ГЕОГРАФИЯ САБАҚТАРЫНДА ГЕОЭКОЛОГИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРДІ ЗЕРТТЕУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
ГЕОГРАФИЯ САБАҚТАРЫНДА ГЕОЭКОЛОГИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРДІ ЗЕРТТЕУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Рсмаганбетов М. , география пәні мұғалімі
Ақтөбе қаласы, №14 орта мектеп КММ
Аннотация. Ұсынылған мақала қазіргі жағдайда география сабақтарында геоэкологиялық мәселелерді зерттеудің өзектілігі мен маңыздылығын көрсетеді. Мақалада оқушылардың экологиялық ойлауын қалыптастырудың әдістері мен тәсілдері қарастырылады. Мақала, Ең алдымен, балалар мен жасөспірімдерге экологиялық тәрбие беру мәселелерімен айналысатын пән мұғалімдері мен қосымша білім беру мұғалімдеріне арналған, сонымен қатар қоршаған ортаны қорғауға қызығушылық танытқан оқырмандардың көпшілігіне пайдалы болуы мүмкін.
Кілт сөздер: геоэкологиялық, экологиялық білім беру мәселесі, қоршаған ортаның жай-күйі үшін жауапкершілік, азаматтардың табиғатты қорғау және оның байлығын қорғау міндеті, география сабақтарында экологиялық білімді қалыптастыру.
Аннотация. Данная статья демонстрирует актуальность и важность изучения геоэкологических проблем на уроках географии в современной ситуации. В статье рассмотрены методы и подходы к формированию экологического мышления студентов. Статья предназначена в первую очередь для учителей-предметников и учителей дополнительного образования, занимающихся экологическим просвещением детей и подростков, но также может быть полезна большинству читателей, интересующихся вопросами защиты окружающей среды.
Ключевые слова: вопросы геоэкологии, экологического образования, ответственность за состояние окружающей среды, обязанность граждан защищать природу и ее ресурсы, формирование экологических знаний в географии.
Annotation: This article demonstrates the relevance and importance of the study of geo-ecological issues in geography lessons in the current situation. The article considers the methods and approaches to the formation of students' environmental thinking. The article is intended primarily for subject teachers and additional education teachers dealing with environmental education for children and adolescents, but may also be useful to most readers interested in environmental protection.
Keywords: issues of geo-ecological, ecological education, responsibility for the state of the environment, the task of citizens to protect nature and its resources, the formation of ecological knowledge in geography.
"Оқушы - бұл толтырылатын ыдыс емес,
оны жағу керек алау".
Плутарх (шамамен 46-120)
Біздің ғаламшар көбінесе ғаламның кеңдігімен ұшатын алып ғарыш кемесімен салыстырылады. Ал адамзат - кеме экипажы. Әдемі салыстыру. Бірақ біз әрқашан "Жер" кемесінде апаттық шығу жоқ екенін ұмытпауымыз керек. Алайда көптеген сұрақтар бар: "Біздің қалаларымыз қашан таза, жасыл, әдемі болады? Өнеркәсіптік қалдықтармен адамдардың денсаулығын бұзуға кім жауапты? Бұлақтарды, өзендерді, көлдерді, өсімдіктер мен жануарлар әлемін өлімнен қалай құтқаруға болады?
Геоэкологиялық білім беру мәселелері әрқашан болды және қоғамның дамуы барысында бола бермек. Соңғы уақытта экологиялық білімге көбірек көңіл бөлінуде, өйткені онсыз өркениет дамуының маңызды мәселелерін шешу мүмкін емес.
Жаңа технологияларды енгізуге, жаңа жабдықтар сатып алуға және жаңа нысандар салуға болады, бірақ егер әрбір адам қоршаған орта үшін өз жауапкершілігін сезінбесе, мұның бәрі тиісті нәтиже бермейді. Жасөспірімдерді тәрбиелеуде жетекші рөлді мектеп атқарады, ол оқу және сабақтан тыс жұмыстарды қамтитын экологиялық мәдениетті қалыптастыру процесін ұйымдастырады. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, әрбір адам жанға жайлы қоршаған ортаға, сондай-ақ экологиялық құқық бұзу арқылы адамның денсаулығына немесе дүние мүлкіне әкелетін зардаптар, қоршаған ортаның жағдайы және шығынды өтеуі туралы анық ақпараттар алуға құқылы. ҚР Қоршаған табиғи ортаны қорғау туралы заңы сәйкес табиғи байлықтарды және адамның табиғи тіршілік ортасын сақтай отырып, қоғам мен табиғат арақатынастарын реттеу, адамның шаруашылық тіршілігі барысында экологиялық зиянды әсерлерді болдырмау, қоршаған орта сапасының жақсаруы, қазіргі және болашақ ұрпақтар мүддесі үшін құқық тәртібін сақтау және заңдылығын нығайту міндеті парызға ұласты.
Бұл талап әр адамның мінез-құлқының нормасына айналуы үшін бала кезінен қоршаған табиғат үшін жауапкершілік сезімін мақсатты түрде тәрбиелеу қажет. Бұл сезім тұлғаны тәрбиелеу мен тәрбиелеудің барлық формалары мен әдістері жүйесінде қалыптасады. Ғылыми-техникалық революция дәуіріндегі табиғи ортаның тез өзгеруі қоғамның табиғатқа белсенді әсер етуімен байланысты. Нәтижесінде адамның өмірі жақсарады, оның нақты қажеттіліктері жақсы қамтамасыз етіледі. Алайда, қоршаған ортадағы жағымсыз өзгерістердің саны да кеңеюде. Себептері мұнда анық емес. Олардың бірі - халықтың экологиялық сауатсыздығы. Мектептен басқа ешкім балаларға табиғи ресурстарды пайдалануға жауапкершілікпен қарауды, қоршаған ортаға қамқорлық сезімін тәрбиелеуді дарытпайды.
Адамның қоршаған ортаға қатынасы дамудың бірнеше өзара байланысты кезеңдерінен өтеді: бірінші - қоршаған ортаны қорғауға дайындық қалыптасады; екінші - қоршаған ортаға деген көзқарас идеалы қалыптасады; шешуші кезеңде - оқушының қоршаған ортаны қорғау қабілеті дамиды. Бұл процесте құндылық бағдарлары мен табиғи ортаға қатысты шешімдер қабылдау тәжірибесі белсенді түрде қалыптасады. Мектептегі география курсында қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуі және табиғи ресурстарды пайдалану мәселелері маңызды орын алады. Сондықтан география сабақтарында және сыныптан тыс жұмыстарда, мен табиғатпен қарым-қатынасқа, мәңгілік қозғалыстың жасырын себептерін түсінуге және нақты әлемді жаңартуға көп көңіл бөлемін. Географиялық білімнің оның геоэкологиялық функциясын күшейтуге бағытталуы келесі параметрлердің өзгеруін анықтайды:
-мектептегі геоэкологиялық білім беруде белсенділік тәсілін іске асыру;
-мектеп географиясының мазмұнында табиғатты пайдаланудың ұлттық дәстүрлерінің көрінісі;
-табиғат пен қоғамның өзара әрекеттесу мәселелерін зерттеудегі оқушылардың өзіндік жұмысын дамыту;
-геоэкологиялық мазмұндағы көрнекілік құралдарын оңтайландыру.
География сабақтары арқылы мен оқушыларды өмірмен, оның көптеген көріністері мен қатынастарымен таныстырамын, жер бетінің табиғатын, халық санын, оның экономикалық қызметін жан-жақты қарастырамын; экологиялық, экономикалық және әлеуметтік мәселелердің мәнін түсінуге, табиғат пен адам арасындағы қатынастардың дамуын әртүрлі аумақтық деңгейлерде болжауға үйретемін. География сабақтарында геоэкологиялық білімді қалыптастыру барысында мен әртүрлі сабақтарды қолданамын: конференциялар, семинарлар, экскурсиялар, кіріктірілген сабақтар, ойындар. Оқушыларды осындай сабақтарға дайындау кезінде танымал ғылыми және анықтамалық әдебиеттерден, бұқаралық ақпарат құралдарынан, энциклопедиялардан қосымша ақпаратты пайдалануды ұсынамын. Бұл белгілі бір табиғи кешендегі геоэкологиялық мәселелерді тереңірек және саналы түрде зерттеуге мүмкіндік береді.
Географиялық білім беруді экологияландыру экологиялық ойлауды қалыптастырудан және қолда бар материал негізінде геоэкологиялық ... жалғасы
Рсмаганбетов М. , география пәні мұғалімі
Ақтөбе қаласы, №14 орта мектеп КММ
Аннотация. Ұсынылған мақала қазіргі жағдайда география сабақтарында геоэкологиялық мәселелерді зерттеудің өзектілігі мен маңыздылығын көрсетеді. Мақалада оқушылардың экологиялық ойлауын қалыптастырудың әдістері мен тәсілдері қарастырылады. Мақала, Ең алдымен, балалар мен жасөспірімдерге экологиялық тәрбие беру мәселелерімен айналысатын пән мұғалімдері мен қосымша білім беру мұғалімдеріне арналған, сонымен қатар қоршаған ортаны қорғауға қызығушылық танытқан оқырмандардың көпшілігіне пайдалы болуы мүмкін.
Кілт сөздер: геоэкологиялық, экологиялық білім беру мәселесі, қоршаған ортаның жай-күйі үшін жауапкершілік, азаматтардың табиғатты қорғау және оның байлығын қорғау міндеті, география сабақтарында экологиялық білімді қалыптастыру.
Аннотация. Данная статья демонстрирует актуальность и важность изучения геоэкологических проблем на уроках географии в современной ситуации. В статье рассмотрены методы и подходы к формированию экологического мышления студентов. Статья предназначена в первую очередь для учителей-предметников и учителей дополнительного образования, занимающихся экологическим просвещением детей и подростков, но также может быть полезна большинству читателей, интересующихся вопросами защиты окружающей среды.
Ключевые слова: вопросы геоэкологии, экологического образования, ответственность за состояние окружающей среды, обязанность граждан защищать природу и ее ресурсы, формирование экологических знаний в географии.
Annotation: This article demonstrates the relevance and importance of the study of geo-ecological issues in geography lessons in the current situation. The article considers the methods and approaches to the formation of students' environmental thinking. The article is intended primarily for subject teachers and additional education teachers dealing with environmental education for children and adolescents, but may also be useful to most readers interested in environmental protection.
Keywords: issues of geo-ecological, ecological education, responsibility for the state of the environment, the task of citizens to protect nature and its resources, the formation of ecological knowledge in geography.
"Оқушы - бұл толтырылатын ыдыс емес,
оны жағу керек алау".
Плутарх (шамамен 46-120)
Біздің ғаламшар көбінесе ғаламның кеңдігімен ұшатын алып ғарыш кемесімен салыстырылады. Ал адамзат - кеме экипажы. Әдемі салыстыру. Бірақ біз әрқашан "Жер" кемесінде апаттық шығу жоқ екенін ұмытпауымыз керек. Алайда көптеген сұрақтар бар: "Біздің қалаларымыз қашан таза, жасыл, әдемі болады? Өнеркәсіптік қалдықтармен адамдардың денсаулығын бұзуға кім жауапты? Бұлақтарды, өзендерді, көлдерді, өсімдіктер мен жануарлар әлемін өлімнен қалай құтқаруға болады?
Геоэкологиялық білім беру мәселелері әрқашан болды және қоғамның дамуы барысында бола бермек. Соңғы уақытта экологиялық білімге көбірек көңіл бөлінуде, өйткені онсыз өркениет дамуының маңызды мәселелерін шешу мүмкін емес.
Жаңа технологияларды енгізуге, жаңа жабдықтар сатып алуға және жаңа нысандар салуға болады, бірақ егер әрбір адам қоршаған орта үшін өз жауапкершілігін сезінбесе, мұның бәрі тиісті нәтиже бермейді. Жасөспірімдерді тәрбиелеуде жетекші рөлді мектеп атқарады, ол оқу және сабақтан тыс жұмыстарды қамтитын экологиялық мәдениетті қалыптастыру процесін ұйымдастырады. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, әрбір адам жанға жайлы қоршаған ортаға, сондай-ақ экологиялық құқық бұзу арқылы адамның денсаулығына немесе дүние мүлкіне әкелетін зардаптар, қоршаған ортаның жағдайы және шығынды өтеуі туралы анық ақпараттар алуға құқылы. ҚР Қоршаған табиғи ортаны қорғау туралы заңы сәйкес табиғи байлықтарды және адамның табиғи тіршілік ортасын сақтай отырып, қоғам мен табиғат арақатынастарын реттеу, адамның шаруашылық тіршілігі барысында экологиялық зиянды әсерлерді болдырмау, қоршаған орта сапасының жақсаруы, қазіргі және болашақ ұрпақтар мүддесі үшін құқық тәртібін сақтау және заңдылығын нығайту міндеті парызға ұласты.
Бұл талап әр адамның мінез-құлқының нормасына айналуы үшін бала кезінен қоршаған табиғат үшін жауапкершілік сезімін мақсатты түрде тәрбиелеу қажет. Бұл сезім тұлғаны тәрбиелеу мен тәрбиелеудің барлық формалары мен әдістері жүйесінде қалыптасады. Ғылыми-техникалық революция дәуіріндегі табиғи ортаның тез өзгеруі қоғамның табиғатқа белсенді әсер етуімен байланысты. Нәтижесінде адамның өмірі жақсарады, оның нақты қажеттіліктері жақсы қамтамасыз етіледі. Алайда, қоршаған ортадағы жағымсыз өзгерістердің саны да кеңеюде. Себептері мұнда анық емес. Олардың бірі - халықтың экологиялық сауатсыздығы. Мектептен басқа ешкім балаларға табиғи ресурстарды пайдалануға жауапкершілікпен қарауды, қоршаған ортаға қамқорлық сезімін тәрбиелеуді дарытпайды.
Адамның қоршаған ортаға қатынасы дамудың бірнеше өзара байланысты кезеңдерінен өтеді: бірінші - қоршаған ортаны қорғауға дайындық қалыптасады; екінші - қоршаған ортаға деген көзқарас идеалы қалыптасады; шешуші кезеңде - оқушының қоршаған ортаны қорғау қабілеті дамиды. Бұл процесте құндылық бағдарлары мен табиғи ортаға қатысты шешімдер қабылдау тәжірибесі белсенді түрде қалыптасады. Мектептегі география курсында қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуі және табиғи ресурстарды пайдалану мәселелері маңызды орын алады. Сондықтан география сабақтарында және сыныптан тыс жұмыстарда, мен табиғатпен қарым-қатынасқа, мәңгілік қозғалыстың жасырын себептерін түсінуге және нақты әлемді жаңартуға көп көңіл бөлемін. Географиялық білімнің оның геоэкологиялық функциясын күшейтуге бағытталуы келесі параметрлердің өзгеруін анықтайды:
-мектептегі геоэкологиялық білім беруде белсенділік тәсілін іске асыру;
-мектеп географиясының мазмұнында табиғатты пайдаланудың ұлттық дәстүрлерінің көрінісі;
-табиғат пен қоғамның өзара әрекеттесу мәселелерін зерттеудегі оқушылардың өзіндік жұмысын дамыту;
-геоэкологиялық мазмұндағы көрнекілік құралдарын оңтайландыру.
География сабақтары арқылы мен оқушыларды өмірмен, оның көптеген көріністері мен қатынастарымен таныстырамын, жер бетінің табиғатын, халық санын, оның экономикалық қызметін жан-жақты қарастырамын; экологиялық, экономикалық және әлеуметтік мәселелердің мәнін түсінуге, табиғат пен адам арасындағы қатынастардың дамуын әртүрлі аумақтық деңгейлерде болжауға үйретемін. География сабақтарында геоэкологиялық білімді қалыптастыру барысында мен әртүрлі сабақтарды қолданамын: конференциялар, семинарлар, экскурсиялар, кіріктірілген сабақтар, ойындар. Оқушыларды осындай сабақтарға дайындау кезінде танымал ғылыми және анықтамалық әдебиеттерден, бұқаралық ақпарат құралдарынан, энциклопедиялардан қосымша ақпаратты пайдалануды ұсынамын. Бұл белгілі бір табиғи кешендегі геоэкологиялық мәселелерді тереңірек және саналы түрде зерттеуге мүмкіндік береді.
Географиялық білім беруді экологияландыру экологиялық ойлауды қалыптастырудан және қолда бар материал негізінде геоэкологиялық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz