Стандарттық емес есептерді шешу курсын оқытудағы жаңа технологиялар

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Стандарттық емес есептерді шешу курсын оқытудағы жаңа технологиялар
М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
университетің жетекшісі:м.ғ.к профессор Молдагалиев В.С
магистр Аленова Дания Тахировна

Оқушыларға қиыншылықтарды әдеттегідей мектеп оқулықтары мен басқа да оқу құралдарындағы жоғары күрделі есептер арасында елеулі орын алатын стандартты емес есептер тудырады.
Стандартты емес есептерге шығарудың дәстүрлі алгоритмі келмейтін есептер жатқызылады. Қандай есептер стандартты емес деп аталады екен? Стандартты емес есептер - бұл шешудің нақты бағдарламасын анықтайтын жалпы ережелер мен жағдайлары жоқ есептер
Алайда, стандартты емес ұғымы салыстырмалы ұғым екенін ескеру керек. Бір есеп шығарушы бұл типтегі есепті шығару әдістерімен таныс па, жоқ па екеніне байланысты стандартты да, стандартты емес те болуы мүмкін.
Бұл стандартты емес есептер әртүрлі болуы мүмкін. Кейбірі сырттай қарапайым емес болғандықтан, алғашқыда оларға қай жағынан қарау да түсініксіз болады. Басқалары жасырылған: сырттай, мысалы, бұл қарапайым теңдеу, бірақ стандартты әдістерімен ол шығарылмайды. Үшіншілерін шешу үшін өте өткір және дәл ойлау қажет. Төртіншіден, ... бұл стандартты емес есептердің барлық ерекшеліктерін шексіз көрсетуге болады және олардың бірін қалдырмай атап өту де, олардың шешімін табудың барлық әдістерін табу мүмкін емес.
Стандартты емес есептерге Л.М. Фридман мен Е.Н. Турецкийдің Как научиться решать задачи атты кітабында мынадай анықтама берген: Стандартты емес есептер дегеніміз - математика курсында бұл есепті шешуді анықтап көрсететін дәл бағдарламасы, яғни шешудің жалпы ережелері мен тәртіптері жоқ есептер. Оларды қиындығы жоғары есептермен шатыстырмау керек. Қиындығы жоғары есептің шарты бойынша оқушы бұл есепті шығаруға қажетті математикалық аппараттың дәл өзін оңай тауып бере алады. Ал, мұғалім алынған білімдердің бекітілу процесінің жүруін бақылап отырады. Ал, стандарттық емес есептерде зерттеу сипаты бар. Сонда бір оқушы үшін бір есеп стандарттық емес болып табылса, ал, басқа оқушы бұл есепті өзі білетін таныс стандарттық тәсілдер арқылы шығара алады. Өйткені ол мұндай есептерден көбісін алдында шығарған. Белгілі бір есеп 5-сынып оқушысы үшін стандарттық емес болса, ал бұл есеп 6-сынып оқушылары үшін таныс есеп болуы мүмкін.
Стандарттық емес есептерді шешу тәсілдерін үйрету үшін мұғалімге мына істерді орындау қажет:
- стандарттық емес есептерді шешу тәсілдерін үйретудің педагогикалық тәжірибелерін меңгеру;
- стандарттық емес есептерді әр сыныптар бойынша жинақтау;
- материалды дәл, дұрыс түсіндіруге машықтану;
- өзінің және өзгелердің қателіктерін анықтау және оларды талдау.
Оқушылардың математикалық даму дәрежесі олардың есеп шығара білуінен анық байқалады. Есеп дегеніміздің өзі - әрбір мектеп оқушысының ақыл-ойын ұштаудың негізгі құралы. Ең әуелі, есеп шығаруды үйрену - оның шешімін табу екенін есте ұстаған жөн.
Оқушылардың математикалық қабілеттерін дамыту және математикаға ынтасын тәрбиелеуде әзіл-есептер мен математикалық ребустарды пайдалану тиімді. Есепті шығара алатынына оқушының сенімді болуы да табысқа жеткізетін маңызды фактордың бірі болып табылады.
Әрбір есепті шығару процесіндегі төрт сатыны ажырата білетін дұрыс:
1) есептің шартын ұғу;
2) жоспар құру;
3) жоспарды жүзеге асыру;
4) артқа көз салу, яғни табылған шешімді пысықтап үйрену.
Оқушы білім мен іс-әрекеттің теориялық негізделген тәсілдерін біліп, оны тосын жағдайларда қолданады немесе қойылған мәселені шешуге жаңа тәсілдерді өз бетінше таба алады. Мұғалімнің міндеті осы айтылған ойлау компоненттерін қалыптастыра білу болмақ. Ал оның кілті - шығармашылық есеп шығару. Оқушылардың шығармашылық есептерді шығаруы олардың білім, білік, дағдысы арқылы іске асады. Оқушының шығармашылық іс-әрекетке бейімдейтін, ақыл-ойын, дамытатын құрал деп қызықты есептерді (долбарлау есептері, басқатырғылар, логикалық есептер) айтуға болады. Ал, қызықты есептеріміздің көбі стандартты емес есептерге жатады. Осы стандартты емес есептерді шешу арқылы не күтуімізге болады?
1) Қызықты есептердін шешу жолы белгісіз. Олардың шешіміне жету ойдың броундық қозғалысы тәрізді, яғни байқап көру, қателесу әдісімен іске асады. Байқап көру арқылы іздену жеке жағдайларда негізгі шешімге бастайтын тізгінді қолға ұстатады;
2) қызықты есептер оқушының пәнге қызығуына, белсенділігіне негіз болады. Есеп сюжетінің шешілу жолының әдеттен тыс болуы бала көңіліне әсер етіп, қайткенде де оны шығаруға итермелейді;
3) ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.