Сұлулық байқаулары ұлттық

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Нажімова Айгуль Абзалқызы

Сұлулық байқауы бұқаралық мәдениет феномені ретінде
тақырыбында

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Мамандық 5В020400 - Мәдениеттану

Нұр-Сұлтан, 2022
Қазақстан Репсубликасының Білім және ғылым министрлігі

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі
________К.А.Медеуова

Дипломдық жұмыс

Тақырыбы: Сұлулық байқауы бұқаралық мәдениет феномені ретінде

Мамандық 5В020400 - Мәдениеттану

Орындаған: Нажімова Айгуль Абзалқызы

Ғылыми жетекші:
ф.ғ.к, доцент Адаева Гульнар Аманбековна

Нұр-Сұлтан, 2022
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Әлеуметтік ғылымдар факультеті
5В020400-Мәдениеттану мамандығы

Бекітемін
Кафедра меңгерушісі
____________Медеуова К. А.

Дипломдық жұмысты орындауға

ТАПСЫРМА

Нажімова Айгуль Абзалқызы - 5B020400- Мәдениеттану мамандығының 4 курс студенті, күндізгі форма
1. Дипломдық жұмыс тақырыбы: Сұлулық байқауы бұқаралық мәдениет феномені ретінде. 2022 жылдың 14 ақпанындағы ректордың № 47-п бұйрығымен бекітілген.
2. Студенттің дайын жұмысты тапсыру мерзімі 2022 жылдың 25 сәуір айы.
3. Жұмыстың бастапқы мәліметтері (заңдар, әдеби деректер, зертханалық-өндірістік мәліметтер): отандық және шетелдік зерттеушілердің ғылыми монографиялары, диссертациялық жұмыстардың авторефераттары, мерзімді басылымдар.
4. Дипломдық жұмыста (жобада) қарастырылуы тиіс мәселелер тізімі:
Бұқаралық мәдениет, шоу мәдениет, сұлулық байқаулары ұғымдарына анықтама беру;
Сұлулықты стандарттау механизмдеріне шолу жасау;
Отандық сұлулық байқауларына мәдениеттанулық талдау жасау.
5. Негізгі ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
1 Новикова, А. А. Современные телевизионные зрелища: истоки, формы и методы воздействия - СПб. : Алетейя, 2008. - 208 с.
2 Тоффлер Э. Шок будущего. М., 2003;
3 Асанова А.Е. Культурное наследие казахского народа как источник вдохновения дизайнеров- модельеров Мир науки, культуры, образования.- 2012.-№1.- С. 8-12.
6. Жұмыс бойынша консультациялар (оларға қатысты жұмыс бөлімдерін көрсету)

Нөмір, бөлім, тарау атауы
Ғылыми жетекші, консультант
Тапсырмалар алу күні
Тапсырма берген (қолы)
Тапсырма қабылдаған (қолы)
1 Бұхаралық мәдениеттегі шоу экспансиясы
Сұлулық байқаулары шоу көрінісі ретінде

Адаева Г.А.
Қараша,
2021 ж.

1.2 Сұлулықты стандарттау механизмі
Адаева Г.А.
Желтоқсан 2021 ж.

2 Cұлулық байқаулары Қазақстан мәдениеті мәнмәтінінде
Адаева Г.А.
Қаңтар,
2022 ж.

2 бөлім бойынша әлеуметтік зерттеу жүргізу
Адаева Г.А.
Ақпан
2022 ж.

2.2 Сұлулық байқаулары бренд өнімдерін жарнамалау құралы ретінде

Адаева Г.А.
Наурыз,2022

Қорытынды
Адаева Г.А.
Сәуір, 2022 ж.

8. Дипломдық жұмысты орындау кестесі

№
Жұмыс кезеңдері
Жұмыс кезеңдерін орындау мерзімі
Ескерту
1
Диплом жұмысы тақырыбын бекіту
Қазан, 2021 ж.

2
Дипломдық жұмысты дайындауға деректер жинау
Қазан - қараша, 2021 ж.

3
Диплом
жұмысының
теориялық
бөлімін дайындау (Бөлім 1)
Қараша-желтоқсан,
2021 ж.
Практика басталуына дейін
4
Диплом жұмысының сараптамалық бөлімін дайындау (Бөлім 2-2)
Қаңтар-ақпан, 2022 ж.
Практика өту кезінде
5
Дипломдық жұмыс толық мәтінінің қолжазба нұсқасын аяқтау
Наурыз, 2022 ж.
Практика аяқталғаннан кейінгі бірінші аптада
6
Дипломдық жұмысты алдын ала қорғауға ұсыну
Наурыз, 2022 ж.
Шолу дәрістері (консультация) кезінде
7
Дипломдық жұмысты рецензияға ұсыну
Мамыр, 2022 ж.

8

Дипломдық жұмыстың соңғы нұсқасын ғылыми жетекшінің пікірі және рецензиямен бірге ұсыну
Мамыр, 2022 ж.

9
Дипломдық жұмысты қорғау
Маусым, 2022 ж.
МАК кестесіне сәйкес

Тапсырманы беру күні 2021 жыл 15 қазан айы.

Ғылыми жетекшісі

Адаева Г.А.
Тапсырманы қабылдаған: студент

Нажімова А.A.

Мазмұны
Кіріспе

Бұқаралық мәдениеттегі шоу экспансиясы
Сұлулық байқаулары шоу көрінісі ретінде
1.2 Сұлулықты стандарттау механизмі

2 Сұлулық байқаулары Қазақстан бұқаралық мәдениеті мәнмәтінінде
2.1 Қазақ аруы байқауы: дәстүр мен модерн
2.2 Сұлулық байқаулары бренд өнімдерін жарнамалау құралы ретінде

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қосымшалар

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі.Адамзат өмірінің барлық бөліктеріне енген бұқаралық мәдениет барлығына белгілі бір стандарттар қоюда. Сұлулық әлемі де шетте қалмады. Сұлулық әлемді құтқарады,- деген Достоевскийдің сөзі әрбір жанға таныс. Сұлулыққа белгілі бір критерийлер берілмейді, себебі сұлулық туралы ойлар, оны қабылдау индивидуалды болып табылады. Не дегенмен, қалың бұқараға арналған мәдениеттің әсерінен әйел адамның сыртқы сұлулығы, жұртшылықтың көңілін көтеруіне арналаған шоуға айналды. Осындай байқаулардың әр жыл сайын өткізіліп келе жатырғандығына бір ғасырдан астам уақыт өтті.
Бүгінгідей гендер ұғымының шекарасы айқын емес, феминисттік қозғалыстар сәнге айналған уақытта сұлулық байқауларының өткізілуіне сын көзбен қараушылар саны күрт өсе бастады. Бұған оң көзбен қараушылар да, ондай шоулардың әкелетін еш пайдасы жоқ деушілер де аз емес. Осылайша зерттеу тақырыбының өзектілігі сұлулық байқауларының қоғамдық өмірдегі рөлі мен оған тигізетін әсеріне талдау жасау, қалыптасқан сұлулық стандарттарына жаңа көзқарас қалыптастыру қажеттілігіне байланысты болып табылады.
Диплом жұмысының зерттеу нысаны: әлемдік деңгейде және Қазақстанда өтетін сұлулық байқаулары.
Дилом жұмысының зерттеу пәні: бұқаралық мәдениет негізіндегі көңіл көтеру индустриясы және қазақы мәнмәтіндегі сұлулық түсінігі.
Дипломдық жұмыс мақсаты: сұлулық байқауларын бұхаралық мәдениет феномені ретінде зерделеу.
Аталған мақсатқа қол жеткізу төмендегі міндеттер арқылы жүзеге асырылады:
Бұқаралық мәдениет және шоу - мәдениет ұғымдарын талдау;
Сұлулық байқауларын сұлулықты стандарттау механизмі ретінде зерделеу;
Қазақ аруы байқауларын талдау арқылы қазақ мәдениетіндегі сұлулық символдарын айқындау;
Сұлулық байқауларының табыс табу көзі ретіндегі рөлін зерделеу;
Зерттеу жұмысының теориялық және практикалық маңызы: сұлулық байқауларының миссиясын анықтауда, сұлулық байқауларының этикалық, эстетикалық функцияларына шолу жасау, шет елдерде Қазақстандық брендті нығайтудағы сұлулық байқауларының атқаратын PR, жарнамалық маңызын айқындауда, сұлулық байқауларының экономикалық, адамдардың сұлулық байқауларына қатынасын анықтау арқылы олардың өткізілу формасы мен шарттарын жаңарту мәселесін зерттеуде.
Диплом тақырыбының зерттелу деңгейі: бұқаралық мәдениет негізіндегі сұлулық байқауларын зерттеу барысында шетелдік, ресейлік және отандық зерттеушілердің жұмыстарына сүйенеді. Әсіресе шетелдік Э.Тоффлер [14, 254 б.], Р. Бартс [1, 154 б.], Л. Фестингер [], Н. Ход [], С. Егорова [], С. Бобрихин [], П. Гуленко [], В. Цвик [], П. Бергер [] еңбектері қолданылады.
Диплом жұмысының құрылымы: Диплом жұмысы кіріспеден, екі бөлімнен, әр бөлім екі бөлімшеден, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен және қосымшадан тұрады.

1 Бұқаралық мәдениеттегі шоу экспансиясы

1.1 Сұлулық байқаулары шоу көрінісі ретінде
Бұқаралық мәдениеттің кеңінен таралуы барлық үрдістердің коммерциялануынан туындады. Рухани мәдениеттің коммерциялануы мәдениеттің көркемдік, шығармашылық көзқарастан қаржылық- экономикалық көзқарасқа ауысуымен байланысты. Көптеген шығармашылық ұйымдар банк капиталымен біте қайнасқан, сондықтан қазіргі уақытта барлық мәдени үрдістер капиталдық, ойын- сауықтық бағытта жүргізіледі. Ал бұқаралық коммуникация және ақпарат құралдары жаңа технологияларға сүйене отырып, мәдени феномендердің алуан- түрлі формаларын әлемнің түпкір- түпкіріне тарату күшіне ие болып отыр. Мәдени артефактілер қатарына жататын кітап, кино, музыка, фильмдер қалың жұртышылық үшін қызықты болуы шарт, өйткені бұқаралық мәдениет тек халық арасында аса сұранысқа ие болған жағдайда ғана дами алады. Ұсыныс және сұраныс - бұл қазіргі заманғы бұқаралық мәдениеттің басты сипаттамалары. Бұқаралық мәдениет заманында барлық заттан капитал жасауға болатыны сөзсіз. Тіпті адам өзін, өз қабілеттерін жақсы жұмысқа орналасу үшін, өзгелермен дұрыс байланыс орнату үшін тауар ретінде сатумен айналысады. Ал қазір одан асып әйел адамдар сұлулығын тауар ретінде қолданып, бренд қалыптастыру үстінде.
Адамның сұлулық сезімі- бұл күрделі әмбебап құбылыс, өйткені ол субъективті және объективті негіздері бар әртүрлі нысандармен байланысты. Тіпті әлеуметтік және қоғамдық тану кеңістігінде орын алатын сұлулық байқаулары да көркем шығармашылықпен, өнермен, қоғамдық санадағы адамның сұлулығы туралы идеялар деңгейінің көрінісі бола алмайды. Мұндай іс - шаралар адам сұлулығын бағалау барысында артық қоспалардың бар екендігін есепке ала бермейтіндігі өтірік емес.
Сұлулық ұғымына анықтама беру барысында, ойымызға бірден қатып қалған образ келетіні рас. Барлық әлем нағыз сұлулықтың символы ретінде қабылдайтын Венера Милосскаяның мүсіні немесе сурет әлеміндегі Джаконда портреті туралы қайшы пікірлер мүлдем қалыптаспайды. Алайда әйел адамының сұлулығын сипаттағымыз келсе , Р. Барттың тавтологиясына жүгіну қажет секілді: Әдемі әйел әдемі болғандымен әдемі [1, 154 б. ]. Бұл тавталогия сұлулық, әйелділік және сұлу әйел адамның бейнесі сынды ұғымдарға жіті назар аударуды талап етеді. Әйелдің сұлу бейнесі ешқашан толықтай индивидуалды болуы мүмкін емес, адамның физикалық сұлулығы ерте замандардан бері қойылған шеңберді толықтай бұзып шыға алмайды.
Сұлулық туралы сөз қозғалғанда әлбетте ең басты назарды аудартатын ол адамның бет- әлпеті. Әйел адамның бет- әлпеті нәзіктіліктің ең басты индикаторы десе де болады. Қыз баласының бет- әлпетінде белгілі бір күш сақталған [2, 105 б.]. Р. Барт Гарбоның жүзі атты эссесінде ХХ ғасырдың әйгілі актрисасы Грета Гарбоның шырайлы жүзі ғажайып құбылыс ретінде сипаттаған еді. ... оның бет- әлпеті үйлесімділік пен шынайы сұлулықтың бет-бейнесі: ол періштедей сұлу, бірақ ол да біз секілді тән мен қаннан тұратын адам.... Барт оның жеңіл макияжын оның бет-әлпетінің кемшіліктерін жасыру және оның байқалмайтын көздерін жарқын ету үшін қолданатын құрал ретінде сипаттайды. Гарбоның бет-әлпеті, Барттың айтуынша," идея ", өйткені оның бет-әлпеті ер адамдардың барлығының дерлік идеалы [1, 56 б.]. Керісінше, әйелдер оған қызғаншпен қарап, сол секілді болуды армандайды [3, 76 б.]. Гарбоның бет-әлпеті орта таптың үстем идеологиясының, патриархалды идеологияның шеңберіне өте жақсы сәйкес келеді. Кез-келген басқа идеология сияқты, мінсіз бет сұлулығының идеологиясы биліктің мүдделері туралы идеяларының көрінісі болып табылатыны сөзсіз [4, 71 б.].
Бұқаралық мәдениет заманында әйел адамның бейнесі сұлуырақ болып көрінуі үшін ерніне, көзіне және терісіне макияж жағу арқылы өзгерсіке ұшырау үстінде. Әйел гендерлік рөлдер мен әлеуметтік шарттылықтарға қатысты болғанымен, әйелділік ол патриархалды қоғамның өнімі және ол әйелдерді төмен позицияға қою арқылы қалай әйел ретінде өмір сүруге үйрететін нормаларды ұстанады [5, 11 б.].
Ал тұлғалылық екінші орында. Әйел адамның сыртқа келбеті әйелділік стандарттарының партиархалды шеңберіне сәйкес келгенше, әйел адам болмыс ретінде елеусіз болып саналды. Капиталистік патриархаттың басым дискурсында әйел сыртқы келбетке толығымен назар аударуы керек, ал оның кеңістік пен уақытта өмір сүретін адам екендігі елеусіз қалатын уақыттарда болады. Әйел, кез-келген ер адам сияқты, өзіндік эстетикалық қасиеттері бар, белгілері, түсі, өлшемі, формасы бар бет пен дененің иесі болып табылады. Алайда, бұл талаптар әлі де әйелдік стандарттармен күресте жеңіске жете алмай келеді [5, 16 б.].
Гарбоның мысалында еске түсіретін болсақ, ол патриархаттық идеалогиялық стандарттарға сәйкес келеді. Оның сұлулығы бұл әлемнен тыс, жоғары, яғни барлық ер адамдардың таза сұлулық туралы ойларына толықтай сәйкес келеді.
Адамның физикалық сұлулығы туралы түсінік адамзат тарихындағы әрбір мәдениеттерде өзіндік болды. Ефремовтың "ежелгі дәуірдегі әр нәсілдің өз сұлбасы, өзіндік сұлулық өлшемі болды"деген әйгілі мәлімдемесін еске түсірейік [6,125]. Дегенмен, тіпті физикалық сұлулық адамзатқа ортақ жалпылама немесе нормативтік сипаттамаларға ие. Адамның сұлулығы рухани және әлеуметтік орындылықтың көрінісі ретінде адамдағы адам өлшемін антропологизациялаудың жалпылама тәсілі, жалпыадамзаттық болмысты стандарттау тәсілі болып табылады. Сыртқы көріністі нормативті және тартымды деп қабылдау тек қана биологиялық факторлармен емес, әлеуметтік факторлармен де байланысты. Мәдениетті, жақсы киінген адам бейнесі қоғамның әлеуметтік, мәдени, экономикалық жағдайын көрсетеді. Тиісінше, әлеуметтік өзгерістер жаңа стандарттар мен нұсқаулықтарды тудырады. Жаһандану дәуіріндегі сұлулық канонының өзгеруі, этникалық, ұлттық және аумақтық шекаралар айқын емес кезде, көптеген жалпы адамзаттық проблемаларды тудыру үстінде.
М. Л. Бутовская өз жұмысында былай деп жазады: "алыс мәдениеттер арасындағы байланыстардың күшеюі, байланыс құралдарының дамуы, бұқаралық мәдениет және Азия елдеріндегі батыс мәдениетінің орасан зор әсері, Африка мен Латын Америкасы, өкінішке орай, әйел сұлулығының канондарын жаһандандыру (әмбебаптандыру) үрдісіне әкеліп соқты" [7, 50 б.].
Айта кету керек, бұл сыртқы келбеттің бір жалпы стандартын тарату ғана емес - бұл тек қана "батыстық" сұлулық стандартының енгізілуі.
Ұлттық мәселе бойынша өзекті және ауқымды міндеттерді шешу жолында фестивальдер мен шоу индустрияға мәдениетаралық қарым-қатынас нысаны ретінде ерекше назар аударған жөн, өйткені ол өзінің бастапқы мақсатына байланысты айтарлықтай бітімгершілік әлеуетке ие [8, 128 б.].
Масс-медиа технологиялар қарқынды дамуы басталған соңғы онжылдықта теледидарлар үлкен сұранысқа ие болды. Барлық ақпараттық технологиялардың ішінен теледидар постмодернизм атмосферасын неғұрлым толық және айқын жеткізді. Канадалық саясаттанушылар Артур Кроккер мен Дэвид Кук дұрыс атап өткендей: теледидар тек техникалық нысан ғана емес, сонымен бірге қоғамға салыстырмалы биліктің символдық мәдени формасы ретінде еніп, барлығын жарнама мен билік әлеміне айналдыратын электронды бейнелердің симуляциясы ретінде әрекет ететін әлеуметтік аппарат [9]. Делеуз және Бодриардың теорияларына сүйене отырып, біз симулякр әлемінде өмір сүру үтіндеміз деседе болады. Симулякор- өзіндік болмысы бар, өзіне тән шындықты жасай алатын құбылыс. Біз қолымызбен ұстап, көзімізбен көре алатын дене сияқты симулякрді шынайы зат ретінде қарастыруға тиіспіз. Симулякр ол виртуалды кеңістік деп қарастыруымызға болады [10, 49 б.].
Бұқаралық мәдениет феноменін зерттеумен франзцуздық ғалым Гюстав Лебон айналысқан болатын. Оның пікірінше сән (киімнен бастап адами ойларға дейін) маңызды рөл атақарады, себебі қалың халықты басқару белгілі бір бейнелер мен образдар есебінен орын алады. Яғни, біз оған қазір тренд деген атау берген болатынбыз. Әр заманда халықты өз әрекеттерімен тамсандырып, еліктететін адамдар болады,- деп жазды Г. Лебон.
Г.М.Маклюэн қоғамның, мәдениеттің барлық дамуы техникалық бұқаралық коммуникация құралдарының дамуымен тікелей байланысты деп санайды. Г.М.Маклюэннің пікірінше, ақпарат құралдарының өзгеруі ақпарат сипатының да, әлемді қабылдаудың да өзгеруіне әкеледі.
З. Фрейд бұқаралық психологияны және оның жеке тұлғаға әсерін зерттей отырып, бұқара әр нәрсеге өте жеңіл сенеді, сыни ойлауға қабілетсіз, олар үшін шынайы емес нәрсе жоқ. Бұқара шектен шығуға бейім болғандықтан, туындаған күдік бірден шектен шыққан сенімділікке, антипатия асқан жеккөрушілікке ұласады.
Х. Ортеге-и-Гассет бұқаралық адамның басты психологиялық қабілеттерін сипаттай отырып, бұрын таңдаулы және жоғары болып саналаған мәдениетті тұтынушылық мәдениетке алмастыру қазіргі заманның мәселесі деп атап көрсеткен болатын.
Г. Тардта осыған ұқсас ой қалдырып кеткенін атап өткен жөн. Оның айтуынша: әлеуметтік өмірдің басты функциясы өзгеге еліктеу, қайталау,көңіл көтеру.
Көңіл көтеру -бұл адамның күнделікті өмірінің маңызды бағыттарының бірі, ол біліммен қатар қоғамның жағдайына айтарлықтай әсер ете алады. Оларға қажеттілік бастапқы қажеттіліктерді қанағаттандырғаннан кейін бірден пайда болады. Олардың сапасы мен қол жетімділігіне қанағаттану адам үшін оның әлеуметтік жағдайының көрсеткіші, ал қоғам үшін - тұтастай алғанда ел экономикасының және оның әлеуметтік саласының дамуының көрсеткіші, өйткені көңіл көтеру индустриясының қалыптасуы халықтың бос қаражаты пайда болған кезде белгілі бір табыс деңгейіне қол жеткізудің тікелей салдары болып табылады. Көңіл көтеру процестерін ұйымдастыру үшін арнайы жағдайлар жасау тәжірибесі ХХ ғасырдың аяғында қалыптасқан өте қуатты ойын- сауық индустриясының пайда болуына әкелді [11, 13 б.].
Кеңес үкіметі заманынан кейін теледидарлардада болған өзгерістер тек тақырыптық емес, сонымен қатар телешоулардың жанрлық құрамына әсер етті. Осы жылдары ойындық немес драмалық негіздегі әртүрлі жобалар жұмысын бастайды: ток-шоу, реалити- шоу. Бұл жобалардың көпшілігі-БАҚ жанрларының дәстүрлі жүйелерінің бірінеде сәйкес келмейтін шетелдік форматтардың қарызға алынған аналогтары болатын. Олар белгілі бір көрермендердің мінез-құлқын қалыптастыратын жаңа әдістерді белсенді қолданады. Осылайша, жаңа жанрлар тобы пайда болады және олардың байланстырушысы "шоу"болады.
Шоу- қазіргі отандық теледидардағы ең қарқынды дамып келе жатқан құбылыстардың бірі. Алайда, осы уақытқа дейін практиктер арасында да, теледидар журналистикасының теоретиктері арасында да бұл тұжырымдаманың нақты анықтамасы жоқ: қазақстандық теледидарындағы "шоу"деп нені атауға болады және оның маңызды белгілері қандай?
Ағылшын тіліндегі шоу- көрініс, артизацияның бір түрі, өзіндік қойылым, қоғамдық және мәдени өмірдің іс-шараларымен (саяси жиналыстар, көркем байқаулар, теледидарлық ойындар, түрлі сыйлықтар беру және т.б.) бірге жүретін театрлық көрініс деген мағынаны береді [12,102 б.].Осылайша, іс-шараны шоуға айналдыру үшін оны сахнада өткізіп, актерлердің көмегімен әрекет ету керек. Әрине, сахна міндетті түрде театр сахнасындай болуы шарт емес, ал кадрға түскен кез-келген адам актер атана алады.
Сонымен, шоудың бұқаралық коммуникация құбылысы ретінде қандай ерекшеліктерін ажыратуға болады.
1. А. А. Новикова "Заманауи теледидарлық көріністер: шығу тегі, формалары және әсер ету әдістері" кітабында шоу дәстүрлі теледидар өнерінен және классикалық теледидар журналистикасынан алыс көрініс түрі деп жазады, бірақ сонымен бірге ол өзінің құрылымында әртүрлі жанрларды синтездей отырып, екеуінің де ерекшеліктерін жинақтайды,ең бастысы шоулардың миссиясы аудиторияға әсер ету екендігін атап өтеді[13.167 б.]. Өз құрылымында аудиторияға әсер етудің әртүрлі жанрлары мен әдістерін синтездей отырып, телешоулар көрермендерде эмоциялар тудырады. Бұл туралы болашаққа болжам жасай отырып Э. Тоффлер өзінің Шок будущего кітабында сезімдер индустриясы дамитынын сипаттаған болатын. Қазіргі кездегі қарапайым әзірлемелерді қарап отырып, біз арнайы саланың дамуына куә боламыз, оның өнімдері- тауарлар емес, тіпті қарапайым қызмет емес, бағдарламаланған "сезімдер" болады [14, 254 б.].
2. Драматургия (трагедия ретінде емес, драмаға деген көзқарас, театрлық көрініс ретінде) және нарративтілік. Көрермендердің эмоциясын ояту үшін шоу жасаушылар бәріне барады, тіпті кей жағдайларда этикалық нормалардың бұзылуы да орын алып жатады. В.Л. Цвик драматургияның негізінде әрқашан қақтығыс - яғни қарама-қарсы екі қағидаттың қақтығысы жатыр деп жазады [15, 154 б. ]. Шоудың жанры кез-келген көрерменге түсінікті махаббат пен жеккөрушілік, күш пен ақша, жеңіс пен жеңіліс, ақыр соңында өмір мен өлім тақырыптарын сипаттайды. Мұның бәрі көрермендерде өздерінің өміріндегі белгілі бір жағдайларымен байланыс тудыра отырып, өздерін сол шоу қатысушысы ретінде сезім тудыруы мүмкін.
3. Шоу өзекті мәселенің болуымен сипатталады, әр бағдарламада, кем дегенде, бір қойылған мәселені шешу ұсынылады.
4. Шоудың тағы бір компоненті-оның тамашалауға жеңіл болуы , басқаша айтқанда, көруге кететін уақыт аз , шоу тез, оңай өтеді, бір деммен көріп шығуға болады.
5. Бұқаралылық. Шоудың табиғатын талдай отырып, В.В. Миронов егер спектакль элиталық болса, онда шоу бұқараға бағытталған - массаға; спектакль ойларға толы, шоу түсінуге емес, инстинктивті сезімдер тудыруға арналған.[15, 108 б.].
6. Құрылымдылық -құрылымды сақтауды қажет етеді. Қазіргі шоулардың жылдам өзгергіштігіне қарамастан, құбылыстың маңызды сипаттамасы ретінде аталған бағдарламалардың тұрақты құрылымдық элементтері мен талаптарын бөліп көрсетуге болады. Ресейлік шоуларына зерттеуді алғашқылардың бірі болып Г.В. Кузнецов жүргізді, ол бағдарламаның осы түрінің ерекшелігі ретінде мыналарды бөліп көрсетті: "сөйлесудің қарапайымдылығы, жүргізушінің шеберлігі, аудиторияның міндетті қатысуы, өзгермейтін сценарий" [16, 29 б.].
И. А. Малковская теледидарлық шоулар негізі "асимметриялық байланыс" ережелеріне сәйкес құрылған интерактивті модель екендігін атап кетеді. Яғни байланыс нәтижесін алдын-ала білетін, жүргізуші аудиторияны белгілі бір фондық кеңістікте өзіне қажетті нәтижеге қол жеткізу үшін жетелеу рөлін атақаратындығын айтады[17,154 б.]. Біздің ойымызша, Г.В. Кузнецов және И. А. Малковская анықтаған аталған құрылымдық ерекшеліктерге белсенді және пассивті байланыс ретінде әрекет ете алатын көрермендер залының болатынын қосқан жөн. Көрермен ерекше рөл атқарады, олар эмоцияның қайнар көзі, өйткені ол эмоционалды реакциялар арқылы атмосфераны қалыптастырады эмоционладық фон құрастырады. Сондықтан кез келген шоуды тамашалау барысында эмоцияға толы көреремендер бар кадрларды көп байқай аламыз. Бұл шоуларға қатыстатын актерлер шеңбері көбінесе белсенді қатысушылардың үшбұрышынан тұрады:
1) аудиторияның сенімін тудыратын жүргізуші,
2) батыр - "халықтың адамы" (көрермендер арасынан сұрақ қоятын немесе белсенділік танытатын адам),
3) сарапшылар - әр түрлі саланың кәсіби мамандары. Сондай - ақ, қазіргі заманғы теледидардағы шоудың өзгергіштігіне қарамастан, спектакльдің бұл түрі қатаң ережелерге негізделген деп сенімді түрде айта аламыз-пікірталасты ұйымдастырудың уақыты мен әдістері сценарийде жазылып, аудиторияға шебер беріліп, осы жерде және қазір тірі қарым-қатынастың иллюзиясын жасайды. Автордың ойына байланысты кейбір элементтер мен комбинациялар өзгеруі мүмкін алайды негізгі жасалған сценарйиден еш ауытқу орын алмайды.
7. Диалогтолық. Жүргізуші көрерменді диалогқа, күрделілікке шақырады, бірақ бұл тек күрделілік иллюзиясы ғана. Осылайша аудитория өз пікірін ашық айтуға, білдіруге мүмкіндік алады, бірақ сонымен бірге олардың пікірлерінің шынайы еместігіне ешкім кепіл бола алмайды, себебі оның барлығы сценарийде жазылып, дайындалып қойылған. Аудиторияның "қатысуы" әсері әр түрлі формада жүзеге асырылады: теледидар экранының алдындағы әрекетке кіруден бастап, адамдардың әртүрлі телешоуларға нақты қатысуына дейін, студияға қоңырау шалу және экрандағы жүгіретін жолда көрсетілетін хабарламалар. Әрбір белсенді көрермен шоудың продюсері деседе болады, бірлескен жүргізушісі, бірлескен авторы. Бұл жағдайды модельдеуге, оларды бірге сезінуге, қолдау алуға мүмкіндік беретін шоу виртуалды командадан тұрады.
Бұқаралық мәдениеттің дискурсы денені белгі ретінде қабылдайды, оған "сұлулық", "денсаулық", "әйелдік", "еркектік" деген ұғымдармен қатар, сонымен қатар "табыстылық", "атақ- бедел", "материалдық құндылық" және т. б. осындай секілді ұғымдарды тіркеп, белгілі бір шектеулер қояды. Сонымен қатар, бұқаралық мәдениеттің дискурсы арқылы дененің виртуалды бейнесі құрастырылады, ал болашақта симулякр секілді шынайы физикалық денеде протездеу, пластикалық хирургия, фитнестің көмегімен жаңа бейне қалыптастырады. Алайда бұл тек адамдардың санасында өмір сүретін табиғи жаратылысынан алыстатын симулякр ғана.
Бұқаралық мәдениеттің дискурсы, ең алдымен, тұтынушылық, саяси, идеологиялық биліктің дискурсы. Семиотикалық кеңістіктегі бұқаралық мәдениет белгілері осы билікті жүзеге асыру үшін немесе массмедиалық шындықты қалыптастыру үшін әрекет етеді
Адам денесі әрдайым өзгеріске ұшырап отыратын, белгі немесе текстке айналды деседі болады. Жарнамадағы жас адамдардың денесі, бейнесі арқылы әртүрлі тауарларды сатып алуға ұсыныс жасалынады. Шоу-бизнестің әйгілі жұлдыздары мен теледидар экранындағы сәнгерлердің денелері сұлулықтың құндылығын, гламурға талпысты жарнамалаумен айналысады. М. Уэлбек өзінің "Мир как супермаркет и насмешка" атты еңбегінде қазіргі адамның "өз тәжірибесі, құндылық бағдарлары жоқ" екенін атап өтіп, олардың тек гламурдың тартынан еріп жүретіндігін жазды [18, 205 б. ].
Гламур идеясын талдай отырып, ол заманауи мәдениеттің тенденцияларын сипаттайды деген пікірге келеміз. Яғни ол күрделі формаларды жеңіл түрге айналдырып, барлығын утилитарлы күйге өзгертеді, осылайша адам санасының ауқымды жұмыс атқаруына мүмкіндік бермейді. Дж. Сибрук ноубрау ұғымын енгізе отырып, қызық мәлімдеме жасаған болатын. Оның пікірінше ноубрау элитарлы және бұқаралық мәдениеттің ортасында тұратын өтпелі мәдениет формасы және ол орта тап өкілдерінің қажеттіліктеріне жауап береді[19, 251 б. ].
Осындай өтпелі мәдениеттің мысалы ретінде әлемді жаулаған ауқымды шоу бұл- сұлулық байқауларын атауға болады. Ойын ретінде сұлулық байқауының тұжырымдамасы алғаш рет Джон Мейнард Кейнс өзінің Жұмыспен қамту, пайыз және ақшаның жалпы теориясы кітабында жасаған.
Кейнс қор нарығындағы кәсіби инвестицияларды сұлулық байқауымен салыстыра отырып, мысал келтіреді. Сұлулық байқауымен ұқсастық газеттерден жүздеген фотосуреттердің ішінен ең әдемі алты тұлғаны анықтау бойынша жарыстардан туындағанын айтады.Алайда бұл байқаудың міндеті фотосуреттер ішінен ең әдемі қызды табу емес, адамдардың орташа талғамын анықтау болған [20, 554 б. ].
Уақыт өте келе сұлулық стандарттарына бағалау процесі де өз жұмысын бастады.Тіпті антикалық аңыз бойынша да әйел құдайлар Гера, Афина және Афродита арасында өткізілген ең алғашқы сұлулық байқауына да Парис атты ер адам қазылық еткен. Парис басты жүлде- алманы және ең сұлу құдай атауын Афродитаға берген екен. Ал Ежелгі Вавилонда байқаудан кейін жеңімпазға тек атақ қана емес, құн жариялайтын болған. Жеңімпаз арудың есімін өзге адамдардың алдында айқаулап айтылады, оны естіген ер адамдар қызға бағасын ұсынып, кейін үйлену үшін сатып алатын болған .
Дегенмен, форматы қазіргіге ұқсайтын әлемдегі тұңғыш халықаралық сұлулық байқауы осыдан 131 жыл бұрын, 19 қыркүйекте Бельгияның Спа қаласында өткен болатын. Дәл сол кезде ғаламшардағы ең әдемі қыздың есімі ресми түрде жарияланды.
Бельгиялықтар жарысқа мұқият қарады: олар көшелерге жарнамалар іліп, жергілікті газеттерге орналастырды. Қатысу үшін қыздардан өздері туралы қысқаша хатпен бірге бірнеше фотосуреттер жіберу қажет болды. Айтпақшы, тек ер адамдардан құралған қазылар алқасына 350 өтініш түсіп, оның ішінен тек 21 қыз ғана қатысуға таңдалды. Дегенмен, байқаудың өзі ешқандай дүрбелеңсіз өтті: қатысушылар жай ғана ұзын кешкі көйлектермен қатысты.Сол күні ғаламшардағы ең әдемі қыз Гваделупадан келген он сегіз жасар Марте Сукаре болатын. Жеңісі үшін ол француздық L'Illustration журналының мұқабасын безендіру мүмкіндігіне және 5000 франк көлеміндегі жомарт сыйлыққа ие болды [21, 42 б.].
Мұндай жарыстар бірден дәстүрге айналған жоқ, соған қарамастан бірте-бірте Еуропаны бағындыра бастады. Біріншіден, немістер елдегі ең тартымды қыздарды іздей бастады: 1909 жылы Берлиндегі Promenade кабаресінде ең әдемі неміс әйелі таңдалды. Сұлулық ханшайымы атағы қарапайым сигара сатушысы болып жұмыс істеген 19 жастағы Гертруда Допиральскиге бұйырды. Жеңімпаз сыйлық ретінде 20 алтынға дейін ие болды, бірақ кедейшіліктің салдарынан Гертруда азық-түлік, киім және басқа да қажетті заттарды сатып алу үшін қарапайым маркаларға тиын айырбастауға мәжбүр болды. Америкада сұлулық ханшайымы алғаш рет 1921 жылы 8 қыркүйекте сайланды. Жеңісті Вашингтоннан келген өте жас Маргарет Горман жеңіп алды, ол кезде ол небәрі 16 жаста еді. Шенеуніктің қызының статусы болғандықтан шығар ауыл шаруашылығы министрлігі жарыста оған аздап көмектесті, бірақ оның жүлдесі сөзсіз болған жоқ: қызға су перісінің алтын мүсінін сыйға тартты .
1926 жылы халықаралық сұлулық байқауы Халықаралық Пульчритуд байқауы деп аталатын баламамен өзгертілді. Ол классикалық нұсқадан тек байқауға қатысушыларға қойылатын жоғары талаптармен ғана ерекшеленді. Мұндай байқаудың алғашқы жеңімпазы ұзақ уақыт бойы есте қалды: американдық Кэтрин Мойлан негізінен конкурстан соң бірден танымал болды және 1930 жылы Голливудтық 2 фильмге еніп үлгерді [22,50 б.].
Әлем аруы атағының әдеттегі атауы алғаш рет 1929 жылы австриялық Лисл Гольдарбайтерге сұлулық байқауының нәтижелері бойынша баспасөзде естілді. Бір қызығы, қатысушылардың тұрақты көпұлтты құрамына қарамастан, бұл Америка Құрама Штаттарынан тыс жерлерден келген қыз алғаш рет жеңіске жеткен бірінші американдық жарыс болды. Сондықтан Лисл Голдарбайтер ең бірінші Әлем аруы болып саналады.
Сұлулық байқауларының тарихындағы келесі кезек 1929 жылы Грекияда өткен осындай бірінші байқаудың жеңімпазы Алика Дидрактың арқасы болды. Афины аруы атағын жеңіп алған ол Парижде өтетін Еуропа аруы байқауында өз елін таныстыру мүмкіндігіне ие болды. Қатысушы сонда да жеңіске жетіп, сол жылы Әлем аруы байқауына барды. Жарыс 1930 жылы 13 қазанда Рио-де-Жанейрода өтті: онда 18 жастағы грек әйелі екінші орын алды. Дегенмен, ол тек сыртқы түрімен ғана емес, барлығын таң қалдырды: ол барлық сұлулар өте ақымақ деген стереотипті бұзған алғашқы қыз болды. Дидрараку ежелгі және қазіргі грек мәдениеті туралы дәрістермен Құрама Штаттарды аралай бастады: ол үш шет тілін - ағылшын, француз және итальян тілдерін жақсы меңгерген [23,4 б.].
Сұлулық байқаулары теледидардың пайда болуымен бұрын-соңды болмаған танымалдыққа ие болды: халықаралық байқаудың бірінші тікелей трансляциясы 1954 жылы өтті. Одан кейін оны теледидар иелерінің 39 пайызы - 27 миллионнан астам адам тамашалаған.
"Әлем аруы" екі миллиардтан астам көрерменнің теледидар алдына жинаған ең ауқымды байқау. Бұл байқауды ұйымдастырушылардың саны аз емес. Қаржы пирамидасы секілді құрылымдалған бұл сайыс, алдымен жергілікті, одан кейін ұлттық, кейіннен әлемдік деңгейге шығуға мұмкіндік ала алады. Байқаудың әр деңгейі қатысушы аруларға сұлулық нормалары мен тұтынушылық әдеттерді насихаттау арқылы осы байқаулар оларға атақ- даңқ пен жаңа өмір сыйлайтындығына уәде береді. Cұлулық байқауларының тарихына көз салып саралайтын болсақ, оны жаһандық және тауралық экономика замандында гендерлік мәселелерге деген көзқарастың қалай өзгергендігін анықтайтын барометр секілді көруге болады. Басқаша айтқандай сұлулық байқаулары бұл жаһандану уақытындағы ұлттық және ұлтаралық қатынастар модельі деген артық емес [24, 59 б.].
Сұлулық байқаулары ұлттық

1.2 Сұлулықты стандарттау механизмі
Нью-Йорк Таймс" газетінің хабарлауынша, кабельдік теледидарда "Miss America", "Miss USA", "Toddlers and Tiaras", "Instant beauty Pageant", "the Swan", "Little Miss Perfect", "American Idol", "America's Next Top Model", "The biggest Loser", "Dancing with the Stars", "Style Me", "Survivor", "Bachelor" және MTV арнасындаға шоулар тізімі әлі де ұзақ. Бұл шоулардың танымалдылығы сонша, әр шоудың қаражаты 96 миллион АҚШ долларын құрайды. Бұл реалити-шоулар ойын-сауық медиа мәдениетіне үлкен әсер етті [25,166 б.] . Американдықтарда бұрын эфирге шыққан, қазіргі уақытта эфирде жүріп жатырған немесе жақын арада көрсетілетін 200-ден астам реалити-шоулар бар Осыдан бес жыл бұрын реалити-шоу туралы ештеңе естілмесе, ал бүгінгі таңда желілік теледидардағы ең жақсы 20 шоудың алтауы-реалити-шоу. Егер жүздеген кабельдік және спутниктік арналар ескерілсе, онда бұл сан одан да көп болуы мүмкін.
Сұлулық байқаулары, ең алдымен, кәсіпкерлік оппортунизмнің үлгісі. Алғаш рет 1951 жылы ұйымдастырылған конкурс 1970-80 жылдары Оңтүстік Африкада Сан-Ситиде өткізіліп, апартеидтің соңғы күндерінде феминистік наразылықтардан, 1996 жылы Бангалордағы тәртіпсіздіктерден, 2002 жылы Кадундағы тәртіпсіздіктерді басынан өткізді. "Әлем аруы" Ұйымының ресми сайты бұл оқиғаларды мақала ретінде жарияланған болатын. Мақаланың мақсаты-осы ресми оқиғаның неғұрлым кең салдарын оның үнін жоғалтпай қарастыру.
Соңғы жарты ғасырда әлемдегі № 1 конкурс көптеген көтерілістерді бастан өткерді. Мұның бәрі 1951 жылы Ұлыбритания фестивалін мерекелеу аясында басталды. Ресми түрде" бикини фестивалі " деп аталатын британдық баспасөз оны "Әлем аруы"деп атады. "Бұқаралық ақпарат құралдарының бұл әрекеті Әлем кубогы мен Олимпиада сияқты халықаралық оқиғаларданда көп аудитория жинауға мүмкіндік берді. . Елу жылдан кейін ол жыл сайын 2,5 миллиард адамнан тұратын аудитория байқаудың тұрақты көрермендеріне айналды. Бинго залының бұрынғы менеджері Эрик Морли бастапқыда байқау бір реттік шара болады деп болжаған. Бірақ келесі жылы "Әлем аруы" байқауын тағы бір рет өткізіп, осыншама жетістікке жеткеннен соң, ол өзінің шоуын жыл сайын өткізуді ұйғарды. Эрик пен оның әйелі Джулия үшін бұл өмірлік жұмысқа айналды.
Байқаудың екінші жылында маңызды католиктік мұрасы бар кейбір елдер, соның ішінде Испания мен Ирландия, өз елінің қатысушыларының бикини шеруіне қатысқандығын қаламады, содан кейін байқауға заң жүзінде шектеулер қойыла бастады. 1960 жылдары "Әлем аруы 1965" (Ұлыбританиядан Лесли Лэнгли) және "Әлем аруы 1969" (Швед Ева Фон Рубер-Штайер) байқауының екі жеңімпазы атаққа ие болғанға дейін nu pictures үшін суретке түскені анықталды. Бұл олар әлемнің аруы болғанға дейін болғандықтан, олардан Әлем аруы атағын алмаса да, жұртышылық арасында бұл үлкен дүрбелең туғызды. 1970 жылдары феминистер конкурсқа наразылық білдіре бастады және басқа да сұлулық сайыстарын "cattle shows"деп атады.1970 жылы Боб Хоуп наразылық шерулері өршіп тұраған уақытта сұлулық конкурс ұйымдастырып, тарихта алғаш рет екі қара нәсілді әйел - Гренададан Дженнифер Хостен және Оңтүстік Африкадан келген Перл Янсен ірі халықаралық конкурста бірінші рет жеңімпаз және екінші орынға ие болды. Бұл 1993 жылы тағы да қайталанды. (Апартеид жойылғанға дейін Оңтүстік Африка екі өкілді - Оңтүстік Африканың ақ аруы мен Оңтүстік Африканың қара нәсілді аруын жіберген болатын.) Осы феминистік наразылықтар "Әлем аруы 1970" Біріккен Корольдікте бір жыл бойы ең танымал теледидар болуға көмектескен болуы мүмкін. 1974 жылы Ұлыбританиядан келген Хелен Морганның тұрмыс құрмай бір жарым жасар баласы бар екендігі жария болғаннан кейін оны титулынан айырады. Осыдан кейін Мисс Венесулла: "менің елімде тұрмысқа шықпаған, алайда баласы бар қыз жаман қыз болып саналады, ал Әлем аруы атағын алған ару соған сай болуы керек",- деген мәлемдемесін жасады. Осыдан кейінгі он жыл ішінде осы секілді үлкен жанжалдар аудиторияның қызығушылығын оятып, танымалдылығын арттыратынына көз жеткізілді. Байқаудың ресми сайтында 1970 жылдардағы оқиғаға қалай әсер еткенін көрсетеді:
1980 жылы бағалау процесіне үлкен өзгерістер орын алды . Алғаш рет әйелдер тек сыртқы келбетімен ғана емес, даралығы мен ақылымен де бағаланды. Өзгерістер 1970 жылдардағы сынға жауап ретінде орын алды. ... Голливуд актрисасы Холли Берри, жақында "X-Men" кассалық хитінің жұлдызы, 1986 жылы АҚШ аруы ретінде байқауға қатысып, танымал болды. Ол ұлттық костюмдер шеруі кезінде бикинимен шыққан болатын. Өзінің бұл әрекетін басынан бастап өзіне назар аударғысы келгендігімен түсіндірді. Дженни Тервелд (Мисс Холланд): "біз бұл өте әділетсіз деп санаймыз. Мен голландиялық жабық дәстүрлі костюмді киіп шыққан уақытта,оның әрекетін дұрыс деп санамаймын". Алайда қарапайым костюміне қарамастан, Холли интеллектуалдық конкурста ұтылып қалған еді. 1986 жылғы Әлем аруы атағын Жизель Ларонда (Тринидад және Тоба аруы) алды.
1998 жылы араб тектес израильдік Лина Гил палестиналықтардың Израиль ішіндегі және одан тыс жерлердегі наразылықтарына қарамастан, байқауда "Израиль аруы" атағын алған алғашқы израильдік әйел болды. Кеңес Одағының алғашқы аруы 1989 жылы пайда болды, ал Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін Украина аруы, Латвия аруы, Эстония аруы, Қазақстан аруы пайда болды. Алғашқы Қытай аруы конкурсқа 1994 жылы қатысты. Осылайша Кеңес Одағының және Қытай мысалынан Әлем аруы байқауына үміткерлердің қатысушы елдің нарықтағы еркін экономикалық саясатының көрсеткіші бола алтындығын байқауымызға болады. Елдердің саяси өміріндегі өзгерістер сұлулық байқауларын да айналып өтпейді [26, 65 б.].
Кеңес Одағы алғашқы сұлулық байқауы ретінде Мәскеу сұлуы- 1988 саналады. Бұл байқау халық арасында үлкен ренозанс тудырған болатын, одан кейін тағы да бірнеше байқаулар өткізіле бастады. Тіпті, бір байқауда бас жүлдені әйел адам ретінде киініп В джазе только девушки фильмінің кейіпкерін сомдаған Герман Безносов алған болатын. Бұл сайыстар батыстық сұлулық байқауларынан өзгеше болды, қатысушылардың тек бет- әлпеті мен дене сұлулығы ғана емес, өздерінің интеллектін немесе өнерлерлерін көрсетуі шарт болды.
Байқаудың кейбір сәттерінде байқау ұйымдастырушылары шоуға көп назар аударту үшін түрлі әрекеттерге баруы мүмкін. Осындай келеңсіз жағдай 2015 жылы Miss Universe конкурсы барысында орын алған болатын. Жүргізуші бұл титулды ең алдымен колумбиялық ару Арианда Гуттъереске беріп, тәж бен лентаны ұсынған болатын. Бірнеше минуттардан соң конферсансье өзінің қателескендігі үшін кешірім сұрап тәж бен лентаны өзінің нағыз иесіне филлипиндық Пие Алонсо Вуртцбахқа табыстады. Бұндай жағдайларды жәй сәкестік ретінде қарастыруға болады, алайда бұл дүйім жұрттың назарын аудару үшін жасалған қателік болатын.
ХХІ ғасыр да төзімділік, яғни толеранттық мәселесінің өршіп тұрғани заманы , әр түрлі гендерлік топтардың көбеюі, феминисттік қозғалыстардың белең алуы сұлулық байқауларының формасына да әсерін тигізбей кетпеді. Енді қойылған стандарттар белгілі бір дәрежеде трансформацияға ұшырау үстінде.
Жаһандық бұқаралық мәдениет үшін ұлттық мәдениет экзотика ретінде өмір сүреді - подиумда қара немесе азиялық модельдің болуы экзотикалық "ерекшелік" немесе дизайнердің эпатажды әрекеті ретінде қарастырылады. Ұлттық мәдениет элементтерінің батысқа енуі көбінесе мәдени апроприация әдісі болып табылады, ол эпатаж, экзотика, толерантты қарым- қатынасты көрсету үшін ұлттық элементтерді ойланбастан қолдана береді. Ал іс жүзінде олардың шынайы мәдение құндылықтарға мүлдем қатысы жоқ [27, 69 б.].
Көптеген арулар дәстүрлі сұлулық стандарттарына қол жеткізу үшін хирургиялық операцияға жүгінеді. Азиялық арулар Еуропалық бет- әлпетке сай болу үшін қасына операция жасату кең таралған үрдіс. Дене бітімін жақсартуға талпыныс әр түрлі "Extreme Makeover" , "The Swan" сынды телевизиялық шоулар арқылы ринопластика, бет- әлпетіне өзгерістер енгізу, әр түрлі имплантациялар секілді операция түрлері қалың халық арасына таралуда. Өз дене бітімдеріне қанағаттанбау адамдарыдың өз- өзіне деген сенімсіздігіне алып келеді [28,255 б.]. Осы телевизиялық шоудаға әйел адамдар идеалды сұлулыққа жақындаған сайын өздерін әдемірек сезіне бастайтынын жасырмайды.
Әр бұрышта орналасқан жарнамалар сұлулық өнімдері арқылы әйелдікке ықпал етуге тырысады: әйелдерге арналған журналдар, теледидарлар, интернет, қоғамдық орындар, дәріханалар мен сауда орталықтары. Жарнамаланған косметикалық өнімдер әйелдерге олардың тартымдылығын арттыратын, бет-әлпетіндегі кемшіліктерді түзететін және оларды "шынайы, феминистік" әйелдерге айналдыратынына уәде береді.
Шын мәнінде, үнемі теледидарлардан немесе әлеуметтік желілерден дене бейнесінің шынайы емес фотошоп арқылы өзгертілген бейнелерін көрудің салдары бүкіл әлемде сезіледі және үлкен әсер тигізуі мүмкін. Сондықтан Француз Заңы модельдің денесі сандық түрде өңделген кез-келген коммерциялық кескінде "ретушталған фотосурет" [29] деген белгі болуы керек деп белгілейді. Францияның Денсаулық сақтау министрі Марисол Турен "жастарды денелердің нормативті және шынайы емес бейнелерімен таныстыру өзін-өзі ұнатпау сезімін тудырады және өзін-өзі төмен бағалайды, бұл денсаулыққа байланысты мінез-құлыққа әсер етуі мүмкін" [30 ]. Адамдар үнемі өздерін басқалармен салыстыру арқылы бағалауға бейім және сұлулық сайыстарын қарау, егер олар қатысушылар сияқты болмаса, әйел көрермендердің сыртқы келбетіне байланысты комплекстері ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.