Тарихи үрдіс теориясы - тарихи фактілерді түсіндіруші логикалық жүйе
Тарихи үрдіс теориясы- тарихи фактілерді түсіндіруші логикалық жүйе.Факт-
шындықтың үзігі ретінде өздігінен ештеңе де білдіре алмайды, тек тарихшы
ғана оны өзінің идеялық- теориялық көзқарасына орай,сөйлете алады.Тарихи
үрдіс теориясының бірі екіншісінен зерттеу пәні мен тарихи үрдіске
көзқарастар жүйесі арқылы ерекшеленеді.Әрбір схема - теория қаншама
фактінің ішінен өзінің логиксына сай фактіні таңдап алады.Тарихи зерттеу
пәні арқылы әрбір теория өзінің кезеңдестіруін ,ұғымдық аппаратын
анықтап,өз тарихнамасын құрады.Тек тарихи фактілер ғана ақиқат, ал оларды
ұғыну қашан да субъективті болады.
Тарихи таным теориясы- тарих ғылымы пәнінің негізгі ұғымдары мен тарихи
үрдістің категорияларын танудың негізгі принциптері мен зерттеу әдіс-
тәсілдерін анықтайтын ғылыми методология.
Тарихи факт- өткеннің нақты оқиғасы.Адамзаттың бүкіл өткені тарихи
фактілерден өрілген,олар өте көп.Нақты-тарихи фактіні біз тарихи
деректерден аламыз.Тарих ғылымында жай және күрделі фактілер
бар.Алғашқылары оқиғаларды бідлірсе, соңғылары өзіне түсіндіру,ұғыну сәтін
де қамтиды.күрделі фактілерге тарихи үрдістер мен құрылымдарды түсіндіру
жатады.
Тарихи дерек- адамзат қоғамының дамуын бейнелейтін және оны ғылыми тануға
негіз болатын айғақ. Т.деректердің түрлері:жазба,заттық,этнографиялық,
фольклорлық, тілдік,кинофотодерекер.
Тарихи қозғалыс - өзара байланысты тарихи уақыт және тарихи кеңістік
категорияларынан тұрады.
Тарихи уақыт үнемі алға жылжып отырады.Тарихи уақыттағы қозғалыстың әрбір
үзігі мыңдаған материалдық және рухани байланыстардан тұрады.Әрі ерекше
және қайталанбайды.Т.У. ұғымы бірнеше рет өзгерді, ол тарихи үрдісті
кезеңдестіруден көрінеді.ХVIII ғ аяғына дейін тарихшылар тарихи кезеңдерді
билеушілердің атына қарай бөлді.ХVIII ғ.француз тарихшылары жабайылқ,
варварлық және өркениеттік кезеңдерді ұсынды.Х1Хғ.соңында материалист-
тарихшылар қоғам тарихын формацияларға (алғашқы-
қауымдық.құлиеленушілік,феодалдық,к апиталистік, коммунистік) бөліп қарай
бастады.ХХ1 ғ.басындағы тарихи- либералдық кезеңдестіру ,қоғам
тарихын:дәстүрлі,индустриялық және ақпараттық (постиндустриялық) кезеңдерге
бөледі.
Тарихи кеңістік- белгілі бір территорияда өтіп жататын табиғи-географиялық,
экономикалық, саяси,қоғамдық-мәдени үрдістердің жиынтығы.
Тарих философиясы-жүйелік философияның маңызды бір бөлігі.Бұл терминді
Ф.М.Вольтер,1765ж.өзінің Тарих философиясы атты еңбегінде
енгізді.Алайда,философиялық-тарихи идеялар көне заманда туындай
бастады.Тарих фил-ң бірнеше типтері бар.1)Онтологиялық немесе
субстанционалды Т.Ф. Орыс дәстүріңде оны историософия деп атайды.2)
Сыни,рефлективтік немесе аналитикалық т.ф.
Тарихилық принципі-құбылыстарды олардың пайда болуы және дамуы.олардың
нақты жағдайлармен байланысында қарау.Бұл принцип тарихи құблстардың пайда
болу себептерін,түрлі этаптардағы сапалық өзгерістерін анықтап,
диалектикалық даму барысында бұл құбылыс неге айналғанын түсінуге мүмкіндік
береді.
Анналдар мектебі (жаңа тарих ғылымы)- Францияда, Марк Блок пен Люсьен
Февр негізін қалаған Анналы(1929-1939), Анналы социальной и
экономической истории (1939-1941) журналының төңірегінде ... жалғасы
шындықтың үзігі ретінде өздігінен ештеңе де білдіре алмайды, тек тарихшы
ғана оны өзінің идеялық- теориялық көзқарасына орай,сөйлете алады.Тарихи
үрдіс теориясының бірі екіншісінен зерттеу пәні мен тарихи үрдіске
көзқарастар жүйесі арқылы ерекшеленеді.Әрбір схема - теория қаншама
фактінің ішінен өзінің логиксына сай фактіні таңдап алады.Тарихи зерттеу
пәні арқылы әрбір теория өзінің кезеңдестіруін ,ұғымдық аппаратын
анықтап,өз тарихнамасын құрады.Тек тарихи фактілер ғана ақиқат, ал оларды
ұғыну қашан да субъективті болады.
Тарихи таным теориясы- тарих ғылымы пәнінің негізгі ұғымдары мен тарихи
үрдістің категорияларын танудың негізгі принциптері мен зерттеу әдіс-
тәсілдерін анықтайтын ғылыми методология.
Тарихи факт- өткеннің нақты оқиғасы.Адамзаттың бүкіл өткені тарихи
фактілерден өрілген,олар өте көп.Нақты-тарихи фактіні біз тарихи
деректерден аламыз.Тарих ғылымында жай және күрделі фактілер
бар.Алғашқылары оқиғаларды бідлірсе, соңғылары өзіне түсіндіру,ұғыну сәтін
де қамтиды.күрделі фактілерге тарихи үрдістер мен құрылымдарды түсіндіру
жатады.
Тарихи дерек- адамзат қоғамының дамуын бейнелейтін және оны ғылыми тануға
негіз болатын айғақ. Т.деректердің түрлері:жазба,заттық,этнографиялық,
фольклорлық, тілдік,кинофотодерекер.
Тарихи қозғалыс - өзара байланысты тарихи уақыт және тарихи кеңістік
категорияларынан тұрады.
Тарихи уақыт үнемі алға жылжып отырады.Тарихи уақыттағы қозғалыстың әрбір
үзігі мыңдаған материалдық және рухани байланыстардан тұрады.Әрі ерекше
және қайталанбайды.Т.У. ұғымы бірнеше рет өзгерді, ол тарихи үрдісті
кезеңдестіруден көрінеді.ХVIII ғ аяғына дейін тарихшылар тарихи кезеңдерді
билеушілердің атына қарай бөлді.ХVIII ғ.француз тарихшылары жабайылқ,
варварлық және өркениеттік кезеңдерді ұсынды.Х1Хғ.соңында материалист-
тарихшылар қоғам тарихын формацияларға (алғашқы-
қауымдық.құлиеленушілік,феодалдық,к апиталистік, коммунистік) бөліп қарай
бастады.ХХ1 ғ.басындағы тарихи- либералдық кезеңдестіру ,қоғам
тарихын:дәстүрлі,индустриялық және ақпараттық (постиндустриялық) кезеңдерге
бөледі.
Тарихи кеңістік- белгілі бір территорияда өтіп жататын табиғи-географиялық,
экономикалық, саяси,қоғамдық-мәдени үрдістердің жиынтығы.
Тарих философиясы-жүйелік философияның маңызды бір бөлігі.Бұл терминді
Ф.М.Вольтер,1765ж.өзінің Тарих философиясы атты еңбегінде
енгізді.Алайда,философиялық-тарихи идеялар көне заманда туындай
бастады.Тарих фил-ң бірнеше типтері бар.1)Онтологиялық немесе
субстанционалды Т.Ф. Орыс дәстүріңде оны историософия деп атайды.2)
Сыни,рефлективтік немесе аналитикалық т.ф.
Тарихилық принципі-құбылыстарды олардың пайда болуы және дамуы.олардың
нақты жағдайлармен байланысында қарау.Бұл принцип тарихи құблстардың пайда
болу себептерін,түрлі этаптардағы сапалық өзгерістерін анықтап,
диалектикалық даму барысында бұл құбылыс неге айналғанын түсінуге мүмкіндік
береді.
Анналдар мектебі (жаңа тарих ғылымы)- Францияда, Марк Блок пен Люсьен
Февр негізін қалаған Анналы(1929-1939), Анналы социальной и
экономической истории (1939-1941) журналының төңірегінде ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz