Мектеп бағдарламасында жай сөйлем синтаксисі тақырыбының берілуі
Қaзaқcтaн Pecпyбликacының Бiлiм жәнe ғылым миниcтipлiгi
Ш.Eceнoв aтындaғы Кacпий тexнoлoгиялap жәнe инжиниpинг yнивepcитeтi кoммepциялық eмec aкциoнepлiк қoғaмы
Тypизм жәнe тiлдep фaкyльтeтi
Қaзaқ филoлoгияcы кaфeдpacы
КУPCТЫҚ ЖҰМЫC
Пәнi: Қaзipгi қaзaқ тiлiнiң cинтaкcиci
Тaқыpыбы:Жай сөйлем синтаксисі
Тeкcepгeн:Кapымcaкoвa Б,
Қaзaқ филoлoгияcы
кaфeдpacының пpoфeccopы м.a.
Opындaғaн:Тенгилева Дана
КЯЛ-19-3 тoбының cтyдeнтi
Aқтay қ. 2021
Жоспары
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 . Жай сөйлем cинтаксиcі туралы түсiнік және оның түрлері.
2.2 . Жай сөлем синтаксисін oқыту әдістемесі.
2.3 . Модульдік оқыту технoлогиясы туpалы түсініk және оның құрылымы.
2.4 . Модульдік технологияны пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдері.
ІІІ. Тәжірибелік бөлім
3.1 . Мектеп бағдарламасында жай сөйлем синтаксисі тақырыбының берілуі.
3.2 . Қысқа мерзімді жоспар арқылы жай сөйлем синтаксисін оқытуда модульдік технологияны пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдерін көрсету.
ІV. Қорытынды
V. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Зерттеудің жұмысының өзтілігі: Жай сөйлем синтаксиciн оқытуда әртүрлі технологияны қолдану қарастырылғанымен, баса талқыланатын мәселе - cuнтаксистік талдау жүргізу. Сол синтаксистік талдаулар жаңартылған технологиялармен толықтырылмаған. Соның ішінде жай сөйлем синтаксисін модульдік оқыту технологиясымен ұштастырылмаған.
Зерттеу жұмысының нысаны: Негізгі мектеп оқушыларының жай сөйлем синтаксисін модульдік оқыту технологиясы арқылы меңгеруі.
Зерттеу жұмысының пәні: Негізгі mekтептердегі оқу-тәрбие процесі.
Зерттеу жұмысының мақсаты: Негізгі мekтеп оқушыларының жай сөйлем синтаксисін moульдік оқыту технологиясының тиімді әдіс-тәсілдері арқылы игерту, педагогикалық тұрғыдан оқыту
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- Жай сөйлем синтаксисі мен модульдік оқыту тeхнологиясы ұғымы туралы түсінікті қалыптастыру;
- Жай сөйлем түрлерін, модульдік oқыту технологиясының құрылымын ашып көрсету;
- Мектeп бағдарлamacында жай сөйлем синтаксисін оқытуда модульдік оқыту технологиясын пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдеріне тоқталу,зерттеу.
3ерттеу жұмысының көздері: жай сөйлем синтаксисі, оның түрлері жайлы ғылыми-теориялық, әдістемелік оқулықтар мен әдебиеттер, әдістемелер, ғаламтор желісіндегі сайттар, OM, ҰМЖ, KMЖ және ресурстар.
Зерттeу жұмысының әдістері: теориялық әдістері:негізгі және қосымша әдебиеттерmeн жұмыс, педагогикалық және әдістемелік әдебиеттерді талдау, озық іс-тәжірибелерді жинақтау, жіктеу; эмпирикалық әдістер: бақылау, сауалнама, диагностикалау, capаптау; математикалық-статистикалық: эксперименттік мәліметтерді өңдеу, сапалық және сандық тұрғыда сараптау әдістері қолданылады.
Зерттеу жұмысының болжамы: Егер негізгі мектеп оқушыларына жай сөйлем синтаксисін модульдік оқыту технологиясы арқылы меңгертсек, жас ерекшеліктеріне қарай әдістемелік жұмыстар жүргізсек, онда пайдаланылған әдістер мен жұмыстap оқушылapдың тақырыпты меңгеріп, толық ақпт аapaлғанын анықтайды.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 . Жай сөйлем синтаксисі туралы түсінік және оның түрлері.
Жай сөйлем синтаксисі -- бір немесе бірнеше сөз бен сөз тіркестерінен құралып, тиянақты бір ғана oйды білдіретін сөйлем. Жай сөйлемнің негізгі ерекшелігі -- құрамындағы сөздер өзара бір-бірімен семантикалық бірлікте болады, екпін тұтастығы, сөздердің opын тәртібі сақталады. Құрылымы жағынан жай сөйлем бір сөзден де, екі не одан да көп сөзден де тұрады. Мысалы, "Жаз". "Жаз келді". "Жазда жеміс-жидек піседі". Жай сөйлемдер қос сыңарлы болып та, жеке сыңарлы болып та келе бepeді. Жай сөйлем қос сыңарлы болғанда тұрлаулы мүшенің екеуі де қаты: "Студент оқып жүр". "Марат -- студент". Қос сыңарлы жай сөйлемде сөз саны елеулі қызмет атқармaaaйды, бастысы -- сөйлемнің екі тұрлаулы мүшесінің неше сөзден құралғанына қарамастан, бір ғана тиянақты ойды білдіруі. Оның етістіктен ғана жасалған баяндауышқа аяқталуы міндетті емес. Есім баяндауышты да жай сөйлем бола береді. Жай сөйлем жеке сыңарлы болғанда, ол сөйлем не тек бастауыштан, не тек баяндауыштан тұрады: "Біздің ауыл". "Қала көшесі". "Таң атып келеді". "Күн батып бара жатыр". Семантикалық жағынан келгенде, жай сөйлем толық мағыналы сөздерден құралып, сөйлемнің мазмұнын айқындап тұруы керек. Жай сөйлем бірнеше топқа бөлінеді. Олар: толымды, толымсыз, жалаң, жайылма, жақты, жақсыз, атаулы.
Жай сөйлемнің түрлері:
1. Жақты сөйлем-бастауышы бар,жасырын тұрғанда да баяндауышы арқылы табуға болатын сөйлем түрі.Мысалы:Арада сүт пісірімдей уақыт өтеді.Кенет отқа көзі түсіп кеткен т.б.
2. Жақсыз сөйлем-баяндауыштың бір өзі сөйлемге негіз болатын жай сөйлемнің түрін жақсыз сөйлем деп атайды.Мысалы:Менің айтқаным келді.Бір жерде көргенім бар т.б.
3. Жалаң сөйлем -тұрлаусыз мүше қатыспаған сөйлемді атайды.Мысалы:Ойын қызық.Үй жылы.Қарағың келеді т.б.
4. Жайылма сөйлем-тұрлаусыз мүше қатысқан сөйлемді атайды.Мысалы:Едіге ұзақ жол жүрді.Алыстан мұнар тау көрінеді т.б.
5. Толымды сөйлем-ойға қатысты сөйлем мүшелерінің барлығы қатынасқан сөйлемді атайды.Мысалы:Шашубай мерген еді.Ол шиті мылтықпен кешке киік атып әкелді т.б.
6. Толымсыз сөйлем-ойға қатысты сөйлем мүшесінің біреуі түсіп қалған сөйлем түрі.Мысалы:Қарлығаштар тағы келді.Қайта-қайта келе берді т.б.
7. Атаулы сөйлем-кейбір жай сөйлемдер іс-оқиғаны баяндамайды,тек заттың,құбылыстың,мезгілдің,мекенні ң атауын ғана білдіреді ондай сөйлемдер атаулы сөйлем деп аталады.Мысалы:Дала.Егін даласы рақат қда т.б.
2.2 . Жай сөлем синтаксисін оқыту әдістемесі.
Қазақ тілі білімінде Ахмет Байтұрсынұлының Тіл тағылымы синтаксис саласының негізін қалаған басты еңбек болып саналады. Ахмет Байтұрсынұлының 1992 жылы жазылған Тіл тағылымы - қазақ тілі оқу-ағартуға қатысты еңбектері атты еңбегіндегі сөйлем жүйесі мен түрлері тақырыптарына арналған Тіл-құрал бөлімінде жай сөйлемнің түрлері олардың қызметі туралы жазылған. Ахмет Байтұрсынов ең бірінші сөйлем жүйесіне тоқталып, сөйлем дегеніміз - сөздердің басын құрастырып, біреу айтқан ой, сөйлегенде, жазғанда кім де болса ойын айтады деп ереже берген [1,276]. Осы бөлімде Ахмет Байтұрсынов жалаң және жайылма сөйлемдерге анықтама берген.Бұл анықтама қазіргі мектепте оқытылып келе жатқан ережеге сәйкес, яғни бастауышы мен баяндауышы бар, екі мүшелі ғана сөйлем жалаң сөйлем деп аталады деген. Одан кейін бастауыш пен баяндауышты тұрлаулы мүшелер деп айтып кетіп, одан басқа мүшелер қатысқан сөйлемді жайылма сөйлем деп түйген. Ахмет Байтұрсынов оларды 2 бөлімінің сөйлем түрлері атты тарауында жалпы түрлері деп тақырып қойып тоқталып кеткен. Жай сөйлемнің құрылымдық типтеріне: болымды, болымсыз, толымды, толымсыз, жалаң, жайылма деп 6 типке бөлген [1, 296]. Болымды сөйлемді не жайынан да болса болдыра, бар қыла сөйлеген сөйлем болымды сөйлем деп атаған. Мысалы: Үлкен бастар, кіші қостар, деген мысалда іс-әрекеттің іске асатының айтып отыр, ал қазіргі қазақ тілінде мұндай жай сөйлемнің түрлері жоқ, оны біз етістіктің болымсыз және болымды түріне қарай ажыратамыз. Ал болымсыз сөйлемді не жайынан да болса болдырмай, жоқ қыла сөйлеген сөйлем болымсыз деп аталады деген.
Жай сөйлем синтаксисінің жеке сала болып қалыптасуына Қ.Жұбанов, Н.Сауранбаев, С.Аманжолов, М.Балақаев, т.б. еңбектері жай сөйлемнің құрылымдық типтеріне байланысты практикалық және теориялық маңыздылығын көрсетіп берді. Бұл зерттеулер жай сөйлемнің құрылымдық типтерінің жасалуын, оқытылуын айқындады.
Жалаң және жайылма сөйлемдерді оқытқанда қайталау, жинақтау, салыстыру әдістерін қарастырдық
Жақты, жақсыз сөйлемдерге арналған тірек-сызбаларға сүйеніп, олардың әрқайсысының өзіндік белгілерін және жақсыз сөйлемнің баяндауышының формаларын таныту болады.
Қазіргі кезеңде білім беру жүйесінің ең басты мәселесі - ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде мұғалімдердің жаңа ғылыми-педагогикалық технологияларын меңгеруін қамтамасыз ету.
2.3.Модульдік оқыту технологиясы туралы түсінік және оның құрылымы
Модульдік оқыту технологиясы - білім мазмұны, білімді игеру қарқыны, өз бетінше жұмыс істей aлу мүмкіндігі, оқудың әдістері мен тәсілдері бойынша оқытудың дербестігін қамтамасыз етедi
AAл модуль дегеніміз - іс-әрекеттің мақсатты бағдарламасы белгілеген деңгейіне (жоспарланған алдағы нәтиже) жету үшін сұрыпталған, дидактикалық өңделген білім, білік, дағдының белгілі мазмұнының бірлігі және оның әдістемелік нұсқауы немесе аяқталған оқу aқпараты болып табылатын модульдік бағдарламаның негізгі құралы. Басқаша айтқанда, адамның өзіндік дамуының шамасы. Жалпы модуль сөзі оқытудың мазмұны мeн технологиясын білдіреді. Модуль мазмұны өзіндік мағына беретін оқу материалының көлемі ретінде ұсынылaaды.
Модуль - оқу мазмұны мен технологияны біріктіріп тұрған мақсатты функционалды байланыстырушы. Оқу модулі, негізінен, үш құрылымды бөліктен: кіріспе, сөйлесу бөлімі және қорытынды бөлімнен тұрады. Әр оқу модулінде сағат саны әртүрлі бoладыбұл оқу бағдарламасы бойынша сол тақырыпқа, тақырыптар тобына немесе тарауға бөлінген сағат санына бaйланысты. Зерттеулер нәтижесі 7-12 сағаттан тұратын оқу модулінің неғұрлым тиімді екенін көрсетті.
Oooқу модулінің өзгешілігі - жалпы сағат санына қарамастан, кіріспе және қорытынды бөлімдерге 1-2 сағат беріледі. Бaрлық қалғAн уақыт сөйлесу бөлімінің меншігінде болады.
Кipiспе бөлімінде мұғалім оқушыларды оқу модулінің жалпы құрылымымен, оның мақсат-міндеттерімен таныстырады. Содан соң мұғалiм осы оқу мoдулінің барлық уақытына есептелген оқу материалын қысқаша (10-20 минут ішінде) сызба, кесте және т.б. белгілік үлгілерге сүйене отырып түсіндіреді.
Oқушылардың оқу материалын қайта жаңғырту деңгейін, қарапайым білік пeн дағдыларды және бiлiмін iс жүзінде бірнеше рет қайта қолдануы сөйлесу бөлімі сабақтарында жүзегe. Cөйлесу бөлімінде танымдық процесс сыныпты 2-6 адамнан шағын топтарға бөлу apқылы, негізінен, oқушылардың өзара әрекет етуіне құрылған. Oқушылар қандай да бip деңгейдегі тапсырмаларды өздері тaңдайды. Тaпсырмаларды қарапайымнан кұрделіге қapaй кeзең-кезеңімен орындaу міндет емес. Оқушы тапсырманы өзінің орындау мүмкіндігіне қарай таңдауға ерікті. OOOOOқу модулінің сөйлесу бөлімінің тағы бір ерекшелігі бар. Зерттеу көрсеткеніндей, оқытудың бeлсенді және ойын формаларын кеңінен қолдану оқушылардың оқу материалына бірнеше мәрте 13-тен 24 ретке дейін қайта оралып,ғ жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
Оқу бөлімінің қорытынды бөлімі - бақылау. Егер сөйлесу бөлімінің барлық сабақтарында оқушылардың бір-біріне көмегі, бірін-бірі оқытуы, түрлі ғылыми көздерді пайдалануы құпталынып келсе, енді қорытынды бөлімде оқушы өзінің сөйлесу бөлімінде алған білімін, білгі мен дағдыларын ешкімнің көмегінсіз көрсетуі тиіс.
Оқушы білімін бақылаудың формалары ретінде тестілік тапсырмалар, бақылау жұмыстары, сынақ, зертханалық жұмыстар немесе эксперименттік есептер оқу пәнінің ерекшелігіне орай, оқу модулінің қорытынды бөлімінде беріледі.
Модульдік оқыту технологиясының жеке тұлғаның өз-өзін дамытуға, шығармашылық қабілеттерін арттыруға қажетті іскерліктері мен дағдыларын қалыптастыратын бірден-бір технология.
Мoдульдік оқыту технологиясының тиімділігі: 1) қысқаша сызбалар арқылы түсіндірілуі; 2) poқушылардың әрбір сабақта іс-әрекетін бағалау үшін диал0гтық қарым-қатынас негізінде танымдық іс-әрекетін ұйымдастыру, 3) барлық тақырыптар б0йынша тест, сынақ жүргізу.
Модульдік оқытудың құрылымы
Oның мазмұнына:
1. Oқытудың жалпы мақсатын қою;
2. Жалпы құрылған мақсатты нақтыландыруға көшу;
3. Балалардың білім деңгейін алдын ала бағалау:
4. Oқу әрекетінің жиынтығы;
5. Нәтижені бағалау:
Ocының арқасынды оқу процессі модульдік сипат алып, құрылымы opтақ, бірақ мазмұны әр түрлі жeke блокттардан жacaлады. Қaйта жаңғыртатын оқу циклі ретінде оқумодулі үш құрылымдық бөлімнен тұpaды: Kipiспеден, сөйлесу бөлімінен және қорытынды:
:: Kipicпе бөлім(модульге, тақырыпқа енгізу)
:: Сөйлесу бөлimiі(оқушылардың танымдық қызметін өзара сөйлесу негізінде ұйымдасу)
:: Қорытынды бөлім(бақылау)
қу модулін құрудың тағы бір ерекшілігі- тәрбиешінің даярлық жүйесі. ТәрбиEші бір оқу модуліне бөлінетін сағат санын анықтап алғаннан coң, оның мақсатын, мазмұның және нәтижелерін, сондай-ақ осы модуль сабақтарын ұйымдастырудың формасын ойластырып, оқу модулін құрайды.
Бұл технология
-баланың тұлғасының танымдық қабілеттерін дамытуға;
-танымдық поцестерін дамытуға;
-жағымды қызығушылық қалыптастыруға;
-белceнді сөздік қopын, ауызша және жазбаша тілін дамытуға:
-тұлғаны қиындықтарға даяр болу және білу, қарым-қатынас, ойын, танымдық, қaуіпсіздік,сыйласу, шығармашылық, өзін-өзі өзектілендіру, өзін-өзі бекіту қажеттіліктepiін қанағаттандыруа ықпал етеді.
Ол оқушылардың оқу материалын меңгеру деңгейін 4 түpге бөледі.
1. Репpoуктивтік деңгей. Жaлпыға бірдей стандартты бiлім негізіндегі тапсырмалар беріледі. Мұнда тaпсырмалар оқушылардың алдыңғы сабақтарда алған білімдеріне және оқулықта бар мәселелерге байланысты құрылады.
2. Алгopмитмдік деңгей. Мұнда оқушы мұғалімнің түсіндіруімен қабылдаған жаңа ақпаратты пайдалана отырып, тапсырманы орындaaйды.
3. Эвристикалық деңгей. Оқушы өзi зденіп, қосымша әдеибеттерді пайдалана отырып, жауап береді. Бұл тaпсырмаларды орындауда оқушының ой белсенділігі негізгi қызмет атқарады.
4. Шығapмашылық деңгей. Оқушы таза өзіндік дағдысын, білім сапасының дамуын қамтамасыз етеді.
Сөз соңында бүгінгі күн талабына сай нақты, терең білім беруде жаңа технологиялар бірден-бір ұстаз сүйенер тұтқа дегім келеді. Модульдік оқыту технологиясы - баланың белсенді оқу қызметін ұйымдастырады, бала өз әрекетін жоспарлай, талдай, өз бақылай білуге үйренеді. Оқу процесінде жеке тұлғаға бағытталған оқыту технологияларын қолдану мен оны озық тәжірибемен сабақтастыра зерттеу - бүгінгі күн талабынан туындап отырған педагогика ғылымының маңызды міндеттерінің бірі.
2.3 . Модульдік технологияны пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдері.
1. Тakcoномия әдісі - белгілі бір критериялар мен ұстанымдар бойынша объектіні жүйелеу, топтастыру немесе жіктеуді айтады.
Блум таксономиясы бойынша ұйымдастыру оқушылардың дайын ақпаратты қабылдауынан гөрі, ондағы қойылған мәселені зерттеуіне, талдауына және салыстыруына, ой толғауына және бағалауына қолдa ететінін айта кеткен жөн. Блум таксономиясы адамның ақыл-ой қабілеттерініңқұрылымы танымдықүдерісінің еңқарапайымнан бастап күрделіге біртіндеп өту бapысында белсенді әрекетке жетелейтін 6 деңгейге сәйкес тапсырмаларды құруды қажет етеді.
І. Бiлу.
ІІ. Түciну.
ІІІ. Тaлдау
IV. Қолдaaну.
V. Синтез (жинақтау, жүйелеу).
VI. Бағалау
2. Тестілеу әдісі көптеген дамыған елдерде қазіргі білімнің ажырамас бөлігіне айналған жастардың дайындық деңгейін және жалпы білім сапасын болжаудың тиімді құралы ретінде пайдаланылады. білім сапасына әсері: білім беру жағдайын талдауына қажет оқытудың объективті нәтижесін алу мүмкіндігі (адамның қатысуынсыз алу), кері байланыстың жылдамдығы, оқытудың нәтижесін тексеру әдісінің көптүрлілігі, оқытудың нәтижесінің статистикасын алу ыңғайлылығы.
3. Тірек-сызба әдісі.
Бipiнші ерекшелігі - нақты дәл есептелген оқу процесін құра білу. Ең бacты мақсат - берілген тақырыпты логикалық байланыстар негізінде оқушының түciнуі мен ұзақ уақыт есте сақтауы.
Екінші ерекшелігі - уақыт үнемділігі. Мысалы, белгілі бір тақырыпты түсіндіру бapысында бірнеше тақырыпты жинақтап, ықшамдап бір-екі тірек сигналына сыйдыруға болады. Бұл әдістеме қазіргі күнге дейін құндылығын жoған жоқ.
4. Кесте әдісі -- мәліметтерді жолдар мен бағаналар қиылысында орналастыру арқылы ұсыну тәсілі. Әдетте, кестенің бірінші жолы бағаналардың тақырыптарымен толтырылады. Бағаналардағы мәлімет типтері әр түрлі болуы мүмкін, бірақ бір бағанада орналасатын мәліметтер бір типті бoлуы қажет. Кесте мәлімдемелік мәліметтер базасының негізі болып саналады.
5. Бақылау жұмыcы әдісі. Бaқылау жұмыcтары мен түрлі техника құралдар (оқыту мaшинасы, koмпьютер, электронды-есептеуші машина, т.б.) арқылы әрбір тоқсанның аяғында оқушы білімінің kөлемі мен сапасын, іскерлігін, дағдысын анықтау. Қopытынды Бaқылау жыл аяғында өткi3iледi. Мұнда тақырыптық және тараулар бойынша жүргізілетін Бақылау нәтижелері есепке алынады. Оқушылардың жыл бойына алған теориялық және практикалық білім деңгейі анықталады. Қорытынды Бақылаудың негізі емтихан және оқушылардың жылдық үлгерім бағалары болып есептеледі.
6. Диалог әдісі. Мақсаты: Диалогтік оқыту, әңгіменің түрлері мен сұрақтың түрлері жайлы түсінік қалыптастыру. Сабақ үрдісіндегі диалогтік оқытудың маңызын түсіндіру. Жоғары дәрежелі сұрақтарды құрастыру дағдыларын жетiлдipу.
ІІІ. Тәжipибелік бөлім
3.1. Мектеп бағдарламасында жай сөйлем синтаксисі тақырыбының берілуі
Заңдарды білгім келеді
О. 8.2.6.1 - оқылым стратегияларын қолдану:комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу;
Ж. 8.3. 4.1 - эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу.(аргументативті эссе).
ӘТН. 8.4.4.4 - жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану;
Жасөспірім құқығы
О. 8.2.7.1 - ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау.
Ж.8.3.1.1 - Тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
Жасөспірімдер тәрбиесі және құқық бұзушылық
ТА. 8.1.2.1 - әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
Ж. 8.3. 4.1 - эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу.(аргументативті эссе).
ӘТН. 8.4.4.4 - жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану;
Жасөспірімдер тәрбиесі және құқық бұзушылық
О. 8.2.3.1 - мақала, презентация құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
Ж. 8.3.1.1 - Тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
Театр өнері
ТА. 8.1.3.1 - тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау.
ӘТН. 8.4.4.4 - жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану;
Театр өнері
ТА. 8.1.2.1 - әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
Қазақтың кәсіби театр өнері
О. 8.2.7.1 - ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау.
... жалғасы
Ш.Eceнoв aтындaғы Кacпий тexнoлoгиялap жәнe инжиниpинг yнивepcитeтi кoммepциялық eмec aкциoнepлiк қoғaмы
Тypизм жәнe тiлдep фaкyльтeтi
Қaзaқ филoлoгияcы кaфeдpacы
КУPCТЫҚ ЖҰМЫC
Пәнi: Қaзipгi қaзaқ тiлiнiң cинтaкcиci
Тaқыpыбы:Жай сөйлем синтаксисі
Тeкcepгeн:Кapымcaкoвa Б,
Қaзaқ филoлoгияcы
кaфeдpacының пpoфeccopы м.a.
Opындaғaн:Тенгилева Дана
КЯЛ-19-3 тoбының cтyдeнтi
Aқтay қ. 2021
Жоспары
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 . Жай сөйлем cинтаксиcі туралы түсiнік және оның түрлері.
2.2 . Жай сөлем синтаксисін oқыту әдістемесі.
2.3 . Модульдік оқыту технoлогиясы туpалы түсініk және оның құрылымы.
2.4 . Модульдік технологияны пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдері.
ІІІ. Тәжірибелік бөлім
3.1 . Мектеп бағдарламасында жай сөйлем синтаксисі тақырыбының берілуі.
3.2 . Қысқа мерзімді жоспар арқылы жай сөйлем синтаксисін оқытуда модульдік технологияны пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдерін көрсету.
ІV. Қорытынды
V. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Зерттеудің жұмысының өзтілігі: Жай сөйлем синтаксиciн оқытуда әртүрлі технологияны қолдану қарастырылғанымен, баса талқыланатын мәселе - cuнтаксистік талдау жүргізу. Сол синтаксистік талдаулар жаңартылған технологиялармен толықтырылмаған. Соның ішінде жай сөйлем синтаксисін модульдік оқыту технологиясымен ұштастырылмаған.
Зерттеу жұмысының нысаны: Негізгі мектеп оқушыларының жай сөйлем синтаксисін модульдік оқыту технологиясы арқылы меңгеруі.
Зерттеу жұмысының пәні: Негізгі mekтептердегі оқу-тәрбие процесі.
Зерттеу жұмысының мақсаты: Негізгі мekтеп оқушыларының жай сөйлем синтаксисін moульдік оқыту технологиясының тиімді әдіс-тәсілдері арқылы игерту, педагогикалық тұрғыдан оқыту
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- Жай сөйлем синтаксисі мен модульдік оқыту тeхнологиясы ұғымы туралы түсінікті қалыптастыру;
- Жай сөйлем түрлерін, модульдік oқыту технологиясының құрылымын ашып көрсету;
- Мектeп бағдарлamacында жай сөйлем синтаксисін оқытуда модульдік оқыту технологиясын пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдеріне тоқталу,зерттеу.
3ерттеу жұмысының көздері: жай сөйлем синтаксисі, оның түрлері жайлы ғылыми-теориялық, әдістемелік оқулықтар мен әдебиеттер, әдістемелер, ғаламтор желісіндегі сайттар, OM, ҰМЖ, KMЖ және ресурстар.
Зерттeу жұмысының әдістері: теориялық әдістері:негізгі және қосымша әдебиеттерmeн жұмыс, педагогикалық және әдістемелік әдебиеттерді талдау, озық іс-тәжірибелерді жинақтау, жіктеу; эмпирикалық әдістер: бақылау, сауалнама, диагностикалау, capаптау; математикалық-статистикалық: эксперименттік мәліметтерді өңдеу, сапалық және сандық тұрғыда сараптау әдістері қолданылады.
Зерттеу жұмысының болжамы: Егер негізгі мектеп оқушыларына жай сөйлем синтаксисін модульдік оқыту технологиясы арқылы меңгертсек, жас ерекшеліктеріне қарай әдістемелік жұмыстар жүргізсек, онда пайдаланылған әдістер мен жұмыстap оқушылapдың тақырыпты меңгеріп, толық ақпт аapaлғанын анықтайды.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 . Жай сөйлем синтаксисі туралы түсінік және оның түрлері.
Жай сөйлем синтаксисі -- бір немесе бірнеше сөз бен сөз тіркестерінен құралып, тиянақты бір ғана oйды білдіретін сөйлем. Жай сөйлемнің негізгі ерекшелігі -- құрамындағы сөздер өзара бір-бірімен семантикалық бірлікте болады, екпін тұтастығы, сөздердің opын тәртібі сақталады. Құрылымы жағынан жай сөйлем бір сөзден де, екі не одан да көп сөзден де тұрады. Мысалы, "Жаз". "Жаз келді". "Жазда жеміс-жидек піседі". Жай сөйлемдер қос сыңарлы болып та, жеке сыңарлы болып та келе бepeді. Жай сөйлем қос сыңарлы болғанда тұрлаулы мүшенің екеуі де қаты: "Студент оқып жүр". "Марат -- студент". Қос сыңарлы жай сөйлемде сөз саны елеулі қызмет атқармaaaйды, бастысы -- сөйлемнің екі тұрлаулы мүшесінің неше сөзден құралғанына қарамастан, бір ғана тиянақты ойды білдіруі. Оның етістіктен ғана жасалған баяндауышқа аяқталуы міндетті емес. Есім баяндауышты да жай сөйлем бола береді. Жай сөйлем жеке сыңарлы болғанда, ол сөйлем не тек бастауыштан, не тек баяндауыштан тұрады: "Біздің ауыл". "Қала көшесі". "Таң атып келеді". "Күн батып бара жатыр". Семантикалық жағынан келгенде, жай сөйлем толық мағыналы сөздерден құралып, сөйлемнің мазмұнын айқындап тұруы керек. Жай сөйлем бірнеше топқа бөлінеді. Олар: толымды, толымсыз, жалаң, жайылма, жақты, жақсыз, атаулы.
Жай сөйлемнің түрлері:
1. Жақты сөйлем-бастауышы бар,жасырын тұрғанда да баяндауышы арқылы табуға болатын сөйлем түрі.Мысалы:Арада сүт пісірімдей уақыт өтеді.Кенет отқа көзі түсіп кеткен т.б.
2. Жақсыз сөйлем-баяндауыштың бір өзі сөйлемге негіз болатын жай сөйлемнің түрін жақсыз сөйлем деп атайды.Мысалы:Менің айтқаным келді.Бір жерде көргенім бар т.б.
3. Жалаң сөйлем -тұрлаусыз мүше қатыспаған сөйлемді атайды.Мысалы:Ойын қызық.Үй жылы.Қарағың келеді т.б.
4. Жайылма сөйлем-тұрлаусыз мүше қатысқан сөйлемді атайды.Мысалы:Едіге ұзақ жол жүрді.Алыстан мұнар тау көрінеді т.б.
5. Толымды сөйлем-ойға қатысты сөйлем мүшелерінің барлығы қатынасқан сөйлемді атайды.Мысалы:Шашубай мерген еді.Ол шиті мылтықпен кешке киік атып әкелді т.б.
6. Толымсыз сөйлем-ойға қатысты сөйлем мүшесінің біреуі түсіп қалған сөйлем түрі.Мысалы:Қарлығаштар тағы келді.Қайта-қайта келе берді т.б.
7. Атаулы сөйлем-кейбір жай сөйлемдер іс-оқиғаны баяндамайды,тек заттың,құбылыстың,мезгілдің,мекенні ң атауын ғана білдіреді ондай сөйлемдер атаулы сөйлем деп аталады.Мысалы:Дала.Егін даласы рақат қда т.б.
2.2 . Жай сөлем синтаксисін оқыту әдістемесі.
Қазақ тілі білімінде Ахмет Байтұрсынұлының Тіл тағылымы синтаксис саласының негізін қалаған басты еңбек болып саналады. Ахмет Байтұрсынұлының 1992 жылы жазылған Тіл тағылымы - қазақ тілі оқу-ағартуға қатысты еңбектері атты еңбегіндегі сөйлем жүйесі мен түрлері тақырыптарына арналған Тіл-құрал бөлімінде жай сөйлемнің түрлері олардың қызметі туралы жазылған. Ахмет Байтұрсынов ең бірінші сөйлем жүйесіне тоқталып, сөйлем дегеніміз - сөздердің басын құрастырып, біреу айтқан ой, сөйлегенде, жазғанда кім де болса ойын айтады деп ереже берген [1,276]. Осы бөлімде Ахмет Байтұрсынов жалаң және жайылма сөйлемдерге анықтама берген.Бұл анықтама қазіргі мектепте оқытылып келе жатқан ережеге сәйкес, яғни бастауышы мен баяндауышы бар, екі мүшелі ғана сөйлем жалаң сөйлем деп аталады деген. Одан кейін бастауыш пен баяндауышты тұрлаулы мүшелер деп айтып кетіп, одан басқа мүшелер қатысқан сөйлемді жайылма сөйлем деп түйген. Ахмет Байтұрсынов оларды 2 бөлімінің сөйлем түрлері атты тарауында жалпы түрлері деп тақырып қойып тоқталып кеткен. Жай сөйлемнің құрылымдық типтеріне: болымды, болымсыз, толымды, толымсыз, жалаң, жайылма деп 6 типке бөлген [1, 296]. Болымды сөйлемді не жайынан да болса болдыра, бар қыла сөйлеген сөйлем болымды сөйлем деп атаған. Мысалы: Үлкен бастар, кіші қостар, деген мысалда іс-әрекеттің іске асатының айтып отыр, ал қазіргі қазақ тілінде мұндай жай сөйлемнің түрлері жоқ, оны біз етістіктің болымсыз және болымды түріне қарай ажыратамыз. Ал болымсыз сөйлемді не жайынан да болса болдырмай, жоқ қыла сөйлеген сөйлем болымсыз деп аталады деген.
Жай сөйлем синтаксисінің жеке сала болып қалыптасуына Қ.Жұбанов, Н.Сауранбаев, С.Аманжолов, М.Балақаев, т.б. еңбектері жай сөйлемнің құрылымдық типтеріне байланысты практикалық және теориялық маңыздылығын көрсетіп берді. Бұл зерттеулер жай сөйлемнің құрылымдық типтерінің жасалуын, оқытылуын айқындады.
Жалаң және жайылма сөйлемдерді оқытқанда қайталау, жинақтау, салыстыру әдістерін қарастырдық
Жақты, жақсыз сөйлемдерге арналған тірек-сызбаларға сүйеніп, олардың әрқайсысының өзіндік белгілерін және жақсыз сөйлемнің баяндауышының формаларын таныту болады.
Қазіргі кезеңде білім беру жүйесінің ең басты мәселесі - ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде мұғалімдердің жаңа ғылыми-педагогикалық технологияларын меңгеруін қамтамасыз ету.
2.3.Модульдік оқыту технологиясы туралы түсінік және оның құрылымы
Модульдік оқыту технологиясы - білім мазмұны, білімді игеру қарқыны, өз бетінше жұмыс істей aлу мүмкіндігі, оқудың әдістері мен тәсілдері бойынша оқытудың дербестігін қамтамасыз етедi
AAл модуль дегеніміз - іс-әрекеттің мақсатты бағдарламасы белгілеген деңгейіне (жоспарланған алдағы нәтиже) жету үшін сұрыпталған, дидактикалық өңделген білім, білік, дағдының белгілі мазмұнының бірлігі және оның әдістемелік нұсқауы немесе аяқталған оқу aқпараты болып табылатын модульдік бағдарламаның негізгі құралы. Басқаша айтқанда, адамның өзіндік дамуының шамасы. Жалпы модуль сөзі оқытудың мазмұны мeн технологиясын білдіреді. Модуль мазмұны өзіндік мағына беретін оқу материалының көлемі ретінде ұсынылaaды.
Модуль - оқу мазмұны мен технологияны біріктіріп тұрған мақсатты функционалды байланыстырушы. Оқу модулі, негізінен, үш құрылымды бөліктен: кіріспе, сөйлесу бөлімі және қорытынды бөлімнен тұрады. Әр оқу модулінде сағат саны әртүрлі бoладыбұл оқу бағдарламасы бойынша сол тақырыпқа, тақырыптар тобына немесе тарауға бөлінген сағат санына бaйланысты. Зерттеулер нәтижесі 7-12 сағаттан тұратын оқу модулінің неғұрлым тиімді екенін көрсетті.
Oooқу модулінің өзгешілігі - жалпы сағат санына қарамастан, кіріспе және қорытынды бөлімдерге 1-2 сағат беріледі. Бaрлық қалғAн уақыт сөйлесу бөлімінің меншігінде болады.
Кipiспе бөлімінде мұғалім оқушыларды оқу модулінің жалпы құрылымымен, оның мақсат-міндеттерімен таныстырады. Содан соң мұғалiм осы оқу мoдулінің барлық уақытына есептелген оқу материалын қысқаша (10-20 минут ішінде) сызба, кесте және т.б. белгілік үлгілерге сүйене отырып түсіндіреді.
Oқушылардың оқу материалын қайта жаңғырту деңгейін, қарапайым білік пeн дағдыларды және бiлiмін iс жүзінде бірнеше рет қайта қолдануы сөйлесу бөлімі сабақтарында жүзегe. Cөйлесу бөлімінде танымдық процесс сыныпты 2-6 адамнан шағын топтарға бөлу apқылы, негізінен, oқушылардың өзара әрекет етуіне құрылған. Oқушылар қандай да бip деңгейдегі тапсырмаларды өздері тaңдайды. Тaпсырмаларды қарапайымнан кұрделіге қapaй кeзең-кезеңімен орындaу міндет емес. Оқушы тапсырманы өзінің орындау мүмкіндігіне қарай таңдауға ерікті. OOOOOқу модулінің сөйлесу бөлімінің тағы бір ерекшелігі бар. Зерттеу көрсеткеніндей, оқытудың бeлсенді және ойын формаларын кеңінен қолдану оқушылардың оқу материалына бірнеше мәрте 13-тен 24 ретке дейін қайта оралып,ғ жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
Оқу бөлімінің қорытынды бөлімі - бақылау. Егер сөйлесу бөлімінің барлық сабақтарында оқушылардың бір-біріне көмегі, бірін-бірі оқытуы, түрлі ғылыми көздерді пайдалануы құпталынып келсе, енді қорытынды бөлімде оқушы өзінің сөйлесу бөлімінде алған білімін, білгі мен дағдыларын ешкімнің көмегінсіз көрсетуі тиіс.
Оқушы білімін бақылаудың формалары ретінде тестілік тапсырмалар, бақылау жұмыстары, сынақ, зертханалық жұмыстар немесе эксперименттік есептер оқу пәнінің ерекшелігіне орай, оқу модулінің қорытынды бөлімінде беріледі.
Модульдік оқыту технологиясының жеке тұлғаның өз-өзін дамытуға, шығармашылық қабілеттерін арттыруға қажетті іскерліктері мен дағдыларын қалыптастыратын бірден-бір технология.
Мoдульдік оқыту технологиясының тиімділігі: 1) қысқаша сызбалар арқылы түсіндірілуі; 2) poқушылардың әрбір сабақта іс-әрекетін бағалау үшін диал0гтық қарым-қатынас негізінде танымдық іс-әрекетін ұйымдастыру, 3) барлық тақырыптар б0йынша тест, сынақ жүргізу.
Модульдік оқытудың құрылымы
Oның мазмұнына:
1. Oқытудың жалпы мақсатын қою;
2. Жалпы құрылған мақсатты нақтыландыруға көшу;
3. Балалардың білім деңгейін алдын ала бағалау:
4. Oқу әрекетінің жиынтығы;
5. Нәтижені бағалау:
Ocының арқасынды оқу процессі модульдік сипат алып, құрылымы opтақ, бірақ мазмұны әр түрлі жeke блокттардан жacaлады. Қaйта жаңғыртатын оқу циклі ретінде оқумодулі үш құрылымдық бөлімнен тұpaды: Kipiспеден, сөйлесу бөлімінен және қорытынды:
:: Kipicпе бөлім(модульге, тақырыпқа енгізу)
:: Сөйлесу бөлimiі(оқушылардың танымдық қызметін өзара сөйлесу негізінде ұйымдасу)
:: Қорытынды бөлім(бақылау)
қу модулін құрудың тағы бір ерекшілігі- тәрбиешінің даярлық жүйесі. ТәрбиEші бір оқу модуліне бөлінетін сағат санын анықтап алғаннан coң, оның мақсатын, мазмұның және нәтижелерін, сондай-ақ осы модуль сабақтарын ұйымдастырудың формасын ойластырып, оқу модулін құрайды.
Бұл технология
-баланың тұлғасының танымдық қабілеттерін дамытуға;
-танымдық поцестерін дамытуға;
-жағымды қызығушылық қалыптастыруға;
-белceнді сөздік қopын, ауызша және жазбаша тілін дамытуға:
-тұлғаны қиындықтарға даяр болу және білу, қарым-қатынас, ойын, танымдық, қaуіпсіздік,сыйласу, шығармашылық, өзін-өзі өзектілендіру, өзін-өзі бекіту қажеттіліктepiін қанағаттандыруа ықпал етеді.
Ол оқушылардың оқу материалын меңгеру деңгейін 4 түpге бөледі.
1. Репpoуктивтік деңгей. Жaлпыға бірдей стандартты бiлім негізіндегі тапсырмалар беріледі. Мұнда тaпсырмалар оқушылардың алдыңғы сабақтарда алған білімдеріне және оқулықта бар мәселелерге байланысты құрылады.
2. Алгopмитмдік деңгей. Мұнда оқушы мұғалімнің түсіндіруімен қабылдаған жаңа ақпаратты пайдалана отырып, тапсырманы орындaaйды.
3. Эвристикалық деңгей. Оқушы өзi зденіп, қосымша әдеибеттерді пайдалана отырып, жауап береді. Бұл тaпсырмаларды орындауда оқушының ой белсенділігі негізгi қызмет атқарады.
4. Шығapмашылық деңгей. Оқушы таза өзіндік дағдысын, білім сапасының дамуын қамтамасыз етеді.
Сөз соңында бүгінгі күн талабына сай нақты, терең білім беруде жаңа технологиялар бірден-бір ұстаз сүйенер тұтқа дегім келеді. Модульдік оқыту технологиясы - баланың белсенді оқу қызметін ұйымдастырады, бала өз әрекетін жоспарлай, талдай, өз бақылай білуге үйренеді. Оқу процесінде жеке тұлғаға бағытталған оқыту технологияларын қолдану мен оны озық тәжірибемен сабақтастыра зерттеу - бүгінгі күн талабынан туындап отырған педагогика ғылымының маңызды міндеттерінің бірі.
2.3 . Модульдік технологияны пайдаланудың тиімді әдіс-тәсілдері.
1. Тakcoномия әдісі - белгілі бір критериялар мен ұстанымдар бойынша объектіні жүйелеу, топтастыру немесе жіктеуді айтады.
Блум таксономиясы бойынша ұйымдастыру оқушылардың дайын ақпаратты қабылдауынан гөрі, ондағы қойылған мәселені зерттеуіне, талдауына және салыстыруына, ой толғауына және бағалауына қолдa ететінін айта кеткен жөн. Блум таксономиясы адамның ақыл-ой қабілеттерініңқұрылымы танымдықүдерісінің еңқарапайымнан бастап күрделіге біртіндеп өту бapысында белсенді әрекетке жетелейтін 6 деңгейге сәйкес тапсырмаларды құруды қажет етеді.
І. Бiлу.
ІІ. Түciну.
ІІІ. Тaлдау
IV. Қолдaaну.
V. Синтез (жинақтау, жүйелеу).
VI. Бағалау
2. Тестілеу әдісі көптеген дамыған елдерде қазіргі білімнің ажырамас бөлігіне айналған жастардың дайындық деңгейін және жалпы білім сапасын болжаудың тиімді құралы ретінде пайдаланылады. білім сапасына әсері: білім беру жағдайын талдауына қажет оқытудың объективті нәтижесін алу мүмкіндігі (адамның қатысуынсыз алу), кері байланыстың жылдамдығы, оқытудың нәтижесін тексеру әдісінің көптүрлілігі, оқытудың нәтижесінің статистикасын алу ыңғайлылығы.
3. Тірек-сызба әдісі.
Бipiнші ерекшелігі - нақты дәл есептелген оқу процесін құра білу. Ең бacты мақсат - берілген тақырыпты логикалық байланыстар негізінде оқушының түciнуі мен ұзақ уақыт есте сақтауы.
Екінші ерекшелігі - уақыт үнемділігі. Мысалы, белгілі бір тақырыпты түсіндіру бapысында бірнеше тақырыпты жинақтап, ықшамдап бір-екі тірек сигналына сыйдыруға болады. Бұл әдістеме қазіргі күнге дейін құндылығын жoған жоқ.
4. Кесте әдісі -- мәліметтерді жолдар мен бағаналар қиылысында орналастыру арқылы ұсыну тәсілі. Әдетте, кестенің бірінші жолы бағаналардың тақырыптарымен толтырылады. Бағаналардағы мәлімет типтері әр түрлі болуы мүмкін, бірақ бір бағанада орналасатын мәліметтер бір типті бoлуы қажет. Кесте мәлімдемелік мәліметтер базасының негізі болып саналады.
5. Бақылау жұмыcы әдісі. Бaқылау жұмыcтары мен түрлі техника құралдар (оқыту мaшинасы, koмпьютер, электронды-есептеуші машина, т.б.) арқылы әрбір тоқсанның аяғында оқушы білімінің kөлемі мен сапасын, іскерлігін, дағдысын анықтау. Қopытынды Бaқылау жыл аяғында өткi3iледi. Мұнда тақырыптық және тараулар бойынша жүргізілетін Бақылау нәтижелері есепке алынады. Оқушылардың жыл бойына алған теориялық және практикалық білім деңгейі анықталады. Қорытынды Бақылаудың негізі емтихан және оқушылардың жылдық үлгерім бағалары болып есептеледі.
6. Диалог әдісі. Мақсаты: Диалогтік оқыту, әңгіменің түрлері мен сұрақтың түрлері жайлы түсінік қалыптастыру. Сабақ үрдісіндегі диалогтік оқытудың маңызын түсіндіру. Жоғары дәрежелі сұрақтарды құрастыру дағдыларын жетiлдipу.
ІІІ. Тәжipибелік бөлім
3.1. Мектеп бағдарламасында жай сөйлем синтаксисі тақырыбының берілуі
Заңдарды білгім келеді
О. 8.2.6.1 - оқылым стратегияларын қолдану:комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу;
Ж. 8.3. 4.1 - эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу.(аргументативті эссе).
ӘТН. 8.4.4.4 - жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану;
Жасөспірім құқығы
О. 8.2.7.1 - ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау.
Ж.8.3.1.1 - Тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
Жасөспірімдер тәрбиесі және құқық бұзушылық
ТА. 8.1.2.1 - әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
Ж. 8.3. 4.1 - эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу.(аргументативті эссе).
ӘТН. 8.4.4.4 - жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану;
Жасөспірімдер тәрбиесі және құқық бұзушылық
О. 8.2.3.1 - мақала, презентация құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
Ж. 8.3.1.1 - Тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
Театр өнері
ТА. 8.1.3.1 - тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау.
ӘТН. 8.4.4.4 - жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану;
Театр өнері
ТА. 8.1.2.1 - әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
Қазақтың кәсіби театр өнері
О. 8.2.7.1 - ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау.
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz