Тұрғын үйге қол сұғылмаушылықты бұзумен байланысты қылмыстарды жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту негіздері
РЕФЕРАТ
Орындаған:Маратова Қарашаш
Тексерген:Капсалямов Қайрат
Жоспар
1. Кіріспе
2.ҚР азаматтарының тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері
3.ҚР Қылмыстық Кодексі
4.Бөтен тұрғын үйге онда тұратын адамдардың еркіне қарсы заңсыз кіргені үшін қылмыстық жауаптылық
5.Әдебиеттер тізімі
Кіріспе
ҚР азаматтарының тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері
Конституциялық қағидаттардың бірі азаматтардың тұрғын үйге мүліктік құқығымен байланысты абсолютті құқығын қамтамасыз ететін "тұрғын үйге қол сұқпаушылық" ерекше қағидаты болып табылады. Тұрғын үй-құқықтық реттеуде азаматтардың тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері маңызды рөл атқарады.
Осындай кепілдіктердің қатарында ҚР Конституциясының 26-бабында келесі ережелерде бекітілген "меншікке қол сұғылмаушылық" конституциялық принципін атап өткен жөн.
1. Қазақстан Республикасының азаматтары заңды түрде алған қандай да болсын мүлкін жеке меншігінде ұстай алады.
2. Меншік, оның ішінде мұрагерлік құқығына заңмен кепілдік беріледі.
3. Ешкім айыра алмайды, өзінің ешкімді де өз мүлкінен сот шешімі бойынша. Мемлекет мұқтажы үшін мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға заң актілерінде көзделген ерекше жағдайларда жол беріледі.
Осы қағидатқа сәйкес тұрғын үй иелері өздеріне тиесілі тұрғын үйді иелену, пайдалану және билік ету құқығын тұрақты жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді.Адамның бірқатар тұрғын үй құқықтары ҚР тұрғын үй қатынастарын құқықтық реттеуге әсер ететін халықаралық актілермен реттеледі.Осылайша, ОНН - нің негізгі құжаттарының бірі-адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы-әрбір адамның өзінің және отбасының денсаулығы мен әл-ауқатын сақтау үшін қажетті тамақ, киім, тұрғын үй, медициналық күтім және қажетті әлеуметтік қызмет көрсетуді қоса алғанда, осындай өмір сүру деңгейіне құқығы бар екендігі көрсетілген (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының 25-бабы).Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының тағы бір ережесі: "ешкім... өз үйінің қол сұғылмаушылығына өз бетінше қол сұғуға ұшырамайды" (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының 12-бабы).
Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы халықаралық пактінің 11-бабында: "осы Пактіге қатысушы мемлекеттер әркімнің өзі және оның отбасы үшін жеткілікті тамақ, киім және тұрғын үйді қамтитын жеткілікті өмір сүру деңгейіне және өмір сүру жағдайын үздіксіз жақсартуға құқығын таниды. Қатысушы мемлекеттер осыған қатысты еркін келісімге негізделген халықаралық ынтымақтастықтың маңызды мәнін мойындай отырып, осы құқықты жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиісті шаралар қабылдайды".
Конституциялық қағидаттардың бірі азаматтардың тұрғын үйге мүліктік құқығымен байланысты абсолютті құқығын қамтамасыз ететін "тұрғын үйге қол сұқпаушылық" ерекше қағидаты болып табылады.
Біріншіден, бұл "сот шешімінсіз тұрғын үйден айыруға жол берілмейді"деген кепілдік. Бұл ереже ҚР азаматын да, шетелдікті де, азаматтығы жоқ адамды да ҚР аумағында өз бетінше тұрғын үй-жайдан айыруға болмайды дегенді білдіреді.
"Тұрғын үйге қол сұқпаушылық" қағидаты ҚР Конституциясының басқа да ережелерінде бекітілген. Атап айтқанда, ҚР Конституциясының 39-бабының 1-тармағында былай делінген: "адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтары конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатына қажетті шамада ғана және тек заңмен шектелуі мүмкін". Осы Ережені негізге ала отырып, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын шектеу үшін заңнаманы пайдалану мүмкіндігі Алып тасталды. Сонымен қатар, құқықтар мен бостандықтарды іске асыру кезінде конституциялық құрылысқа, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын қорғауға қол сұғуға жол берілмейді.
Бұдан басқа, бұл қағидат азаматтық және тұрғын үй заңнамасының нормаларында көрініс табады, бұл азаматтарға: тұрғын үйге кәмелетке толған азаматтардың келісімінсіз қоныс аударған кез келген адамды шығаруды; егер тұрғын үйге заңсыз басып кіру залал туғызса, зиянды өтеуді талап ету құқығын береді.
"Тұрғын үйге қол сұқпаушылық" қағидатының көрінісі ретінде меншік құқығының мерзімсіздігі, мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді жалдау шартын негізсіз бұзу және көшіру мүмкін еместігі туралы азаматтық заңнаманың нормаларын қарастыруға болады.Бұл ретте, ойлап қарасақ, болмайды абсолютизировать қорғауға, жеке құқықтары, тұрғын үй емес жүргізе отырып, жалпымемлекеттік саясатын жолын кесу теріс пайдалану меншік иесі өз құқықтарын. ҚР АК 188-бабына меншік иесінің мүмкіндіктерін сипаттаумен қатар, меншік иесінің өз құқықтарын жүзеге асыруы басқа тұлғалар мен мемлекеттің құқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін бұзбауға тиіс екендігінен көрінетін осы құқықты шектеу шектері де енгізілген. Осылайша, азаматтық заңнама меншік иесін оның құқығын бұзудан ғана емес, сонымен бірге азаматтық қатынастарға басқа қатысушыларды меншік иелерінің ықтимал озбырлығынан қорғайды. Сонымен қатар, меншік иесінің тұрғын үйге құқығын осындай шектеулер жүйесін әзірлеу тұрғын үй заңнамасын дамытудың маңызды бағыты болып табылады, мысалы, пәтер иелері тастап кеткен мәселелерде.
"Тұрғын үйге қол сұғылмаушылық" Конституциялық қағидасы сонымен бірге онда тұратын адамдардың еркіне қарсы тұрғын үйге ешкімнің кіруіне тыйым салуды білдіреді.сонымен бірге "тұрғын үй" ұғымы тек тұрақты тұрғылықты жерді ғана емес, сонымен қатар бір немесе бірнеше адамның уақытша тұратын жерін, соның ішінде жеке немесе жалға алынған пәтерлерді, үйді, қала сыртындағы үйді, оларға тікелей іргелес жатқан верандаларды, террастарды, галереяларды, балкондарды, жертөлені және тұрғын үйдің шатырын, көп пәтерлі үйден басқа.Тұрғын үйге қол сұғылмау құқығына осы тұрғын үйді тұрғылықты жері немесе тұратын жері ретінде пайдалануға заңды құқығы бар адамдар ғана ие болады. Мұның дәлелі-адамның осы үй-жайды пайдалану құқығын растайтын құжаттар (меншік құқығын растайтын құжаттар, жалдау шарты және т.б.).
Азаматты үй-жайға осы үй-жайдың меншік иесінің немесе басқа заңды негізде тұрғын үйге иелік ететін адамның қалауы бойынша орналастыру азаматтың тұрғын үйге қол сұғылмау құқығының пайда болуына әкеледі."Тұрғын үйге қол сұғылмау" құқығын бұзу, тіпті мәжбүрлі түрде, осы бөлмеде тұруға құқығы бар адамдардың бірі, онда тұратын басқа азаматтардың келіспеуі немесе кедергі келтіруі мүмкін емес.Тұрғын үйге кіруге, оны қарап-тексеруге және тінтуге заңдарда белгіленген жағдайлар мен тәртіп бойынша ғана жол беріледі. Бұл құқық кімге және қандай негізде берілген?
Тұрғын үй-жайларға кедергісіз кіру құқығы Құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне заңнамада көзделген тәртіппен және жағдайларда беріледі. Тұрғын үйге қол сұғылмаушылық құқығы іс жүргізу негіздері мен тәртібі ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексімен толық регламенттелген тінту және алу сияқты іс жүргізу әрекеттерін қозғалған қылмыстық іс шеңберінде жүргізу кезінде заңды негіздерде шектеледі. Тұрғын үй-жайды қарап-тексеру онда тұратын кәмелетке толған адамдардың келісімімен немесе прокурордың санкциясымен ғана жүргізіледі. Егер онда тұратын адамдар кәмелетке толмаған немесе психикалық немесе өзге де ауыр аурулардан көрінеу зардап шегетін болса немесе қарап-тексеруге қарсылық білдірсе, тергеуші мәжбүрлеп қарап-тексеру туралы қаулы шығарады, оған прокурор санкция беруге тиіс. Прокурор санкция беруден бас тартқан жағдайда тексеру жүргізілмейді.
Егер тұрғын үй-жай оқиға орны болып табылса және оны қарап-тексеруді кейінге қалдыруға болмаса, онда тұрғын үй-жайды қарап-тексеру тергеушінің қаулысы бойынша, бірақ кейіннен оның заңдылығын тексеру үшін жүргізілген қарап-тексеру туралы прокурорға бір тәулік мерзімде хабарлай отырып жүргізілуі мүмкін. Көрсетілген хабарламаны алғаннан кейін прокурор жүргізілген қарап-тексерудің заңдылығын тексереді және оның заңдылығы немесе заңсыздығы туралы қаулы шығарады. Егер жүргізілген қарап-тексерудің заңсыз екені туралы шешім қабылданған жағдайда, бұл іс-әрекетке іс бойынша дәлел ретінде жол берілмейді (ҚІЖК-нің 222-бабы).Заңнамада көзделген жағдайларда тұрғын үйге кіру құқығы борышкердің мүлкіне тексеру жүргізу және тыйым салу кезінде сот орындаушыларына; төтенше жағдайларды жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу үшін құтқарушыларға және т. б. тиесілі болады.
Тұрғын үйге заңсыз басып кіргені үшін жауапкершілік онда тұратын адамның еркіне қарсы ҚР ҚК 145-бабында көзделген. Онда тұрған мүлікті ұрлау мақсатында тұрғын үйге кіру дербес қылмыс - ұрлық, тонау, қарақшылық ретінде жазаланады, өйткені іс-әрекеттер ҚР ... жалғасы
Орындаған:Маратова Қарашаш
Тексерген:Капсалямов Қайрат
Жоспар
1. Кіріспе
2.ҚР азаматтарының тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері
3.ҚР Қылмыстық Кодексі
4.Бөтен тұрғын үйге онда тұратын адамдардың еркіне қарсы заңсыз кіргені үшін қылмыстық жауаптылық
5.Әдебиеттер тізімі
Кіріспе
ҚР азаматтарының тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері
Конституциялық қағидаттардың бірі азаматтардың тұрғын үйге мүліктік құқығымен байланысты абсолютті құқығын қамтамасыз ететін "тұрғын үйге қол сұқпаушылық" ерекше қағидаты болып табылады. Тұрғын үй-құқықтық реттеуде азаматтардың тұрғын үй құқықтарының конституциялық кепілдіктері маңызды рөл атқарады.
Осындай кепілдіктердің қатарында ҚР Конституциясының 26-бабында келесі ережелерде бекітілген "меншікке қол сұғылмаушылық" конституциялық принципін атап өткен жөн.
1. Қазақстан Республикасының азаматтары заңды түрде алған қандай да болсын мүлкін жеке меншігінде ұстай алады.
2. Меншік, оның ішінде мұрагерлік құқығына заңмен кепілдік беріледі.
3. Ешкім айыра алмайды, өзінің ешкімді де өз мүлкінен сот шешімі бойынша. Мемлекет мұқтажы үшін мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығаруға заң актілерінде көзделген ерекше жағдайларда жол беріледі.
Осы қағидатқа сәйкес тұрғын үй иелері өздеріне тиесілі тұрғын үйді иелену, пайдалану және билік ету құқығын тұрақты жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді.Адамның бірқатар тұрғын үй құқықтары ҚР тұрғын үй қатынастарын құқықтық реттеуге әсер ететін халықаралық актілермен реттеледі.Осылайша, ОНН - нің негізгі құжаттарының бірі-адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы-әрбір адамның өзінің және отбасының денсаулығы мен әл-ауқатын сақтау үшін қажетті тамақ, киім, тұрғын үй, медициналық күтім және қажетті әлеуметтік қызмет көрсетуді қоса алғанда, осындай өмір сүру деңгейіне құқығы бар екендігі көрсетілген (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының 25-бабы).Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының тағы бір ережесі: "ешкім... өз үйінің қол сұғылмаушылығына өз бетінше қол сұғуға ұшырамайды" (адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының 12-бабы).
Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы халықаралық пактінің 11-бабында: "осы Пактіге қатысушы мемлекеттер әркімнің өзі және оның отбасы үшін жеткілікті тамақ, киім және тұрғын үйді қамтитын жеткілікті өмір сүру деңгейіне және өмір сүру жағдайын үздіксіз жақсартуға құқығын таниды. Қатысушы мемлекеттер осыған қатысты еркін келісімге негізделген халықаралық ынтымақтастықтың маңызды мәнін мойындай отырып, осы құқықты жүзеге асыруды қамтамасыз етуге тиісті шаралар қабылдайды".
Конституциялық қағидаттардың бірі азаматтардың тұрғын үйге мүліктік құқығымен байланысты абсолютті құқығын қамтамасыз ететін "тұрғын үйге қол сұқпаушылық" ерекше қағидаты болып табылады.
Біріншіден, бұл "сот шешімінсіз тұрғын үйден айыруға жол берілмейді"деген кепілдік. Бұл ереже ҚР азаматын да, шетелдікті де, азаматтығы жоқ адамды да ҚР аумағында өз бетінше тұрғын үй-жайдан айыруға болмайды дегенді білдіреді.
"Тұрғын үйге қол сұқпаушылық" қағидаты ҚР Конституциясының басқа да ережелерінде бекітілген. Атап айтқанда, ҚР Конституциясының 39-бабының 1-тармағында былай делінген: "адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтары конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатына қажетті шамада ғана және тек заңмен шектелуі мүмкін". Осы Ережені негізге ала отырып, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын шектеу үшін заңнаманы пайдалану мүмкіндігі Алып тасталды. Сонымен қатар, құқықтар мен бостандықтарды іске асыру кезінде конституциялық құрылысқа, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын қорғауға қол сұғуға жол берілмейді.
Бұдан басқа, бұл қағидат азаматтық және тұрғын үй заңнамасының нормаларында көрініс табады, бұл азаматтарға: тұрғын үйге кәмелетке толған азаматтардың келісімінсіз қоныс аударған кез келген адамды шығаруды; егер тұрғын үйге заңсыз басып кіру залал туғызса, зиянды өтеуді талап ету құқығын береді.
"Тұрғын үйге қол сұқпаушылық" қағидатының көрінісі ретінде меншік құқығының мерзімсіздігі, мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді жалдау шартын негізсіз бұзу және көшіру мүмкін еместігі туралы азаматтық заңнаманың нормаларын қарастыруға болады.Бұл ретте, ойлап қарасақ, болмайды абсолютизировать қорғауға, жеке құқықтары, тұрғын үй емес жүргізе отырып, жалпымемлекеттік саясатын жолын кесу теріс пайдалану меншік иесі өз құқықтарын. ҚР АК 188-бабына меншік иесінің мүмкіндіктерін сипаттаумен қатар, меншік иесінің өз құқықтарын жүзеге асыруы басқа тұлғалар мен мемлекеттің құқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін бұзбауға тиіс екендігінен көрінетін осы құқықты шектеу шектері де енгізілген. Осылайша, азаматтық заңнама меншік иесін оның құқығын бұзудан ғана емес, сонымен бірге азаматтық қатынастарға басқа қатысушыларды меншік иелерінің ықтимал озбырлығынан қорғайды. Сонымен қатар, меншік иесінің тұрғын үйге құқығын осындай шектеулер жүйесін әзірлеу тұрғын үй заңнамасын дамытудың маңызды бағыты болып табылады, мысалы, пәтер иелері тастап кеткен мәселелерде.
"Тұрғын үйге қол сұғылмаушылық" Конституциялық қағидасы сонымен бірге онда тұратын адамдардың еркіне қарсы тұрғын үйге ешкімнің кіруіне тыйым салуды білдіреді.сонымен бірге "тұрғын үй" ұғымы тек тұрақты тұрғылықты жерді ғана емес, сонымен қатар бір немесе бірнеше адамның уақытша тұратын жерін, соның ішінде жеке немесе жалға алынған пәтерлерді, үйді, қала сыртындағы үйді, оларға тікелей іргелес жатқан верандаларды, террастарды, галереяларды, балкондарды, жертөлені және тұрғын үйдің шатырын, көп пәтерлі үйден басқа.Тұрғын үйге қол сұғылмау құқығына осы тұрғын үйді тұрғылықты жері немесе тұратын жері ретінде пайдалануға заңды құқығы бар адамдар ғана ие болады. Мұның дәлелі-адамның осы үй-жайды пайдалану құқығын растайтын құжаттар (меншік құқығын растайтын құжаттар, жалдау шарты және т.б.).
Азаматты үй-жайға осы үй-жайдың меншік иесінің немесе басқа заңды негізде тұрғын үйге иелік ететін адамның қалауы бойынша орналастыру азаматтың тұрғын үйге қол сұғылмау құқығының пайда болуына әкеледі."Тұрғын үйге қол сұғылмау" құқығын бұзу, тіпті мәжбүрлі түрде, осы бөлмеде тұруға құқығы бар адамдардың бірі, онда тұратын басқа азаматтардың келіспеуі немесе кедергі келтіруі мүмкін емес.Тұрғын үйге кіруге, оны қарап-тексеруге және тінтуге заңдарда белгіленген жағдайлар мен тәртіп бойынша ғана жол беріледі. Бұл құқық кімге және қандай негізде берілген?
Тұрғын үй-жайларға кедергісіз кіру құқығы Құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне заңнамада көзделген тәртіппен және жағдайларда беріледі. Тұрғын үйге қол сұғылмаушылық құқығы іс жүргізу негіздері мен тәртібі ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексімен толық регламенттелген тінту және алу сияқты іс жүргізу әрекеттерін қозғалған қылмыстық іс шеңберінде жүргізу кезінде заңды негіздерде шектеледі. Тұрғын үй-жайды қарап-тексеру онда тұратын кәмелетке толған адамдардың келісімімен немесе прокурордың санкциясымен ғана жүргізіледі. Егер онда тұратын адамдар кәмелетке толмаған немесе психикалық немесе өзге де ауыр аурулардан көрінеу зардап шегетін болса немесе қарап-тексеруге қарсылық білдірсе, тергеуші мәжбүрлеп қарап-тексеру туралы қаулы шығарады, оған прокурор санкция беруге тиіс. Прокурор санкция беруден бас тартқан жағдайда тексеру жүргізілмейді.
Егер тұрғын үй-жай оқиға орны болып табылса және оны қарап-тексеруді кейінге қалдыруға болмаса, онда тұрғын үй-жайды қарап-тексеру тергеушінің қаулысы бойынша, бірақ кейіннен оның заңдылығын тексеру үшін жүргізілген қарап-тексеру туралы прокурорға бір тәулік мерзімде хабарлай отырып жүргізілуі мүмкін. Көрсетілген хабарламаны алғаннан кейін прокурор жүргізілген қарап-тексерудің заңдылығын тексереді және оның заңдылығы немесе заңсыздығы туралы қаулы шығарады. Егер жүргізілген қарап-тексерудің заңсыз екені туралы шешім қабылданған жағдайда, бұл іс-әрекетке іс бойынша дәлел ретінде жол берілмейді (ҚІЖК-нің 222-бабы).Заңнамада көзделген жағдайларда тұрғын үйге кіру құқығы борышкердің мүлкіне тексеру жүргізу және тыйым салу кезінде сот орындаушыларына; төтенше жағдайларды жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу үшін құтқарушыларға және т. б. тиесілі болады.
Тұрғын үйге заңсыз басып кіргені үшін жауапкершілік онда тұратын адамның еркіне қарсы ҚР ҚК 145-бабында көзделген. Онда тұрған мүлікті ұрлау мақсатында тұрғын үйге кіру дербес қылмыс - ұрлық, тонау, қарақшылық ретінде жазаланады, өйткені іс-әрекеттер ҚР ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz