Автокөлік құралдарына маусымдық техникалық қызмет көрсету
ӘБІЛҚАС САҒЫНОВ АТЫНДАҒЫ ҚАРАҒАНДЫ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ЖОЛ-КӨЛІК ФАКУЛЬТЕТІ
Автокөлік кафедрасы
БЕКІТЕМІН
______________________
(лауазымы)
______________________
____ ___________2022 ж.
өндірістік тәжірибе бойынша
ЕСЕП БЕРУ
___________________________________ ____________________________
(тәжірибе орны)
Есептің қабылдау бағасы
_________
Комиссия мүшелері:
____________ _______________
____________ _______________
Тәжірибе жетекшісі
__Жайлаубеков М.А__________
_______________ 2022 ж.
Орындаған _ТТ-20-1_ тобының
студенті _Нуров.Ш.Т
_______________ 2022 ж.
2022 ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1.1 Автомобильдардың техникалық пайдалану ережесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2.1 Шиналар мен доңғалақтарға қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
2.2 Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу ... ... ... ... ..6
2.3 Автокөлік құралдарына сыннан өткізу кезеңіндегі техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
2.4 Автокөлік құралдарына күн сайынғы техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ..9
2.5 Автокөлік құралдарына маусымдық техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ... 9
2.6 Автокөлік құралдарына консервациялау және сақтау алдында техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
2.7 Автокөлік құралдарының, агрегаттардың, тораптардың және бөлшектердің техникалық жай-күйін диагностикалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
3.1 Жеке тапсырма ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 3
3.2 LADA Granta (ВАЗ-2190)автокөлігінің құрылу тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... .13
3.3 LADA Granta (ВАЗ-2190)автокөлігінің жалпы көрсеткіштері, мінездемесі ... ..15
3.4 LADA Granta (ВАЗ-2190) автокөлігінің басқа түрлері (модификациясы) ... ... 16
3.5 LADA Granta (ВАЗ-2190) автокөлігінің қозғалтқышы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20
Кіріспе
Жалпы автомобиль тарихы ежелден басталады. Оның жалпы мағынасы Тарту және Өздігінен жүреді деген мағынадан туындаған. Яғни, адам баласы өз жұмысын женілдетумен қатар өнімділігін арттыру үшін көптеген ізденістердің нәтижесінде көптеген автомобильдер жасалған. Қазіргі таңда автомобиль көлігінсіз бірде-бір ауыр жұмыс істелмейді. Сондықтанда олардың адам өмірінде маңызы зор.
Автомобильдардың адам өмірінде атқаратын қызметтері көп. Осыған байланысты олардың да сан алуан түрлері болады. Солай бола тұрса да олардың жұмысын, құрылысын ортақ бір жүйеге келтіруге болады. Сол сияқты халық шаруашылығында автомобильдерді төрт түрлі жағдайларда пайдаланады. Олар ауыр жүктерді тасмалдау, көптеген жолаушыларды тасымалдау,көлік орнына пайдалану және спорттық мақсаттарда қолдану. Осындай халық шаруашылығында пайдаланудың әртүрлілігі де автомобиль түрлерінің де әртүрлі болуын тудырады. Дегеніменде олардың аздаған өзгешіліктеріне қарамастан, ұқсастықтары да толып жатыр.
Трубопровод сервис кешенiнiң ірге тасы 1998 жылы қаланған. Кешеннің қызметі қалада өндiрiстiк салада қамтамасыз ету болып саналады. Трубопровод сервис кешенiнде көптеген автомобильдар түрлері кездеседі. Сондықтанда солардың құрлысына көбірек тоқталуға тура келеді және де техникалық пайдалану ережесімен де танысамыз. Бірақ, олардың басқа да түрлерінде кездесетін ерекшеліктерге көңіл бөлінеді. Көптеген автомобильдарға жасалатын техникалық қызметтер түрі қарастырылады. Олар ТҚ-1, TҚ-2 қызмет көрсету кешендері жатады. ТҚ-1 техникалық қызмет көрсету кешені 1, бұл кешенде автомобильдардың борттық бөлшектерін майлау қызметі көрсетіледі. ТҚ-2 техникалық қызмет көрсету кешені 2, бұл кешенде автомобильдардың қозғалыс бөлшектері жөндеуден өтіп немесе қайта жаңа сайманға ауытырылады және де электірлік құрылғылар шамдар, бұрылу шамдары стартер генератор акуммуляторлар және т.б бөлшектері де жөнделіп ауыстырылады.
1.1Автомобильдардың техникалық пайдалану ережесі
Осы Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесі (бұдан әрі - Ереже) іске асырылуы жол қозғалысы қауіпсіздігін, жолаушыларды, багажды және жүктерді автомобильмен тасымалдау қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, сондай-ақ автокөлік құралдарының қоршаған ортаға зиянды әсерін азайтуға және олардың пайдалану сенімділігін арттыруға бағытталған автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі негізгі нормативтік ережелерді белгілейді.
Ережеде пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Автомобиль көлік құралы (бұдан әрі - автокөлік құралы) - автобустарды, шағын автобустарды, жеңіл және жүк автомобильдерін, автомобиль тіркемелерін, ершікті тартқыштарға жартылай тіркемелерді, сондай-ақ мамандандырылған автомобильдерді (жүктердің белгілі бір түрлерін тасымалдауға арналған) және арнайы автомобильдерді (әр түрлі, негізінен көліктік емес жұмыстарды орындауға арналған) қамтитын автомобиль көлігі жылжымалы құрамының бірлігі.
Жарамды жай-күй - автокөлік құралдарының конструкциясына, параметрлеріне, функционалдық мақсатталуына және агрегаттарының, тораптарының, бөлшектерінің қасиеттеріне қойылатын нормативтік кесімдер мен конструкторлық құжаттаманың барлық талаптарына сәйкес келетін техникалық жай-күй.
Автокөлік құралының санаты - 1-қосымшаға сәйкес техникалық параметрлері мен функционалдық мақсаты бойынша автокөлік құралының жіктемесін белгілейтін мән.
Сенімділік - жұмыстың, техникалық қызмет көрсетудің, жөндеудің және сақтаудың берілген режимдерінде және пайдалану шарттарында, белгіленген шектердегі берілген функциялардың орындалуын, пайдалану көрсеткіштерінің сақталуын қамтамасыз ететін автокөлік құралы агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің техникалық жай-күйі.
Жарамсыз жай-күй - автокөлік құралдарының конструкциясына, параметрлеріне, функционалдық мақсатталуына және агрегаттарының, тораптары мен бөлшектерінің жұмыстық мақсаты мен қасиеттеріне қойылатын нормативтік кесімдер мен конструкторлық құжаттама талаптарының біреуіне болса да сәйкес келмейтін техникалық жай-күй.
Техникалық қызмет көрсетудің міндетті жұмыстары (міндетті жұмыстар) - орындалуы жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және автокөлік құралдарының қоршаған ортаға зиянды әсерін азайтуға бағытталған операциялар кешені.
Автокөлік құралының толық массасы - толығымен жағармай (отын, май, салқындататын сұйықтық) құйылған, жасаушы кәсіпорын белгілеген жолаушылардың немесе жүктің барынша рұқсат етілген саны бар жинақталған (қосалқы доңғалақпен және сайманмен) автокөлік құралының массасы.
Ұсынылатын техникалық қызмет көрсету жұмыстары (бұдан әрі - ұсынылатын жұмыстар) - орындалуы негізінен бөлшектердің тозуын, агрегаттардың, тораптардың және бөлшектердің техникалық жай-күйі параметрлерінің нашар жаққа өзгеру қарқынын төмендетуге, автокөлік құралдарының үнемділігін, жүрмей қалу мен ақаулықтардың туындауын болдырмауды қамтамасыз етуге бағытталған техникалық қызмет көрсету операцияларының кешені.
Автокөлік құралының жабдықталған массасы - толығымен жағармай (отын, май, салқындататын сұйықтық) құйылған, жинақталған (қосалқы доңғалақпен және сайманмен) автокөлік құралының массасы.
Техникалық жай-күй - автокөлік құралының пайдалану процесінде өзгеруге бейім қасиеттері мен нормативтік және конструкторлық құжаттамада белгіленген агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің, олардың өз функцияларын орындау немесе оларды мақсаты бойынша қолдану мүмкіндігін анықтайтын параметрлерінің жиынтығы.
Техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚ) - автокөлік құралдарын жарамды күйде ұстауға, қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, оларды пайдалану және сақтау процесінде қоршаған ортаны қорғауға бағытталған операциялардың кешені (техникалық әсер ету).
Сурет- 1. техникалық қызмет көрсету
2.1 Шиналар мен доңғалақтарға қойылатын талаптар
Шиналар өлшемі, рұқсат етілген жүктемесі және қозғалыс жылдамдығы бойынша, сондай-ақ олардағы ауаның қысымы пайдалану жөніндегі басшылықта (конструкторлық құжаттамада) автокөлік құралының нақты маркасы (үлгісі) үшін жасаушы кәсіпорын белгілеген талаптарға сәйкес келуі тиіс.
Автокөлік құралдарына, оның ішінде тіркемелер мен жартылай тіркемелерге салынған шиналардың бұжыртабаны суретінің қалған биіктігі МЕМСТ-тардың талаптарына сәйкес келуі тиіс.
Шиналарда жергілікті кордаларды жалаңаштайтын зақымдықтардың (тесіктердің, кесілген жерлердің), сондай-ақ бұжыртабанның бетінде локальды тозу таңдақтарының болуына немесе оның қабатталуына рұқсат етілмейді. Доңғалақтардың құрсауларында жарықтар мен майысқан жерлер болмауы тиіс, бекіткіш бұрандамалардың немесе гайкалардың болмауына, сондай-ақ оларды тарту моментінің босауына рұқсат етілмейді. Қосарланған доңғалақтар дискілердегі вентиль тесіктері, шиналардағы ауа қысымын өлшеу және сәйкестікке келтіру мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін, бірге болатындай етіп салынуы тиіс. Реттығындарды тығындармен, пробкалармен және басқа құралдармен ауыстыруға рұқсат етілмейді.
Автокөлік құралының бір білігінде радиалды шинаны диагоналды немесе бұжыртабанының суреттері әр түрлі шиналармен бірге орнатуға рұқсат етілмейді.
2.2Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу
Автокөлік құралдарының сенімділігін, олардың жолдардағы қоршаған ортаға ең төменгі теріс әсермен қауіпсіз қозғалысын қамтамасыз ету жоспарлау-алдын алу техникалық қызмет көрсетудің жоспарлау-алдын алу жүйесін (бұдан әрі - Жүйе) іске асырумен жүзеге асады. Жүйе нормативтік құжаттаманың, және автокөлік құралдарының, оларды пайдалану және сақтау процесіндегі жарамды күйін қамтамасыз ету үшін қажетті орындаушылардың және техникалық қызмет көрсету және жөндеу құралдарының жиынтығын білдіреді.
Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі нормативтік құжаттама пайдалану шарттарын ескере отырып, қағидаттар, анықтамалар, ұсыныстар, технология, нормативтерді және оларды өңдеу әдістерін белгілейді және осы Ережеден, мемлекеттік стандарттар мен өзге де нормативтік актілерден, оның ішінде конструкторлық құжаттама мен автокөлік құралының нақты маркасын (үлгісін) пайдалану жөніндегі басшылық құралдан тұрады.
Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі нормативтік құжаттама пайдалану шарттарын ескере отырып, қағидаттар, анықтамалар, ұсыныстар, технология, нормативтерді және оларды өңдеу әдістерін белгілейді және осы Ережеден, мемлекеттік стандарттар мен өзге де нормативтік актілерден, оның ішінде конструкторлық құжаттама мен автокөлік құралының нақты маркасын (үлгісін) пайдалану жөніндегі басшылық құралдан тұрады.
Автокөлік кәсіпорындарында, автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша мамандандырылған кәсіпорындарда (бұдан әрі - техникалық қызмет көрсету станциялары) орналасқан автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу құралдарына ғимараттар мен құрылыстар, технологиялық жабдық пен жарақ кіреді.
Сурет- 2. техникалық қызмет көрсету
Жүйені іске асыру процесіндегі техникалық іс-әрекет жиынтығы: 1) автокөлік құралын пайдалануға енгізуге, пайдаланудан уақытша алуға және сақтауға, дайындауға; 2) автокөлік құралдарының, оларды пайдалану және сақтау процесіндегі қажетті сенімділік деңгейін ұстап тұруға және жарамды күйін қамтамасыз етуге бағытталған автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша жұмыстарды қамтиды.
Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу мынадай түрлерге бөлінеді: 1) сату алдындағы техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚса); 2) сыннан өткізу кезеңіндегі техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚсө); 3) күн сайынғы техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - КҚ); 4) кезеңді техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚк); 5) маусымдық техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - МҚ); 6) консервациялау алдындағы техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚт); 7) жөндеу (бұдан әрі - Ж).
ТҚ операцияларының барлық көлемі екі топқа бөлінеді: 1) міндетті жұмыстардың тізбесіне (4-қосымша) кіретін операциялар. Операциялардың бұл тобы, меншік нысандарына қатыссыз автокөлік құралдары иелерінің барлығы орындау үшін міндетті болып табылады; 2) автокөлік құралдары иелерінің шешуі бойынша орындалатын, ұсынылатын операциялар.
Өндірістік бағдарламаға байланысты автокөлік құралдарына ТҚ бойынша жұмыстар (күйанықтау) ағынды желілерде немесе тұйықталған посттарда, ал ТЖ - әмбебап және мамандандырылған посттарда орындалады.Автокөлік құралдары- на ТҚ бойынша жұмыстар кемінде: 1)ТҚ-1 үшін - 12 қызмет көрсету; 2) ТҚ-2 үшін - 5 қызмет көрсету ауысымдық бағдарламасы бар ағынды желілерде жүргізіледі.
Орындалатын жұмыстардың сапасын белгіленген көлемде қамтамасыз ету, сондай-ақ еңбек өнімділігін арттыру мақсатында ілеспелі ағымдағы жөндеудің көлемін ТҚк жүргізу кезінде шектеу ұсынылады. Ілеспелі ағымдағы жөндеу операцияларының жалпы еңбек сыйымдылығы ТҚк тиісті түрінің еңбек сыйымдылығынан 20%-дан аспауы тиіс.
2.3 Автокөлік құралдарына сыннан өткізу кезеңіндегі техникалық қызмет көрсету
Жаңа автокөлік құралдарының сыннан өткізу кезеңі бөлшектердің, тораптардың, тетіктердің қарқынды қосымша жұмысымен, бекіткіш қосылыстардың босауымен және технологиялық саңылаулардың бұзылуымен сипатталады.
ТҚсө бойынша жұмыстарды орындауды автокөлік құралының иесі техникалық қызмет көрсету станцияларында жүзеге асырады және ол автокөлік құралы агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің ең төменгі тозу арқылы қосымша жұмыс істеуін, босаған бекіткіштер мен қосылған жерлерді бақылауды және тартуды қамтамасыз етудің қолайлы жағдайын жасауға бағытталған.
Сыннан өткізу кезеңі жасаушы кәсіпорында автокөлік құралының нақты маркасы (үлгісі) үшін белгіленеді және конструкция мен пайдалану шарттарына байланысты 1-ден 5 мың км дейін болуы мүмкін.
Автокөлік құралын сыннан өткізу кезеңінің соңында орындалуы қажет негізгі жұмыстарға: 1) қозғалтқыштағы майды және май сүзгісін ауыстыру; 2) майлау, қоректендіру және салқындату жүйелерінің герметиктігін тексеру; 3) агрегаттардың бекіткіштері мен трансмиссияның тораптарын тексеру; 4) газ бөлу тетігі мен қоректендіру жүйесі бойынша реттеу жұмыстары; 5) басқару тетіктері мен тежегіш жүйесі бойынша бақылау-диагностикалық жұмыстар; 6) қозғалтқышты пайдаланылған газдардың уыттлығы мен түтінділігіне тексеру жатады. Автокөлік құралының нақты маркасына (үлгісіне) арналған ТҚсө операцияларының толық тізбесі жасаушы кәсіпорында белгіленеді және пайдалану жөніндегі нұсқауда (сервистік кітапшада) келтіріледі.
2.4Автокөлікқұралдарына күн сайынғы техникалық қызмет көрсету
КҚ күн сайын ауысымның басталу алдында не ауысымаралық уақытта автокөлік құралының техникалық жай-күйін бақылау және оны пайдалануға дайындау мақсатымен орындалады.
Автокөлік құралына КҚ операцияларында: 1) тиісті сыртқы түрді сақтау бойынша жұмыстарды орындау; 2) техникалық жай-күйді тексеру; 3) пайдалану сұйықтықтарын құю; 4) санитарлық өңдеу көзделеді. Автокөлік құралына КҚ жөніндегі жұмыстардың толық тізбесі және олардың еңбек сыйымдылығының нормативтері 5, 7-қосымшаларда келтіріледі.
Техникалық жай-күйді тексеруді күн сайын арнайы постта немесе автокөлік құралы тұрақты тұратын (сақталатын) орында жауапты техникалық қызметкер (бақылаушы механик) және (немесе) желіге шығу алдында жүргізуші жүзеге асырады.
Автокөлік құралының кәсіпорын тұрақты орналасқан орыннан тыс жұмысы кезінде КҚ бақылау операцияларын күн сайын жүргізуші орындайды. Бақылау операциялары сонымен қатар жүргізушілер ауысу кезінде орындалады.
Жинау-жуу жұмыстары қажетті жуатын жабдықпен жабдықталған және қоршаған ортаның автокөлік құралдары агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің тозуынан шыққан заттармен, пайдалану материалдарымен және персонал осындай жұмыстарды орындауға арналған арнайы техникалық сұйықтықтармен ластану мүмкіндігін болдырмайтын мамандандырылған посттарда орындалады. Одан басқа, жинау-жуу жұмыстары міндетті тәртіппен автокөлік құралдары күйін анықтау, техникалық қызмет көрсету және жөндеу посттарына автокөлік құралы келер алдында орындалады.
2.5 Автокөлік құралдарына маусымдық техникалық қызмет көрсету
МҚ автокөлік құралын көктемгі-жазғы және күзгі-қысқы кезеңдер жұмысына дайындау бойынша жұмыстарды орындау арқылы жылына екі рет (көктемде және күзде) жүргізіледі.
МҚ кезінде орындалатын жұмыстардың жалпы көлеміне ТҚ-2 міндетті жұмыстары және тікелей МҚ операциялары (6-қосымша) кіреді.
Төменгі температуралар кезінде қозғалтқышты іске қосуды, автокөлік құралының жолаушы салонының (кабинасының) герметиктігін және қыздырылуын қамтамасыз етумен, қоршаған ортаға зиянды әсерді төмендетумен байланысты МҚ едәуір маңызды жұмыстары күзгі кезеңде орындалады.
Одан басқа, МҚ негізгі жұмыстарына: 1) қоректендіру жүйесінің герметиктігін, қозғалтқыштың майлану мен сал-қындатылуын, сондай-ақ салқындатқыш сұйықтықтың тығыздық деңгейін тексеру және пайдалану шарттарымен сәйкестікке келтіру; 2) от алдыру жүйесін (жоғарғы вольтті сымдардың, бөлгіштің және тұтан -дыру оттықтарының жай-күйін) тексеру; 3) электр жабдығының жай-күйін тексеру; 4) электролиттің тығыздық деңгейін бақылау әрі пайдалану шарттарымен сәйкестікке келтіру және аккумулятор батареясының бақылау-машықтандыру циклін жүргізу; 5) қозғалтқыштағы майды және салқындатқыш сұйықтықты ауыстыру (қажеттілік бойынша) жатады.
2.6 Автокөлік құралдарына консервациялау және сақтау алдында техникалық қызмет көрсету
Жолаушыларды, багажды және жүктерді автомобильмен тасымалдау кезінде пайдаланылатын автокөлік құралдары ауысымаралық уақытта, сондай-ақ ТҚ және Ж посттарына қою алдында жабық үй-жайларда және қалқаның астында немесе ашық алаңдарда сақталуы мүмкін (көлікжайсыз сақталу).
Жолаушыларды және багажды автомобильмен тұрақты тасымалдау кезінде пайдаланылатын автобустар және таксилер ауысымаралық уақытта, сондай-ақ жұмыс сипаты тұрақты дайындықты қажет ететін автокөлік құралдары жабық жылытылатын үй-жайларда сақталуы ... жалғасы
ЖОЛ-КӨЛІК ФАКУЛЬТЕТІ
Автокөлік кафедрасы
БЕКІТЕМІН
______________________
(лауазымы)
______________________
____ ___________2022 ж.
өндірістік тәжірибе бойынша
ЕСЕП БЕРУ
___________________________________ ____________________________
(тәжірибе орны)
Есептің қабылдау бағасы
_________
Комиссия мүшелері:
____________ _______________
____________ _______________
Тәжірибе жетекшісі
__Жайлаубеков М.А__________
_______________ 2022 ж.
Орындаған _ТТ-20-1_ тобының
студенті _Нуров.Ш.Т
_______________ 2022 ж.
2022 ж.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1.1 Автомобильдардың техникалық пайдалану ережесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2.1 Шиналар мен доңғалақтарға қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
2.2 Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу ... ... ... ... ..6
2.3 Автокөлік құралдарына сыннан өткізу кезеңіндегі техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
2.4 Автокөлік құралдарына күн сайынғы техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ..9
2.5 Автокөлік құралдарына маусымдық техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ... 9
2.6 Автокөлік құралдарына консервациялау және сақтау алдында техникалық қызмет көрсету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
2.7 Автокөлік құралдарының, агрегаттардың, тораптардың және бөлшектердің техникалық жай-күйін диагностикалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
3.1 Жеке тапсырма ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 3
3.2 LADA Granta (ВАЗ-2190)автокөлігінің құрылу тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... .13
3.3 LADA Granta (ВАЗ-2190)автокөлігінің жалпы көрсеткіштері, мінездемесі ... ..15
3.4 LADA Granta (ВАЗ-2190) автокөлігінің басқа түрлері (модификациясы) ... ... 16
3.5 LADA Granta (ВАЗ-2190) автокөлігінің қозғалтқышы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20
Кіріспе
Жалпы автомобиль тарихы ежелден басталады. Оның жалпы мағынасы Тарту және Өздігінен жүреді деген мағынадан туындаған. Яғни, адам баласы өз жұмысын женілдетумен қатар өнімділігін арттыру үшін көптеген ізденістердің нәтижесінде көптеген автомобильдер жасалған. Қазіргі таңда автомобиль көлігінсіз бірде-бір ауыр жұмыс істелмейді. Сондықтанда олардың адам өмірінде маңызы зор.
Автомобильдардың адам өмірінде атқаратын қызметтері көп. Осыған байланысты олардың да сан алуан түрлері болады. Солай бола тұрса да олардың жұмысын, құрылысын ортақ бір жүйеге келтіруге болады. Сол сияқты халық шаруашылығында автомобильдерді төрт түрлі жағдайларда пайдаланады. Олар ауыр жүктерді тасмалдау, көптеген жолаушыларды тасымалдау,көлік орнына пайдалану және спорттық мақсаттарда қолдану. Осындай халық шаруашылығында пайдаланудың әртүрлілігі де автомобиль түрлерінің де әртүрлі болуын тудырады. Дегеніменде олардың аздаған өзгешіліктеріне қарамастан, ұқсастықтары да толып жатыр.
Трубопровод сервис кешенiнiң ірге тасы 1998 жылы қаланған. Кешеннің қызметі қалада өндiрiстiк салада қамтамасыз ету болып саналады. Трубопровод сервис кешенiнде көптеген автомобильдар түрлері кездеседі. Сондықтанда солардың құрлысына көбірек тоқталуға тура келеді және де техникалық пайдалану ережесімен де танысамыз. Бірақ, олардың басқа да түрлерінде кездесетін ерекшеліктерге көңіл бөлінеді. Көптеген автомобильдарға жасалатын техникалық қызметтер түрі қарастырылады. Олар ТҚ-1, TҚ-2 қызмет көрсету кешендері жатады. ТҚ-1 техникалық қызмет көрсету кешені 1, бұл кешенде автомобильдардың борттық бөлшектерін майлау қызметі көрсетіледі. ТҚ-2 техникалық қызмет көрсету кешені 2, бұл кешенде автомобильдардың қозғалыс бөлшектері жөндеуден өтіп немесе қайта жаңа сайманға ауытырылады және де электірлік құрылғылар шамдар, бұрылу шамдары стартер генератор акуммуляторлар және т.б бөлшектері де жөнделіп ауыстырылады.
1.1Автомобильдардың техникалық пайдалану ережесі
Осы Автокөлік құралдарын техникалық пайдалану ережесі (бұдан әрі - Ереже) іске асырылуы жол қозғалысы қауіпсіздігін, жолаушыларды, багажды және жүктерді автомобильмен тасымалдау қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, сондай-ақ автокөлік құралдарының қоршаған ортаға зиянды әсерін азайтуға және олардың пайдалану сенімділігін арттыруға бағытталған автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі негізгі нормативтік ережелерді белгілейді.
Ережеде пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Автомобиль көлік құралы (бұдан әрі - автокөлік құралы) - автобустарды, шағын автобустарды, жеңіл және жүк автомобильдерін, автомобиль тіркемелерін, ершікті тартқыштарға жартылай тіркемелерді, сондай-ақ мамандандырылған автомобильдерді (жүктердің белгілі бір түрлерін тасымалдауға арналған) және арнайы автомобильдерді (әр түрлі, негізінен көліктік емес жұмыстарды орындауға арналған) қамтитын автомобиль көлігі жылжымалы құрамының бірлігі.
Жарамды жай-күй - автокөлік құралдарының конструкциясына, параметрлеріне, функционалдық мақсатталуына және агрегаттарының, тораптарының, бөлшектерінің қасиеттеріне қойылатын нормативтік кесімдер мен конструкторлық құжаттаманың барлық талаптарына сәйкес келетін техникалық жай-күй.
Автокөлік құралының санаты - 1-қосымшаға сәйкес техникалық параметрлері мен функционалдық мақсаты бойынша автокөлік құралының жіктемесін белгілейтін мән.
Сенімділік - жұмыстың, техникалық қызмет көрсетудің, жөндеудің және сақтаудың берілген режимдерінде және пайдалану шарттарында, белгіленген шектердегі берілген функциялардың орындалуын, пайдалану көрсеткіштерінің сақталуын қамтамасыз ететін автокөлік құралы агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің техникалық жай-күйі.
Жарамсыз жай-күй - автокөлік құралдарының конструкциясына, параметрлеріне, функционалдық мақсатталуына және агрегаттарының, тораптары мен бөлшектерінің жұмыстық мақсаты мен қасиеттеріне қойылатын нормативтік кесімдер мен конструкторлық құжаттама талаптарының біреуіне болса да сәйкес келмейтін техникалық жай-күй.
Техникалық қызмет көрсетудің міндетті жұмыстары (міндетті жұмыстар) - орындалуы жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және автокөлік құралдарының қоршаған ортаға зиянды әсерін азайтуға бағытталған операциялар кешені.
Автокөлік құралының толық массасы - толығымен жағармай (отын, май, салқындататын сұйықтық) құйылған, жасаушы кәсіпорын белгілеген жолаушылардың немесе жүктің барынша рұқсат етілген саны бар жинақталған (қосалқы доңғалақпен және сайманмен) автокөлік құралының массасы.
Ұсынылатын техникалық қызмет көрсету жұмыстары (бұдан әрі - ұсынылатын жұмыстар) - орындалуы негізінен бөлшектердің тозуын, агрегаттардың, тораптардың және бөлшектердің техникалық жай-күйі параметрлерінің нашар жаққа өзгеру қарқынын төмендетуге, автокөлік құралдарының үнемділігін, жүрмей қалу мен ақаулықтардың туындауын болдырмауды қамтамасыз етуге бағытталған техникалық қызмет көрсету операцияларының кешені.
Автокөлік құралының жабдықталған массасы - толығымен жағармай (отын, май, салқындататын сұйықтық) құйылған, жинақталған (қосалқы доңғалақпен және сайманмен) автокөлік құралының массасы.
Техникалық жай-күй - автокөлік құралының пайдалану процесінде өзгеруге бейім қасиеттері мен нормативтік және конструкторлық құжаттамада белгіленген агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің, олардың өз функцияларын орындау немесе оларды мақсаты бойынша қолдану мүмкіндігін анықтайтын параметрлерінің жиынтығы.
Техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚ) - автокөлік құралдарын жарамды күйде ұстауға, қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, оларды пайдалану және сақтау процесінде қоршаған ортаны қорғауға бағытталған операциялардың кешені (техникалық әсер ету).
Сурет- 1. техникалық қызмет көрсету
2.1 Шиналар мен доңғалақтарға қойылатын талаптар
Шиналар өлшемі, рұқсат етілген жүктемесі және қозғалыс жылдамдығы бойынша, сондай-ақ олардағы ауаның қысымы пайдалану жөніндегі басшылықта (конструкторлық құжаттамада) автокөлік құралының нақты маркасы (үлгісі) үшін жасаушы кәсіпорын белгілеген талаптарға сәйкес келуі тиіс.
Автокөлік құралдарына, оның ішінде тіркемелер мен жартылай тіркемелерге салынған шиналардың бұжыртабаны суретінің қалған биіктігі МЕМСТ-тардың талаптарына сәйкес келуі тиіс.
Шиналарда жергілікті кордаларды жалаңаштайтын зақымдықтардың (тесіктердің, кесілген жерлердің), сондай-ақ бұжыртабанның бетінде локальды тозу таңдақтарының болуына немесе оның қабатталуына рұқсат етілмейді. Доңғалақтардың құрсауларында жарықтар мен майысқан жерлер болмауы тиіс, бекіткіш бұрандамалардың немесе гайкалардың болмауына, сондай-ақ оларды тарту моментінің босауына рұқсат етілмейді. Қосарланған доңғалақтар дискілердегі вентиль тесіктері, шиналардағы ауа қысымын өлшеу және сәйкестікке келтіру мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін, бірге болатындай етіп салынуы тиіс. Реттығындарды тығындармен, пробкалармен және басқа құралдармен ауыстыруға рұқсат етілмейді.
Автокөлік құралының бір білігінде радиалды шинаны диагоналды немесе бұжыртабанының суреттері әр түрлі шиналармен бірге орнатуға рұқсат етілмейді.
2.2Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу
Автокөлік құралдарының сенімділігін, олардың жолдардағы қоршаған ортаға ең төменгі теріс әсермен қауіпсіз қозғалысын қамтамасыз ету жоспарлау-алдын алу техникалық қызмет көрсетудің жоспарлау-алдын алу жүйесін (бұдан әрі - Жүйе) іске асырумен жүзеге асады. Жүйе нормативтік құжаттаманың, және автокөлік құралдарының, оларды пайдалану және сақтау процесіндегі жарамды күйін қамтамасыз ету үшін қажетті орындаушылардың және техникалық қызмет көрсету және жөндеу құралдарының жиынтығын білдіреді.
Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі нормативтік құжаттама пайдалану шарттарын ескере отырып, қағидаттар, анықтамалар, ұсыныстар, технология, нормативтерді және оларды өңдеу әдістерін белгілейді және осы Ережеден, мемлекеттік стандарттар мен өзге де нормативтік актілерден, оның ішінде конструкторлық құжаттама мен автокөлік құралының нақты маркасын (үлгісін) пайдалану жөніндегі басшылық құралдан тұрады.
Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі нормативтік құжаттама пайдалану шарттарын ескере отырып, қағидаттар, анықтамалар, ұсыныстар, технология, нормативтерді және оларды өңдеу әдістерін белгілейді және осы Ережеден, мемлекеттік стандарттар мен өзге де нормативтік актілерден, оның ішінде конструкторлық құжаттама мен автокөлік құралының нақты маркасын (үлгісін) пайдалану жөніндегі басшылық құралдан тұрады.
Автокөлік кәсіпорындарында, автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша мамандандырылған кәсіпорындарда (бұдан әрі - техникалық қызмет көрсету станциялары) орналасқан автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу құралдарына ғимараттар мен құрылыстар, технологиялық жабдық пен жарақ кіреді.
Сурет- 2. техникалық қызмет көрсету
Жүйені іске асыру процесіндегі техникалық іс-әрекет жиынтығы: 1) автокөлік құралын пайдалануға енгізуге, пайдаланудан уақытша алуға және сақтауға, дайындауға; 2) автокөлік құралдарының, оларды пайдалану және сақтау процесіндегі қажетті сенімділік деңгейін ұстап тұруға және жарамды күйін қамтамасыз етуге бағытталған автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша жұмыстарды қамтиды.
Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу мынадай түрлерге бөлінеді: 1) сату алдындағы техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚса); 2) сыннан өткізу кезеңіндегі техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚсө); 3) күн сайынғы техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - КҚ); 4) кезеңді техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚк); 5) маусымдық техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - МҚ); 6) консервациялау алдындағы техникалық қызмет көрсету (бұдан әрі - ТҚт); 7) жөндеу (бұдан әрі - Ж).
ТҚ операцияларының барлық көлемі екі топқа бөлінеді: 1) міндетті жұмыстардың тізбесіне (4-қосымша) кіретін операциялар. Операциялардың бұл тобы, меншік нысандарына қатыссыз автокөлік құралдары иелерінің барлығы орындау үшін міндетті болып табылады; 2) автокөлік құралдары иелерінің шешуі бойынша орындалатын, ұсынылатын операциялар.
Өндірістік бағдарламаға байланысты автокөлік құралдарына ТҚ бойынша жұмыстар (күйанықтау) ағынды желілерде немесе тұйықталған посттарда, ал ТЖ - әмбебап және мамандандырылған посттарда орындалады.Автокөлік құралдары- на ТҚ бойынша жұмыстар кемінде: 1)ТҚ-1 үшін - 12 қызмет көрсету; 2) ТҚ-2 үшін - 5 қызмет көрсету ауысымдық бағдарламасы бар ағынды желілерде жүргізіледі.
Орындалатын жұмыстардың сапасын белгіленген көлемде қамтамасыз ету, сондай-ақ еңбек өнімділігін арттыру мақсатында ілеспелі ағымдағы жөндеудің көлемін ТҚк жүргізу кезінде шектеу ұсынылады. Ілеспелі ағымдағы жөндеу операцияларының жалпы еңбек сыйымдылығы ТҚк тиісті түрінің еңбек сыйымдылығынан 20%-дан аспауы тиіс.
2.3 Автокөлік құралдарына сыннан өткізу кезеңіндегі техникалық қызмет көрсету
Жаңа автокөлік құралдарының сыннан өткізу кезеңі бөлшектердің, тораптардың, тетіктердің қарқынды қосымша жұмысымен, бекіткіш қосылыстардың босауымен және технологиялық саңылаулардың бұзылуымен сипатталады.
ТҚсө бойынша жұмыстарды орындауды автокөлік құралының иесі техникалық қызмет көрсету станцияларында жүзеге асырады және ол автокөлік құралы агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің ең төменгі тозу арқылы қосымша жұмыс істеуін, босаған бекіткіштер мен қосылған жерлерді бақылауды және тартуды қамтамасыз етудің қолайлы жағдайын жасауға бағытталған.
Сыннан өткізу кезеңі жасаушы кәсіпорында автокөлік құралының нақты маркасы (үлгісі) үшін белгіленеді және конструкция мен пайдалану шарттарына байланысты 1-ден 5 мың км дейін болуы мүмкін.
Автокөлік құралын сыннан өткізу кезеңінің соңында орындалуы қажет негізгі жұмыстарға: 1) қозғалтқыштағы майды және май сүзгісін ауыстыру; 2) майлау, қоректендіру және салқындату жүйелерінің герметиктігін тексеру; 3) агрегаттардың бекіткіштері мен трансмиссияның тораптарын тексеру; 4) газ бөлу тетігі мен қоректендіру жүйесі бойынша реттеу жұмыстары; 5) басқару тетіктері мен тежегіш жүйесі бойынша бақылау-диагностикалық жұмыстар; 6) қозғалтқышты пайдаланылған газдардың уыттлығы мен түтінділігіне тексеру жатады. Автокөлік құралының нақты маркасына (үлгісіне) арналған ТҚсө операцияларының толық тізбесі жасаушы кәсіпорында белгіленеді және пайдалану жөніндегі нұсқауда (сервистік кітапшада) келтіріледі.
2.4Автокөлікқұралдарына күн сайынғы техникалық қызмет көрсету
КҚ күн сайын ауысымның басталу алдында не ауысымаралық уақытта автокөлік құралының техникалық жай-күйін бақылау және оны пайдалануға дайындау мақсатымен орындалады.
Автокөлік құралына КҚ операцияларында: 1) тиісті сыртқы түрді сақтау бойынша жұмыстарды орындау; 2) техникалық жай-күйді тексеру; 3) пайдалану сұйықтықтарын құю; 4) санитарлық өңдеу көзделеді. Автокөлік құралына КҚ жөніндегі жұмыстардың толық тізбесі және олардың еңбек сыйымдылығының нормативтері 5, 7-қосымшаларда келтіріледі.
Техникалық жай-күйді тексеруді күн сайын арнайы постта немесе автокөлік құралы тұрақты тұратын (сақталатын) орында жауапты техникалық қызметкер (бақылаушы механик) және (немесе) желіге шығу алдында жүргізуші жүзеге асырады.
Автокөлік құралының кәсіпорын тұрақты орналасқан орыннан тыс жұмысы кезінде КҚ бақылау операцияларын күн сайын жүргізуші орындайды. Бақылау операциялары сонымен қатар жүргізушілер ауысу кезінде орындалады.
Жинау-жуу жұмыстары қажетті жуатын жабдықпен жабдықталған және қоршаған ортаның автокөлік құралдары агрегаттарының, тораптарының және бөлшектерінің тозуынан шыққан заттармен, пайдалану материалдарымен және персонал осындай жұмыстарды орындауға арналған арнайы техникалық сұйықтықтармен ластану мүмкіндігін болдырмайтын мамандандырылған посттарда орындалады. Одан басқа, жинау-жуу жұмыстары міндетті тәртіппен автокөлік құралдары күйін анықтау, техникалық қызмет көрсету және жөндеу посттарына автокөлік құралы келер алдында орындалады.
2.5 Автокөлік құралдарына маусымдық техникалық қызмет көрсету
МҚ автокөлік құралын көктемгі-жазғы және күзгі-қысқы кезеңдер жұмысына дайындау бойынша жұмыстарды орындау арқылы жылына екі рет (көктемде және күзде) жүргізіледі.
МҚ кезінде орындалатын жұмыстардың жалпы көлеміне ТҚ-2 міндетті жұмыстары және тікелей МҚ операциялары (6-қосымша) кіреді.
Төменгі температуралар кезінде қозғалтқышты іске қосуды, автокөлік құралының жолаушы салонының (кабинасының) герметиктігін және қыздырылуын қамтамасыз етумен, қоршаған ортаға зиянды әсерді төмендетумен байланысты МҚ едәуір маңызды жұмыстары күзгі кезеңде орындалады.
Одан басқа, МҚ негізгі жұмыстарына: 1) қоректендіру жүйесінің герметиктігін, қозғалтқыштың майлану мен сал-қындатылуын, сондай-ақ салқындатқыш сұйықтықтың тығыздық деңгейін тексеру және пайдалану шарттарымен сәйкестікке келтіру; 2) от алдыру жүйесін (жоғарғы вольтті сымдардың, бөлгіштің және тұтан -дыру оттықтарының жай-күйін) тексеру; 3) электр жабдығының жай-күйін тексеру; 4) электролиттің тығыздық деңгейін бақылау әрі пайдалану шарттарымен сәйкестікке келтіру және аккумулятор батареясының бақылау-машықтандыру циклін жүргізу; 5) қозғалтқыштағы майды және салқындатқыш сұйықтықты ауыстыру (қажеттілік бойынша) жатады.
2.6 Автокөлік құралдарына консервациялау және сақтау алдында техникалық қызмет көрсету
Жолаушыларды, багажды және жүктерді автомобильмен тасымалдау кезінде пайдаланылатын автокөлік құралдары ауысымаралық уақытта, сондай-ақ ТҚ және Ж посттарына қою алдында жабық үй-жайларда және қалқаның астында немесе ашық алаңдарда сақталуы мүмкін (көлікжайсыз сақталу).
Жолаушыларды және багажды автомобильмен тұрақты тасымалдау кезінде пайдаланылатын автобустар және таксилер ауысымаралық уақытта, сондай-ақ жұмыс сипаты тұрақты дайындықты қажет ететін автокөлік құралдары жабық жылытылатын үй-жайларда сақталуы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz