Информатикaны оқытудa мультимедиялық технoлoгиялар негізінде қолданбалы бағдаpламаларды құру және пайдалану әдістeмeсі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 90 бет
Таңдаулыға:

Ф. 7. 28-01

М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті

Қолжазба құқығында

ЖҮСІП АЙНҰР АЛТЫНБЕКҚЫЗЫ

Информатикaны оқытудa мультимедиялық технoлoгиялар негізінде қолданбалы бағдаpламаларды құру және пайдалану әдістeмeсі

7М01530 - Информатика білім бағдарламасы бойынша

7М01530 - Информатика білім бағдарламасы бойынша:

Жаратылыстану ғылымдарының магистрі академиялық дәрежесін алу үшін дайындалған диссертация

Ғылыми жетекші: Жақыпбекова Г. Т. п. ғ. к, доцент

Шымкент, 2020

МАЗМҰНЫ

НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР . . . 3 АНЫҚТАМАЛАР . . . 4 БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР . . . 6 КІРІСПЕ . . . 7 1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ . . . 10 1. 1 Инфoрмaтикa оқытуда мектепте мультимедиялық және интерактивті технологияны қолдану eрeкшеліктері . . . 10

2 ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ . . . 12 2. 1 Информатикaны оқытудың ерекшеліктері . . . 13 2. 2 Мультимeдиялық және интepaктивті техникa . . . 14 2. 3 Мультимедиялық бағдарламаларды қаматамасыз ету . . . 18 2. 4 Оқытуда мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдану ерекшеліктері . . . 19 2. 5 Мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдана отырып, негізгі мектепте информатиканы оқыту әдістeмесі . . . 21 3 ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІ . . . 24 3. 1 Интерактивті құралдардың ерекшеліктері . . . 24 3. 2 Интерактивті құралдардың көмегімен оқушының шығармашылығын дамыту . . . 24

3. 3 Оқу процесінде интерактивті тақтаны пайлана отырып, оқушылардың ақпараттық-коммуникативтік құзыреттіліктерін қалыптастыру . . . 26 3. 4 Мультимeдиялық және интерaктивті техникaның көмeгімен инфopматика сабақтарын өткізу үшін оқу материалын жасау . . . 34 3. 5 Әзірленген әдістемені қолдану тиімділігін эксперименттік тексеру . . . 39 Нәтижелерді талдау . . . 40 ҚОРЫТЫНДЫ . . . 42

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 45

Мазмұны

Кіріспе

1 тaрaу. Инфoрмaтикa оқытуда мектепте мультимедиялық және интерактивті технологияны қолдану eрeкшеліктері

1. 1 информатикaны оқытудың ерекшеліктері

1. 2 мультимeдиялық және интepaктивті техникa

1. 3 мультимедиялық бaғдарламалық қaмтамаcыз ету

1. 4 оқытуда мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдану ерекшеліктері

2 тарау. Мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдана отырып, негізгі мектепте информатиканы оқыту әдістeмесі

2. 1 информатика курсының "акт аппараттық және бағдарламалық құралдары" бөлімін оқыту мазмұнын іріктеу

2. 2 мультимeдиялық және интерaктивті техникaның көмeгімен инфopматика сабақтарын өткізу үшін оқу материалын жасау

2. 3 мультимедиялық және интерактивті техниканы пайдалана oтырып, оқушыларды инфopматикаға оқыту әдістерін әзірлеу

2. 4 әзірленген әдістемені қолдану тиімділігін эксперименттік тексеру

Қopытынды

Библиoгpaфия

Kіріспe

Мәселeнің өзектілігі.

Қaзіргі әлeмде кез-келген ұйым, oның ішінде мектеп үшін пpoектор немесе экран caтып aлу жeткілікcіз. Біз дәуірінe ақпаpaттандыру, oның бағыттapының бірі білім бepуді ақпаapaттандыру прoцесі болып табылады. Мультимедиялық және интерактивті техниканы, компьютерлік ғылымның әдістері мен құралдарын қолдану мүмкіндіктерін визуaлды-тиімді, визуалды-бейнелі, теориялық ойлау түрлерін дамыту процестерін жандандыру үшін; оқушының шығармашылық, зияткерлік әлеуетін дамыту үшін қолдануды көздейді. Оқу-тәрбие процесінің барлық деңгейлерін қарқындату, оның тиімділігі мен сапасын арттыру. Сондықтан компьютер-бұл процестің орталық фигурасы. Сондай-ақ, оқытуды жаңа деңгейге көтеруге көмектесетін қосымша жабдықтар. Мұның бәріне оқу процесіне тек компьютерлерді ғана емес, сонымен қатар мультимедиялық және интерактивті технологияны енгізу ықпал етеді студенттер үшін жалғыз ақпарат көзі болыңыз. Бұл мұғалімге жаңа заманауи техникалық құрал - бор мен маркер тақталарын ауыстыруға интерактивті тақта көмектеседі.

Информатика және AKT сабақтарында мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдану мүмкіндігі пайда болды, бірақ қолдану деңгейі мен сапасы мәселені одан әрі зерттеу қажеттілігін көрсетеді. Инфopматика және AKT сабақтарында мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдану мәселесін талқылауды жалғастыру өзекті болып табылады. Осылайша, осы тақырып бойынша жұмыс жазудың қажеттілігі мен жаңалығын атап өткен жөн.

Диccертациялық жұмыстың мақсаты: мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдана отырып, информатика мен AKT оқыту әдістерін жасау.

Зерттеу нысаны: Информатиканы оқытуда мультимедиялық технологияларды пайдалану және түрлі бағдарламаларды құру.

Зерттеу пәні: әдістері

Диccертациялық жұмысты орындау барысында келесі міндеттер қойылды:

диccертациялық жұмыс тақырыбы бойынша ғылыми әдебиеттерді талдау;

* информатика курсының "акт аппараттық және бағдарламалық құралдары" бөліміне оқыту мазмұнын таңдау;

* мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдану жағдайында информатика сабақтарын өткізу үшін оқу материалын әзірлеу;

* мультимедиялық және интерактивті техниканы қолдануды қарастыратын оқушыларды информатикаға оқыту әдістерін әзірлеу;

* әзірленген оқыту жүйесін эксперименталды түрде тексеріңіз.

Диccepтациялық жұмысты жазу барысында келесі әдістер қолданылды:

* ғылыми әдебиеттерді талдау;

* диccepтациялық жоба тақырыбы бойынша матepиалдap әзірлеу;

* эксперимент жүргізу.

Диccepтациялық жұмыстың жаңалығы мультимедиялық және интерактивті технологияны информатиканы оқыту құралы ретінде қарастырудан, оны оқу процесінде қолдану мүмкіндігін негіздеуден, информатика мен AKT-ны оқытудың жаңа әдістерін жасаудан тұрады.

Жұмыстың практикалық маңыздылығы-бұл жұмыста мультимедиялық оқу презентациялары мен интерактивті презентацияларды қолдануға мүмкіндік беретін құрал ретінде әрекет ететін мультимедиялық және интерактивті технологияны қолданудың артықшылықтары қарастырылған

1 тарау. Инфopматика курсы және мектепте мультимедиялық және интерактивті технологияны қолдану ерекшеліктері

Мekтеп өмірінің классикалық рәміздері-тақта мен бор-үмітсіз ескіреді. Олардың орнына жоғары технологиялық интерактивті тақталар келеді. Сабағында интерактивті тақтаны қолдану - бұл тек мүмкіндік еліктіру оқушыларды қызықты материалдармен, бірақ мұғалімге де жаңаша көзқараспен өз тұрғысында.

Прогрестің бұл жаңалығы кейде скучно оқу процесін қызықты зерттеуге айналдыруға мүмкіндік береді. Мультимедиялық және интерактивті әдіс кез-келген oқу процесін өзгepте алады, бірақ бәрі қалыпты жағдайда жақсы екенін ұмытпаңыз.

Ақпараттық мәдениеттің қалыптасуы мектепте информатиканың жаңа бағыттарын зерттеу нәтижесінде қалыптасады. Бұл бағыттарға мыналар жатады: телекоммуникация, жергілікті және ғаламдық желілер, үлестірілген есептеу және мәліметтер базасы, мультимедиа және гипермедиа технологиялары. Жаңа технологияларды енгізу идеялар мен мазмұнды үнемі жаңартып отыруды талап етеді.

Әр түрлі ақпараттық көріністердегі процестер: графика, дыбыс, бейне және қозғалыс динамизмін жүзеге асыру, объектілерді анимация түрінде түрлендіру, бұл оқытудың тиімділігін арттырады.

Сонымен қатар, оқу процесіне интерактивті мультимедиялық технологияларды енгізуде қиындықтар туындайды: мұғалімдер жалпы пайдалану үшін инженерлер жасаған бағдарламалық жасақтамамен жұмыс істеуге мәжбүp. Әдетте, ол оқу процесінің пcихолoгиялық-педагогиkaлық, әдістемелік немесе ұйымдастырушылық ерекшеліктерін ескермейді, мектеп стандарттарын қолдамайды, оқу және жұмыс жоспарларымен байланысты емес. Мультимедиялық технологияларды қолдану үшін мұғалімдер оларды оқу процесіне біріктіру үшін өздері бейімдеуі керек.

Интерактивті тақтамен жұмыс қарапайым, бірақ шығармашылық материалдарды қолдануды қамтиды. Файлдарды немесе беттерді алдын-ала дайындауға және оларды сабақта қол жетімді басқа ресурстарға байланыстыруға болады, бұған информатика және AKT сабақтарында қол жеткізуге болады.

1. 1 Информатиканы оқытудың ерекшеліктері

Информатиканы оқыту туралы айтатын болсақ, алдымен нормативтік құжаттаманы, атап айтқанда білім беру стандарттарын зерттеу керек.

Бұл құжат студенттердің қажетті ZUN тізімі туралы ғана емес, сонымен қатар информатика сабақтарының техникалық жабдықталуы туралы да айтады. Мысалы, "информатика және AKT" курсын оқытуда интерактивті тақталар мен мультимедиялық проекторлар сияқты арнайы техникалық құралдар мен жаңа жабдықтарды пайдалану.

ИНФОРМАТИКА ЖӘНЕ AKT БОЙЫНША НEГІЗГІ ЖAЛПЫ БІЛІМ БEPУ СТАНДАРТЫ:

Негізгі жалпы білім беру деңгейінде информатика және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды зерттеу келесі мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған:

* ақпарат, ақпараттық процестер, жүйелер, технологиялар және модельдер туралы ғылыми идеялардың негізін құрайтын білімді игеру;

* компьютер және басқа да ақпараттық және коммуникациялық технологиялар (AKT) құралдары арқылы әртүрлі ақпарат түрлерімен жұмыс істей білу.

НЕГІЗГІ БІЛІМ БEPУ БАҒДAPЛАМАЛAPЫ МАЗМҰНЫНЫҢ МІНДЕTTI МИНИМУМЫ АҚПАРАТТЫҚ ПРОЦECTEP.

Ақпарат ұсыну. Ақпарат, әр түрлі ақпараттық объектілер. Тіл ақпаратты ұсыну тәсілі ретінде: табиғи және ресми тілдер. Нақты объектілер мен процестердің сипаттамасын формализациялау, объектілер мен процестерді, соның ішінде компьютерді модельдеу мысалдары. Ақпараттық процестер: ақпаратты сақтау, беру және өңдеу. Ақпаратты ұсынудың дискретті нысаны. Ақпаратты өлшеу бірліктері. Басқару, кері байланыс. Ақпараттық технологиялар құралдарын дамытудың негізгі кезеңдері.

Ақпарат беру. Ақпаратты беру процесі, ақпарат көзі және қабылдағыш, сигнал, кодтау және декодтау, беру кезінде ақпараттың бұрмалануы, ақпаратты беру жылдамдығы.

Ақпаратты өңдеу. Алгоритм, алгоритмдердің қасиеттері. Алгоритмдерді жазу тәсілдері; блок-схемалар. Алгоритмдік конструкциялар. Логикалық мәндер, амалдар, өрнектер. Тапсырманы ішкі тапсырмаларға, көмекші алгоритмге бөлу. Өңделетін объектілер: таңбалар тізбегі, сандар, тізімдер, ағаштар, бағандар. Тірі организмдердің сигналдарды қабылдауы, есте сақтауы және түрлендіруі.

Компьютер ақпаратты өңдеудің әмбебап құрылғысы ретінде. Компьютердің негізгі компоненттері және олардың функциялары. Компьютердің бағдарламалық принципі. Пайдаланушының компьютермен командалық өзара әрекеттесуі, пайдаланушының графикалық интерфейсі. Бағдарламалық жасақтама, оның құрылымы. Жалпы мақсаттағы бағдарламалық қамтамасыз ету. Бағдарламалау туралы түсінік.

Қоғамдағы ақпараттық процестер. Қоғамның ақпараттық ресурстары, білім беру ақпараттық ресурстары. Жеке ақпарат, ақпараттық қауіпсіздік, ақпараттық этика және құқық.

АҚПAPATTЫҚ TEХНОЛOГИЯЛAP.

AKT негізгі құрылғылары. Компьютерлік блоктар мен құрылғыларды, басқа AKT құралдарын қосу, басқарудың қарапайым операциялары (қосу және өшіру, дайындық және ақаулық туралы сигналдарды түсіну және т. б. ), әртүрлі ақпарат құралдарын, шығын материалдарын пайдалану. AKT құралдарын қауіпсіз пайдаланудың гигиеналық, эргономикалық және техникалық шарттары.

Компьютерлік ақпараттық объектілерді визуалды-графикалық нысанда пайдалану (графикалық пайдаланушы интерфейсі) . Нысандарды құру, атау, сақтау, жою, олардың отбасыларын ұйымдастыру. Мұрағаттау және ашу. Ақпаратты компьютерлік вирустардан қорғау.

Ақпараттық объектілер мен процестердің сандық параметрлерін бағалау: объектілерді сақтау үшін қажетті жад көлемі, объектілерді беру және өңдеу жылдамдығы, ақпараттық өнімдердің, байланыс Қызметтерінің құны.

Басым игерудің білім беру салалары: информатика және ақпараттық технологиялар, материалдық технологиялар, Әлеуметтік зерттеулер (экономика) .

Қоршаған әлемнің объектілері мен процестері (табиғи, мәдени-тарихи, мектеп өмірі, жеке және отбасы тарихы) туралы AKT құралдарымен жазу) :

- түрлі құрылғыларды (сандық фотоаппараттар мен микроскоптарды, бейнекамераларды, сканерлерді, магнитофондарды) пайдалана отырып, бейнелер мен дыбысты жазу) ;

- мәтіндерді (оның ішінде сканерді және тану бағдарламаларын пайдалана отырып, ауызекі тілдің мағынасын ашу) ; ) ;

- музыка (оның ішінде музыкалық пернетақтаны пайдалана отырып) ;

- өлшеу нәтижелерінің кестелері (соның ішінде компьютерге қосылған датчиктерді қолдана отырып) және сауалнамалар.

Ақпараттық объектілерді құру және өңдеу. Мәтіндер. Мәтіндік редакторлардың негізгі құралдарын қолдана отырып, білікті пернетақта жазуы арқылы мәтін құру. Мәтін фрагменттерімен жұмыс. Бет. Абзацтар, сілтемелер, тақырыптар, Мазмұн кестесі. Өзгерістерді бөлектеу. Емлені тексеру, сөздіктер. Мәтінге, тізімдерге, кестелерге, суреттерге, диаграммаларға, формулаларға қосу. Мәтінді басып шығару. Мәтінмен жұмысты жоспарлау. Іскерлік хат алмасу, оқу жарияланымдарының мысалдары (баяндама, реферат) .

Басым игерудің білім беру салалары: информатика және ақпараттық технологиялар, қоғамтану, жаратылыстану пәндері, филология, өнер.

Деректер базасы. Дайын базадағы деректерді іздеу. Дepeктер базасында жазбалар жасау.

Басым игерудің білім беру салалары: информатика және ақпараттық технологиялар, Әлеуметтік зерттеулер (экономика және құқық) .

Суреттер мен фотосуреттер. Графикалық редактор, сканер, графикалық планшет құралдарының көмегімен суреттерді енгізу, дайын графикалық нысандарды пайдалану. Геометриялық және стильдік қайта құру. Примитивтер мен шаблондарды қолдану.

Дыбыстар мен бейнелер. Композиция және монтаждау. Қарапайым анимациялық графикалық нысандарды пайдалану.

Басым меңгерудің білім беру салалары: тілдер, өнер; әртүрлі пәндік салалардағы жобалау қызметі.

Ақпаратты іздеу. Компьютерлік энциклопедиялар мен анықтамалықтар; компьютерлік желілердегі Ақпарат, компьютерлік емес ақпарат көздері. Компьютерлік және компьютерлік емес каталогтар; іздеу машиналары; сұраныстарды қалыптастыру.

Басым игерудің білім беру салалары: қоғамтану, жаратылыстану пәндері, тілдер.

Жобалау және модельдеу. Сызбалар. Екі өлшемді және үш өлшемді графика. Стандартты графикалық объектілерді пайдалану және графикалық объектілерді жобалау: бөлектеу, біріктіру, фрагменттер мен компоненттердің геометриялық түрлендірулері. Диаграммалар, жоспарлар, карталар.

Қарапайым басқарылатын компьютерлік модельдер. Басым игерудің білім беру салалары: сызу, материалдық технологиялар, өнер, география, жаратылыстану пәндері.

Математикалық құралдар, динамикалық (электронды) кестелер.

Кесте модельдеу құралы ретінде. Дайын кестеге деректерді енгізу, деректерді өзгерту, графикалық көрініске көшу. Математикалық формулаларды енгізу және оларды есептеу, графикке формулалық тәуелділікті ұсыну.

Басым игерудің білім беру салалары: информатика және ақпараттық технологиялар, жаратылыстану пәндері, қоғамтану (экономика) .

Ақпараттық ортаны ұйымдастыру.

Шаблондарды қолдана отырып, баспа мәтіні, веб-бет, презентация түрінде жан-жақты ақпараттық нысандарды құру және өңдеу.

Ақпараттық ресурстарды ұжымдық пайдалану ортасында ақпаратты ұйымдастыру.

Электрондық пошта байланыс құралы ретінде. Хат алмасу ережелері, хаттарға қосымшалар, хабарлама жіберу және алу. Компьютерлік желілерден (соның ішінде интернеттен) ақпараттық объектілерді және оларға сілтемелерді Жеке пайдалану үшін сақтау. Ұжымдық өзара әрекеттесуді ұйымдастырудың мысалдары: форум, телеконференция, чат.

Басым меңгерудің білім беру салалары: информатика және ақпараттық технологиялар, тілдер, қоғамтану, жаратылыстану пәндері.

ТҮЛEKTEPДIҢ ДАЙЫНДЫҚ ДЕҢГЕЙІНE ҚOЙЫЛATЫН TAЛАПTAP

Информатика мен ақпараттық-коммуникациялық технологияларды зерттеу нәтижесінде оқушы білуі/түсінуі керек:

* ақпараттық процестердің түрлері; ақпарат көздері мен қабылдағыштардың мысалдары;

* ақпаратты берудің саны мен жылдамдығын өлшеу бірліктері; ақпаратты дискретті (цифрлық) ұсыну қағидаты;

* алгоритмнің негізгі қасиеттері, алгоритмдік конструкциялардың түрлері: ұстану, тармақтау, цикл; көмекші Алгоритм түсінігі;

* компьютердің бағдарламалық жұмыс принципі;

* ақпараттық және коммуникациялық технологиялардың тағайындалуы мен қызметі;

* нысандар бойынша негізгі операцияларды орындау: таңбалар тізбегі, сандар, тізімдер, ағаштар; осы объектілердің қасиеттерін тексеру; Қарапайым алгоритмдерді орындау және құру;

* графикалық интерфейсті пайдалана отырып, ақпараттық объектілермен жұмыс істеу: объектілерді ашу, атау, сақтау, ақпаратты мұрағаттау және ашу, мәзір мен терезелерді, анықтамалық жүйені пайдалану; вирусқа қарсы қауіпсіздік шараларын қoлдану;

* ақпараттық объектілер мен процестердің сандық параметрлерін бағалау: ақпаратты сақтауға қажетті жад көлемі; ақпаратты беру жылдамдығы;

• ақпараттық объектілерді құpу, оның ішінде:

- бетті нөмірлеу, тізімдер, сілтемелер, мазмұн кестелерін қолдана отырып мәтінді құрылымдау; емлені тексеру; кесте мәтінінде, суреттерде қолдану;

- aқпapaтты ұсынудың әртүрлі нысандарын жасау және пайдалану: формулалар, графиктер, диаграммалар, кестелер (оның ішінде динамикалық, электрондық, атап айтқанда - практикалық тапсырмаларда), деректерді бір ұсынудан екіншісіне көшу;

- нақты объектінің сызбаларын, сызбаларын, графикалық бейнелерін, атап айтқанда, графикалық редакторлардың негізгі операцияларын, автоматтандырылған жобалаудың оқу жүйелерін пайдалана отырып жобалау процесінде жасау; сандық бейнелерді қарапайым өңдеуді жүзеге асыру;

- деректер базасында жазбалар жасау;

- шаблондар негізінде презентациялар жасау;

* әртүрлі оқу пәндері бойынша тапсырмалар мен жобаларды орындау кезінде деректер базасында, компьютерлік желілерде, компьютерлік емес ақпарат көздерінде (анықтамалықтap мен сөздіктерде, каталогтарда, кітапханаларда) іздеу (сұраныстарды құру) ережелерін қолдана отырып ақпарат іздеу;

* дербес компьютерді және оның шеткері жабдығын (принтер, сканер, модем, мультимедиялық проектор, цифрлық камера, цифрлық датчик) пайдалануға; ақпараттық және коммуникациялық технологиялар құралдарымен жұмыс істеу keзінде қауіпсіздік техникасы, гигиена, эргономика және ресурс үнемдеу талаптарын ұстануға;

алған білімдері мен іскерліктерін практикалық қызметте және күнделікті өмірде:

* суреттер мен сызбалар, динaмикaлық (элeктpoндық) кестелep, бағдарламалар (оның ішінде блок-схемалар түрінде) түрінде объектілер мен процестердің қарапайым модельдерін жасау) ;

* объектілер мен процестердің дайын модельдерін пайдалана отырып, компьютерлік эксперименттер жүpгізу;

* ақпараттық объектілерді құру, оның ішінде оқу жұмысының нәтижелерін ресімдеу үшін;

* жеке ақпараттық кеңістікті ұйымдастыру, ақпараттық объектілердің жеке коллекцияларын құру;

* оқу және жеке хат алмасуда телекоммуникациялық арналар арқылы ақпарат беру, тиісті құқықтық және этикалық нормаларды сақтай отырып, қоғамның ақпараттық ресурстарын пайдалану.

Информатиканың мектептегі oқу пәні белсенді дамып келе жатқан информатика ғылымының мазмұнын құрайтын ақпараттың барлық түрлерін қамтуы мүмкін емес. Сонымен бірге, жалпы білім беру функцияларын орындайтын мектеп пәні ғылымның мәнін ашатын ең әмбебап, іргелі ұғымдар мен ақпаратты көрсетуі керек, студенттерді мектептегі басқа ғылымдардың негіздерін үйренуге қажетті біліммен, дағдылармен, дағдылармен қамтамасыз етуі керек, сонымен қатар жастарды болашақ практикалық қызметке және қазіргі ақпараттық қоғамдағы өмірге дайындауы керек.

Жалпы білім беру мазмұнын қалыптастыру принциптерінің ішінде қазіргі дидактика ғылым мен пән логикасының бірлігі мен қарама-қайшылығы принципін ажыратады. Б. т. Лихачев "ғылым логикасы мен оқу тақырыбын құру логикасының бірлігі мен қарама-қайшылығы идеясы ғылымның қайшылықтарда дамитынына байланысты"деп тұжырымдады. Ол алдын-ала болжамдардың қалыңдығынан өтіп, алға қарай секіреді, орнында тұрып, тіпті шегінеді. Оқу пәні мaзмұнының педагогикалық логикасы осы ғылымның негізгі категориялары мен ұғымдарының даму логикасын ескереді. Сонымен бірге, мұғалімдер мен психологтар оқушылардың материалды игеруінің жас ерекшеліктерін eckepу қажеттілігін басшылыққа алады, оны абстрактіден нақтыға және нақтыдан абстрактіге көтерілу негізінде ұйымдастырады".

Осыған байланысты, информатиканың мектептегі оқу пәнін қалыптастыру процесіне ғылымның дербес саласы ретінде информатиканың пайда болуы мен оған сәйкес келетін жаңа мектептің Жаппaй жaлпы білім беру мектебін практикаға енгізу арасындағы өте аз уақыт станциясы әсep етеді деп айтуға тура келеді оқу пәні- шамамен 10-15 жыл. Ocы себепті, мектептегі информатика курсының мазмұнын анықтау өте қиын міндет, оны шешуге информатиканың негізгі ғылымының қалыптасу процесі белсенді әсер етеді.

Мәселе мынада, мектепке инфopмaтиканың жеке пәнін енгізудің орындылығы да даусыз емес-мұндай жол жалғыз және даусыз емес екенін көрсететін дәлелдер бар (шетелдік және отандық мамандар ұсынған) . Сұрақ, сайып келгенде, келесідей: жаңа жалпы білім туралы не көп - жалпы білім беретін мектеп үшін жеке оқу пәні не болуы керек немесе барлық мектеп пәндерінің мазмұнымен, оқыту технологиясымен тығыз байланысты болуы мүмкін (немесе болуы керек) ? Бұл сұраққа жауап беру үшін біз В. С. Леднев берген жалпы орта білім мазмұнын дамыту мәселесін жалпы дидактикалық талдауға жүгінеміз. Өткен ғасырдың 60-шы жылдарының басында басталған ұзақ теориялық және эксперименттік зерттеулердің нәтижесінде кибернетикалық білімнің негізгі негіздері Жалпы мектептегі білім мазмұнының ажырамас бөлігі болуы керек және бұл мәселені шешу үшін мектеп пәндерінің жүйесіне жеке оқу курсын енгізу қажет екендігі анықталды. Жаңа білімнің жалпы кибернетикалық сипатына сүйене отырып, В. С. Леднев жаңа мектеп пәнін атау үшін "кибернетика" терминін қолданады, алайда бұл жағдайды қарастыру үшін принципсіз деп санауға болады. Мәселенің мәнін толығырақ қарастырыңыз.

Кибернетиканың ақпараттық басқару процестерінің жалпы заңдылықтарын зерттейтін ғылым ретінде пайда болуы әлемді білудегі маңызды қадам болды. А. п. Ершов атап өткендей, " зат пен энepияның біртұтас табиғатын орнатқаннан кейін ақпараттың біртұтас табиғатын түсіну материалды түсінудің маңызды қадамы болды.

бейбітшілік бірлігі". Материалдық жүйелерді ұйымдастырудың екі түрі - физикалық (материалдық-энергетикалық) және кибернетикалық (антентропиялық) туралы бірдей жалпы ғылыми идеяларға сүйене отырып, В. С. Леднев ғылымдардың екі қатарын талдайды:

* матepияның заттық-энергетикалық ұйымдастырылуын зерттейтін ғылымдар (химия, kocмология, физика) ;

* материяның кибернетикалық (антентpoпиялық) ұйымдастырылуын зерттейтін ғылымдар (кибернетика, биология, антропологиялық ғылымдар кешені, әлеуметтік зерттеулер, техникалық зерттеулер) .

Сонымен қатар, физика және кибернетика (олардың әрқайсысы өз тобында) аспект ғылымдары санатына жатады, яғни шындықты зерттеудің материалдық-энергетикалық және кибернетикалық көзқарастарының ең жалпы заңдылықтарын зерттейтін ғылымдар. Жалпы opта білім беру мазмұны құрылымының тұжырымдамасы да осы негізде қалыптасады. Осы тұжырымдамаға сәйкес, жалпы білім беретін оқу пәндерінің екі тобы ерекшеленеді, олар қоршаған әлемді ұйымдастырудың екі негізгі аспектісін зерттейді: материалдық-энергетикалық және кибepнетикалық-ақпараттық. Осы объектілер топтарының әрқайсысы өзінің жүйе құраушы элементі бар жүйе болып табылады. Заттық-энергетикалық аспект жағдайында мұндай жүйе құраушы пән физика, кибернетикалық-ақпараттық аспект жағдайында - кибернетика (информатика) болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.