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не екі жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не елу тәулікке дейінгі мерзімге қамаққа алуға жазаланады.

2. Күш қолданып не оны қолдану қатерін төндіріп немесе адамдар тобымен жасалған немесе түнгі уақытта жасалған немесе заңсыз тінту қоса берілген дәл сол іс-әрекет, сол сияқты тұрғын үйден заңсыз шығару -екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не алты жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген, адам өзінің қызмет бабын пайдалана отырып жасаған іс-әрекеттер, -белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан бес жылға дейінгі мерзімге айыра отырып, үш мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не сегіз жүз сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Ескерту. 149-бапқа өзгеріс енгізілді-ҚР 12. 07. 2018 № 180-VІ Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) .

Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзумен байланысты қылмыстарды жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту негіздері. Облыс прокуратурасының аппаратын түсіндіреді

Ресей Федерациясының Свердлов облысы бойынша тергеу комитеті Тергеу басқармасының іс жүргізу қызметін қадағалау басқармасы бөлімінің прокуроры О. А. Гафурова түсіндіреді.

Ресей Федерациясы Конституциясының 25-бабында Әркімнің өз үйіне қол сұғылмау құқығы бекітілген. Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзғаны үшін қылмыстық жауапкершілік Ресей Федерациясының Қылмыстық кодексінің 139-бабында қарастырылған.

Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзудың қарапайым құрамы:

Ресей Федерациясының Қылмыстық кодексінің 139-бабы, айыппұл немесе міндетті немесе түзету жұмыстары немесе қамауға алу түрінде жаза қарастырылған ауыр емес қылмысқа жатады. .

Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзудың білікті құрамы:

* күш қолданумен немесе оны қолдану қаупімен жасалған дәл сол әрекет - б. 2 Б. Ресей Федерациясының Қылмыстық кодексінің 139-бабы, ол ауыр емес қылмысқа жатады және жаза мөлшері 2 жылға дейін бас бостандығынан айырылады.

* осы баптың 1 және 2 - бөліктерінде көзделген, адам өзінің қызмет бабын пайдалана отырып жасаған әрекеттер-Б. 3 б. Ресей кодексінің 139-бабы, орташа ауырлықтағы қылмыстарға жатады және жаза мөлшері 3 жылға дейін бас бостандығынан айырылады.

Тұрғын үй деп оған кіретін тұрғын және тұрғын емес үй-жайлары бар жеке тұрғын үй, меншік нысанына қарамастан тұрғын үй қорына кіретін және тұрақты немесе уақытша тұруға жарамды тұрғын үй-жай, сол сияқты тұрғын үй қорына кірмейтін, бірақ уақытша тұруға арналған өзге үй-жай немесе құрылыс түсініледі. Бұл жеке үй, пәтер, қонақ үй немесе жатақхана бөлмесі, коттедж, бақша үйі, префабрикалық үй, бытовка немесе арнайы бейімделген және тұрғын үй ретінде пайдаланылатын басқа да уақытша құрылым болуы мүмкін.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.