Қазіргі әлемдегі қақтығыстар мен жанжалдар және оны реттеудің технологиялары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Аралық бақылау
Қазіргі әлемдегі қақтығыстар мен жанжалдар және оны реттеудің технологиялары
Бірінші мәселе - қақтығыстар саны. Мұндай мәліметтерді түрлі әдебиеттерден көргенімізбен, бірақ басқаларымен сәйкес келе бермейді. Германияның жанжал, қақтығыстарды зерттейтін Гейдельберг қаласында орналасқан арнайы институттың 2004 жылғы мәліметі бойынша олардың саны 218-ге жеткен. Халықаралық ұйымдардың санағы бойынша Екінші Дүние жүзілік соғыс пен 1990 жылдар аралығында 40 миллионға жуық адам қаза болған, бұл Испания және Польша секілді мемлекеттеріндегі халық санымен теңбе-тең. Екінші мәселе - қақтығыстардың көлемі. Бұл әлі де жан-жақты зерттелмеген, бірақ принциптерге сүйене отырып, олардың үлкенін - аймақтық және кішігірім қақтығыстарды - жергілікті деп бөлеміз. Аймақтық қақтығыстар саны әлемде өте көп және олардың халықаралық қауіпсіздікке де нұқсан тигізері ықтимал. Оны жалпы қарамастан бұрын жекелей танып алайық. Халықаралық қауіпсіздік жүйесін оқ-дәрі күбісіндей кез-келген уақытта жарып жіберетін кезең, қазіргі таңда Таяу Шығыста орнап отыр. Шын мәнінде де, бұл ғаламшарымыздың әлсіз кезеңі. Өйткені, тарихи уақыттан қалыптасқан мәдениет пен дін және бірегей көзқарастар да соқтығысуда. Бұл әрине, Еуропа Азия, Америка елдеріне де тән. Аймақтық қақтығыстар негізінде, жарты ғасырлық тарихы бар, барлық әлем халқының назарын аударған - Израильді - Палестиндік шиеленістері (кеңірек - Израильді - арабтік), Израильдің көршілес араб мемлекеттерімен алты соғысы мен бірнеше жылға созылған интифадты (арабша көтеріліс) қоса алғанда, Израильдердің және арабтардың, ұрпақтары әлі күнге дейін өзара жанжалды, даулы атмосферада, аса өршіген конфронтацияда өмір сүруде. Алғашқы қақтығысулар 1990 жылдың басында, яғни, Израиль территориясында Палестина автономиясы құрылғанда пайда бола бастады. Бірақ көптеген мәселелер шешілмеді, сондықтан Палестина мемлекеті дүние жүзінің саяси картасында өз орнын әлі тапқан жоқ десек те болады. Бұл аймақта осыдан басқа да жанжалдар кең өріс алған. 1980 жылғы қантөгіске әкелінген, әлі де аяқталмаған Иран-Ирак соғысы, 1990 жылғы Ирак-Кувейт соғысы, яғни Ирактың Кувейтке қарсы шығуы. Азияның қалған бөлігіндегі шиеленістік аймаққа Ауғанстандағы ұзақ уақытқа созылған жанжалын, Үндістан мен Пәкістанның Кашмирдегі қайшылықтарын: ал Шетелдік Еуропада - бұрынғы Юголавияның саяси қайта құрылуымен байланысты қақтығыстарын жатқызуға болады. Жергілікті қақтығыстар, бұған қазіргі дүние жүзілік кішігірім масштабтағы жанжалдар кірістіріледі. Бірақ мынаны еске ала отыру керек, аймақтық және жергілікті қақтығыстарды ажырату қиынға түседі. Үшінші мәселе - қақтығыстың саяси мәртебесі, ел екіге бөлінеді: сыртқы (халықаралық) және ішкі (мемлекетішілік) Халықаралық қақтығыстың негізгі мысалы ретінде жоғарыда аталып кеткен: Израиль - араб қақтығысы, Кашмирдегі Үнд қақтығысы, Ауғанстандағы және Ирактағы қақтығыстар, бұрынғы Югославияның территориясындағы қақтығыстар; ал мемлекетішілік қақтығыстарға: Бельгиядағы немесе Канададағы жанжалдарды жатқызуға болады. Жалпы, 2004 жылғы санақ бойынша жоғарыда аталып кеткен 218 қақтығыстардың 82-сі мемлекетаралық, 136-сы - мемлекетішілікке жатады. Төртінші мәселе - қақтығыстардың сипаты бойынша бөлінуі. Мұндай жағдайда, қақтығыстар өктемді (қарулы) және өктемді емес болып бөлінеді. Біріншісі, үлкен қауіп төндіреді, сондықтан халықаралық ұйым оны әрдайым ерекше қадағалауды. Ең біріншіден, өктемді (қарулы) қақтығыстарды қарастырайық. Бұл біздің ғаламшарымыздың өзіндік ыстық нүктелері болып табылады. Негізінен қарулы қақтығысы - ресми түрде үлкен масштабты болып саналады. Мұндай қақтығыс мыңнан аса адамдардың қаза болуына әкеледі. Қақтығыстардың әсерінен Ауғанстанда, Руандада құрбандаодың саны миллиондаған, ал Босния мен Герцеговиниядағы азаматтық соғыстың нәтижесінде (1992-1996 жж.) 100 мыңға жетті. Африкада отарлық кезеңнің өзінде 36 қарулы қақтығыстардың нәтижесінде 10 миллионға жуық адам қаза тапқан. Гейдельберг қаласындағы институт дүние жүзінде 2004 жылы 35 өктемді қақтығыстар болғанын мәлімдейді. Бұл қақтығыстар 2 категорияға бөлінеді. Бірінші категорияға нақты түрдегі соғыстар, әсіресе, Ирактан басқа мемлекетішілік соғыстар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.