Диодтың вольт - амперлік сипаттамасы
Қазақстан Республикасы Ауыл Шаруашылығы Министрлігі
Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті
коммерциялық емес акционерлік қоғамы
ІТ - технологиялар, автоматтандыру және агроөнеркәсіптік кешенін механизациялау факультеті
Энергия үнемдеу және автоматика кафедрасы
6В07109 - Электротехникалық инжиниринг білім беру бағдарламасы
Өнеркәсіптік электроника пәні
№ 1-ші зертханалық жұмыс.
Тұрақты және айнымалы тоқтардағы шала өткізгіш диодтардың сипаттамаларын зерттеу
Орындаған: ЭЭ-308К Б. Бекзат
Оқытушы: К.Т. Ақмарал
Алматы, 2022ж
Мазмұны
Жұмыстың мақсаты 3
Жалпы мәліметтер 3
Эксперименттерді өткізудің тәртібі 5
Қорытынды 10
Пайдаланылған әдебиеттер 11
Жұмыстың мақсаты
1. Түзеткіш диодтың (КД226, 1N5408 типті), импульсті диодтың (КД521, 1N522, 1N4148), Шотки диодының (1N5819) вольт-амперлік сипаттамаларын зерттеу.
2. Сипаттамалар бойынша негізгі параметрлерді анықтап, оларды салыстыру. Осциллограф экранында диодты қосу мен ажырату үрдістерін бақылау және қосу мен ажырату уақытын анықтау.
1.2Жалпы мәліметтер
Екі электродты шала өткізгіш элемент - диод n және р өткізгіш қабаттарынан тұрады (1.1 сурет). n өткізгіш қабатында еркін зарядты тасымалдауыш ретінде электрондар көп болады, ал р өткізгіш қабатында - кемтіктер (дырки) болады. n-аумағынан р-аумағына электрондардың диффузиясы және керісінше, р-аумағынан n-аумағына кемтіктердің диффузиясы нәтижесінде шекарада потенциалды бөгеу (тосқауыл) пайда болады (1.1 а, в сурет).
Кернеуді тура қойғанда (р-қабатына +, n-қабатына -), потенциалды бөгеу азаяды да, диод тоқ өткізе бастайды (диод ашық). Кері кернеу жағдайында потенциалды бөгеу арта түседі (диод жабық).
Диодтың вольт-амперлік сипаттамасы 1.1 в суретінде көрсетілген.
а,б сурет- р-аумағынан n-аумағына кемтіктердің диффузиясы нәтижесінде шекарада пайда болған потенциалды бөгеуі.
1.1 в сурет- Диодтың вольт-амперлік сипаттамасы
p-n өткелі арқылы өтетін тура тоқ, өтетін қабат үшін негізгі емес заряд тасымалдауыштарымен анықталады. Қозғалыс барысында олар сол қабат үшін негізгі тасымалдауыштармен соқтығысып, қайта комбинацияланады (бейтарап бөлшектер қайта құрылады). Тіке тоқтың көбеюінен диодтағы кернеудің түсуі біршама өседі. Қайта комбинация кезінде сәулелену түрінде энергия бөлінуі мүмкін. Бұл құбылыс жарықдиодтарында қолданылады.
Кері бағытта диод арқылы негізгі емес тасымалдауыштармен жарақталған тек аз көлемді кері тоқ өтеді. Осы типтегі диод үшін шамадан тыс кері кернеу өскен жағдайда p-n өткелі тесіледі. Бұл құбылыс әртүрлі диодтарда әрқалай өтеді: қарапайым түзеткіш диодтарда - p-n өткелінің қызып кетуі нәтижесінде оның бұзылуына әкеп соғады, көшкіндік диодтарда - негізгі емес тасымалдауыштардың көшкіндік көбеюінен кері кернеудің тез азаюы және қызудың бәсеңдеуі орын алады, ал стабилитрондарда - кері тоқтың өсуінен вольт-амперлік сипаттама созылмалы болады, бұл жағдайда кернеудің тоққа тәуелділігі азаяды (зенеров тесілуі).
Диодтардың кірістік кернеуі U0, кернеудің тура құлауы Uт, дифференциалды қарсыластық RД, кері тоқ Ікері, стабилитронды тұрақтандыру кернеуі Uст тәрізді негізгі статистикалық параметрлерін тұрақты немесе баяу өзгеретін тоқ кезінде түсірілген вольт-амперлік сипаттамаларынан анықтауға болады.
Диодтың жабық қалпынан ашық қалыпқа ауысуы лезде жүрмейді. Егер диодқа жоғарғы жиілікті тік бұрышты формадағы кернеу қойса, бұл құбылысты осциллограф экранынан бақылауға болады (1.2 сурет).
1.2 сурет- Жоғарғы жиілікті тік бұрышты формадағы кернеу қосылған диодтың осциллограф экранындағы өзгерісі
Жабық қалыптан ашық қалыпқа өту кезінде потенциалды тосқауылдағы артық зарядтарды сіңіру және диффузиялық тепе-теңдікке жету үшін tвкл уақыты қажет.
Ал, ашық қалыптан жабық қалыпқа өту кезінде артық тасымалдауыштарды сіңіру үшін t1 және потенциалды тосқауылдың қалыптасуы үшін t2 уақыты қажет. Ажыратудың жалпы уақыты tажыр= t1 + t2. t1 уақыты кезінде диод арқылы үлкен кері тоқ өтеді, ал кернеу тура бағытын сақтап, төмендейді. t2 уақыты кезінде кері тоқ қалыпты мәнге дейін төмендейді. Осциллографтың кіріс сыйымдылығы мен монтаждаудың әсерінен осциллограф экранынан бақыланатын шынайы көрініс сипатталынғандардан біршама өзгеше болуы ... жалғасы
Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті
коммерциялық емес акционерлік қоғамы
ІТ - технологиялар, автоматтандыру және агроөнеркәсіптік кешенін механизациялау факультеті
Энергия үнемдеу және автоматика кафедрасы
6В07109 - Электротехникалық инжиниринг білім беру бағдарламасы
Өнеркәсіптік электроника пәні
№ 1-ші зертханалық жұмыс.
Тұрақты және айнымалы тоқтардағы шала өткізгіш диодтардың сипаттамаларын зерттеу
Орындаған: ЭЭ-308К Б. Бекзат
Оқытушы: К.Т. Ақмарал
Алматы, 2022ж
Мазмұны
Жұмыстың мақсаты 3
Жалпы мәліметтер 3
Эксперименттерді өткізудің тәртібі 5
Қорытынды 10
Пайдаланылған әдебиеттер 11
Жұмыстың мақсаты
1. Түзеткіш диодтың (КД226, 1N5408 типті), импульсті диодтың (КД521, 1N522, 1N4148), Шотки диодының (1N5819) вольт-амперлік сипаттамаларын зерттеу.
2. Сипаттамалар бойынша негізгі параметрлерді анықтап, оларды салыстыру. Осциллограф экранында диодты қосу мен ажырату үрдістерін бақылау және қосу мен ажырату уақытын анықтау.
1.2Жалпы мәліметтер
Екі электродты шала өткізгіш элемент - диод n және р өткізгіш қабаттарынан тұрады (1.1 сурет). n өткізгіш қабатында еркін зарядты тасымалдауыш ретінде электрондар көп болады, ал р өткізгіш қабатында - кемтіктер (дырки) болады. n-аумағынан р-аумағына электрондардың диффузиясы және керісінше, р-аумағынан n-аумағына кемтіктердің диффузиясы нәтижесінде шекарада потенциалды бөгеу (тосқауыл) пайда болады (1.1 а, в сурет).
Кернеуді тура қойғанда (р-қабатына +, n-қабатына -), потенциалды бөгеу азаяды да, диод тоқ өткізе бастайды (диод ашық). Кері кернеу жағдайында потенциалды бөгеу арта түседі (диод жабық).
Диодтың вольт-амперлік сипаттамасы 1.1 в суретінде көрсетілген.
а,б сурет- р-аумағынан n-аумағына кемтіктердің диффузиясы нәтижесінде шекарада пайда болған потенциалды бөгеуі.
1.1 в сурет- Диодтың вольт-амперлік сипаттамасы
p-n өткелі арқылы өтетін тура тоқ, өтетін қабат үшін негізгі емес заряд тасымалдауыштарымен анықталады. Қозғалыс барысында олар сол қабат үшін негізгі тасымалдауыштармен соқтығысып, қайта комбинацияланады (бейтарап бөлшектер қайта құрылады). Тіке тоқтың көбеюінен диодтағы кернеудің түсуі біршама өседі. Қайта комбинация кезінде сәулелену түрінде энергия бөлінуі мүмкін. Бұл құбылыс жарықдиодтарында қолданылады.
Кері бағытта диод арқылы негізгі емес тасымалдауыштармен жарақталған тек аз көлемді кері тоқ өтеді. Осы типтегі диод үшін шамадан тыс кері кернеу өскен жағдайда p-n өткелі тесіледі. Бұл құбылыс әртүрлі диодтарда әрқалай өтеді: қарапайым түзеткіш диодтарда - p-n өткелінің қызып кетуі нәтижесінде оның бұзылуына әкеп соғады, көшкіндік диодтарда - негізгі емес тасымалдауыштардың көшкіндік көбеюінен кері кернеудің тез азаюы және қызудың бәсеңдеуі орын алады, ал стабилитрондарда - кері тоқтың өсуінен вольт-амперлік сипаттама созылмалы болады, бұл жағдайда кернеудің тоққа тәуелділігі азаяды (зенеров тесілуі).
Диодтардың кірістік кернеуі U0, кернеудің тура құлауы Uт, дифференциалды қарсыластық RД, кері тоқ Ікері, стабилитронды тұрақтандыру кернеуі Uст тәрізді негізгі статистикалық параметрлерін тұрақты немесе баяу өзгеретін тоқ кезінде түсірілген вольт-амперлік сипаттамаларынан анықтауға болады.
Диодтың жабық қалпынан ашық қалыпқа ауысуы лезде жүрмейді. Егер диодқа жоғарғы жиілікті тік бұрышты формадағы кернеу қойса, бұл құбылысты осциллограф экранынан бақылауға болады (1.2 сурет).
1.2 сурет- Жоғарғы жиілікті тік бұрышты формадағы кернеу қосылған диодтың осциллограф экранындағы өзгерісі
Жабық қалыптан ашық қалыпқа өту кезінде потенциалды тосқауылдағы артық зарядтарды сіңіру және диффузиялық тепе-теңдікке жету үшін tвкл уақыты қажет.
Ал, ашық қалыптан жабық қалыпқа өту кезінде артық тасымалдауыштарды сіңіру үшін t1 және потенциалды тосқауылдың қалыптасуы үшін t2 уақыты қажет. Ажыратудың жалпы уақыты tажыр= t1 + t2. t1 уақыты кезінде диод арқылы үлкен кері тоқ өтеді, ал кернеу тура бағытын сақтап, төмендейді. t2 уақыты кезінде кері тоқ қалыпты мәнге дейін төмендейді. Осциллографтың кіріс сыйымдылығы мен монтаждаудың әсерінен осциллограф экранынан бақыланатын шынайы көрініс сипатталынғандардан біршама өзгеше болуы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz