ЖШС бухгалтерлік салық саясаты
Қазақстан Республикасының Бiлiм және ғылым министрлігі
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Нұртөлеу Н.Б.
ҚҚС бойынша есептеулер мен аударымдардың есебі мен аудиті
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСЫ
5В050800 - Есеп және аудит мамандығы
Нұр-Сұлтан 2022
Қазақстан Республикасының Бiлiм және ғылым министрлігі
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Қорғауға жіберілді
Есеп және талдау каф. меңгерушісі
_____________Аманова Г.Д.
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСЫ
Тақырыбы: ҚҚС бойынша есептеулер мен аударымдардың есебі мен аудиті
5В050800 Есеп және аудит мамандығы бойынша
Орындаған: Нұртөлеу Н.Б.
Ғылыми жетекші:
к.э.н., доцент _________
Нұр-Сұлтан 2022
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Факультет экономика
Мамандық 5В050800 Есеп және аудит
Кафедра Есеп және талдау
Бекітемін
Есеп және талдау
кафедра меңгерушісі
_____________ Г.Д.Аманова
________________202__ж.
Дипломдық жұмысты орындауға
ТАПСЫРМА
___________________________________ _____________________________студен тіне
А.Т.Ж.
___________________________________ ______________________________
курс, топ, мамандық, оқу нысаны
1. Дипломдық жұмыстың тақырыбы___________________________ _________________
___________________________________ ___________________________________ _________
____ __________202__ж. № __ ректордың бұйрығымен бекітілген
2. Студенттің аяқталған жұмысты тапсыру мерзімі ___ _________ 202__г.
3. Жұмыс бойынша бастапқы мәліметтер (есеп саясаты, қаржылық есептілік, есеп регистрлары, бастапқы құжаттар және т.б.) ___________________________________ _______
___________________________________ ___________________________________ ______________________________ ___________________________________ _________________________
4. Дипломдық жұмыста қарастырылуға жататын сұрақтар тізімі___________________________________ ________________________________________
___________________________________ ___________________________________ ______________________________ ___________________________________ _________________________
5. Графикалық материалдар тізімі (кестелер, сызбалар, диаграммалар және т.б.) ___________________________________ ___________________________________ __________
___________________________________ ___________________________________ ______________________________ ___________________________________ _________________________
6. Негізгі ұсынылатын әдебиеттер тізімі (заңдар, стандарттар, әдебиет көздері)___________________________________ ______________________________________
___________________________________ ___________________________________ __________
___________________________________ ___________________________________ __________
7. Жұмыс бойынша кеңес алу (оған қатысты жұмыстың тарауларын көрсетумен)
Бөлімнің
нөмірі, атауы
Ғылыми жетекші, кеңес беруші
Тапсырманы алу мерзімі
Тапсырма берілді (қолы)
Тапсырма алынды
(қолы)
8. Дипломдық жұмысты орындау кестесі
№
Жұмыстың кезеңдері
Жұмыс кезеңдерін орындау мерзімі
Ескерту
1
Дипломдық жұмыстың тақырыбын бекіту
2
Дипломдық жұмысты даярлау үшін материалдарды жинау
3
Дипломдық жұмыстың теориялық бөлігін даярлау (1 бөлім)
Практикағы кеткенге дейін
4
Дипломдық жұмыстың талдамалық бөлігін даярлау
(2 бөлім)
Практика барысында
5
Дипломдық жұмыстың түйіндеме, ұсыныс бөлімін дайындау
(3 бөлім)
Практика барысында
5
Дипломдық жұмыстың толық мәтінінң алғашқы нұсқасын
Практика барысында
6
Дипломдық жұмысты алдын-ала қорғауға ұсыну
МАК жұмысының басталуына бір жарым ай бұрын
7
Дипломдық жұмысты рецензияға ұсыну
Тағайындалған қорғау мерзіміне дейін жұмыс күндерінен кешіктірмей
8
Ғылыми жетекшінің пікірі және пікірлемемен дипломдық жұмыстың соңғы нұсқасын ұсыну
Қорғау белгіленген мерзімге дейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей
9
Дипломдық жұмысты қорғау
МАК кестесіне сәйкес
Тапсырманың берілген күні ____ ___________ 202__ж.
Ғылыми жетекшісі _________________________________
ғылыми дәрежесі, лауазымы қолы А.Т.Ж.
Таспырманы қабылдаған студент ____ - - - - - - - - - ______________ - - - - _______________
қолы А.Ж.Т.
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
4
1
Қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есеп айырысуды есепке алу мен аудиттің теориялық аспектілері
7
1.1
Кәсіпорынның бюджетпен есеп айырысуларындағы қосылған құн салығының мәні мен рөлі
7
1.2
Қосылған құн салығы есебінің нормативтік-құқықтық негіздері және оның аудитінің негізгі кезеңдері
10
1.3
Қосылған құн салығын есепке алудың халықаралық тәжірибесі
14
2
Қосылған құн салығын есепке алу (Life Style International Group ЖШС мысалында)
16
2.1
Кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметінің сипаттамасы және ҚҚС саласындағы салықтық есеп саясаты
16
2.2
Кәсіпорынның ҚҚС бойынша айналымдары және олардың синтетикалық есебі
24
2.3
ҚҚС бюджетімен есептеулер және салық есептілігін жасау
31
3
ҚҚС бюджетімен есеп айырысу аудиті
34
3.1
Қосымша құн салығын есептеу және аудит бағдарламасын әзірлеу саласындағы ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалау
34
3.2
ҚҚС бойынша есептеулерді мәні бойынша тексерудің аудиторлық процедуралары
42
3.3
Аудит нәтижелерін ресімдеу және бюджетпен ҚҚС бойынша есеп айырысу бөлігінде бухгалтерлік есеп пен ішкі бақылауды жетілдіру бойынша ұсынымдар әзірлеу
46
Қорытынды
50
Пайдаланылған көздер тізімі
53
Қосымшалар
55
Кіріспе
Қосылған құн салығы (бұдан әрі - ҚҚС) Қазақстан Республикасының (бұдан әрі - ҚР) салық жүйесіне енгізілген барлық салықтардың ішінде есептелуі ең қиыны болып табылады. Ол дәстүрлі түрде тауардың бағасы арқылы қосымша алымдар түрінде алынатын әмбебап жанама салық ретінде жіктеледі. ҚҚС - бұл өндірістің барлық кезеңдерінде жасалған және өткізілген тауарлардың, жұмыстардың, қызметтердің өзіндік құны мен өндіріске және таратуға арналған шығындарға жатқызылған материалдық шығындар құны арасындағы айырма ретінде айқындалатын қосылған құнның бір бөлігін бюджетке алу нысаны.
Қосылған құн салығы мемлекетіміздің салық жүйесінде бар ең күрделі салықтардың бірі болып саналады. Бұл мемлекет үшін өте маңызды салық, сондықтан оны экономистер, менеджерлер және басқа да мамандар зерттеуі керек.
Дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігі мынада: қосылған құн салығы бойынша міндеттемелер салық және қаржылық есеп беру объектілерінің бірі болып табылады, ал шаруашылық жүргізуші субъектінің қаржылық есептілігінің сенімділігі бухгалтерлік баланста дұрыс көрсетілуіне байланысты.
Дипломдық жұмыстағы зерттеу объектісі Life Style International Group ЖШС кәсіпорнының қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есептеулер болып табылады. Зерттеу пәні кәсіпорынның қосылған құн салығы бойынша есеп айырысуларды есепке алу және тексеру процесі болып табылады.
Дипломдық жұмыстың мақсаты - кәсіпорынның қосылған құн салығын есепке алу мен аудиттің теориялық және практикалық аспектілерін зерттеу және ҚҚС бойынша бухгалтерлік есеп пен бюджетті құруды жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу.
Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет:
- қосылған құн салығы бойынша есеп пен аудиттің теориялық аспектілерін оқу;
- кәсіпорынның жалпы есеп жүйесінде қосылған құн салығын есепке алу міндеттерін оқып үйрену;
- қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есеп айырысу аудитінің мақсатын, міндеттерін және кезеңдерін жүйелеу;
- Life Style International Group ЖШС қосылған құн салығын есепке алуды ұйымдастыруды, әдістемесін және технологиясын зерделеу;
- Life Style International Group ЖШС қаржылық-шаруашылық қызметін бағалау және оның салықтық есеп саясатын зерделеу;
- төлеуге ҚҚС-ты анықтау тұрғысынан жеткізушілермен және сатып алушылармен есеп айырысуларды бағалау;
- ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысулардың жұмыс барысын және синтетикалық есебін зерделеу;
- ҚҚС бойынша декларацияны есептеу және беру тәртібін қарастыру;
- салықтар бойынша бюджетпен есеп айырысу саласындағы ішкі бақылау жүйесін бағалау және тексеру бағдарламасын әзірлеу;
- ҚҚС бойынша бюджетпен есептеулердің дұрыстығын тексеру рәсімдерін орындау;
- ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысулар бойынша тексеру нәтижелерін ресімдеуге;
- ҚҚС бюджетімен есеп айырысу мен есеп айырысудың ағымдағы тәжірибесін жетілдіру бойынша бірқатар ұсыныстар әзірлеу.
Ғылыми жаңалық нарықтық қатынастар жағдайында қосылған құн салығын төлеу бойынша операцияларды есепке алуды жетілдіру бойынша ұсыныстар кешенін тұжырымдау, теориялық негіздеу және әзірлеу болып табылады.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысуларды есептеу мен есепке алуды жүйелеуде, сондай-ақ қосылған құн салығын төлеу бойынша міндеттемелерді орындау кезіндегі операцияларды есепке алуды жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеуде. Дипломдық жұмыста қамтылған қорытындылар мен практикалық ұсыныстарды жүзеге асыру ұйымның бухгалтерлік есебі мен есептілігінде осы операцияларды барынша шынайы көрсетуге ықпал етеді және сайып келгенде, оңтайлы басқару шешімдерін қабылдауға негіз болады. Дипломдық жұмыстың негізгі ережелерін шаруашылық жүргізуші субъектілердің практикалық қызметінде, бухгалтерлік есеп жүргізудің әдістемелік техникасы мен әдістерін әзірлеуде, сонымен қатар оқу процесінде пайдалануға болады.
Зерттеудің теориялық, әдістемелік және ақпараттық негізі қазақстандық және шетелдік ғалымдардың салықтық міндеттемелердің туындауы мен тоқтатылуының заңнамалық негіздерін анықтайтын Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері, міндеттемелерді есепке алу мәселелеріне арналған ғылыми еңбектері болды. .
1 Қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есеп айырысуды есепке алу мен аудиттің теориялық аспектілері
1.1 Кәсіпорынның бюджетпен есеп айырысуларындағы қосылған құн салығының мәні мен рөлі
Қосылған құн салығы - кіріс алушылардан тікелей алынатын және тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) бағасына оны асыра көрсету арқылы қосылатын жанама салықтардың бірі. Бюджетке төленуге жататын ҚҚС сатылған тауарлар, жұмыстар немесе қызметтер үшін есептелген салық сомасы мен сатып алынған тауарлар, орындалған жұмыстар мен көрсетілген қызметтер үшін төленуге жататын салық сомасы арасындағы айырма ретінде айқындалады.
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) өндіру және айналысы процесінде қосылған сату бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аударымдарды, сондай-ақ тауарларды Қазақстан Республикасының аумағына әкелу кезіндегі шегерімдерді білдіреді. Қазақстан Республикасы. Салық салынатын айналым бойынша бюджетке төленуге жататын қосылған құн салығы өткізілген тауарлар (жұмыстар, қызметтер) үшін есептелген қосылған құн салығының сомасы мен алынған тауарлар (жұмыс, қызмет) үшін төленуге жататын қосылған құн салығының сомасы арасындағы айырма ретінде айқындалады.
ҚҚС алғаш рет 1954 жылы 10 сәуірде Францияда енгізілді. Оның өнертабысы Морис Лорет мырзаға тиесілі (1954 жылы Францияның Экономика, қаржы және өнеркәсіп министрлігінің Салық, алымдар және ҚҚС дирекциясының директоры). Қазіргі уақытта 137 мемлекет ҚҚС алады. Дамыған елдердің ішінде АҚШ, Жапония сияқты елдерде ҚҚС жоқ, оның орнына 2%-дан 11%-ға дейінгі ставка бойынша сатудан алынатын салық бар.
Қазақстан Республикасында қосылған құн салығы бойынша есепте тұрған немесе есепке тұруға міндетті тұлғалар қосылған құн салығын төлеушілер болып табылады.
Салық салынатын айналым - қосылған құн салығын төлеуші жасаған тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізу бойынша айналым, мыналарды қоспағанда:
- қосылған құн салығынан босатылған;
- сату орны Қазақстан Республикасы болып табылмайтын.
Есепке алынған қосылған құн салығының сомасы:
- жабдықтаушыларға оларда бөлінген қосылған құн салығымен жазылған шот-фактуралар бойынша төлеуге жататын салық сомасы;
- Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес ресімделген және Қазақстан Республикасының бюджетіне белгіленген тәртіппен төленген жүктің кедендік декларациясында көрсетілген және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қайтарылмайтын салық сомасы. кедендік режимнің талаптары;
- темір жол немесе әуе көлігіне берілген билетте көрсетілген салық сомасы;
- коммуналдық қызмет көрсетуші пайдаланатын құжаттарда көрсетілген, төлемдері банктер арқылы жүзеге асырылатын салық сомасы;
- тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) қолма-қол ақшаға сатып алған жағдайда - бақылау-касса машинасының түбіртегінде көрсетілген салық сомасы.
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) алған салық кезеңінде есепке жатқызылады.
Салық салынатын және салық салынбайтын айналымдар болған кезде қосылған құн салығын төлеушінің таңдауы бойынша барабар немесе бөлек әдіспен айқындалған қосылған құн салығының сомасы есепке жатқызылады.
Есепке жатқызылатын қосылған құн салығының сомасын анықтау үшін таңдалған әдіс салық жылы ішінде өзгертуге жатпайды. Есепке алуға жатпайтын қосылған құн салығы салық салынатын табысты анықтау кезінде шегерімге жатады.
Пропорционалды әдіс бойынша есепке жатқызылатын қосылған құн салығының сомасы жалпы айналымдағы салық салынатын айналымның үлесі негізінде анықталады.
1992 жылы енгізілген қосылған құн салығы қазіргі кезде мемлекеттік бюджетке түсетін жалпы салық түсімдерінің шамамен 20%-ын құрайды.
1992 жылдың шілдесіне дейін Қазақстанда ҚҚС төлеудің мұндай түрі кәсіпорынның кірісіне тікелей байланысты болды. Бұл ретте сатып алынған ресурстар бойынша төленген салық сомасы өзіндік құнның (шығындардың) бөлігі ретінде есепке алынды, осылайша салық жинақталды. Демек, ҚҚС жинау жиынтық деп аталатын сипатқа ие болды.
Салықты есептеудің бұл әдісі оған жанама салықтар болып табылатын тұтынуға салынатын салық емес, табысқа салынатын салық түрін берді. Қазақстандық ҚҚС-дағы мұндай ажырату қазақстандық тауарлардың бәсекеге қабілеттілігін төмендетіп, елге инвестиция ағынын тежеп тастады.
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында өзара есепке алу әдісіне негізделген ҚҚС есептеудің тағы бір әдісі бар (халықаралық тәжірибеде салықтық несие әдісі). Әдістің мәні оның бюджетке сатылған өнімге қатысты барлық есептелген салық сомасын емес, тек енгізілген және шығыс мәндерінің арасындағы айырмашылықты төлеу принципіне негізделгендігінде. салықтар. Басқаша айтқанда, әдіс сатылған өнімге есептелген сомадан кіріс ҚҚС деп аталатын тауарларды (жұмыстарды және қызметтерді) сатып алу кезінде төленген салықты шегеруге негізделген, т. шығу салығы.
Төменде Қазақстан Республикасында өткен кезеңдерде қолданыста болған қосылған құн салығының ставкалары келтірілген:
- 20% - 01.07.1995 жылдан 01.07.2001 жылға дейін (Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Бас салық инспекциясының 26.06.1995 жылғы No 37 Қосылған құн есептеу тәртібі туралы нұсқауы. салық);
- 16% - 2001.07.01 - 31.12.2004 (Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс министрінің 2001.07.05 N 899 бұйрығы);
- 15% - 01.01.2005 жылдан 31.12.2006 жылға дейін;
- 14% - 2007 жыл ішінде;
- 13% - 2008 жыл ішінде;
- 12% - 01.01.2009 бастап қазіргі уақытқа дейін.
1.2 Қосылған құн салығы есебінің нормативтік-құқықтық негіздері және оның аудитінің негізгі кезеңдері
Қосылған құн салығын есептеу мен бюджетке аударуды реттейтін негізгі құқықтық құжаттар:
а) Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 10 желтоқсандағы № 99-1V Кодексі;
ә) Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасының Кодексін қолданысқа енгізу туралы Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 10 желтоқсандағы № 100-IV Заңы ;
б) Қазақстан Республикасындағы кеден ісі туралы Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 30 маусымдағы № 296-1V Кодексі;
в) 2009 жылғы 27 қарашадағы № 17 Кеден одағының Кеден кодексі;
г) Тауарлардың экспорты мен импортына, жұмыстарды орындауға және қызметтерді көрсетуге жанама салықтарды алу қағидаттары туралы келісім (Мәскеу, 2008 жылғы 25 қаңтар) және оған қосымша:
- Кеден одағына мүше мемлекеттердің салық органдары арасында жанама салықтардың төленген сомалары туралы электронды түрде ақпарат алмасу туралы хаттама (Санкт-Петербург, 11 желтоқсан 2009 ж.);
- Кеден одағында жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету кезінде жанама салықтарды алу тәртібі туралы хаттама (Санкт-Петербург, 11 желтоқсан 2009 ж.);
- Кедендік одақтағы тауарлардың экспорты мен импортынан жанама салықтарды алу тәртібі туралы хаттама (Санкт-Петербург, 11 желтоқсан 2009 ж.);
ғ) Кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлардың кедендік құнын анықтау туралы келісім (Мәскеу, 2008 жылғы 25 қаңтар);
д) Incoterms 2010.
Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының талаптарына сәйкес нақты шаруашылық жүргізуші субъектінің бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік қағидаттары оның Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленетін есеп саясатында көрсетілуге тиіс. Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы, демек, субъектінің есеп саясаты белгілі бір дәрежеде жергілікті қолданысы бар нормативтік құжаттың анықтамасына сәйкес келеді. Есеп саясатымен қатар кез келген шаруашылық субъектісі де Салық есеп саясатын жүргізуі керек.
ҚҚС бойынша нормативтік базаның негізгі ережелерін қарастырайық.
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) өндіру және айналысы процесінде қосылған сату бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аударымдарды, сондай-ақ тауарларды Қазақстан Республикасының аумағына әкелу кезіндегі шегерімдерді білдіреді. Қазақстан Республикасы. Салық салынатын айналым бөлігінде бюджетке төленуге жататын ҚҚС сатылған тауарлар (жұмыстар, қызметтер) үшін есептелген ҚҚС сомалары мен алынған тауарлар (жұмыстар, қызметтер) үшін төленуге жататын ҚҚС сомаларының арасындағы айырма ретінде айқындалады, б.а. сатып алынған және сатылған ҚҚС арасындағы айырмашылық.
ҚҚС төлеушілер - ҚҚС бойынша тіркелген тұлғалар, сондай-ақ олардың ҚҚС бойынша тіркелген-тіркелмегеніне қарамастан Қазақстан Республикасының аумағына тауарларды әкелетін тұлғалар.
Төлеушілерге ҚҚС бойынша тіркелгендер жатады:
- жеке кәсіпкерлер;
- мемлекеттік мекемелерді қоспағанда, заңды тұлғалар;
- Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын резидент еместер;
- қамқоршылар.
Қосылған құн салығы бойынша салық салу объектілері:
- салық салынатын айналым;
- салық салынатын импорт.
Тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді өткізу бойынша айналымға әрқашан екі тарап қатысады: жеткізуші (сатушы) және сатып алушы. Бірақ әрқашан жеткізуші (сатушы) ҚҚС алуға міндетті тарап бола бермейді. ҚҚС төлеу жөніндегі міндет Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 236-бабына сәйкес тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өткізу орны анықталған жағдайда туындайды. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 228-бабында көрсетілгендей, ҚҚС есептеу міндеті қосылған құн салығы бойынша есепке қойылған салық төлеушілер үшін ғана туындайды.
Салық салынатын импорт Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 246-247-баптарына сәйкес айқындалады. Салық салынатын импортқа Қазақстан Республикасының аумағына әкелінетін немесе әкелінетін, Кеден одағының кеден заңнамасына немесе Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес декларациялауға жататын тауарлар жатады.
ҚР Салық кодексінің 228-бабының 5-тармағында шаруашылық субъектісі қол жеткізгеннен кейін ҚҚС бойынша тіркеуге тұруға міндетті айналым сомасы АЕК-тің 30 000 еселенген мөлшерін құрайды, яғни 2021 жылдың жағдайында 87 510 000 теңгені құрайды деп көрсетілген. (2 917 х 30 000) .
Айналым мөлшері есептік жылдың басынан бастап, ал жаңадан құрылған заңды немесе дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлғалар үшін - салық органында тіркелген күннен бастап есептеу әдісімен айқындалады.
Мысалы, ҚҚС бойынша тіркеу сәтін қарастырайық. Нарықта үш жыл жұмыс істеп келе жатқан кәсіпорын жарнаманы орналастыру қызметін көрсетеді. 2021 жылдағы сатудан түскен кірістер бойынша бухгалтерлік есеп деректері 1 кестеде келтірілген. 2021 жылғы ең төменгі айналым 87 510 000 теңгені құрайды.
1 кесте
ҚҚС бойынша тіркеу мерзімін бағалау
теңге
Кезең
Кезеңдегі айналым сомасы
Салық органында тіркелген күннен бастап айналым сомасы
Ескерту
1
2
3
4
Қаңтар
10 890 400
10 890 400
Тіркелу қажет емес
Ақпан
12 900 600
23 791 000
Наурыз
13 420 000
37 211 000
Сәуір
15 240 000
52 451 000
Мамыр
13 750 000
66 201 000
Маусым
10 450 000
76 651 000
Шілде
10 488 000
87 139 000
Тамыз
12 580 000
99 719 000
Ең төменгі айналымнан асып кеткен ай
Қыркүйек
16 531 000
116 250 000
10-шы күнге дейін ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салықтық өтінішті ұсыну қажет (228-баптың 2-тармағы)
Қазан
23 441 000
139 691 000
Бірінші күннен бастап субъект ҚҚС төлеуші болып табылады (228-баптың 6-тармағы)
Жоғарыда келтірілген мысалға сүйене отырып, субъект ҚҚС шот-фактураларын есепті жылдың 1 қазанынан бастап береді.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 29 қарашадағы № 1390 Қаулысымен қосылған құн салығы бойынша есепке қоюға салықтық өтініш нысаны бекітілген.
Салық төлеуші ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салықтық өтінішті ең төменгі айналым шегінен асып кеткен айдың соңынан бастап 10 жұмыс күні ішінде алдын ала ескертусіз табыс етпесе, онда ӘҚБтК-нің 205-бабының 3-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасында (салық органында есепке алуды тіркеу мерзімін бұзу) салық төлеуші әкімшілік жауапкершілікке тартылады, ол:
- лауазымды тұлғаларға және жеке кәсіпкерлерге он бес АЕК;
- шағын және орта кәсiпкерлiк субъектiлерi болып табылатын заңды тұлғалар үшiн - тiркелмеген кезеңге салық салынатын айналым сомасының он бес пайызы;
- iрi кәсiпкерлiк субъектiлерi болып табылатын заңды тұлғалар үшiн - тiркелмеген кезеңге салық салынатын айналым сомасының отыз пайызы.
Субъект ҚҚС салық салуға жататын қызметі бойынша айналым АЕК-тің кемінде 30 000 еселенген мөлшерінен асатынын күтпей-ақ, өз қалауы бойынша қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебіне қоюға құқылы.
Ойлаңыз, бұл әрекеттен экономикалық пайда бар ма? Неғұрлым салық көп болса, соғұрлым табыс аз болатын сияқты. Мұны мысалмен қарастырайық.
Біріншіден, егер жеткізуші немесе мердігер ҚҚС төлеуші болса, оның тұтынушылары мен сатып алушыларының ірі бизнес өкілдері болу ықтималдығы жоғары, өйткені олар әрқашан ҚҚС төлеушілер болып табылады, сондықтан құқыққа ие болу үшін ҚҚС арқылы тауарлар мен қызметтерді сатып алады. шығындардың бір бөлігін есепке алу мен шегерімдерге жатқызу. Өйткені, ҚҚС-сыз сатылатын тауарлар мен қызметтерге нарықтық баға деңгейінің ҚҚС-пен сатылатын ұқсас тауарлар мен қызметтерден айтарлықтай айырмашылығы жоқ. Жағдайды мысалмен түсіндірейік.
ҚҚС төлеуші А субъектісі тауар бірлігіне 5600 теңгені сату бағасымен нарыққа жеткізеді.
ҚҚС төлеуші емес В субъектісі нарыққа 5500 теңге сату бағасымен осыған ұқсас өнімді жеткізеді.
А және В субъектілері тауарларды бір жеткізушіден, ҚҚС төлеушіден сатып алады, сондықтан тауарлардың сапалық сипаттамалары бірдей.
Кімнен сатып алған дұрыс?
Сатып алу көлемі аз және олар ҚҚС төлеуші болып табылмайтын жеке тұлғалар мен шағын кәсіпкерлерге В субъектісінен сатып алу тиімдірек, себебі баға 100 теңгеге төмен.
Сатып алу көлемі жеке саудагерлер мен шағын кәсіпкерлерге қарағанда әлдеқайда жоғары ірі бизнес өкілдері А субъектісінен арзанырақ сатып ала алады, өйткені тауардың құны ҚҚС-сыз 5000 теңге, яғни 500 теңгеге арзан болады (бағамен салыстырғанда). А субъектісінен ҚҚС-сыз).
Сатушылар үшін айналым қаражатының айналымын ұлғайту үшін тауарды көп мөлшерде сатып алатын сатып алушылардың болғаны тиімді.
Бұл субъектіге ірі бизнес өкілдерімен іскерлік қарым-қатынаста болған тиімдірек, сондықтан оның ҚҚС бойынша өз еркімен тіркелуі тиімді екенін білдіреді. Мұның бәрі ұйымның оны әзірлеу үшін қандай бизнес-жоспар қабылдайтынына байланысты.
ҚҚС ставкалары:
- 12% - салық салынатын айналым және салық салынатын импорт бойынша;
- 0% - экспортқа тауарларды өткізу (түсті және қара металл сынықтарын экспорттауды қоспағанда) және халықаралық тасымалдауға байланысты жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету бойынша айналым;
- ҚҚС-тан босатылған айналымдар - тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді), оның ішінде жарғылық капиталға жарналарды, қаржылық қызметтерді, мүлікті қаржылық лизингке беруді, геологиялық барлауды, жекелеген тауарлардың импортын, оның ішінде импортты қоса алғанда, сату бойынша айналымдар; тауарларды бажсыз әкелу, шетел валютасын, дәрілік заттарды және басқа да тауарларды әкелу нормалары бойынша жеке тұлғалардың тауарлары және т.б.
ҚҚС бойынша салық кезеңі тоқсанды құрайды.
Қосылған құн салығын төлеу тәртібін қарастырыңыз. ҚҚС төлеуші ҚҚС бойынша декларацияны табыс ету мерзімі өткен есепті салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 25-інен кешіктірмей әрбір салық кезеңі үшін бюджетке салық төлеуге міндетті. Импортталатын тауарлар бойынша ҚҚС кеден баждарын төлеу үшін Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында айқындалған күні төленеді.
Салық органы ҚҚС төлеуші болып табылатын және оны табыс ету мерзімі аяқталғаннан кейін алты ай ішінде салық есептілігін табыс етпеген тұлғаны анықтаған жағдайда, ҚҚС бойынша есептен шығаруды салық органы ҚҚС төлеушіге хабарламастан жүргізеді.
ҚҚС бойынша тіркеу есебінен шығару кезінде ҚҚС бұрын есепке жатқызылған тауарлардың (негізгі құралдарды қоса алғанда) қалдықтары салық салынатын айналым ретінде қарастырылады.
Қазіргі экономикалық жағдайда бухгалтерлік есеппен қатар аудиттің маңызы зор болды.
Салық заңнамасының талаптарына байланысты ҚҚС есептеу, есептеу және есептен шығару кезіндегі кез келген бұзушылықтар кәсіпорынға банк шоттарына тыйым салуға дейін айыппұл салуға әкеп соғады. Сондықтан салықтар мен төлемдер бойынша бюджетпен есеп айырысуды тиімді ұйымдастыру қажеттігі туындап отыр, бұл ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысудың дұрыстығын тексерумен расталады.
ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысу аудитінің мақсатын нақтылаймыз.
Біздің ойымызша, ҚҚС бюджетімен есеп айырысу аудитінің негізгі мақсаты сауда-сатып алу операцияларының заңдылығын, сенімділігін және мақсатқа сәйкестігін, сондай-ақ олардың бухгалтерлік есепте дұрыс көрсетілуін белгілеу болып табылады.
ҚҚС бюджетімен есеп айырысу аудитінің негізгі міндеті нормативтік құқықтық актілердің сақталуын тексеру, 300.00 Декларациясын жасау және ҚҚС есебін дұрыс жүргізу болып табылады.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік және салықтық есеп саласындағы заңнамалық базасының барлық талаптарын сақтауы аудит жүргізудің негізгі талабы болып табылады.
ҚҚС бойынша бюджеттік есеп айырысу аудитінің мақсатына келесі іргелі міндеттерді шешу арқылы қол жеткізіледі:
- ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысу бөлігінде қолданыстағы заңнаманың сақталуын тексеру;
- салық есептелетін бастапқы құжаттардың дұрыс ресімделуін тексеру, салық салынбайтын сомаларды, салық шегерімдері мен жеңілдіктерін анықтау;
- бюджетке төленуге жататын немесе бюджеттен өтелетін сомаларды есептеудің дұрыстығын тексеру;
- бухгалтерлік есепте және есеп беруде ҚҚС бойынша бюджетке берешектің көрсетілуінің дұрыстығын тексеру.
Аудитордың жұмысы - бұл құжаттаманы құрастырудың және аудиторлық процедураларды жүргізудің белгілі кезеңдері мен тәртібі бар қатаң ұйымдастырылған процесс. Аудит кезеңдері 1-суретке сәйкес берілген.
Аудиттің басталуы
Алдын-ала жоспарлау
Тәуекелді бағалау
Тексеру процедуралары бойынша келісімге келу
Аудит шеңберінде тексерулер бағдарламасын құру
Деректер жинау
Тексерулерді жүргізу
Аудиттің аяқталуы
Аудит нәтижелері бойынша пікірді растайтын жоғары сенімділік
Аудиторлық есеп
Бақылаудың қосымша тексерулерін жүргізу
Клиенттің фирмасымен танысу
Алдын-ала үкім шығару
Ішкі тәуекелді зерттеу
Бақылау құрылымы туралы түсінік қалыптастыру
1 сурет Шаруашылық субъектісінің аудитінің кезеңдері
Аудиттің кезеңдері үшінші тарауда егжей-тегжейлі қарастырылады.
1.3 Қосылған құн салығын есепке алудың халықаралық тәжірибесі
ҚҚС қолданудың тиімділігі шетелдік тәжірибемен дәлелденді, өйткені дәл осы салық (мемлекет мүдделеріне негізделген) бағаны ырықтандырумен үйлеседі - баға неғұрлым жоғары болса, соғұрлым салық мөлшері де жоғары болады (тұрақты мөлшерлемеде). мөлшерлемесі). Бастапқыда ҚҚС Францияда енгізілді, кейін Еуропа елдеріне тарады. Ол орынды түрде еуропалық салық деп аталады, өйткені еуропалық қауымдастыққа кірудің алғы шарттарының бірі оны жүзеге асыру болып табылады. Қазіргі уақытта ҚҚС әлемнің 40-тан астам елінде қолданылады.
Латвияда ҚҚС базалық мөлшерлемесі көп жылдар бойы 18% болды. Кейбір тауарлар мен қызметтер үшін ҚҚС 5% төмендетілген мөлшерлемесі белгіленді, кейбіреулері ҚҚС-тан босатылған (0% ставка қолданылады).
2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап базалық мөлшерлеме 18%-дан 21%-ға дейін, ҚҚС-тың төмендетілген ставкасы 5%-дан 10%-ға дейін ұлғайтылды, ҚҚС төмендетілген ставкаға жататын тауарлар тізбесі айтарлықтай қысқартылды.
2021 жылдың 1 қаңтарында үкіметтің шешімімен және халықаралық кредиторлардың қысымымен елімізде ҚҚС-тың базалық мөлшерлемесі 21%-дан 22%-ға дейін көтеріліп, 10%-дан 12%-ға төмендетілді.
ҚҚС туралы заң 1995 жылы күшіне енді; Бұл ретте қосылған құн салығы жойылды.
Израильде ҚҚС 1976 жылы 1 шілдеде Ушер комиссиясы деп аталатын үкіметтік комиссияның ұсыныстарынан кейін енгізілді. ҚҚС ставкасы тауарлардың барлық түрлері үшін бірдей және сатып алу кезінде тауардың өзіндік құнына қосылады. ҚҚС ставкаларын Қаржы министрлігіне қарасты Израиль салық органы реттейді.
Израиль тарихында ҚҚС мөлшерлемесі бірнеше рет өзгерді:
- 1976 жылғы 1 шілдеде енгізілген бастапқы мөлшерлеме, - 8%
- 1977 ж. - 12%;
- 1985 ж. - 18%;
- 1990 ж. - 17%;
- 2002 жылғы 15 маусым - 18%;
- 2004 жылғы 1 наурыз - 17%;
- 2005 жылғы 1 қыркүйек - 16,5%;
- 2006 жылғы 1 шілде - 15,5%;
- 2009 жылғы 1 шілде - 16,5%;
- 2010 жылғы 1 қаңтар - 16%.
Эйлатта ҚҚС жоқ.
Германияда HDS (неміс Mehrwertsteuer, қысқартылған MwSt) 18 ғасырда Саксонияда енгізілді. Қазіргі Германияда жалпы ҚҚС мөлшерлемесі 19% құрайды, бірақ кейбір тауарларға төмендетілген мөлшерлемелер бар (кітап пен азық-түлік үшін салық ставкасы бар болғаны 7%).
Осылайша, көптеген штаттарда бұл салықты төлеудің мазмұны мен тәртібі бірдей. Айырмашылықтар тек ҚҚС сомасын анықтау әдістерінде, айырмашылықтар мөлшерлемелер мен жеңілдіктерде.
2 Қосылған құн салығын есепке алу (Life Style International Group ЖШС мысалында)
2.1 Кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметінің сипаттамасы және ҚҚС саласындағы салықтық есеп саясаты
Life Style International Group Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2008 жылы құрылған, өз қызметін ҚР Конституциясы, ҚР Азаматтық кодексі (жалпы бөлім), Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы ҚР Заңы және өзінің құрылтай құжаттары бойынша жүзеге асырады.
Серіктестіктің толық атауы: мемлекеттік тілде - Life Style International Group Жауапкершілігі шектеулігі серіктестігі, орыс тілінде - Товарищество с ограниченной ответсвенностью Life Style International Group.
Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Алматы қаласы, Наурызбай батыр көшесі, 171 үй, 902 офис.
Серіктестіктің жеке теңгерімі бар. Өзінің қызметін ұйымдастыру және жүргізу үшін белгіленген тәртіппен банктерде есеп шоттары ашылған. Сонымен қатар, мөрі, мөртаңбасы және өзінің атауы, тауарлық белгісі және қоғамның атаулы бланкілері бар.
Life Style International Group ЖШС қызмет етуі шектелмеген, қызметінің мәні болып Қандай да бір нақтылаусыз тауарлардың кең ассортиментін көтерме саудада сату қызметі табылады. Серіктестіктің өз қызметінің мақсаты әрине табыс табу.
Life Style International Group ЖШС-де LS Perfume және Rich Aroma деген брендтері бар. 2009 жылдан бері ТМД аумағында жұмыс істеп келе жатқан парфюмериялық салондардың халықаралық желісі. Қазіргі күні 120 астам парфюмерлік салондар желісі жұмыс істеп тұр. 11 жыл ішінде 1 700 000-нан астам адам парфюмерия сатып алынған, олардың 68 пайызы тұрақты тұтынушыға айналған.
Life Style International Group ЖШС тікелей салықтардың барлығын, жанама салықтардың ішінен қосымша құн салығы мен кеден баж салығын төлейді.
Қазіргі кезде ЖШС салық салудың жалпыға бірдей белгіленген режимі негізінде жұмыс істеуде.
Life Style International Group ЖШС-нің жеке балансы (А қосымшасы), кірістер мен шығыстар туралы есеп (В қосымшасы), ақша қозғалысы туралы есеп және меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп бар.
Бухгалтерлік баланс пен кірістер туралы есеп негізінде 2 кестеде Life Style International Group ЖШС кәсіпорнының қаржылық-шаруашылық қызметіне талдау жасаймыз.
2 кесте
2020-2021 жж. Life Style International Group ЖШС кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметінің негізгі көрсеткіштері
Көрсеткіштер
Өлшем бірлігі
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу
(+; -)
Өсу қарқыны (%)
1
2
3
4
5
6
Сатудан түскен табыс
мың теңге
80 981
148 881
+67 900
+83,85
Сатылған тауардың құны
мың теңге
23 538
51 990
+28 452
+20,88
Жалпы табыс
мың теңге
57 443
96 890
+39 447
+68,67
Кезең шығындары
мың теңге
60 598
82 319
+21 721
+35,84
Салық төлегенге дейінгі қарапайым қызметтен түскен кірісшығын
мың теңге
-3 155
14 571
+17 726
+100
КТС есептеулері
мың теңге
506
0
-506
-100
Таза пайда
мың теңге
-3 661
14 571
+18 232
+100
Табыстың рентабельділігі
%
-4,52
+9,79
+14,31
+100
Негізгі қорлардың орташа жылдық құны
мың теңге
734
2 632
+1 898
+258
Еңбек шығындары Жалақы қоры
мың теңге
12 245
31 732
+19 487
+159
Қызметкерлердің орташа саны
адам
8
10
+2
+25
Қор қайтарымдылығы
%
15,12
21,31
+6,19
+41
Қор-еңбек қатынасы
адам басына мың теңге
92
263
+171
+186
Орташа айлық жалақы
мың теңге
1 020
2 644
+1 624
+159
Е с к е р т у - Life Style International Group ЖШС қаржылық көрсеткіштерінің негізінде автормен құрастырылған.
Life Style International Group ЖШС-нің 2020-2021 жылдардағы қаржы-шаруашылық қызметін бағалай отырып, 2021 жылға өнімді өткізуден түскен кіріс 148 881 мың теңгені құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 67 900 мың теңгеге көп, яғни өсім көрсеткіші +83,85 пайызды құрады. Бұл ретте ұйымның жалпы табысы 14 571 мың теңгеге, яғни 2020 жылы -3 661 мың теңгені құраса, 2021 жылы бұл көрсеткіш 18 232 мың теңгеге көбейгенін байқаймыз. Сондай-ақ, деректерді талдай келе, сатудан түскен кіріс 83,85 пайызға, ал өзіндік құн 20,88 пайызға өсіп, жалпы кірістің 68,67 пайызға өсуіне әкелгенін көруге болады. Әлбетте, сатудан түсетін кіріс пен өзіндік құнның көбеюі дерлік пропорционалды және компанияның 2021 жылғы қаржылық көрсеткіштерінің жақсаруының негізгі себебі емес.
Бірақ, кезең шығындарын (әкімшілік және сату шығыстары) салыстыратын болсақ, олардың 2021 жылы 82 319 мың теңгені құрағанын, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 21 721 мың теңгеге артық немесе 35,84 пайызға өскенін атап өту керек. Кезең шығыстарының айтарлықтай өсуі сатудан түскен табыс деңгейінде көрініс тапты, ол 148 881 мың теңгені құрады, яғни теріс мән сатуан түскен кірістің деңгейінің 83,85 пайызға көбеюіне әкелді. Компания 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы айтарлықтай пайдаға ие болды.
2021 жылдың есептік жылындағы шаруашылық қызметінің қорытындысы бойынша 14 571 мың теңгені құрады, корпоративтік салық бойынша шығыстар 506 мың теңгеге қысқартылды және залал 18 232 мың теңгеге азайды.
Өткен жылдардың бөлінбеген табысы 2021 жылдың басында -994 мың теңгені құрады, 2021 жылдың рентабельді болуына байланысты өткен жылдардың бөлінбеген табысы 2021 жылдың аяғында 64 640 мың теңгені құрады.
Жұмыскерлердің орташа саны 2021 жылы түсіру қосымша техникамен жабдықтау есебінен 2 адамға немесе 25 пайызға өсті (2 сату бөлімінің қызметкерлері жұмысқа алынды), бірақ бұл ретте еңбек шығындары 159 пайызға немесе 19 487 мың мың теңгеге өсті және 31 732 мың теңгені құрады. Штаттың көбеюіне және еңбекақы қорының ұлғаюына байланысты қызметкерлердің орташа айлық жалақысы 2021 жылы 159 пайызға өсіп, 2 644 мың теңгені құрады.
Қосымша техника және асқа да жабдықтарды сатып алумен байланысты 2021 жылы негізгі қорлардың орташа жылдық құны 2020 жылмен салыстырғанда 258 пайызға өсір, 2021 жылы 2 632 мың теңгені құрады. 2021 жылы Қор-еңбек қатынасы бір қызметкерге 263 мың теңгені құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 189 пайызға көп. Бұл ретте қор қайтарымдылығы 41 пайызға өсіп, негізгі капиталдың орташа жылдық құнының 1 теңгесіне сатудан түскен кіріс 21,31% құрады.
Әлбетте, қаржылық дағдарыс және бос қаржы ресурстарының қысқаруы жағдайында Life Style International Group ЖШС компания басшыларының дер кезінде және дұрыс басқару шешімдерінің арқасында аман қала алды, рентабельді жылдың арқасында компания басшылығының ұзақ мерзімді жоспары бар.
Дипломдық жұмыстың тақырыбы аясында Life Style International Group ЖШС мен салық түрлері бойынша бюджет арасындағы байланысты қарастырамыз.
Серіктестік келесі салықтарды төлеуші болып табылады:
- корпоративтік табыс салығы,
- жеке табыс салығы,
- мүлік салығы
- қосылған құн салығы.
Салық есепке алу саясаты - Салық және басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасы Кодексінің 56-бабының 4-5-тармақтарының және 60-бабының талаптарына сәйкес салық есебін жүргізу тәртібін белгілейтін салық төлеуші қабылдайтын құжат. бюджет 2008 жылғы 10 желтоқсандағы № 99-IV Life Style International Group жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің Есеп саясатының негізгі ережелерін ескере отырып, ішкі нормативтік құжат болып табылады.
Есептік салық саясаты Қазақстан Республикасының Салық кодексінде белгіленген салық салу принциптері: салық салудың міндеттілігі, анықтығы, әділдігі, салық жүйесінің бірлігі және Қазақстан Республикасының салық заңнамасының жариялылығы негізінде әзірленеді.
Салық есебінің деректері салық салу мақсатындағы есепке алу объектілерінің хронологиялық тәртіпте бейнеленуінің үздіксіздігі негізінде қалыптасады.
Салық есеп саясатында белгіленген ережелердің әрекеттері күнтізбелік жылға қолданылады.
Салықтардың және бюджетке төленетін төлемдердің әрбір түрі бойынша салық кезеңі қаржылық жыл ішінде Салық кодексінде көрсетілген кезеңдер болып табылады. Қаржы жылы 1 қаңтарда басталып, 31 желтоқсанда аяқталады.
Қосылған құн салығын төлеуші ретінде 2021 жылғы 1 қыркүйектен бастап Алматы қаласы бойынша Салық комитетінде тіркелген, сериясы 45305, №0012674. Салық есептілігі Алматы қаласы бойынша Салық комитетіне тапсырылады.
Салық есебі - бұл салық салу объектілері туралы ақпаратты жалпылау және жүйелеу, салықтарды есептеу және салық есептілігін жасау мақсатында Салық кодексінің талаптарына сәйкес ЖШС бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу процесі (Салық кодексінің 56-бабының 1-тармағы).
ЖШС-дегі салық есебі шаруашылық операция фактісін тіркейтін бастапқы есеп құжаттарының деректеріне негізделеді.
Салық салу базасын қалыптастыру, салық есебінің реестрлерін (нысандарын) жүргізуді, салықтар мен алымдар бойынша салық есептілігін жасауды бухгалтерия жүзеге асырады.
Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленеді:
- Қазақстан Республикасының Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы 2007 жылғы 28 ақпандағы № 234-III Заңы;
- Халықаралық қаржылық есептілік стандарттары;
- Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2007 жылғы 22 маусымдағы № 185 бұйрығымен бекітілген Бухгалтерлік есептің типтік жоспары;
- ЖШС есеп саясаты;
- ЖШС бухгалтерлік салық саясаты.
Бухгалтерлік құжаттама - салық салу объектілерін және салық салуға байланысты объектілерді анықтауға, сондай-ақ салық міндеттемелерін есептеуге негіз болатын бастапқы құжаттар, есеп регистрлері және басқа да құжаттар.
Бухгалтерлік құжаттамаға мыналар кіреді:
- бухгалтерлік құжаттама;
- салық нысандары;
- салықтық есеп саясаты;
- салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін, сондай-ақ салық міндеттемесін есептеу үшін негіз болып табылатын өзге де құжаттар (Салық кодексінің 56-бабының 6-тармағы).
ЖШС жүргізетін барлық шаруашылық операциялары бастапқы растайтын құжаттармен ресімделеді, олардың негізінде бухгалтерлік есеп жүргізіледі. Әрбір жеке шаруашылық операцияға жеке құжат жасалады.
Экономикалық қызмет фактілерін тіркеу үшін ЖШС Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 2007 жылғы 23 мамырдағы № 185 бұйрығымен бекітілген Бастапқы құжаттардың үлгілік нысандарын және 1С:Бухгалтерия бағдарламасында көзделген бастапқы құжаттардың нысандарын пайдаланады.
Бастапқы есеп құжаттары белгілі бір шаруашылық операциясының фактісінің бірден-бір растауы және осы операцияларды бухгалтерлік есеп шоттарында және салық салу мақсатында көрсетудің бірден-бір негізі болып табылады.
Бухгалтерлік есеп қолмен де, компьютерленген 1С:Бухгалтерия ... жалғасы
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Нұртөлеу Н.Б.
ҚҚС бойынша есептеулер мен аударымдардың есебі мен аудиті
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСЫ
5В050800 - Есеп және аудит мамандығы
Нұр-Сұлтан 2022
Қазақстан Республикасының Бiлiм және ғылым министрлігі
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Қорғауға жіберілді
Есеп және талдау каф. меңгерушісі
_____________Аманова Г.Д.
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСЫ
Тақырыбы: ҚҚС бойынша есептеулер мен аударымдардың есебі мен аудиті
5В050800 Есеп және аудит мамандығы бойынша
Орындаған: Нұртөлеу Н.Б.
Ғылыми жетекші:
к.э.н., доцент _________
Нұр-Сұлтан 2022
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Факультет экономика
Мамандық 5В050800 Есеп және аудит
Кафедра Есеп және талдау
Бекітемін
Есеп және талдау
кафедра меңгерушісі
_____________ Г.Д.Аманова
________________202__ж.
Дипломдық жұмысты орындауға
ТАПСЫРМА
___________________________________ _____________________________студен тіне
А.Т.Ж.
___________________________________ ______________________________
курс, топ, мамандық, оқу нысаны
1. Дипломдық жұмыстың тақырыбы___________________________ _________________
___________________________________ ___________________________________ _________
____ __________202__ж. № __ ректордың бұйрығымен бекітілген
2. Студенттің аяқталған жұмысты тапсыру мерзімі ___ _________ 202__г.
3. Жұмыс бойынша бастапқы мәліметтер (есеп саясаты, қаржылық есептілік, есеп регистрлары, бастапқы құжаттар және т.б.) ___________________________________ _______
___________________________________ ___________________________________ ______________________________ ___________________________________ _________________________
4. Дипломдық жұмыста қарастырылуға жататын сұрақтар тізімі___________________________________ ________________________________________
___________________________________ ___________________________________ ______________________________ ___________________________________ _________________________
5. Графикалық материалдар тізімі (кестелер, сызбалар, диаграммалар және т.б.) ___________________________________ ___________________________________ __________
___________________________________ ___________________________________ ______________________________ ___________________________________ _________________________
6. Негізгі ұсынылатын әдебиеттер тізімі (заңдар, стандарттар, әдебиет көздері)___________________________________ ______________________________________
___________________________________ ___________________________________ __________
___________________________________ ___________________________________ __________
7. Жұмыс бойынша кеңес алу (оған қатысты жұмыстың тарауларын көрсетумен)
Бөлімнің
нөмірі, атауы
Ғылыми жетекші, кеңес беруші
Тапсырманы алу мерзімі
Тапсырма берілді (қолы)
Тапсырма алынды
(қолы)
8. Дипломдық жұмысты орындау кестесі
№
Жұмыстың кезеңдері
Жұмыс кезеңдерін орындау мерзімі
Ескерту
1
Дипломдық жұмыстың тақырыбын бекіту
2
Дипломдық жұмысты даярлау үшін материалдарды жинау
3
Дипломдық жұмыстың теориялық бөлігін даярлау (1 бөлім)
Практикағы кеткенге дейін
4
Дипломдық жұмыстың талдамалық бөлігін даярлау
(2 бөлім)
Практика барысында
5
Дипломдық жұмыстың түйіндеме, ұсыныс бөлімін дайындау
(3 бөлім)
Практика барысында
5
Дипломдық жұмыстың толық мәтінінң алғашқы нұсқасын
Практика барысында
6
Дипломдық жұмысты алдын-ала қорғауға ұсыну
МАК жұмысының басталуына бір жарым ай бұрын
7
Дипломдық жұмысты рецензияға ұсыну
Тағайындалған қорғау мерзіміне дейін жұмыс күндерінен кешіктірмей
8
Ғылыми жетекшінің пікірі және пікірлемемен дипломдық жұмыстың соңғы нұсқасын ұсыну
Қорғау белгіленген мерзімге дейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей
9
Дипломдық жұмысты қорғау
МАК кестесіне сәйкес
Тапсырманың берілген күні ____ ___________ 202__ж.
Ғылыми жетекшісі _________________________________
ғылыми дәрежесі, лауазымы қолы А.Т.Ж.
Таспырманы қабылдаған студент ____ - - - - - - - - - ______________ - - - - _______________
қолы А.Ж.Т.
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
4
1
Қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есеп айырысуды есепке алу мен аудиттің теориялық аспектілері
7
1.1
Кәсіпорынның бюджетпен есеп айырысуларындағы қосылған құн салығының мәні мен рөлі
7
1.2
Қосылған құн салығы есебінің нормативтік-құқықтық негіздері және оның аудитінің негізгі кезеңдері
10
1.3
Қосылған құн салығын есепке алудың халықаралық тәжірибесі
14
2
Қосылған құн салығын есепке алу (Life Style International Group ЖШС мысалында)
16
2.1
Кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметінің сипаттамасы және ҚҚС саласындағы салықтық есеп саясаты
16
2.2
Кәсіпорынның ҚҚС бойынша айналымдары және олардың синтетикалық есебі
24
2.3
ҚҚС бюджетімен есептеулер және салық есептілігін жасау
31
3
ҚҚС бюджетімен есеп айырысу аудиті
34
3.1
Қосымша құн салығын есептеу және аудит бағдарламасын әзірлеу саласындағы ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін бағалау
34
3.2
ҚҚС бойынша есептеулерді мәні бойынша тексерудің аудиторлық процедуралары
42
3.3
Аудит нәтижелерін ресімдеу және бюджетпен ҚҚС бойынша есеп айырысу бөлігінде бухгалтерлік есеп пен ішкі бақылауды жетілдіру бойынша ұсынымдар әзірлеу
46
Қорытынды
50
Пайдаланылған көздер тізімі
53
Қосымшалар
55
Кіріспе
Қосылған құн салығы (бұдан әрі - ҚҚС) Қазақстан Республикасының (бұдан әрі - ҚР) салық жүйесіне енгізілген барлық салықтардың ішінде есептелуі ең қиыны болып табылады. Ол дәстүрлі түрде тауардың бағасы арқылы қосымша алымдар түрінде алынатын әмбебап жанама салық ретінде жіктеледі. ҚҚС - бұл өндірістің барлық кезеңдерінде жасалған және өткізілген тауарлардың, жұмыстардың, қызметтердің өзіндік құны мен өндіріске және таратуға арналған шығындарға жатқызылған материалдық шығындар құны арасындағы айырма ретінде айқындалатын қосылған құнның бір бөлігін бюджетке алу нысаны.
Қосылған құн салығы мемлекетіміздің салық жүйесінде бар ең күрделі салықтардың бірі болып саналады. Бұл мемлекет үшін өте маңызды салық, сондықтан оны экономистер, менеджерлер және басқа да мамандар зерттеуі керек.
Дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігі мынада: қосылған құн салығы бойынша міндеттемелер салық және қаржылық есеп беру объектілерінің бірі болып табылады, ал шаруашылық жүргізуші субъектінің қаржылық есептілігінің сенімділігі бухгалтерлік баланста дұрыс көрсетілуіне байланысты.
Дипломдық жұмыстағы зерттеу объектісі Life Style International Group ЖШС кәсіпорнының қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есептеулер болып табылады. Зерттеу пәні кәсіпорынның қосылған құн салығы бойынша есеп айырысуларды есепке алу және тексеру процесі болып табылады.
Дипломдық жұмыстың мақсаты - кәсіпорынның қосылған құн салығын есепке алу мен аудиттің теориялық және практикалық аспектілерін зерттеу және ҚҚС бойынша бухгалтерлік есеп пен бюджетті құруды жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу.
Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет:
- қосылған құн салығы бойынша есеп пен аудиттің теориялық аспектілерін оқу;
- кәсіпорынның жалпы есеп жүйесінде қосылған құн салығын есепке алу міндеттерін оқып үйрену;
- қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есеп айырысу аудитінің мақсатын, міндеттерін және кезеңдерін жүйелеу;
- Life Style International Group ЖШС қосылған құн салығын есепке алуды ұйымдастыруды, әдістемесін және технологиясын зерделеу;
- Life Style International Group ЖШС қаржылық-шаруашылық қызметін бағалау және оның салықтық есеп саясатын зерделеу;
- төлеуге ҚҚС-ты анықтау тұрғысынан жеткізушілермен және сатып алушылармен есеп айырысуларды бағалау;
- ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысулардың жұмыс барысын және синтетикалық есебін зерделеу;
- ҚҚС бойынша декларацияны есептеу және беру тәртібін қарастыру;
- салықтар бойынша бюджетпен есеп айырысу саласындағы ішкі бақылау жүйесін бағалау және тексеру бағдарламасын әзірлеу;
- ҚҚС бойынша бюджетпен есептеулердің дұрыстығын тексеру рәсімдерін орындау;
- ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысулар бойынша тексеру нәтижелерін ресімдеуге;
- ҚҚС бюджетімен есеп айырысу мен есеп айырысудың ағымдағы тәжірибесін жетілдіру бойынша бірқатар ұсыныстар әзірлеу.
Ғылыми жаңалық нарықтық қатынастар жағдайында қосылған құн салығын төлеу бойынша операцияларды есепке алуды жетілдіру бойынша ұсыныстар кешенін тұжырымдау, теориялық негіздеу және әзірлеу болып табылады.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысуларды есептеу мен есепке алуды жүйелеуде, сондай-ақ қосылған құн салығын төлеу бойынша міндеттемелерді орындау кезіндегі операцияларды есепке алуды жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеуде. Дипломдық жұмыста қамтылған қорытындылар мен практикалық ұсыныстарды жүзеге асыру ұйымның бухгалтерлік есебі мен есептілігінде осы операцияларды барынша шынайы көрсетуге ықпал етеді және сайып келгенде, оңтайлы басқару шешімдерін қабылдауға негіз болады. Дипломдық жұмыстың негізгі ережелерін шаруашылық жүргізуші субъектілердің практикалық қызметінде, бухгалтерлік есеп жүргізудің әдістемелік техникасы мен әдістерін әзірлеуде, сонымен қатар оқу процесінде пайдалануға болады.
Зерттеудің теориялық, әдістемелік және ақпараттық негізі қазақстандық және шетелдік ғалымдардың салықтық міндеттемелердің туындауы мен тоқтатылуының заңнамалық негіздерін анықтайтын Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері, міндеттемелерді есепке алу мәселелеріне арналған ғылыми еңбектері болды. .
1 Қосылған құн салығы бойынша бюджетпен есеп айырысуды есепке алу мен аудиттің теориялық аспектілері
1.1 Кәсіпорынның бюджетпен есеп айырысуларындағы қосылған құн салығының мәні мен рөлі
Қосылған құн салығы - кіріс алушылардан тікелей алынатын және тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) бағасына оны асыра көрсету арқылы қосылатын жанама салықтардың бірі. Бюджетке төленуге жататын ҚҚС сатылған тауарлар, жұмыстар немесе қызметтер үшін есептелген салық сомасы мен сатып алынған тауарлар, орындалған жұмыстар мен көрсетілген қызметтер үшін төленуге жататын салық сомасы арасындағы айырма ретінде айқындалады.
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) өндіру және айналысы процесінде қосылған сату бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аударымдарды, сондай-ақ тауарларды Қазақстан Республикасының аумағына әкелу кезіндегі шегерімдерді білдіреді. Қазақстан Республикасы. Салық салынатын айналым бойынша бюджетке төленуге жататын қосылған құн салығы өткізілген тауарлар (жұмыстар, қызметтер) үшін есептелген қосылған құн салығының сомасы мен алынған тауарлар (жұмыс, қызмет) үшін төленуге жататын қосылған құн салығының сомасы арасындағы айырма ретінде айқындалады.
ҚҚС алғаш рет 1954 жылы 10 сәуірде Францияда енгізілді. Оның өнертабысы Морис Лорет мырзаға тиесілі (1954 жылы Францияның Экономика, қаржы және өнеркәсіп министрлігінің Салық, алымдар және ҚҚС дирекциясының директоры). Қазіргі уақытта 137 мемлекет ҚҚС алады. Дамыған елдердің ішінде АҚШ, Жапония сияқты елдерде ҚҚС жоқ, оның орнына 2%-дан 11%-ға дейінгі ставка бойынша сатудан алынатын салық бар.
Қазақстан Республикасында қосылған құн салығы бойынша есепте тұрған немесе есепке тұруға міндетті тұлғалар қосылған құн салығын төлеушілер болып табылады.
Салық салынатын айналым - қосылған құн салығын төлеуші жасаған тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізу бойынша айналым, мыналарды қоспағанда:
- қосылған құн салығынан босатылған;
- сату орны Қазақстан Республикасы болып табылмайтын.
Есепке алынған қосылған құн салығының сомасы:
- жабдықтаушыларға оларда бөлінген қосылған құн салығымен жазылған шот-фактуралар бойынша төлеуге жататын салық сомасы;
- Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес ресімделген және Қазақстан Республикасының бюджетіне белгіленген тәртіппен төленген жүктің кедендік декларациясында көрсетілген және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қайтарылмайтын салық сомасы. кедендік режимнің талаптары;
- темір жол немесе әуе көлігіне берілген билетте көрсетілген салық сомасы;
- коммуналдық қызмет көрсетуші пайдаланатын құжаттарда көрсетілген, төлемдері банктер арқылы жүзеге асырылатын салық сомасы;
- тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) қолма-қол ақшаға сатып алған жағдайда - бақылау-касса машинасының түбіртегінде көрсетілген салық сомасы.
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) алған салық кезеңінде есепке жатқызылады.
Салық салынатын және салық салынбайтын айналымдар болған кезде қосылған құн салығын төлеушінің таңдауы бойынша барабар немесе бөлек әдіспен айқындалған қосылған құн салығының сомасы есепке жатқызылады.
Есепке жатқызылатын қосылған құн салығының сомасын анықтау үшін таңдалған әдіс салық жылы ішінде өзгертуге жатпайды. Есепке алуға жатпайтын қосылған құн салығы салық салынатын табысты анықтау кезінде шегерімге жатады.
Пропорционалды әдіс бойынша есепке жатқызылатын қосылған құн салығының сомасы жалпы айналымдағы салық салынатын айналымның үлесі негізінде анықталады.
1992 жылы енгізілген қосылған құн салығы қазіргі кезде мемлекеттік бюджетке түсетін жалпы салық түсімдерінің шамамен 20%-ын құрайды.
1992 жылдың шілдесіне дейін Қазақстанда ҚҚС төлеудің мұндай түрі кәсіпорынның кірісіне тікелей байланысты болды. Бұл ретте сатып алынған ресурстар бойынша төленген салық сомасы өзіндік құнның (шығындардың) бөлігі ретінде есепке алынды, осылайша салық жинақталды. Демек, ҚҚС жинау жиынтық деп аталатын сипатқа ие болды.
Салықты есептеудің бұл әдісі оған жанама салықтар болып табылатын тұтынуға салынатын салық емес, табысқа салынатын салық түрін берді. Қазақстандық ҚҚС-дағы мұндай ажырату қазақстандық тауарлардың бәсекеге қабілеттілігін төмендетіп, елге инвестиция ағынын тежеп тастады.
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында өзара есепке алу әдісіне негізделген ҚҚС есептеудің тағы бір әдісі бар (халықаралық тәжірибеде салықтық несие әдісі). Әдістің мәні оның бюджетке сатылған өнімге қатысты барлық есептелген салық сомасын емес, тек енгізілген және шығыс мәндерінің арасындағы айырмашылықты төлеу принципіне негізделгендігінде. салықтар. Басқаша айтқанда, әдіс сатылған өнімге есептелген сомадан кіріс ҚҚС деп аталатын тауарларды (жұмыстарды және қызметтерді) сатып алу кезінде төленген салықты шегеруге негізделген, т. шығу салығы.
Төменде Қазақстан Республикасында өткен кезеңдерде қолданыста болған қосылған құн салығының ставкалары келтірілген:
- 20% - 01.07.1995 жылдан 01.07.2001 жылға дейін (Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Бас салық инспекциясының 26.06.1995 жылғы No 37 Қосылған құн есептеу тәртібі туралы нұсқауы. салық);
- 16% - 2001.07.01 - 31.12.2004 (Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс министрінің 2001.07.05 N 899 бұйрығы);
- 15% - 01.01.2005 жылдан 31.12.2006 жылға дейін;
- 14% - 2007 жыл ішінде;
- 13% - 2008 жыл ішінде;
- 12% - 01.01.2009 бастап қазіргі уақытқа дейін.
1.2 Қосылған құн салығы есебінің нормативтік-құқықтық негіздері және оның аудитінің негізгі кезеңдері
Қосылған құн салығын есептеу мен бюджетке аударуды реттейтін негізгі құқықтық құжаттар:
а) Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 10 желтоқсандағы № 99-1V Кодексі;
ә) Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасының Кодексін қолданысқа енгізу туралы Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 10 желтоқсандағы № 100-IV Заңы ;
б) Қазақстан Республикасындағы кеден ісі туралы Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 30 маусымдағы № 296-1V Кодексі;
в) 2009 жылғы 27 қарашадағы № 17 Кеден одағының Кеден кодексі;
г) Тауарлардың экспорты мен импортына, жұмыстарды орындауға және қызметтерді көрсетуге жанама салықтарды алу қағидаттары туралы келісім (Мәскеу, 2008 жылғы 25 қаңтар) және оған қосымша:
- Кеден одағына мүше мемлекеттердің салық органдары арасында жанама салықтардың төленген сомалары туралы электронды түрде ақпарат алмасу туралы хаттама (Санкт-Петербург, 11 желтоқсан 2009 ж.);
- Кеден одағында жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету кезінде жанама салықтарды алу тәртібі туралы хаттама (Санкт-Петербург, 11 желтоқсан 2009 ж.);
- Кедендік одақтағы тауарлардың экспорты мен импортынан жанама салықтарды алу тәртібі туралы хаттама (Санкт-Петербург, 11 желтоқсан 2009 ж.);
ғ) Кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлардың кедендік құнын анықтау туралы келісім (Мәскеу, 2008 жылғы 25 қаңтар);
д) Incoterms 2010.
Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының талаптарына сәйкес нақты шаруашылық жүргізуші субъектінің бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік қағидаттары оның Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленетін есеп саясатында көрсетілуге тиіс. Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы, демек, субъектінің есеп саясаты белгілі бір дәрежеде жергілікті қолданысы бар нормативтік құжаттың анықтамасына сәйкес келеді. Есеп саясатымен қатар кез келген шаруашылық субъектісі де Салық есеп саясатын жүргізуі керек.
ҚҚС бойынша нормативтік базаның негізгі ережелерін қарастырайық.
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) өндіру және айналысы процесінде қосылған сату бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аударымдарды, сондай-ақ тауарларды Қазақстан Республикасының аумағына әкелу кезіндегі шегерімдерді білдіреді. Қазақстан Республикасы. Салық салынатын айналым бөлігінде бюджетке төленуге жататын ҚҚС сатылған тауарлар (жұмыстар, қызметтер) үшін есептелген ҚҚС сомалары мен алынған тауарлар (жұмыстар, қызметтер) үшін төленуге жататын ҚҚС сомаларының арасындағы айырма ретінде айқындалады, б.а. сатып алынған және сатылған ҚҚС арасындағы айырмашылық.
ҚҚС төлеушілер - ҚҚС бойынша тіркелген тұлғалар, сондай-ақ олардың ҚҚС бойынша тіркелген-тіркелмегеніне қарамастан Қазақстан Республикасының аумағына тауарларды әкелетін тұлғалар.
Төлеушілерге ҚҚС бойынша тіркелгендер жатады:
- жеке кәсіпкерлер;
- мемлекеттік мекемелерді қоспағанда, заңды тұлғалар;
- Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын резидент еместер;
- қамқоршылар.
Қосылған құн салығы бойынша салық салу объектілері:
- салық салынатын айналым;
- салық салынатын импорт.
Тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді өткізу бойынша айналымға әрқашан екі тарап қатысады: жеткізуші (сатушы) және сатып алушы. Бірақ әрқашан жеткізуші (сатушы) ҚҚС алуға міндетті тарап бола бермейді. ҚҚС төлеу жөніндегі міндет Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 236-бабына сәйкес тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өткізу орны анықталған жағдайда туындайды. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 228-бабында көрсетілгендей, ҚҚС есептеу міндеті қосылған құн салығы бойынша есепке қойылған салық төлеушілер үшін ғана туындайды.
Салық салынатын импорт Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 246-247-баптарына сәйкес айқындалады. Салық салынатын импортқа Қазақстан Республикасының аумағына әкелінетін немесе әкелінетін, Кеден одағының кеден заңнамасына немесе Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес декларациялауға жататын тауарлар жатады.
ҚР Салық кодексінің 228-бабының 5-тармағында шаруашылық субъектісі қол жеткізгеннен кейін ҚҚС бойынша тіркеуге тұруға міндетті айналым сомасы АЕК-тің 30 000 еселенген мөлшерін құрайды, яғни 2021 жылдың жағдайында 87 510 000 теңгені құрайды деп көрсетілген. (2 917 х 30 000) .
Айналым мөлшері есептік жылдың басынан бастап, ал жаңадан құрылған заңды немесе дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлғалар үшін - салық органында тіркелген күннен бастап есептеу әдісімен айқындалады.
Мысалы, ҚҚС бойынша тіркеу сәтін қарастырайық. Нарықта үш жыл жұмыс істеп келе жатқан кәсіпорын жарнаманы орналастыру қызметін көрсетеді. 2021 жылдағы сатудан түскен кірістер бойынша бухгалтерлік есеп деректері 1 кестеде келтірілген. 2021 жылғы ең төменгі айналым 87 510 000 теңгені құрайды.
1 кесте
ҚҚС бойынша тіркеу мерзімін бағалау
теңге
Кезең
Кезеңдегі айналым сомасы
Салық органында тіркелген күннен бастап айналым сомасы
Ескерту
1
2
3
4
Қаңтар
10 890 400
10 890 400
Тіркелу қажет емес
Ақпан
12 900 600
23 791 000
Наурыз
13 420 000
37 211 000
Сәуір
15 240 000
52 451 000
Мамыр
13 750 000
66 201 000
Маусым
10 450 000
76 651 000
Шілде
10 488 000
87 139 000
Тамыз
12 580 000
99 719 000
Ең төменгі айналымнан асып кеткен ай
Қыркүйек
16 531 000
116 250 000
10-шы күнге дейін ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салықтық өтінішті ұсыну қажет (228-баптың 2-тармағы)
Қазан
23 441 000
139 691 000
Бірінші күннен бастап субъект ҚҚС төлеуші болып табылады (228-баптың 6-тармағы)
Жоғарыда келтірілген мысалға сүйене отырып, субъект ҚҚС шот-фактураларын есепті жылдың 1 қазанынан бастап береді.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 29 қарашадағы № 1390 Қаулысымен қосылған құн салығы бойынша есепке қоюға салықтық өтініш нысаны бекітілген.
Салық төлеуші ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салықтық өтінішті ең төменгі айналым шегінен асып кеткен айдың соңынан бастап 10 жұмыс күні ішінде алдын ала ескертусіз табыс етпесе, онда ӘҚБтК-нің 205-бабының 3-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасында (салық органында есепке алуды тіркеу мерзімін бұзу) салық төлеуші әкімшілік жауапкершілікке тартылады, ол:
- лауазымды тұлғаларға және жеке кәсіпкерлерге он бес АЕК;
- шағын және орта кәсiпкерлiк субъектiлерi болып табылатын заңды тұлғалар үшiн - тiркелмеген кезеңге салық салынатын айналым сомасының он бес пайызы;
- iрi кәсiпкерлiк субъектiлерi болып табылатын заңды тұлғалар үшiн - тiркелмеген кезеңге салық салынатын айналым сомасының отыз пайызы.
Субъект ҚҚС салық салуға жататын қызметі бойынша айналым АЕК-тің кемінде 30 000 еселенген мөлшерінен асатынын күтпей-ақ, өз қалауы бойынша қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебіне қоюға құқылы.
Ойлаңыз, бұл әрекеттен экономикалық пайда бар ма? Неғұрлым салық көп болса, соғұрлым табыс аз болатын сияқты. Мұны мысалмен қарастырайық.
Біріншіден, егер жеткізуші немесе мердігер ҚҚС төлеуші болса, оның тұтынушылары мен сатып алушыларының ірі бизнес өкілдері болу ықтималдығы жоғары, өйткені олар әрқашан ҚҚС төлеушілер болып табылады, сондықтан құқыққа ие болу үшін ҚҚС арқылы тауарлар мен қызметтерді сатып алады. шығындардың бір бөлігін есепке алу мен шегерімдерге жатқызу. Өйткені, ҚҚС-сыз сатылатын тауарлар мен қызметтерге нарықтық баға деңгейінің ҚҚС-пен сатылатын ұқсас тауарлар мен қызметтерден айтарлықтай айырмашылығы жоқ. Жағдайды мысалмен түсіндірейік.
ҚҚС төлеуші А субъектісі тауар бірлігіне 5600 теңгені сату бағасымен нарыққа жеткізеді.
ҚҚС төлеуші емес В субъектісі нарыққа 5500 теңге сату бағасымен осыған ұқсас өнімді жеткізеді.
А және В субъектілері тауарларды бір жеткізушіден, ҚҚС төлеушіден сатып алады, сондықтан тауарлардың сапалық сипаттамалары бірдей.
Кімнен сатып алған дұрыс?
Сатып алу көлемі аз және олар ҚҚС төлеуші болып табылмайтын жеке тұлғалар мен шағын кәсіпкерлерге В субъектісінен сатып алу тиімдірек, себебі баға 100 теңгеге төмен.
Сатып алу көлемі жеке саудагерлер мен шағын кәсіпкерлерге қарағанда әлдеқайда жоғары ірі бизнес өкілдері А субъектісінен арзанырақ сатып ала алады, өйткені тауардың құны ҚҚС-сыз 5000 теңге, яғни 500 теңгеге арзан болады (бағамен салыстырғанда). А субъектісінен ҚҚС-сыз).
Сатушылар үшін айналым қаражатының айналымын ұлғайту үшін тауарды көп мөлшерде сатып алатын сатып алушылардың болғаны тиімді.
Бұл субъектіге ірі бизнес өкілдерімен іскерлік қарым-қатынаста болған тиімдірек, сондықтан оның ҚҚС бойынша өз еркімен тіркелуі тиімді екенін білдіреді. Мұның бәрі ұйымның оны әзірлеу үшін қандай бизнес-жоспар қабылдайтынына байланысты.
ҚҚС ставкалары:
- 12% - салық салынатын айналым және салық салынатын импорт бойынша;
- 0% - экспортқа тауарларды өткізу (түсті және қара металл сынықтарын экспорттауды қоспағанда) және халықаралық тасымалдауға байланысты жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету бойынша айналым;
- ҚҚС-тан босатылған айналымдар - тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді), оның ішінде жарғылық капиталға жарналарды, қаржылық қызметтерді, мүлікті қаржылық лизингке беруді, геологиялық барлауды, жекелеген тауарлардың импортын, оның ішінде импортты қоса алғанда, сату бойынша айналымдар; тауарларды бажсыз әкелу, шетел валютасын, дәрілік заттарды және басқа да тауарларды әкелу нормалары бойынша жеке тұлғалардың тауарлары және т.б.
ҚҚС бойынша салық кезеңі тоқсанды құрайды.
Қосылған құн салығын төлеу тәртібін қарастырыңыз. ҚҚС төлеуші ҚҚС бойынша декларацияны табыс ету мерзімі өткен есепті салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 25-інен кешіктірмей әрбір салық кезеңі үшін бюджетке салық төлеуге міндетті. Импортталатын тауарлар бойынша ҚҚС кеден баждарын төлеу үшін Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында айқындалған күні төленеді.
Салық органы ҚҚС төлеуші болып табылатын және оны табыс ету мерзімі аяқталғаннан кейін алты ай ішінде салық есептілігін табыс етпеген тұлғаны анықтаған жағдайда, ҚҚС бойынша есептен шығаруды салық органы ҚҚС төлеушіге хабарламастан жүргізеді.
ҚҚС бойынша тіркеу есебінен шығару кезінде ҚҚС бұрын есепке жатқызылған тауарлардың (негізгі құралдарды қоса алғанда) қалдықтары салық салынатын айналым ретінде қарастырылады.
Қазіргі экономикалық жағдайда бухгалтерлік есеппен қатар аудиттің маңызы зор болды.
Салық заңнамасының талаптарына байланысты ҚҚС есептеу, есептеу және есептен шығару кезіндегі кез келген бұзушылықтар кәсіпорынға банк шоттарына тыйым салуға дейін айыппұл салуға әкеп соғады. Сондықтан салықтар мен төлемдер бойынша бюджетпен есеп айырысуды тиімді ұйымдастыру қажеттігі туындап отыр, бұл ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысудың дұрыстығын тексерумен расталады.
ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысу аудитінің мақсатын нақтылаймыз.
Біздің ойымызша, ҚҚС бюджетімен есеп айырысу аудитінің негізгі мақсаты сауда-сатып алу операцияларының заңдылығын, сенімділігін және мақсатқа сәйкестігін, сондай-ақ олардың бухгалтерлік есепте дұрыс көрсетілуін белгілеу болып табылады.
ҚҚС бюджетімен есеп айырысу аудитінің негізгі міндеті нормативтік құқықтық актілердің сақталуын тексеру, 300.00 Декларациясын жасау және ҚҚС есебін дұрыс жүргізу болып табылады.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің Қазақстан Республикасының бухгалтерлік және салықтық есеп саласындағы заңнамалық базасының барлық талаптарын сақтауы аудит жүргізудің негізгі талабы болып табылады.
ҚҚС бойынша бюджеттік есеп айырысу аудитінің мақсатына келесі іргелі міндеттерді шешу арқылы қол жеткізіледі:
- ҚҚС бойынша бюджетпен есеп айырысу бөлігінде қолданыстағы заңнаманың сақталуын тексеру;
- салық есептелетін бастапқы құжаттардың дұрыс ресімделуін тексеру, салық салынбайтын сомаларды, салық шегерімдері мен жеңілдіктерін анықтау;
- бюджетке төленуге жататын немесе бюджеттен өтелетін сомаларды есептеудің дұрыстығын тексеру;
- бухгалтерлік есепте және есеп беруде ҚҚС бойынша бюджетке берешектің көрсетілуінің дұрыстығын тексеру.
Аудитордың жұмысы - бұл құжаттаманы құрастырудың және аудиторлық процедураларды жүргізудің белгілі кезеңдері мен тәртібі бар қатаң ұйымдастырылған процесс. Аудит кезеңдері 1-суретке сәйкес берілген.
Аудиттің басталуы
Алдын-ала жоспарлау
Тәуекелді бағалау
Тексеру процедуралары бойынша келісімге келу
Аудит шеңберінде тексерулер бағдарламасын құру
Деректер жинау
Тексерулерді жүргізу
Аудиттің аяқталуы
Аудит нәтижелері бойынша пікірді растайтын жоғары сенімділік
Аудиторлық есеп
Бақылаудың қосымша тексерулерін жүргізу
Клиенттің фирмасымен танысу
Алдын-ала үкім шығару
Ішкі тәуекелді зерттеу
Бақылау құрылымы туралы түсінік қалыптастыру
1 сурет Шаруашылық субъектісінің аудитінің кезеңдері
Аудиттің кезеңдері үшінші тарауда егжей-тегжейлі қарастырылады.
1.3 Қосылған құн салығын есепке алудың халықаралық тәжірибесі
ҚҚС қолданудың тиімділігі шетелдік тәжірибемен дәлелденді, өйткені дәл осы салық (мемлекет мүдделеріне негізделген) бағаны ырықтандырумен үйлеседі - баға неғұрлым жоғары болса, соғұрлым салық мөлшері де жоғары болады (тұрақты мөлшерлемеде). мөлшерлемесі). Бастапқыда ҚҚС Францияда енгізілді, кейін Еуропа елдеріне тарады. Ол орынды түрде еуропалық салық деп аталады, өйткені еуропалық қауымдастыққа кірудің алғы шарттарының бірі оны жүзеге асыру болып табылады. Қазіргі уақытта ҚҚС әлемнің 40-тан астам елінде қолданылады.
Латвияда ҚҚС базалық мөлшерлемесі көп жылдар бойы 18% болды. Кейбір тауарлар мен қызметтер үшін ҚҚС 5% төмендетілген мөлшерлемесі белгіленді, кейбіреулері ҚҚС-тан босатылған (0% ставка қолданылады).
2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап базалық мөлшерлеме 18%-дан 21%-ға дейін, ҚҚС-тың төмендетілген ставкасы 5%-дан 10%-ға дейін ұлғайтылды, ҚҚС төмендетілген ставкаға жататын тауарлар тізбесі айтарлықтай қысқартылды.
2021 жылдың 1 қаңтарында үкіметтің шешімімен және халықаралық кредиторлардың қысымымен елімізде ҚҚС-тың базалық мөлшерлемесі 21%-дан 22%-ға дейін көтеріліп, 10%-дан 12%-ға төмендетілді.
ҚҚС туралы заң 1995 жылы күшіне енді; Бұл ретте қосылған құн салығы жойылды.
Израильде ҚҚС 1976 жылы 1 шілдеде Ушер комиссиясы деп аталатын үкіметтік комиссияның ұсыныстарынан кейін енгізілді. ҚҚС ставкасы тауарлардың барлық түрлері үшін бірдей және сатып алу кезінде тауардың өзіндік құнына қосылады. ҚҚС ставкаларын Қаржы министрлігіне қарасты Израиль салық органы реттейді.
Израиль тарихында ҚҚС мөлшерлемесі бірнеше рет өзгерді:
- 1976 жылғы 1 шілдеде енгізілген бастапқы мөлшерлеме, - 8%
- 1977 ж. - 12%;
- 1985 ж. - 18%;
- 1990 ж. - 17%;
- 2002 жылғы 15 маусым - 18%;
- 2004 жылғы 1 наурыз - 17%;
- 2005 жылғы 1 қыркүйек - 16,5%;
- 2006 жылғы 1 шілде - 15,5%;
- 2009 жылғы 1 шілде - 16,5%;
- 2010 жылғы 1 қаңтар - 16%.
Эйлатта ҚҚС жоқ.
Германияда HDS (неміс Mehrwertsteuer, қысқартылған MwSt) 18 ғасырда Саксонияда енгізілді. Қазіргі Германияда жалпы ҚҚС мөлшерлемесі 19% құрайды, бірақ кейбір тауарларға төмендетілген мөлшерлемелер бар (кітап пен азық-түлік үшін салық ставкасы бар болғаны 7%).
Осылайша, көптеген штаттарда бұл салықты төлеудің мазмұны мен тәртібі бірдей. Айырмашылықтар тек ҚҚС сомасын анықтау әдістерінде, айырмашылықтар мөлшерлемелер мен жеңілдіктерде.
2 Қосылған құн салығын есепке алу (Life Style International Group ЖШС мысалында)
2.1 Кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметінің сипаттамасы және ҚҚС саласындағы салықтық есеп саясаты
Life Style International Group Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2008 жылы құрылған, өз қызметін ҚР Конституциясы, ҚР Азаматтық кодексі (жалпы бөлім), Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы ҚР Заңы және өзінің құрылтай құжаттары бойынша жүзеге асырады.
Серіктестіктің толық атауы: мемлекеттік тілде - Life Style International Group Жауапкершілігі шектеулігі серіктестігі, орыс тілінде - Товарищество с ограниченной ответсвенностью Life Style International Group.
Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Алматы қаласы, Наурызбай батыр көшесі, 171 үй, 902 офис.
Серіктестіктің жеке теңгерімі бар. Өзінің қызметін ұйымдастыру және жүргізу үшін белгіленген тәртіппен банктерде есеп шоттары ашылған. Сонымен қатар, мөрі, мөртаңбасы және өзінің атауы, тауарлық белгісі және қоғамның атаулы бланкілері бар.
Life Style International Group ЖШС қызмет етуі шектелмеген, қызметінің мәні болып Қандай да бір нақтылаусыз тауарлардың кең ассортиментін көтерме саудада сату қызметі табылады. Серіктестіктің өз қызметінің мақсаты әрине табыс табу.
Life Style International Group ЖШС-де LS Perfume және Rich Aroma деген брендтері бар. 2009 жылдан бері ТМД аумағында жұмыс істеп келе жатқан парфюмериялық салондардың халықаралық желісі. Қазіргі күні 120 астам парфюмерлік салондар желісі жұмыс істеп тұр. 11 жыл ішінде 1 700 000-нан астам адам парфюмерия сатып алынған, олардың 68 пайызы тұрақты тұтынушыға айналған.
Life Style International Group ЖШС тікелей салықтардың барлығын, жанама салықтардың ішінен қосымша құн салығы мен кеден баж салығын төлейді.
Қазіргі кезде ЖШС салық салудың жалпыға бірдей белгіленген режимі негізінде жұмыс істеуде.
Life Style International Group ЖШС-нің жеке балансы (А қосымшасы), кірістер мен шығыстар туралы есеп (В қосымшасы), ақша қозғалысы туралы есеп және меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп бар.
Бухгалтерлік баланс пен кірістер туралы есеп негізінде 2 кестеде Life Style International Group ЖШС кәсіпорнының қаржылық-шаруашылық қызметіне талдау жасаймыз.
2 кесте
2020-2021 жж. Life Style International Group ЖШС кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметінің негізгі көрсеткіштері
Көрсеткіштер
Өлшем бірлігі
2020 жыл
2021 жыл
Ауытқу
(+; -)
Өсу қарқыны (%)
1
2
3
4
5
6
Сатудан түскен табыс
мың теңге
80 981
148 881
+67 900
+83,85
Сатылған тауардың құны
мың теңге
23 538
51 990
+28 452
+20,88
Жалпы табыс
мың теңге
57 443
96 890
+39 447
+68,67
Кезең шығындары
мың теңге
60 598
82 319
+21 721
+35,84
Салық төлегенге дейінгі қарапайым қызметтен түскен кірісшығын
мың теңге
-3 155
14 571
+17 726
+100
КТС есептеулері
мың теңге
506
0
-506
-100
Таза пайда
мың теңге
-3 661
14 571
+18 232
+100
Табыстың рентабельділігі
%
-4,52
+9,79
+14,31
+100
Негізгі қорлардың орташа жылдық құны
мың теңге
734
2 632
+1 898
+258
Еңбек шығындары Жалақы қоры
мың теңге
12 245
31 732
+19 487
+159
Қызметкерлердің орташа саны
адам
8
10
+2
+25
Қор қайтарымдылығы
%
15,12
21,31
+6,19
+41
Қор-еңбек қатынасы
адам басына мың теңге
92
263
+171
+186
Орташа айлық жалақы
мың теңге
1 020
2 644
+1 624
+159
Е с к е р т у - Life Style International Group ЖШС қаржылық көрсеткіштерінің негізінде автормен құрастырылған.
Life Style International Group ЖШС-нің 2020-2021 жылдардағы қаржы-шаруашылық қызметін бағалай отырып, 2021 жылға өнімді өткізуден түскен кіріс 148 881 мың теңгені құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 67 900 мың теңгеге көп, яғни өсім көрсеткіші +83,85 пайызды құрады. Бұл ретте ұйымның жалпы табысы 14 571 мың теңгеге, яғни 2020 жылы -3 661 мың теңгені құраса, 2021 жылы бұл көрсеткіш 18 232 мың теңгеге көбейгенін байқаймыз. Сондай-ақ, деректерді талдай келе, сатудан түскен кіріс 83,85 пайызға, ал өзіндік құн 20,88 пайызға өсіп, жалпы кірістің 68,67 пайызға өсуіне әкелгенін көруге болады. Әлбетте, сатудан түсетін кіріс пен өзіндік құнның көбеюі дерлік пропорционалды және компанияның 2021 жылғы қаржылық көрсеткіштерінің жақсаруының негізгі себебі емес.
Бірақ, кезең шығындарын (әкімшілік және сату шығыстары) салыстыратын болсақ, олардың 2021 жылы 82 319 мың теңгені құрағанын, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 21 721 мың теңгеге артық немесе 35,84 пайызға өскенін атап өту керек. Кезең шығыстарының айтарлықтай өсуі сатудан түскен табыс деңгейінде көрініс тапты, ол 148 881 мың теңгені құрады, яғни теріс мән сатуан түскен кірістің деңгейінің 83,85 пайызға көбеюіне әкелді. Компания 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы айтарлықтай пайдаға ие болды.
2021 жылдың есептік жылындағы шаруашылық қызметінің қорытындысы бойынша 14 571 мың теңгені құрады, корпоративтік салық бойынша шығыстар 506 мың теңгеге қысқартылды және залал 18 232 мың теңгеге азайды.
Өткен жылдардың бөлінбеген табысы 2021 жылдың басында -994 мың теңгені құрады, 2021 жылдың рентабельді болуына байланысты өткен жылдардың бөлінбеген табысы 2021 жылдың аяғында 64 640 мың теңгені құрады.
Жұмыскерлердің орташа саны 2021 жылы түсіру қосымша техникамен жабдықтау есебінен 2 адамға немесе 25 пайызға өсті (2 сату бөлімінің қызметкерлері жұмысқа алынды), бірақ бұл ретте еңбек шығындары 159 пайызға немесе 19 487 мың мың теңгеге өсті және 31 732 мың теңгені құрады. Штаттың көбеюіне және еңбекақы қорының ұлғаюына байланысты қызметкерлердің орташа айлық жалақысы 2021 жылы 159 пайызға өсіп, 2 644 мың теңгені құрады.
Қосымша техника және асқа да жабдықтарды сатып алумен байланысты 2021 жылы негізгі қорлардың орташа жылдық құны 2020 жылмен салыстырғанда 258 пайызға өсір, 2021 жылы 2 632 мың теңгені құрады. 2021 жылы Қор-еңбек қатынасы бір қызметкерге 263 мың теңгені құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 189 пайызға көп. Бұл ретте қор қайтарымдылығы 41 пайызға өсіп, негізгі капиталдың орташа жылдық құнының 1 теңгесіне сатудан түскен кіріс 21,31% құрады.
Әлбетте, қаржылық дағдарыс және бос қаржы ресурстарының қысқаруы жағдайында Life Style International Group ЖШС компания басшыларының дер кезінде және дұрыс басқару шешімдерінің арқасында аман қала алды, рентабельді жылдың арқасында компания басшылығының ұзақ мерзімді жоспары бар.
Дипломдық жұмыстың тақырыбы аясында Life Style International Group ЖШС мен салық түрлері бойынша бюджет арасындағы байланысты қарастырамыз.
Серіктестік келесі салықтарды төлеуші болып табылады:
- корпоративтік табыс салығы,
- жеке табыс салығы,
- мүлік салығы
- қосылған құн салығы.
Салық есепке алу саясаты - Салық және басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасы Кодексінің 56-бабының 4-5-тармақтарының және 60-бабының талаптарына сәйкес салық есебін жүргізу тәртібін белгілейтін салық төлеуші қабылдайтын құжат. бюджет 2008 жылғы 10 желтоқсандағы № 99-IV Life Style International Group жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің Есеп саясатының негізгі ережелерін ескере отырып, ішкі нормативтік құжат болып табылады.
Есептік салық саясаты Қазақстан Республикасының Салық кодексінде белгіленген салық салу принциптері: салық салудың міндеттілігі, анықтығы, әділдігі, салық жүйесінің бірлігі және Қазақстан Республикасының салық заңнамасының жариялылығы негізінде әзірленеді.
Салық есебінің деректері салық салу мақсатындағы есепке алу объектілерінің хронологиялық тәртіпте бейнеленуінің үздіксіздігі негізінде қалыптасады.
Салық есеп саясатында белгіленген ережелердің әрекеттері күнтізбелік жылға қолданылады.
Салықтардың және бюджетке төленетін төлемдердің әрбір түрі бойынша салық кезеңі қаржылық жыл ішінде Салық кодексінде көрсетілген кезеңдер болып табылады. Қаржы жылы 1 қаңтарда басталып, 31 желтоқсанда аяқталады.
Қосылған құн салығын төлеуші ретінде 2021 жылғы 1 қыркүйектен бастап Алматы қаласы бойынша Салық комитетінде тіркелген, сериясы 45305, №0012674. Салық есептілігі Алматы қаласы бойынша Салық комитетіне тапсырылады.
Салық есебі - бұл салық салу объектілері туралы ақпаратты жалпылау және жүйелеу, салықтарды есептеу және салық есептілігін жасау мақсатында Салық кодексінің талаптарына сәйкес ЖШС бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу процесі (Салық кодексінің 56-бабының 1-тармағы).
ЖШС-дегі салық есебі шаруашылық операция фактісін тіркейтін бастапқы есеп құжаттарының деректеріне негізделеді.
Салық салу базасын қалыптастыру, салық есебінің реестрлерін (нысандарын) жүргізуді, салықтар мен алымдар бойынша салық есептілігін жасауды бухгалтерия жүзеге асырады.
Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленеді:
- Қазақстан Республикасының Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы 2007 жылғы 28 ақпандағы № 234-III Заңы;
- Халықаралық қаржылық есептілік стандарттары;
- Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2007 жылғы 22 маусымдағы № 185 бұйрығымен бекітілген Бухгалтерлік есептің типтік жоспары;
- ЖШС есеп саясаты;
- ЖШС бухгалтерлік салық саясаты.
Бухгалтерлік құжаттама - салық салу объектілерін және салық салуға байланысты объектілерді анықтауға, сондай-ақ салық міндеттемелерін есептеуге негіз болатын бастапқы құжаттар, есеп регистрлері және басқа да құжаттар.
Бухгалтерлік құжаттамаға мыналар кіреді:
- бухгалтерлік құжаттама;
- салық нысандары;
- салықтық есеп саясаты;
- салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін, сондай-ақ салық міндеттемесін есептеу үшін негіз болып табылатын өзге де құжаттар (Салық кодексінің 56-бабының 6-тармағы).
ЖШС жүргізетін барлық шаруашылық операциялары бастапқы растайтын құжаттармен ресімделеді, олардың негізінде бухгалтерлік есеп жүргізіледі. Әрбір жеке шаруашылық операцияға жеке құжат жасалады.
Экономикалық қызмет фактілерін тіркеу үшін ЖШС Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 2007 жылғы 23 мамырдағы № 185 бұйрығымен бекітілген Бастапқы құжаттардың үлгілік нысандарын және 1С:Бухгалтерия бағдарламасында көзделген бастапқы құжаттардың нысандарын пайдаланады.
Бастапқы есеп құжаттары белгілі бір шаруашылық операциясының фактісінің бірден-бір растауы және осы операцияларды бухгалтерлік есеп шоттарында және салық салу мақсатында көрсетудің бірден-бір негізі болып табылады.
Бухгалтерлік есеп қолмен де, компьютерленген 1С:Бухгалтерия ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz