Ақша - тірліктің содыры

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Ақша - тірліктің содыры

Бүгінгі таңда көпшіліктің көрген көзі көк ақша. Отбасылық ұрыс-керістің 78%-ы ақшаның кесірінен. Түрлі-түсті қағаздарды тауар айналымының бір бөлігі ретінде емес, культ ретінде қабылдап жүрміз. XXI ғ. ұраны: Бақыт ақшада емес - оның көптігінде
Йохан Гезелль атты австриялық экономист, кәсіпкер кезінде "тәуелсіз ақша" теориясын ойлап шығарғантын. Оның экономикалық көзқарасы несиелердің арқасында пайыздарды жоюға және жерді мемлекет меншігіне айналдыруға негізделген. Гезелль ақшаның бірқалыпты тұрақты айналымы экономиканың ең маңызды бөліктерінің бірі деп санайтын. Ақша - әркімнің меншігі, үнемдеу құралы ретінде емес, тек айырбастаудың құралы ретінде ғана қолданылу керек. Оның пайымдауынша ақша айналымын қамтамасыз ететін табиғи экономикалық тәртіп - бұл мемлекеттік қызметті ақылы түрге айналдыру, яғни, "кері пайызды несие" деп айтсақ болады. Тоқетерін айтқанда мемлекеттік органдардың атқарған қызметі үшін халық өз ақшасынан алым-салық ретінде кішкене төлейді деген сөз, ал ол ақша шекарадан шықпай қайта айналымға түседі. Бірақ алым-салықтың оның теориясынан айырмашылығы: мемлекет ақшаны шекарадан шығарады және иерархиялық деспотия жүйесі арқылы әр құзыретті органға халық қазынасынан бөлінеді. Ал ең бастысы, әлемдік экономиканың дизбалансы Гезеллдің ойын жүзеге асыруға кедергі болып тұр. Бұл теорияны дәлелдеу үшін Йохан Гезелль 1932 ж. Австрияның 3000 жуық тұрғыны бар Вёргль қышлағында эксперимент жүргізгентін. Эксперимент оң нәтижесін берді. Әуелі жаңа көпір салынып, жолдар жөнделді. Одан соң мемлекеттік қызметтерге инвестициялар артты. Сол уақытта Еуропаның көп елдері жұмыссыздықпен күресіп жүргенде Вёргль қалашығында жұмыссыздық 25%-ға төмендеді. Австрияның 300-ден астам қауымдастықтары ақша айналымының бұл түріне қызығушылықтары оянды, ал Австрия Ұлттық Банкі үшін Гезеллдің теориясы жеке монополияларына қауіп төндіргендіктен Вёргль қалашығына "жергілікті тәуелсіз ақшаны" басып шығаруға тыйым салды.Келесі мәселе - жастардың ақша қуалауы.XX ғ. басында Кеңес Социалистік Республикалар Одағы агро-өнім кәсібін өрбітеміз деп Америка Құрама Штаттарынан білім-ғылым жағынан дамудан қалып қойған еді. Алайда 30, 40, 50, 60 ж.ж. бірте-бірте даму жағынан жетіп қана қоймай, атомдық электр стансысының арқасында АҚШ-нан 2 жылға озып кеткен де болатын. Сонымен қатар 50 ж. екінші жартысында Жапон ғалымдары КСРО жайлы "біз техника жағынан өсіп-өніп жатқанда КСРО халқы сол баяғы агро-өнім кәсібімен айналысып жүріп даму сатысының төменгі жағында қалып қояды" деген пікірлер айтатын. Алайда КСРО-ға "әлеуметтік капитал" жағынан жетер-жетпестері кемде-кем болғанын мойындауымыз керек және оған бірен-саран дәйек көзін келтірейін.Көп молдалардың айтуынша "Оқы, оқы және оқы!" деген сөзді В. И. Ленин Аллаһтың Мұхаммед пайғамбарымызға (с.а.с) "Құранды оқы!" деп бұйырған кезіндегі сөзінен ұрлап алған деп наразылығын танытады. Алайда, түбінде Ленин Алланың бір ауыз сөзін идеологияға айналдырғанының арқасында адам-зат әжептәуір жетістіктерге жеткені Алланың сарқылмас құдыретін тек дәлелдеп тұр емес пе? Екі ғасырды да көрген кез келген қариядан о заман мен бұ заман жайлы пікірін сұрасақ ескі ғұмырын аңсайды. Себебі КСРО уақытында оқу тегін, ал жұмыс тиянақты болатын. Оқымасаң, білімсіз шалғыны да қолыңа ұстатпайтын. Құрылыс жұмыстарының өзін сәулет өнерімен қатар үйрететін болған екен. Ал ең бастысы әрбір адам ертеңі үшін алаңдамай, оқуын оқып, мақсаттарын құрып, жоспарлай бергентін. Бұл бүгінгі "өрлеу заманының" идеясына қайшылас келеді. Өйткені Мұхаммед пайғамбарымыздың (с.а.с) ақтық демінде Жәбраил келгенде "Я, достым, Жәбраил, мен мына дүниені о дүниеге тапсырғанда сен жер бетіне түсесің бе?" деп сұрапты, сонда ол "- Я Хаббиб, Я Алланың нәббиі, Алланың расулы, Алланың сүйікті құлы болған сіз кеткеннен кейін келмеске қалай, түсемін, бірақ адам-заттың 10 байлығын алып кетемін" депті. 10 байлықтың 2, 3, 6 байлықтары мейірбандық, ағайындық ынтымақ-ықылас, қанағат дегендер тікелей ақшамен байланысты. Сонда Жәбраил: "адамдар сасық байлық үшін ағайын ағайынның жүзін көрмей кетеді" дейді.
Ақшаның тағы бір соры жастардың көңіліне дақ түсіріп, өз қармағына іліп алып кетуінде жатыр. Жас болған соң гүлденіп тұрған жасыл теректей бұтағымызды кең жайғымыз келеді. Дегенмен өкінішке қарай ойын да, оқу да, өмір де бір ақшаға келіп тіреледі. Елімізде талай жағдайлар жасалмаған соң көптеген жастарымыз оқу мен үй қамының екі арасында белі екіге бөлініп, қайысып жүр. Оқығаны үшін де төлеуге мәжбүрлеген мемлекет ешқашан өрбімейді. Конфуций "бір жылдығыңды ойласаң егін ек. Он жылдығыңды ойласаң - ағаш ек. Ғұмырыңды ойласаң - ұрпақ тәрбиеле, бала оқыт" деген еді, ал біз бала үшін мал аяп, болмай жатса аяқтан шаламыз және жастайынан шалдыруды үйретеміз.
Тағы бір мәселе адамдардың өзара қарым-қатынасы, түзу сәлемі. Қарапайым мысал, дүкенге кіргенде сатушы қалдық ақшаңды кем беріп қойса, я сатып алушы артық беріп қойса ұялып, қайтаратын. Ал қазір екінің бірі "индивидуум" болғандықтан өз шындығын дәлелдеп, кезекті ұстап тұратыны тағы бар (индивидуум деген - қалыптасқан адам дегенді білдіреді. Көбісі "индивид болып туады, тұлға болып ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.