ЖМО - Жатыр мойны обыры

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ

МИНИСТРЛІГІ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ

МИНИСТРЛІГІ

« ҚЫЗЫЛОРДА МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖОҒАРЫ КОЛЛЕДЖІ »

Мамандығы: « Мейіргер ісі »

Біліктілігі: « Қолданбалы бакалавр »

Дипломдық жұмыс

Тақырыбы: « Жаңақорған аудандық емханасында жатыр мойны обырымен есепте тұрған пациенттерге көрсетілетін мейіргерлік көмек сапасын бағалау»

Орындаған: Алпысбай Ұ. С

/ Т. А. Ж. / / қолы /

Ғылыми жетекшісі:

қолы қолы

Қызылорда қ. 2022

МАЗМҰНЫ

ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР

КІРІСПЕ

1-тарау. Қатерлі ісігі бар пациенттердің психологиялық факторына әсері

1. 1 Жатыр мойны обыры бар пациенттердің медициналық психологиялық және әлеуметтік аспектілері

1. 2 Жатыр мойны обыры бар пациенттердің психологиялық проблемаларда шетелдік тәжірибелер.

1. 3

2-тарау. ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ

2. 1. Зерттеу материалдары мен әдістері

2. 2 Жатыр мойны обыры бар пациенттерден психологиялық әсерін анықтау бойынша сауалнама алу

2. 3 Сауалнама нәтижесін бағалау және күту

ПРАКТИКАЛЫҚ ҰСЫНЫСТАР

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ

ҚОСЫМШАЛАР

Қысқартылған сөздер:

ДДСҰ- Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымы

ЖМО -Жатыр мойны обыры

Кіріспе

Тіркес сөздер: қатерлі ісік, мейіргерлік күтім, жатыр мойны обыры, шетелдік зерттеулер,

Ключевые слова: рак, сестринское дело, рак шейки матки, зарубежные исследования,

Keywords: cancer, nursing care, cervical cancer, foreign studies,

Тақырыптың өзектілігі: Қатерлі ісік - тұтас организмнің жүйкелік-эндокриндік реттеулеріне бағынбай, өз бетінше дербес өсетін, құрылымы мен қасиеттерінде шыққан тін жасушаларынан үлкен алшақтықтары бар, шексіз бөлініп көбейетін және жаңадан қабылдаған қасиеттерін туынды жасушаларына бере алатын, дерттік өзгерістерге ұшыраған жасушалардың тым артық өсіп-өніп кетуі.

Қатерлі ісіктің негізгі 20 түрі бар

Бүгінде елімізде 6 түрлі онкологиялық аурудың алдын алу мақсатында скринингтік тексеру жұмыстары емханаларда тегін жүргізіледі. Олар: сүт бездері, жатыр мойыншығы, тоқішек, өңеш және асқазан, еркектік без және бауыр.

ДДСҰ әлемдік масштабтағы ең жиі кездесетін түрлерін тізімдеген:

Өкпе обыры (2, 09 млн өлім-жітім) ;

Сүт безі обыры (2, 09 млн оқиға) ;

Тоқішек және тікішек обыры (1, 80 млн оқиға) ;

Қуықасты безінің обыры (1, 28 млн оқиға) ;

Тері обыры (меланома емес) (1, 04 млн оқиға) ;

Асқазан обыры (1, 03 млн оқиға) .

Ажалға алып келетін аты жаман аурудың көп таралған түрі:

Өкпе обыры (1, 76 млн өлім-жітім) ;

Тоқішек және тікішек обыры (862 000 жағдай) ;

Асқазан обыры (783 000 өлім-жітім) ;

Бауыр обыры (782 000 өлім-жітім) ;

Сүт безінің обыры (627 000 жағдай) . В және С гепатитінің вирусы және АПВ кейбір түрлері бауыр және жатыр мойны обырының қаупін тудырса, АИТВ-инфекциясы жатыр мойны обырының даму қаупін едәуір арттырады.

Қатерлі ісік ауыртпалығын қалай азайтуға болады?

Қазіргі таңда ауруға шалдықтыратын қауіпті факторлардан бойды аулақ ұстап және нақты деректерге негізделген профилактика жүргізу арқылы 30-50% обыр ауруларының жолын кесуге мүмкіндік бар. Бұдан өзге, обыр ауыртпалығын ерте анықтау және онкологиялық аурулар дамитын пациенттерді кешенді түрде жұмыс жасаумен азайтуға болады. Ерте диагностикалау мен тиісті емдеу кезінде обырдың көптеген түрін емдеу ықтималдығы жоғарылайды.

Мүгедектердің проблемаларына оң көзқарас, мүгедектердің қол жетімді өмір сүру ортасын қамтамасыз ету, оларды оңалту және қоғаммен тығыз байланыс жасау, әлеуметтік бағытталған коммерциялық емес және қоғамдық ұйымдармен ынтымақтастықты дамыту болып табылады. Бұл психоэмоционалды проблемалар пациенттің көңіл-күйін төмендетіп қана қоймайды, оны немқұрайды немесе депрессияға ұшыратады, сонымен бірге одан қажетті қуат пен күшті алып тастайды, бұл науқастың емдеу нәтижесіне әсер етеді. Тіпті сапалы медициналық көмекті ала отырып, пациент көбінесе ақыл-есінің қорлары таусылғандықтан және операциядан кейін тиімді бейімделуіне мүмкіндік бермейтіндіктен, денсаулығының қажетті деңгейіне жете алмайды.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының болжамы бойынша барлық әлемде 2020 жылға дейін қатерлі ісік аурушаңдығы және өлімкөрсеткіші 1, 5-2 есеге өседі. 2020 жылға қатерлі ісіктерден болатын өлімнің болжамды саны шамамен 12 миллионды құрауы мүмкін. Соңғы 20 жылдың ішінде тік ішек обырымен ауыратындардың саны бірнеше есеге артқан. Өркениеті дамыған елдерде бұл аурумен ауыатындар саны көп. Тізімнің басында АҚШ, США, Канада, Израиль және Австралия тұрса, есесінеҮндістан, Қытай, Латын Америкасы және Орта Азия елдері тізімнің соңында. Тек Жапоняда ғана ерекшелік бар. Капитализм соншалықты дамығанына қарамастан, бұл онкоаурумен ауыратындар ол елде бірен-саран ғана.

Соңғы жылдары Ресейде стоманы қолданудың тұрақты өсу үрдісі байқалады.
Ішек стома пайда болуымен операция жасалған адамдардың саны, бұл бірінші кезекте колоректальды қатерлі ісік ауруының тұрақты өсуімен байланысты. Табиғи емес формация стома түріндегі тікішек (анус) адам өміріне айтарлықтай шектеулер енгізедіжәне оның сапасын айтарлықтай төмендетеді, бұл мүгедектікке және жоғары деңгейге әкеледі әлеуметтік ыдырау деңгейін көрсетеді .

Жыл сайын тек Мәскеуде ғана, қалалық денсаулық сақтау департаментінің деректері бойынша Мәскеу, стоманы салу бойынша 2500 операция жасалады. Салыстыру үшін, 2008 жылы мұндай операциялар жасалған саны -2198, 2010 жылы - 2484, 2012 жылы - 2465 болды., 2014 жылы - 2650.

Нақты статистика мәліметтері бойынша соңғы 5 жылдың ішінде Қазақстан Республикасында қатерлі ісіктерден сырқаттанушылардың абсолюттік саны ұлғайды: егер 2010 жылы 29574 сырқаттанушы болса, 2014 жылдың аяғында олардың саны 34352-ге жетті. Аурушаңдықтың өсу тенденциясы салыстырмалы мөлшерде де байқалады. Қазақстан бойынша 2010 жылы аурушаңдық көрсеткіші 100 мың тұрғынға шаққанда 181, 2-ні, ал 2014 жылы 198, 7- ні құрады. Жыл сайынғы өсу темпі айтарлықтай жоғары, қатерлі ісіктермен ауыратын науқастар санының жыл сайынғы өсуі 5%-ды құрайды. Қазақстанда онкологиялық аурулардан өлім көрсеткіші тұрғындардың өлім көрсеткіші құрылымында жүрек-қантамыр жүйесі ауруларынан кейін екінші орынды алады. Қатерлі ісіктерден өлім көрсеткіші 100 мың тұрғынға шаққанда 2010 жылы 108, 93-тен 2014 жылы 91, 36-ға дейін төмендеді.

"Қазақстанда колоректалды обыр аурушаңдығы бүкіл әлемдегідей өсіп келеді. Егер 2006 жылы 2328 науқас болса, 2017-2018 жылдары 3000-нан астам адам ауырған. 12 жылда өсім 30% құрады. Біз 2011 жылдан бастап скрининг жүргізе бастадық. Бұл емделушілердің өмірін I және II сатыда ұзартуға көмектеседі деп қорытынды жасап отыр. Қызылорда бойынша Қатерлі ісік бойынша аурушаңдық көрсеткіші 0, 1 пайызға жоғарылаған. (2019 ж-141, 8; 2018ж-141, 6)

Қызылорда облысы бойынша қатерлі ішек құрлысына жасалған оталардың түрлерінің саны :

Оң жақ гемиколэктомия(тоқ ішектің оң жағын алып тастау) -2018 ж 2 науқас болса, 2019 ж- 7 науқасқа көбейді. Отадан кейін асқыну 2019 ж -1 науқас тіркелді. Сол жақ гемиколэктомия(тоқ ішектің сол жағын алып тастау) -2018 жылы -4 науқас тіркелсе, 2019 жылы -4 науқас тіркелді.

Зерттеудің белсенділігі : Қазіргі таңда дамыған мемлекеттер аурудың еміне ғана емес, алдын алу жолдарынада аса көп мән бөлуде. Сондықтан, қатерлі ісіктің алдын алу жолдары жайлы іс-шаралар жургізу ісіктің аурушаңдық көрсеткішін азайтатыны анық. Сондықтан уақытылы дәрігерлік тексерулерден өтіп отыру қажет.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) дерегінше, 2018 жылдың алғашқы 9 айында-ақ аты жаман аурудан 9, 6 млн, ал Қазақстанда былтырдың өзінде 14 406 адам көз жұмған. Қатерлі ісіктің практикалық тұрғыда әрбір алтыншы ажалдың әзірейіліне айналғаны - айқындалған ақпар-факт. Социолог-дәрігерлердің тұжырымы бойынша аталмыш дерттен дәм-тұзы таусылғандардың 70%-ы - табысы кем не ортадан төмен елдердің азаматтары.

КазОжР ҒЗИ 2016 жылғы мәліметі бойынша жыл сайын Қазақстан тұрғындары арасындағы алғаш анықталған онкологиялық аурулар саны орташа есеппен 5-8%-ға артып отыр. Елімізде биылғы санақ бойынша 182 мың адам қатерлі ісікке шалдыққан. Жылына шаққанда 14 мың науқас онкологиялық аурудан көз жұмады.

Алматы қалалық педиатрия және хирургия ғылыми орталығының дерегіне қарағанда Қазақстанда қатерлі ісікке шалдыққан балалар саны 9, 3%-ға ұлғайып, жылына 600 бала дертке душар болатын көрінеді. Елімізде обыр өлім-жітім саны жағынан жүрек-қан тамыры жүйесінен кейін екінші орынға шықты. Республика бойынша негізгі көп таралған онко аурулар тізімі берілген:

Сүт безі ісігі - 12, 1%;

Тері ісігі - 11, 2%;

Өкпе обыры - 10, 8%;

Асқазан обыры - 8%;

Жатыр мойын обыры - 5, 1%;

Тоқішек обыры - 4, 7%;

Тікішек обыры - 3, 9%;

Гемобластоздар () - 3, 8%;

Қуықастыбезі (простата) - 3, 8%.

- 2019 жылы онкологиялық қатерлі ісік диагнозымен 1700 науқас тіркелсе, соның 732-сі ер адам, 968-і - әйелдер. Негізі қатерлі ісік алғашқы сатыда анықталса жазылып кету мүмкіндігі 80-85% деп бағаланады. Ал ауру кеш анықталса, онда жазылып кету мүмкіндігі тым төмен, яғни, 15-20% төңірегінде ғана.

Ағылшын ғалымдары Лондонда өткен зерттеу нәтижелеріне сәйкес артық салмақтың қатерлі ісіктің асқынуына әсер етіп, оның пайда болу қатерін екі есе арттыратынын айтып отыр. 200-ден астам сараптамалық жұмыс пен зерттеу нәтижелері ағзадағы артық майлар қатерлі ісіктің 11 түріне алып келетінін көрсеткен.

2013 жылы БҚК-нің 61 142 жағдайы анықталды, оның 44, 7-сі ерлерге арналған. 60 жастан асқан кезде 74, 1% жағдай анықталды.

Тік ішек рагы жағдайларының арақатынасы ішек 1, 3: 1 құрайды. 2013 жылдың соңында онкологиялық есепке алынды. Ресейдің мекемелерінде 308 266 науқас болды. CRC (1996 - 150900), оның 49, 9% -ы бес жаста және көп (1996 ж. - 45, 7%) . Орташа алғанда, Ресейде 2013 жылы онкологиялық науқастардың тек 11, 7% және 5, 6% белсенді түрде анықталды сәйкесінше тік ішек және тоқ ішек

2013 жылы БҚА бар науқастардың 44, 6% анықталды

I-II кезеңдерде (1996 ж. - 23, 0%), 26, 6% -да

III кезең (1996 ж. - 40, 1%), 25, 9% -да - IV сатыда (1996 ж. - 30, 4%) .

Ресейдің бір жылдық орташа көрсеткіші

өлім-жітім көрсеткіші 27, 2% құрайды. 75 жасқа дейінгі өмір кезеңінде CRC даму қаупі 2013 жылы 3, 0% құрады (1996 ж. - 2, 4%), жылы 0-59 жас тобы - 0, 75%, 0-69 жас - 2, 1%, 0-79 жаста - 4, 1%.

Бүгінде онкологиялық сырқаттардың тек қана денсаулық сақтау саласының емес, сонымен қатар қоғамның әлеуметтік және экономикалық мәселесіне де айналып отыр. Ресми статистикалық мәліметтерге сүйенер болсақ, 2017 жылы Қазақстанда қатерлі ісік ауруына шалдыққандардың саны 35 мың. Елімізде бұл дерт жылына 15 мыңнан астам адамның өмірін жалмайды деген дерек бар. Бұл Қазақстандықтардың жүрек-қантамырлары ауруларынан кейінгі өлімінің екінші себебі.

Қазіргі таңда біздің республикамызда әйелдер арасында онкологиялық ауруларға шалдығушылық құрылымында сүт безінің қатерлі ісігі бірінші орын алады. Жыл сайын сүт безінің қатерлі ісігіне 3000-ға жуық жаңадан шалдығушылық жағдайы анықталады. Сүт безі қатерлі ісігіне шалдығушылықтың шыңы 35-50 жас арасындағы әйелдерге келеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.