Биометриялық аутентификацияны жүзеге асыру әдістері
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
«ҒҰМАРБЕК ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ»
коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Ақпараттық технологиялар институты
Ақпараттық жүйелер кафедрасы
«ҚОРҒАУҒА ЖІБЕРІЛДІ»
Кафедра меңгерушісі
(ғылыми атағы, аты-жөні)
«» 20ж.
(қолы)
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Тақырыбы: « Arduino тақтасын пайдалана отырып екі факторлы аутентификация қатынасы бар ақпараттық жүйені құру »
Мамандығы: Ақпараттық жүйелер
Орындаған: Дүйсеш Ақмарал Нұрланқызы Группа ИСк-18-1 ___
Ғылыми жетекші: .
Кеңесшілер:
Экономикалық бөлім бойынша:
«» 20ж.
Тіршілік қауіпсіздігі бөлімі бойынша:
«» 20ж.
Мөлшер бақылаушы:
«» 20ж.
Пікір беруші:
«» 20ж.
Алматы 20 22
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
«ҒҰМАРБЕК ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ»
коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Ақпараттық технологиялар институты
Ақпараттық жүйелер кафедрасы
5В - «Ақпараттық жүйелері» мамандығы
Дипломдық жобаны орындауға берілген
ТАПСЫРМА
Студент Дүйсеш Ақмарал Нұрланқызы
Жобаның тақырыбы: « Arduino тақтасын пайдалана отырып екі факторлы аутентификация қатынасы бар ақпараттық жүйені құру»
2021 ж. « » № универститет бұйрығымен бекітілді.
Аяқталған жұмысты тапсыру мерзімі: « » 2022 ж.
Жобаның бастапқы деректері (зерттеу (жобалау) нәтижелерінің талап етілетін параметрлері және объектінің бастапқы деректері) : Дипломдық жобаның тапсырмасын орындауға арналған бастапқы материалдар - ZFM60 V1. 4 саусақ ізі сканері, карта мен кілті бар 13. 56 Mhz RFID модулінің жиынтығы, көлбеу датчик модулі, DFPlayer Mini MP3 плеері, Arduino Mega 2560 (CH340), қуат көзі 220/12V 5A, DC-DC түрлендіргіші 12V / 5, Arduino үшін IRF520 транзисторлық модулі, сымдар, резисторлар, құлыптау ысырмасы, USB сымы, сейфке арналған металл қораптар, Arduino, Delphi 10.
Дипломдық жобада әзірленетін сұрақтар тізімі немесе дипломдық жобаның қысқаша мазмұны:
Жұмыстың мақсаты - екі факторлы аутентификация: саусақ ізі сканері және RFID картасы бойынша рұқсаты бар сейфтің моделін жасау. Дипломдық жобаның міндеттері - сейфті қорғау жүйесіне биометриялық сканерді енгізу, сейфті қорғау жүйесіне RFID модулін енгізу, қол жетімділікті бөлуді жүзеге асыру үшін бағдарламалық жасақтама жасау.
Графикалық материалдардың тізбесі (міндетті түрде дайындалатын сызбаларды көрсету) :
бағдарламаның құрылымдық схемасы, биометриялық модуль және RFID модулі, құрылымдық құрылғылардың қосылу схемасы.
Негізгі ұсынылатын әдебиеттер: В. В. Вихман, А. А. Якименко Биометрические системы контроля и управления доступом в задачах защиты информации: учебно-метод. Пособие /. - Новосибирск: НГТУ, 2016. - 54 б. ; Антти Суомалайнен Биометрическая защита: обзор технологии - М. : ДМК Пресс, 2019. - 104 б.
Жоба бойынша жобаның бөлімдеріне қатысты белгіленген кеңесшілер
Диплом жобасын дайындау
КЕСТЕСІ
Тапсырманың берілген уақыты « » 2021ж.
Кафедра меңгерушісі
(қолы)
Жобаның ғылыми жетекшісі
(қолы)
Тапсырманы қабылдаған студент Дүйсеш А. Н.
(қолы)
Аңдатпа
Бұл дипломдық жұмыстың мақсаты - саусақ ізі сканері мен RFID картасын қолдана отырып екі факторлы аутентификацияға қол жетімді сейфтің моделін құру.
Жұмыста басты назар схемотехникалық бөлімі бойынша жүргізілді. Бұл дипломдық жұмысты орындау кезінде негізгі компонент болып Arduino тақтасы (плата) қолданылды. Ақпараттық жүйеліктің қауіпсіздігін сақтау үшін саусақ ізінің сканері мен RFID модулі тақтаға қосылды және бағдарламалық жасақтама ретінде Delphi 10 Seattle программасымен жүзеге асырылды.
Аннотация
Целью данной дипломной работы является создание модели сейфа с доступом к двухфакторной аутентификации с использованием сканера отпечатков пальцев и RFID-карты.
Основное внимание в работе было уделено схемотехническому разделу. При выполнении данной дипломной работы основным компонентом использовалась плата Arduino (плата) . Для обеспечения безопасности информационной системности сканер отпечатков пальцев и RFID-модуль были подключены к плате и реализованы с помощью программы Delphi 10 Seattle в качестве программного обеспечения.
Annotation
The purpose of this thesis is to create a safe model with access to two - factor authentication using a fingerprint scanner and an RFID card.
The main focus of the work was on the schematic section. When performing this thesis, the main component was the Arduino board (Plata) . To ensure the security of the Information System, a fingerprint scanner and RFID module were added to the board and implemented as software by the Delphi 10 Seattle program.
Мазмұны
Кіріспе9
1 Теориялық бөлімі10
1. 1 Биометриялық аутентификацияны жүзеге асыру әдістері10
1. 2 Биометриялық аутентификацияның негізгі әдістерін салыстырмалы талдау14
1. 3 Іске асыру үшін әдісті таңдауды негіздеу20
1. 4 Контактісіз карталар бойынша сәйкестендіру21
2 Практикалық бөлім24
2. 1 Құрылымдық бөлшектер мен схемалардың сипаттамасы24
2. 2 Delhi 10 Seattle-де БҚ36
2. 3 Arduino бағдарламасының коды44
2. 4 Жұмыс нәтижесі50
Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
А Қосымшасы
Б Қосымшасы
Кіріспе
Ақпаратты биометриялық қорғауға қатысты сұрақтар өте өзекті. Қолдану саласының кеңеюімен биометриялық технологиялар парольдерді алмастырғыштан ақпараттық жүйелерінің толыққанды компонентіне айналды, оны біріктіру ойластырылған тәсілді қажет етеді. Осыған байланысты, бүгінгі таңда биометриялық технологияларды енгізу кезінде тану дәлдігі, меншіктің жалпы құны, үлгілерді алу және деректерді өңдеу жылдамдығы, ішкі және жүйелік қауіпсіздік, ақпараттың құпиялылығы, интерфейстің ыңғайлылығы және пайдаланушының мақұлдауы сияқты көптеген сипаттамаларды ескеру қажет.
Бұл дипломның мақсаты - екі факторлы аутентификацияға қол жетімді сейфтің моделін құру: саусақ ізі сканері және RFID картасы. Дипломдық жобаның міндеттері - сейфті ақпараттық жүйесіне биометриялық сканерді енгізу, RFID модулін енгізу және қол жетімділікті бөлуді жүзеге асыру үшін бағдарламалық жасақтама жасау.
Биометрия - бұл көптеген аспектілерді, соның ішінде құқықтық және әлеуметтік мәселелерді, сонымен қатар эргономика, қауіпсіздік, деректердің тұтастығын сақтау және кең ауқымды жүйелерді қолдану мәселелерін (қателіктерге төзімділікті қамтамасыз ету шаралары мен сәтсіздіктерді қалпына келтіру процедураларын қоса) қамтитын кең зерттеу саласы. Биометриялық технологиялардың танымал болу себептері айқын: бұл олардың сенімділігі, қауіпсіздігі, тиімділігі, жайлылығы. Басқа технологиялардан айырмашылығы, биометрия адамдармен жұмыс істейді және олардың даралығын анықтайды, әйтпесе биометриялық шешімдер жұмыс істей алмайды. Кең мағынада Биометрия адамның ерекше физикалық және/немесе мінез-құлық сипаттамаларын өлшеу деп түсініледі. Физиологиялық сипаттамалардың мысалдары саусақ іздері, қол пішіні, бет сипаттамалары, көз түстері. Мінез-құлық сипаттамаларына уақыт өте келе алынған немесе пайда болған ерекшеліктер немесе сипаттамалар, яғни қолтаңба динамикасы, дауысты сәйкестендіру, пернелерді басу динамикасы жатады. Тар мағынада, бұл ұғымға бірегей биометриялық параметрлерді талдауға негізделген адамды автоматты түрде анықтау және/немесе оның жеке басын растау технологиялары мен жүйелері кіреді.
Биометрия үлгіні тану теориясымен тығыз байланысты. Биометрия үлгіні тану теориясының элементтерін қамтығандықтан, биометриялық мэтчерлерді дамытуда және жүйелердің дәлдігін талдауда статистикалық әдістер мен ықтималдық теориясын қолданады, өйткені биометриялық жүйе қателіктердің толық болмауына кепілдік бере алмайды. Бірақ Биометрия саласында байыпты теориялық жұмыс жүргізіліп, нәтижелерге тесттер мен статистикалық талдау жүргізілетінін мойындау керек. Бұл ақпаратты жүйелер саласындағы мамандардың назарын аударады.
1 Теор иялық бөлім 1. 1 Биометриялық аутентификацияны жүзеге асыру әдістеріАутентификация үшін әртүрлі тәсілдерді қолдану өзінің артықшылықтарын ұсынады: сәйкестендіру белгілері жоғалмайды немесе ұмытылмайды, үшінші тұлғаларға берілмейді, әдеттегі байланыссыз карталардан айырмашылығы, жалған немесе ұрлау мүмкін емес. Сонымен қатар, сәйкестендірудің 100% сенімділігінің болмауы, оқырмандардың салыстырмалы түрде жоғары құны және сәйкестендіру процесінің ұзақ уақытқа созылатын жиі кездесетін кемшіліктері де бар. Бұл тарауда біз электронды түрде ақпаратты оқудың танымал және дамып келе жатқан әдістерін, әртүрлі әдістердің ерекшеліктері мен перспективаларын қарастырамыз.
Сәйкестендіру жүйелерінің жұмыс принципі биометриялық оқырманның сканерінен кескін алуға және оны электронды түрде шаблонға айналдыруға негізделген, содан кейін ол алдын-ала жасалған электронды деректер банкімен салыстырылады. Шаблондар КББЖ (кіруді бақылау және басқару жүйесі) деректер базасында да, оқу құрылғысының ішкі жадында немесе кіру картасының жадында да сақталуы мүмкін.
Тірі объектіні (адамды) сәйкестендіру үшін қол жеткізуді басқарудың биометриялық жүйелерінде әрбір адамға бірегей параметрлер пайдаланылады. Ең көп тарағандары-азаматтарды келесі белгілер бойынша анықтайтын жүйелер:
- саусақ іздері;
- веналардың немесе оқшаулағыштарды бақылау құрылғысы геометриясының суреті;
- көз торы;
- бет геометриясы немесе термограммасы.
Ақпаратты геометриялық оқудың әр әдісін қарастырамыз. Мысалы, адамның бет геометриясы. Техникалық іске асыру тұрғысынан адамдарды биометриялық сәйкестендіру күрделі және қымбат міндет болып табылады және бейнекамерамен түсірілген суреттер негізінде екі өлшемді немесе үш өлшемді бет модельдерін құруға негізделген. Бұл пайдаланушы үшін ең ыңғайлы және әрдайым байқалмайды, құрылғымен физикалық байланыс қажет емес.
Екі өлшемді модельді құру кезінде жалпақ кескін алынады, мұндай жүйелер сканерлеу кезінде жарықтандыру мен беттің орналасуын талап етеді, осыған байланысты көптеген қателер орын алады.
Үш өлшемді модельді құру кезінде үш өлшемді кескін алынады, бұл терінің түсінің өзгеруі (соның ішінде косметика көмегімен), сақал немесе мұртты тағу, науқас кездегі адам бетінің өзгеруі және т. б. сияқты факторлардың әсерін азайту арқылы танудың дәлдігіне қол жеткізуге мүмкіндік береді, сонымен қатар беттің 3D моделін құрудың жеткілікті жылдамдығын қамтамасыз етеді.
1. 1-суретте адам бетінің геометриясы бойынша сканерлеудің иллюстрациясы ұсынылған.
1. 1 Сурет - Адам бетінің геометриясы бойынша сканерлеудің иллюстрациясы
Бетті танудың сенімділігін арттыру үшін көзілдіріктің, шляпаның немесе жалған элементтердің болуын өтейтін бет термограммасы (инфрақызыл сканерлеу) қосымша пайдаланылуы мүмкін.
Қабыршық пен көз торы. Көздің қабыршығын сәйкестендіру - биометриялық сәйкестендірудің ең сенімді, бірақ қымбат технологиясының бірі. Көздің қабыршығы ерекше, зақымданудан қорғалған және уақыт өте келе өзгермейді. Көзілдірік пен контактілі линзалар кескін алуға әсер етпейді, тіпті соқыр адамды да осылай анықтауға болады.
1. 2-суретте осы әдістің иллюстрациясы көрсетілген.
1. 2 Сурет - Қабыршық пен көз торын сканерлеу әдісінің иллюстрациясы
Суретті алғаннан кейін көздің қабыршығының суреті туралы жиіліктің немесе басқа деректердің бөлінуі орын алады, олар шаблонға сақталады. Бұл әдіс өте ыңғайлы, өйткені ол құрылғымен физикалық байланысты қажет етпейді және көзге бағытталған жарқын жарық ағыны жоқ. Ажыратымдылығы 3 Мп-ден асатын камераны пайдалану кезінде біз бір кадрға 2 көзді түсіре аламыз, бұл тану сенімділігін айтарлықтай арттырады.
Бұл принцип көз торын сәйкестендірумен салыстырғанда тез ыңғайлы және оны бірнеше ондаған мың адамнан тұратын объектілерде қолдануға болады. Қазіргі уақытта оның жетістіктері арқасында белсенді дамып келеді.
Көздің тор қабығында сәйкестендіру кезінде көздің артқы қабырғасындағы қан тамырларын жұмсақ сәуленің лазермен сәулелендіру арқылы алынған көз түбінің (торының) бетінде орналасқан қан тамырларының үлгісі қолданылады. Көз торы - дененің ең тұрақты физиологиялық белгілерінің бірі, бірақ бұл әдіс өте қымбат, өткізу қабілеті төмен және ыңғайлы емес, өйткені пайдаланушы бірнеше секунд ішінде отыруға және көзілдірікке қарауға мәжбүр. Қазіргі уақытта КББЖ-да көз торын анықтау сирек қолданылады.
Алақан тамырларының үлгісі және оның геометриясы бойынша сәйкестендіру. Алақан тамырларының суретін сәйкестендіру инфрақызыл камерамен қолдың сыртқы немесе ішкі жағын суретке түсіру кезінде үлгіні алуға негізделген. Байланыссыз компоненттің арқасында бұл әдіс пайдаланушы үшін өте ыңғайлы, ал жалған жасау мүмкіндігі жоқ, бірақ тамыр аурулары сәйкестендіру нәтижесін қиындатуы немесе бұрмалауы мүмкін.
1. 3-суретте алақанның геометриясы мен көктамырлардың суреті бойынша сканерленуінің иллюстрациясы көрсетілген .
1. 3 Сурет - Геометрия және тамырлардың суреті бойынша алақанды сканерлеу иллюстрациясы
Танудың сенімділік дәрежесін көздің қабыршығымен салыстыруға болады, дегенмен жабдықтың құны әлдеқайда төмен.
Алақанның геометриясын анықтау әдісі алақанның ені, алақанның ортасына жазылған шеңбердің радиусы, саусақтардың ұзындығы және қолдың биіктігі сияқты қол пішінінің жеке параметрлерін өлшеуге негізделген, сонымен қатар кез-келген алақанда бар бес негізгі сызық ескеріледі.
Бұл әдістің сенімділігі саусақ ізін анықтаумен салыстырылады және объектінің күйіне де байланысты, өйткені тіндердің ісінуі немесе қолдың көгеруі бастапқы құрылымды бұрмалауы мүмкін, қолдар жасына қарай өзгеруі мүмкін.
Пайдаланудың артықшылықтарына температураны, ылғалдылықты және ластануды сканерлеу процесіне әсер етпеу жатады, дегенмен қазіргі уақытта КББЖ-да қолдың геометриясы бойынша сәйкестендіру сирек қолданылады.
Саусақ ізі. Саусақ ізін анықтау - ең көп таралған, сенімді және тиімді биометриялық технология. Бұл технологияның әмбебаптығына байланысты оны кез-келген салада және пайдаланушыларды сенімді сәйкестендіру қажет кез-келген мәселені шешу үшін қолдануға болады. Әр адамның барлық саусақтарының іздері папиллярлық сызықтардың үлгісінде ерекше және тіпті егіздерде де ерекшеленеді. Саусақ іздері өмір бойы және ересек адамда өзгермейді, оларды анықтау оңай және қарапайым. Егер саусақтардың біреуі зақымдалған болса, сәйкестендіру үшін біз «резервтік» басып шығаруды қолдана аламыз, ол туралы ақпарат, әдетте, пайдаланушыны тіркеу кезінде биометриялық жүйеге енгізіледі.
Штрих-код бойынша қосымша сәйкестендіру. Штрих-код - бұл геометриялық фигуралар түрінде кодталған сандық немесе алфавиттік-сандық таңбалар жиынтығы, мысалы, қара және ақ жолақтардың тізбегі. Штрих-кодтар әр түрлі болады, олардың көмегімен ақпараттың қандай көлемін және қандай түрін кодтауға болатындығымен ерекшеленеді.
Қол жеткізуді басқару жүйелерінде ең қарапайым штрих-кодтар қолданылады, өйткені, әдетте, идентификатор арқылы көптеген деректерді беру міндеті тұрмайды. Мәселен:
- Code 39;
- Code 128;
- EAN‑13.
Штрих-кодты кез-келген бетке қолдануға болады, мысалы, қарапайым принтермен қағаз парағына басып шығаруға немесе тіпті смартфон экранында электронды түрде көрсетуге болады. Сонымен қатар, штрих-код электронды байланыс арналары арқылы, мысалы, электрондық пошта немесе факс арқылы оңай берілуі мүмкін. Бұл КББЖ штрих-кодтарды қолдануды өте арзан етеді. Екінші жағынан, мұндай идентификаторлар көшіруден қорғалмайды, сонымен қатар тозуға төзімділігі төмен. Осы ерекшеліктерге сүйене отырып, КББЖ штрих-кодтар әдетте келушілер үшін бір реттік рұқсат қағаздары ретінде қолданылады.
1. 2 Биометриялық аутентификацияның негізгі әдістерін салыстырмалы талдауБиометриялық аутентификация негізінде ҚББЖ тиімділігін анықтау үшін келесі көрсеткіштер қолданылады:
- FAR - жалған өткізу коэффициенті;
- FMR - жүйе кіріс үлгісін дерекқордағы сәйкес емес үлгімен дұрыс емес салыстыру ықтималдығы;
- FRR - жалған бас тарту коэффициенті;
- FNMR - деректер базасынан кіріс үлгісі мен сәйкес келетін шаблон арасындағы сәйкестіктерді анықтауда жүйенің қате болуы ықтималдығы;
- ROC графигі - FAR және FRR сипаттамалары арасындағы ымыраны визуализациялау;
- тіркеуден бас тарту коэффициенті (FTE немесе FER) - кіріс деректерінен шаблон жасаудың сәтсіз әрекеттерінің коэффициенті (соңғысының сапасы төмен болған кезде) ;
- қате ұстап қалу коэффициенті (FTC) - автоматтандырылған жүйенің дұрыс ұсынылған кезде биометриялық кірісті анықтай алмау ықтималдығы;
- үлгі сыйымдылығы - жүйеде сақталатын мәліметтер жиынтығының максималды саны.
Кез-келген биометриялық жүйені бағалау үшін екі параметр негізгі болып табылады:
- FAR (False Acceptance Rate) - жалған өткізу коэффициенті, яғни жүйеде тіркелмеген пайдаланушыға жүйеге кіруге рұқсат беретін жағдайлардың пайда болу пайызы;
- FRR (False Rejection Rate) - жалған бас тарту коэффициенті, яғни жүйенің осы пайдаланушысына қол жеткізуден бас тарту.
Екі сипаттама да математикалық статистика әдістері негізінде есептеу арқылы алынады. Бұл көрсеткіштер неғұрлым төмен болса, объектіні тану дәлірек болады.
1. 1-кестеде математикалық статистиканы (FAR және FRR) пайдалана отырып, биометриялық аутентификация әдістерін салыстырудың статистикалық деректері берілген.
Кесте 1. 1 - Математикалық статистиканы (FAR және FRR) қолдана отырып, биометриялық аутентификация әдістерін салыстыру
Бірақ қол жеткізуді басқарудың тиімді жүйесін құру үшін FAR және FRR көрсеткіштері жеткіліксіз. Мысалы, ДНҚ талдауы негізінде ҚББЖ елестету қиын, дегенмен аутентификацияның осы әдісімен бұл коэффициенттер нөлге ұмтылады. Алайда сәйкестендіру уақыты өседі, адам факторының әсері жоғарылайды және жүйенің құны негізсіз артады. Осылайша, қол жеткізуді басқарудың биометриялық жүйесін сапалы талдау үшін кейде тәжірибелік жолмен алуға болатын басқа деректерді пайдалану қажет.
Біріншіден, мұндай мәліметтерге жүйеде сәйкестендіру үшін биометриялық деректерді жалған жасау мүмкіндігі және қауіпсіздік деңгейін жоғарылату әдістері кіруі керек. Екіншіден, биометриялық факторлардың тұрақтылығы: олардың уақыт өте келе өзгермейтіндігі және қоршаған орта жағдайларынан тәуелсіздігі. Логикалық нәтиже ретінде - аутентификация жылдамдығы, сәйкестендіру үшін биометриялық деректерді жылдам алу мүмкіндігі және әрине, аутентификация әдісі мен компоненттердің қол жетімділігі негізінде биометриялық тапшылықты іске асыру құны саналады.
Кесте 1. 2 - Деректерді бұрмалауға төзімділік бойынша биометриялық әдістерді салыстыру
Биометриялық деректерді бұрмалау кез-келген жағдайда өте күрделі процесс, көбінесе арнайы дайындық пен техникалық қолдауды қажет етеді. Бірақ егер саусақ ізін үйде жасай алса, онда көз қабыршығының сәтті бұрмалануы және көз торындағы биометриялық аутентификация жүйелері үшін жалған жасау мүмкін емес.
Кесте 1. 3 - Қатаң аутентификация мүмкіндігі бойынша биометриялық әдістерді салыстыру
... жалғасыСіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz