АҚЫЛДЫ ҚАЛАЛАР ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

АҚЫЛДЫ ҚАЛАЛАР ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ

ХХІ ғасырдағы урбанизация қарқыны көз ілеспес жылдамдықпен өсті. Жыл сайын мыңдаған шалғай аудандар мен ауыл тұрғындары үлкен қалаларға көшуде. Мегалополистер жақсы жұмыс жағдайы, жоғары табыс пен дамыған инфрақұрылым ұсыну арқылы азаматтарды өзіне қызықтырады. Осы орайда бірқатар заңды сұрақтарды туады. Қала тұрғындарының өмір сүру деңгейін қалай жақсартуға болады? Қаланы басқару процесін мүмкіндігінше қалай жеңілдетуге болады? Муниципалдық көлік жұмысын жақсартуға бола ма? Бұл эсседе біз «Ақылды қалалар тұжырымдамасы» арқылы осы сұрақтардың барлығына жауап табуға тырысамыз.

Мінсіз қала проблемасы Виченцо Скамозци, Леонардо да Винчи, Франческо де Марка, Джованни Беллуччи, Ле Корбюсьенді толғандырған мәселе. Бұл талантты адамдардың барлығы әр уақытта мінсіз қала идеясында жұмыс істеді. Еуропада мұндай қонысты қалай құруға болатынын сонау орта ғасырларда ойлана бастайды. Мысалы, 15-ші ғасырдың ортасынан бастап бөлек жүретін екі деңгейлі көшенің сызбасы сақталған. Оның авторы - көрнекті итальяндық ғалым Леонардо да Винчи. Италияның солтүстік-шығысында жұлдыз тәрізді ерекше Пальма-Нова ескі қаласы бар. Ол 1593 жылы құрылған. Сәулетші Виченцо Скамозциге «мінсіз қаланы» дәл осылай елестетін.

Әрине, ғылым мен ақпараттық технологияның қарқынды дамуымен идеалды қала идеясы біршама өзгерді. 20 және 21 ғасырлар тоғысында қалалық өмірдің барлық процестерін автоматтандыруға негізделген «ақылды қала» тұжырымдамасы дүниеге келді.

«Ақылды қала» ұғымы салыстырмалы түрде жақында пайда болды. Сонымен қатар, бұл терминнің әзірге бір мағыналы және жалпыға бірдей түсініктемесі жоқ. Ақылды қала ұғымының өзі (Smart City - ағылшынша) 90-шы жылдардың соңында пайда болды. Дәл сол кезде адамзаттың прогрессивті бөлігі болашақ IT саласының дамуына тиесілі екенін алғаш рет түсінді. Бастапқыда бұл идея тек экологиялық және табиғатты қорғау аясында дамығандығы қызық. Бірақ жылдар өте келе Ақылды қала - барлық саланы қамтитын жобаға айналып отыр.

Сонымен, ақылды қала дегеніміз не? Бұл сұраққа келесідей анықтама беруге болады: Ақылды қала - қалалық жүйені тиімді басқару мақсатында барлық коммуникациялық және ақпараттық технологияларды біріктіру. «Ақылды қала» тұжырымдамасына сәйкес, осы технологиялардың барлығы бірқатар маңызды міндеттерді шешу үшін қолданылады:

барлық қалалық инфрақұрылым нысандарын ұтымды пайдалану. Қоршаған ортаны кешенді жақсарту.
Деректерді жедел жинау және қала шенеуніктеріне беру.
Қала әкімшілігі мен жергілікті тұрғындар арасында тығыз байланыс орнату.

Бір сөзбен айтқанда, «Ақылды қала» бағдарламасының басты мақсаты - барлық муниципалдық қызметтердің тиімділігін арттыру. Ақылды қаланы кәдімгі елді мекеннен ажыратудың бірқатар жолдары бар екен. Ақылды қаланың жеті негізгі белгілері:

Қарапайым қала тұрғындарын басқару мәселелеріне тарту.
Трафикті басқарудың интеллектуалды жүйелерінің болуы.
Көшелерді жарықтандыруға негізделген тәсіл.
Жалпы қалалық және қол жетімді Wi-Fi желісін енгізу.
Күн батареяларын белсенді пайдалану.
SMS-хабарламалар арқылы төтенше жағдайлар туралы азаматтарды ескерту жүйесінің болуы.
Қызметтер мен тауарларға ақы төлеу үшін қолма-қол ақшаны минималды пайдалану.

Ақылды қаланың негізгі технологияларына қазіргі кезде сымсыз сенсорлық желілер, әр түрлі онлайн платформалар, датчиктер (мысалы, трафикті бақылау, ауаның ластану деңгейі және т. б. ), электрондық карталар мен қосымшалар кіреді. Ақылды қала құрылғысы біз қарастырып отырған тұжырымдамаға сәйкес, жеті құрылымдық компоненттен (бөліктерден) тұрады - үш негізгі және төрт қосалқы. Олар: ақылды экономика (ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың дамуы, инновация үшін қолайлы орта, онлайн брондау жүйесінің болуы) . Ақылды қаржы жүйесі (қолма-қол ақшасыз төлемдер, банкоматтар мен терминалдардың болуы, тендерлерді бөлудің ашықтығы) . Ақылды қала менеджменті (муниципалдық әкімшіліктің ашықтығы, жергілікті билік пен қарапайым тұрғындар арасындағы тығыз байланыс) . Ақылды қоғамдық көлік. Ақылды инфрақұрылым. Ақылды жарықтандыру. Ақылды тұрғындар.

Осы компоненттердің кейбірін, атап айтқанда, тасымалдау мен жарықтандыруды егжей-тегжейлі қарастырайық. Ақылды қала көлігі Болашақтың көлігі әйгілі бразилиялық урбанист Хайме Лернердің сенімі бойынша маневрлік және өте арзан болады. Ол жер бетінде жүреді және метрополитеннің жерасты желілеріне оңай қосылады. Бүгінгі таңда әртүрлі елдер ақылды автобус, ақылды велосипед және ақылды таксиді дамыту бойынша белсенді жұмыс істеп жатыр. Ақылды көлік жолаушылар салонында және жол бөлігінде болатын барлық нәрсені басқарады. Сонымен бірге ол жол жүру ережесін бұзу туралы ақпаратты тиісті органдарға жедел түрде жібере алады.

Геолокация - кез келген ақылды қаланың маңызды компоненттерінің бірі. Бұл белгілі бір автобустың, троллейбустың немесе таксидің орнын анықтай отырып, қалалық көліктердің қозғалысын онлайн режимінде бақылауға көмектеседі. Әлемнің көптеген қалаларында муниципалды көліктің қозғалысын оңтайландыру жүйесі енгізілген, бұл жолаушыны (арнайы ақпараттық тақталар немесе пайдаланушылардың смартфондары арқылы) оңтайлы қозғалыс маршрутына әкеледі.

Ал, енді түнгі көшеде алға жылжып бара жатқанда шамдар автоматты түрде жанғанын елестетіп көріңіз. Ұқсас технологиялар әлемнің көптеген қалаларында көптен бері енгізіліп келеді. Қозғалыс сенсорлары бар жарықтар бүгінде өте танымал. Олар қозғалушы адамның (немесе көліктің) болуын анықтайды, содан кейін ғана жарықты қосады. Ғалымдар ақылды қала концепциясының бір бөлігі ретінде қарапайым шамдар әдеттегі қыздыру шамдарымен салыстырғанда энергияның 80% дейін үнемдей алатынын алға таратыды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.