Дағдарыс туралы


Дағдарыс - бұл ұйым өмір сүруіне, қалыпты жұмыс істеуіне және бәсекеге қабілеттілігіне қауіп төндіретін әлеуметтік-экономикалық жүйеде (кәсіпорында, ұйымда) қайшылықтардың, проблемаларддың тым шиеленісуі;
Жалпы айтатаын болсақ, әрбір дағдарыс пайда болу шарттары мен оған әсер ету факторларына байланысты жеке сипатқа ие. Сондықтан дағдарыс бірнеше түрге жіктелінеді.
Негізгі екі классификациялық әдіс бойынша : дағдарыстардың өту сипатын анықтауға негізделген жіктеу және дағдарыстардың құрылымдық сипаттамаларына негізделген жіктеу болып бөлінеді. Ал олар өз кезегінде тағы да басқа түрлерге жіктеледі.
Дағдарыстардың өту сипатын анықтауға негізделген жіктеу:
1. Мәселелер ауқымы бойынша:
*микроэкономикалық - белгілі бір ұйымдарды немес олардың бөлімшелерін қамтиды;
*макроэкономикалық - жекелеген үллкен салаларды немесе тұтастай әлеуметтік-экономикалық мәселелерді қамтиды.
Дағдарыс жергілікті немесе микроэкономикалық болса да, ол таралып, үлкен ауқымға ие болуы мүмкін. Себебі, экономикалық жүйеде барлығы бір-бірімен байланысты.
2. Пайда болу жүйелілігі бойынша:
*мерзімді дағдарыстар - үнемі қайталанып отырады, және, әдетте, бір-біріне ұқсастығымен сипатталады; олар болжамды, сондықтан оларға алдын-ала дайындалуға болады;
*аралық дағдарыстар - зияны салыстырмалы түрде аз, бірақ ұзаққа созылады, жиі кез-келген кезеңінде өзі үзіліп кетеді.
3. Болжамдылық дәрежесі бойынша:
*болжамды - көбінесе даму кезеңі ретінде басталады, болжамды және объективті себептерден туындайды: құрылымды өзгерту қажеттілігі, бағытты өзгерту сияқты факторлардың жинақталуынан пайда болады;
*болжамды емес (күтпеген, кездейсоқ дағдарыс) - басқарудағы қателіктердің, болжаудағы қателердің, белгілі бір мемлекеттік саладағы дағдарыстың, табиғи (апатты) құбылыстардың нәтижесінен туындайды.Күтпеген дағдарыс
4. Өту барысының ашықтық дәрежесі бойынша:
*айқын - басында оңай анықталады жәнеөту барысы тез-тез, көрнекі болады;
*жасырын - ең қауіпті, өйткені бастапқы кезеңдерінде ол көрінбейді, үлкен қайшылықтар анықталған кезде пайда болады.
5. Процестердің тереңдігі бойынша:
*жеңіл-мұндай дағдарыстар өте жұмсақ; қысқа мерзімді, оңай болжанатын және басқарылатын болып келеді;
*терең - ұзаққа созылған, күрделі; көбінесе әлеуметтік-экономикалық жүйенің әртүрлі құрылымдарының бұзылуына әкеліп соғады, дағдарыстың неғұрлым ауқымды және қауіпті түрлеріне әкелуі мүмкін.
Дағдарыстардың құрылымдық сипаттамаларына негізделген жіктеу:
1. Көріну ауқымы бойынша:
*жалпы - бүкіл әлеуметтік-экономикалық жүйені қамтиды;
*жергілікті - жүйенің белгілі бір бөлігін немесе саласын қамтиды.
Дағдарысты бұлай бөлу шартты болып табылады, өйткені нақты дағдарыстың жағдайын талдай отырып, жүйенің шекараларын, оның ортасы мен құрылымын ескеру қажет.
2) Экспресс-талдау стандартты талдау алгоритмдері бойынша қаржылық есеп негізінде жүзеге асырылатын кәсіпорын дамуының дағдарыстық параметрлеін тұрақты бағалау жүйесін сипаттайды.
Экспресс-талдаудың мақсаты - ұйым (кәсіпорын) жұмысының тиімділігінің төмендігінің себептерін , кәсіпорынның әлсіз, дәрменсіз жақтарын, бөлемдерін анықтауға бағытталған, сондай-ақ кәсіпорынның экономикалық жүйесінің үйлесімді жұмысына бағытталған шараларды анықтау болып табылады
Экспресс-талдау келесі кезеңдер бойынша ... жалғасы
Жалпы айтатаын болсақ, әрбір дағдарыс пайда болу шарттары мен оған әсер ету факторларына байланысты жеке сипатқа ие. Сондықтан дағдарыс бірнеше түрге жіктелінеді.
Негізгі екі классификациялық әдіс бойынша : дағдарыстардың өту сипатын анықтауға негізделген жіктеу және дағдарыстардың құрылымдық сипаттамаларына негізделген жіктеу болып бөлінеді. Ал олар өз кезегінде тағы да басқа түрлерге жіктеледі.
Дағдарыстардың өту сипатын анықтауға негізделген жіктеу:
1. Мәселелер ауқымы бойынша:
*микроэкономикалық - белгілі бір ұйымдарды немес олардың бөлімшелерін қамтиды;
*макроэкономикалық - жекелеген үллкен салаларды немесе тұтастай әлеуметтік-экономикалық мәселелерді қамтиды.
Дағдарыс жергілікті немесе микроэкономикалық болса да, ол таралып, үлкен ауқымға ие болуы мүмкін. Себебі, экономикалық жүйеде барлығы бір-бірімен байланысты.
2. Пайда болу жүйелілігі бойынша:
*мерзімді дағдарыстар - үнемі қайталанып отырады, және, әдетте, бір-біріне ұқсастығымен сипатталады; олар болжамды, сондықтан оларға алдын-ала дайындалуға болады;
*аралық дағдарыстар - зияны салыстырмалы түрде аз, бірақ ұзаққа созылады, жиі кез-келген кезеңінде өзі үзіліп кетеді.
3. Болжамдылық дәрежесі бойынша:
*болжамды - көбінесе даму кезеңі ретінде басталады, болжамды және объективті себептерден туындайды: құрылымды өзгерту қажеттілігі, бағытты өзгерту сияқты факторлардың жинақталуынан пайда болады;
*болжамды емес (күтпеген, кездейсоқ дағдарыс) - басқарудағы қателіктердің, болжаудағы қателердің, белгілі бір мемлекеттік саладағы дағдарыстың, табиғи (апатты) құбылыстардың нәтижесінен туындайды.Күтпеген дағдарыс
4. Өту барысының ашықтық дәрежесі бойынша:
*айқын - басында оңай анықталады жәнеөту барысы тез-тез, көрнекі болады;
*жасырын - ең қауіпті, өйткені бастапқы кезеңдерінде ол көрінбейді, үлкен қайшылықтар анықталған кезде пайда болады.
5. Процестердің тереңдігі бойынша:
*жеңіл-мұндай дағдарыстар өте жұмсақ; қысқа мерзімді, оңай болжанатын және басқарылатын болып келеді;
*терең - ұзаққа созылған, күрделі; көбінесе әлеуметтік-экономикалық жүйенің әртүрлі құрылымдарының бұзылуына әкеліп соғады, дағдарыстың неғұрлым ауқымды және қауіпті түрлеріне әкелуі мүмкін.
Дағдарыстардың құрылымдық сипаттамаларына негізделген жіктеу:
1. Көріну ауқымы бойынша:
*жалпы - бүкіл әлеуметтік-экономикалық жүйені қамтиды;
*жергілікті - жүйенің белгілі бір бөлігін немесе саласын қамтиды.
Дағдарысты бұлай бөлу шартты болып табылады, өйткені нақты дағдарыстың жағдайын талдай отырып, жүйенің шекараларын, оның ортасы мен құрылымын ескеру қажет.
2) Экспресс-талдау стандартты талдау алгоритмдері бойынша қаржылық есеп негізінде жүзеге асырылатын кәсіпорын дамуының дағдарыстық параметрлеін тұрақты бағалау жүйесін сипаттайды.
Экспресс-талдаудың мақсаты - ұйым (кәсіпорын) жұмысының тиімділігінің төмендігінің себептерін , кәсіпорынның әлсіз, дәрменсіз жақтарын, бөлемдерін анықтауға бағытталған, сондай-ақ кәсіпорынның экономикалық жүйесінің үйлесімді жұмысына бағытталған шараларды анықтау болып табылады
Экспресс-талдау келесі кезеңдер бойынша ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz