Ежелгі Қытай әдебиетінің қалыптасуы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Ежелгі Қытай әдебиетінің қалыптасуы
Бүгінгі біздің талқылайтын тақырыбымыз Қытай әдебиеті болып табылады.Білуімше Қытай әдебиеті батыс әдебитінен ерекешленеді.Қытай әдебиеті тарихы шамамен 3 мың жыл. Ежелгі уақыттағы қытайлар жазған жазбалардың барлығы дерлік философиялық трактаттарға немесе әскери шежірелерге жатады. Ежелгі Қытайдағы көркем әдебиет әсіресе көтермеленбеді және құдайлар туралы әртүрлі мифтер мен аңыздарда көбірек көрінді, олар негізінен этикалық және философиялық сипатта болды. Қытай тарихының әртүрлі кезеңдерінде кітаптарға тыйым салынды және билеушінің идеологиясына сәйкес келетін әдеби шығармалардың аз ғана бөлігі рұқсат етілді. Мәселен, император Цин Шихуандидің кезінде көркем әдебиет пен оның таралуына қатаң тыйым салынды, ал бағынбау өлім жазасына тең болды. Оның кітаптарға деген ұнамсыздығы оның бұйрығы бойынша б.з. д. 213 жылы кітаптарды жаппай өртеу басталды. Конфуцийшілдік қытай әдебиетіне үлкен әсер етті, оның негізгі постулаты осы діни-философиялық ілім мен консерватизмнің заңдылықтарын қатаң сақтау болды. Бұл Қытай әдебиетінде көрініс тапты, ол ұзақ уақыт бойы тек дәстүрлі бағыттарда дамыды.
Қытай әдебиетінің пайда болуы Шань дәуіріне жатады, онда "жағымсыз сөздер" пайда болды - буцтар: пиктографиялық белгілер тасбақалардың тасына жазылып, уақыт өте келе біртіндеп өзгеріп, иероглифтерге айналды. Осылайша, қытай жазуы бастапқыда көрнекі сипатқа ие болды және ауызша сөйлеуден бөлек дамыды. Жазу эволюциясы алфавиттің пайда болуына әкелген жоқ. Қытай әдебиетінің бірқатар ерекшеліктері осыған байланысты. Қытай әдебиеті көптеген ежелгі халықтар сияқты, "өрнек" ұғымынан бөлінбейді, сондықтан поэзия мен каллиграфия өнердің ең жоғары деңгейі болып табылады. Поэзия әрдайым Қытайда негізгі әдеби жанр болып саналды және дәстүр бойынша сөздер мен рухани қозғалыстардың бірлігі ретінде түсіндірілді.
"Поэзия-ұмтылыстың көрінісі. Жүрекке келіп, ол ұмтылысқа сәйкес келеді; сөзбен айтқанда, ол поэзияға айналады. Ішінде сезім пайда болған кезде, ол өзін сөзбен жеткізуге тырысады; сөздер жеткіліксіз болған кезде, ол қайғырады және өлеңдердеөз сезімін жеткізуг тырысады; қанағаттанбастан және өлеңде ол адамды еріксіз билеуге мәжбүр етеді" Ши-Цзин (әндер кітабы). Сонымен қатар, Қытай әдеби теориясында ақынның поэзия күшімен субъективті тәжірибесі әмбебап мәңгілік күйге енеді және осылайша поэзияда болмыстың негізгі заңдары көрініс табады деген түсінік бар.
Ежелгі Қытай әдебиетінің негізі жанрлары:ода,әндер және лирикалық өлеңдер.Ол нақты Хань дәуірінде қалыптасты.Қытай поэтикалық әдебиетінің ең ежелгі ескерткіштері - Ши-Цзин және Чуцы.Алғашқы кітап-бұл махаббат,той,үйлену,әскери және еңбек тақырыптарындағы әндердің жинағы болып табылады.Дәстүр бойынша Әндер кітабы Конфуцийге тиесілі деп айтады.Себебі ол халық әндерін,әнұрандарды жинақтап,олардың ішінен ең жақсы деген 300 ін таңдап , Ши-Цзинді жазған.Және бұл кітапта Құдайды,рухтарды,ауыруларды,қартаю мен өлім туралы ештеңе айтылмағандығы конфуцийлық цензураны мүмкін екенін нақтылай түскендей.
Чуцы - ежелгі Қытайдың оңтүстік аймақтарындағы поэзияның жинағы болып табылады.Бұл жерде Ши-Цзинге антонимдай,Құдайлар мен Құдай аналарының бейнесі,фантастикалық тіршілік иелері мен өсімдіктер,жер әлемінен тыс ғажайып саяхаттар көрсетіледі.Ежелгі халық әндері мен әнұрандарының классикалық поэзиясы кейінгі поэзия үшін негізгі даму көзі болды.
Қытай әдебиетінің алтын дәуірі болып Тан кезеңі есептеледі.Сол кезеңде атақты ақындардың саны 2 мыңға жетті,ал осы уаұытқа дейңн сақталған өлеңдердің саны 48 мыңға жуық.Қарапайым және нақты,анық образдар,буынның жылмаңдығы,Тан дәуірінің айрықшалығы болып есептеледі.Дегенмен бәрі жай көрінгенмен бұл өзіндік морализаторлық,кітаптың подтекстін жасырып тұрғандай көрінеді.Бұл дәуірде ежелгі Қытайдың Ли Бо,ДуФу,Мэнь Хао Жань,ВанВэй есімді Ұлы ақындары өмір сүрген.Сонымен қатар,ВанВэй,қытайлық поэзияың бүтін бір бағытының бастаушысы болып табылады.Ол жанр - пейзаж ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.