Мектеп бағдарламасында көрем еңбек өнерінің элементтерін көркем тіл проблемалық ретінде қарастыру мәселесі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 32 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Республикалық студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстар конкурсы

Тақырыбы: Мектеп бағдарламасында көрем еңбек өнерінің элементтерін көркем тіл проблемалық ретінде қарастыру мәселесі

2021 жыл

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ
3
1.
МЕКТЕП БАҒДАРЛАМАСЫНДА-КӨРКЕМ ЕҢБЕКТІҢ БІЛІМ БЕРУДЕГІ ЖАҢА ӘДІСТЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

5

1.1
Көркем еңбектің білім берудің жаңа әдістерінің ерекшеліктері және тиімділігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

5
1.2

Мектепте көркем еңбек пәнін оқыту және оқушылардың жаңа технологияға деген түсінігін арттыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

9
2
КӨРКЕМ ЕҢБЕКТІ ОҚЫТУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ ... ... ... ...
15
2.1
Сәндік қолданбалы өнер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
15
2.2
Сәулет өнерінің тілі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
20
2.3
Көркем еңбек пәнінде нұсқаға қарап сурет салу әдістемесі
23
3
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
34
4
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...
36

МАЗМ

КІРІСПЕ

Ғылыми жобаның өзектілігі. Көркем еңбек кіріктірілген (бейнелеу өнері мен технология) білім беру бағдарламасы тәжірибеге мен нәтижег ретінде болғанмен, оның құрылымдық элементтері толығымен жаңа сипатта құрылған. Көркем еңбек білім беру бағдарламасының ұзақ мерзімдегі жоспарындағы оқыту мақсаттары бірнеше сыныптарға арналып, тізбектеле жүйеленген. Көркем еңбек оқу пәнінің мұғалімі нақты сыныпқа арналған тақырып бойынша оқыту мақсатында сәйкес сабақта оқушыларға үйрететін білім беру мазмұнын немесе оқу матералын еркін түрде, өзбетімен құрап жүйелеуге мүмкіндік алады. Оқу пәнінің сабақтарында оқушылардың енді білім ғана емес, оқу жетістіктерін бағалаудың жаңа жұйесін қолданамыз ол критериалды бағалау жүйесімен жүзеге асырлады. Бұл бағалау критерийлары бойынша оқушылардың ойлау дағдыларның деңгейлерін анықтауға мүмкіндік береді. Қорыта айтқанда жаңартылған білім беру аясында жасалған көкем еңбек оқу пәнінің білім беру бағдарламасының мәні шығармашылық әрекет барысында білімдерін, қабілеттерін, дағдыларын қалыптастыру.
Ғылыми жобаның мақсаты: Көркем еңбек пәнін оқыту барысында оқушылардың қызығушылығы мен қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған тиімді әдіс-тәсілдер, кері байланыс пен рефлексия үдерісінде қолданатын тәсілдер, оқушылардың көркем еңбек пәні бойынша да ойлау мен тілдік дағдыларын дамытуға, көркемдік технологиялық білімін қалыптастыруға және тұлғалық қасиеттерін дамыту.
Ғылыми жобаның жалпы сипатты: Осы жобада білім беру бағдарламасындағы көркем еңбек сабағындағы ерекшеліктер мен оқытудың заманауи әдіс-тәсілдерін қолдану қарастырылған.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы: Көркем еңбек пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы, тиімді технологияларды қолданудың ерекшеліктері, көркем еңбек пәнінен үлгілік сабақ жоспары.
Ғылыми жобаның зерттеу әдістері: Көркем еңбек сабағында жаңаша қазіргі оқулыққа сай әдіс-тәсілдерін қолдану арқылы оқушылардың білім сапасын арттыру және оқушылардың қызығушылығын арттыруға болатынын дәлелдеу.
Ғылыми жобаның дерек көздері: Көркем еңбек пәні елестету мен бақылау қабілетің кеңістікте тану және көзбен қабылдау.
Ғылыми жоба Қостанай облысы, Беймбет Майлин ауданы Тобыл кенті Тобыл жалпы орта мектептебінің 5-9 сынып оқушыларына өткізілген эксперименттік сабақтарында дәлелденді және мақаласы халықаралық ғылыми практикалық конференция материалдар жинағында жарияланды.

1 МЕКТЕП БАҒДАРЛАМАСЫНДА - КӨРКЕМ ЕҢБЕКТІ БІЛІМ БЕРУДЕГІ ЖАҢА ӘДІСТЕРІ

0.1 Көркем еңбектің білім берудің жаңа әдістерінің ерекшеліктері және тиімділігі

Қазақстандық білім беру мен ғылым жүйесін жаңғыртудың қазіргі заманғы кезеңі әрбір адамның сапалы мектепке дейінгі тәрбие мен мектептегі білімге қолжетімділігін, колледж бен университетте жаңа кәсіби дағдыларды алу, зерттеу және шығармашылық құзыреттерін дамыту мүмкіндіктерін көздейді.
Мектеп бағдарламасының негізгі мақсаты - білім мазмұнының жаңаруымен қатар, критериалды бағалау жүйесін енгізу және оқытудың әдіс-тәсілдері мен әр түрлі құралдарын қолданудың тиімділігін арттыруды талап етеді. Бастауыш сынып пәндеріне арналған оқу бағдарламаларындағы оқу мақсаттары оқушылардан шынайы проблемаларды анықтап зерттей білуді талап етеді. Негізінен жаңартылған білім жүйесі - құзыреттілікке және сапаға бағытталған бағдарлама. Жаңартылған білім берудің маңыздылығы - оқушы тұлғасының үйлесімді қолайлы білім беру ортасын құра отырып сын тұрғысынан ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, тәжірибе жасау, АКТ - ны қолдану, коммуникативті қарым-қатынасқа түсу, жеке, жұппен, топта жұмыс жасай білу, функционалды сауаттылықты, шығармашылықты қолдана білуді және оны тиімді жүзеге асыру үшін қажетті оқыту әдіс-тәсілдерді (бірлескен оқу, модельдеу, бағалау жүйесі, бағалаудың тиімді стратегиялары) болып табылады. Жаңартылған білім беру бағдарламасының ерекшелігі спираль - ді қағидатпен берілуі. Оған оқу мақсаттарын зерделей отыра, дәстүрлі емес сабақ түрлері арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытатын, тапсырмалар мен ықшам - сабақ - тарды құрастыру барысында көз жеткізуге болады.
Қазіргі қоғамның жаһандану үдерісінде адамзаттың ғылыми-техникалық прогресс жетістіктерімен жаңа еңбек салаларының қалыптасып дамуына ықпал етуде. Ол адам еңбегінің икемді, қолайлы және тиімді орындалуына мүмкіндіктер жасап келеді. Соның бірі, өндіріс пен қызмет көрсету салаларында замануи материалдардың пайда болуы, инновациялық технологиялардың, акпараттық-коммуникациялық технологиялардың үдемелі даму болып табылады. Осы замануи инновациялық технологиялар барлық қоғамның инфрақұрылымдарына үйлесімді енгізілуі негізінде тұрпайы еңбек түрлері еңбек нарығында жойылып, жаңа еңбек түрлерінің қалыптасуына ықпал етіп келеді. Осыған куә болатын үлгілерге өндірістердегі автоматтандырылған қондырғылармен өнімді жасау, сол сияқты қызмет көрсету салаларында кішігірім құралдар мен аппараттардың кеңінен қолданылып, маманның еңбек операцияларын жеңілдетуге үлкен көмегі тиіп келеді.
Бұл үлгідегі құрал-жабдықтар қазіргі өндірісте, қызмет көрсету саласында және тұрмыста да кең орын алып келе жатқаны белгілі.Бейнелеу өнері пәнін оқыту эстетикалық сезімдерді, бейнелеу өнеріне қызығушылығын тәрбиелеу; өнегелі тәжірибесін байыту, ізгілік пен зұлымдық туралы ойларын дамыту; адамгершілік сезімдерін тәрбиелеу, Қазақстан және басқа елдердегі халықтардың мәдениетін құрметтеу; қиялын, кез келген іске шығармашылық тұрғыдан қарау ниеті мен икемділігін, өнер мен қоршаған әлемді қабылдау қабілетін, көркемдік қызметте бірлесіп жұмыс істеу шеберліктері мен дағдыларын дамыту; халық шығармашылығына деген қызығушылығы мен сүйіспеншілігін тәрбиелеу; аңғарымпаздығы мен көріп есте сақтау қабілетін дамытуға бағытталған. Барлық блоктар кешенді түрде жалпы көркемдік білім мен тәрбие міндеттеріне бағытталған [1,16 б].
Жаңартылған бағдарлама бойынша бейнелеу өнерiнің оқыту мақсаттары: - эстетикалық сезімдерді, бейнелеу өнеріне қызығушылығын тәрбиелеу; өнегелі тәжірибесін байыту, ізгілік пен зұлымдық туралы ойларын дамыту; адамгершілік сезімдерін тәрбиелеу, Қазақстан және басқа елдердегі халықтардың мәдениетін құрметтеу; - қиялын, кез келген іске шығармашылық тұрғыдан қарау ниеті мен икемділігін, өнер мен қоршаған әлемді қабылдау қабілетін, көркемдік қызметте бірлесіп жұмыс істеу шеберліктері мен дағдыларын дамыту; - өнер құралдарының көмегімен оқушылардың шынайы өмірге деген эстетикалық көзқарасын тәрбиелеу және өмірлік түйсігін қалыптастыру; - халық шығармашылығына деген қызығушылығы мен сүйіспеншілігін тәрбиелеу [2,28 б.].
Ал оқыту міндеттері:-өзінің қоршаған әлемге көзқарасын шығармашылық жұмыстарында көрсете білу қабілетін дамыту; - сурет, кескіндеме, композиция бойынша бейнелеу сауаты негіздерімен таныстыру, жылы және суық түстермен таныстыру және оларды айыра білуге үйрету; - бейнелеу өнерінің түрлерімен (графика, кескіндеме, сәндік-қолданбалы өнер, мүсін, дизайн, сәулет өнері) және жанрларымен (пейзаж, портрет, натюрморт, анималистика және т.б.) таныстыру; - көркемдік дағдыларды меңгеру (әртүрлі материалдармен жұмыс істеу және әртүрлі бейнелеу техникасын игеру); - шынайы өмірде көркем мәдениеттің көрінісін байқай білу қабілетін дамыту (мұражайлар, сәулет, дизайн, мүсін және т.б.); - балаларда сезімдік-эмоциялық белгілерді: зейін, есте сақтау, қиял, елестетуді дамыту; - оқушылардың қолдарының моторикасын, иілгіштігін, икемділігін және көзбен шамалау дәлдігін жақсарту; - өзінің көлемді композицияларын жасау немесе жазық және көлемді-кеңістіктік тәсілдер үйлесімдіктерін пайдалану арқылы көркемдік құрастыру элементтерімен таныстыру. Бейнелеу өнері пәні бастауыш мектеп бағдарламасымен сабақтастығын сақтайды және өнерді мәдениеттің өзара байланысты халықтық және кәсіби екі түрін біртұтас ретінде қарастырады. Бағдарлама гуманитарлық пәндердің басқа базалық курстарымен тығыз ықпалдастыруға бағытталған. Ол негізгі мектеп оқушыларының пластикалық өнердің әртүрлі материалдары мен техникаларын қолданып көркем бейне жасауына бағытталған көркем-шығармашылық қызметтің алуан түрлеріндегі бейнелі тілін меңгеруді көздейді: Өнер туындыларын қабылдау, Кескіндеме, Графика, Мүсін өнері, Көркемдік құрастыру, дизайн және сәулет өнері, Сәндік-қолданбалы өнер. Білім беру тәжірибесінде Бейнелеу өнері деп кескіндеме, графика, мүсін сияқты бейнелеу өнерлерімен қатар сәулет және сәндік-қолданбалы өнерді қамтитын барлық пластикалық өнерлерді түсінеміз.
Бейнелеу өнеріне оқыту жеке тұлғаның өз ойын білдіруіне және дамуына, одан кейін әлемдік көркем мәдениет үлгілерімен танысуына бағытталған. Сабақта оқу қызметінің кез келген түрі өзіндік мәнге ие, оқушылардың мүдделерімен келісіледі, оларды оқушы өмірінде нақты пайдалануға бағдарланады. [5,27 б ]
Өнерге деген қызығушылығы мен көркемдік талғамын дамыту қалыптасқан шығармашылық іс-әрекеттің жеке тұлғалық тәжірибесі, өзіндік эстетикалық эталондары, өнер тілін меңгеруі негізге алынып қалыптасады. Бейнелеу өнеріне оқыту барысында оқушыларға шығармашылық жұмыстың арқауын жасауда, қызмет түрлерін, көркем материалдарды, жеке немесе топтық жұмыстарды, шығармашылық тапсырмаларды орындау күрделілігін, үй тапсырмасының формаларын және т.б. таңдауда көбірек еркіндік беріледі. Олар оқушының мәдени, құндылықты, тұлғалық және зияткерлік қасиеттерін қалыптастыруға бағытталған. Жаңартылған бағдарламаның оқу материалы көркемдік білімнің іскерлік сипаты мен адамгершілік болмысын көрсететін: Өнер мен көркемдік қызметтің адам және қоғам өміріндегі рөлі, Өмір мен өнердің рухани-адамгершілік проблемалары, Әсем өнерлер тілі және көркем бейне, Әсем өнер түрлері мен жанрлары бөлімдерімен ұсынылған [3, 13 б.]. Осылайша бөлімдерге бөлу ерекшелігі мынада, бірінші бөлім оқу материалының мазмұнын ашады, екінші бөлім оны іс жүзінде іске асырудың құралдарын береді, үшінші тапсырма тақырыбының рухани-адамгершілік, эмоциялық-құндылық бағыттылығын болжамдайды, төртінші, олардан бала көркемдік-шығармашылық тәжірибе алып шығатын қызмет түрлері мен шарттарынан тұрады. Барлық бөлімдер өнердің әртүрлі: типологиялық, тілдік, құндылыққа бағдарланған, қызметтік қырларын ашады. Олар (барлығы бірге) әр сабақта әртүрлі шамада оқытылады. Барлық бөлімдер кешенді түрде жалпы көркемдік білім мен тәрбие міндеттеріне бағытталған.

1.2 Мектепте Көркем еңбек пәнін оқыту және оқушылардың жаңа технологияға деген түсінігін арттыру

Қазіргі жас ұрпақтың саналы да сапалы білім алуының бірден-бір шарты - оқу орындарындағы білім беру процесіне жаңа инновациялық технологияларды енгізу екендігі сөзсіз түсінікті. Сондықтан ғылыми-техникалық прогрестен қалыспай, жаңа педагогикалық инновацияларды дер кезінде қабылдап, өңдеп, нәтижелі пайдалана білу - әрбір ұстаздың негізгі міндеті болып табылады. Көркем еңбек пәнін оқытуда - еңбек етудің алғышарттарын үйрену арқылы оқушыны жеке тұлға ретінде тәрбиелеу мақсаты көзделеді. Осы мақсатты жүзеге асыру барысында, оқушыларға берілетін тәлім-тәрбие үрдісін жетілдіру, жұмыс мәдениетін, адамдар арасындағы адамгершілік қарым-қатынастарды жаңарту, еңбек біліктілігін қалыптастыру арқылы еңбек өнімділігін арттыруға ынталандыру міндеттерін мұғалімге жіктейді. Жас ұрпақты қоғамдық өмірге, отбасындағы қызметке, кәсіпке даярлау, үнемі өзгеріп отыратын әлемде өмір сүретіні туралы түсінікті қалыптастыруды міндеттейді. Ендеше әр оқушыға оның қабілеттеріне сәйкес келетін білім беру өрісі қажет.
Еңбек тәрбиесі арқылы киімді пішіп тігу, көркемдеу қол өнер шеберлігін меңгеру арқылы жас ұрпақты адамгершілікрухында тәрбиелеуді басшылыққа ала отырып жұмыс жүргізіледі. Оқушылар әр түрлі тігілген бұйымдарды зерттей отырып, баға берумен келешек кәсіби ісіне қажетті эстетикалық, ұлттық, этикалық және т.б. бағалы қасиеттерін өз бойларына қалыптастырады. Баланың бойындағы сапалық қасиеттері, еңбекке қызығушылығы,
табиғатты қорғауы, ұқыптылығы арқылы еңбек адамын көру. Қазіргі кезде білім беру кеңістігінде инновациялық үрдістердің бағыттарының бірі - мектепке бағдарлау болып табылады. Оқушылардың қызығушылықтары, қабілеттері толық ескеріліп, сол қажеттілікке сай тиімді жағдайлар жасалып, білім беріледі. Оқыту мәселелерін бастамас бұрын, жас ұрпақты ұлттық рухта тәрбиелеуге ерекше мән беру керек.
Сабақ - оқыту мен тәрбиелеу үрдісінің негізгі формасы. Ендеше сабақтың мәнді өтуі мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Инновация - оны жеке түсініп, оқу үрдісіне енгізу - оқушылардың саналы да сапалы білім алудың бірден бір шарты. Саралап оқыту - оқушылардың туа біткен ақыл-ой қабілетінің жеке дамуының жан-жақтылығына негізделген білім беру жүйесі. Оқушылардың пәнді игеруге қызығушылығын арттыру мақсатында оқытудың дәстүрлі емес сабақ түрлері мен жаңа әдіс-тәсілдерін, сабақтарда пайдаланатын негізгі әдістер оқушылардың көңіл күйіне, ынтасына, қабілетіне қарай, топпен, жеке оқушылармен жұмыс істеу, ойын элементтерін пайдалануға болады[6, 22 б.].
Көркем еңбек пәні жалпы білім беретін география, тарих, музыка сияқты пәндермен тығыз байланысты. Электронды кәсіптік бағдарлау жүйесі - қазіргі заманға сай ақпараттық-коммуникациялық технология негізінде жасалып, оқушының өзіне қажетті мамандықты таңдап, оның ерекшеліктері жөнінде тұтас ақпаратты ұсына отырып, өз мүмкіндігі бойынша қалаған мамандығын анықтауға көмектеседі. Оқушыларды кәсіптік бағдарлау ақпараттық үрдісі, ұдайы кәсіптік білім жөніндегі ақпараттарды талдауды және қорытындылауды қажет етеді. Бүгінгі еңбектің сипаты, мазмұны өзгеріп, жаңа талап пен міндеттерді қажет еткенімен, еңбекті құрмет тұту - халықтар дәстүрінде ежелден қалыптасқан. Балаларды еңбекке тәрбиелеу - қол еңбегі сабағынан басталады. Адам баласы туа сала емес, көре-көре, жүре-жүре жетіледі. Бір адам еңбекке өте қабілетті болып өссе, енді бірі керісінше болады. Баланың жас шағында еңбек тәрбиесін дұрыс алуы немесе одан шет қалуы оның келешек өміріне үлкен әсер етеді. Баланың еңбек тәрбиесін меңгеруі, қоғам үшін ғана емес, оның жеке басы, өз тіршілігі үшін де қажет. Өйткені еңбек сүйетін адамның өмірінде реніш болмайды. Олар үнемі көтеріңкі көңіл-күйде жүреді. Отбасына еңбек тәрбиесін жүргізгенде, баланы белгілі бір мамандыққа бейімдей даярлауды ескерген жөн. Егер бала отбасында еңбек тәрбиесін дұрыс алып шықса, мектепке іскерлікке үйрену оңайға түседі. Себебі, отбасында алған еңбек дағдылары балаға түрлі мамандықты үйренген кезде жәрдемдесіп, оны игеруді оңайлатып отырады. [7. 18 б. ]
Көркем еңбек сабағында жобалау әдісін қолдану. Жоба - әр түрлі бөлімдерден арнайы сызбалардан, суреттерден, жасалатын бұйымның технологиялық картасынан құралуы мүмкін. Ол бұйымдарды жасаған кезде есеп, экономикалық немесе экологиялық дәлелді түсінік хаттар да пайдаланылады. Жобаның бірнеше нұсқасы болуы мүмкін. Мысалы, өте күрделі жобаны оқушының өзі ғана орындауы шарт емес. Сондықтан жобаның кейбір бөлігі дайын күйде берілсе, кейбір бөлімін оқушы мұғалімнің, ата-ананың көмегімен орындай алады. Егер бір күрделі жобаны бірнеше оқушы бірлесіп оқушылардың және мұғалімнің алдында қорғайды. Жобаны қорғау барысында қолданатын бұйымның ішінен қандай затты таңдап алу, ол бұйым қоғамға, өзіне достарына және ата-анасына қандай пайда келтіретіне ескеріледі.
Жобалау әдістемесінің талабы:
1. Міндетті түрде шешілетін мәселеніңзерттемелік, ақпараттық, тәжірибелік болуы.
2.Жобаны орындау іс-әрекетті жобалаудан басталады.
3. Әр жоба оқушыдан зерттеушілік жұмысы талап етеді. Сонымен, жобалау іс-әрекетінің ерекшелігі - ақпаратты іздеу болып табылады.
4.Жобаның шығуының ең соңғы сатысы - нәтиже:
5. Дайындалған жоба тапсырыс берушіге немесе қоғамдық өкілдікке көз жеткізуі керек.
Жоба шығармашылық, ақпараттық, рөлдік, тәжірибелі бағдарланған, зерттеу сияқты түрлер мен міндеттің қысқаша анықтамасы (берілген бұйым кімге арналған, бұйымның қажеттілігі), бұйымның дайындалуы, бұйымды байқау және бағалау сияқты негізгі бөлімдерден тұрады.Шығармашылық жоба - әр оқушының жыл сайын мұғалімнің көмегімен орындайтын өзіндік жұмысы, басқаша айтқанда, технология пәні бойынша жүргізілген шығармашылық жұмыс. Шығармашылық жобаның технология пәнінде алатын орны өте зор. Шығармашылық жоба арқылы оқушының ұлттық дүниетанымы, эстетикалық талғамы дамиды. Оқушылар санасына жас кезінен бастап еңбек етуінің қажеттілігін, маңыздылығын сіңіру, пайдалы іс жасауға, қандай іс болса да шын ниетпен және ұқыпты орындауға дағдыландырады. Нақты тақырып төңірегінде оқушының алдында әр кезеңде мақсатқа қол жеткізудегі ұмтылыс нығая түспек. Шығармашылық жобаны іске асыру барысындақол жеткен жетістіктер:
- сабақтан бос уақытта маңызды әлеуметтік шығармашылықпен айналысатын балалар санының өсуі;
- ата-аналардың өз балаларының іс-әрекеттерін ұйымдастыруға қатысуға қызығушылығының артуы;
- баланы шығармашылық жұмыс істеуге дағдыландыруға бағытталған әр ісшараның тәрбиелік мақсаттарға жетуі;
- ұйымдастырылған іс-шаралардың сапасы және жобаға қатысушылардың ынталандырылуы.
Модульдік оқыту технологиясы - балаларға жеңілдік жасап, оқушы мен мұғалім қарым-қатынасына теңдік жағдай жасап, оқушыларды қатты қыспай, еркін сөйлеп қызықтырушы көрнекілікпен баланы баулап, алып кету. Жас ұрпақты қоғамдық өмірге, отбасындағы қызметке, кәсіпке даярлау, үнемі өзгеріп отыратын әлемде өмір сүретіні туралы түсінікті қалыптастыруды міндеттейді. Бұған жету үшін басқаруды дамытуға бағытталған жаңа модельдерді көп қолданған жөн. Әр пән мұғалімі жаңа технологияларды меңгеріп, пәнаралық байланыс, кірістіру сабақтарын кеңінен қолдану қажет. Себебі оқушы алған теориялық білімін іс жүзінде қолдана отырып, оны өмірімен, өзінің іс-әрекетімен байланыстыра білгенде ғана өзіне де, қоғамға да пайдасын тигізе алады[10, 4 б.].
Білім берудің негізгі мақсаттарын жүзеге асыруға бағытталған педагогикалық инновация қажеттілігі мына себептерге байланысты өте қажет - ақ:
1. Сапа менеджементі жүйесі терең,тиянақты білім беруді талап етуіне орай озық технологияларды пайдалану;
2. Қазіргі заманғы педагогикалық қызметті ұйымдастыру-инновациялық үрдістерге себеп болады және сапалы жаңа білімді қалыптастыруға ықпал жасайды;
3. Инновациялық қызмет педогогтың кәсіби өсуін,тұрақты өзін - өзі жетілдіруін, озық тәжірибелерді зерделеп игеруін қамтамасыз етіп,шығармашылық жауапкершілік сезімін арттырады.
4. Инновациялық білім - педагогикалық әлемде жаңа құндылықтарды қалыптастырып, қарым - қатынастың жаңа жетілдірілген мәдениетін игерді;
5. Инновациялық үрдістер - педагогикалық сапалылық пен белсенділікті қалыптастырып,кәсіби шеберлігін шығармашылықпен үйлестіру арқылы талаптар деңгейінде еңбек етуге жеткізеді. А.М.Саранов Инновациялық білім беру жүйесін дамытудың теориялық негіздері атты еңбегінде атап көрсеткендей.
Педагогикалық қызметтің басты мақсаты - жаңа педагогикалық технологияларды ұтымды пайдалану. Білім беру үрдісін ақпараттандыру - жаңа инновациялық әдістер мен оқыту технологияларын қолдану арқылы, дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу- тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды көздейді. Бүгінгі күннің талабына сай білім саласында жаңа технологиялар қолданудың маңызы зор. Заман талабына сай білім беру оқушылардың адамгершілік, интеллектуалдық дамуының жоғары деңгейі мен білімін қамтамасыз етуге бағытталған оқытудың үздіксіз үрдісі десек, оның тиімділігі мен сапасын арттыру мұғалімнен оқу процесінің ғылыми теорияға негізделген және оқушының қабілеті мен бейіміне негізделген оқытудың таңдамалы әдістеріне көшуді талап етеді. Ондағы негізгі мақсат оқушыға сапалы білім беру болып табылады. Бүгінгі таңда жас ұрпаққа кез келген пәнді ұғындырудың тиімді жолы - жаңа технология негіздері болып табылады.
Көркем еңбекпәнін оқытуда жаңа технологияларды пайдалану мұғалім үшін қандай маңызды болса, оқушы үшін одан да маңызды. Жаңа технологиялар оқушылардың білім сапасын арттыруға, өздігінен жұмыс істеу мүмкіндігін молайтуға көп көмегін тигізеді. Осы тұрғыда жаңа технологияларды қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында кеңінен пайдаланамыз. Соңғы жылдары оқытудың жаңа технологиялары білім беру саласында кеңінен қолданылып келеді. Мұндай әдіс - тәсілдер мен оқытудың жаңа технологиялары туралы арнайы еңбектер мен ғылыми - әдістемелік тұрғыдан баяндайтын құралдар, түрлі курстар мен білім сатысы оқулары арқылы мұғалімдердің әдіскерлік шеберліктерін ұштауларына мүмкіндіктер мол. Сондықтан түпкі нәтижені таңдаудың, оны мақсатқа сай ұйымдастыра білудің маңызы зор. Оқыту әдістерінің кез келген түрін белсенді әрекетке айналдыру - мұғалімнің әдіскерлік шеберлігі мен шығармашылық ізденісіне байланысты болмақ. Оқыту әрекетінде жеке, топтық, ұжымдық жұмыстарды оқу мазмұны мен мақсатқа сәйкес, үйлесімді түрде жүргізудің қажеттілігі осыдан туындайды.Қазіргі заманның әлеуметтік экономикалық жағдайында оқушылардың білім деңгейін көтеру белгілі бір дәрежеде жеке тұлғаның өзін - өзі жан - жақты танып білуі мен қалыптасуына жағдай жасауға бағытталған. Бүгінгі оқыту жүйесінде әртүрлі жаңа технологияларды пайдалану тәжірибеге еніп, нәтижелер беруде. Әрбір сабақта оқытудың тиімді әдіс - тәсілдерін енгізіп жүрсе, білім сапасына елеулі әсер етеді. Кез келген сабақты қызықты өткізу үшін әрбір ұстаз жаңалыққа ұмтылып, ізденіс үстінде болғаны абзал.Қазіргі оқыту барысында қолданылып жүрген көптеген технологиялар жеке тұлғаның жетілуіне, оқытудың тиімділігінің негізін құруға бағытталған. Білім беруде оқушыны білім ақпаратымен қамтамасыз етіп қана қоймай, олардың бойында бағдарламалық дағдылар мен икемдерді де қалыптастырып, шығармашылықпен жұмыс істеуге үйретуіміз керек. Тиімді әдістердің бірі - электрондық оқулықтармен жұмыс істеу. Компьютермен өткізілген әрбір сабақтан соң оқушы тест, бақылау жұмысы арқылы өз білімдерін бекітеді. Бала өз білімін өзі тексере алады, оқушы өз бетінше оқуға қызығады, өз білімін көтеруге ұмтылады. .[8, 6 б.].
Қазіргі таңда компьютерге тест, бақылау жұмыстарын, тәжірбиелік тапсырмалар әзірлеу дәстүрге айналды. Оқушылар World, Power Point,Corel Draw,Photo Scape, т.б бағдарламалардың көмегімен жаңа тақырыптарды және мәтіндер жазу, оқу, талдау, сурет салу жұмыстарын үйренеді. Қазақ тілі сабағында компьютерді қолдану мәтіндер мен ақпаратты білуге жол ашады. Тіпті нашар оқитын оқушылардың өзі компьютермен жұмыс істеуге қызығады, өйткені кейбір жағдайларда компьютер білмеген жерін көрсетіп, көмекке келеді. Интербелсенді технологияларды әр сабағымызда пайдалана алсақ интеллектуалдық қабілеті дамыған, коммуникативтік дағдылары қалыптасқан, алған білімдерін практикада пайдалана білетін бәсекеге қабілетті жеке тұлға қалыптастыра аламыз деп ойлаймын.Компьютердің білім беру құралы ретінде кең таралуының негізгі алғы шарттарын ғалымдар төмендегідей саралайды:
1. Компютер шексіз ақпарат әлемінде енуге және ақпаратты жүйелі түрде талдап, сараптауға мүмкіндік береді. Ақпаратты алудағы жоғары жылдамдық адамның ақпараттық мәдениетінің үнемі өсуіне жағдай жасайды.
2. Компьютер адамның зерттеу - танымдық әрекетінің әмбебап құралы ретінде ерекшелінеді.
3. Өзге құралдардан компьютердің ерекшелігі - оның қатысымдық құрал бола білуі. Яғни, білімге ұмтылушы адам ол арқылы қатысымның барлық түрлерін жүзеге асыра алады. Бұл - мәтіндерді оқу, сұхбат жасау, жазу, тыңдау әрекеттері.
4. Құрал білімгерлерге өз әрекеттерінің нәтижесін айқын көрсете алады. Білім алуда дұрыс шешім жасай білуге деген оқушылардың өзіндік тәсілін, стратегиясын қалыптастырады.
5. Компьютердің көмегімен жаттығулардың кешенді түрлерін аз уақытта орындау мүмкіншілігі туындайды [9, 34 б.].

2. КӨРКЕМ ЕҢБЕКТІ ОҚЫТУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ

2.1 Қазақ сәндік - қолданбалы өнері

Қазақтың көркем қолөнер тарихы. Қолөнер туындыларының түрлері. Қолөнер шығармаларын сабақ барысында қолдану. Қазақ қолөнерінің басқа халықтар өнерімен байланысы. Қазақстандағы халық қолөнер бұйымдарының дайындайтын кәсіпорындар.
Қазақ сәндік - қолданбалы өнері бейнелеу өнері сабағында
Қол өнер туындыларының пішіні. Көркем шығармаларының балалар шығармашылық қабілеттерінің дамуына әсері. Қазақ көркем қолөнерінің тілі. Өсімдік-гүлді, геометриялық пішінді, адам және жануарлар нақышты ою-өрнек түрлері. Қолөнер шығармаларының бояуы. Тұскиіз, сырмақ, текеметтердің және казіргі заманауй биссер, фетір, түрлі түсті жіптермен т.б. ою-өрнек композициясын құрастыру. Зергерлік,ыдыс-аяқ бұйымдарының ою-өрнек композициясын құрастыру. Тоқыма заттар өрнегі туралы мәлімет.
Еркін тақырыпта қазақ ою-өрнек түрлері композициясын құрастыру. Қазақстандағы мүсін өнерінің даму тарихы.қазіргі замандағы қазақ оюларының түрлері. Қазақстан қыш өнері туралы қысқаша әңгіме. Қазақ ертегілері мен эпостар кейіпкерлерінің мүсіні. Өсімдік-гүл нақышта қазақ ою-өрнегінің композициясын жасау.
Балаларды халық өнеріне баулу барысында, олардың дүниетанымы, жалпы өнерге деген қызығушылығы, сурет салуға және сәндік қолданбалы өнер туындыларын жасауға зор ыналары байқалады. Өсімдік түрлері немесе жан - жануар нақышты өрнектерде табиғаттың әсемдігі, елдің рухани даналығы мен асқан шеберлігі байқалады.

Оқушылардың көрмесі

Халықтың көркем сәндік - қолданбалы өнергеи баулу барысында оқушылардың күрделі тілді ою-өрнектерді қолданып, қолөнер туындыларын жасауға мүмкіндігі арта түседі. 1-4 сыныптарға арналған бейнелеу өнерін оқыту жоспары оқушылардың жасына, ой-өрісінің дамуына және дидактикалық қағидаларды сақтай отырып жасалған. Төменде біз оқушылар назарына оқу жоспарына байланысты әр түрлі көрнекілік матералдар қолдануды ұсынамыз.
Халық өнерімен таныстырғанда оқушылардың білім деңгейлерін анықтау үшін арнайы тапсырмалар дайындау керек. Соның ішінде ең бастылары: заттың пішіні,т түрі, түсі, бояуы. Заттардың бір-бірімен ұқсастығын және айырмашылығын оқушылар білуі қажет. Сонымен қатар оқушыларға ою-өрнек симметриясы және ассиметриясы туралы білім беру басты назарда ұсталынады. Осы деректердің барлығын оқушылар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.