Кредиттік технология негізінде жоғары мектепте оқыту процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Кредиттік оқыту технологиясы - бұл білім беру технологиясы, өз бетімен білім алу деңгейін көтеру және дара негізінде шығармашылық білімді меңгеру, оқу процесін және білім көлемін кредит негізінде есепке алуды, білім беруді таңдап алған траекториясын регламенттеу болып табылады.
Біздің республикамыздың жоғары оқу орындарында кредиттік жүйені енгізуде шетел мемлекеттерінің тәжірибесі мен халықаралық тәжіриебенің маңызы өте зор. Солай болғандықтан, осы технология Қазақстанның жоғары оқу орындарында белсенді жұмыс еткендіктен отандық тәжірибені оқу мәнді болады, одан басқа да аймақтық жоғары оқу орындарының жинақталған тәжіриебесін есепке ала отырып, консультация және әдістемелік көмек көрсету қажет.

Күшті жақтары

Әлсіз жақтары

Күшті жақтары: - білім сапасының халықаралық стандарттарға сәйкестігі;

- студенттерге академиялық ұтқырлықтарды қамтамасыз етумен шектелмей, сонымен қатар жаңа жағдайларға бейімдейтін икемдерді қалыптастыруға, алған білімді іс жүзінде пайдалана білуге көмек көрсету;

- оқу үрдісін барлық қажетті оқу және әдістемелік материалдармен қағаз жүзінде және электронды түрде қамтамасыз ету;

- оқытудағы мәжбүрлеу әдісінен студенттің өзін білім алуға белсенділендіруге көшу

- студенттердің аудиторлық және өздік жұмыстарының тиімді арақатынастарын белгілеу.

- студент бір жоғары оқу орнынан екіншісіне, немесе басқа мамандыққа ауысқан жағдайда осы уақытқа дейінгі оқу көлемінің академиялық тұрғыдан мойындалуын іске асыру жүзеге асырылады;

- кредиттік оқыту жүйесінде практикалық іс-тәжірибеден өтуге көп көңіл бөлінеді.

- диалог арқылы үйрету/үйрену;

- қадағалау арқылы үйрету/үйрену;

- білім алушылардың бастамашылдығы мен шығармашылығын ынталандыру;

Әлсіз жақтары: - жоспарларланған кредит санының пәннің мазмұнын терең оқып-үйренуге жеткіліксіздігі;

- көптеген жоғары оқу орындарында электрондық оқыту жүйесінің толық жұмыс істемеуі;

- өз бетінше білім алуға студенттердің дайын болмауы;

- педагог кадрлардың кредиттік технологияның барлық механизмдерін меңгеруінің төмендігі

- 1 семестрде өтілетін 6-9 пән өтілетіндіктен олардың дәрістері, семинар сабақтары және өзіндік даярлану жұмыстарының араласып отыруы;

- бір тақырыптан басталған семинар мазмұны келесі аптадағы семинар уақыты қайта келгенше, ұмытылатын не көмескіленіп қалуы.

Қорыта айтқанда, қазіргі кездегі білім парадигмасының өзгеруіне байланысты кредиттік технологияны енгізудегі қиындықтар жеткілікті болып отыр. Осы қиындықтарды жою үшін, алдыңғы буын жүріп өткен дәстүрлі оқытудың да жағымды жақтарын ала отырып, кредиттік технологияны енгізу қажет. Мысалы, білімгерден әрбір курстың базалық білімін терең меңгертуде дәстүрлі технологияның элементтерін қолдануға болады. Сонымен қатар жаңа технологияны енгізудегі бірден-бір көмекші болып табылатын ақпараттық технологияны әрбір ұстаз жан-жақты меңгеріп, өз кәсібінде қолдануы керек. Педагогтардың білімін жетілдіру курстарында теориялық материалдарды ғана емес, практикалық қолданбалылық, әдістемелік шеберлікті дамытуға бағытталған сабақтардың өз дәрежесінде өтуі де аса маңызды деп ойлаймын.

Менің ойымша, кредиттік оқыту жүйесін іске асыруда әрбір оқытушы, өзінің беретін элективті пәніне оқытудың жеке жұмыс жоспарын, яғни силлабус жасау барысында, сол жұмыс жоспарын, заман талабына сай, әрбір жылы жаңартуларды енгізе отырып ұйымдастыруға болады.

TLA-стратегиясы

TUNING (2003-2005) жобасын іске асырудың екінші кезеңі барысында шешілген ЖБЕК құрудың маңызды міндеті оқытуды, оқытуды ұйымдастыруға және оқыту нәтижелерін бағалауға тәсілдерді әзірлеу немесе құзыреттілік тәсілге негізделген "TLA-стратегияларды" - оқыту (teaching), оқу (learning), бағалау (assessment) стратегияларын қалыптастыру болды. Бұл мәселені шешудегі университеттер қызметінің нәтижелері Еуропалық Университеттер Қауымдастығының (бұдан әрі - EUA) 2006 жылы алғаш рет жарияланған "университеттердің Болон процесіне қосқан үлесі" атты есебінде ұсынылған. Бұл мәселені шешу барысында EUA мамандары тап болған басты кедергі әр түрлі елдердің университеттері оқытудың әртүрлі технологиялары мен модельдерін қолдану болды . Ең алдымен, дәстүрлі дәрістер мен семинарлардан басқа, Eua сарапшылары құрастырған оқытудың ұйымдастырушылық формалары үлкен әртүрлілікпен сипатталды: консультациялар, зерттеу семинарлары, практикалық сабақтар, проблемаларды шешу бойынша топтық сабақтар, мастер-кластар, зертханалық сабақтар, жұмыс орнындағы тағылымдамалар, далалық жұмыстар, топтық жобалау жұмыстары, зерттеулерге қосу, симуляциялар; интерактивті қашықтықтан оқыту. Алайда, мұндай тізім тек шамамен алынған, өйткені әр форманың практикалық орындалуы тек мұғалімдер арасында ғана емес, сонымен бірге сол мұғалімнің тәжірибесінде де өзгереді (Сабақтың мақсаты мен қалаған оқу нәтижелеріне байланысты) . Осылайша, әдістердің, ұйымдастырушылық формалардың және оқыту құралдарының жалпы қабылданған атауларының болуы ыңғайлы, бірақ мұғалімнің нақты не істейтінін нақты көрсетпейді.

Студенттердің оқу іс-әрекетіне келетін болсақ ("оқу"), ол студенттердің оқу бағдарламасы шеңберінде қандай оқу тапсырмаларын орындайтынына байланысты. Жоғарыда аталған оқытудың ұйымдастырушылық формалары сияқты, бірдей атаулары бар оқу тапсырмалары жиі әр түрлі болады. Тіпті оқу тапсырмаларының салыстырмалы түрде қысқа тізімі (сонымен қатар студенттердің дәрістерге қатысу және оқу әдебиеттерін оқу сияқты айқын жұмыс түрлерін қамтымайды) олардың әртүрлілігі туралы түсінік алуға мүмкіндік береді:

Зерттелетін мәселе бойынша материалдарды кітапханаларда және Интернет желісінде іздеу.

- Тақырып бойынша әдебиеттерге шолу жасау.

- Оқытылатын пән бойынша негізгі әдебиеттерді жинақтау.

- Оқытушы тұжырымдаған міндеттерді шешу және міндеттерді өз бетінше тұжырымдау.

- Күрделіліктің әртүрлі (біртіндеп өсіп келе жатқан) деңгейіне зерттеулер жүргізу.

- Жүргізілген зерттеулер қорытындысы бойынша эссе, есептер, диссертациялар дайындау деңгейі біртіндеп артып келеді (материалдың көлемі мен күрделілігі бойынша) .

- Техникалық немесе зертханалық дағдыларды үйрету.

- Кәсіби дағдыларды үйрету (мысалы, Мейірбике ісі немесе оқыту) .

- Есеп дайындау/жобаны әзірлеу/мәселені шешу бойынша басқа студенттермен бірлесіп жұмыс жасау.

- Ауызша презентацияларды дайындау және өткізу (топтарда немесе жеке) .

- Басқа студенттердің білімі мен жұмысына сындарлы сыни баға беру, сонымен қатар студенттің басқа студенттердің өз білімі мен жұмысына қатысты айтқан сынын нәтижелі қолдануы.

- Жиналыс, семинар және т. б. төрағасының немесе қатысушысының функцияларын орындау.

- Жұмыс топтарының жетекшісінің немесе толық құқылы қатысушысының функцияларын орындау.

- Белгіленген уақыт шектеулерімен орындалатын жұмыс (белгіленген мерзімде жұмысты орындау дағдыларын үйрету) .

- Түрлі коммуникация тәсілдерін пайдалана отырып, басқа студенттермен (оның ішінде басқа ЖОО-дан және басқа елдерден) сұрақтар мен ақпарат алмасу.

- Өз жұмысын сыни талдау және т. б.

Tuning жобасы шеңберінде "TLA-стратегияларды" дамытудың ықтимал жолдары туралы көбірек ақпарат алу үшін жоба қатысушыларымен кеңейтілген консультациялар өткізілді. Осының нәтижесінде, атап айтқанда, Еуропа елдерінің жоғары оқу орындарында ортақ құзыреттерді дамытудың екі негізгі тәсілі қабылданғанын анықтауға мүмкіндік туды.

Бірінші әдіс-университеттің білім беру бағдарламасына студенттердің белгілі бір жалпы құзыреттерін дамытуға бағытталған тұтас курстар/модульдерді енгізу. Мысал ретінде ғылыми мәтін құру, ауызша презентациялар өткізу немесе заманауи ақпараттық және компьютерлік технологияларды пайдалану дағдыларын игеру курстары болады. Екінші әдіс-жалпы құзіреттілікті дамытуға бағытталған жеке тапсырмаларды білім беру бағдарламасына немесе оның жеке модульдеріне енгізу.

Блум таксономиясы

Қазіргі таңдағы еліміздегі білім беру жүйесінің ең басты міндеті - білім берудің ұлттық моделіне өту арқылы жас ұрпақтың білім деңгейін халықаралық дәрежеге жеткізу. Мұғалімдер алдында оқыту мен тәрбиелеудің жаңа технологияларын қолдана отырып, жеке тұлғаның дамуына жағдай туғызу қажеттілігі тұр Жаңа технология әрбір мұғалімнен жаңа ізденісті, шығармашылықпен ойлауды талап етеді

-ой-өрісін дамытатын интеллектуалды жұмыс түрлерін жіктеп саралау;

-пәнге деген қызығушылығын арттыру;

-жаңа кезең технологиясын зерделей отырып, өз жұмысына тиімді қолдану;

тақырып бойынша педагогикалық тәжірибеге сараптама жасау және оны меңгерумен қатар, оқушылардың оқу белсендігін арттыру жолдарын қарастыру. Соның бірі, әрі сабақта оқушылардың оқу жетістіктерін бағалауда тиімді Блум таксономиясы.

Бенджамин Блум - америкалық оқыту әдістемесінің психологі, Блум таксономиясының авторы. Пенсильванияда Ленсфорд қаласында туылған, 1935 жылы Пенсильван университетін бакалавр және магистр деңгейлерімен бітірген, 1942 жылы Чикаго университетінде докторлық деңгейін қорғады. «Блум таксономиясы» атты кітабында өз теориясын дамытқан: адами мінездеменің өзгеруі мен бірқалыптылығы және білім беру мақсаттарын жүйелеу.

Таксономия - белгілі бір критериялар мен ұстанымдар бойынша объектіні жүйелеу, топтастыру немесе жіктеуді айтады.

Блум таксономиясы бойынша ұйымдастыру оқушылардың дайын ақпаратты қабылдауынан гөрі, ондағы қойылған мәселені зерттеуіне, талдауына және салыстыруына, ой толғауына және бағалауына қолдау ететінін айта кеткен жөн. Блум таксономиясы адамның ақыл-ой қабілеттерінің құрылымы танымдық үдерісінің ең қарапайымнан бастап күрделіге біртіндеп өту барысында белсенді әрекетке жетелейтін 6 деңгейге сәйкес тапсырмаларды құруды қажет етеді. Тапсырмалар құруда оқытудың белсенді әдістердің мәні- оқушыларды кәсіби іс-әрекетті меңгеруге бағытталады. Сабақ жоспарын Блум таксономиясына салып, бағдарламада белгіленген жеті модульді ықпалдастырудың арқасында оқушылардың не білетінін және нені жасай алатынын, сондай-ақ қызығушылықтарын түсініп, оқытудың жаңа тәсілдерін тиімді және орынды пайдаланып, оқушы бойында ішкі уәж тудырып, өз қабілеттеріне сенім арттырып, ол өз кезегінде жаңа материалды саналы түрде меңгеруіне әсер етеді деп күтілді.

Блум таксономиясы білім беру мақсаттарын дұрыс қоюға көмектеседі. Мақсаттарға сүйене отырып, мұғалім студенттерге арналған тапсырмаларды тұжырымдайды және бағалау құралдарын таңдайды. Таксономияның көмегімен мұғалім оқытуды қалыптастырады, ал оқушы жаңа білім алып қана қоймай, оларды талдауға және өмірде қолдануға үйренеді.

Мақсаттар жүйесі қарапайымнан күрделіге дейін құрылады. Білім мен түсіну ойлау мен дамудың ең төменгі деңгейіне, талдау мен қолдану - орташа, синтез және бағалау - ойлаудың жоғары деңгейіне жатады. Блумның пікірінше, мұғалімнің міндеті-оқушыларды ойлаудың жоғары деңгейіне жеткізу.

1. Білу.

Бірінші деңгей алынған ақпаратты есте сақтаудан және көбейтуден басталады. Студент негізгі терминдерді, нақты фактілерді, ережелерді біледі және оларды қайталай алады. Бірінші деңгейде тақырып туралы жалпы түсінік қалыптасады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.