Сертификаттау негіздері, сертификаттаудағы негізгі түсініктер
Сертификаттау негіздері, сертификаттаудағы негізгі түсініктер.
Қазіргі кезде республикамызда өндірістін және шет елдерден әкелінетін тазық-түлік, шикізат, өнімдері адам өмірі мен денсаулығына қауіпсіз, сондай-ақ сапасы сұраныс деңгейін қамтамасыз ете алу қажет. Өнімнің қай жерде жасалғанына қармастан, оның номативті-техникалық құжаттарға сай жасалғанына кепілдік беретін-сертификаттау.
Сертификаттау дегеніміз - дайындаушы мен тұтынушыға және сатып алушыға тәуелсіз мекеменің өніміне жұмысына, қызмет көрсетудің нормативтік құжаттардың белгіленген талаптарғңа сәйкес расталуы. Өндірістің өнімінің және көрсететін қызметтің сапасы тұтынушы-сұранысын қанағаттандыруы үшін өндірістің сапа көрсеткіштерін және өнім мен қызмет сапасын сертификаттайды. Ол жоғары сапалы өнім шығарушы және олардың ішкі немесе халықаралық бәсекелестік қамтамасыз етуге бағытталған.
Сертификациялауды жүргізу үшін арнайы аттестацияланған сынақ зертханалары, қажет жабдықтар меннормативті анықтаумен құқықтық құжаттармен қамтамасыз етілуі тиіс. Сонымен қатар сынақ барысында алынған нәтижелер бірдей жағдайда басқа зертханаларда жүргізілген сынақ нәтижесіне сәйкес болуы тиіс.Аталған жұмыстарды жүргізу стандарттау және сертификаттау мамандандырылғанға жүктеледі. Кез-келген процесті, өнімді немесе қызметті сертификаттау 3-жақтың қатысуымен жүргізіледі. Олар:
1. Жеткізуші (өндіруші, дайындаушы).
2. Тұтынушы немесе сатып алушы.
3. Қарастырылып отырып мәселелерде қатысушы жақтарға.
Тәуелді емес деп танылатын тұлға немесе орган. Айтылғандарды тұжырымдылық, сертификаттау - өнімінің, процесін, қызметтің белгілі талаптарға сәйкес келетін жазбаша кепілдеме беру. Кез-келген өнімді,процесті немесе қызметті сертификаттау сәйкестік жөніндегі декларация мен өтініш негізінде сертификаттау жүйесмен жүзеге асырылады. Сертификаттау жүйесі ҚР-ның мемлекеттік стандарттау органымен бірлесу нәтижесінде құрылады. Құрылу түрі бойынша сертификаттау жүйесі ұлттық, аумақтық және халықаралық болып келеді. ҚР-ның сертификаттау салаларда төмендегідей ұғымдар қолданылады:
1. ҚР-ның мемлекеттік сертификаттау жүйесі. Бұл - өз құдіреті шегінде сертификаттау саладағы жұмыстарды жүзеге асыратын мемлекеттік басқару органдарының жеке және заңды тұлғалардың ҚР-дағы сертификаттау және тіркеу жөніндегі жұмыстарды жүргізу тәртібін белгілейтін ұйым.
2. Тіркеу мемлекеттік органдакрының сертификаттау жөніндегі орган немесе сынақ зертханасы ретіндегі белгілі бір салада жұмысты жүзеге асыруға ұйымның құқылы екендігі ресми тануы.
3. Тіркеу аттестатты белгіленген қызмет саласында сертификаттау жөніндегі органдарының немесе сынақ зертхананың нақты жұмыстарды органдарға деген құқығын куәләндыратын мемлекеттік сертификаттау жүйесі ережелерге сәйкес беретін құжат.
4. Өтініш беруші өнімді процесті немесе қызметті сертификаттауға ұсылған және оның сапасы мен қауіпсіздігіне жауап беретін жеке немесе заңды тұлға (дайындаушы, орындаушы, сатушы).
5. Өнімнің бірдейлілігі. Белгілі бір өнімді өндіру оны пайдаланудағы айырмашылық белгілері бойынша біркелкі танылуын қамтамасыз ететін рәсім.
6. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің тізімі сәйкестік сертификаттаудан сертификациялау жөніндегі органдар мен-сынақ зертхананы растау тізімі.
7. Сертификаттаудағы сараптаушы. Аудиторларды сертификаттау саласындағы номенклатуралық құжаттарды сараптай отырып тізімге ендіруші тұлға.
8. Аудит. Сертификаттау жөніндегі тіркелген органның сынақ зертхананың орталықтарының қызметіне тәуелсіз талдау. Сондай-ақ өтініш берушінің бастамасы бойынша сертификаттаудан өнімдердің процестерін, қызметінің белгіленген талаптарға сәйкестігін бақылау.
9. Сәйкестік белгісі. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің ережелеріне сәйкес қолдауын осы өнімнің, процестің, жұмысшының, қызмет көрсетушінің нақты стандарттарға немесе басқа да нормативті техникалық құжатқа сәйкес екендігін көрсетуінің белгісі.
10. Сәйкестік туралы декларация жеткізіп берушінің, дайындаушының, сатушының, өнімінің белгіленген талаптарға сәйкестігін куәләндыратын мемлекеттік сертификаттау жүйесі белгіленген құжат.
11. Инспекциялық бақылау. Сертификаттау жөніндегі тіркелген органның тарапынан сертификаттан өнімнің, процестің, қызмет көрсетушінің белгіленген талапқа сәйкестігіне бақылау жасау.
12. Сәйкестік сертификаты. Мемлекеттік тсертификаттау жүйесінің ержелері бойынша берілген өнімнің, жұмыстың, қызметтің, стандартқа немесе өзге де нормативті құжаттар талапқа сәйкестігін көрсететін құжат.
13. Өнімнің шығу тегінің сертификаты. Өнімнің шығарған және куәләндырған құжаты.
14. Сертификаттау жөніндегі нормативтік құжат. Сертификаттау жөніндегі қызметтің алуан түрлеріне және оның нәтижесіне қатысты нопрмативтардв, ережелерді, сипаттамаларды белгіленген стандарттау туралы құжат.
15. Сынақ зертханасы өнімнің құжат талаптарына сәйкестігін анықтау үшін бақылау жүргізетін орталық.
16. Өнімді, процесті, қызмет көрсетуді сертификаттау жөніндегі орган. Мемлекеттік сертификаттау жүйесі белгіленген тәртіптегі белгілі бір қызмет салаларда сертификаттау жөніндегі жұмыстардцы жүргізуге тіркелген заңды тұлға немесе ұйым.
Сертификаттаудың мақсаты мен принциптері.
ҚР-ның мемлекеттік сертификаттау жүйесінде сертификаттау мынандай принципте жүргізіледі:
1. Өнім туралы ақпараттардың дұрыстығын қамтамасыз ету.
2. Өндірушімен тұтынушының тәуелсіздігі.
3. Өнімдерді сынақ кәсіби түрде өтуі керек.
4. Шетелдік өтініш берушілерге қысым жасамау.
5. Өтініш берушінің сертификаттау органның сынақ зертханасын таңдап алуға еріктілігі және оған қатынасатын адамдардың жаупкершілігі.
6. Сертификаттау туралы ақпараттық анықтығы немесе сәйкестік сертификаттың уақытының біткендігі, жойылғандығы туралы ақпарат.
7. Сертификаттау объектісі ерекше енскере отырып, өндіру және тұтынуды сараптауға қажетті сынақ тәсілінің көп түрлілігі.
8. Сертификаттау жұмыстарында ИСО МЭК сияқты халықаралық ұйымдардың нұсқауларымен ережелерін пайдалану.
9. ҚР-ндағы қатынасатын екі және көп жақты келісімдер бар шет елдердің сертификаттау органдардың аккредитациясын және сәйкестік белгісін ҚР-нда тану.
10. Ақпараттың, коммерциялық құпияны сипаттау.
11. Қажет болған жағдайда сертификаттау жұмысына тұтынушылар қоғамын қатынастыру.
ҚР-ның мемлекеттік стандарттау комитетінің мәліметі бойынша елімізде өндірілетін өнімнің 70%-ы сертификатталады. Бұл үлес бұдан әрі қарай да өсе береді. Сондықтан да сертификаттау жұмысының маңызды өндірістік өнімлер үшін қажетті деп саналады. Сертификаттау негізгі мақсаттары болып төмендегілер табылады:
1. Өнімдердің, жұмыстардың, қызмет көрсетулердің адам өлімі мен денсаулығына, мүмкіндіктеріне немесе қоршаған ортаға қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
2. Өнімдермен қызмет көрсетулердің сапасы бойынша тұтынушылардың мүдделерін қорғау.
3. Саудадағы түрлі кедергілерді жою, өнімнің ішкі және сыртқы нарықтық бәсекелестік қабілетін қамтамасыз ету.
4. Заңды және жеке тұлғалардың халықаралық, экономикалық, ғылыми-техникалық ынтымақтастыққа және саудаға қатысу үшін қажетті жағдайлар жасау.
Сертификаттау саласындағы мемлекеттік реттеумен басқару.
Сертификаттау саласындағы жұмыстарды басқаруды ҚР-ның Үкіметі белгіленген стандарттау, сертификаттау және метрология жөніндегі өкілетті мемлекеттік орган жүзеге асырады. Жеке және заңды тұлғалар сертификаттау жөніндегі ҚР-ның сертификаттау туралы заңының нормативтік-құқықтық актілерінің ережелеріне сәйкес ұйымдастырады және жүзеге асырады. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің құрылымын мыналар құрайды:
1. Стандарттау, сертификаттау және метрология жөніндегі мемлекеттік орган.
2. Өнімді, прпоцесті, жұмыстарды, қызмет көрсетулерді сертификаттау жөніндегі тіркелген басқа да органдар.
Мемлекеттік сертификаттау жүйесі сертификаттау саласында бірыңғай саясатты жүргізуді қамтамасыз етеді және сертификаттаудың негізгі ережелерімен рәсімдерін сертификаттау ... жалғасы
Қазіргі кезде республикамызда өндірістін және шет елдерден әкелінетін тазық-түлік, шикізат, өнімдері адам өмірі мен денсаулығына қауіпсіз, сондай-ақ сапасы сұраныс деңгейін қамтамасыз ете алу қажет. Өнімнің қай жерде жасалғанына қармастан, оның номативті-техникалық құжаттарға сай жасалғанына кепілдік беретін-сертификаттау.
Сертификаттау дегеніміз - дайындаушы мен тұтынушыға және сатып алушыға тәуелсіз мекеменің өніміне жұмысына, қызмет көрсетудің нормативтік құжаттардың белгіленген талаптарғңа сәйкес расталуы. Өндірістің өнімінің және көрсететін қызметтің сапасы тұтынушы-сұранысын қанағаттандыруы үшін өндірістің сапа көрсеткіштерін және өнім мен қызмет сапасын сертификаттайды. Ол жоғары сапалы өнім шығарушы және олардың ішкі немесе халықаралық бәсекелестік қамтамасыз етуге бағытталған.
Сертификациялауды жүргізу үшін арнайы аттестацияланған сынақ зертханалары, қажет жабдықтар меннормативті анықтаумен құқықтық құжаттармен қамтамасыз етілуі тиіс. Сонымен қатар сынақ барысында алынған нәтижелер бірдей жағдайда басқа зертханаларда жүргізілген сынақ нәтижесіне сәйкес болуы тиіс.Аталған жұмыстарды жүргізу стандарттау және сертификаттау мамандандырылғанға жүктеледі. Кез-келген процесті, өнімді немесе қызметті сертификаттау 3-жақтың қатысуымен жүргізіледі. Олар:
1. Жеткізуші (өндіруші, дайындаушы).
2. Тұтынушы немесе сатып алушы.
3. Қарастырылып отырып мәселелерде қатысушы жақтарға.
Тәуелді емес деп танылатын тұлға немесе орган. Айтылғандарды тұжырымдылық, сертификаттау - өнімінің, процесін, қызметтің белгілі талаптарға сәйкес келетін жазбаша кепілдеме беру. Кез-келген өнімді,процесті немесе қызметті сертификаттау сәйкестік жөніндегі декларация мен өтініш негізінде сертификаттау жүйесмен жүзеге асырылады. Сертификаттау жүйесі ҚР-ның мемлекеттік стандарттау органымен бірлесу нәтижесінде құрылады. Құрылу түрі бойынша сертификаттау жүйесі ұлттық, аумақтық және халықаралық болып келеді. ҚР-ның сертификаттау салаларда төмендегідей ұғымдар қолданылады:
1. ҚР-ның мемлекеттік сертификаттау жүйесі. Бұл - өз құдіреті шегінде сертификаттау саладағы жұмыстарды жүзеге асыратын мемлекеттік басқару органдарының жеке және заңды тұлғалардың ҚР-дағы сертификаттау және тіркеу жөніндегі жұмыстарды жүргізу тәртібін белгілейтін ұйым.
2. Тіркеу мемлекеттік органдакрының сертификаттау жөніндегі орган немесе сынақ зертханасы ретіндегі белгілі бір салада жұмысты жүзеге асыруға ұйымның құқылы екендігі ресми тануы.
3. Тіркеу аттестатты белгіленген қызмет саласында сертификаттау жөніндегі органдарының немесе сынақ зертхананың нақты жұмыстарды органдарға деген құқығын куәләндыратын мемлекеттік сертификаттау жүйесі ережелерге сәйкес беретін құжат.
4. Өтініш беруші өнімді процесті немесе қызметті сертификаттауға ұсылған және оның сапасы мен қауіпсіздігіне жауап беретін жеке немесе заңды тұлға (дайындаушы, орындаушы, сатушы).
5. Өнімнің бірдейлілігі. Белгілі бір өнімді өндіру оны пайдаланудағы айырмашылық белгілері бойынша біркелкі танылуын қамтамасыз ететін рәсім.
6. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің тізімі сәйкестік сертификаттаудан сертификациялау жөніндегі органдар мен-сынақ зертхананы растау тізімі.
7. Сертификаттаудағы сараптаушы. Аудиторларды сертификаттау саласындағы номенклатуралық құжаттарды сараптай отырып тізімге ендіруші тұлға.
8. Аудит. Сертификаттау жөніндегі тіркелген органның сынақ зертхананың орталықтарының қызметіне тәуелсіз талдау. Сондай-ақ өтініш берушінің бастамасы бойынша сертификаттаудан өнімдердің процестерін, қызметінің белгіленген талаптарға сәйкестігін бақылау.
9. Сәйкестік белгісі. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің ережелеріне сәйкес қолдауын осы өнімнің, процестің, жұмысшының, қызмет көрсетушінің нақты стандарттарға немесе басқа да нормативті техникалық құжатқа сәйкес екендігін көрсетуінің белгісі.
10. Сәйкестік туралы декларация жеткізіп берушінің, дайындаушының, сатушының, өнімінің белгіленген талаптарға сәйкестігін куәләндыратын мемлекеттік сертификаттау жүйесі белгіленген құжат.
11. Инспекциялық бақылау. Сертификаттау жөніндегі тіркелген органның тарапынан сертификаттан өнімнің, процестің, қызмет көрсетушінің белгіленген талапқа сәйкестігіне бақылау жасау.
12. Сәйкестік сертификаты. Мемлекеттік тсертификаттау жүйесінің ержелері бойынша берілген өнімнің, жұмыстың, қызметтің, стандартқа немесе өзге де нормативті құжаттар талапқа сәйкестігін көрсететін құжат.
13. Өнімнің шығу тегінің сертификаты. Өнімнің шығарған және куәләндырған құжаты.
14. Сертификаттау жөніндегі нормативтік құжат. Сертификаттау жөніндегі қызметтің алуан түрлеріне және оның нәтижесіне қатысты нопрмативтардв, ережелерді, сипаттамаларды белгіленген стандарттау туралы құжат.
15. Сынақ зертханасы өнімнің құжат талаптарына сәйкестігін анықтау үшін бақылау жүргізетін орталық.
16. Өнімді, процесті, қызмет көрсетуді сертификаттау жөніндегі орган. Мемлекеттік сертификаттау жүйесі белгіленген тәртіптегі белгілі бір қызмет салаларда сертификаттау жөніндегі жұмыстардцы жүргізуге тіркелген заңды тұлға немесе ұйым.
Сертификаттаудың мақсаты мен принциптері.
ҚР-ның мемлекеттік сертификаттау жүйесінде сертификаттау мынандай принципте жүргізіледі:
1. Өнім туралы ақпараттардың дұрыстығын қамтамасыз ету.
2. Өндірушімен тұтынушының тәуелсіздігі.
3. Өнімдерді сынақ кәсіби түрде өтуі керек.
4. Шетелдік өтініш берушілерге қысым жасамау.
5. Өтініш берушінің сертификаттау органның сынақ зертханасын таңдап алуға еріктілігі және оған қатынасатын адамдардың жаупкершілігі.
6. Сертификаттау туралы ақпараттық анықтығы немесе сәйкестік сертификаттың уақытының біткендігі, жойылғандығы туралы ақпарат.
7. Сертификаттау объектісі ерекше енскере отырып, өндіру және тұтынуды сараптауға қажетті сынақ тәсілінің көп түрлілігі.
8. Сертификаттау жұмыстарында ИСО МЭК сияқты халықаралық ұйымдардың нұсқауларымен ережелерін пайдалану.
9. ҚР-ндағы қатынасатын екі және көп жақты келісімдер бар шет елдердің сертификаттау органдардың аккредитациясын және сәйкестік белгісін ҚР-нда тану.
10. Ақпараттың, коммерциялық құпияны сипаттау.
11. Қажет болған жағдайда сертификаттау жұмысына тұтынушылар қоғамын қатынастыру.
ҚР-ның мемлекеттік стандарттау комитетінің мәліметі бойынша елімізде өндірілетін өнімнің 70%-ы сертификатталады. Бұл үлес бұдан әрі қарай да өсе береді. Сондықтан да сертификаттау жұмысының маңызды өндірістік өнімлер үшін қажетті деп саналады. Сертификаттау негізгі мақсаттары болып төмендегілер табылады:
1. Өнімдердің, жұмыстардың, қызмет көрсетулердің адам өлімі мен денсаулығына, мүмкіндіктеріне немесе қоршаған ортаға қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
2. Өнімдермен қызмет көрсетулердің сапасы бойынша тұтынушылардың мүдделерін қорғау.
3. Саудадағы түрлі кедергілерді жою, өнімнің ішкі және сыртқы нарықтық бәсекелестік қабілетін қамтамасыз ету.
4. Заңды және жеке тұлғалардың халықаралық, экономикалық, ғылыми-техникалық ынтымақтастыққа және саудаға қатысу үшін қажетті жағдайлар жасау.
Сертификаттау саласындағы мемлекеттік реттеумен басқару.
Сертификаттау саласындағы жұмыстарды басқаруды ҚР-ның Үкіметі белгіленген стандарттау, сертификаттау және метрология жөніндегі өкілетті мемлекеттік орган жүзеге асырады. Жеке және заңды тұлғалар сертификаттау жөніндегі ҚР-ның сертификаттау туралы заңының нормативтік-құқықтық актілерінің ережелеріне сәйкес ұйымдастырады және жүзеге асырады. Мемлекеттік сертификаттау жүйесінің құрылымын мыналар құрайды:
1. Стандарттау, сертификаттау және метрология жөніндегі мемлекеттік орган.
2. Өнімді, прпоцесті, жұмыстарды, қызмет көрсетулерді сертификаттау жөніндегі тіркелген басқа да органдар.
Мемлекеттік сертификаттау жүйесі сертификаттау саласында бірыңғай саясатты жүргізуді қамтамасыз етеді және сертификаттаудың негізгі ережелерімен рәсімдерін сертификаттау ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz