Физикалық есептерді шешу жолдары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Жексенбі М. М.

Физикалық есептерді шешу жолдары

Физикалық есептері негізінен мазмұны, дидактикалық мақсаты және шығару тәсілдері бойынша классификацияланады.

Физика есептері мазмұнына қатысты физиканың жеке тарауларына (механика, оптика т. т. ) қарай политехникалық мазмұнды, қызықты, шығармашылықты, экспериментті болып бөлінеді.

Эксперименттік есептермына типтес болып та келеді:

«Пружинаны белгілі масштабпен теңдей өлшем бірліктеріне бөліп (градуировка), оның ұзаруы мен оған түсірілген күштің байланыстылығын көрсететін формуланы өрнектеңіз».

«Берілген сұйықтың тығыздығын ареометрдің жәрдемімен анықтаңыз».

«Физика кабинетіндегі электр қоңыраудың істейтін моделі, гальваникалық элемент, кілт, сымдар берілген. Электр қоңырау бір ақ рет шылдырауы үшін электр тізбекті қалай қосу керек? Оның схемасын сызып көрсетіңіз»

Эксперименттік есептерді шешу тәсілдері оларды шешудегі эксперименттік жұмыстың қойылуына тәуелді. Мысалы, есепті шешу үшін барлық тексеру қажет болса, онда есептің шешуін нұсқауларға сәйкес жазады. Эксперименттік есептердің басқа түрлерінде есепті шешу және баяндау қажет болады. Егер есепті шешу үшін қажетті шамалар тәжірибе нәтижесінде алынса, онда экспериментті құру және өлшеулер жүргізу маңызды.

Есеп түріндегі эксперименттік тапсырмаларды шешу және жазу келесі элементтерден тұрады: есептің қойылуы, шарттарды анализдеу, өлшеулер жүргізу, есептеулер, тәжірибеден тексеру. Эксперименттік есептердің бағалы жері - ол оқушылардың алған білімін практикада қолдана білуін тексеруге жол ашады.

Эксперимент есептерін шығару жоспарының жалпы нұсқаулары ретінде мыналарды ұсынуға болады:

1. Негізгі сұрақты нақтылау мақсатымен жəне бұл есепте қандай білімді

қолдану керектігін анықтау үшін есептің шартын талдау:

2. Есепті шығаруға қажетті білімді жұмылдыру:

3. Негізгі сұрақты бірнеше сұрақтарға жіктеу, оларды шешу негізгі

сұраққа жауап алу үшін қажет:

4. Есепті шешудің жалпы жоспарын құру:

5. Қажетті əрекеттерді орындау:

6. Шығарудың дұрыстығын тексеру жəне есеп жазу.

Эксперименттік есептерді шығару көбінесе оқығанды қайталау кезінде орындалады. Оқылғанды қайталау:

1) сабақ соңында,

2) сабақ басталар алдында,

3) тақырып немесе оның бөлігі өтілген соң қолданылады.

Эксперименттік аналитикалық есептер шығаруға үйретудің теориялық негізі - атом -молекулалық теория немесе электролиттік диссоциациялану теориясы болуы мүмкін. Бірінші жағдайда оқушылар заттарды осы затқа тəн белгілері - агрегаттық күйі, түсі, иісі, суда ерігіштігі, кейбір физикалық қасиеттері арқылы біледі.

Қызықты физикалық есептеркөп кездеспейді. Оған мынадай есеп мысал бола алады:

«Болат стерженнің екі ұшын да бірдей магниттік полюке магниттеуге болады ма? Егер болса, қалай? Егер болмаса, неге?»

Шығармашылық есептердіңерекшелігі зерттеушілік(«Неге?» деген сұраққа жауап беретін) және конструкциялық («Қалай істеу керек?» деген сұраққа жауап іздейтін) есептер болып екі түрге бөлінеді.

Шығармашылық есепке, олимпиадада берілген мынадай бір есеп мысал бола алады:

Б А

«А білікті (вал) айналдыру арқылы Б стол жай ғана жоғары көтеріліп, төмен түсетін болуы үшін қандай тетікті ойлап табамыз?»

Өндірістік - техникалық мазмұнды есептерфизика сабақтарында көп шығарылады. Бір мысал:

«Шахтаға массасы 280 кг лифт бірқалыпты үдемелі қозғалыспен түсіріледі. Ол 10 с ішінде 35 м тереңдікке түседі. Лифт қанатының керілуін табыңыз. »

Бұл есептердің 2 - 3 түрі бір есепте бірігіп келсе, оны аралас кешенді есеп деп атайды, олар көп кездеседі.

Барлық физикалық есептер берілу шарты бойынша текстік, эксперименттік, графиктік, сурет - есеп сияқты салаларға бөлінеді.

Дидактикалық мақсатта олар қарапайым, жаттығу, күрделі есептер болып саналады.

Қарапайым есептер 1 - 2 формула мен заңдылықтарды, жеңіл экспериментті пайдалану арқылы шығарылады.
Жаттығу есептері көбінесе жаңа материалды бекітуге сұрақ ретінде шешіледі.
Ал қиын есептерді шығаруға бірнеше бөлімдердің заңдары мен формулалары, қорытындылары мен эксперименттік дағдылары пайдаланылады.

Шығару әдістеріне қарай сандық, сапалық, графиктік, эксперименттік есептер болып бөлінеді.

Математикалық түрлендірулер мен есептеулердің жәрдемімен шешілетін есептер сандық есептер деп аталады. Ал сапалық есептерде қарастырылатын құбылыстың тек физикалық мәні ғана ашылады («массалары бірдей мыс және алюминий кубиктер суға батырылған. Оларға әсер ететін итеруші күш бірдей болады ма?»)

Есепті шығаруға қажетті мәліметтерді графикті талдаудан алатын болсақ, ондай есептерді графиктік есептер деп атаймыз. Мысалы: Графиктеріне қарап қозғалыс түрлерін анықта.

Оқу- ағарту саласында өтіп жатқан оқытудың тиімділігін арттыруды, оқушының жеке басының қаблетін дамытуды, шығармашылық белсенді жеке адамды қалыптастыруды мақсат етіп көздеген реформаларға байланысты инновациялық оқыту әдістері жасалуда. Оқушыларды өздігінен және шығармашылық оқуға үйрету үшін, оларды арнайы ұйымдастырылған қызметке тарту керектігін педагогика, психология саласындағы зерттеулер және тәжірибеміз көрсетіп отыр. Оқушыларда оқу қызметінің мүддесі мен мақсатын, оларды іске асыру әдістерін қалыптастыру үшін, ең алдымен оларды қызықтыру керек.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.