Географияны оқытудағы критериалды бағалау жүйесі
Тақырыбы:Географияны оқытудағы критериалды бағалау жүйесі.
Мазмұны
Кіріспе
1. Оқушылардың оқу жетістіктерін критерийлерді бағалаудың теориялық негіздері
0.1 Критериалды бағалау жүйесінің әдістемелік негіздері
0.2 Критериалды бағалаудың түрлері мен әдістері
0.3 Критериалды бағалауды ұйымдастыру мен жоспарлау
1. Географияны оқытуда критериалды бағалау жүйесін қолдану технологиялары
2.1 География сабақтарында критериалды бағалау жүйесін практикалық қолдану
2.2 География сабағында карталарды қолданып тапсырмалар орындаудағы критериалды бағалау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
1.1 Критериалды бағалау жүйесінің әдістемелік негіздері.
Қазіргі кезеңде мектепті ішкі басқарудың теориясы мен тәжірибесінде педагогикалық бақылаудың бірнеше түрлері байқалады.
Бақылаудың түрлері: тақырыптық, фронтальды-шолу, салыстырмалық, персоналдық, жалпы-сыныптық, жалпы-пәндік, жалпы-кешендік, жұмыс барысында, қалыптастырушы, қорытынды(суммативтік) болып келеді.
Тақырыптық- оқу бағдарламасының маңызды тақьірыптары бойынша (өтілетін такырыптың шеңберінде мүғалімнің жұмыс жасау жүйесін зерітеу).
Фронтальды-шолу - жалпы сұрақтар бойынша окушылардың ұжымының (немесе мүғалімдердің бір тобының жұмысының табысты екендігін) білімін және біліктерін тәжірибеде тексеріп көру, зерттеу;
Салыстырмалық- оқушылардың, сыныптың, жекеленген педатогтардың жеке басындағы қасиеттерді қатар зерттеу;
Персоналдық- нақты баланың жеке басындағы қасиеттерді, жекеленген педагогтың кәсіби педагогикапык қызметін жан-жақты зертгеу;
Жалпы-сыныптық- нақты сыныптағы оқушьлардың білімінің және біліктерінің (білім берудің) сапасын зерттеу;
Жалпы-пәндік- жекеленген оқу пәндері бойынша оқушьшардың білімінің және біліктерінің (білім берудің) сапасын зерттеу;
Жалпы-кешендік- бастапқы, негізгі орта немесе жалпы орта мектептің нақты сыныптағы окушыпардың білімінің және біліктерінің (білім берудің) сапасын жан-жақты зерттеу;
Жұмыс барысында- білім беру үрдісіндегі кездейсоқ туындаған мәселелерді зерттеу;Қалыптастырушы- бағалау окушыдан мүғалімге қарай бағытында оқудың барлық уақытында іске асырылады;
Қорытынды (суммативтік)- бағалау білім берудің соңғы нәтижелерін қорытындылауға бағытталған.
Бақылаудың барлық түрлері бағалаудың жасалған критерийлерінің негізінде іске асырылады. В.П. Бесгіальконың критериалды-бағытталған оқыту технологиясы критериалды бағалау жүйесінің әдіснамалық негізі болып табылады.
4
Оның теориясының негізгі қағидаларын сипаттап кетейік. Дәстүрлі оқыту үрдісінде оқытудың шарттарының көрсеткіштері әр кезде белгіленген (оқу уақыты, ақпаратгы беру тәсілдері барлығына бірдей және т.с.с.). Тек қана, оқытудың нәтижелері ғана белгіленбеген, олар шашырыңқы түрде сипатталады. Американдық психологтар Дж. Керолл жэне Б. Блум тұрақты, белгіленген параметрлер ретінде оқыту нәтижелерін ұсынған.Мұндай жағдайда оқьпудың басқа параметрлері оқушының берілген жетістіктерге - критерийлерге жету үшін өзгереді. Американдық психологтардың және орыстың ғалымы В.П.Беспальконың зерттеулерінің нәтижесінде критериалдық бағьпталған оқытудың технологиясы жасалды. Бүл технологияны басқаша толық игеру технологиясы деп те атайды. Себебі, оның басты шарты -- барлық оқушылар қажет оқу материалын игеруге қабілетгі болуы керек. Ол үшін білімді игеру критерийлері немесе білім стандарттары алдын-ала белгіленуі керек. Бүл жерде білім беру кең ұғым, ал білімділік тек оның бөлігі екеніне біз тоқталғандығымызды айта кетуіміз керек.
Критериалды-бағыгталған оқыту (КБО) технологиясының адами ұстаным-дары барлық оқушылардың міндетті критерийлердің белгіленген деңгейлері-не қол жеткізуге мүмкіндік береді. Ол тапсырмаларды түрлендіру, олардың бірнеше үлгілерде болуы арқылы жасалады. Оқушыға мүғалім бұл деңгейлердің осы замандағы мәдениетке сай жеке түлға ретінде дамуы барысында ары қарай жетістіктерге жетуі үшін қажет екендігін түсіндіреді. КБО моделіне сәйкес (немесе бойынша) оқыту нәтижелеріндегі айырмашылықтар білім беру үрдісіне қатысушылардың барлығына жалпы жағдайлардан, яғни жалпы білім минимумынан бөлек болғанда орын алуы мүмкін орын алуы мүмкін. Осы минимумның негізінде келесі дифферен-циалды оқытудың деңгейінің нәтижелері құрылады. КБО моделі келесі элементтерден (сатылардан) құралады:
1.Тақырыптың (сабақтың) игерілуі бойынша эталондар (критерийлер) нақты анықталады; бұл оқытудың нақты нәтежиелерінің (бағдарлама бойынша талап етілетін) тізімінде көрсетіледі;
2. Тексеру жұмыстары - тесттер дайындалады;
З.Оқу материалдары жекеленген фрагменттерге (оқу бірліктеріне) бөлінеді. Әр бір фрагмент оқу материалының тұтас бөлімі ретінде беріледі. Осы бөлімдерді жасағанда мазмұндық тұтастықпен бірге оқу материалының ұзақтығы да (2-3 сабақ, 2-3 атпа) ескерілуі керек. Оқу бірліктері бөлінген соң оларды оқу барысында қол жеткізілетін нәтижелер (критерийлер) анықталады және ағымдағы бақылау жұмыстары құрастырылады.
5
Бақылау бір оқу бірлігінің мақсатының орынадалғанына көз жеткізуге мүмкіндік береді. Ағымдағы тесттердің негізгі қызметі -- оқу барысындағы кейбір кемшіліктерді айқындау және түзету.
4.Материалды оқу әдістері таңдалады, оқу тапсырмалары құрастырылады;
5.Тест сұрақтарының әр бір үлгісі бойынша басқа түзетуші және толықтырушы материалдары жасалады.
КБО технологиясының басты мақсаты-(бағдарламаның және жалпы стандарттың талаптарына сәйкес) толық игерудің эталонын (критерийін) анықгау және жасау. Оның негізі - ғылыми негізделген оқу мақсаттары. Оқытудағы оқу мақсаттарының анағұрлым маңызды функңияларын бөліп қарастыруға болады: Құрылымдыц функциясы, оқу үрдісін болжау және жоспарлау; жоспарлау барысында жалпы мақсат бірнеше жеке құрылымдық компоненттерге бөлінеді;
Оңтайлы мазмұнды іріктеу функциясы, ол мақсаттың белгіленген бағыт-тарына сай болуы керек;
Технологиялық функция, яғни мақсатқа сай оқу үрдісінде қолданылатын әдіс-тәсілдерді анықгау;
Болашағы бар дамыту функциясы, мақсаттар жүйесін алдын ала көру оқушыларға алдағы жүмысында бағдар жасауына, оны мазмұндық элементтерін құрылымдық байланыста және сатылы, жүйелі көруге мүмкіндік береді;
Оқушылармен қабылданған және түсінген, ғылыми негізделген мақсатгар мүғалімнің және оқушылардың қызметінің мағынасын жақындатады, білімнің жеке тұлғаға бағытталуын қамтамасыздайды.
Отандық мектептің тәжірибесінде, атап көрсетілгендей, оқытудың тәрбиелеу, дамыту және білім беру мақсаттарын бөліп қарайды. Осы орайда айтып кеткен абзал. Американдық мектептерде де осы мақсаттарға ұқсас дәрежеде мақсаттар қойылады:
Когнитивтік (интеллектгің дамуы);
Әлеуметгік (біздің түсініктемелерде - тәрбиелік);
Аффективтік (бізде - дамушы).
Тәрбиелеуші жэне дамытушы мақсаттар бір сабақтың барысында іске асырыла алмайды. Оларды қалыптасқан қалпында бірден бақылау әзірге қиын (іс-тәжірибеде).
6
Білімді критериалды бағалауда мақсаттарды қою технологиясы оқушылардың байқалатын, түсінген және анықталатын іс әрекеттерімен байланысты. ... жалғасы
Мазмұны
Кіріспе
1. Оқушылардың оқу жетістіктерін критерийлерді бағалаудың теориялық негіздері
0.1 Критериалды бағалау жүйесінің әдістемелік негіздері
0.2 Критериалды бағалаудың түрлері мен әдістері
0.3 Критериалды бағалауды ұйымдастыру мен жоспарлау
1. Географияны оқытуда критериалды бағалау жүйесін қолдану технологиялары
2.1 География сабақтарында критериалды бағалау жүйесін практикалық қолдану
2.2 География сабағында карталарды қолданып тапсырмалар орындаудағы критериалды бағалау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
1.1 Критериалды бағалау жүйесінің әдістемелік негіздері.
Қазіргі кезеңде мектепті ішкі басқарудың теориясы мен тәжірибесінде педагогикалық бақылаудың бірнеше түрлері байқалады.
Бақылаудың түрлері: тақырыптық, фронтальды-шолу, салыстырмалық, персоналдық, жалпы-сыныптық, жалпы-пәндік, жалпы-кешендік, жұмыс барысында, қалыптастырушы, қорытынды(суммативтік) болып келеді.
Тақырыптық- оқу бағдарламасының маңызды тақьірыптары бойынша (өтілетін такырыптың шеңберінде мүғалімнің жұмыс жасау жүйесін зерітеу).
Фронтальды-шолу - жалпы сұрақтар бойынша окушылардың ұжымының (немесе мүғалімдердің бір тобының жұмысының табысты екендігін) білімін және біліктерін тәжірибеде тексеріп көру, зерттеу;
Салыстырмалық- оқушылардың, сыныптың, жекеленген педатогтардың жеке басындағы қасиеттерді қатар зерттеу;
Персоналдық- нақты баланың жеке басындағы қасиеттерді, жекеленген педагогтың кәсіби педагогикапык қызметін жан-жақты зертгеу;
Жалпы-сыныптық- нақты сыныптағы оқушьлардың білімінің және біліктерінің (білім берудің) сапасын зерттеу;
Жалпы-пәндік- жекеленген оқу пәндері бойынша оқушьшардың білімінің және біліктерінің (білім берудің) сапасын зерттеу;
Жалпы-кешендік- бастапқы, негізгі орта немесе жалпы орта мектептің нақты сыныптағы окушыпардың білімінің және біліктерінің (білім берудің) сапасын жан-жақты зерттеу;
Жұмыс барысында- білім беру үрдісіндегі кездейсоқ туындаған мәселелерді зерттеу;Қалыптастырушы- бағалау окушыдан мүғалімге қарай бағытында оқудың барлық уақытында іске асырылады;
Қорытынды (суммативтік)- бағалау білім берудің соңғы нәтижелерін қорытындылауға бағытталған.
Бақылаудың барлық түрлері бағалаудың жасалған критерийлерінің негізінде іске асырылады. В.П. Бесгіальконың критериалды-бағытталған оқыту технологиясы критериалды бағалау жүйесінің әдіснамалық негізі болып табылады.
4
Оның теориясының негізгі қағидаларын сипаттап кетейік. Дәстүрлі оқыту үрдісінде оқытудың шарттарының көрсеткіштері әр кезде белгіленген (оқу уақыты, ақпаратгы беру тәсілдері барлығына бірдей және т.с.с.). Тек қана, оқытудың нәтижелері ғана белгіленбеген, олар шашырыңқы түрде сипатталады. Американдық психологтар Дж. Керолл жэне Б. Блум тұрақты, белгіленген параметрлер ретінде оқыту нәтижелерін ұсынған.Мұндай жағдайда оқьпудың басқа параметрлері оқушының берілген жетістіктерге - критерийлерге жету үшін өзгереді. Американдық психологтардың және орыстың ғалымы В.П.Беспальконың зерттеулерінің нәтижесінде критериалдық бағьпталған оқытудың технологиясы жасалды. Бүл технологияны басқаша толық игеру технологиясы деп те атайды. Себебі, оның басты шарты -- барлық оқушылар қажет оқу материалын игеруге қабілетгі болуы керек. Ол үшін білімді игеру критерийлері немесе білім стандарттары алдын-ала белгіленуі керек. Бүл жерде білім беру кең ұғым, ал білімділік тек оның бөлігі екеніне біз тоқталғандығымызды айта кетуіміз керек.
Критериалды-бағыгталған оқыту (КБО) технологиясының адами ұстаным-дары барлық оқушылардың міндетті критерийлердің белгіленген деңгейлері-не қол жеткізуге мүмкіндік береді. Ол тапсырмаларды түрлендіру, олардың бірнеше үлгілерде болуы арқылы жасалады. Оқушыға мүғалім бұл деңгейлердің осы замандағы мәдениетке сай жеке түлға ретінде дамуы барысында ары қарай жетістіктерге жетуі үшін қажет екендігін түсіндіреді. КБО моделіне сәйкес (немесе бойынша) оқыту нәтижелеріндегі айырмашылықтар білім беру үрдісіне қатысушылардың барлығына жалпы жағдайлардан, яғни жалпы білім минимумынан бөлек болғанда орын алуы мүмкін орын алуы мүмкін. Осы минимумның негізінде келесі дифферен-циалды оқытудың деңгейінің нәтижелері құрылады. КБО моделі келесі элементтерден (сатылардан) құралады:
1.Тақырыптың (сабақтың) игерілуі бойынша эталондар (критерийлер) нақты анықталады; бұл оқытудың нақты нәтежиелерінің (бағдарлама бойынша талап етілетін) тізімінде көрсетіледі;
2. Тексеру жұмыстары - тесттер дайындалады;
З.Оқу материалдары жекеленген фрагменттерге (оқу бірліктеріне) бөлінеді. Әр бір фрагмент оқу материалының тұтас бөлімі ретінде беріледі. Осы бөлімдерді жасағанда мазмұндық тұтастықпен бірге оқу материалының ұзақтығы да (2-3 сабақ, 2-3 атпа) ескерілуі керек. Оқу бірліктері бөлінген соң оларды оқу барысында қол жеткізілетін нәтижелер (критерийлер) анықталады және ағымдағы бақылау жұмыстары құрастырылады.
5
Бақылау бір оқу бірлігінің мақсатының орынадалғанына көз жеткізуге мүмкіндік береді. Ағымдағы тесттердің негізгі қызметі -- оқу барысындағы кейбір кемшіліктерді айқындау және түзету.
4.Материалды оқу әдістері таңдалады, оқу тапсырмалары құрастырылады;
5.Тест сұрақтарының әр бір үлгісі бойынша басқа түзетуші және толықтырушы материалдары жасалады.
КБО технологиясының басты мақсаты-(бағдарламаның және жалпы стандарттың талаптарына сәйкес) толық игерудің эталонын (критерийін) анықгау және жасау. Оның негізі - ғылыми негізделген оқу мақсаттары. Оқытудағы оқу мақсаттарының анағұрлым маңызды функңияларын бөліп қарастыруға болады: Құрылымдыц функциясы, оқу үрдісін болжау және жоспарлау; жоспарлау барысында жалпы мақсат бірнеше жеке құрылымдық компоненттерге бөлінеді;
Оңтайлы мазмұнды іріктеу функциясы, ол мақсаттың белгіленген бағыт-тарына сай болуы керек;
Технологиялық функция, яғни мақсатқа сай оқу үрдісінде қолданылатын әдіс-тәсілдерді анықгау;
Болашағы бар дамыту функциясы, мақсаттар жүйесін алдын ала көру оқушыларға алдағы жүмысында бағдар жасауына, оны мазмұндық элементтерін құрылымдық байланыста және сатылы, жүйелі көруге мүмкіндік береді;
Оқушылармен қабылданған және түсінген, ғылыми негізделген мақсатгар мүғалімнің және оқушылардың қызметінің мағынасын жақындатады, білімнің жеке тұлғаға бағытталуын қамтамасыздайды.
Отандық мектептің тәжірибесінде, атап көрсетілгендей, оқытудың тәрбиелеу, дамыту және білім беру мақсаттарын бөліп қарайды. Осы орайда айтып кеткен абзал. Американдық мектептерде де осы мақсаттарға ұқсас дәрежеде мақсаттар қойылады:
Когнитивтік (интеллектгің дамуы);
Әлеуметгік (біздің түсініктемелерде - тәрбиелік);
Аффективтік (бізде - дамушы).
Тәрбиелеуші жэне дамытушы мақсаттар бір сабақтың барысында іске асырыла алмайды. Оларды қалыптасқан қалпында бірден бақылау әзірге қиын (іс-тәжірибеде).
6
Білімді критериалды бағалауда мақсаттарды қою технологиясы оқушылардың байқалатын, түсінген және анықталатын іс әрекеттерімен байланысты. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz