ЖАҢАРТЫЛҒАН БАҒДАРЛАМА БОЙЫНША ИНФОРМАТИКА ПӘНІН ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы:

Қабылдаған:

Орындаған:

2021 жыл

МАЗМҰНЫ

МАЗМҰНЫ: КІРІСПЕ

: 3

МАЗМҰНЫ:

1 ЖАҢАРТЫЛҒАН БАҒДАРЛАМА БОЙЫНША «ИНФОРМАТИКА» ПӘНІН ОҚЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1. 1 Жаңартылған білім мазмұнының ерекшеліктері

1. 2 «Информатика» пәні бойынша жалпы білім беру бағдарламасының құрылымы

МАЗМҰНЫ:

2 ЖАҢАРТЫЛҒАН БАҒДАРЛАМА БОЙЫНША «ИНФОРМАТИКА» ПӘНІН ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ

2. 1 «Информатика» пәнін оқыту процесіндегі педагогикалық тәсілдер

2. 2 11-сыныпта өткізілген «Информатика» сабағының сабақ-жоспары

МАЗМҰНЫ: ҚОРЫТЫНДЫ

: 30

МАЗМҰНЫ: ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

: 33

КІРІСПЕ

Курстық жұмыстың өзектілігі: Қазақстан Республикасындағы орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында жаңартылған білім беру бағдарламаларын әзірлеушілер «Информатика» пәні мұғалімдеріне төмендегідей кеңестер береді: топтарда жұмыс ұйымдастыру кезінде дифференциалды, жеке тұлғалық, құзыреттілік, интеграциялық, жүйелік және басқа тәсілдерді қолдану; зерттеу жұмыстары, проблемалық оқыту, жинақталған сыни ойлауды қолдану, ақпаратты сақтау және жіберу, жобалық жұмыстар, әр түрлі жағдайларда үйренген дағдыларын пайдалануға оқушыларды ынталандыру, басқа пәндік салалар бар интеграцияланған әдістерді пайдалану.

Сондай-ақ, белсенді оқыту стратегияларын қолдануға (тапсырмаларды орындау арқылы практикалық дағдыларды енгізу) ; кері байланыс (оқушылар арасында немесе мұғалім мен оқушы арасында) ; оқуды ынталандыру (оқушыға сенімділік беру) ; оқыту сапасын жақсарту (сараланған тапсырмалар) .

«Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар» пәнін оқытудың әдістемелік ерекшелігі оқушылардың жас ерекшеліктерін және «Информатика» пәнінің ерекшелігін ескере отырып, оқытудың белсенді формалары мен әдістерін оқу үдерісіне біріктіру болып табылады.

Информатика бойынша бастапқы оқу жоспары, сондай-ақ білім берудің бастапқы деңгейінде басқа пәндерді оқыту - мектеп оқушыларының жалпы білім берудегі ең маңызды кезеңі болып табылады.

«Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар» пәнінің негізгі міндеттері: компьютерлік сауаттылықты қалыптастыру; логикалық ойлауды дамыту; алгоритмдік дағдылар мен проблемаларды шешудің жүйелік тәсілдерін дамыту; қарапайым компьютерлік дағдыларды қалыптастыру (ақпараттық технологиялар саласындағы негізгі түсініктермен компьютерлермен танысу) ; роботының негізгі моделін құрастыру, роботқа арналған бағдарламаны жүктеу және іске қосу.

Білім беру түрі - мақсатқа бағытталған, жақсы ұйымдастырылған, танымдық және білім беру коммуникацияларының, өзара әрекеттесудің, оқытушы-студенттік қарым-қатынастың мазмұнды түрде бай және әдістәсілімен жабдықталған.

Білім формалары фронталды, ұжымдық, топтық, жұптық, жеке, сондай-ақ оқушылардың ауысымдық құрамына бөлінеді.

Оқудың фронтальды формасы - барлық оқушылар бірдей мазмұндағы немесе бірдей қызмет түрлерін меңгергенде қолданылады және мұғалімнің бүкіл сабақпен бірге бірыңғай тапсырмамен бірдей жұмысын қамтиды.

Бұл дәстүрлі ұйымдастыру формасы информатика сабақтарында өз құндылығын жоғалтпайды және ауызша, көрнекі және практикалық әдістерді, сондай-ақ білімді бақылау үдерісінде қолданылады.

Білім берудің топтық формаларында оқушылар әр түрлі негізде және әртүрлі кезеңдерде құрылған топтарда жұмыс істейді. Бұл, компьютерлік техниканы пайдалану кезінде, мысалы, жаңа бағдарламалық жасақтаманы меңгерген кезде, жобаларда жұмыс істегенде, компьютерлер жеткіліксіз болғанда және т. б. жағдайларда қолданылуы мүмкін. Топтық бланкілер әртүрлі деңгейдегі оқыту мен ынталандыруды ұйымдастыруға тиімді. Оқушылардың білімдерін жетілдіруі сыныптастарымен көбірек қарым-қатынас жасағанда нәтижелі болады.

Жұптасып оқытуда негізгі өзара әрекеттесу екі оқушының арасында болады, олар тапсырманы талқылай алады, өзара оқуды немесе өзара бақылауды жүзеге асырады.

Жеке білім беру нысаны мұғалімнің бір оқушымен қарым-қатынасын білдіреді. Информатика білімі жеке жаңа түр қалыптастырды: оқушы компьютермен бірге бір (оқушы - компьютер) . Нəтижесінде, оқушы ақпаратты өзіндік жылдамдықта меңгереді, ол сабақ тақырыбы бойынша жеке бағыттын таңдайды.

Осы курстық жұмыстың мақсаты - Негізгі мектепте «Информатика» сабағының орнын анықтау, жаңартылған бағдарлама бойынша пәннің теориялық-әдіснамалық маңызын зерттеу.

Осы мақсатқа жету үшін келесі зерттеу міндеттері шешілуде:

1. Жаңартылған білім мазмұнының ерекшеліктері қарастыру.

2. «Информатика» пәні бойынша жалпы білім беру бағдарламасының құрылымын зерттеу.

3. «Информатика» сабағынан сабақ-жоспарын әзірлеу.

Алға қойылған міндеттерді шешу үшін келесі зерттеу әдістері қолданылды:

- үздіксіз іріктеу әдісі.

- теориялық талдау әдісі.

Зерттеу нысаны: Жаңартылған оқу бағдарламасы

Зерттеу пәні: Информатика

Курстық жұмыс: кіріспеден, екі тараудан, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ЖАҢАРТЫЛҒАН БАҒДАРЛАМА БОЙЫНША «ИНФОРМАТИКА» ПӘНІН ОҚЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1. 1 Жаңартылған білім мазмұнының ерекшеліктері

Бүгінгі таңда білім беру мазмұнын жаңарту өте маңызды өзгерістердің сатысында жетістіктер формуласын ұсынған үлгі және оқу-тәрбиелік үрдісті жанжақты жаңа әдіс-тәсілдермен ұштастыру болып табылады.

Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың мемлекеттік бағдарламасында «Сапалы орта білім беруге тең қол жеткізуді қамтамасыз ету, тез өзгеріп жатқан әлемнің жағдайында зияткер, дене бітімі және рухани жағынан дамыған, табысты азаматы тұр. Білім беру мазмұнын жаңартусапалы білім, жарқын болашаққа негіздеп, бірқатар қалыптастыру» деп атап көрсеткендей бүгінгі таңда білім беру парадигмасы «білікті адамға» бағытталған білімнен «мәдениет адамына» бағытталған білімге көшуді талап етеді.

Білім беруді жаңаша ұйымдастыру - оның философиялық, психологиялық, педагогикалық негіздерін, теориясы мен тәжірибесін тереңірек қайта қарауды қажет етеді.

Білім беру жүйесіне өзгеріс енгізуге қажетті факторларды айтатын болсам, ол:

- әлем стандартына сай білім беру;

- бәсекеге қабілетті тұлға тәрбиелеу;

- табысты өмір сүру дағдаларын қалыптастыру;

- әлем азаматын тәрбиелеу;

- тәжірибелік дағдыларды дамыту;

- функционалдық сауаттылықты арттыру;

- мұғалімнің кәсіби шеберлігін жетілдіру.

Жаңартылған білім беру бағдарламаларының мазмұндық ерекшеліктері:

- пән мазмұнын жобалаудың күрделілік ұстанымы, яғни білім мен біліктерді арттыруда оқу материалын тігінен, сондай-ақ көлденеңінен біртіндеп кеңейту (білімді тақырыптар бойынша және сыныптар бойынша күрделендіру) ;

- таным заңдылығы мен пәндік операциялардың неғұрлым маңызды түрлері бойынша ойлау дағдысының деңгейлік жіктелімдеріне негізделген Блум таксономиясы бойынша оқыту мақсаттарының иерархиясы;

- білім беру деңгейлері және тұтас оқыту курсы бойынша педагогикалық мақсаттардың пәнішілік байланыстарды барынша ескеруге мүмкіндік беру;

- бір білім саласы пәндері арасында, сондай-ақ пәнаралық байланыстарды жүзеге асыру барысында «ортақ тақырыптардың» болуы;

- бөлімдер мен ұсынылған тақырыптар мазмұнының уақыт талабына сәйкес болуы, әлеуметтік дағдылардың қалыптасуына назар аудару;

- оқу процесін ұзақ мерзімді, орта мерзімді, қысқа мерзімді жоспарлар түрінде технологияландыру болып табылады.

Оқушыларды оқытудың ең жоғары стандарттарын қамтамасыз етуде мұғалімдердің қолданатын педагогикалық әдістемелерінің маңызды зор. Осы орайда, Хэтти (Hattie, 2011) білім беру шараларының оқушыларға әсерін талдау үшін 9000-нан аса метаталдау әдісін пайдаланып, 60155 педагогикалық зерттеу жүргізген. Мұғалімдер пайдаланатын әдіс-тәсілдер оқудың тиімділігіне елеулі әсерін тигізеді.

Педагогикалық әдістемелерді жетілдірмей тұрып, білім беру бағдарламасын өзгерту білім беру стандарттарына қатысты реформалау шараларының мүмкіндіктері мен нәтижелілігін төмендетіндігіне көз жеткізген. Білім беру бағдарламасының оқыту тәсілдерінің және бағалаудың қалай құрылуы қажеттігін, оңтайлы оқу ортасын қалыптастырудың ұсынысын ХименесАлександре (Jiménez-Aleixandre, 2008; Katchevich et al, 2011 сілтемесі) берген болатын:

1) Оқушылар оқу үдерісіне белсене қатысуы және олар білімдерін бағалап, өздері ұсынған қорытындыларының дәлелдерін ұсынуы, бір-біріне сын тұрғысынан қарауы тиіс.

2) Мұғалімдер оқушыларға бағытталған және дәлелдерді құру мен талдауға арналған рөлдік модельдер ретінде әрекет ететін оқыту тәсілдерін қолданулары керек.

3) Білім беру бағдарламасы проблемаларды шешудің тәсілдерін қамтуы тиіс.

4) Оқушылар мен мұғалімдер пікірлерді бағалауда білікті және оқушылар тек жазбаша тестілеу бойынша ғана бағаланбауы тиіс.

5) Оқушылар өздерінің алған білімдерін қолдана алуы және білімдердің қалай алынғанын талдай білуі қажет.

6) Оқушылардың диалогке және бірлескен оқуға қатысу мүмкіндігі болуы тиіс.

Сонымен қатар, педагогиканың түрлі аспектілері, атап айтқанда, оқушыға бағдарланған әдіс-тәсілдер, проблемаларды шешу, рефлексиялық оқу және бірлескен оқу тәсілдері қарастырылады. Оқыту әдістерінің барлық аспектілері сындарлы оқыту теориясымен үйлеседі. Сындарлы оқыту тәсілдері білім берудің «дәстүрлі» әдістерімен салыстырғанда, оқыту кезінде жоғары нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді (Hattie, 2011) .

Сындарлы оқыту тәсілдері оқушылардың алдыңғы білімдерімен ұштастыра отырып, жаңа білім алуы туралы тұжырымдамаға негізделген. Бұл жерде ең маңыздысы: оқушылардың алдыңғы алған дағдылары жаңа дағдыларды меңгеруге үлкен ықпалын тигізеді, ал егер ол ескерілмесе, онда білім тереңге бармай, үстірт меңгерілген таяз білім болмақ. Мұндай үстірт білім оқушыға қазіргі әлемде жетістікке жету үшін қажетті сын тұрғысынан ойлау, рефлексия және басқа да дағдыларын, алған білімін қолдануына кері әсерін тигізеді. Оқушылар білімді толықтай меңгеру үшін ақпаратты енжар қабылдамай, сабаққа белсенді қатысуы керек.

Оқушылардың алған білімдерімен жұмыс істеуге, оны әрі қарай өңдеп, өз дағдыларын арттыруға мүмкіндік беретін жаттығуларды орындауға мүмкіндіктері болуы аса маңызды болып табылады. Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдары оқыту үрдісінде негізгі міндеті өз бетінше әрекет етуге бейім, мүддесі мен қызығушылығы жоғары, өзіне сенімді, талдау жасауға қабілетті тұлға ретінде білім алуға ұмтылған оқушы тәрбиелеу болып табылады. Оқытушылар оқушылардың бойында бұл қасиеттерді:

- оқушылардың жеке пікірін тыңдай білу, меңгерген білім, білік, дағдыларын дамыту үшін бұларды үнемі қолданудың маңыздылығын ашып көрсетіп отыру;

- мұқият іріктелген тапсырмалар мен әрекет түрлері арқылы оқушыларды ынталандырушы және дамытпалы түрде оқыту;

- проблемаларды модельдеу және оқушыларға түсінікті жолдар арқылы оларды шешу стратегиясының мысалдарын көрсету;

- бағалау арқылы оқушылардың білім алуын қолдау;

- зерттеушілік әдіске және оқушылардың зерттеуіне негізделген белсенді оқытуға артықшылық беру;

- оқушылардың сыни тұрғыдан ойлау дағдыларын дамыту;

- жалпы сыныптық, жеке және топтық жұмыс түрлерін үйлесімді ұйымдастыру қарастырылған әртүрлі оқыту стратегиялары арқылы қалыптастырып дамытады.

Жаңартылған бағдарлама бойынша әр оқытушы төмендегідей нәтижелерге қол жеткізеді: жаңартылған оқу бағдарламасының құрылымына; жаңартылған оқу бағдарламасының мазмұны мен жүйесіне; оқу бағдарламасының және оны іске асырумен байланысты құжаттамалардың мақсаты мен ресімделуіне; білім беру бағдарламасын іске асыруға көмектесетін тиісті педагогикалық тәсілдерді біледі және түсінеді. Жаңартылған бағдарлама бойынша әр мұғалім мазмұн мен жүйелілікті, білім беру бағдарламасын іске асыруға көмектесетін тиісті педагогикалық тәсілдерді қолдана алатын нәтижелерге қол жеткізеді.

«Информатика» пәні бойынша жаңартылған оқу бағдарламасы осы үдерістің құрамдас бөлігі болып табылады.

Информатика саласы бойынша оқушылардың білім, білік, дағдыларын қалыптастыру негізгі орта және жалпы орта білім беретін мектеп бағдарламасында жетекші орын алады, бұл информатиканың практикалық маңызымен, адамның қалыптасуы мен ойлауындағы мүмкіндіктермен, қоршаған әлемді танудағы ғылыми әдістер туралы түсінікті қалыптастырумен айқындалады.

Қазіргі заман талабына сай адам іс-әрекетінің барлық салаларында еркін қолданысқа енген ақпараттық технологиялар біздің күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігі болып табылады. Ақпараттық технологияларды тиімді қолдану сандық үлгіде көрсетілген әртүрлі ақпараттың түрлерімен жұмыс істеу үдерісін тездетеді және жеңілдетеді.

Білім берудің басым бағыттарының бірі оқушылардың компьютерлік сауаттылығын қалыптастыру болып табылады. Оқушылардың компьютерлік дағдылар мен құзыреттіліктерді меңгеруі, бір жағынан, уақыт талабы болса, екінші жағынан, бұл талап ақпараттық технологиялардың өзге оқу пәндерін оқытудың тиімді құралы ретінде қолданылып, әртүрлі білім беру салаларымен байланыстыруға арналған ресурстар мен техникалық құралдар ұсынуына байланысты туындап отыр.

Информатиканы табысты табысты оқыту мұғалімнің тікелей кәсіби тәжірибесі мен құзыреттілігіне, оқу үдерісі нәтижелеріне басым көңіл бөлуіне байланысты.

«Информатика» пәнін оқу оқушылардың:

- информатиканы оқу барысында меңгерген ойлау және модельдеу дағдыларын әртүрлі өмірлік жағдайларда қолдануға болатынын түсінуіне;

- жүйелер абстракциялардың, алгоритмдердің және бағдарламалаудың көмегімен модельденетінін түсінуіне;

- информатика курсынан алынған білімді ғылым, техника, медицина, білім беру және мәдениет саласында тиімді қолдануға болатынын ұғынуына;

- бағдарламалау дағдыларын қолдану ағымдағы іс-әрекетті жетілдіре алатынын және жаңа идеялардың пайда болуына мүмкіндік беретін программалық қосымшалар жасауға септігін тигізетінін терең түсінуіне мүмкіндік береді.

Қазіргі кезде табысты болу үшін оқушыларға білім қандай қажет болса, дағды да сондай қажет деген ойдың жақтастары көбейіп келеді. Бұл оқушылардың ақпаратты есте сақтап, алған білімдерін ұғынуын, түсінуін және әртүрлі салада қолдана білуін талап етеді. Білімді дәл осылай қолдану оқушыларға «ХХІ ғасыр дағдысы» деп жиі айтылып жүрген кең ауқымды құзыреттілікті меңгеруге мүмкіндік береді. ХХІ ғасыр дағдылары деген ұғымның бірнеше анықтамасы бар. Педагогикалық шеберлік орталығында мұғалімдердің біліктілігін арттыру бағдарламалары аясында Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ) әзірлеген Құзыреттерді анықтау және іріктеу жобасының шеңберінде жасалған құрылым пайдаланылады. Бұл ретте құзырет «жай ғана білім мен дағдыдан анағұрлым күрделі. Ол белгілі бір жағдайларда психологиялық ресурстарды (оның ішінде дағдылар мен өмірлік ұстанымдарын) жұмылдыра және соған сүйене отырып, күрделі міндеттерді шеше білу қабілетін қамтиды.

Мысалы, тиімді қарымқатынас құру қабілеті жеке адамның тіл білуіне, ақпараттық технологиялар саласындағы тәжірибелік дағдыларына және оның өзгелермен қарым-қатынас құра алуына сүйенетін құзырет болып табылады».

Жаңартылған жалпы білім беру бағдарламаларында оқушылардың бойында қалыптастыру қажет келесі құндылықтар мен дағдылар анықталған (1-кесте) :

1-кесте. Құндылықтар мен дағдылар

Құндылықтар

Дағдылар

Құндылықтар:

шығармашылық және сын тұрғысынан ойлау;

- қарым-қатынас жасау қабілеті;

- өзгелердің мәдениетіне және көзқарастарына құрметпен қарау;

- жауапкершілік;

- денсаулық, достық және айналадағыларға қамқорлық көрсету;

- өмір бойы оқуға дайын болу.

Дағдылар:

- сын тұрғысынан ойлау; - білімді шығармашылық тұрғыда қолдана білу қабілеті;

- проблемаларды шешу қабілеті;

- ғылыми-зерттеу дағдылары;

- қарым-қатынас дағдылары (тілдік дағдыларды қоса алғанда) ;

- жеке және топпен жұмыс істей білу қабілеті;

- АКТ саласындағы дағдылар.

Пән бойынша білім, дағдылар мен құзыреттіліктерді анықтайтын оқу бағдарламаларын әзірлеу барысында жоғарыда келтірілген құндылықтар мен дағдылар ескерілген. Мұны осы құндылықтар мен дағдылардың барлығы қарастырылған «Информатика» пәнінің оқу бағдарламасынан көруге болады.

Гриффин және басқа авторлар (Griffin, P., McGaw, B. and Care, E., 2012) білім беру бағдарламаларын реформалау барысында білім беру саласындағы стандарттарға негізделген өзгерістер анағұрлым анық әрі айқын бола түскенін айтады. Англия, Германия, Норвегия, Сингапур және Австралия сияқты елдерде білім беру бағдарламасы құжаттамаларында мұғалімдер мен оқушылардан күтілетін нәтижелер нақты белгіленген. Қазақстанның барлық мектептерінен күтілетін нәтижелерді белгілеу барысында да осы тәсіл пайдаланылды. Оқушылардың нені білуі және істей алуы керектігін анықтаудағы мұндай нақтылық бүкіл Қазақстан бойынша барлық оқушылардан жоғары нәтиже күтілуін қамтамасыз етуге көмектеседі және мұғалімдердің білім беру бағдарламасын тиімді іске асыруына мүмкіндік береді.

Білім беру бағдарламасын жаңарту тұрғысынан «үйлесімділік» білім беру бағдарламасы қалай қабылданып, қалай іс жүзінде орындалатынына қатысы бар барлық компоненттер бірлесіп әрекет етіп, бір-бірін толықтырып, нығайтады дегенді білдіреді (Oates, 2010) . Демек, жалпы білім беру бағдарламасының мазмұны, педагогикалық тәсілдер және бағалау тәсілдері бір мақсатқа жұмылдырылуы тиіс (Roach et al., 2008) . Мұны төмендегі сызбадан көруге болады:

1-сурет. Білім беру бағдарламасының үйлесімділігі

Бұл жалпы білім беру бағдарламасы мен бағалау модельдері әзірленетін жүйе деңгейінде ғана емес, әр сыныпта, әр сабақта қолданылады. Мұғалімдер өздерінің оқыту қызметі білім беру бағдарламасының іске асырылуына қолдау көрсететініне, ал бағалау оқушыларға қажетті ақпаратты жеткізуге және олардың жетістіктеріне қолдау көрсетуге көмектесетініне сенімді болуы керек. Бұл мұғалімдердің тиімді оқытудың түйінді үш компоненті - білім беру бағдарламасы, педагогикалық тәсілдер мен бағалау жүйесінің оқушылар үшін бірлесіп қалай тиімді қолданылатынын толық түйсінуінің маңызды болып табылатынына назар аудартады.

1. 2 «Информатика» пәні бойынша жалпы білім беру бағдарламасының құрылымы

Ақпараттық технологиялар адам қызметінің барлық салаларына енуімен қоса біздің күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігі болып табылады. Ақпараттық технологияларды қолдану сандық түрлерде көрсетілген әртүрлі ақпараттың түрлерімен жұмыс істеу процесін тездетеді және жеңілдетеді. Көптеген елдерде білім берудің басым бағыттарының бірі - оқушылардың компьютер сауаттылықтарын қалыптастыру болып табылады. Егер бір жағынан, бұл құзыреттіліктерді меңгеру уақыттың талабы болса, екінші жағынан, әртүрлі білім салаларымен кіріктіру үшін ресурстар мен техникалық құралдарды ұсына отырып, басқа да оқу пәндерін оқытуда ақпараттық-коммуникациялық технологиялар жаңа құрал ретінде пайдаланылады.

«Информатика» пәні бойынша бағдарламаның мазмұны оқыту бөлімдерінен тұрады. Бұл бөлімдер дағды немесе тақырып, білім немесе түсінік деңгейіне қарай бөлімшелерге бөлінеді. Әрбір бөлімшенің ішінде бірізділікті сақтай отырып құрастырылған оқу мақсаттары бөлімше аясында оқушылардың қаншалықты алға ілгерілегенін көрсетеді, бұл мұғалімдерге жұмысын жоспарлап, оқушыларды бағалап және алдағы уақытта олардың қандай шешім қабылдаулары қажеттігін анықтап, оны оқушыларға жеткізуге негіз болады.

Сонымен қатар, «Информатика» пәні бойынша оқу бағдарламасына негіз болған маңызды қағидат білім беру бағдарламасының спиральділік қағидаты болып табылады.

Спиральді білім беру бағдарламасы.

Спиральділік қағидаты бойынша құрылған білім беру бағдарламасы Джером Брунердің «Білім беру үдерісі» (1962) атты еңбегінде қарастырылған танымдық теорияға негізделеді. Оның пікірінше, ең күрделі материалдың өзі дұрыс құрылымдалып, дұрыс ұсынылатын болса, оны тіпті кішкентай балалар да түсіне алады.

Сонымен қатар, «жұмыстау негізіне баланың бұрынғы өз тәжірибесі перне қоры, мағлұматы салынып, дәл айтқанда, балаға танымал жақын нәрседен басталғаны» (Аймауытұлы, 1929) абзал.

Брунер адамның танымдық қабілеті шартты түрде бөлінген үш сатыдан тұрады деп тұжырымдайды:

- белсенді (жұмыс үдерісінде білім алу) ;

- бейнелік (суреттер мен бейнелердің көмегімен білім алу) ;

- таңбалық (сөздер мен сандардың көмегімен білім алу) .

Бұл спиральді білім беру бағдарламасы тұжырымының дамуына себеп болған.

Джером Брунердің жұмысына негізделген спиральді білім беру бағдарламасының негізгі ерекшеліктері:

- оқушы мектепте оқыған кезде тақырыпты немесе пәнді бірнеше рет қайталап оқиды;

- әрбір қайталап оқыған сайын тақырыптың немесе пәннің күрделілігі арта түседі;

- жаңа білім алдыңғы біліммен тығыз байланысты және бұған дейін алынған ақпарат тұрғысынан қарастырылады.

Спиральді білім беру бағдарламасын жақтаушылар оның төмендегідей басымдықтарына назар аударады:

- оқушы пәнді қайталап оқыған сайын ақпарат толықтырылып бекітіліп отырады;

- спиральді білім беру бағдарламасы қарапайым идеялардан анағұрлым күрделі идеяларға қисынды жолмен ауысуға мүмкіндік береді;

- оқушыларды межеленген оқу мақсаттарына қол жеткізу үшін бұрын алған білімдерін қолдануға жетелеу ұсынылады.

Орта білім мазмұнын жаңарту аясында әзірленген оқу бағдарламалары оқушылардың бір сыныптан екінші сыныпқа өтуі кезінде білімі мен дағдылары қайталанып, одан әрі дамытылып отыратын спиральді білім беру бағдарламасы моделіне негізделген. Оқу үдерісінің алға ілгерілеуі айқын көрінуі үшін, оқу мақсаттары өзара тоғысқан бөлімдер мен бөлімшелерге топтастырылған. Оқушылардың сыныптан сыныпқа көшу барысында алға ілгерілеуіне орай, олар өздерінің дағдыларды меңгеріп, түсінуіне анағұрлым сенімді бола түседі.

Спиральді білім беру бағдарламасы «Информатика» пәні бойынша оқу бағдарламасындағы оқу мақсаттарының жүйесінен анық көрінеді. Мысалы, «Компьютерлік жүйелер» бөлімінің «Программалық қамтамасыз ету» бөлімшесі бойынша оқушылардың спиральді білім беру бағдарламасы арқылы алға ілгерілеуі айқын көрінеді, себебі сыныптан сыныпқа жоғарылаған сайын оқу материалы күрделеніп отырады:

2-кесте.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.