Минога мен миксинаның, шеміршекті және сүйекті балықтардың сыртқы құрылысы мен маңызы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

15.Минога мен миксинаның,шеміршекті және сүйекті балықтардың сыртқы құрылысы мен маңызын салыстырыңыз.
Дөңгелек ауыздылар:Миксиндер-Mycsini және Миногалар-Petromyones болып екі класасты тармағына бөлінеді.
Қазіргі тіршілік ететін дөңгелек ауыздылар екі отрядқа бөлінеді.
1-отрядқа тоқталатын болсақ Миногалар миксиндерге қарағанда паразиттік тіршілік етуге аз бейімделген.
Миногалар(Petromyzoniformes)-омыртқ алылардың дөңгелекауыздылар класының отряды.Пішіні миксиналарға ұқсас.Солтүстік және оңтүстік жарты шардың қоңыржай аймақтарындағы теңіздер мен тұщы суларда кездеседі.Бұлардың 7 туысқа жататын 30 дән астам түрлері белгілі болып табылады.Қазақстанда 2 туысқа бірігетін 3 түрі бар.Каспий миногасы,Тынық мұхит миногасы және Сібір миногасы. Миногалардың ұзындығы 15-100 см-дей.Айта кететін болсақ олардың жұп жүзбе қанаттары болмайды.Арқа қанаты біреу (кейде 2).Аузы түтік тәрізді,оның жиегі тері шақпен көмкерілген.Тілінде мүйізденген "тісшелері" болады.Басының екі бүйірінде желбезек қапшығына ашылатын 7жұп саңылауы болады.Жалғыз танау тесігін айтатын болсақ ол басының үстінде орналасқан.Көздері жақсы жетілген болып келеді.Танау тесігінің артқы жағында-жетілмеген 3-көзі болады.Басқа омыртқалылардың ерекшелігі-бауыры ішекпен тек дернәсіл кезінде жалғасады.Түрленуден кейін бұл байланыс үзіледі де, ішкі секреция қызметін ғана атқарады.Миногалар 5-6жылдай тіршілік етеді.Ересек Миногалар-балықтардың паразиті,араларында жыртқыш түрлері де бар.Бұлар балық шаруашылығына үлкен зиян келтіреді.Миногалардың еті дәмді және майлы болады, сондықтан кәсіптік нысан ретінде ауланады.Айта кететін болсақ, Қазакстанда Каспий миногасы Каспий теңізі мен Жайық өзенінде мекендейді.Каспий миногасы Қазақстанның Қызыл кітабына 2010 жылы тіркелген.Теңіз миногасы жеуге жарамды болып келеді бірақтан кәсіптік деңгейде аз ауланады.
Ал 2-отряд Миксиндер.
Миксиндер Балықтардың уақытша паразиті Миксиндер болып есептеледі десек болады.Бұлардың паразиттік тіршілігіне байланысты кейбір органдары нашар дамыған да,ат кейбір органдары паразиттік тіршілікке икемделіп маманданған.Мисиндердің арқа қанаттары болмайды, нашар дамыған көздері тері астында жатады.көз хрусталигі болмайды.Құлағының жартылай шеңбер қуысы біреу-ақ.Миы,оның алдыңғы және мишық бөлімдері жақсы жіктелмеген.Ауыз воронкасының 4 пар қармалағыштары,тілінің үстіңгі жағында мүйізді тістері болады.Көпшілігінде желбезектерінің сыртқы тесіктері бірден сыртқа ашылмай, желбезек қапшықшаларының артқы жағынан қашығыраққа ашылатын әр-бір бүйірінде болатын каналдарға ашылады.Олардың мұндай ерекше құрылыста болуы, балықтың денесіне тереңірек еніп кеткеннің өзінде де тыныс алуына мүмкіндік береді, өйткені иіс сезу капсуласы ерекше қуыс арқылы жұтқыншақпен байланысады да,лайға көміліп,тұмсығы ғана шығып жатқан организмнің тыныс алуына жағдай жасалады.Желбезек тесіктерінің саны 5-45-ке жетеді.Миксиндер қос жынысты организмдер.Миксиндер 20-30 жұмыртқа салатын болса,ал Миногалар 20-30мыңға дейін жұмыртқа салады екен.Миксиндер көбінесе балықтардың желбезектері арқылы ішіне кіріп, олардың терісі мен скелеттерінен басқасының барлығын жеп қоректенеді.Миксиндер Көбінесе ауға,қармаққа түскен балықтарды жеп,зиянын тигізеді.Айта кететін болсақ Миксиндердің кәсіптік маңызы жоқ.Миксиндер-паразит жануарлар(арамтамақ). Негізгі қорегі балықтар.Олар ірі балықтардың денесіне сорғыш ауызымен жабысып бұранда тәрізді тілімен балықтың денесін тесіп,ішкі ағзалары мен бұлшық еттерін ауыз қуысындағы ферменттермен ыдыратып қоректенеді.Терісінде орналасқан шырышты бездері сөлді мол бөліп денесінің сыртын шырыштандырып тұрады.Миксиндердің иіс сезу және сезім мүшелері өте жақсы дамыған,ал көздері болса шала дамыған,тіпті соқыр десекте болады.Миксиндер бездерінің бір қасиеті, шырышты бездің көп көлемді бөлінетіні соншалықты,аз уақыттың ішінде суды шырыштандырып лайланған су тез арада тұндырылып тазарады олардың тыныс алуына жол ашылады.Негізгі қореқтік азықтары: бентосты омыртқасыздар,баяу жүзетін немесе өлі балықтар.Балықтарға тап беріп шабуыл жасап еріндеріндегі және тіліндегі өткір тістерімен терісі мен етін жұлмалап жұлып өзі ұзын денесін түйіндеп олжасының денесінің ішіне кіріп алдымен ішкі мүшелерін содан соң еттерін бұрғылап жей бастайды.Қазіргі заманда Миксиндер класастында бір ғана отряд (Миксинтәрізділер-Myxiniformes)және бір тұқымдас (Миксиндер-Myxinidae)бар.
Әдетте Миксиндер теңіздердің 100-500 м тереңдігінде тіршілік етеді.Кәдімгі миксиндердің дене тұрқы онша ірі болмайды орташа келеді.Денесінің түсі қызғылт,сұр-қызыл болып келген.Азықтануға түнгі уақытта шығады.Миксиндер көбею кезінде қоректенбейді.
Балықтар-сулы ортада тіршілік етуге бейімделген төменгі сатыдағы омыртқалы жануарлар.Балықтың жаны-суда деген халық даналығы соның айғағы.Қазіргі кезде дүниежүзінің су айдындарында балықтардың 20 мыңдай түрі мекендейді.Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы ихтиология деп аталады.Балықтардың денесі бас, тұлға және құйрық бөлімдерінен тұрады.
Балықтар шеміршекті және сүйекті балықтар деп 2 класқа бөлінеді.Қаңқасы тек шеміршекті тұрады.Шеміршекті балықтардың көпшілігі тек теңіздерде таралған.Оларға акулалар,тұтасбасбалықтары және жұп балықтар жатады.Шеміршекті балықтардың дене пішіні барлығында бірдей емес.Яғни айта кететін болсақ акуланың денесі созылыңқы,жұмыр, ұршық тәрізді.Суда еркін жүзеді.Ал жұпбалықтардың денесі қабысып,жалпайып кеткен.Сондықтан олар судан мекендейді.
Шеміршекті балықтар жүз миллиондаған жыл бұрынғы қалпын сақтап, пішіні айтарлықтай өзгерістерге ұшырамаған көне дүниенің тірі куәсі десек болады.Мұндай шеміршекті балықты-акула деп айтсақ қателеспейміз.Мысалы,қазіргі акуланың бұдан шамамен 300 миллион ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.