Науқастың жеке басының тазалығы


Тақырыбы: Науқастың жеке басының тазалығы.
Тақырыптың этикалық деонтологиясы
Өте ауру халдегі науқастар толық түрде іс-шаралар мен жеке гигиенасын қамтамасыз ете алмайды. Ұялу себебімен кіші мейірбикелерге ойындағысын айта алмайды. Мейірбикелердің негізгі міндеттері сол болған соң, ешбір ескертусіз ауыр халдегі науқастарға көмектесу керек.
Ауыр жағдайдағы науқастарды жуындырғанда, басқа да жәрдемдер көрсеткенде өте қысылады. Науқас қатты қысылмау үшін мейірбике міндетті:
- науқасқа мұндай жағдайда ұялмау қажеттігін абайлап түсіндіруі қажет;
- пердемен жауып қоюды қамтамасыз етуі керек;
- басқа науңастардың палатадан шығуын талап ету керек;
- дәрет алатын заттарды тапсырғаннан кейін ауруды жеке қалдыру керек.
Теориялық бөлім
Науқастың стационарда орналасқандағы орны төсек болып есептеледі. Науқастың ауру түріне байланысты төсектегі жағдайы әр түрлі болып келеді: белсенді, енжар және амалсыз деп бөлінеді.
1. Белсенді жағдай
Науқас бұл жағдайда өзіндік қозғалады, төсегіне отырып, өзіне қызмет көрсетеді.
2. Пассивті жағдай
Енжарлық әрекетсіздік жағдай-науқастар өте аз қозғалады, өзіндік басын көтеруі, қолын қозғау қимылдары қиын, мұндай аурулар әрине паралич, жүйке-жүйе ауруларының әсерінен (ессіз түрде де болуы мүмкін) .
3. Амалсыз жағдай
Шамасы аз болса да, өзін күтуге бар. Аз да болса нақас өзін тәуірмін деп есептейді, аяғын жерге түсіріп немесе бір жаққа оңға немесе сол жаққа бұрылып жатуды ұнатады. Науқастың жағдайы әлі де төсекте, ол өзіне мінездеме бере алады.
Емделушіге төсек дайындау. Функционалды төсектің
құрылысы мен алғашқы дайындығы
![]()
Емделуші көп уақытыт төсекте өткізеді. Төсек орны ыңғайлы, таза, матрастарының қаттылығы орташа, несебі өтетін болса, астына сықырламайтын, жатқан орнын былғамайтын пленка төсеу кажет. Матрас ақжаймамен жиырылмайтындай жабылу керек.
Жағдайы нашар науқасқа матрастың үстіне екі қабатты ақжайма, жастықтың тысын да екі қабаттап салады. Ауа райына, күн мезгіліне байланысты қалың көрпе тысымен беріледі.
Науқастың төсек жабқыштарында ңатты тігістер кедергі жасамау керек. Мейірбике науқасқа үнемі көңіл аударып, жағдайын сұрап, қамқорлық жасауы керек. Отыруға ыңғайлы қальш болу үшін төсектің басын көтеру керек, аяғын тізесіне дейін жиып отырғызу керек. Бас жағын көтеру үшін бірнеше жастық қойып биіктетуге болады. Аяқ жақты да биіктету үшін, жастың, валик, тізенің астын жоғарылату арқылы түзеуге болады.
ЕСТЕ САҚТАҢЫЗ! Негізгі функционалдық төсек науқасқа әлдеқайда жақсы жағдай туғызуы қажет. Сетканың үстіне тегіс матрас салады. Несеп пен нәжіс ұстай алмайтын науқастардың матрасы үстіне жанбастың астына жаялық салады және оның шеттерін төсек кірлемеу үшін матрастың астына бүктейді. Жағдайы нашар науқасқа алжапқыштың үстіне жаялық немесе екіге бүктелген басқа алжапқыш салады. Басына жастық қояды (біреу немесе екеу) . Науқасқа көрпе тысы бар көрпе береді, жыл мезгіліне байланысты ең жақсы жүнді көрпе. Ауыр науқастың ақжаймасында, жастықтың, көрпенің тысында түймелер болмауы тиіс.
Мейірбике науқастың жатысы жақсы болуын әрқашанда байқап жүру керек (мүшенің немесе жүйенің жақсы жұмыс істеуі үшін) . Ол үшін ең жақсысы үш қозғалмалы бөлімнен тұратын функционалды төсекті қолданған жөн. Төсектің аяқ жағында немесе жанына орналасқан тұтқалар арқылы оның бас жағын көтеруге болады (отыратын жағдайға дейін) . Бас жағының көтерілетін, сонымен қатар бас астына қоятындарын жастық ретінде коюға болады. Аяқ жағынан көтерілуін жастықтың немесе тізенің астына салынған валик арқылы істеуге болады.
Естеріңізде болсын! Функционалды төсектің негізгі мақсаты - науқасқа ең жақсы, ығайлы және функционалды жағдай жасау Науқастың гигиенасына байланысты шаралар жасағанда ең жиі антисептиктер ерітінділері қолданылады.
![]()
![]()
Ерітіндінің атауы: Қолданылуы:
Камфор спиртінің 10 % ерітіндісі Теріні сүрту
Салицил спиртінің 1 % ерітіндісі Теріні сүрту
70 % этил спирті + су (1*1) сірке ерітіндісі Теріні сүрту
(1 үлкен қасық +1стакан+1стакан су) Науқасты жуу
Фурацилин ерітіндісі (1*5000) Көзді жуу. Ауыз қуысын ылғалдандыру
Калий перманганатының 5-10% ерітіндісі Ауыз қуысын сүрту
Бриллиант жасылының 1-2% ерітіндісі Мұйык кезеңіндегі ойылуды өңдеу
2% сода ерітіндісі (күшті ериді)
Бор қышқылының 2% ерітіндісі Мұйық кезеңіндегі ойылуды өңдеу
Сутегі тотығынын. 3% ерітіндісі Ауыз қуысын ылғалдандыру және сүрту
Көзді жуу. Ауыз қуысын сүрту және ылғалдандыру. Көзді жуу. Сыртқы дыбыс жолын тазалау үшін
Тері күтімі. Тері тесілуінің алдын алу.
![]()
Тері күтімінің бірінші мақсаты- теріні таза ұстау. Ол үшін күн сайын
таңертеңгі және кешкі тазалыұты жүгізіп отыру керек. Терінің ластануына тері
және май бездерінің бүліндісі, шаң, әсіресе қолтық астында, әйелдердің тіс асты
қыртыстарында байқалады. Шап зәр шығару мүшелерінің және ішек
бүлінділерімен ластанып отырады.
Пациентті аптасына бір рет душқа немесе ваннада жуындырып
отырукерек. Егер пациент қозғала алмайтындай болса, онда мқндай пациенттерді
күнделікті таңертеңгілік жуындырудан кейін дене мүшелерін біртіндеп жуып
отыру керек. Жуындырудан кейін жақсылап сүрту керек. Тешен болып келетін
әсіресе семіз адамдардың қолтық, шап аралықтары, тіс асты қыртыстарын күн
сайын жуып отыру керек, себебі денгенің осындай жерлерінде тердің боздануы
байқалады.
Тері тесілуінің алдын алу.
Терінің тесілуі- көлденен жағдайда және қозғалыссыз отыру
жағдайларында ұзақ уақыт бойы болатын әлсіреген пациенттерде пайда болады.
Терінің тесілуі- тері асты жасушыларымен бірге терінің басқада жұмсақ
тіндерінің өлуі. Терінің тесілуі әдетте ауыр халдегі әлсіреп жатқан
пациенттенрдің арқасында пайда болады(жауырын аймағында, шынтақ, өкше, желке тұстарында) . Пациент ұзақ уақыт бойы бір қырымен жатса, онда терінің тесілуі мықым және тізе буындарында пайда болады. Пациент ұзақ уақытта отырған бір қалыпты жағдайда болса, онда терінің тесілуі құйымшақ және құйымшақ аймақтарында кейбір жағдайларда ауыр көрпенің батуынан аяқ саусақтарында да пайда болады.
Тері тесілуініңдамуының алдын алуға болады ма?Өкінішке орай ауыр
халдегі қимылсыз жатқан пациенттедің көбісінде терінің тесілмеуі мүмкін емес
деген пікірлер айтылуда. Мұндай жағымсыз болжамдар терінің тесілуі қаупінің
дамуының оның даму механизмдерінің және де емдеу және алдын алу
әдістерінің ескіргенімен байланыстырылады.
Бүгінгі күнде мейіркештік ғылым терінің тесілуін емдеу мен алдын алудың
қолданатын тиімді тәсілдері туралы мағлұматтарға ие болып отыр.
Терінің тесілуінің алдын алудың жүйелік бағдарламасының мақсаты:
• Терінің тесілу қаупінің даму аймағындағы пациенттерді анықтау.
• Терінің тесілудің ескерту және жазылуына мүмкіндік туғызу.
• Пациенттерді және оның туысқандарын тесілудің алдын алудағы емдеу
принциптерін оқыту.
• Пациенттерді және оның туысқандарын тесілудің алдын алуға және
көрсетілетін күтім принциптерін оқыту;
Терінің тесілуіне негізгі үш фактор әсер етеді.
Бірінші фактор пациентке түсетін физикалық қысым. Пациенттің төсек
пен тері тіңдерінің және денесіндегі шығыңқы болып келген сүйектерінің
арасына түсетін физикалық қысым. Бұл қысымдар ауы төсектің, тану
байламдарының, отырған қалыпты пациенттің аяқ киімінің әсерлерінен күшейен
түседі.
Екінші фактор кесіп тастайтындай күш. Тіндердің механикалық жарақаттануы және бұзылуы төсек үстінде тері тіндерінің
жылжуы әсерінен
пайда болатын қысымнан пайда болады. Егеде пациент өз күшімен немесе
туысқандарының, медициналық қызметкерлердің көмегімен төсекте жылжыту
техникасын дұрыс орындамаса тері тіндерінің жылжуы байқалады. Бұл
факторлар тері тіндерінің тура физикалық қысымы түскендегідей терең
жарақаттануына әкеледі, кейбір асқыну жағдайларында бұлшық ет
талшықтарының және лимфа тамырларының үзілуіне әкеліп соғады.
Үшінші фактор қажылу. Терінің мүйізді қабатының
қабыршақтанып, үстінгі қабаттың жаралануын тудырады. Терінің қажалуы оның
дымқыл болған кезінде аса түседі. Бұндай жағдайлар аса тершен, зәрін ұстай
алмайтын, дымқылды сіндірмейтін киімдер киген және қажетті күтім
көрсетілмеген пациенттерде пайда болады.
Терінің тесілуі қысым көрсету фонында басқада себептері бар:
• аса үлкен немесе дене салмағы;
• терінің құрғақтығынан туындайтын дарылулар;
• зәрді немесе нәжісті ұстамау және жоғарғы дымқылдық;
• тіндердің қоректенуін бұзылуына әкеліп соқтыратын тамырладың ауруы;
• келесі себептерде пациенттердің қозғалысын шектеу:
а) пациенттің ауруханаға түсуі және үйіндегі үйреншікті жасайтын
қозғалыстарына көмектің болмауы:
б) жансыздандыру және седативті дәрілік заттарды қабылдау;
с) немқұрайлық;
д) бас миының және жұлынның қозғалыс орталығының жарақаттануы;
е) ауыру;
• дене қызуының төмендеуі немесе жоғарлауы;
• белокты тағамдадың жетіспеушілігі;
Сондықтан жоғаыда көрсетілген факторларға еге жастағы адамдар
жұлынына зақым келген пациенттер, седативті және жансыздандыратын дәрі
дәрмектеді қабылдайтын, қол аяғы жарақаттанған, жеткілікті белокты
тағамдарды қабылдамайтын пациенттенр жиі ұшырайды.
Жоғарыда айтылған факторлар әрқашанда мейіркештердің назарында болу
керек. Мейіркештер тері тесілуінің факторларының пациентке тигізетін
зиянын, оның алдын алу принциптерін және өз мүмкіндіктерін, осы факторларға
ұшыраған пациенттердә анықтаудағы берілетін жағдайда баға береі білуі керек.
Тері тесілуінің дәрежелері:
1. Тері қабаты бұзылмаған. Қысым көрсеткеннен кейінде кетпейтін тұрақты
гиперемия.
2. Тері қабатының тері асты жасушалаына жайылатын терінің жоғарғы
бетінің бұзылуы. Тұрақты гиперемия. Эпидермисстің қабыршақтануы.
3. Бұлшық ет қабатының бұлшық етке енуіне дейін апаратын тері
қабатының бұзылуы. Терінің тсңлуңнен суланып жара тірәздес болуы.
4. Барлық жұмсақ тіндердің зақымдалуы.
Терінің тесілуінен кейін денеде ойылулардың пайда болуы. Терінің тесілуін
емдеу дәрігердің нұсқауы бойынша жүзеге асырылады.
Терінің тесілуінің дамуын сандық бағалау үшін бірнеше шкалалар
берілген. Егде пациенттерге мейіркештік күтім көрсетудегі ғылыми зерттеулер
үшін Ватерлоу және Нортон өз әдісін ұсынған. Нортон шкаласы бойынша сандық балдар қанша аз болса, терінің тесілу қаупі соншама зор болады.
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
Norton шкаласы
Физикалық жағдайы балдары
Жақсы . . . 4
Қанағаттанарлық . . . 3
Жаман . . . 2
Нашар . . . 1
Психикалық жағдайы
Белсенді . . . 4
Енжарлық . . . 3
Сана сезімі шатасқан . . . 2
Ступор . . . 1
Белсенділік
Жүретін . . . 4
Біреудің көмегі арқылы жүретін . . . 3
Отыратын . . . 2
Жататын . . . 1
Жылжымалылық
Толық . . . 4
Бінеше шектелген . . . 3
Өте шектелген . . . 2
Жылжымалы емес . . . 1
Тоқтамау
Жоқ . . . 4
Кейде . . . 3
Әдетте зәрдің . . . 2
Зәрдің және нәжістің . . . 1
Егер жалпы саны 14 немесе одан төмен болса, онда тері тесілуінің
дамуы нақты деп бағаланады.
Терінің күтімі
Қалыпты қызмет істеу үшін тері таза болу керек. Теріде жиналатын тері безде іріңнің секреттерімен, шаң және микробтармен тері қабаттарының ластануы іріңді бөртпелерге, тері қабаттарының түсуіне, жараларға, ойыңтарға әкеп соғады.
Науқастарға ванна немесе душта 7-10 күн ішінде 1 рет жуынуға болады. Төсек жағдайындағы науқастарға мейірбике легенге су құйып, жуынуға көмектеседі.
1. Жылы суға батырылған губка арқылы науқасты жуындырыңыз (бетін, мойнын, қолдарын) . Сосын теріні құғақ орамалмен кептіреміз.
- Науқастың терісін жылы суға немесе антисептик ерітіндісіне батырылған орамал ұшымен күніне 2 рет сүртіңіз (камфор спиртінің 10% ерітіндісі, сірке ерітіндісі 1 стакан суға 1қасық, 70% этилспирті, 1% салицил спирті) . Терісі кепкенше сүрту керек.
- Әсіресе жақсылап әйелдердің сүт бездерінің астындағы тері қабаттарын жуып кептіріңіз.
- Ауыр жағдайдағы науқастың аяғын аптасына екі-үш рет легенде жуыңыз, легенді төсектің аяқ жағына орналастырыңыз.
- Науқастың тырнақтарын тұрақты түрде аптасына бір рет алып отырыңыз, теріні жарақаттап алмау үшін кішкентай қайшы қолданыңыз.
Ойылудың алдын-алу
Ойылу - тері асты клеткасының және жұмсақ ұлпалардың ұзақ қысылуының, жергілікті қан айналымының және жүйке тродкасының бұзылуынан пайда болатын терідегі диетрофикалың, жаралы-некротикалық өзгерістер.
Ойылу әлсіз және жүдеген ауыр науқастардың бір қалыпта ұзақ жатқанына байланысты, құйымшақ, жауырын, шынтақ, қара құс, жамбас буыны маңайында пайда болады.
Ойылудың пайда болуы ауыр науқастарды нашар күтуінен пайда болады: дымқыл және ластанған іш киім, төсектегі бүктемелер және қалдықтар, кірленген тері.
Мақсаты: Ойылудың алдын алу.
Көрсетім: Науқастардың ұзақ уақыт бойы бір қалыпта жатуы.
Жабдықтау: резеңке дөңгелек, пеленка, 10% аммиак қышқылы, камфор спирті,
ойылуға қарсы матрас, функционалды кереует.
ЕМШАРАНЫ ОРЫНДАУ:
- Екі сағат сайын науқастың төсектегі қалпын өзгертіп отырыңыз, ойықтардың пайда болу жерлерін қарастырыңыз.
- Төсектің жағдайын бақылап отырыңыз - онда қалдықтар, бүктеулер болмауы тиіс.
- Кірленген және дымқылданған төсек-орынды уақытымен ауыстырып отырыңыз.
- Құйымшақтың астына, жастық тысына салынған немесе жаялықпен жабылған резеңке дөңгелекті салыңыз, ал өкше және жауырын, шынтақ, қарақұстың астына мақта-маталы дөңгелек салыңыз. Дөңгелектің тесігіне құйымшақ дәл келу керек.
- Ойылуға қарсы матрас қолданыңыз.
- Таңертең және кешке теріні өңдеп отырыңыз жылы су және 10% камфора спиртінің ерітіндісіне, 70% этил спиртінің ерітіндісіне, 1% салицил спирт ерітіндісі, сірке ертіндісіне (бір стакан суға 1 ас қасық) батырылған мақта тампонмен ойылу пайда болу мүмкін жерлерді сүртіңіз. Осы тампонмен теріні сүрткенде жеңіл уқалаңыз.
Ойылудың даму кезеңдері
Ойықтың төрт кезеңдері болады.
Бірінші кезеңінің белгілері: анық шеттері жоқ, түсі - көк немесе қызыл бөліктер.
Жүргізілетін шаралар. Жеңіл уқалау мен теріні антисептик ерітіндісімен өңдеу (комфор спиртінің 10% ерітіндісі, салицил спиртінің 1 % ерітіндісі, жартысы су мен этил спиртін 70% және басқалармен) УФО жүргізу астына резеңке дөңгелек салу керек.
Ойықтың екінші кезеңінің белгілері : көпіршіктеніп суланады, ойықтың пайда болуы.
Жүргізілетін шаралар: мұйыққа бриллант жасылының 1-2% ерітіндісі мен калий перманганаты 5-10% ерітіндісінің қосындысын жағады. Айналасын антисептик ерітіндісімен өңдейді (камфор спиртін 10% ерітіндісі мен этил спиртінің жартылай су қосылған этил спиртінің 70%), УФО жүргізу, дөңгелек резинка салу.
Ойықтың үшінші кезеңінің белгілері : көпіршік жарылып, жара пайда болады.
Жүргізілетін шаралар: УФО қолданылады, майлы таңғыш, (1% синтомицин эмульсия, Вишневский майы, 10% стрептоцид, облепиха майы және тағы да басқалары) арасына дөңгелекті резеңке салады.
Ойықтың төртінші кезеңінің белгілері : терінің, тері асты торшасы және басқа жұмсақ ұлпалардың некрозы дамиды.
Жүргізілетін шаралар: некроз тоқтағаннан кейін өлген ұлпаларды алып тастайды жараға калий перманганатының 0, 5% ерітіндісі немесе 1:5000 фурацилин ерітіндісі бар таңғыш салады. Ірің болған жағдайда - антисептиктер ерітіндісімен шаяды
(1:5000 фурацилин ерітіндісі, сутегі тотығының 3% ерітіндісі, калий перманганаты 0, 5 % ерітіндісі), Таңғыш. Жараны тазалап толығымен майлы таңғышқа көшеді, жараның жазылуына көмектесетін майлар қолданады (солиосерил, опипон және басқалары) .
І кезең: Циркуляторлы бұзылулар кезеңі
Белгілі бір тері аймағының бозаруымен соңынан венозды гиперемиямен және шекаралары анық болмаған көгерумен сипатталады; ұлпалар ісіңкі; ұстағанда мұздай болады.
ІІ кезең: Некротикалық өзгерістер және іріңдеу кезеңі
Некротикалық процестердің дамуымен сипатталады. Терімен қоса тері асты май қабатында, бұлшық еттерде, сүйектерде некроздың дамуы байқалады.
ІІІ кезең: Жазылу кезеңі
Репаративті процестердің басым болуымен грануляция, тыртықтану және дефекттің жартылай немесе толық эпителизациясымен сипатталады.
Трофикалық бұзылыстар деңгейіне қарай ойылудың жіктелуі
1-ші кезеңнің белгілері : терісі қызарып, ісіп, қабыршақтанады. Эпидермис пен тері қабаттары зақымданады. Тұрақты гиперемия қызыл-көкшіл дақтармен сипатталады. Гиперемия қысым тоқтағаннан соң кетпейді. Осы кезде жүргізілетін шаралар: теріні антисептикалық ерітіндімен өндеу (камфора спиртінің 10% ерітіндісі, 70% спирт пен жартысы су, опа себу, ультракүлгін сәулелендіруді жүргізу, астына резеңке дөңгелек салу.
2-ші кезеңде күлбір пайда болады . Тері жамылғыларының беткей бұзылулары, бұзылыстар тері асты май қабатына дейін барады. Қызыл-көкшіл дақтармен тұрақты гиперемия сақталады. Эпидермис ажырайды. Ол кезде бриллиант көгінің 1-2 % спирттелген ерітіндісін жағады, айналасын антисептик ерітіндісімен өңдейді, құрғақ таңғыш байлайды.
3-ші кезеңде күлбір жарылып, жара пайда болады. Бұлшық ет қабатына дейін барлық қабаттарының зақымдануы байқалады. Зақымдану бұлшық етке дейін енеді. Ол кезде ультракүлгін сәулелендіру қолданылады, майлы таңғыш (1% синтомицин эмульсиясы, Вишневский майы, облепиха майы), арасына дөңгелек резеңке салу қолданылады.
4-ші кезеңде терінің, тері асты торшасы мен басқа да жұмсақ тіндердің некрозы дамиды. Осы кезде жүргізілетін шаралар : некроз тоқтағаннан кейін, өлген тіндерді алып тастайды, жараға 0, 5% калий перманганатының ерітіндісін немесе фурациллин ерітіндісі бар таңғыш салады. Таңғышты күніне 2-3 рет ауыстырады. Ірің болған жағдайда антисептиктер ерітіндісімен шаяды. Жараны толығымен тазалап, майлы таңғыштар қояды. Жараның жазылуына көмектесетін майлар қолданылады. .
ЕСТЕ САҚТАҢЫЗ! Ойықтың пайда болуының барлың кезеңдерінде ойықтың алдын-алу шараларын күшейту керек.
Науқастың төсегін ауыстыру
Ауыр сырқатты емделушінің төсегін екі әдіспен
ауыстыруға болады:
Бірінші әдіс - науқасқа төсекте аунауға рұқсат
етілген жағдайда қолданылады.
Екінші әдіс - науқасты төсекте белсенді
қозғалыстар рұқсат етілмеген жағдайға қолданылады.
Бірінші әдістің іс-әрекет алгоритмі
- Таза ақ жайманы ұзын бойымен жартысына дейін
ораңыз.
- Науқастың басын көтеріп, жастьқты алып тастаңыз.
- Науқасты абайлап төсектің шетіне жылжытып,
бір бүйіріне аударыңыз.
- Кірлеген ақ жайманы науқасқа қарай ұзыннан
ораңыз.
- Төсектің бас жағына таза ақ жайманы төсеңіз.
- Абайлап науқасты жатқызып, келесі бүйіріне аударыңыз,
енді ол таза ақ жайманың үстінде болуы тиіс.
- Босаған жақтан кірлеген ақ жайманы алып тастаңыз,
матрастың астына қайырыңыз.
- Науқасты арқасына жатқызып, басына таза тысты
жастық салыңыз.
9. Науқасты көрпемен жабыңыз.
Екінші әдістің іс-әрекет алгоритмі
- Таза ақ жайманы түгелдей көлденең ораңыз.
- Абайлап науқастың денесінің жоғарғы жағын көтеріп, жастығын алып тастаңыз тез қимылмен кір ақ жайманың бас жағынан бел жағына дейін ораңыз.
- Босаған жерге шапшаң таза ақ жайманы төсеңіз.
- Таза ақ жаймаға жастық салыңыз да, оған науқасты жатқызыңыз.
- Жамбасты, науқастың аяғын көтеріп кір ақ жайманы жылжытып, одан босаған орнына таза ақ жайманы төсеуді жалғастырыз.
Наукастың жамбасын және аяғын түсіріп, ақ жайманың шетін тузеп матрастың астына қайырыңыз.
6. Науқасты көрпемен жабыңыз.
ЕСТЕ САҚТАҢЫЗ! Науқастардың төсегін 7-10күнішінде 1 рет, ал ауыр науқстардың ақ жаймасы кірлеуіне байланысты ауыстырылады.
Ауыр науқас адамдардың киімдерін ауыстыру
Шешіндіруді орындау тәртібі:
- Науқастың бас жақ денесін көтеріңіз.
- Абайлап кір көйлегін желкесіне дейін түріңіз.
- Науқастың екі қолын көтеріп, оратылған кір
жейдені басынан шешіп алыңыз.
- Жеңін шешіңіз. Наукастың қолы жарақатталған
болса, киімін алдымен сау қолынан, содан соң
жарақатталған қолынан шешіңіз.
Киіндіруді орындау тәртібі керісінше жүреді:
- Екі жеңін кигізіңіз, қолда жарақат болса - алдымен
ауру қолға, содан кейін сау қолға кигізу керек.
- Жейдені басынан кигізіп, денесіне түсіріңіз.
![]()
Науқасқа дәрет ыдысын әперу
Төсектен түруға қатаң тыйым салынған жағдайда, дәретке отыру үшін арнаулы ыдыс беріледі.
Іс-әрекет алгоритмі
- Ең алдымен ыдысты жылы сумен шайып, ішінде аздап су қалдыру керек.
- Сол қолын жанына апарып, жамбасын көтеруге көмектесесіз. Осы кезде науқастың аяқтары тізеден бүгіліп түру керек.
- Ыдыстың астына клеенка төсеңіз.
- Оңқолыңызбен науқастың жамбасын көтеріп, сол қолыңызбен ыдысты алып шығасыз.
- Науқасты көрпемен жауып, жеке қалдырыңыз.
- Сол қолыңызбен науқастың жамбасын көтеріп, оң қолыңызбен ыдысты алып шығасыз.
- Ыдысты босатып, ішін ыстық сумен шаясыз. Егер науқастың нәжісінде қан, т. б. патологиялық белгілер болса, дәрігердің тексеруіне қалдырасыз.
- Науқасты жуындырыңыз.
- Ыдысты дезинфекциялау керек. Бұл үшін ыдысты 0, 1% деохлор ерітіндісіне салып қою керек. Сосын ыдысты шайып, клеенкамен жауып арнаулы орынға қоясыз. Ал, резеңке ыдыстар ауыр науқас адамдарға, дәретін ұстай алмайтындарға қолданылады.
Кіші дәрет ыдыстарын қолдану
![]()
Қуықты босату үшін арнаулы ыдыстар қолданылады. Ер адамдар мен әйелдерге қолданылатын ыдыстар әр түрлі болып келеді. Науқастың ыдысы ішіндегі дәреті босатылып, жылы сумен шайылады. Дәреттің иісін кетіру үшін арнаулы ерітінділермен, хлормен, т. б. шаяды. Дәретін үстай алмайтын адамдарға денесіне резеңке ыдыстар байлап ңояды.
Науқасты жуындыру
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz