Биологиялық мембрананың түрлері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

БОӨЖ #1
Реферат
Биологиялық мембраналардың өткізгіштік механизмі

Орындаған: Баттал Сәттәр
Курс:1 курс
Мамандығы: Жалпы медицина Тобы: 110А
Қабылдаған: Өтеуова Ұ.Д., ЖМ кафедрасы

I. Кіріспе
Биологиялық мембрана
Биологиялық мембрана -- аса күрделі құрылымды зат. Оның құрамында ферменттік белоктар, ерекше рецепторлар, электрондарды тасымалдаушы, энергияны өңдеуші құрылымдар сонымен қатар гликопротеиндер мен гликолипидтер болады. Мембраналық белоктардың көпшілігі мембрананы тесіп өтіп орналасса, ал кейбірі оған жартылай ғана еніп немесе жанасып жатады. Мембраналық белоктар түрлі қызмет (мысалы, гликопротеиндер антиген рөлін) атқарады. Кейбір химиялық реакциялар (мысалы, хлоропластарда жүретін фотосинтездің жарық реакциялары немесе митохондриидағы тотыға фосфорлану процесі) биологиялық мембрананың өзінде жүреді. Сондай-ақ, биологиялық мембрана клетканы қоршап, сыртқы ортадан оқшаулауы арқылы клетканың морфологиялық тұтастығын сақтайды.

1902 ж. неміс ғалымы Э. Овертон мембрананың құрамында май тектес заттар болады деген пікір айтты.
1925 ж. Гортер мен Грендель эритроциттер мембранасынан алынған липидтердің бір қабатының ауданы эритроциттердің аудандарының қосындысына екі есеге жуық үлкен болатынын дәлелдеген.
Ал 1935 ж. ағылшын ғалымдары Л.Даниелли мен Г.Даусон және америкалық биолог Дж. Робертсон биологиялық мембрананың құрылымдық моделін ұсынды.
1935 ж. Коул мен Кертис ғалымдар мембрананың электрлік параметрлерін зерттеген.
1972 ж. Сингер мен Никельсон биологиялық мембрананың сұйықтық-мозаикалық моделін ұсынды.

Биологиялық мембрана -- клетканың және клетка ішіндегі бөлшектердің (ядро, митохондрии, хлоропластар, пластидтер) бетінде орналасқан молекулалық мөлшердегі (қалыңдығы 5 -- 10 нм), белокты-липидтік құрылымды жұқа қабықша. Биологиялық мембрана өткізгіштік қасиетіне байланысты клеткада тұздардың, қанттың, амин қышқылдарының, иондардың, т.б. заттардың алмасу өнімдерінің концентрациясын, олардың тасымалын және алмасуын реттейді. Клетканың протоплазмасын қоршап тұрған биологиялық мембрана клеткалық мембрана деп аталады. Клеткалық мембрана қос қабатты белокты-липидті молекулалардан тұрады. Биологиялық мембрананың құрылымы мен ерекшелігі туралы нақты ғылыми мәліметтер 20 ғасырдың басында белгілі болды.

Биологиялық мембрана дегеніміз- жасушаны жасуша ішілік органелаларды және тіндерді қоршап тұратын жұқа қабықша.
Биологиялық мембрананың түрлері:
1.Плазмолема;
2.Жасушаішілік мембраналар;
3.Базальды мембрана;
Биологиялық мембраналардың мынадай негізгі үш қызметі бар:
Бөгеттік(барьерлік), матрицалық, және механикалық.
1.Бегеттік ( барьерлiк ) кызметі мынада : коршаған орта мен жасушаның арасында таңдамалы ( селективті ) , кезекпен , белсендi және енжар зат алмасу процестері жүреді . Таңдамалы дейтiн себебi биологиялык мембрана аркылы заттың бір тобы тасымалданса , баска топка жататын заттар тасымалданбайды ; кезекпен дейтін себебi тасымалданатын заттар жасушаның жұмысына сәйкес мембранадан кезектесіп ретiмен етедi ; белсенді дейтін себебi заттар таралымы ( концентрациясы)
аз жерден таралымы кеп жерге карай тасымалданады ; енжар дейтiн себебi тасымалдану зат таралымы көп жерден таралымы аз жерге карай жүреді . 2.Матрицалык - мембранадагы акуыздардын орналасуын , олардын бағытын және өзара ұтымды әсерлесуiн камтамасыз етеді .
3. Механикалык - жасушалар және жасуша iшiндегi құрылымдар берік болып өзiн - өзi баскарады .
Сонымен қатар биологиялык метмбраналар тағы да мынадай қызметтер аткарады :
-энергетикалык - митохондрийдін ішкі мембраналарында АТФ - ті синтездеу және хлоропласт мембранасында фотосинтездеу ;
- биопотенциалдарды өндіру және оларды тарату ;
- рецепторлык ( механикалык , акустикалык , иіс сезу , көру , химиялык , жылу рецепциясы ) және т.б. кызметтер .
Тіршілікті қамтамасыз етуде мембрананын ауданының рөлі аса зор . Қалыпты жағдайда барлык мембраналардың аудандарының қосындысы ондаған мың шаршы метрге жетеді .
Кепшілік аурулар мембрана кызметiнiн калыпты күйден патологиялык күйге ауысуынан болады . Оған мысал ретiнде канцерогенді , артериосклерозді , вирустық және инфекциялык ауруларды , улануды , ультракүлгін сәулемен күюді және т.б. айтуға болады . Емдеу жұмысы - мембрана жұмысын калпына келтiру максатында жүргiзiледi .
Казiргi кезде жасушалар құрылымының қызметiн камтамасыз етуде мембрананын манызы аса зор екені дәлелденді . Мембрана цитоплазманы түгел қоршап , оны қоршаған ортадан бөліп тұрады . Заттың жасушаға өтуі немесе жасушадан шығуы мембрананың касиетiне тығыз байланысты .

2.Биологиялық мембрананың өткізгіштік механизмі
Биологиялық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.